KERK EN ZENDING
IN MEMORIAM DsL.J.VAN LEEUWEN
waar,
WERK
DONDERDAG 6 (-ttmUARl 1S36
EERSTE BLAD PAG. 3
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Exmorra, cand. W. Sy-
brandy te Groningen. Te Lage Vuursche, J.
van An-otel te Voorthuizen.
Bedankt: Voor Numansdorp, F. G. Nico-
lai te Jutphaas.
NAAR KEBOEMEN
Naar wy vernemen, heeft de heer L. TV.
'gel^orvinus, cand. en hulppred. der Geref.
Kerk te Hoorn, het beroep van de Geref.
Kerk te H e e g, voor den miss. dienst te K e-
boemen, aangenomen.
De heer Korvinus wordt de opvolger van Ds.
Bergenia, die thans met verlof op weg naar
IBolland is. Bij zyn terugkeer in Indië zal de
ze zijn arbeid voortzetten op Soemba, aan de
school voor opleiding van Indische predikan-
11 ?Jten. De heer Korvïnu? zal in 1037, na volein-
-• plding zijner taalstudie uitgezonden worden.
^AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
I Ter aanvulling van een vorig bericht kun.
ren wij nog meedeelen, dat Ds. J. L. G. Gre-
eeJgor y te Wageningen 15 Maart 's av. af-
ver| echeid hoopt te nemen van de Ned. Herv. Ge-
■ysen^eente aldaar, 22 Maart des avonds bevestigd
aj-epite worden te Amsterdam door Ds. P. Vis-
'hulL^r van Amsterdam en 25 Maart d.a.v. intree
L'ggejta houden.
5ini^Ds. P. J. ROSCAM ABBING
o?dei Met ingang van 1 Maart 1936 heeft Ds. P. J.
ieryRoscam Abbing, predikant der Ned. Herv. Ge-
]ocjJjneente te Amsterdam. Sedert 18 Juni
eden|l922, emeritaat aangevraagd. Ds. Roscam Ab-
vritbing is 63 jaar oud en gaat om gezondheids-
[redenen heen. Hij diende ook de gemeente van
rijzwNieuw-Buinen, Wezep, IJssehnonde en Loos-
s di^NEDERLANDSOH LAUSANNE-COMTTé
-ang* jn laatste vergadering van het Neder-
jlandsch Lausanne-comité op 31 Januari j.l. is
iprof. dr. S. F. H. J. B e r k e 1 b a c h v a n d e r
Sprenkel te Utrecht in de plaats van prof.
dr. W. J. Aaldens te Groningen tot Voorzitter
;ekozen.
De arbeid van het comité zal zich in de
^ne'paaste toekomst concentreeren op de deelname
,Jer Nederlandsche theologen aan de voorbe-
3n®®Jreiding van de groote wereldconferentie voor
'c,he%Faith and Order" (geloof en kerkinrichting)
Edinburgh in 1937. Aan den Oecumenischen
in Nederland zal verzocht worden om op
oecumenische theologen-conferentie on-
rwerpen te behandelen die met het program
Edinburgh samenhangen.
SCHEURKALENDERS IN DE KAZERNE
ge Toen door de kerken nog weinig of bijna
liels gedaan werd voor onze jonge mannen,
jarijjdie in dienst van H. M. de Koningin de
ingeijwapenrok aantrokken, heeft het Traktaat-
doöpenoötschap „Filippus" reeds den arbeid
etroV^1' kalenderverspreiding onder de militai-
~in te land en ter zee en onder de mare-
iaussee's ter hand genomen. Thans worden
im 2ö00 kalenders gratis geplaatst.
Vele brieven getuigen van dankbaarheid
jen groote waardeering voor het werk, ook
*p van geestelijken zegen door middel van de
istaa&alenders ontvangen.
Met groote dankbaarheid vermeldt Filip
pus, dat zoowel H. M. de Koningin als H. K
Jl. Prinses Juliana een belangrijke gift voor
(bot werk hebbe.n gezonden met betuiging
(van zeer gewaardeerde belangstelling.
De ontvangen giften dekken echter niet de
Kosten van dit werk. Reden waarom wij er
gaarne de aandacht op vestigen. Het giro
Bummer van den penningmeester, ds. J.
Mulder, te Leeuwarden, is 8898L
Kerk en Staat in Duitschland
PREEKEN IN HET DUITSCH
De onlangs gegeven mededeeling, dat het
verbod van Nederlandsch preeken in de Ge
ref. Kerken van Bentbeim en Oost-Friesland
was ingetrokken, is helaas niet de laatste over
dit onderwerp geweest. Niet alleen zijn door
den landraad alle toegezegde uitzonderingen
weer voor nietig verklaard, maar bovendien
heeft hij nu ook nog, naar de Stand, vernam,
het zingen van de Nederandsche psalmen ver
boden, ondanks het feit, dat de regeeringspre-
sident in Osnabrück verklaard had (mon*è-
ling) dat het alleen om de preek ging, daar
men die wilde kunnen controlee-
Bovendien zyn de uitzonderingen voor de ker
ken van Emlichheim en Laar weer opgeheven.
Alles zonder opgave van eenige reden.
De politie had bevel, controle te houden, en
ingeval er in het Nederlandsch gezongen werd
door de G e m e e n t e, na den dienst den pre
dikant in hechtenis te nemen. Som
mige kerken hebben het toch gewaagd om de
Nederlandsche Psalmen te doen zingen.
MEDEDEELING
Men verzoekt ons het volgende te melden:
In Nov. van het vorige jaar verscheen in som
mige Nederlandsche blaten de meededeeling,
dat te Kehl am Rhein een Slavisch Seminarie
zou geopend worden, dat bedoelde Evangelis
ten op te leiden voor de Evangelische Bewe
ging in Oost--Europa. Dit seminarie zou uit
gaan van een nieuw opgcricbten Zendingsbond
„Evangelische Aktion in Ost-Europa", in het
bestuur waarvan o.a. zitting zou hebben de
Oekrainzsche predikant Rev. P. Crath te Toron
to (Canada). Deze schreef echter dato 20 Jan.
1936 aan ds. F. Dresselhuis te Oldeboorn, met
verzoek dit aan de Nederlandsche Herv.
(Geref.) Pers te willen doorgeven, dat hij zijn
relatie met bovengenoemde „Aktion' verbroken
had.
„ELT.M"
Nederl. Verg. voor Zending onder Israël
Deze vereenigirig hield gisteren te Rotter
dam haar 25e jaarvergadering in haar Zen
dingshuis aan de Tulpstraat 14.
De Voorzitter-Penningmeester, de heer L.
W. van de Liefde, opende de vergadering
met gebed en voorlezing van Jes. 46 16 e.v.
De verslagen van de Secretaresse. Mej.
Geer! in g, en van dpn Penningmeester ge
waagde naast de moeilijkheden, die te over
winnen waren van de vele zegeningen, die het
Bestuur en de Zendelingen in het afgeloonen
jaar ervoeren. Daarin werd hartelijke dank
gebracht voor al de offervaardigheid en toe
wijding door do leden, contribuanten, kransen,
afdeelineren en verzamelaars betoond.
De aftredende bestuursleden, de Heer W.
den Duik Jaczn. en de dames C. W. van den
Bos en Mei. J. J. de Jonge werden herkozen.
De zendelingen, Ds. J. Rottenberg, I. P. Ta-
baksblatt en Ph. Trostianetzky hebben over
hun moeilijken, maar zegenrijken arbeid onder
de Joden in Nederland en België gesproken.
De vergadering werd met dankgebed ge-
GIFTEN EN LEGATEN
De Geref. Kerk te Alblasserdara ont
ving een legaat groot duizend gulden van wy-
len mej. N. A. 't Hoen aldaar, te verdeelen
tusschen kerk en diaconie.
Voor de verbouwing van de Ned. Herv.
Kerk te H e e m s e (O.) is bij de leden dier
gemeente een inzameling gehouden die
5000 opbracht.
AMBTSJUBILEUM
ldereDR. J. G. GEELKERKEN
e zij! Een dag van bloemen
[d'p2 en geschenken
Een herdenkingsavond
lERijn de Parkkerk
Vele bloemstukken en tal van felicitatie-
irieven en telegrammen zyn gister bezorgd
en huize van dr. J. G. Geelkerken, pre-
«Bikant bij de Geref. Kerk te Amsterdam-
~"Iuld in Hersteld Verband, hem gezonden ter
lèlegenheid van zijn zilveren ambtsjubileum.
Van het Comité, hetwelk zich ge
vormd heeft voor de herdenking van
-dit jubileum en dat ook buiten den
kring van zyn kerkgroep veel belang
stelling heeft getrokken, was er een
bloemstuk in den vorm van een bij
bel, „opengeslagen" op Daniël 12 3;
bloemen waren er voorts van het Ra
dio Comité Amsterdam-Zuid; van de
kerk Amsterdam-Centrum, zoomede
van leden der gemeente en catechisan
ten.
De Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, prof. dr. J. R. Slotemaker
n vp, ie Bruine, had als vriend een brief
jezonden, terwijl er mede een schrijven was
,pi.i'an baron Sweerts de Landas, oud-burge-
37 P1665101" van EPe> waa* de jubilaris, die zijn
6l'. lerderlijk ambt thans ruim twintig jaren in
'"F1" de hoofdstad uitoefent, zijn intrede als pre-
edraj jjkant gedaah heeft.
ï-eduj Vrienden en bekenden buiten zijn gemeen-
ïnt dite hadden gistermiddag de gelegenheid om
Jepawr. Geelkerken in zijn woning aan de So-
iphialaan te komen complimenteeren en van
x)t op—5 uur was het daar een komen en gaan
v»n belangstellenden, van wie verscheidenen
de reis uit vergelegen plaatsen hadden ge
haakt.
n Vi
Herdenking in de Parkkerk
Gisteravond is een herdenkingssanicn-
i voo£omst gehouden in de drukbezochte en
ind ip°udig doch smaakvol versierde Parkkerk,
st(?niP'3ar Ps. J. J- Busk es, de jongere collega
v|jeJn de kerk van Zuid, de eerste spreker was.
Spr .ging kortelijk den levensloop van Ds.
vjsc|!Peelkexken na en legde den nadruk hierop
l'anJdat deze een dienstknecht Gods steeds heeft
It nifte^eerd 'e z^n en n'et van menschen' die"
e/laar het getuigenis van een eenvoudige
.bloeder, de oude waarheid in nieuwe woor-
/.«sciWen brengt. Midden in de harde werkelijk-
d vfHbeid van het leven brengt hij het Evangelie
an d'van Jezus Christus.
bij dj Licht en schaduw uit de jaren die Dr. Geel-
:n, Dijkerken in Amsterdam-Z. doorbracht, schetste
nst ijtpr. Wij waardeeren hem, zei hij, om de
n rnojtijke geestelijke perspectieven, die Dr. G.
ir varfens opende en om de vrijheid die hij ons
Iragcqfracht; om zijn persoonlijke eigenschappen,
kortom om alles wat God ons in zijn persoon
en arbeid heeft geschonken.
Namens de kerkeraad en gemeente wensch
te Ds. Buskes den jubilaris op zijn verderen
levensweg Gods zegen toe, waarna de ge
meente staande aanhief Psalm 121 1 en 4.
Aanbieding van een enveloppe
De heer D. J. G. baron van
Heemstra bood in opdracht van
vele vrienden den jubilaris een ge
schenk onder couvert aan met de con
ditie, dat het leeuwendeel voor hem
zelf zou moeten bestemd worden, b.v.
voor een jubileumreis,
Herdenkingsrede
De eigenlijke herdenkingsrede is door Dr.
J. C. van der Does uitgesproken. Spr.
#omde op de veelzijdige kwaliteiten van Dr.
Geelkerken. Hij is kanselredenaar, catecheet,
geleerde, vinnig bestrijder van hetgeen hij
beschouwt als in strijd met recht en waar
heid. Men kan hem beschouwen als meele
vend burger, als vriend en huisvader, maar
het liefst zag spr. den jubilaris als predikant,
die de gemeente door zijn prediking geduren
de 20 jaren heeft weten te boeien. Spr. gaf
den wensch te kennen een deel van de feest-
stoffen van den jubilaris gebundeld te zien.
Spr. bracht in herinnering de breuk van
1926, de felle tragiek in Dr. Geelkerkens le
ven, de gespletenheid in de uitoefening van
zijn ambt; daarnaast ook de vastberadenheid
van den jubilaris, omdat de nood hem was
opgelegd. Dankbaar gewaagde spr. ten slotte
van Dr. Geelkerkens gaven als geestelijk
leidsman aan het sterfbed; die door zijn pre
diking bemoediging en troost bood en het
neergedrukte ophief.
Namens een aantal oude vrienden uit de
Geref. Kerk van Epe (de eerste gemeente
van den jubilaris) sprak de beer E i l n-
d e r en Ds. E. L. S m e 1 i k, van Rotterdam,
uit naam van de kerken en de collega'* van
het H. V.
Dankwoord Dr. Geelkerken
Ten slotte kwam de jubilaris zelf aan het
woord, die deze avond vergeleek met een
koesterende, malsche regen. De liefde en de
sympathie van zijn vrienden hebben spr.,
vooral sedert 1926, als onder bloemen bedol
ven.
Van het geschenk, dat spr. ontving,
zal hij toch een tractie besteden om
op te richten een monument ter ge
dachtenis aan de goedheid Gods in het
kerkelijk leven.
Met een algemeen dankwoord besloot Dr.
Geelkerken zijn toespraak tot de gemeente.
Na afloop van de samenkomst maakten ve
len gebruik van de gelegenheid om Dr. Geel
kerken persoonlijk geluk te wenschen.
Zondagmorgen a.s. hoopt de jubilaris in de
Parkkerk met een gedachtenispredikatie op
te treden.
Bij het heengaan van een
herder bij Gods gratie
Gods wet is wonderlijk; Gods werk is
vreemd. Ongeloofelijk is het ons, dat Hij
onzen Brooder van Leeuwen, midden in
zijner jaren bloei, uit zijn lief gez.n, uit
zijn hem bemind werk, uit onze ge
meente, uit onzen predikantenkring
heeft weggenomen. Dat deae zware slag
nu juist hem trof, dezen herder bi] Gods
gratie! Dezen pastor angelicus, die als
eea ware engel Gods wist te troosten
met schier vrouwelijke teederheid, de
geslagenen en geplaagden, die hij in
„het" Huis, „zijn" huis onder zijn
hoede kreeg en die met liefelijke zacht
moedigheid, met het rechte Woord en
met fijn-zielkundigen lakt wist te bena
deren en tc trekken zoovele leedvertwij
felden en van God vervreemden.
Wij noemden altijd hem en zijn boezem
vriend, wijlen collega Bolkenstein, Jonathan
en David: hij was inderdaad een echte Jo
nathan, bemind en liefelijk in zijn leven,
gelijk David zijn wapenbroeder bezong,
„sneller «-'an «Ie arend" (waar het do zaak
van zijn Meester gold) en sterker dan eeu
leeuw" (waar het de belijdenis van zijn
Meester gold) en daar zullen er velen zijn
zyn geliefden vooraan óók Ds. Worm-
goor, die juist het laatste jaar, in erband
met zijn huiselijk leed, zoovéél aan hem
had en onze heengegane Broeder wederkee-
rig aan hem; ook ik, die mij in zijn vriend
schap roeds zoovele jaren mocht zonnen,
die met David nu zeggen: „ik ben benauwd
om uwentwil, mijn broeder; gij waart mij
zeer liefelijk
Hij is oen man. die naast zeer veel goed*
en heerlijks, ook zeer veel ellende en smart
gezien, geproefd heeft in zijn leven. Erstaa.
an onzen wonderbaren (maar in alles te
aanbidden) God geschreven, dat Hij kastijdt
die Hij liefheeft. Nu, dan heeft onze God
en Vader broeder van Leeuwen en zijn
vrouw zeer liefgehad. Wat is deze stille hela,
die, voor wie hem in het verholene van zijn
werk en van zijn dagelijkschen omgang
konden gadeslaan, gróót was, groot var»
karakter, van daad, van raad, die zachtmoe
dig was, meer dan eenig mensch. b l ij-
moedig gebleven, dwars door alles heen.
Wie zijn beeld voor oogen stelt, z i e t heu«.
roet dien vriendelijken geheimzinnig-blijeu
glimlach op het gelaat.
Juist zoo ligt hij op zijn sterfbed: na al de
zware beproevingen der laatste weken, na
zoo bitter lijden, ligt hij daar met het won
der der blijdschap Gods op dat fijne, knappe
krachtigomlijnde gelaat; om de lippen die
zelfde glimlach, die men zag. als hij iets
aardigs, iets vriendelijk-plagends ging zeg
gen. Naast geweldige ernst borg hij nog
zoo'n groote dosis jongensachtige vroolijk-
heid in zijn groote. ruime hart Zijn geloofs-
optimisme fonkelde steeds uit die trouwe
oogen. Onze God heeft hem ondanks alle
benauwing toch eeu ruime ingang in Ziju
heerlijk Koninkrijk gegeven.
Wat de „buitenkant" betreft is zijn Haag-
sche tijd niet zijn groote tijd geweest Onze
Gemeente heeft hem do waardeering. welke
hem ten volle toekwam, niet in die mate
gegeven. Hij heeft daar ook wel, soms heel
erg, onder geleden. Op de hoogten echter
moot het eenzaam zijn. Zijn prediking was
van zeer bijzonder gehalte. Ik heb vaak, als
ik hem hoorde, gedacht aan Schweitzers
Bach-vertolking. Door zijn bijzondere regis
tratie weet deze op verrassende wijze onder
tonen en nevenmelodieën te belichten. Zoó
wist Van Leeuwen, waarlijk magistraal,
door verrassend fijne, zorgvuldige, diepgra
vende exegese, uit zijn tekst de polyphone
harmonie der Godsopenbaring te laten
opklinken. Het was niet zoozeer orebest-,
dan wel kamermuziek. Hij gaf etswerk.
Zijn prediking was er niet een voor de
groote massa; toch was zij eenvoudig, zon
der loos ornament, kristalhelder. Alle wegen
in de Schrift voerden hem naar het eenc,
afdragende, albcheerschende Middelpunt:
Jezus Christus. Hoe had hij zijn Hei
land lief! Hoe had hij om Jezus' wil de
menschen lief!
In zijn wijk hebben de menschen hem
van nabij leeren kennen; in de Transvaal-
buurt, daar begon ook de waardeering voor
zijn gansch bijzondere persoonlijkheid op te
bloeien. In de Julianakerk zocht hem de
massa en wist hij haar te grijpen. Zijn
ambtelijke „glorietijd" (houd je stil, zou hij
zeggen, als hij dit hoorde; want alle roem
bleef altoos Boven) vierde hij in Lisse en
Hillegom. In de bollenstreek werd hij zeei
gevierd. Ook in Hilversum werd het zee:
uniek cachet van zijn prediking massaal
ontdekt en gewaardeerd. Dat unieke lag
niet alleen in literaire vorm en zeer eigen
aardige en rake woorden- en beeldenkeuze
(hij toonde zich telkens een echte taai
smid!) maar het hing samen met het geheel
van zijn persoonlijkheid. Zóó was hij ook
bv. in zijn adviezen. Hij keek door de din
gen en de menschen heen. Hij overzag tel
kens een bepaalde situatie. Hij liet je uit
praten en dan kwam, met het bekende
handgebaar langs de neus, met die soms
oolijke, soms peinzende glimlach op het ge
laat, zijn advies: „kijk nu eens eventjes..."
Er zijn er talloos velen, die pastoraal
heel veel aan hem te danken hebben. Ook
!k. Want dominees hebben ook een ziel en
zelf herders, zijn ze soms innerlijk als scha
pen zonder herder. O. zoete tijden, als we
samen wandelden langs de Ruygenhoekcr-
weg in Noord wij kerhout, langs Keukenhol
in Lisse! Wat had deze ras-thooloog (die
óók ingenieur en óók medicus had kunnen
zijn: zóóveel technische kennis en handig
heid als hij bezat! zóó nuchter-zakelijk als
hij kon zijn, ook al door zijn HBS-voorof»-
leiding) een rake visie op de Bijbel, op d?
toestand der Kerk! Hij was een hoogkerke
lijk man, die het wonder ambt hoog schatte
pn hoog uitoefende, met echt-geestelijke
autoriteit; toch. met sobere houding en taal
eenvoudig, als het eenvoudigste kind Gods.
soms heerlijk naief in zijn uitingen en ver
wachtingen.
Onze Hervormde Kerk, onze Haagsche
Gemeente, ons Diakonessonhuis, heeft in
hem (op aarde) verloren een krachtig en
trouw bidder en voorbidder. Hoe kon hij zijn
hart binnenst buiten keeren, juist in dat
ongekunsteld, maar wonderlijke bidden, zoo
als de Geest het hem gaf te doen.
Nu is hij opgenomen onder de triomfee-
rende Kerk; het zal ons vreemd en droef
zijn, om hem in de gelederen der strijden
de Kerk, telkens opnieuw, te moeten missen.
De Kerk, ook onze Haagsche Gemeente,
dankt God. door Jezus Christus, voor den
rijkdom der uitstorting Zijner heerlijkheid,
ons in de bediening van dezen begenadigden
gezant geschonken.
Ds. L. D. T. POOT
WEERBERICHT
BAROMETERSTAND
Hoogste stand te Oslo 774.8.
Laagste stand te Reykjavik 736.3.
Stand vanmorgen halftwaalf 774.9.
WEERVERWACHTING
Zwakke tot matige N. tot O. wind, half
tot licht bewolkt, droog weer, lichte tot
atige vorst 's nachts,, overdag tempera
tuur om liet vriespunt.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
Het gebied van hooge luchtdruk is nog in
betekenis toegenomen en breidt zich ge
stadig naar het Oosten uit. De as loopt van
Noorwegen over de Noord-zee naar Frank
rijk en ligt dus nog ton Westen van ons
land waardoor de wind boven ons naar
N.O.'om ging,
Langs de Oostrand van het gebied van
hooge luchtdruk beweegt zich een uiterst
koude luchtstroom over Centraal Europa en
de Alpen, die de temperatuur boven 2700 M.
tot onder —20 gr. C deed dalen en op 5000
Meter tot 35 gr.
Op de topstations in de Zwitsersche Alpen
heerscht nog een storm uit N. met aanhou
dende sneeuwval (Jungfraujoch 21 gr. met
storm uit N.. dc Zugspitze meldt als mir.i-
i van de nacht 22 gr. met matige wind
uit Noord).
De oceaandeoressie is nog zeer uitge
strekt en brengt warmte en regen in het
Westen met een secundaire voor de
an Portueal.
Op IJsland verdween de vorst, ook in het
binnenland en viel langs de Zuidkust meer
dan 30 mM. neerslag.
Er moet thans op doorgaande, zij het
oorloopig nog geen strenge, vorst worden
gerekend.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 3.4 C.
7 FEBRUARI
Zonsopgang 7.35 rur, zonsondergang 4.54 uur
Maan op nam. 5.22 uur, onder v.m. 7.12 uur
Volle Maan 11.39 uur v.m.
VOERTUIGEN MOETEN HUN
LICHTEN OP HEBBEN
7 FEBRUARI
Van 's avonds 5.24 uur tot 's morgens 7.03 u
De Zending en de R.-K. Missie
Over het veld winnen of de pogingen
daartoe van de R.K. Missie in verschil
lende Zendingsgebieden, waarop wij een en
andermaal de aandacht gevestigd hebben,
geeft H. M. W. Bandcl in het Algem. Week
blad een uitvoerige beschouwing, waarin we
zorgwekkende cijfers aantreffen.
Deze sohrijver toch herinnert eraan,
dat in 1927 het R.K. missieleger
(priesters, broeders en zusters) over de
geheele wereld 46174 leden bedroeg,
d.w.z. het was in vier jaar tijds met
tien procent toegenomen. In Ned.
O.-Indië krijgt men een denkbeeld van
de uitbreiding, als men de cijfers van
1923 en 1929 vergelijkt Het aantal
priesters klom van 176 tot 249, dat dor
broeders van 113 tot 221, dat der zus
ters van 687 tot 892.
En in het Kolon. verslag van 1913
leest men, dat er 41.704 R.K. Inlanders
waren; het R.K. zendingsjaarboek
1930/"32 geeft er 210.405 op, dus vervijf
voudiging.
Er zit zoo betoogt de schrijver in die
R.K. „concurrentie" een zeer pijnlijke kant.
en hij noemt drie dingen, om dat aan te wij
zen: le de manier, waarop contact gezocht
wordt met den inlander, n.l. door geschen
ken te geven; 2e de R.K. Missie past zich
aan de heidensche deugden en ondeugden
te veel aan; Se de R.K. houding tegenover
de Protest. Zending. Een en ander wordt met
feiten onderstreept.
Wat nu te doen is?
De sohrijver constateert, dat de R.K. Mis
sie overmachtig dreigt te worden. „Men mag
dat betreuren, daarmee is 't feit niet uit de
wereld weggewerkt Het wordt er ook niet
makkelijker op, het te verdragen met de be
wering: voor bepaalde rassen is de R.K. op
vatting nu eenmaal passender dan de Pro-
testantsche. Integendeel: de tot nu toe opge
dane zendingservarlng beeft geleerd, dat het
reformatorisch opgovatte Evangelie bij alle
volken Ingang vindt.
JDe Prot Christenheid echter, en dat
is de eindconclusie uit alles, moet
haar zendingsopdracht: „Gaat heen in
de geheele wereld en verkondigt het
evangelie aan alle volken" even ern
stig opnemen als de R.K. Christenheld
de hare, om de positie der Protest
Wereldzending te verbeteren".
MENGE EN ZIJN BIJBEL
Den 7en Februari hoopt de beroemde bijbel
vertaler Dr. Herman Menge, schepper van den
veelgelezen Menge-tyjbel, rustend gymnasium-
rector, te Goslar m den Harz syn 95sten jaar
dag te vieren. DePrivilegierte Württemberg-
6che Bibelanstalt, die den Menge-bybel uit
geeft. herdenkt den arbeid van Dr. Menge
dankbaar en zorgt dat het den grijsaard op
zijn jaardag aan dankbare sympathie niet ont
breekt.
Dr. Menge werkt nog steeds aan verbete
ring van zyn vertaling. De Menge-By bel is in
totaal 200.000 exemplaren verkocht tot dusver.
OPVOEDING EN
ONDERWIJS
ONDER WIJSBENOEMINGEN
Medemblik: School m. d. Bijbel. Tot
derwyzeres: Mej. J. P. Barends te Zeist.
Wageningen: Kon. Emma-school. Tot
tijdel. onderwijzeres: Mej. M. Kyne, wacht
geldster te Vlaardingen.
By K.B., is ongegrond verklaard het beroep
van B. en W. van Sappemeer tegen het besluit
van Gedeputeerde Staten van Groningen, waar
by de opheffing is bevolen van de Openbare
Lagere School te Kleinemeer, gemeente Sap
pemeer.
OPENB. SCHOOL TE DOESBURG BLIJFT
By K.B. is met gegrondverklaring van hc„
beroep van B. en W van Doesburg vernietigd
een besluit van gedeputeerde Staten van Gel
derland, waarby is bevolen de opheffing van
de Opbare Lagere School voor U.L.O. aldaar.
„DE KLOKKENBERG"
Het 90-jarig jubileum
't Voorloopig programma der viering van
negentigjarig bestaan der Chr. Kweekschool op
den Klokkenberg te Nijmegen kondigt aan,
dat op Woensdag 20 Mei het Bestuur der
Kweekschool in het internaatsgebouw aan de
Ubbergsche Veldweg te Nijmegen een receptie
houden zal. Op de avond van dien dag en op
de Hemelvaartsdag is er een reünie van de oud
leerlingen der kweekschool, uitgaande va
vereeniging van Oud-Klokkenbergers.
INTERN. PAEDAGOGISCHE CONFERENTIE
Nw Education Fellowship
In het gebouw Leeuwenbergh te Utrtwn
zal van 1420 April 1936 een internationale
paedagogische conferentie van de New Educa
tion Fellowship worden gehouden, welke con
ferentie georganiseerd is door de Nederland
sche afdeeling der Werkgemeenschap voor Ver
nieuwing van Opvoeding en Onderwys (W.
G. O.L Het onderwerp zal zyn: „Leeren samen-
Dinsdagmiddag 14 April om vier uur vangt
de conferentie aan met een thee in het Malie
baanstation te U*recht. A!i° voordrachten en
besprekingen zullen worden gehouden of ver
taald in het Engelsch Fransch, Duitech, Espe
ranto of Nederlandsch. De vertaling geschiedt
gelijktijdig door middel van microfoons.
Tijdens den duur der conferentie wordt in
het Maliebaanstation door het Nationaal Rei
zend Museum voor Ouders en Opvoeders een
tentoonstelling gehouden van groep-
werk, van individueel werk door kinderen ge
maakt en van leermiddi-len uit verschillende
landen. Het adree der Conferentie is Van der
Holstlaan 14, Bilthoven.
EXAMEN M O. EN DE NED. TAAL
In het verslag der commissie, die in 1935 be
last was met het examineeren voor de acte M.O.
Nederlandsch, geschiedenis en Aardrijkskunde,
leest men de volg»nde opmerkingen betreffen
de de examens Ned. Taal:
„Ook dit jaar wae de uitslag van het examen
ongunstig. De ongunstige resultaten zyn groo-
i tendeels niet het gevolg van gebrek aan jjver
by de candidaten. Maar een aanzienlijk getal
van degenen, die zich aan het examen onder
werpen, zyn studeerenden, die door verschillen
de omstandigheden niet in de gelegenheid zijn
zich onder goede, deskundige en geregelde
leiding te stellen. De literatuurlijsten van ver
schillende candidaten toonen duideijk aan, dat
hun de ontwikkeling en verruiming vj
taalwetenschap, die zich vooral in de laatste
kwarteeuw heeft voltrokken, niet bewuet is
geworden".
Examens
Cand. rechte
teer M. A. Huender.
rusterdam. Bevorderd tot arts mej. A-
B. Bergmans. Aerdenhout en de heeren G.
Amsterdam, C. F. Frumau. Haarlem en
Vorstelman I-aren.
Gesl. voor het eerste gedeelte van het arts
examen dtp hee.cn G. J. Smelt. Haren (Gr.). H.
M. -V Wöerdemah, 'Rotterdam en J. Veen, Spij
konlsse.
Amsterdam. Boet wla- en natuurk. hoofd
vak wiskunde, cum laude, m-J. J. A_ Geldof.
Capd. wi.a- en natuurk. de dames H. G. C.
Bouwer en A. H. Frankel en de heeren T. B.
Jap. H. J. K. Dam bec-k, J. Krijn en en J
Groote vaart. Den Haag. GesT- rooi
stuurman gioote «toomvaart de heeren IX Gei-
dorblom, IC P. Magendans en A. J. de Bruyi
KUNST
EN LETTEREN
REMBRANDTPRIJS
Voor Nederduitsche letterkunde
en kunst.
Prijzen voor 1935 en 1936 toegekend aan
René de Clercq, Steijn Streuvels
en Cyriel Verschaeve
In Hamburg, de oude Hanzestad, zijn door
een Hanzisch koopman, die door zijn
durige handelsbetrekkingen de cultuur van
Nederland, van Engeland en van de
Scandinavische landen heeft leeren kennen
en waardeeren, drie cultuurprijzen gesticht:
de Hanzische Rembrandtprijs voor Neder
duitsche letterkunde en kunst, de Hanzische
Shakespeareprijs voor Engelsche letterkunde
en kunst en de Hanzische Hendrik Steffens-
pry's voor Scandinavische letterkunde en
kunst Elk der prijzen bedraagt jaarlijks
tienduizend mark.
Het beheer der stichting, waaruit de prij-
zeu zullen worden toegekend, is opgedragen
aan de Hanzische Universiteit te Hamburg.
Voor de toekenning van den Rembrandt
prijs heeft de Hanzische Universiteit een Cu
ratorium ingesteld, waarvan als voorzitter
fungeert de Rector der Universiteit, Prof.
Dr. A. Rein; als Zuid-Nederlander heeft Dr.
Antoon Jacob en als Noord-Nederlander
heeft zitting in het Curatorium Mr. A. J.
Vessem te Utrecht
Het Curatorium heeft de beide prijzen
voor 1935 en 1936 toegekend aan het werk
van René de Clercq. Stijn Streu
vels en Cyriel Verschaeve.
De „laudatio" is in de Nederlandsche en
in de Hoogduitsche taal opgesteld en luidt
ongeveer als volgt:
„De Hanzische Universiteit kent, bij de
eerste uitreiking van den Rembrandtprijs
voor Nederduitsche letterkunde en kunst
den prijs Voor 1935 en 1936 voor gelijke
deelen toe aan het werk van het drieman
schap van Westvlaamsche dichters, wier
dichterlijke arbeid den opgang van het
Vlaamsche Volk in den aanvang der twin
tigste eeuw bevorderd en begeleid heeft:
René de Clerck, Stijn Streuvels en Cyriel
Verschaeve".
Vervolgens wordt het werk van de dich
ters uitvoerig getypeerd.
De plechtigheid der bekendmaking van de
beslissing van het Curatorium vond Woens
dag, op den sterfdag van Vondel, plaats in
de groote gehoorzaal van de Universiteit en
werd bijgewoond door de hoogleeraren. do
centen en studenten der Universiteit door
vele vertegenwoordigers van het Hamburg-
sche consulaire corps, van de autoriteiten,
van den handel en van Nederduitsche
-nijgingen.
HEEL EEN STAD
IN HET DONKER
Met één enkele handgree
Hoe het idee geboren werd
Onze Haagsche redacteur meldt:
Het G.E.B. en de Gemeentelijke Te
lefoondienst hebben naar dezer da
gen gemeld werd een systeem uit
gedacht, waardoor het mogelijk zal
worden, de stadsverlichting met één
enkelen handgreep in- en uit te scha
kelen. Reeds werd naar aanleiding
van een onderhoud met den directeur
van den Gemeentelijken Telefoon
dienst, ir. Neher, op het belang van
deze vinding gewezen, met het oog op
de veiligheid der bevolking bij nach
telijke luchtovervallen.
Wat er aan voorafging
Hetgeen aan de totstandkoming van deze
•inding is voorafgegaan, werd ons in een
gesprek met den adjunct-directeur van het
G. E. B„ den heer Trooster, duidelijk. Vroe
ger aldus de heer Trooster moest elke
straatlantaarn afzonderlijk in- en uitgescha
keld worden. Nadat vrij spoedig de moge
lijkheid gevonden was om een honderdtal
lantaarns van één punt uit in- en uit te
schakelen, vond het G.E.B. den toenmaligen
hoofdcommissaris van politie, den heer van
't Sant, bereid, aan het surveilleerend politie
personeel op te dragen de bediening van deze
verlichting te verzorgen. De hoofdcommissa-
stelde toen als voorwaarde, dat het
G.E.B. de noodige maatregelen zou treffen,
dat het in- en uitschakelen der lantaarns in
de politie-alarmcellen zou plaats vinden.
Teneinde aan dit verlangen van den hoofd-
aris te kunnen voldoen, werden
daarop de in de schakelkasten aanwezige
handschakelaars vervangen door schake
laars .die van een verwijderd punt uit langs
electrischen weg konden worden bediend.
Op deze wijze '"on een onbegrensd aantal
groepen in serie worden geschakeld, welke
groepen alle door bediening van één schake
laar in de alarmcel onder spanning werden
gebracht.
Hoe het idee geboren werd
Op grond van de ervaringen, die
door het G.E.B. waren opgedaan met
electrische afstandsbediening over de
telefoondraden van zijn eigen telefoon
net, n.l. met het in- en uitschakelen
van de centrale uit van machines, op
gesteld in het op ca. 4 K.M. afstand
gelegen onderstation aan de Schenk-
kade, kwam in die dagen reeds de
mogelijkheid ter sprake, de bediening
der openbare verlichting over de tele
foondraden van het hoofdcommissa
riaat van politie uit te doen plaats
vinden.
Deze mogelijkheid is thans verwerkt in het
systeem, waarover dezer dagen reeds het
ander werd medegedeeld en waar
door een gecentraliseerde bedie
ning op het hoofdbureau van politie te
verwezenlijken is. Het aantal schakelpunten
is thans op 11 gesteld, die op het hoofd
bureau van politie bediend en door één ma
nipulatie in- en uitgeschakeld kunnen
worden.
VERDEDIGINGSWERKEN
Te Groningen zal de Genie op Maan
dag 17 Februari aanbesteden het bou
wen van verdedigingswerken te Kaïn
pen en bij Zwolle. Raming 72.600.—.
BOUW VAN EEN KAZEMAT
Te Breda zal de Genie op Woensdag
19 Februari aanbesteden het bouwen
van een kazemat van gewapend beton
te Heusden. Raming 19000.—.
WONINGBOUW TE AMSTERDAM
Het Architectenbureau Merkelbach—
Karsten—Duiker te Amsterdam zal
namens de Woningbouwvereen. „Het
Westen" te Amsterdam aanbesteden
op Maandag 24 Februari a.s. het bou
wen van 208 woningen op een ter
rein gelegen aan de Juliana van Stol
bergstraat, do Bestevaerstraat en de
Willem de Zwijgerlaan in Amsterdam-
West.
DE ZUID-WILLEMSVAART
De Rijkswaterstaat zal op Woensdag 26
Februari te 's-Hertogenboseh aanbesteden
het verbeteren van de oeververdediging
van de Zuid-Willemsvaart in de provincie
Noord-Brabaht tusschen de sluizen 2 en 3
onder SchijndeL
Op Donderdag 5 Maart zal de Rijkswater
staat te 's-Gravenhage aanbesteden het
maken van een viaduct van gewapend
beton in Rijksweg na 4 gedeelte Postbrug-
Ringvaart nabij de kruising met den spoor-
weg Amsterdam-Rotterdam, in de gemeente
Sassenheim met bijkomende werken.
WEGEN IN GRONINGEN
Gistermiddag werd te Groningen aanbe-
s'eed liet verbreeden van de aarde baan
van een gedeelte van weg no 42 van het
Rijkswcgenplan, het- aanbrengen van ver
hardingen voor een rijwielpad cn voor een
vo< ipad m -i bijkomende werken onder de
gemeente Hoogezand. Laagste inschrijver
Gebrs C. en .J. Meyering, te Stadska
naal, voor 114.900.
BRANDSTICHTING?
Men meldt ons uit Zo termeer
Vermoedelijk door 1 andstichting, stond
plolsellnp omstreek, tien uur Wnensclos.
avond hij den I- dlmmver A vnn St-aalen
een der met -oo (tevulde honihereon in
lichte laaie Ho brandweer wi«t de Mondende
gelioiiue te behouden; de hooibere brandde
geheo' uiL
Ten schaap met twee lammeren kwam
j jammerlijk in •.•lammen om.