STEMMEN VOOR WAARHEID
EN VREDE
DE VAL VAN MAKALLE
AANSTAANDE
DONDERDAG 6 FEBRUARI 1936
•EERSTE BLAD PAG. 2
Britsch Lagerhuis
Schatten der aarde moeten
eerlijk gedeeld worden
Japan, Duitschland en Italië:
de „niets bezittend en'
Britsche regeering wenscht
geen koerswijziging
De leider der Labour-oppositie Lans
bury heeft gisteren in het Britsche La-
gernuis verklaard, dat er een instantie
moet ^worden in het leven geroepen,
welke beslist, hoe de grondstoffen der
wereld moeten worden georganiseerd
en benut ten behoeve van alle naties.
Het oorlogsgevaar, zoo zeide spr., is thans
meer nabij dan ooit! Vrees heersclit in de
harten door de geweldige bewapeningen en
er is geen weg te zien, om een oorlog te
vermijden
Alle regeeringen wapenen zich. De idee
Van den volkenbond is schoon, doch helaas
■werd de bond gesticht na den oorlog, na
dat de penale vrede was gesloten.
Het resultaat is, dat de volkenbond van
heden geen werkelijke volkenbond is, aan
gezien hij is gebaseerd op een aantal kleine
mogendheden en één of twee groote zoodat
hij niet voldoende kan werken voor don
Wereldvrede.
Ten slotte diende Lansburv een reso
lutie in, waarin hij aan de Britsche re
geering verzocht, het initiatief te ne
men in Genève tot een geheel nieuwe
Volkenbondsactie an tot het bijeenroe
pen van een wereldconferentie, ter bo-
spreking van de economische wereld-
kwesties.
„Ik wensch," aldus besluit de resolutie,
„dat de regeering het initiatief neemt en
bij den volkenbond een geheel nieuwe ac
tie voorstelt. Verder vraag ik, dat de eco
nomische wereldtoestanden in een wereld
conferentie zullen worden besproken."
IJet lid van de labour-oppositie, Salter,
'dat de door Lansbury ingediende resolutie
steunde, verklaarde o. a.: „Er zijn momen
teel minstens drie landen in de wereld.
Welker tegenwoordige daden den toekom
stigen vrede van Europa schijnen te be
dreigen en dat zijn Japan, Italië
Duitschland."
Salter onderwierp vervolgens de redenen
Welke tot de houding van de genoemde
landen hebben geleid, aan een beschou
wing en kwam tot de conclusie, dat vooral
expansiebehoefte en gebrek aan levensmid
delen oorzaak daarvan zijn. Italië heeft
namelijk een veel talrijker bevolking dan
Frankrijk in een gebied, dat de hefft min-
ider groot is.
„De behoeften van Italië," aldus vervolg
de Salter, „zijn indertijd ook erkend door
Sir Samuel Hoare, den toenmaligen minis
ter van buitenlandsche zaken, en door ver
schillende leden van het tegenwoordige
kabinet.
Duitschland heeft gepoogd, in zijn eigen
tonderhoud te voorzien, doch is daarin niet
geslaagd. Wellicht heeft het zijn hulpbron
nen teveel uitgeput door de versterking
van zijn bewapening, maar dat geldt ook
yoor andere naties."
De voorraden beschouwend, welke de
Verschillende landen vergelijkenderwijs aan
grondstoffen bezitten, verklaarde Salter,
dat Japan, Duitschland en Italië zich de
.„niets bezittenden" in de wereld zouden
kunnen noemen. Volgens hem zullen deze
landen vroeg of laat in wanhoop pogen
zich een plaats onder de zon te verwerven,
tenzij Engeland en de andere landen be
reid zijn, een rechtvaardiger verdeeling
van de oppervlakte der wereld te aanvaar
den.
„Het Britsche R ij k," aldus b fi
fe 1 o o t Salter, „zal ophouden te
bestaan, tenzij wij bereid zijn
een meer nobele en meer chris-
ielijke houding aan te nemen."
Lloyd George, die vervolgens het woord
[Verkreeg, verklaarde o. a.: „Ik geloof, dat
.wij geen vrede in de wereld zullen kennen,
zoo lang de verdeeling der mandaten niet
aan een nieuw onderzoek wordt onderwor
pen. Ik ben niet voor het afstaan van stuk
ken van het Britsche Rijk, doch ik ver
klaar met nadruk, dat deze gebieden ons
niet krachtens het verdrag van Versailles
zijn gegeven als bezittingen.
Een oorlog dreigt sedert acht maan
den. Duitschland en Rusland zijn op
het oogenblik gereed. Niemand kan
zeggen, wat in Duitschland, Rusland en
Japan gebeurt. Alles wat wij weten ls,
dat de voorbereidingen voor den oorlog
koortsachtig worden voortgezet.
Ik verzoek derhalve de regeerlng
niet iedere mogelijkheid van een econo
mische actie uit te schakelen.
Japan overweldigt China en Italië over
weldigt Abessinië om economische redenen.
Ik stel derhalve voor, een conferentie van
alle naties bijeen te roepen, waarop zij haar
kaarten op tafel kunnen leggen en zeggen,
wat ze verlangen, ten einde te zien of er
niet te onderhandelen valt.
Dc regeering antwoordt
Namens de regeering nam hierop lord
Cranborne, de tweede onderstaats-secretaris
van buitenlandsche zaken het woord, die
verklaarde: „Wij zullen geen enkele poli
tiek aanvaarden, welke een slag zou toe
brengen aan het Britsche Imperium en
welke zijn voorspoed zou belemmeren.
Wat de economische problemen betreft,
ïs de Britsche regeering geenszins voorne
mens, de deur te sluiten. Zij is nog steeds
van meening, dat internationale besprekin
gen over deze kwesties van het grootste
rut zouden zijn en een belangrijke rol zou
den kunnen spelen hij een eventueele op
lossing van onze moeilijkheden, doch een
bespreking van deze uiterst gecompliceerde
kwesties zou langzamerhand kunnen leiden
tot een nieuwe economische wereldconfe
rentie en wij kunnen niet zeggen, dat de
tijd voor een dergelijke conferentie inder
daad gunstig is. Een mislukking zou een
ramp beteekenen. De datum voor een der
gelijke conferentie kan niet zonder meer
worden vastgesteld. Dat hangt van de om
standigheden af.
De volkenbond, zooals hij op het oogen-
fclik is, is geen volmaakte instelling, doch
hij is oneindig beter dan niets en dat is
de nieening van de overgroote meerder
heid van het Britsche volk.
Indien Groot-Brittannië pas na alle an
dere naties den staat van zijn bewapening
herziet, is dat niet. omdat wij oorlog willen
voeren, doch omdat wij de vredelievende
krarhten willen vorsterken tegen de oor
logszuehtige."
Bij de hierop volgende stemming
werd de resolutie van Lansbury met
228 tegen 137 stemmen verworpen.
Mac Donald beëedigd
Gistermiddag hoeft Ramsay Mac DonaTtf
als nieuw Lagerhuislid, den eed aan den
koning afgelegd.
Boodschap der Koningin
Voorgelezen werd nog de volgende bood
schap der Koningin-weduwe:
„Ik dank u van ganscher harte voor uw
condoleance-boodschap, die mij in mijn
smart steunt Ik ben ten diepste getroffen
door de warmte van uw- sympathie eu ik
stel de verzekering op prijs, die gij mij
van de onveranderlijke aanhankelijkheid
van uw huis hebt gegeven."
BELGIE'S DEFENSIEVE
POSITIE
,J)oor geen enkele militaire
afspraak gebonden
Minister Devèze wil
grooter veiligheid
Voor de gezamenlijke commissies uit
de Belgische kamer en senaat heeft de
minister van Defensie, Devèze, een
uiteenzetting gegeven van de militaire
kwestie, waarbij hij o.a. verklaarde, dat
België door geen enkele militaire af
spraak gebonden is, en dat het rijn
souvereiniteit ongeschonden handhaaft.
De minister wees o.a. op het gevaar van
een mogelijke invasie via de Nederlandsch-
Belgische grens en concludeerde, dat deze
op verschillende punten versterkt moest
worden.
Daarna gaf de minister een overzicht van
de organisatie der Belgische strijdkrachten
en van de fortificatie-werken, waarbij hij er
op wees, dat op de gewone defensiebegroo-
ting voortdurend maar bezuinigingen wer
den toegepast.
Sprekend over de kwestie van de mili
taire diensttijd, verklaarde Devèze, dat de
maatregelen, in 1928 genomen, thans niet
meer doeltreffend zijn, zoodat het dringend
noodzakelijk en onvermijdelijk is, aan de
huidige situatie op rationeele wijze een
einde te maken, indien men tot een perma
nente beveiliging der grenzen wil komen.
Het voorstel, dat de minister ter zake zou
willen doen, zou de diensttijd niet meer
verlengen dan strikt noodzakelijk is, om in
tijd van nood in de grensgebieden paraat
te zijn. Devèze beperkte zich vooralsnog tot
de groote lijnen van zijn defensie-plan, daar
de Regeering de definitieve termen van het
wetsontwerp nog moet vaststellen. H ij ver
klaarde echter nadrukkelijk, dat
zijn voorstellen geen betrekking
hebben op de effectieven van het
Belgische leger, noch supple
mentaire bewapening beoogen.
Slechts zeer kleine offers zouden van de be
volking worden gevergd èn in financieel op
zicht, èn wat de militaire diensttijd betreft
Nauwkeurige cijfers kon spreker echter nog
niet geven, voor de Regeering haar beslis
sing definitief genomen heeft
Tenslotte wees Devèze op het defensieve
karakter van België's militaire organisatie,
dewelke slechts in een oorlog zal worden
betrokken, indien de Belgische grenzen
worden geschonden.
Nadere bijzonderheden
Volgens de aanvullende gegevens, welke
de leden van de defensie-commissie hebben
verstrekt, verlangt de regeering, dat het
eerst de meest noodzakelijke militaire kwes
ties worden behandeld d.w.z. de verdedi
ging van de grens. Later kan dan de alge-
meene hervorming van het Belgische leger
volgen. Een derde van de lichting zal dan
een dienstijd van achttien maanden ver
vullen, indien de socialisten hun goedkeu
ring eraan geven.
De supplementaire uitgaven bedragen
vijftien millioen op het gewone budget en
vijftig op het buitengewone budget
Voornamelijk heeft dit ten doel het artil
lerie-gordijn op de toegangswegen te ver
zwaren en de motoriseering van de troepen
welke de voorhoede van den vijand moeten
vernietigen te verbeteren.
DE MOORD OP GUSTLOFF
Bondsraad Motta betuigt
z ijn leedwezen
Duitschland eischt
streng onderzoek
De Zwitsersehe bondsraad Motta heeft
aaai den Duitschen gezant en aan de weduwe
van den vermoorden Duitsohen nazi-leider
Gust lof f zijn leedwezen betuigd. Het lijk
van Gustloff zal Zaterdag naar zijn geboor
testad Schwerin worden overgebracht-
De Duitsche gezant te Bern heeft een be
zoek gebracht aan bondsraad Motta, hem
dank gezegd voor zijn sympathie en in op
dracht van de rijksregeering het strengste
onderzoek naar dezen politieken aanslag,
ook met betrekking tot eventueele aanstich
ters tot den moord, geeischL
Hij beeft hierbij gewezen op den grooten
ernst van de aangelegenheid en uiting gege
ven aan de verwachting, dat de Zwitsersehe
autoriteiten alles zullen doen tor ophelde
ring en bestraffing van de misdaad-
De gezant heeft er verder aan herinnerd,
dat de ophitsing, die de Zwitsersehe linker
zijde sedert vele maanden in de pers tegen
landsgroepleider Gustloff, ondanks herhaal
de waarschuwing van den gezant tot zelfs in
het parlement heeft gevoerd, klaarblijkelijk
het terrein heeft voorbereid voor den laffen
moord.
Bondsraad Motta gaf de verzekering, dat
van den kant van Zwitserland alles geschie
den zou, om de afschuwelijke daad op te
helderen en den moordenaar zijn gerechte
straf te doen ondergaan.
Duitsche represailles
Na den moord op den Iandgroepsleider
der N.S.D.A.P. voor Zwitserland, Wilhelm
Gustloff door den jood David Frankfurter in
Davos, heeft de Duitsche rijksminister voor
volksvoorlichting en propaganda alle uitvoe
ringen van den rijksbond van Joodsche cul
tuurorganisaties tot nader order verboden,
teneinde eventueele incidenten te voor
komen.
Nader vernemen wij nog dat de Joodsche
student Frankfurter aan een ongeneeslijke
ziekte lijdt. Bij zijn verhoor moet hij hebben
verklaard, dat hij zichzelf niet meer dan ten
hoogste nog een half jaar leven had toege
kend. Ouder deze omstandigheden had hij
besloten zijn waardeloos leven op te offeren
en de wereld te wijzen op de martelingen die
zijn geloofsgenoot en in Duitschland onder
het bewind van Hitier moesten ondergaan.
De Londensche abattoirstaking
Naar men vermoedt, zal de staking op dc
Londensche vleeschmarkt Smithfield waar
schijnlijk Zaterdagavond een einde nemen.
De stakers zullen, naar verondersteld
ordt, 't werk Zondagavond te elf of twaalf
uur hervatten, ofschoon geen enkele offi-
cieele regeling is tot stand gekomen.
Het voorgebouw van het bij de Neder-
landsche grens gelegen Belgische krank
zinnigengesticht voor vrouwen Bethania
totaal door brand vernield. Gelukkig
hebben zich geen persoonlijke ongelukken
voorgedaan.
De brandweer uit Antwerpen verleende
assistentie.
Vermoedelijk is kortsluiting de oorzaak
van den brand.
Kort Nieuws
De Oostenrijksche troonpretendent Otto
von Habsburg vertoeft momenteel te Parijs;
Prins Starhemberb is vandaar reeds weder
naar Weenen vertrokken.
Koning Gustaaf van Zweden, die op
doorreis naar het Zuiden te Berlijn vertoeft,
heeft gister een bezoek aan Hitier gebracht.
Het Fransch-Belgisch
militair accoord
Woensdag is door de Vlaamsch-nationale
Kamerfractie een wetsvoorstel ingediend be
staande uit één enkel artikel en strekkende
tot opzegging door België van het Fransch-
Belgisch militair accoord van 7 Sept 1920.
Wordt dit voorstel aangenomen dan zou
de Fransch-Belgisohe overeenkomst, uiterlijk
één maand na de afkondiging van deze wet
in den Moniteur beige, ophouden nog van
kracht te zijn.
Het verkeer tusschen
Duitschland en Oost-Pruisen
De nieuwe corridormoeilijkheden
De Poolsche staatsspoorwegen hebben een
krachtige beperking van het transitoverkeer
op de lijnen tusschen Oost-Pruisen en
Duitschland aangekondigd, als dwangmaat
regel tegen Berlijn, dat zijn spoonvegschui-
Hen aan Polen niet betaalt.
Duitschland heeft thans tegenmaatrege
len getroffen o.a. een verhoogd zeetransport
tegen verlaagde uitzonderingstarieven.
Bittere koude in Noord-Amerika
Overstroomingen in de zuidelijke staten
De bittere koude in Amerika's Midden- en
Noord-Westen duurt nog onverminderd
voort
In Iowa, Dakota en Illinois worden tem
peraturen geregistreerd van 25 tot 30 gr.
onder nul. tengevolge waarvan een ernstig
gebrek aan kolen wordt gevoeld.
In de Zuid-Oostelijke staten hebben hevige
regens groote overstroomingen veroorzaakt
Dientengevolge zijn verscheiden personen
om het leven gekomen en honderden ande
ren dakloos geworden.
In Midden-Mississippi werden de bewo
ners genoodzaakt hun huizen te verlaten,
terwijl in de nabijheid van Birmingham
(Alabama) de mensehen in de boomen een
veilig heenkomen zochten.
Van Chicago uit heeft de Noord-Weste
lijke spoorwegmaatschappij een hulp-expe
ditie naar Wisconsin gezonden, alwaar een
trein met honderd vijf-en-twintig passagiers
in de diepe sneeuw is blijven steken. In de
loop van de dag is de expeditie erin ge
slaagd, de trein te bevrijden.
Aan de kust van Nieuw-Engeland hebben
de bemanningen der kustwaentbooten veer
tien kolenschepen uit het ijs weten los te
maken. Met de lading dezer schepen kan in
het kolengebrek dat te Boston heerscht, ge
deeltelijk worden voorzien.
De arbeiders en arbeidsters van 3.800 con
fectiebedrijven in de staten New-York, New-
Jesrey, Connecticut en Pennsylvanië hebben
opdracht gekregen, het werk neer te leggen.
Vrijdag zal worden besloten, of het parool
tot een algemeene staking zal worden gege-
Dit besluit is genomen in verband met het
mislukken der driemaandelijksche onder
handelingen tusschen de vakvereenlging en
de werkgeversvereeniging inzake de vast
stelling der arbeidsvoorwaarden.
Door de staking zullen 105.000 arbeiders
en arbeidsters worden getroffen.
In den Z11 i d- Ameri kaan schen staat Para
guay is een communistisch complot ontdekt,
waarbij o.a. kolonel Franco, directeur der
militaire school en enkele andere bekende
officieren betrokken waren. Men had o.a.
het plan, den staatspresident, dr. A y a 1 a,
en den opperbevelhebber van het leger, ge
neraal E s t i g a r r i b i a, uit den weg te
ruimen.
De regeering heeft op het juiste oogenblik
Ingegrepen, en alle belhamels gearresteerd.
Het moet thans in Paraguay weder ruslig
zijn. j
De oorlog in Oost-Afrika
Er zou hevig worden gevochten
aan het noordfront!
Volgens te Addis Abeba ontvangen be
richten van 't Noordelijk front ontwikkelen
zich in de streek van Haussien en in het
gebied van Agoela herige gevechten.
Abessijnsche berichten besveren, dat de
val van Mallé aanstaande schijnt te zijn,
nu de Italianen, die de stad sinds acht da
gen door middel van vliegtuigen van levens
middelen hadden voorzien, de laatste dagen
geen vliegtochten meer hebben gesmaakt
naar Makallé.
In plaats daarvan wordt nu het geheele
Tembien-gebied tot voorbij Kworam voort
durend met bommen bestookt en met ma
chinegeweren uit de lucht beschoten.
De schade zou echter naar verhoudipg
van de inspanning gering zijn.
Van het Zuidelijk front komen berichten
over buitengewoon hevigen regenval, welke
twee dagen geleden Ls ingetreden en die
alle Italiaansche acties, die ten Noorden
van Neghelli aangevangen zijn, moeten heb
ben belemmerd.
Volgens Abe-ssijnsohe berichten houden de
Italianen hun troepen hoofdzakelijk bezig
met het bouwen van blokhuizen en het aan
leggen van een weg tiaar Dolo, daar zij hier
binnenkort een Abessljnschcn tegenaanval
verwachten.
Addis Abeba is onrustig
Het agentschajp Stefani deelt mede, dat
de hernieuwde opmarsoh van generaal Gra-
ziani langs de Webbi Gestro den Negus en
de Abessijnsche militaire kringen met on
rust heeft vervuld.
Het bericht van de nederlaag van de
Abessijnen bij het dorp Larruma Scilindi en
het overhaaste terugtrekken van de Abes
sijnen is te Addis Abeba niet gepubliceerd
om de bevolking niet meer te demoralisee-
ren, dan deze reeds is na do overwinning
van de Italianen in het gebied van Bora-na.
De regeering van den Negus gaat integen
deel voort conrmuniqué's met overwinnin
gen te publiceeren, doch niemand gelooft
er aan. Men vreest, dat in de hoofdstad
een revolutie tegen den Negus zal uit
breken.
De toestand wordt steeds ernstiger door
de vrees, dat binnenkort de Italianen Addis
Abeba zullen bombardeeren, welke vrees
nog wordt vermeerderd door de berichten
dat de laatste dagen Italiaansche vliegtui
gen in de omgeving van Addis Abeba zijn
gesignaleerd.
Italiaansche dementi's
Van bevoegde Italiaansdhe zijde worden
de berichten volkomen fantastisch genoemd,
volgens welke 100.000 man in geval van
afkondiging van een petroleum-embargo
gemobiliseerd zouden worden. Eveneens;
wordt tegehgesprok.nl, dat in de zitting, vam
'den raad van defensie besloten zou zijn
tot terugroepen van de generaals Santini
en Maraviglia uit Oost-Afrika.
Verder wordt het bericht tegengesproken,
dat de Abessijnsche regeering een verdrag
zou hebbeif afgesloten met Ibn Saoed; dé
Italiaansche betrekkingen met Ibn Saoed
zijn steeds zeer correct geweest.
De geruchten over muiterijen op Itali
aansche transportschepen in de Middelland-
sche Zee worden van Italiaansche zijde ver
zinsels genoemd, evenals dc berichten over
gevechten aan het Noordelijk en Zuidelijk
front, waarbij de Italianen groote verliezen
zouden hebben geleden.
Abessijnsche troepentransporten
Nog steeds worden nieuwe troepencontin
genten uit het binnenland van Abessinië
naar het ZuidPont gezonden. Momenteel
verlaten vijftienduizend man politie op
vrachtauto's de hoofdstad, eveneens met
bestemming naar het Zuidfront. Zij staan
onder commando van Dedsjasmatsj Johan
nes, die eertijds onderofficier is geweest bij
de Engelsche strijdkrachten in Kenya.
De Abessijnsche kroonprins en de kei
zerin hebben wapenzendingen geïnspec
teerd, waaronder zich ook tankafweerge-
schut bevindt, wat, na ar wordt gezegd, het
dikste pantser kan doordringen.
Daarenboven zouden vijfhonderd stuks
berggeschut langs geheime bergwegen naar
de hoofdstad zijn vervoerd. Dit geschut zal
over het Zuid- en Noordfront worden ver
deeld.
Italië's doeleinden
De fascistische groote raad heeft een
communiqué over den huidigen toestand
uitgegeven, waarin vooral een zinsnede
nopens de „doeleinden, ter verwezenlijking
waarvan de militaire actie van Italië in
Ethiopië is begonnen" bijzondere aandacht
iiee-ft getrokken.
De „Lavoro Fascista" zet uiteen, welke
di doeleinden zijn: veiligheid der Italiaan
solie koloniën in Oost-Afrika en de nood
zakelijkheid aan de Italiaansche expansie
gebieden te verzekeren, welke gelegen zijn
„in de schaduw der Italiaansche vlag".
Men herinnert er io dit verband aan, dat
de voornaamste critiek, welke in Italië op
de voorstellen van Laval en Hoare in
December is uitgeoefend, juist was, dat het
territoir, dat do Italiaansche expansie werd
aangeboden, niet was gelegen in „de scha
duw der Italiaansche driekleur".
Deze critiek woerd officieel geformuleerd
in de rede van Mussolini te Portinia, op 18
December van het vorige jaar uitgesproken.
De Belgische
steenbakkers staken
Sedert eenige dagen zijn ïn de Rupel-
streek (Belg.) in de steenbakkerijen stakin
gen uitgebroken.
Te Boom en te Niel hebben de stakers zich
kalm gedragen, hetgeen evenwel niet het
geval was te Rumpst en te Berhagen, waar
zich ernstige wanordelijkheden hebben
voorgedaan. Hierbij speelden de vrouwen
een belangrijke rol. Vroeger bepaalden zij
zich ertoe om de plaatsen van de trams te
bezetten, die de vreemde werkwilligen naar
de steenbakkerijen van Rumpst en Berhagen
moesten vervoeren. Sedert eenige dagen
echter is de toestand totaal veranderd. Hon
derden spijkers werden er over den weg ge
strooid, waarlangs de werkwilligen moeten
komen. Handkarren vol steenen werden
aangevoerd om naar hen te gooien.
Door de politie is een verbod van samen
scholingen uitgevaardigd. De beide plaatsen
zijn als het ware in staat van beleg ver
klaard. 300 gendarmen zijn er naar toe ge
stuurd. Men vreest nog verdere incidentèm,
aangozien de vrouwen besloten hebben,
niettegenstaande het verbod van de politie'
met hun kinderen te betoogen.
GEMENGD
NIEUWS
Oliefabriek in vlammen
Schade ran 150 mille
Woensdagmiddag om 2 uur Is brand
uitgebroken in de oliefabrieik „De Toe
komst*' van de firma Bloemendaal en
Laan te Wormerveer. De brand is
vermoedelijk ontstaan door kortsluiting
in de pletterij-afdeeling, waar de olie
persen, wringers en andere machine
rieën zijn opgesteld.
Het vuur woedt met groote hevigheid
en de brandweer uit alle Zaan-geraeen-
ten is ter plaatse. Ofschoon voor het
overslaan naar de aangrenzende fa
brieksgebouwen, o.m. de zeepfabriek der
firma J. Dekker, niet veel kans bestaat,
is de oliefabriek reeds grootsndeels ver-
Nader wordt gemeld, dat het er om hall
drie ernstig uitzag. De brand had een ge
vaarlijk karakter, doordat het meel en de
wegstroomende olie een uiterst glibberige
brij vormde, welke het den blusschings-
manschappen niet gemakkelijk maakte D<
brandweren van Wormerveer en Worm:*,
sloten de vuurzee echter in en bestreden de
vlammen door de ramen, van de daken det
belendende perceelen en van de zijde van
de Zaan. In een goed kwartier was de strijd
gestreden. Om drie uur was men den brano
meester en kon men een aanvang maken
met het nablusschen, waarmede men om
half vijf gereed was.
Bij het blusschingswerk werd met 18 stra
len water gegeven; zes spuiten waren daar
bij in actie.
De wringerafd. en de pletterij zijn to
taal verwoest De aangerichte schade wordt
op f 150.000 geschat. Voorraden zijn niet ver
brand. De fabriek is op beurspolis verzekerd.
Persoonlijke ongelukken vielen niet voor.
Noodlanding van een viiegtuig
Gedwongen door een sneeuwstorm
i»
Woensdagmorgen geraakte het militaire
verkenningsvliegtuig 635, een Fokker G. 5,1
bestuurd door den sergeant J. G. Hendriksl
te Soesterberg, in een sneeuwstorm. Het
toestel trachtte een noodlanding te mik en;
onder Abcoude-Braambrugge,
800 meter van den Kanaaldijk. Door d(
plaatse liggende sneeuw gleed het toestej
160 meter door met eon vaart van 70 a f
K.M. en kwam in een dwarssloot terecht
De inzittenden, sergeant Hendriks en dt
waarnemend aspirant resorve-luitenanl
bleven ongedeerd. Het toestel werd echti
zwaar beschadigd. O.a. braken het ondersi
en de propeller. De rechter boven-vleug
is gedeeltelijk afgebroken. Het toestel zaj
ter plaatse gedemonteerd worden.
De doodelyke damp
Vader en dochtertje gestikt
Toen gistermorgen de leveranciers aan di|i
woning aan de Sluiskade N.Z. 66 a te Al
melo, bewoond door den onderwijzer C Gj
Leyson en gezin, op herhaald bellen geen
gehoor kregen waarschuwden zij de polities
die de deur forceerde.
Hot bleek, dat de heer Leysan tengevolgij
van kolendamp was overleden terwijl een j
verpleegster, die daar sinds gisteravond ver.f
toefde wegens ziekte van den heer Leyserij
en een driejarig kind bewusteloos warend
Bij deze twee, die naar het DiaconessenhulL
waren vervoerd is het bewustzijn teruggeL
keerd. De echtgenoote van den heer Leysen
was niet thuis, daar zij wegens ziekte sindj j
enkele weken in het Diaconessenhuis word',
verpleegd. Het dienstmeisje, dat op zoldes
sliep heeft van de kolendamp niets bemerkt,!
Nader vernemen wij, dat het 3-jarig dochJn
tertje Ada in den namiddag is overledenjl
terwijl de toestand van de verpleegster vnjb
ernstig is. Ir
De heer Leysen, tot voor kort onderwijze?
aan de 2e Chr. Nat. School te Almelo, tharnd
wachtgelder, was thans werkzaam aan de
Chr. U.L.O.school te Enschedé. Hij was diJ?
recteur van het Gerof. EvangelLsatiezangk
koor te Almelo.
Een gevaarlijk misbruik
De Raad voor de Scheepvaart heeft Dir#
dag uitspraak gedaan inzake het beknel
raken en dientengevolge overlijden van ee
met tot de bemanning behoorende jonge^J
tijdens het vastmeren van hot stoom visscher
vaartuig „Protinus" IJM 85, in de Visscher
haven te IJmuiden.
De Raad is van oordeel, dat dit droevi
ongeval, dat helaas aan een jeugdig
soon het leven heeft gekost, het gevolg i
van een te IJmuiden en daar niet alleei
heerschend misbruik, hierin bestaand^,
dat bij aankomst van een visschersvaartui
uit zee, voordat het schip goed en wel ge
meerd is, jongens aan boord springen. n
In het onderhavige geval heeft de 11-jarigid
jongen, Hendrik Veldhuis, misgesprongen
hij hield zich aan de verschansing vast, doel?
kon niet tijdig binnen boord worden getrokü
ken, zoodat hij tusschen de „Protinus" en d~
„Aneta" bekneld geraakte, met het no
lottig gevolg, dat hij aan de bekomen kneii
zingen is overleden.
De Raad doet een dringend beroep op
ieder, wien het aangaat, om aan het besta
de misbruik een eind te maken.
De N cdcrlandsche ambulance is van Dessi»
verplaatst naar Kworam, in welke plaats,
meer noord-oostelijk gelegen, onze Roode-
Kruis-manncn dichter'bij het gevechtsterrein
in het noorden zich bevinden.
Scheepsbotsing
in het Noordzeekanaal
De „Algenib" maakt water
Het Nederlandsche stoomschip „Algenib",
van Van Nievelt Goudriaan's Stoomvaart-
Mij, dat van Santa Fé met een lading graan
op weg was naar Amsterdam, is Dinsdag
avond omstreeks half twaalf in het Noord
zeekanaal, ter hoogte van Buitenhuizen in
aanvaring gekomen met het uitgaande mo
torschip „Manoeran", van de Stoomvaart-
Mij .Nederland".
De botsing geschiedde, toen de „Algenib",
door een tot dusverre niet bekende oorzaak,
uit het roer liep en daardoor dwars voorde
„Manoeran" kwam. De „Manoeran" trof de
...Algenib" aan stuurboord, ter hoogte van
ruim 1, dat gevuld was met graan; in den
scheepswand ontstond een gat ter grootte
van pl.m. 5 meter, waardoor het schip wa
ter maakte. De „Algenib" is daarop aan den
Noordkant van het kanaal vastgemaakt en
met twee roode lichten afgebakend. De .Al
genib" stoomt naar Amsterdam op.
De „Manoeran", die in ballast op weg was
naar Makassar, is naar Amsterdam terufl-
gekeerd en heeft weer gemeerd aan de Su-
matrakadc. Dit schip kreeg belangrijke
schade aan den steven boven de waterlijn
Smokkelaar doodgeschoten
Even over de Duitsche grens bij Susie-
r e n is op het grondgebied van de gemeente
Havert m den nacht van Dinsdag op
woensdag door de Duitsche kommi?zen de
29-jarige Matthias Dekkers doodgeschoten
Dekkers was op het „halt'-geroen blijven
doorloopen en nageschoten. Een kogel imf
hem via don rug in de long. Het slachtoffer
w"c gehuwd en vader van een kind.
UIT OOST-INDIE
DOODELUKE PESTGEVALLEN
DOOR DOLLEN HOND GEBETEN
PADANG, 5 Febr. (Aneta). Drie kinderer
van dien heer R. van Zuylen, een kind vas
den heer J. H. de Haas en een baboe zijc
gelikt en gebeten door een dollen hond. Zij
vertrekken 6 Febr. naar het Instituut Pas
teur te Bandoeng.
GOUVERNEUR-GENERAAL GEOPEREE!
Reeds geheel hersteld
BATAVIA, 5 Febr (Aneta). De Gouveiir]
ncur-Generaal, die Zaterdag jl. in verban^
in ex een lichte operatie, welke hij moest ocfiik
dergaan, in het Militair Hospitaal werd opZu:
genomen, is gisteravond wederom geheel
hersteld in het Paleis teruggekeerd. Gedu1
rende zijn verblijf in het hospitaal heeft c"
('cuverneur-Gei.eraal zijn werkzaamhedö
regelmatig voortgezet.
HET GRAF VAN J. P. COEN
BUITENZORG. 5 Febr. (Aneta). Het
nemen bestaat om het middendeel van dj
vloer van de vroeger» Kruiskerk te Batavia!
waar, naar vaststaat, het stoffelijk
schot van J. P. Coen is ter aarde bostel!
tot een oudheidkundig monumient te ven
kw laren.
DE HAVEN VAN SE MA RANG
SEMARANG, 5 Feibr. (Aneta). In een
gr dering van de Havencommissie werd vasf
gesteld: het uitvoeringsplan 1936, het werkL
p'an 1937, en de bedrijfsbegrooting 1937. f
Het uitvoeringsplan omvat de verlengini
var, de havendnmmen teneinde het bedrag
dat benoodjgd is vo>r baggerwerk, te rediT
ceercn tot ƒ20.000. De beslissing omtrent djt
uitvoering van dit werk is aan het Depaia
tenen t.
Flet werkplan voor 1937 werd begroot i
1125.000.
NIEUW VLIEGVELD TE SEi_
SEMARANG, 5 Febr. (Aneta). B. en V]
van Semareng stellen aan de gemeente
het land Kali Banteng aan te koopen voir
den aanleg van een vliegveld. Het land i£
gioot 346 H.A., waarvan 100 H.A. besten#
za! worden voor den aanleg van een vliegr
veld; het overgebleven gedeelte zal geësi
ploiteerd worden door den aanleg van vischlj
vijvers en sawah's. De prijs vau het landt,
bedraagt ƒ56.800. De aankoop geschiedt nie
uit de gemeentelijke reserve, doch uit eekv
ea-diet te verstrekken door de Javesc'U
Bank. rentende 5 met een looptijd v:
17 jaar Het land is het eigendom van
erven Bi Kwat Koon en is in beheer bij i
Javasche Bank. Hel is gunstig gelegen, nas
200 K.M. van de stad. Voor de toekomst i'fi
hie. de aanleg van een vliegboot-haven mor
gelijk. De baten welke van de verhuur van®
sawah's zuilen worden getrokken, bedrageat
ƒ3000 's jaars.