cvoot onfoz vXotanm 9 VAN RIJN S db," MOSTERD GEZ. AALDERS Proveniersstr. 54 NIEUWE VOORJAARSSTOFFEN WEKELIJKSCHE BIJLAGE Naald en Vingerhoed Merkwaardig oud is zij, de kunst van het naaien! Naar het zich laat aanzien behoort zij tot de oudste vindingen, welke het mensphdom zich in den loop van zijn lan gen ontwikkelingsgang heeft eigen ge maakt. Nog voor men de mogelijkheid had ontdekt, dat uit de vezels van bepaalde planten en uit de wol van sommige dieren een draad kon worden gesponnen, waaruit men bruikbare kleedingstoffen weven kon, heeft men zich tegen koude en ander onge rief weten te beschermen met behulp van pelzen- Het eerste Bijbelboek snreekt daar reeds van. Wat is dan natuurlijker, dan dal men er al spoedig toe is overgegaan zulk een los omgeworpen huid op de een of an dere wijze te bevestigen, zoodat er minder onbehaaglijk ruime plooien en gapingen overbleven? In de bergholen, welke in zekere streken der aarde ongetwijfeld tot mensohelijke ver blijfplaatsen hebben gediend, rotsteeke- ningen en opgedolven oud huisraad spre ken daarvan, heeft men Jan ook de in teressante ontdekking gedaan, dat men reeds in die lang vergeten tijden, zich van dc naald als naaigerei heeft bediend. Zeker, het was niet het bijna volmaakte technische hulpmiddel, dat thans aan de naaiende huisvrouwen ten dienste staat dank zij de vergevorderde moderne metaal-industrie. Maar men wist zich ook toen reeds te behel pen met de dingen en de grondstoffen welke men gemakkelijk onder zijn bereik had, en uit het been der voor voedsel gevelde die ren vervaardigde men behalve dolken en knotsen evenzeer de voorlooper van de huidige naald. Een fijne beensplinter, zorg vuldig daartoe bijgeslepen en van een oog voorzien, ziedaar in welken vorm de oer oude uitvinder zijn product aan zijn huis- of stamgenooten toonde. Maar hoe kwam men aan garen, dat voldoende stevigheid cn weerstand bezat? Wij tasten voorzeker niet mis in de veronderstelling, dat dier- peezen en dergelijk materiaal daartoe ge bruikt werden, en voor de ruwe besogne ook uitstekend voldeden. Intusschen blijft het hier bij hypothesen, want evenals de kleeding zelf was ook de naaidraad van een materiaal, dat Jn de volgende eeuwen vol komen is vergaan; slechts de oude naalden zijn teruggjevondenf Men kan ze o.a. in en kele Fransche museums aantreffen en be wonderen. Ook vischgraten werden voor dit huiselijke karweitje blijkbaar met succes benut, hoewel men zioh moet afvragen, hoe de voorloopsters van de hedendaagsche costumières kans hebben gezien met zuik een primitief materiaal iets behoorlijks tot stand te brengen. Later, maar dat duurde nog wel even, verschenen de metalen naalden, eerst uit brons vervaardigd, later van staal. En hoe mooier en gecompliceerder de menschelijke kleeding werd, des te fijner en beter naal den had men noodig. 't Maken van zoo'n naald nam ook toen nog veel tijd in be slag, want het gebeurde vooreerst nog met de hand. In de zeventiende eeuw echter begon men in Engeland daarbij kleine ma chines te gebruiken; die naalden werden ook in ons land verkocht. Bekend is d^t deze industrie zich tenslotte geweldig ont wikkeld heeft ook in Duitschland, dat men vooral in Thüringen voor dit bedrijf uitste kend iè uitgerust. Toch moet er, ook in de naalden-industrie, heel wat gebeuren, eer het product voor de aflevering gereed is- Het staal moet worden uitgetrokken, tot het uiterst dun is; dan wordt het in stukjes gesneden van een oog voorzien en een scherpe punt; het moei glanzend en glad worden gepolijst; en ein delijk moet men het nog sorteeren en ver pakken. De spelden behooren tot dezelfde nuttige familie van gebruiksvoorwerpen. Hoe zou men ooit gemakkelijk kunnen naaien, als men niet van tevoren de stof spelden kon? Van de speld geraakte men verder tot de ontdekking van de veiligheidsspeld. Een man. zegt men, komt de eer van deze uit vinding toe, een zorgzaam huisvader, die er getuige van was hoe zijn vrouw met de onhandige bakerspelden zat te tobben, om toch vooral haar kindje niet met onver wachte prikken pijn te doen. Toen nam hij zoo'n groote bakerspeld eens in de hand, boog het eene eind met het knopje wat om, en verboog daarna de heele speld zóó, dat de punt veilig tegen het omgebogen knopje kwam te liggen. Dat was een simpel begin, maar in beginsel had de veiligheidsspeld daarmee haar intrede gedaan! Direct aan particulieren leveren wij onze bekende WITGOEDEREN voor kastaanvulllng, of voor uitzetten Dankbetuigingen uit. Uw plaats of naaste omgeving ter inzage. Monsters met prijscourant zenden wij franco zonder eenige verplichting. KUIPERS HENGELO (0.) Twentsche Witgoederen Industrie Van vingerhoeden heeft men in de vind plaatsen der oudste menschenverblijven nergens een spoor aangetroffen. Blijkbaar had de naaiende raensch eertijds niet zulke gevoelige vingertoppen als de huidige da mes. wier huid ongetwijfeld heel wat meer verwend is. Maar in de middeleeuwen heeft, de vingerhoed in de nonnenkloosters reeds een belangrijke rol gespeeld. De klooster zusters werkten toen gaarne aan de ver vaardiging van fraaie altaarkleeden en van kostbare gewaden, en bij deze langdurende ondernemingen gingen ze niet met ongewa pende vingers te werk.' In de bouwvalion van een veertiende-eeuwsche roofburcht heeft men bijvoorbeeld een bronzen vinger hoed gevonden die er net zoo uitziet als de modellen die wij ook thans nog gebruiken. Alleen valt op dat hij bijzonder groot van formaat is. Was dat te wijten aan de on handigheid van den vervaardiger of hadden de vrouwen toen grootere handen dan thans? Misschien gebruikte de heer ridder hem ook zei! wel als de knoopen aan zijn wambuis wat al te zeer waggelen gingen aan den draad! Oudtijds hadden de goud- en zilversmeden de gewoonte, de vingerhoeden van fraaie zinspreuken te voorzien. De naaiende vrou wen en meisjes hadden zoo iets om over na te denken, terwijl zij met ijver den draad door de stof op en neer trokken. Onze tijd is nuchterder geworden, we leven nu eenmaal in de eeuw van het gladde, duur zame, meer prozaïsche staal! Intusschen is het een merkwaardige ge dachte, dat zelfs de simpele naald en vin gerhoed een eigen geschiedenis hebben, die verder in het verleden teruggaat dan dc meesten onzer kennis van onze eigen voor moeders hebben! Handwerken Een gebreide shawl Voor het breien van de hierbij afgebeel de shawl hebben wij noodig: 3 strengen bruin :2 en 1 streng beige 14, beide merk Jo-Jo van de N.V. Artsilk, Breda, benevens twee breinaalden Inox nr 3 met knopjes. De shalw wordt in de lengte gebx-eid en is 1 meter lang. Opzetten met bruin: 251 steken, x 8 toeren recht breiden (bruin, 4 ribbels). 9e toer: recht, 10e toer: averecht, 11e toer: recht, 12c toer: averecht, 13e toer: met beige 5 steken recht, 1 steek averecht afsteken, 5 steken recht, 1 steek afsteken, enz. lie toer, zooals 13e toer, doch de draad voor de afgestoken steek slaan, 15c toer. met bruin, 2 steken recht, 1 steek averecht afsteken, 5 recht, 1 steek averecht afsteken, 5 recht, enz. eindigen met 2 recht. 16e toer zooals 15e toer l?e toer en 18e toer: zooals 13e en 14e toer. 19e, 20p. 21e en 22e toer, zooals 9e, 10e, 11e en 12e loer. Dit herhaalt men van x. 4 maal en breit dan nog S toeren recht. Men spant de shawl op onder een vochtige doek; knoop er franje aan van 10 cm lengte. WEET GIT» DAT Bellevoysstraat 75-1 elcfooa 32631 - 36235 rotterdam Sedert April ook een uitstekend verzorgde CHEMISCHE WASCH-lNEICHTISe heeft geopend? Hebt gij reeds een proef genomen, zoo neen, DOE HET DAN NU Iets over brillen De bril is een object, waar de meeste men- schen liever niet aan willen en dit is zeer begrijpelijk. Een bril op de neus is zelden flatteerend, men krijgt er zoo'n beetje het idee door, dat de oogglazen een afstand scheppen, welke er in werkelijkheid niet is. De mensch gaat dan ook in zeker opzicht achter zijn bril schuil en hij mist iets van het rechtstree&sche contact met zijn mede- menschen. Juist dit scheppen van afstand, aan den bril eigen, is wellicht overigens een van de redenen, waarom primitieve volken zulk een ding zoo prachtig vinden, en niet alleen „Wilden", maar ook wel naïeve blanken het gewichtig achten, hun gelaat op deze wijze te kunnen versieren. Wanneer is de eerste bril vervaardigd? Natuurlijk hebben de vakgeleerden hier naar een onderzoek ingesteld en al zijn zij niét tot scherp omlijnde conclusies geko men, toch zijn ze het er wel over eens, dat de bril een Europeesche uitvinding is, die uit de dertiende eeuw moet stammen. Die dertiende eeuw was ook in andere opzich ten een heel belangrijke tijd: hij zag het compas ontstaan, dat voor het eerst uitge strekte zeereizen mogelijk maakte; 't papier werd volgens nieuwe methoden geprodu ceerd en vormde als het ware do eerste voorbereiding voor de uitvinding der boek drukkunst, tezamen met de bril, die de oogen moest versterken, die de fijne letter later ook voor oudere lezers nog leesbaar zou maken. De brillen waren betrekkelijk goedkoop, dit ondanks de vele beweringen van het tegendeel; uit oude rekeningen wordt dit bewezen. De bril zat slecht en werd veelal met de hand boven de oogen vastgehouden In Spanje werd de bril in de 16de eeuw een modezaak. De zeer groote beugelbrillen werden met lussen om de ooren bevestigd. Deze gewoonte, door de Spanjaarden en Portugeezen in China en Japan ingevoerd, wordt in laatstgenoemde landen tot op heden gevolgd. Er waren echter ook nog andere wijzen om de bril te bevestigen, o.a. met een haak je aan het hoofddeksel, met een stang in de haren of onder het-hoofddeksel over het voorhoofd. Dit laatste tot in de 18de eeuw en het was bij ons ten tijde van Rembrandt inog bekend. Eerst tegen het einde van de ;17de 'eeüw kwamen stangen, die om het hoofd grijpen, vermoedelijk het eerst in En geland, in gebruik; in het begin slechts stangen, die op de slapen rustten, pas later in de 18de en 19de eeuw oorstangen, zooals wij die kennen. Wanneer zijn de holle glazen bedadht,die de bijzienden noodig hebben, om goed in de verte te zien? Ze worden het eerst ver meld zonder dat blijkt, dat ze ook ge bruikt werden omstreeks 1430. De oudste afbeeldingen ervan vindt men bij Hierony- mus Bosch, onzen landgenoot, omstreeks 1480. Pas Keppler gaf de verklaring de stralengang (in 1600). Hoewel niet wezen, is dit niet onmogelijk een Neder- landsche vinding. Dat de Nederlanden een groot aandeel hadden aan de fabricage van brillenglazen, wordt waarschijnlijk gemaakt door de tal- looze oude afbeeldingen, die op de brillen- handel betrekking hebben. Deze verkoop geschiedde op drieërlei wijze n.l. Jn kramen bij de kerk, in winkels, voor namelijk in die der goudsmeden, en koop door reizende handelaren in snuiste- zoo'n N.'Hol i. Edammer Kaa s met het,,Klaverblaadje" een sinds 1888 gewaarborgd merk voor het I At*.tn. fijnste wat er op dit gebied gemaakt wordf. I Fa.W.van AMMERS M.ulünm.'ii.'üH I WEG HAAR t HART CHOCOLADE-SCHUIMPJES Sla drie eiwitten zoo stijf mogelijk en klop er vervolgens 220 gr. suiker door. Zorg voor 100 gr. gepelde amandelen, maal of rasp de helft en meug dit door uw schuim roet nog e-enige lepels chocoladepoeder of kaneel. Wrijf het bakblik in met boter en strooi er een licht laagje meel over. Leg nu met behulp van een kleine lepel hoopjes sctiuim op het bakblik en op elk schuimpje een halve amandel. Bak de schuimpjes in de lauwwarme oven tot ze van buiten hard 2ijn. MOEDERS MOLENAARS KINDERMEEL Het aangewezen voedsel voor Uw lieveling! VRUGHTENTAART Voor deze vruchtentaart, welke zeer vlug klaar is en gevuld kan worden met elke soort vruchtenmoes of jam, bereidt men 't volgende boterdeeg: uit 150 gr. bloem, 120 gram boter, 50 gram poedersuiker en een eierdooier, kneedt men een niet te slap deeg. Men maakt hiervan in een ronde springvorm een bodempje, dat aan de kan- Laat MORAAL Uw Slager zijn Eerste kwaliteit - Lage prijzen die zich aansluiten aan de tijdsom standigheden. Vraagt prijscourant Vergel ij kt kwaliteit en prijs Pluvierstr. 273 Den Haag, Tel. 554297 ten opstaat, vult hierin de gekookte vruch tenmoes en maakt een hekkentje erover van reepen teruggehouden deeg. Deze reepen best lij kt men met wat eiwit, en men bakt bet taartje in een niet te heete oven in on geveer eon half uur goudbruin. BROEDER OF POFFER 250 gram bloem, 250 gram boekweitmeel; een halve liter lauwe melk, 1 afgestreken eet!, zout, stukje gist, 50 gr. krenten, 3 af gestreken eetl. vet of 100 gr. doorregen rookspek. Doe de beide meelsoorten in een beslag pot en maak er een kuiltje in, doe hierin de gist, welke met wat lauwe melk vloei baar is gemaakt en roer van binnenuit alles tot een gelijk beslag. Voeg langzamerhand dc rest van de melk toe en klop tot alle kuiltjes er uit zijn. Laat het beslag dicht- godekt een uur rijzen in warm water. Voeg daarna, het zout en de gewasschon krenten toe. Laat het gesneden spek in een ijzeren pan uithakken of maak het vet heet, doe hierin het beslag. Laat de poffert in een warme oven gaar en bruin worden, circa een uur. MACARONI MET KALFSPOULET (4 pers.) 200 gram kalfspoulet, 100 gram macaroni. 100 gram gehakt, 1 liter water, 50 gr. bloem, wat foelie en zout. Wasch de poulet en zet het op met 1 liter kokend water, zout en foelie, en laat alles een halt uurtje zachtjes koken. Breek de macaroni in stukken, doe ze in de bouillon en laat ze met de poulet drie kwartier ko ken. Maak het gehakt op de gewone wijze aan, vorm or nette ronde balletjes van, kook deze met de poulet eu macaroni nog een kwartier mee. Breng de massa over in een kom, giet de bouillon over in de pan, zorg, dat er 6 d.L. bouillon is! Maak de bloem nan met wat koud water, bind de bouillon daarmee en laat de saus even doorkoken. Roer er daarna voorzichtig de macaroni door, het poulet on de balletjes. Maak de massa af met wat citroensap, des verkiezend, VPAAGT UW WINKELIER GROENTENCONSEBVEN MERK DE ZEEUW met boer cn boerin dak hebt u HET FIJNSTE rijen langs de deuren, dus precies zooals dit nog heden geschiedt. Een dankbaar object voor schilders en teekenaars is steeds de brillcnkoopman ge- woest. Hij reisde van dorp tot dorp en ging huis tot huis als een marskramer. Van Ostade (1619—1685) heeft een fraaie els ge maakt van een brillenkoopman; Hans Frank (1516) een kopergravure. Ook de brillenwinkel vond talrijke malen ver eeuwiging. Vroeg kwamen brillenmakers- gilden tot ontwikkeling, die van hun ge zellen de vervaardiging van „meesterstuk ken" eischten voor zij zich als „meester brillenmaker" uitgaven en vestigden. Vele schilders beelden gaarne oude, eer waarde personen gebrild af en daarbij nam het historisch niet zoo heel nauw! Moses en Pythagoras werden meermalen met een bril afgebeeld, terwijl toch vast staat, dat de oude Egyptenaren, Joden, Grieken en Romeinen geen bril gekend heb ben. Ten onrechte heeft men vaak geslepen stukjes glas, die in Ninevé, Tyrus, Kreta en Egypte bij opgravingen werden aangetrof fen, voor oogglazen aangezien. Van de brillenvormcn worden beschre ven en afgebeeld handbrillen, nietbrillen, beugelbrillen, lederenbrillen, opzetbrillen, knijpbrillen, brillen met oorstangen, schaar- brillen, monocles en oost-aziatisohe brillen. De hanJbril bestond uit op een staafje be vestigde glazen (het staafje werd in dc hand gehouden: de overgang tusschen ver grootglas en bril). De nietbril bestond uit WEKELIJKSCH KNIPPATROON De beide onderstaande patronen zijn tegen de prijs van 25 cent per stuk te verkrijgen in vijf verschillende maten en wel: maat 1: bovenwijdte 100 cM., taillewijdte 82 cM., hcupwijdte 101 cM.; maat 2: bovenwijdte 102 cM., taillewijdte 86 cM., heupwijdte 107 cM.; maat 3: bovenwijdte 110 cM„ taillewijdte l c.M., heupwijdte 114 cM.; maat 4: bovenwijdte 110 cM., taillewijdte 92 cM., heupwijdte 116 cM.; maat 5: bovenwijdte 112 cM., taillewijdte 9G cM., hcupwijdte 120 cM. TAPIJTEN EN LOOPERS VOOR IEDER INKOMEN KON. VER. TAPIJT-FABRIEKEN ROTTERDAM door een niet vereenigd paar van gestelde monocles. De beugelbril, waarbij de beide glazen vast verbonden zijn door een beugel, is van veel ouderen datum (einde 15e eemv). Zij werden op verschillende wijzen beves tigd en van verschillend materiaal vervaar digd. Het lederen montuur (lederbril) ls ongeveer van dezelfde datum. De klembril (pincenez) is pas in het midden der 19e eeuw vervaardigd. Het gilde der brillenmakers maakte zich In de loop der tijden steeds verdienstelijker in het uitdenken van nieuwe bevestigings middelen voor de brilleglazen. Ook de mode speelde natuurlijk hierbij en bij de keus v de grootte der glazen een rol. De aandui ding „lorgnet" is oorspronkelijk afkomstig van de schaarbril (die in de hand gehou den werd), terwijl de monocle ook eigen lijk een overgangsvorm is geweest tusschen het in de hand gehouden enkelvoudige ver grootglas en de bril in engere zin. Eerst een eeuw na invoering van de bril wordt van de eerste brillende vrouv waagd, doch op afbeeldingen uit de zestien de en zeventiende eeuw komen meer en meer ook de dames, voorzien van een bril voor. DE GROOTSTE SORTEERING heeft DE WOLBAAL Zwartjanstraat 31 teL 42653 Binnenweg 133 teL 11605 Vierambachtsstr. 137b tel. 30218 Lnsthofstraat 77 teL 11740 Boekhoratstraat 132 tel. 113514 L.v. Meerdervoort 435 tel. 335021 Willem de Zwijgerlaan 41 SCHIEDAM: Broersvest 57, telefoon 68745 ULLEN WE ETEN? MAANDAG: Haché, roode kool, rijste brij. DINSDAG: Gebakken risch, appel moes, rijstkoekjes. WOENSDAG: Groentensoep, gemarineer de runderlapjes, spruitjes. DONDERDAG: Vleeschkoekjes, andijvie, flensjes. VRIJDAG: Witte kool rolletjes, ge vuld met gebakt, lamme tjespap. ZATERDAG: Koolsoep, gebakken eieren erwtenpurée. Dames, breit zelf Uw Onderkleeding! Voor 1.80 ontvangt U van ons merk „Dovesdown", hygiën. verp. in cellophane, voldoende wol voor het breien van een hemd en broek terwijl het patroon gratis is. „DOVESDOWN", de ideale wol voor ONDERKLEEDING, is verkrijgbaar ln de kleuren: wit, blanw, rose eu jaeger. Schrijf nog heden 2.op onze Giroreke ning 46396 over met opgaaf van verlangde kleur en U ontvangt alles franco. SOPHIA GEMMEKEN, HeUigeweg 37, Telefoon 30866 AMSTERDAM C STOOMWASSCHERIJ Th.BOMBEKE OOSTMAASLAAN 93 Telefoon 52535 BOTTERDAM FIJNGOED, onze SPECIALITEIT! VAN DEN BRIEL EN VERSTER N.V. Linnenfabrieken - Eindhoven Leidend sinds 1847 op het gebied van HUWELIJKSUITZETTEN en Aanvulling Linnenkast in Linnen. Halflinnen en Katoen. Stalen. Monsters en Reizigcrsbez. gratis. Levering direct aan Particulieren. Toonkamcr Rotterdam: Rochoaaenatraat SSt Toonkamer Den Haart I* v. Meerdervoort 40 629 Nr. 629: aardige slank kleedende japon van wollen tweed. Kraagje en manchetten van effen materiaal. Benoodigde stof: 3 M. tweed van 130 cM. breedte en 50 cM. effen materiaal. Nr. 630: bijzonder mooie vlotte mantel van ruige wollen stof. De breede kraag en revers verleenen het geheel iets sportiefs. De cein tuur is zeer modern. In de rug een open springende plooi. De mantel is gevoerd. Be- nooJigd. materiaal: 4 meter stof van 130 cM. breedte en 4 me ter voering van-90 cM. breedte. Het knippen van deze patronen behoeft geen moeilijkheden op te leveren, daar men door het al of niet aanknippen van naden het patroon passend kan maken voor eigen figuur. Men begrijpe dus goed dat men deze pa tronen in een der bovenstaande maten te gen de prijs van 25 cent per stuk kan ver krijgen bij de „afdeeling knippatronen" van de Uitgeversmaatschappij „De Mijlpaal", Singel 9, te Amsterdam. Toezending zal geschieden na ontvangst van het verschuldigde bedrag, dat kan wor den voldaan in postzegels, per postwissel of per postgiro 4163*2. Aan de lezeressen wordt vriendelijk ver zocht duidelijk ihet nummer van het ver langde patroon en de verlangde maat (dus maat 1, maat 2, maat 3. maat 4 of maat 5) op te geven en naam en adres zoo volledig mogelijk tc vermelden. Men voorkomt daar door onnoodige. vertraging in de toesturing. We maken er de dames op attent dat men van deze japonnen ook patronen naar maac kan krijgen. De prijs is dan 56 cent per stuk. Telefoon 44148 ROTTERDAM in WOL en ZIJDE DAMES! Voor Uw uitzet of aanvulling der linnen kast verlangt U natuurlijk: Degelijk LINNENGOED De firma W. J. VAN HOOGERWOU A ZONEN WEVERIJ TE BOXTEL, levert rechtstreeks het alom bekende solide linnengoed. Stalen op aanvraag franco. Indien gewenscht ook persoonlijk bezoek zonder eenige verplichting. DAMES Vraagt Uwen winkelier voor het breien en haken van Jumpers etc., de alom bekends „Hollandia Breiwol" Laat U in de groote verscheidenheid van soorten, de zachte, mooie tinten toonen, waarmede U zulke aardigb en voordeelue artikelen kunt maken. Een ervaring van biïna 150 jaren waarborgt U het beste op dit gebiedt A 11 l echt, voorzien van het merk „HOLLANDIA-TEXTIEL-PRODUCTEN" GEBRS. VAN LEEUWEN, Wolindustris, Veenendaal en Arnhem

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1936 | | pagina 3