Prof. Dr T. HOEKSTRA
fen grave gedragen
2 vrijdag 24 januari 1936
eerste blad pag. 3
KERKNIEUWS
f't ned. herv. kerk
c* Drietal: Te Feijenoord-Rotterdam (alfab.),
dil E. H. Blaauwendraad te Baarn, Dr. L. J.
Cazemier te Terneuzen en J. A. Raams te
?et Klöetinge.
id
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal: Te Opheusden, H. Ligtenberg
jnQ te Liese en J. Vreugdenhil te Kampen.
1 TOEGELATEN TOT DEN H. DIENST
hot In de vergadering van de classis Goes der
t 0 Geref. Kerken van Donderdag j.l. is Cand. A.
ka van Egmond, beroepen predikant bij de
Geref. Kerk van lerseke, peremptoir ge-
'Wl examineerd en met algemeene stemmen toege-
b«ü jaten tot de Dienst des Woords en der Sacra-
menten.
J Cand. A. van Egmond is voornemens Zon-
ovt dag 23 Februan a.s. te lerseke intrede te doen
des namidagp, na des morgens bevestigd te
tyn door Ds. J. A. Tazelaar, van Rotterdam.
y AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
niiji Cand. J. F. L. A. B e c h t, te Arnhem, hoopt
,8Ci 1 Maart zijn intrede te doen te Warns (Fr.)
Ned. Herv. Kerk. Bevestiger zal zijn Ds. J.
ta»l F. L. A. de Jagher te Slyk-Ewyk.
Cand. I. Schipper te Oud-Beyerland
hoopt intrede te doen in de Ned. Hen-. Ge-
jneente te Kockengen op 5 Maart 1936 na
bevestiging door Ds. J. E. Klomp, van Oud-
>ffl Beu'erland.
i u
H» Ds. G. Posthumus Meyjes
ïeei Zondag 26 Januari hoopt Ds. G. Posthumus
}r«i.Meijes den dag te herdenken, waarop hy 40
baa jaren geleden het ambt aanvaardde als predi-
iOaicant der Ned. Herv. Kerk van Halle. Voorts
pei diende hy de gemeenten van Dubbeldam en
zoZandvoort. Op 1 Februari 1934 werd hij emi-
aai ritus en vestigde zich te Ellecom, waar hy
lid van den Gemeenteraad is.
Ldvj
Gedurig gaat hij nog in de prediking voor,
het meest in jeugddiensten. In Zandvoort
irijii richtte Ds. Posthumus de Zondagsbode op,
ooi waarvan hij 12 jaar hoofdredacteur was. 7
mi jaar was hy ook lid van den Gemeenteraad
vei van Rheden. In den Raad ijverde hij met na-
ngime voor de dierenbe6cherming. Over zijn voor
latifitel zich tot de Regeering te wenden teneinde
itiqeen einde te maken aan het onverdoofd slach-
gei ten van vee bracht hem in conflict met den
zotlRaad, waarom hy ontslag nam als Raadslid.
Ds. Posthumus Meyjes heeft met name in ons
land bekendheid gekregen doordat hij als or
thodox predikant in woord en geschrift yver-
jde voor het goed recht der crematie. Van zijn
band zag in '25 een bundel „Korte overden
kingen voor den Zondag" met een voorrede
Ivan Prof. Dr. A. J. Th. Jonker, het licht.
De jubilaris heeft in zijn ambtelijke loop
baan zeer veel eteun gehad aan zijn echtge
noot®, mevr. Posthumus Meyje s-H ovy
idie aan het werk in de gemeente met nam»
lender vrouwen en meisjes krachtigen steun
bood en zelfs in Zandvoort, toen de jubilaris
jdoor plotselinge ongesteldheid verhinderd was
J '''den dienst te leiden, op den Zondag hem op
roeden kansel verving. De Zandvoorteche ge
meente heeft dan ook in 1921 by het zilveren
ujliyjubileum van Ds. Posthumus met name zijn
zij»gade gehuldigd en haar een geschenk aange-
■welboden.
Ds. Posthumus Meyjes zal zijn 40-jarig jubi
leum niet openlijk vieren.
igefl*. S. L. SCHOUTEN
aaJ1' Dr. S. L. Schouten, directeur van de Chr.
^b^.B.S met 5-jarigen cursus te U t r e ch t en
Jprivaat-docent aan de Rijksuniversiteit aldaar,
ï^heeft in het Diaconeesenhuis een goedgeslaag-
har Iöaa£°Perat'c ondergaan.
■a U
^[Begrafenis Dr. O. Schabert
e ^Een beminde herder
661 De teraardebestelling van het stoffelijk
toverschot van don bekenden Dr. Oskar
^{Schabert uit Riga heeft Zaterdag 18 Jan.
TJJJïldaar plaats gehad. Voor dezen laatst en
was de gemeente van Riga en waren
londerden van daarbuiten naar de kerk
jftkomen, waar hij zoo vaak gepredikt had;
telfs op het kerkplein moesten er blijven
itaan. Wat er aan bloemen zou besteed zijn.
'as op verzoek van den beminden prediker
ngezet in giften voor het Elsa-IIeim.
Terwijl bekende geestelijken uit de pro-
incie en uit Lethland in het altaar-koor
ilaats namen, waar ook de lijkkist was op
leid, besteeg Pastor van Beuningen den
:apsel en hield een toespraak over de be
kende woorden „Strijdt den goeden strijd,
freest getrouw tot den dood en Ik zal u
heigeven de kroon des levens". Vervolgens sprak
iog»bjsschop Dr. Poelchau en na hem nog tai
toopvan geestelijken, onder wie de aartsbisschop
Niffif. Grünbergs. Namens dc Grieksch-ortho-
doxe kerk sprak de aartspriester Janssons,
onbewapende van de hooge achting, welke men
ook in zijn kring voor Dr. Schabert gekoes-
oentlerd had.
d»
lend Aan de groeve
mei]
aaD' predikanten werd do lijkkist nu
haar het kerkhof gedragen, waar zich dui-
verjïenden verzameld hadden en bij aankomst
Wopan den stoet de Oratorium-Vereeniging
adfr??n koraal uit de Johannes-Passion zong
Nog werden woorden van liefde en hulde
geinsproken namens verschillende instellin-
ven,*00, voor we'Le de overledene gearbeid en
ggjtezorgd had met al de liefde van zijn warm-
heiC'°PPen^ hart~ En uiteraard werd in 't bij-
eur£onder zijn beteekenis geschetst als orga
nisator en stuwende kracht van de hulp
actie voor Rusland, welke wij in ons land
p.) kennen als de Baltische Ruslandarbeid.
Nadat nog een koor een afscheidslied ge-
"longen hadl. zong de schare een gemeente-
gezang en verliet men onder den indruk
n van ee.n zwaar verlies de begraafplaats,
tand
don KERKORGEL
geen ®et kerkorgel in de Geref. Kerk te Mid*
l s t u (Gr.), zal geheel worden omge-
i be*' t'Ot een modern Pneumatisch Instru-
1 jlnent met 2 klavieren, een vry pedaal, totaal
sprekende registers. Deze werkzaamheden
berden opgedragen aan de Electr. Orgelfa-
1 diTriek NL Siering te Dordrecht.
Onfroerende gedachfenis-
sfonde in de Burgwalkerk
fe Kampen.
Een diep denker, een fijn
psycholoog en bekwaam
homileet heengegaan
God heeft ons veel
in hem geschonken"
De rouwdienst in de aula
Hedenmiddag is te Kampen onder
zeer groote belangstelling uit alle deelen
des lands ter aarde besteld het stoffelijk
overschot van Prof. Dr. T. Hoek
stra, in leven .hoogleeraar aan de
Theologische School te Kampen.
Toen de thans overleden Hoogleeraar tot
voor enkele jaren nog in ongebroken kracht
stond, trad hij meermalen in verschillende
deelen des lands zoo nu en dan op in den
Dienst des Woords. Overal vond hij dan
een groot en aandachtig gehoor, want zijn
warme bezielende prediking, rijk van in
houd en schoon van vorm, muntte uit door
levendige voordracht, zoodat met gespan
nen aandacht geluisterd weid door jong en
oud. Geen wonder dus, dat heel Kerkelijk*
Gereformeerd Nederland rouwt over het
verlies van Prof. Hoekstra.
Maar in de allereerste plaats beteekent
zijn heengaan toch een groot veriles voor
de Theol. School der Geref. Kerken, waar'
hij meer dan twintig jaar als Hoogleeraar
heeft mogen arbeiden.
Daarom is het te verstaan, dat be
hoefte gevoeld werd, om aan den voor
avond van den dag der begrafenis, een
vergadering te beleggen, waar in tegen
woordigheid van familie en studenten
herdacht zou worden, welken groote»
zegen God gegeven had in Prof. Hoek
stra aan de Theol. School en in haar
aan de Geref. Kerken van ons vader
land*
Ds F. C. Meyster spreekt
Hierna verkreeg Da F. C. Meyster het
oord als curator in plaats van Dr K. D ij h.
die verhinderd was aanwezig te zijn.
Ds Meyster sprak van dankbare gedach
tenis en vreugde. Ook van vreugde. Want
wij weten, dat God bouwt, al schijnt
te sproken van afbreken. Wat had
God ons veel gegeven in Prof. Hoekstra.
Ik herinner me, aldus spr., dat Prof.
Geesink, nA het verschijnen van de disser-
van Prof. Hoekstra, aan de V. U. on;
als studenten er op wees, dat de jonge doctor
hiermee een terrein bestreek, waarop
nog veelzins vreemdelingen waren en zijD
dissertatie blijk gaf van bijzondere scherp-
'gheid en inzicht in zeer diepe proble-
En eenvoudig en hartelijk voegde hij
in toe: „God denkt toch wel aan ons.
ctet. Hij ons zulke jonge krachten geeft".
Bij de baar van Prof. Hoekstra mag zeker
wel herinnerd worden aan hetgeen Prof.
Ravinck eens zei bij het sterven van Prof.
Ulestervold: Naarmate iemand rijker ge
leefd heeft, is de smart over zijn sterven
S rooter.
Prof. Hoekstra was een diep den
ker, een fijn psycholoog en een be
kwaam homileet.
Hij was geen vriend van de vermogens
leer in de psychologie. Hij was een man
met een sterken wil. Daarom heeft hij ook
geworsteld om het leven vast to houden,
niet om het leven zelf, maar om het dienen
an God in de wetenschap.
Met sterke emotie wees hij er voortdurend
op, dat de kennis ons alleen verder helpen
kan, wanneer zij in verband staat met den
drang van ons hart. Wie zal zeggen, wat het
gekost heeft, om dat sterke lichaam en dien
sterken geest te brengen in den dood. Op
het hoogtepunt van zijn kennen en kunnen
had de oogst van zijn leven nog rijker kun
nen zijn. Maar God heeft gesproken, dat Hy
Prof. Hoekstra niet verder noodig had in
den dienst der Kerk op aarde.
Hij kon zoo krachtig getuigen in onder
wijs en prediking. Het fijne technische ge
baar ondersteunde zijn woord. Er straalde
er warmte uit zijn hart. Eenvoudig
de prediking, was het schijnbaar gewone
vrucht van het heei ongewone, van diepe
Schriftstudie.
Laat het familie, rnrnMtvn. studenten en
ïze Kerken tot troost zijn, dat Christus
gesproken heeft over onzen ontslapen hoog
leeraar: Vader, Ik wil, dat bij Mij zijn, die
Gij mij gegeven hobt'L Dat gebed is 'ver
hoord.
In deze gisteren gehouden samenkomst
tot welke enkel de familie, de studenten
en genoodigden toegang hadden, werd ge
opend door den Rector, Prof. D r. K.
Schilder. Na het zingen van Gez. 2T
5 en 8 en het lezen van Job 1612—21,
ging Prof. Schilder voor in gebed.
Spr. ving zijn rede aan niet de belijde
nis des geloofs in Hem, Die is en Die was
en Die komen zal, Die dood geweest is en
Die leeft in alle eeuwigheid.
„Het gedeelte der Schrift, dat ik U i
las", zoo zeide Prof. Schilder, „bevat het
antwoord van Job op de tweede rede
Elifaz.
Dr. Hoekstra heeft eens opgemerkt, dat
niet alle woorden der Schrift normatief
gezag hebben voor leer en leven. Wij wil
len daarmee rekening houden. Maar als
Job uitroept; Aarde, bedek mijn bloed,
dan spreekt hij uit het geloofsverlangcn
naar Christus. Hier uit zich geen instinct
der onsterfelijkheid, maar geloof. Heel de
Schrift geeft getuigenis, dat het bloed
den door Job bedoelden zin niet bedekt
kan blijven.
In het begin der geschiedenis bij het
verlaten van het altaar in Edens hof roept
reeds het bloed van Abel tot God. En die
roep is verhoord. En eveneens spreekt het
boek der Openbaring van de zielen oiidei
het altaar, wier bloed niet is bedekt doch
op zijn tijd zal gezocht worden.
Het bloed der „rechtvaardigen mag niet
verzinken en hun stem niet verklinken.
In Jobs woorden spreekt geloof. Hij
roept het uit, dat zijn getuige leeft in
hemel. Christus' bloed heeft geroepen en
die stem is verhoord, omdat Hij aan
recht voldaan heeft.
Christus ging Zelf zijn groote altaar
bouwen en legde Zich daarop neer als het
groote Offerlam. Hij heeft volgehouden en
behouden.
In liet geloof in dien Christus
willen wij gedenken de groote wer
ken Gods door het leven van den
thans overleden Prof. Hoekstra. Dan
wordt het geen roemen in den mensch
maar een danken van God.
Prof. Hoekstra heeft eerbied en liefde
afgedwongen door zijn getrouwheid
zijn wetenschappelijk verleden, waardoor
hij bleef arbeiden in de wetenschap der
wijsbegeerte en haar verband met de
Theologie. Hij heeft baanbrekend werk
verricht en de ambtelijke vakken in ency
clopedisch verband gezet
Hij heeft niet minder eerbied en liefde
afgedwongen door zijn standaardwerk over
de Homiletiek. Hij koos beslist partij tegen
Schn-jfrmacher. En op 't terrein der preek-
techniek heeft hij groote kracht ontplooid.
Ook in de liturgiek, waar hij door zijn
studie eenheid in de Liturgie wilde brongen,
was alles bewust doordacht. Hij heeft
trouw meegeleefd, waar het noodig was,
ook gestreden, doch met groote gematigd
heid, die nimmer afbreuk deed aan (te be
slistheid. Gode zij dank, het ambt blijft ov<
dood en graf bestaan. Want de triumfeeren-
de kerk, waarin Prof. Hoekstra is overge
gaan, strijdt met ons mee.
Wanneer Paulus de belofte ontvangt
„Mijn genade is u genoeg", dan geldt deze
belofte Paulus' ambtsbediening. Die belofte
geldt ook ons, die treuren bij de baar van
Prof. Hoekstra. Door het geloof in die be
lofte mogen we zeggen met den Prediker,
'^MEDISCHE ZENDING IN CHINA
Dl In Canton heeft het Chineesch Geneeskun-
het^ig Congres het 100-jarig bestaan van de Me-
naafdUehe pending in China herdacht. In Novem
ber 1835 was bet de Amerikaanscho arte Dr
Peter Parker, die in China met dit belang- dat het einde van een ding beter
Itijke werk een aanvayg maakte. De herden- zijn begin. Ook het einde van het leven
eenking werd o.a. bijgewoond door een klinzoon van Prof. Hoekstra is boter dan zijn go-
rgenVan ^en grondlegger, die ook Peter Parker boortedag, zijn begrafenis beter dan zijn
aakt'^eet! uit alle deelen van China waren pl.m. inaiigureele rede aan de Theol. School.
een800 afgevaardigden opgekomen. Nooit is mevr. Hoekstra zoo vereenigd ge-
dj *n de nu afgesloten honderd jaren is het weest met haar man, nooit hebben wij als
lasïaantal Zendingshospitalen in China uitgedijd professoren en studenten ons zoo vereenigd
hett°t 260. Zy verzorgen jaarlijks pl.m. 220.000 gevoeld met Prof. Horkstra als op dit oogen-
tjïMrtienten en er worden per jaar pl.m. 40000061 blik, waarop we bidden: Kom, Ileere Jezus,
:t klinische handelingen verricht.
I ja kom 'haastiglijk.
Dankwoord Ds. C. Lindeboom
Hierna sprak nog Ds. G Lindeboom,
van Amsterdam namens de familie. On
geveer veertien dagen geleden, zeide Ds
Lindeboom, heb ik heel rustig met Prof.
Hoekstra kunnen spreken. Geen onderwerp,
dat in den laatsten tijd aan de orde kwam,
bleef onbesproken. Maar we hebben ook ge
sproken over den geestelijken kant van 't le
ven. Ik vertelde hem van een jonge vrouw
uit mijn gemeente, die wel begeerte had om
te blijven leven, maar als Gods weg anders
"•as, in blijdsehap begeerde heen te gaan.
En toen zei Prof. Hoekstra, dat hij zóo
ver nog niet was. Als God hem weg-jam,
was hot goed, maar blijdschap was toch
iets hoogers
Niet dat er een zweem van twijfel in zijn
hart was. Hij zeide, als vertrouwde
met het zeeleven, altijd: Wij moeten
ons anker buiten boord werpen.
Maar toen zijn zwager, Ds. Westerhuis,
hem enkele verzen voorlas uit 2 Cor. 5, r ing
bij hem in vervulling, dat het uitzicht op
het gebouw bij God helderder werd, naar
mate het aardsche huis werd afgebroken.
Namens de faVnilie dankte hierna Ds.
Lindeboom voor al de blijken van warme
sympathie en in Jezus Christus geheiligde
liefde, betoond aan Prof. Hoekstra in zijn
leven, in zijn lijden en bij zijn sterven.
Prof. Hoekstra beminde de Theol. School
met al de liefde van zijn hart. Maar hij was
daarbij niet eenzijdig.
In het najaar van 1934 zei hij nog tegen
zijn vrouw, dat hij zoo vurig gebeden had
voor de V. U., omdat deze zulk een gewel
dige roeping had in onzen tijd.
Wij staren hem na met dank in het hart.
voor het rijk bezit Wij doen dat in de
gemeenschap des geloofs, dat ons verbindt
aan eenzelfden Heiland. Wij doen dat in
het geloof, dat God eens alle tranen van
de oogen der Zijnen zal afwisscheu.
Na dit gevoelvolle woord werd nog
zongen Ps. 1039 waarna Prof. Honig
voorging in dankgebed.
Hiermede was deze indrukwekkende en
droeve plechtigheid afgeloopen.
Wie er waren
Behalve de familie en de curatoren Ds.
Meyster en Ds. Sehoemakers, waren aanwe
zig al de dienstdoende Professoren, als
mede de emerilus-Hoogleeraar Prof. Honig,
Dr. Esser en Dr. Nawijn.
Ook enkele predikanten, oud-studenten
der Theol. School waren aanwezig.
DE DAG DER BEGRAFENIS
Reeds vroeg in den morgen kon men mer
ken, dat er in Kampen iets bijzonders aan
de hand was. Maar de drukte, welke
sterk groeiend getal bezoekers aan het
kleine stadje noodzakelijkerwijs meebrengt,
rbrak toch geen oogenblik de gedrukte
stemming, welke er in heel Kampen
heerschte over het steerven van een hoog
geacht burger, een geliefd prediker en een
voortreffelijk Professor.
Naar de Aula
Om 12 uur werd in de groote aula een
korte rouwdienst gehouden voor familie,
hoogleeraren, studenten en verschillende af
gevaardigden van allerlei kringen, waar
mede Prof. Hoekstra door zijn arbeid in
relatie stond.
Ds I m p e t a, als waarnemend wijkpredi-
kant, ging voor in gebed en las uit de Heilige
Schrift het gedeelte 2 Cor. 4 13 en 510.
11 ij sprak daarna een kort woord.
Met mevrouw Hoekstra, toen de December
slag pas gevallen was, willen wij ook nü
betuigen, gelijk David in Ps. 39: „Ik ben
verstomd, ik zal mijn mond niet opendoen,
i >vant Gij hebt liet gedaan". Maar toch, deze
David, verstommend in klacht en aanklacht,
spreekt wèl, belijdt en bidt. Zoo ook wij.
Ihj geheele Schrift gaat er o^.is in voor.
Paulus, in krachtig geloofsvertrouwen. Deze
Apostel heeft veel geleden. Mó^st veel
lijden, om den naam des Hoeren. Hij her
innert er op enkele plaatsen aan. Maar
klaagt nimmer; integendeel, spreekt en
juicht tot Gods eer. Hij deed het: uit het
geloof. „Zoo gekloven wij, daarom spreken
•ij".
Dit nu was ook Prof. Hoekstra door
genade eigen. Optimist cu idealist mogen
e hem toch eigenlijk niet noemen,
uitdrukkingen klinken te wereldsch en zijn
'enzijdig. Maar hij gelóófde. En dat zegt
alles. Zijn God deed hem staan in de zeker
heid en de blijdschap des geloofs. Daarom
kóu hij en wilde hij spreken, tot lof van zijn
Ontfermer. Vooral de inhoud van zijn bock-
ske: Twijfel, typeert hem. Hij begeerde dat
elcn met hem jubelen zouden; Ik ben
'erzekerd!
Bij dit licht wordt het ook temeer be
grijpelijk dat hij nog zóó gaarne herstellen
len arbeid hervatten wilde, gelijk hij
dien oog in Sept. '35 hervat heeft. Zijn werk
w-as hem zóó lief, om des Ileeren wil!
Maar aan zijn spreken paarde zich het
weten. Hij wist na zijn dood den hemel te
zullen binnengaan. Hij wist 'n gebouw van
God te hebben, eeuwig in de hemelen. Het
aardsche huis zijns tabernakels is in den
letterlijken zin gebroken, steen voor steen
Maar ongebroken bleef zijn overwinnend
geloof, in Jezus Christus, zijn Heiland en
Heer.
Onzer de roeping om zelf bereid te zijn.
En te bidden, voor de achterblijvende gade,
voor ons zeiven, voor onze Kerken en onze
School. Schenke God steeds opnieuw man
nen, vol des geloofs en der kracht.
Ds Impeta sloot dit samenzijn met gebed
cn verzocht de aanwezigen zich nu gezamen
lijk te begeven naar de Burgwalkerk.
In de Kerk
Te 1 uur werd in de Burgwalkerk nog
een korte dienst gehouden met de ge
meente et Kampen, alvorens men zich
naar de begraafplaats begaf. Hoe menig
maal had Prof. Hoekstra in Kampen
gepreekt!
De Theol. professoren worden in Kampen
feitelijk meegeteld met de dienstdoende
predikanten. De Geref. Kerk van Kampen
leeft voortdurend mee met haar predikan
ten en professoren, 't Is daarom te begrijpen,
dat een groote schare van belangstellenden
het kerkgel>ouw vulde, om droef maar tege
lijk toch ook dankbaar te gedenken den
langdurigen en gewichtige» arbeid van
Prof. Hoekstra. Want hoewel door God weg
genomen in het midden zijner jaren, is de
overledene, dank zij de vroegtijdige benoe
ming tot Hoogleeraar, bijna even lang werk
zaam geweest als andere Professoren, die
den leeftijd der sterken mochten bereiketi.
Van de bijeenkomst in de Burgwalkerk en
de plechtigheid op het kerkhof hopen we
morgen verder verslag te geven.
Naar de groeve
Vanuit de Kerk begaf zicih de stoet naar
de begraafplaats. Had het overvolle kerk
gebouw overvloedig bewijs geleverd van de
groote liefde en achting voor den persoon en
het werk var) Prof. Hoekstra, op den weg
en aan de groeve was de belangstelling niet
minder groot. Het stoffelijk overschot werd
gedragen door studenten der Theol. School-
Langzaam naderde men de begraaf
plaats, die ook voor de Geref. Kerken
van Nederland een plaats van histori
sche beteekenis is.
Hier werden begraven de vaders der Af
scheiding de Prof. van Velzen en Brumrael-
kamp die aan de Theol. School hebben mee
gewerkt aan de wetenschappelijke en prac-
tische vorming van tal van predikanten.
Ook een tweede generatie van Hoogleera
ren werd hier grafwaarts gedragen en on
willekeurig denken we hierbij terug aan de
Prof. Wielenga en Lindeboom.
En uit den kring van Hoogleeraren uit
den laatsten tijd was hel Prof. Bouwman,
wiens stoffelijk overschot betrekkelijk nog
kort geleden hier aan den schoot der aarde
werd toevertrouwd.
En thans kwam zoo onverwacht een ein
de aan het leven en het werk van Prof.
Hoekstra, van wien men nog zooveel ge
hoopt had voor de Theol. School der Geref.
Kerken.
Op het kerkhof werd niet gesproken.
PROF. dr d. nauta
aanvaardt z'n ambt
Als hoogleeraar aan de
Vrije Universiteit
Hedenmiddag heeft Prof. Dr. I>.
Nauta zijn ambt als hoogleeraar
in de faculteit der Godgeleerdheid
aan de Vrije Universiteit aanvaard
met het uitspreken van een rede over
het onderwerp: „De Nederlandsche
Gereformeerden en het Independen-
tisme in de zeventiende eeuw".
Na in zijn inleiding te hebben gewezen
op de betrekkelijk geringe aandacht, welke
men in Nederland aan de bestudeering
van het Indejiendentisme heeft geschonken
ging spr. in het eerste gedeelte zijner rede
de relaties na, die de Gereformeerden ge-
TflunAakolt'ó
Jxtxeek-tciêÈtÉzn
werken zacht en zeker
Prof.'Lr. L. Nauta
durende de 17e eeuw met liet Independen-
lisine, waaronder hij tegelijk 't Brownisme
samenvatte, hebben gehad. Met name stond
hij stil bij dc bemoeiingen van den kerke-
raad te Amsterdam met de aldaar wonen
de Brownisten, welke de Noordhollandsclic
synode in 1601 aanleiding gaven tot ver
oordeeling van deze menschen wegens
scheurmakerij en voorts bij de handelin
gen en besluiten der classis Walcheren in
de jaren 1643 en 1644, toen de kwesties van
het Independentisme op de bekende synode
van Westminster aanhangig waren. Onder
de theologen, die zich toentertijd met dit
onderwerp hebben beziggehouden, noemde
spr. in het bijzonder den Middelburgschen
predikant Willem Apollonius, die in op
dracht van zijn classis 'n geschrift samen
stelde ter bestrijding van de Independen-
tistisclie gevoelens inzake kerk, ambt en
kerkregeering, cn dit aan de genoemde
synode toezond.
De beteekenis van Appolonius
Vervolgens stelde spr. de beteekenis van
Apollonius' boek, dat vrij onbekend is en
tot dusver geen optettelijke behandeling
heeft ontvangen, nader in het licht, door
het te vergelijken met andere geschriften
o\er hetzelfde onderwerp, als van de hand
van Voetius, Spanheim, Maresius en
Hoornbeek. Van den inhoud werd een uit
voerig overzicht verstrekt, om daarmee de
bedenkingen der Gerefornirerdcn tegen de
Independentistische opvattingen te typee
ren. Speciaal op Apollonius' gedachten om
trent de bevoegdheid der meerdere verga
deringen werd daarbij de aandacht geves
tigd en stilgestaan bij zijn uitspraak dat
classen en synodes de bevoegdheid bezitten
om den geheelen kerkeraad eener gemeen
te, onder bepaalde omstandigheden, te een-
sureeren.
Nadat hij nog eenige samenvattende be
schouwingen had gegeven, beëindigde spr.
zijn oratie met bet houden der gebruike
lijke toespraken, waarhij hij zich met har
telijke woorden tot ziin voorganger, Prof.
Dr. H. H. Kuyper, richtte.
weerbericht
BAROMETERSTAND
Hoogste stand te Boedapest 762.8.
Laagste stand te Hernösand 743.5.
Stand vanmorgen halftwaalf 755.9.
WEERVERWACHTING
Matige, tijdelijk wellicht toenemende wind
uit Z. richtingen, zwaar bewolkt tot Betrok
ken, kans op eenige regen, aanvankelijk
weinig verandering in temperatuur, later
mogelijk zachter.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
De depressie over Scandinavië vulde ver
der op. Haar centrum verplaatste zich O.-
aarts en de hoofdkern ligt thans boven
de Bothnische Golf. Een tweede kern bevindt
zich nog voor de kust van midden-Noor-
wegen, terwijl over de Oostzee nog een
secundaire aanwezig is. Hier en daar
sneeuwt het over Zweden en Noorwegen,
doch de afgetapte hoeveelheid neerslag was
minder groot dan gisteren.
De matige vorst houdt er nog stand.
Het hooge drukgebied dat gister over Z.-
Frankrijk was gelegen, bewoog zich Oost
waarts en bevindt zich thans over Zwitser
land, Z.-Duitschland, Oostenrijk, Hongarije
en N. Italië.
er Zwitserland en Z. Duitschland keer
de de lichte vorst weer terug, terwijl ae
temperatuur in N. Duitschland stegen.
In het W. en Z.W. van ons waarnemings
gebied wint de nieuwe oceaandepressie snel
terrein. Vooral in de Golf van Biscaye dalen
do barometers flink.
Over Z. Frankrijk zijn bij Z. wind en
föhn over de Pyreneeën de temperaturen
sterk gestegen.
Do nieuwe depressie brengt reeds regen
over Brittanniê. het Zuiden van Engeiand
en Schotland.
Over IJsland handhaaft zich de liooge
drukking met vrij lage temperaturen.
Het is te voorzien, dat de invloed van de
oceaandepressie zich ook ten onzent zal
doen gevoelen.
De wind blijft uit Z. of Z.O. richting
waaien en voert aanvankelijk nog wat
koude lucht uit het Z.O. aan. De regenkan
sen nemen toe. Later zal de temperatuur
wellicht iets stijgen.
Geseind hedenmorgen te half tien aan alle
posten: Attentiesein neer.
STORM WAARSCHUWINGSDIENST
Stand vanmorgen halftwaalf 5.2 G
THERMOMETERSTAND
25 JANUARI
Zonsopgang 7.55 uur, zonsondergang 4.30 uur
Maan op v.m. 8.14 uur, onder nam. 6-JU uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN
LICHTEN OP HEBBEN
25 JANUARI
Van 's avonds 5.00 uur tot 's morgens 7.23 uur
kerkelijke ordening en kerkelijk bestuur zyn ei
voor geen ander doel dan voor de verkondi
ging van het onverkorte Evangelie in ons
Duitsche volk*.
Wij hopen van harte, dat onze lezens erin
zullen slagen, de laatste drie zinsneden te be
grijpen.
Gevangenisstraf
Kerk en Staat in Duitschland
EEN VERKLARING VAN Dr. EGERS
De Landskerkcommissie der Evangelische
Kerk van de Oud-Pruisische Unie is voor de
eerste maal met de nieuwe provinciale com
missies in een gemeenschappelijke zitting
bijeengekomen. De superintemlafit-generaal,
dr. Eger, legde een verklaring over de prin
cipes, waardoor de kerkcommissies zich by
haar werk laten leiden.
„De taak van de kerkcommissieB, aldus zet
te dr. Eger uiteen, is naar tijd en materie in
zooverre begrensd, dat haar een bepaalden ter
myn is toegestaan, na afloop waarvan zy voor
de vertrouwenskwestie van den kant van de
kerk gesteld worden. Het is niet de taak der
commissies beslissingen te treffen over gf-
loofs- en belydenisproblemen. Het door den
staat gestelde doel is een vrije Evargelisrhe
Kerk in het Derde Rijk Aan haar taak zul'en
de commissies slechte dan recht doen weder
varen, wanneer zy niet alleen in oprechte
trouw tegenover den staat staan en onvoor
waardelijk de door hem gewilde Duitsche volk3
gemeenschap bevestigen en practisch helpen
bevorderen.
Deze volksgemeenschap ie gebaseerd
op het vertrouwen in den Führer. De
kerk moet zich inschakelen in
deze gemeenschap, ja, zy is in
geschakeld. In dit verband wees spr. op
de taak er zorg voor te dragen, dat bin
nen de kerk een beter begrip ontstaat
voor het eigenlijke willen van het na
tionalisme.
Zeker, het is noodig de theologie te beoefe
nen. Maar de werkelijkheid, waarin de kerk
het Evangelie moet verkondigen moet ook be
grepen worden. Anders komt het zoover, dat
de kerk ate geheel het verband met de werke
lijkheid verliest. Wij leven niet op een eiland,
maar wij willen de kerk juist stellen midden
in het groeiende rijk der Duitschers.
„Het Evangelie, zoo verklaarde dr. Eg?rs
ten slotte, hoort niet thuis in de hoeken
gaten, maar in het openbaar. Men zou aan
Evangelie afbreuk doen, wanneer het uit het
openbaar op den acht er grond zou worden ge
schoven. Ter verkondiging van het Evangelie I
echter is een overeenkomstig kerkwezen
een ordening van de kerk noodzakelijk; want I Dr. G. Brom, hoogleeraar aan de R- K. Uni
De rechtbank te Keulen heeft pater Josef
Spieker S. J. tot 15 maanden gevangenisstraf
veroordeeld wegens predikaties
waarin hy het nat. 6ocialisme onvereenig-
baar met het Christendom had genoemd.
Deze zienswijze werd door de rechtbank
gevaarlijk voor den staat en den binnen-
landschen vrede geacht.
Pater Spieker had reeds in Maart terecht
gestaan voor een dergelijk feit, maar is toen
vrijgesproken. Bekl. staat op het standpunt
da* alleen zijn kerkelyke overheid het recht
bezit van critiek op zijn predicaties.
,J)E GROOTE BATELAAR"
De heer F. Stel, brigadier van het Leger
des Heils, directeur van de landkolonie De
Groote Batelaar te Lunteren, hoopt op 4
Maart a.s. den actieven dienst met pensioen
te "erlaten en is voornemens zich te Amers
foort te vestigen.
GIFTEN EN LEGATEN
De stichtingen van Chr. liefdadigheid te
Wageningen ontvingen een legaat
f 4000 van wylen mej. T. Bossche r,
van rechten.
versiteit te Nijmegen, nummer een van de
voordracht, kreeg 15 stemmen.
Levensloop
De nieuwe hoogleeraar is 8 Sept. 1902 te
Rotterdam geboren. Na het Erasmiaansch
Gymnasium aldaar doorloopen te hebben, heeft
hy gestudeerd aan de Universiteiten te Lei
den en te Utrecht In 1929 is hy aan de Uni
versiteit te Utrecht gepromoveerd op een
proefschrift over: „De episode van de vernieu
wing onzer poëzie (18801894)". Hy is
leeraar aan het Rotterdamsche Lyceum ge
weest; in 1927 is hy naar Zwitserland gegaan,
en daar leeraar geweest te Arosa en te Davos;
sinds 1930 is hy er leeraar aan het Lyceum
Alpinum in Zuoz (Engadin). Hij is voorte re
dacteur van het „Critisch Bulletin". In 1929
heeft hy den prys der Mij. voor Ned. Letter
kunde gekregen, in 1930 den Domprijs voor
poëzie, die van de uitgeverij De Gemeenschap
te Utrecht uitging en wel op denzelfden dag
(12 Juli), waarop zijn promotie viel.
In de benoeming van Prof. Donkersloot, die
onder zijn pseudoniem Anthonie Donker ook
bekend is, als romanschrijver en dichter, ziet,
Leiden, ook de Amsterdamsche Universiteit
het literaire element in haar colleges versterkt
de beteekenis van de moderne jongere let
terkundige beweging onderstreept.
ONDERWIJSBENOEM1NGEN
Amsterdam. Hervormd Lyceum. Tot
leeraar in de wis- en natuurkunde: de heer E.
F. René van Ouwenaller te Hilversum.
Tiel. Gymnasium. Tot conrector: Dr. H. C.
Weiland, leeraar in de oude talen aan dat
Gymnasium.
orredy k. School voor O.V.O. Tot hoofd:
de heer D. B. Visser te Uitzum by Franeker.
AFD. TWENTE VEREEN. CHR.
ONDERWIJZERS
De jaarvergadering van de af deeling Twente
van de Vereen, van Chr. Onderwijzers(essen)
wordt 25 Januari a.s. te Almelo in „Obad-
ja" gehouden. Behalve de jaarverslagen en de
■erkiezing van bestuursleden (w.o. een voor
zitter) vermeldt de agenda een referaat over
een Bybetech onderwerp.
Evenals vorig jaar zullen ook dit ja$r weer
schoolreizen van Belgische leerlingen naar ons
land en omgekeerd plaats hebben. Van 2528
April kopien plm. 400 Belgische scholieren van
het M.O. naar Nederland en van 20—23 Mei
gaan Nederlandsche M.O-leerlingen naar Bel
gië. Voor smalle beurzen zijn reisbeurzen tor
beschikking.
Examens
SCHOOLNIEUWS
Prof. Dr. N. A. Donkersloot
Hoogleeraar Gemeente Universiteit
De Gemeenteraad van Amsterdam
heeft met 27 van de 42 uitgebrachte stem
men benoemd tot gewoon hoogleeraar in de
Nederlandsche taal- en letterkunde aan de
Gemeentelijke Universiteit. Dr. N. A. Don
kersloot, leeraar aan het Lyceum Alpi-
nium te Zuoz, die als nummer twee op de
voordracht stond.
H
nilkundi
de hee
t recht. Geel.: Vee
v. Bc'usekoro.' R. A.
I" A Frljllnk, Th de Groot, Th
wey. J H Vierdag eo O
Stegen ga. J H P Vei
Rechten: cand ex., mej. W Bruyel en dc heer
Rechtswetenschap: doet. ex., mej ABC R«.<ka
Grondingen. Gaal.: Geneeskunde: artsex.
H v d Meulen, Dokku
i J Pof
laas. letter
lej NV BarleCus
P P Ovcrbe^ke. Helft: dipt A- M H J Zuldweg
Arnhem; J C O Hopuener. ItöllerOam; A G
Dekker. Den Haag
>1 neliinluen. Den Haag. Gesl.: pract. ged.
dlpl B, do lieer C L F Frledrich*. Haartem;
theor, ged, dipl. B, M Akkerdaa^, Domburg.
