Koning van Engeland overleden
DINSDAG 21 JANUARI 1936
TWEEDE BLAD PAG. 5
Kort voor middernacht is George
de Vijfde zacht en kalm ontslapen
Heel het Britsche imperium rouwt om
het sterven van een beminde Vorst
En Juist door het zich in politieken zin op
den achtergrond houden en toch te zorgen
voor populariteit, door zijn belangstelling
voor het openbare leven in al zijn vertak
kingen te toonen, heeft Koning George be
wezen zijn taak te verstaan.
In den winter van 192S-T929 bleek over
duidelijk, hoezeer de koning de liefde,van
zijn volk had, toen namelijk zijn leven be
dreigd werd door dezelfde kwaal, welke
hem thans den dood heeft gebraöht, de ont
steking der luchtwegen. Het was of er een
wolk van ongerustheid over heel Engeland
hing, zoolang de hooge patiënt zich nog in
gevaar bevond.
Toen in Mei van het vorige jaar het zil-
ïren regeeringsjubileum van George V ge
vierd werd, heeft het Britsche volk in al
zijn rangen en standen, zoowel in het moe
derland als tot op de uiterste grenzen zijner
koloniën opnieuw de meest overtuigende
bewijzen van zijn genegenheid en zijn hooge
achting aan den dag gelegd voor hem, die
als koning van het Vereenigd Koninkrijk en
als Keizer van Indië, een dubbelzglansrijke
kroon te dragen had gekregen.
Het Engelsche volk kende zijn Koning,
evenals het de prinsen en prinsessen van
den bloede kent Het voelt het Koningshuis
als behoorende tot het volk, meer nog mis
schien oan tijdens een van de voorgangers
van den thans overleden vorst
En de populariteit van den Prins van
rales, die thans als Edward VIII den troon
bestijgt, evenals van alle andere leden van
het Koningshuis, waarborgt, dat zulks ook
in de naaste toekomst zoo zal blijven.
Gistermiddag omstreeks half zes werd te
Londen omtrent den toestand des konings
het volgende officieele communiqué
strekt:
De laatste uren
De Koningin, Haar drie zonen en Hair
-dochter verwachtten met steeds toenemende
ongerustheid de mededeelingen, welke de
doktoren omtrent het ziektebeloop deden.
Do bezoeken, diie de Koningin en Haar
kinderen aan den zieke brachten, werden
Zooveel mogelijk beperkt, teneinde het den
Koning niet moeilijk te maken. De Koning
herkende zijn zonen en zijn dochter. De
hertog van Gloucester was niet bij het ziek
bed aanwezig.
Den geheelen middag en avond hebben de
drie doktoren aan het ziekbed doorgebracht.
De Koningin heeft voortdurend in een
aangrenzende kamer vertoefd.
Teigen middernacht werd het einde ieder
oogemblik verwacht,
Koning George V f
Het groote Britsche rijk treurt om zijn grooten Doode,
Den wereldheerscher, die zijn macht en majesteit
Gelijk een mantel droeg, die in eenvoudigheid
Een vader was voor 't volk, een heiver in zijn nooden.
Eenvoud en majesteit versierden dezen koning.
Zijn volk beminde hem als de geboren heer.
Hij jaagde niet naar roem, hij haakte niet naar eer.
Een ruime plaats m 't hart van 't volk was zijn belooning.
Eén met het volk was hij, in droeve en blijde dagen.
Eén met zijn mooi gezin, het Vorstelijk geslacht
De Koning is niet meer, hij heeft zijn werk volbracht
Waarvan het nageslacht met eere zal gewagen.
(Nadruk verboden.) LEO LENS.
Hitier heeft ook de Koningin-Weduwé
van Engeland telegrafisch zijn deelneming
met het overlijden van haar Gemaal be»
tuigd.
Volkenbondsraad rouwt om
Koning George
levensloop van wijlen Koning George: v. I. n. r. de koning als jongen in Schotsch costuum, een jeugdfoto van den koning met broer en zusters; als prins van Wales met zijn echtaenoote
zijn grootmoeder koningin Victoria; als prins van Wales met zijn vader en den kuidigen prins van Walesbij zijn huwelijk met (thans) koningin Mary; en als captain of the guards
Eden blijft tot Donderdag te Genève
In verband met het overlijden van Aan Ko
ning van Engeland zijn de zittingen van den
Volkenbondsraad, welke heden zouden plaats
vinrion afgezegd.
Vanmiddag zal de Raad bijeenkomen In
een rouwzitting.
De Britsche minister van buitenlandsche
zaken en de overige leden van de Britsche
delegatie zullen tot het einde der zitting te
Genève blijven.
De werkzaamheden zullen worden be-
spoedigd zoodat de zitting Donderoag kan
worden beëindigd.
„In dien toestand van den koning valt een
verzwakking der krachtien waar te
nemen'.
Reeds toen verluidde, d'at bij de drie lijf
artsen ernstige bezorgdheid ging heerschen
omtrent het verloop der ziekte. Des mor
gens waren de behandelende geneesheeren
nog van meening geweest, dat de ongewij
zigde toestand van den» koning verscheidene
dagen zou kunnen duren. Een hernieuwd
onderzoek van den patient in den loop van
den middag stelde hen echter in deze ver
wachting te leur.
Gisteravond om 21 uur 25 werd door de
lijfartsen het volgende bulletin uitgegeven:
„Het leven van den Koning na-
dert vreedzaam het einde"
Toen dit bericht verscheen, hebben alle
Britsche radio-zenders het op een eenvoudi
ge, doch zeer treffende wijze voor het ge-
heele Britsche Rijk uitgezonden.
Nadat het communiqué voor de microfoon
was voorgelezen verzocht een geestelijke
het Engelsche volk, zich met hem voor den
koning in gebed te begeven. Het eenvoudige,
innige gebed dat hij daarna uitsprak werd
gevolgd door het uitspreken van het Onze
Vader, en het zangen van een „hymn".
De zenders zwegen daarna, doch bliven-
werken, teneinde Het-in spanning wachten
de publick op de hoogte te kunnen houden
omtrent volgende bulletins
Met regelmatige tusschenpoozen herhaalde
de omroeper het bulletin van 21 uur 25, in
afwachting van het ©ogenblik waarop hij
het Britsche volk zou moeten mededealen,
dat koning George was.overleden.
Nadat door de radio het publiek vernomen
had, dat het einde van den koning naderde,
bewoog zich al spoedig een zwijgende menig
te in de richting van het Buokinghaim
Palaoe. Eerbiedig en velen met ontbloot
hoofd, stonden daar minstens 2000 men-
6Chen op verdere berichten te wachten.
Ook voor de dagbladgebouwen stond een
dichte menigte belangstellenden te wachten
op het laatste bulletin.
De mededeeling, dat de koning stervende
was, werd onmiddellijk aan alle ministers
en hooge staatsambtenaren toegezonden.
Aan koningin Maud van Noorwegen werd
een telegram gezonden.
De koningin bevond zich tezamen mM
den aartsbisschop van Canterbury aan het
sterfbed.
De aartsbisschop van Canterbury heeft
den Koning in zijn laatste oogenblikken
geestelijken bijstand verleend.
Om kwart over twaalf, Nederlandsche tijd
volgde door de radio de aankondiging, dat
de Koning enkele minuten voor midder
nacht was ontslapen.
De omroeper vervolgde zijn medede -ling
met de woorden* Wij biedlen aan de Ko
ningin en de gehcele Koninklijke familie
onze eerbiedige condoleantie aan, en deelen
nog mede, dat de eerste minister heden
avond om half tien voor de microfoon tot
het geheele volk zal spreken.
Het officieele doodsbericht
Het officieele bulletin, dat eendge oogen
blikken na middernacht ls gepubliceerd,
deelt mee, dat de Koning oan 23 uur 55 zaahl
en kalm is overleden.
Aan het sterfbed bevonden zich de Ko
ningin, de Prins van Wales, de hertog van
York, de Princess Royal, de hertog en de
hertogin van Kent
Het bulletin was get eekend door de drie
geneesheeren Frederic Willens, Stanley
Hewett en Lord Dawson of Penn,
Rechts: 'n luchtfoto van Sandringham House in Norfolk, waar de koning door zijn ziekte werd overvallen en
thans overleed. Links:, Inwoners van Sandringham voor 't landelijke kerkje van het plaatsje, ivaar Zondagmorgen
een speciale dienst werd gehouden.
De princess royal de dochter des Ko-'
niuigs en de hertogin van Kent bleven
bij de Koningin met den aartsbissohop van
Canterbury, die Hare Majesteit nu en don
woorden van troost toevoegde.
Eerst over twaalven drong in Londen de
tijding van 's Konings dood door. Dichte
menschenmenigten stonden voor de bulle
tins en ontblootten zwijgend het hoofd, toen
de laatste tijding werd voorgelezen. Toen
verspreidde men zich iai de stad.
Toen de lijfartsen van Koning George
Maandagavond de hoop hadden opgegeven,
ontboden zij Koningin Mary en Haar kinderen
in het vertrek, waar de Koning zijn laat
ste uren doorbracht
Urenlang hadden zij in een aangrenzende
zaal van het paleis gewacht cp hot treurige
nieuws, dat, naar zij wisten, ieder oogen-
blik kon worden medegedeeld.
De Koningin ging Haar zoons voor door
de deur, welke naar de ziekenkamer leidde
De familie groepeerde zich rond het bed. Zij
blikten naar den stervenden echtgenoot en
vader. De zoons stonden.
Toen de Koning dien laatsten adem uit
blies, weende de Koningin diepgetroffen
Vervolgens wendde Zij zich tot haar oudsten
zoon, den prins van Wales, die van nu af
Koning zal zijn.
De Prins van Wales omhelsde zijn moeder
en allen keken opnieuw naar den overleden
Koning.
Koning George is overleden in zijn lieve-
lingsverblijf Sandringham, alwaar hij hoeft
kunnen wandelen, jagen en paard rijden als
een gewoon Enge'sch landedelman.
's Konings opvolger
De prins vaa Wales, de Britsche troon
opvolger, werd op 23 Juni 1894 geboren ec
u dus thans ruim 41 jaar oud. EvenUs zijn
vader ontving hij een deel zijner opvoeding
bij de Britsche zeemacht; overigens studeer
de hij in Oxford en bracht hij een vijftal
.maanden in Frankrijk door.
Bij het uitbreken van den wereldoorlog
diende hij aanvankelijk bij de verschillende
staven; op eigen verzoek heeft hij echter
ook dienst gedaan aan het front. In 1916
ging hij als stafofficier naar Egypte; enkele
maanden nadien bezocht hij ook het Itali-
aansche front.
Na het sluiten van dien vrede heeft de
prins van Wales drie uitgestrekte reizen
ondernomen naar de verschillende deelen
van het Britsche imperium, en eveneens
naar Japan en Noord- en Zuid-Amerika.
welke hem den bijnaam van den koninklij
ken commis-voyageur hebben bezorgd.
In 1928, toen koning George vrij plotseling
ernstig ongesteld werd, bevond de Kroon
prins zich op een jachtexpeditie in Afrika
vanwaar hij ijlings naar de Britsche hoofd
stad terugkeerde. SLnsdden heeft hij zich
minder aan reizen en sport gewijd, hij
was o.a. een groot paardenliefhebber, en
zich meer bezig gehouden met het verlich
ten van de taak rijns vaders, wiens repre
sentatieve en andere plichten hij reeds ten'
deele had overgenomen.
De prins van Wales is in zijn land bizon
der populair; over heel de wereld kent men
hem als „Prince Charming". Tot op he
den is hij ongehuwd, en zou de lijn der op
volging derhalve van hem op den hertog
van York, en vervolgens op diens dochters
overgaan, terwijl eerst dan de hertogen van
Gloucester of Kent rechten op den troon
zoutten kunnen doen gelden.
De geheime raad bijeen
Na den dood van Koning George V wer
den direct maatregelen genomen om den
Geheimen Raad bijeen te roepen.
De ritting van den Geheimen Raad zal
waarschijnlijk in het St James Paleis wor
den gehouden.
Volgens de traditie zaïl de prins van Wales,
de troonopvolger, Dinsdag als Edward VIII
officieel tot koning worden geproclameerd.
De koninklijke herauten zullen daarbij de
historische zin uitspreken: „De koning is
dood, leve de koning!"
Buitengewone Parlementszitting
Enkele seconden na den dood van den
Koning, werd de doodstijding naar Londen
getelegrafeerd.
De minister-president, de minister van
Binnenlandsohe Zaken en de Lord-Kanseliei
werden direct van het overlijden in kennis
gesteld.
De Admiraliteit deelde het overlijden van
den Koning draadloos mede aan alle rich
op zee bevindende schepen.
Om kwart vóór een (G.M.T.) werd het vol
gende communiqué uitgegeven van nummei
Tien Downingstreet:
„Overeenkomstig de Wet op de Troon
opvolging van 1707 moet het parlement
da reet bijeenkomen".
Deze bijzondere zitting van Hooger- en
Lagerhuis zal heden plaats hebben.
De Londensche beurs blijft vandaag ge
sloten.
DE ROUW TE LONDEN
Het parlement komt
hedenavond bijeen
Vanmorgen te zeven uur fieeft <3e B.B.C.
de doodstijding van Koning George, die te
middernacht was uitgesproken herhaald.
Daarna werd medegedeeld dat het parle
ment heden om zes uur zal bijeenkomen,
overeenkomstig de wet voor de Troonopvol
ging van 1707, welke bepaalt dat Hooger- en
Lagerhuis onmiddellijk na het overlijden
van den regeerenden vorst moeten verga
deren.
Koning Edward VIII de nieuwe heerscfaer
over het Britsche Rijk, heeft het sterfbed
van zijn vader vroeg in den morgen verlaten
en is per trein naar Londen vertrokken-
De regeling der bijzetting van het stoffelijk
overschot zal waarschijnlijk heden bekend
worden gemaakt.
Het stoffelijk overschot wordt voorloopig
naar de kleine Maria Magdafenakerk bij het
slot Sandringham en vandaar naar Londen
overgebracht, waar het waarschiinlijk plech
tig in de Westminster Abdij zal worden op-
In de SL Pauls-katihedraal wordt vanmid
dag een groote rouwdienst gehouden. Da
groote klokken van de kathedraal werden
vanmorgen geluid.
Hitiers rouwbeklag
De Duitsdhe Führer en Rijkskanselier
heeft direct na ontvangst van het overlijdend
bericht van Koning George van Engeland
het volgende condoleantietèlegram gezon
den aan den troonopvolger:
De droeve mare van het overlijden
van Z. M. Koning George heeft mij
diep getroffen.
Ik verzoek Uwe Majesteit de ver
zekering te willen aanvaarden van
mijn en der Rijksregeering oprecht
leedwezen, met het zware verlies, dat
het Koninklijke Huis en de Britsche
Natie heeft getroffen.
Maandagavond om 5 minuten voor twaalven is George V,
van Groot-Bittannië en Ierland, en keizer van Indië
op het slot Sandringham in zijn 71ste levensjaar, na een
regeering van 25 jaar en 8 maanden, zacht ontslapen.
Aan zijn sterfbed verwijlde de Koningin, Haar drie zonen
en Haar dochter, evenals de Aartsbisschop van Canterbury,
die ook een persoonlijk vriend van den Koning was.
De hertog van Gloucester heeft niet bij het einde van zijn
Vader kunnen tegenwoordig zijn.
Het doodsbericht, dat spoediger kwam dan men had meenen
te mogen verwachten, heeft in heel Groot-Brittannië een
diepen indruk gemaakt.
In de Britsche hoofdstad werd het door de menschen-
mci igte met eerbiedig stilzwijgen ontvangen.
Nog laat in den nacht heerschte in de Londensche straten
een ongewoon druk verkeer;
Koning George V was de tweede zoon van
bekenden Koning Edward VIL
ïorge Frederik Ernst Albert werd ln 1865
Hij-volgde, toen hij 45 jaar was,
vader begin Mei 1910 op en regeerde
ruim 25 jaren. Zijn vaoer had ongeveer
jaren den koningstitel gedragen,
thans-overleden vorst diende vóór zijn
bij de marine, evenals zijn
de hertog van Clarence, die
aam longontsteking overleed.
Evenals zijn oudste zoon, die thans tot *t
oningschap beroepen wordt, was hij vóór
troonsbestijging reeds zeer bereisd
leven van den overleden Koning is
dat op bijzondere wijze de
op zijn karakter en capaciteiten
gevestigo, ondanks de geweldige fei-
welke zich tijdens zijn koningschap
afgespeeld.
van Koning Edward steeds veelge-
omdat hij reeds als Prins van
tijdens het langdurig regime van
Victoria een politieke rol van be-
vervulde, zoowel in het buitenland
als in Engeland zelf, van Koning George
wist men uiterst weinig.
Dat was zoo bij zijn troonsbestijging reeds,
toen men alleen van hem zeide, dat hij min
of meer gesloten, om niet te zeggen bedeesd
was en geen bepaaloen vriendenkring had,
zoodat er geen intieme dingen over zijn
leven naar buiten kwamen. Dit was te op
vallender, omdat men van zijn gemalin,
Queen Mary, meer wist. Haai* was in zekere
kringen kwalijk genomen, dat zij na het
overlijden van haar eersten verloofde, niet
ongehuwd was gebleven, doch met diens
broeder in den echt getreden. Ook vertelde
men, dat zij in karaktersterkte en wils
kracht haar gemaal zóó overtrof, dat zij
hem zelfs zijn redevoering dicteerde.
Toch kan gezegd worden, dat Koning
George bij het Engelsche volk geliefd was
en dat hij juist door zijn houding 't moreel
gezag van de Kroon in Engeland versterkt
heeft. In de constitutioneel-parlementaire
monarchie, welke Engeland zoo bij uitne
mendheid is, kan de souverein bijna ge
noemd worden: Koning van een republiek.
Z. M. KONING GEORGE. V 1
