verkoudheid
Dampo
UJaafc Madrn, wmA,
ZATERDAG 18 JANUARI 1936
VERKEERD BEGREPEN
Daags nadat de S.D.A.P. te Amsterdam
met veel decorum en veel plechtigheid de
„Planvlaggen" had „ingewijd" schreven
wij. dat een nieuw, geestelijk (beter ge
zegd: ongeestelijk) element in 't debat was
gebracht.
Om dat duidelijk te maken wezen we op
een passage uit dc rede van den Voorzitter,
waarin deze met de volgende woorden de
noodzakelijkheid der aanpassing aan lager
levensniveau afwees:
Neen. wij aanvaarden uw realiteit niet,
want dat zou neerkomen op het aanvaar
den van de afbraak van ons eigen werk,
van het resultaat van meer dan een halve
eeuw strijd om de erkenning van de men-
scjielijke waardigheid, ook van den mensch
uit de arbeidersklasse.
In deze nadere toelichting van hetgeen
reeds meermalen door den heer Vorrink
was gezegd, zagen wij ongeloofsverzet te
gen Gods leiding met de menschheid van
onze tijd.
Om niet misverstaan te worden, omschre
ven we het zoo voorzichtig mogelijk, want
we weten nu eenmaal bij ervaring, dat
vooral de roode pers ons ten deze heel
gauw misverstaat en ons van valsche
lijdelijkheid beschuldigt
Helaas, ook ditmaal ontkwamen
daaraan niet en deze kwestie is belangrijk
genoeg om althans te pogen misverstanden
uit de weg te ruimen.
Thans voert de roode pers tegen ons aan:
Afgezien van de vraag, of iets tegelijk
ongeloof en religie zijn kan, merken wij
op. dat van een nieuw element geen
sprake is: ongeveer een half jaar gele
den hebben wij hierover met hetzelfde
blad van gedachten gewisseld.
Intusschen valt hier van ongodsdien
stigheid niet te spreken. Deze zaak gaat
geheel buiten alle opvattingen i'-mgaan-
de godsdienst om. De godsdienstigsto
zakenman zal zoo hard mogelijk voor
zijn onderneming en zijn winst willen
werken en zal niet de handen over
elkaar leggen, denkende: dat komt bui
ten mij om evenzeer terecht Do gods-
dienstigste arbeider zal zich bij een vak-
verecniging voegen, om zelf mede voor
zijn lot te zorgen. De godsdienstige poli
tieke partijen pogen het lot der hunnen
te behartigen. Een der oudste christe
lijke spreuken is: „Bid èn werk". Ook in
soriaal-democratisclie mond behelst de
aansporing geenerlei ongeloof.
In dit citaat ontbreekt weer de juiste,
misschien moeten we zeggen, fijne on
derscheiding. Wat wij schreven over de
geest van de Planactie wordt doodeen
voudig weer toegepast op de actie zelf en
op het Plan zelf.
Hiertegen gaat ons bezwaar en daarom
teekenen 'we bij het bovenstaande het vol
gende aan:
Ten eerste, hoewel het niet direct ver
band houdt met de zaak zelf: wij ontken
nen, dat iets ongeloof en religie tegelijk
zijn kan; maar dat sommigen in soc.-dern.
kring zulks we! denken, kon de redactie
nog pas in de Rotterdamsche „Klasse-
onderwijzer" lezen.
Ten tweede bewijst het feit, dat geloovi-
gen en ongeloovigen even hard voor hun
maatschappelijk welzijn werken volstrekt
niet, dat het maatschappelijk leven niets
met godsdienst en geloof te maken heeft.
Men kan van vrijzinnige zijde deze oude
dwaling zoo vaak herhalen als men wil,
ze wordt daardoor geen waarheid.
Indien de Voorzitter der S.D.A.P. het
„Bid èn werk" op de lippen had genomen,
zouden wij niet gesproken hebben van een
nieuwe geest. Maar dat deed hij juist niet.
Zijn ongcloofstheorie luidde: „Wij aan
vaarden de realiteit der verarming niet".
Wij echter doen dat wel en wanneer wij,
ondanks bidden en werken, naar lager
niveau zinken, dan zeggen wij, dan behoo-
ren wij althans als Christenen te zeggen:
Wat God doet is welgedaan. Dèn zullen
wij berusten in wat God over ons brengt
en geheugt Dan leggen wij lot en leven
In Gods hand.
I'/ verdrijft men door irw
- rijvlng en inademing van
ZENDING EN
PHILANTROPIE
ALGEMEENE AFKEURING
In het Voorloopig Verslag der Eerste
Kamer kon men het volgende over het
economisch beleid der Regeering en de
daarover geoefende critiek lezen:
Sommige leden hadden ernstig be
zwaar tegen het sociaal-economische re
geeringsbeleid, al keurden zij de onge
breidelde, ongepaste en persoonlijke cri
tiek, waaraan het kabinet en met name
zijn leider van extremistische zijde
blootstaat, sterk af, een afkeuring, die
algemeene instemming vond.
Hieruit volgt, dat de afgezanten van Ir.
Mussert hun taak als vertegenwoordiger
des volks zoo verwaarloozen, dat ze de af-
deelingsvergaderingen mijden. Een hou
ding, welke overigens alleszins begrijpelijk
is. Want positieve deelneming aan de
Werkzaamheden veronderstelt, dat de afge
vaardigde een e i ge n meening heeft eu
deze verdedigt; terwijl zulks bij „Vortre-
ters" van Mussert niet het geval kan zijn.
De Führer had er zelf móeten wezen.
In de tweede plaats leidt de alge
meene afkeuring van ongebreidelde, on
gepaste en persoonlijke cntiek op het ka
binet en zijn leden, als vanzelf tot de vraag
of de vertegenwoordigers der S. D. A. P.
daarbij wel aan hün pers en hün sprekers
gedacht hebben?
Deze mogen er althans nota van nemen.
BRANDEN
Tc Roe "mond is door onbekende
ooreank brand uitgebroken in het magazijn
van don winkelier B. aan den Schuitenberg.
Hel vuur liet zich weldra zeer ernstig aan
aien. zoodnt de brandweer werd gealar
meerd n(>7.e was spoedig ter plaatse. Intus
schen stond het magazijn in lichte laaie
Het brandde tot den grond af. Verzekering
dokt de schade.
KERKNIEUWS
NED. HERV. KERK
Aangenomen: Naar Oud-Gastel, Mr.
E. D. G. v. d. Horst te Heinenoord.
Bedankt: Voor Oosthem c.a., P. Six
Dijkstra te Tuil en 't Waal.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Dedemsvaart (als hulp-
pred.) A. J. Radder, cand. te Hoogeveen.
TOEGELATEN TOT DEN H. DIENST
Het Prov. Kerkbestuur van Noord-Hollaucl
heeft den heer J. C van E i z e n g a, theol
cand, aan de Rijksuniversiteit te Groningen
en wonende te Buitenpost, tot de Evan
geliebediening in de Ned. Herv. Kerk toege
laten.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Ds. L. R. v. d. Broek, Ned. Herv. predi
kant te Drachten, die het beroep i
Enschedé (vac.-Ds. Roobol) heeft aange
nomen, is voornemens Zondag 9 Februari
zijn intrede te doen na bevestiging door Ds.
N. Zwiep, aldaar.
Ds J a c. Vermaas, predikant der
Ned. Herv Kerk te H o o g e v een, is voorne
mens Zondag 2.9 Maart afscheid te nemen
van zijn gemeente en 5 April intrede te doen
te Huizen.
Ds. A. RINGNALDA
Ds. Ringnalda, geestelijk verzorger van
Veldwijk is weer zoover herstellende, dat hij
begin Februari weer in de stichtingskerk
hoopt op te treden.
BEGRAFENIS Ds. H. J. HEYNES
Naar wy vernemen zal de ter aarde be
stelling van het stoffelijk overschot van
wijlen Ds. H. J. Heynes a.s. Dinsdagmiddag
om 2 uur plaatj vinden op de Alg. Begraaf
plaats aan den Berweg te Bloemendaal.
EERSTE-STEENLEGGING
Bij de eerste-steenlegglng der Chr. Geref.
Kerk te Aalsmeer heeft de pastor loei,
Ds. W. H e e r m a gesproken over Zach.
12 3 („Een lastige steen"). Gezongen is door
de zeer talrijke belangstellenden Ps. 11811.
DE JONG HERVORMDEN.
Herdenking van het tienjarig bestaan.
Zondagavond 19 Januari hoopt de Ned.
Hervormde gemeente te Haarlem in een
officieclen kerkdienst het 10-jarig bestaan
van de actie der Jong-Hervormden te her
denken. In de Bakenesserkerk gaan dan
daartoe voor: prof. dr. S. F. H. J. B e r k e 1-
bach van den Sprenkel te Utrecht
en ds. G. J. Waardenb urg te Haar
lem.
De beweging der Jong-Hervormden bedoelt
niet om een vereeniging te zijn, gelijk zoo
vele andere vereenigingen, maar begeert
bepaald een plants in het kerkelijk leven
in te nemen. Ze groeide uit de bedoeling
om na óe beëindiging van de catechisaties
in anderen-vorm eenzelfde contact met het
ambt en onderling te onderhouden en voort
te zetten als in de catechisaties begonnen
was. De tegenwoordige hoogleeraar te
Utrecht, toen predikant te Haarlem, dr. S.
F. H. J. Berkelhach van den Sprenkel, had
voor dit streven een warm gevoel en hielp
in de oprichting. Sindsdien .breidde de actie
óer vereeniging zich gestaag uit (behande
ling van' onderwerpen, studiekringon, enz.).
Mede vond het Haarlemsch voorbeeld elders
navolging. Thans bestaan er in ons land
40 vereenigingen van Jong-Hervormden met
totaal 4400 leden, tezamen in een fede
ratie met eigen orgaan vereenigd.
DOGMATISCHE PROBLEMEN
De slotzin van het bericht in ons blad vaD
15 Jan. j.L betreffende een vergadering van
predikanten in het gebouw der V. U te Am
sterdam hadden wij voorzichtigheidshalve
.•oorzien van de bren: het N.C.P. Thans
blijkt uit een mededeellng van de predikan
ten, die deze vergadering belegd hebben,
dat zii met de z.g. polemiek-quaestie totaal
niets te maken heeft en alleen bedoelt „ge
wichtige vraagstukken met de Geref. hoog
leeraren eens nader onder de oogen te zien"
PLAN GROSHEIDE-SCHOUTEN
Het surplus aan candidaten
Aan de kerkeraden der Geref. Kerken Is
een schrijven gericht namens het Comité
„Overv'oed van werk en werkkrachten"
waarin het groote belang der collecte bij de
a.s. Doleantie-herdenking wordt uiteenge
zet en een warme aanbeveling van Dr. H
Colijn is opgenomen. Voorts is een aanbe
veling ontvangen. welke onderteekend is
door Mr. J. A. de Wilde, Minister van Bin
nen landsche Zaken: Mr. J. Donner, lid van
den Hoogen Raad; Dr. A. A. L. Rutgers, lid
van den Raad van State; H. Amelink, J. J.
C. van Diik Mr T. A. van Dijken, Chr. van
den Heuvel. J Schouten, C. Smeenk, Mr. J.
A. Terr>stra en A. Zijlstra, leden van de
Staten-Generaal: Prof. Dr. G. M. den I-Iar-
togh, Pro' Dr. II. H. Kuyper, Prof. Mr. V. H.
Rutgers. Prof. Dr. K. Schilder, hooglecraren:
A. Bors% vice-voorzittèr van de Chr. werk-
gevers-vereeniging en groothandelaren en
W. A. van der Velden, directeur van de
Rotterdamsche Boazbank.
NED. VEREEN. VOOR ISRAEL
In het bericht betreffende de jaarvergade
ring der Ned. Vereen, voor Israël te Rotter
dam is weggevallen de datum. Deze is Dins
dag 4 Februari te 7 uur.
Kerk en Staat in Duitschland
Van Kerkeraad lot Commissie
Op grond van de fruitige ervaringen met
het opnehtep van landskerkeliike commis
sies in andere landskerken heeft de Rijks
minister voor kerkelijke aange legen heden
en indertijd opgerichten landskerkerand
.an de Evangelische Kerk in Nassau-
H essen gewijzigd in een landskerkelijke
commissie
Terwijl de kerkeraad uit 9 leden betond,
zal de commissie uit slechts 3 personen be
staan, n.l. de voorzitter van den huidigei.
kerkeraad Oherkirchenraad a. d. Zpntgraf
het huidige lid deken Schafer en als iuriat
Dr. Fischer. Een uitbreiding tot vijf qerJo
nen uit de kerkelijke groepen is voute-
houden
KERK IN HONGARIJE
De Hervormde (Gereformeerue, Kern in
Hongarije telt volgens de jongste gegevms
1.800.000 zielen, verdeeld over 1200 genvn n-
te.n. De kerk beschikt over 1 faculteit [U
Debrecen^ en 3 academiën (te Boedapest,
Papa en Sarospatak). De Luthersche ank
in Hongarije telt slechts 500 zielen. De to
tale bevolking van Hongarije is 8 miUiGon
zielen.
I
GEREF. RUSTHUIS TE HILVERSUM
I De Vereeniging „Avondglans" te Hilver
sum. die zich ten doel stelt de oprichting t»
bevorderen van een Gereformeerd Rusthuis
voor ouden van dagen heeft de beschikking
gekregen over de villa „Hill-House", di
momenteel als kostschool voor meisjes in
jtebruik is.
Dit ruime huis. van alle moderne gemak
ken voorzie.n en gelegen in een schitlerenJe
omgeving op den Boomberg, ongeveer vijf
minuten van de Torenlaankerk, is voor her
doel uilnêrnpnd geschikt. De bedoeling
met 1 Juni of 1 Juli het tehuis le kunnen
openen. Gegadigden worden onder verwij
zing naar de in dit blad voorkomende ad
vertentie verzocht zich bij een der bestuurs
leden aan te melden. Al het mogelijke wordi
gedaan om de oude broeders en zusters een
rustige levensavond te bereiden in een buis.
waar een Christelijke sfeer is. In H H. heb
ben ze voeding en verzorging, vrije Genees
kundige behandeling, vrij medicijnen
zorg voor belasting.
STICHTING „VELDWIJK"
De stichting „Veldwyk" te Ermelo zal 28
Febr. vyftig jaar hebben bestaan. Het ligt
in de bedoeling om alleen met het personeel
en het bestuur en belangstellenden uit
Ermelo dit feit te herdenken.
DE AARDBEVING OP TELLO
Gevolgen voor de Luthersche Zending
De aardbevihg, die 28 Dec. j.l. dc Batoe-
eilanden getroffen heeft, is blijkerseen hrief
door „dc Wartburg" ontvangen van Zende
ling S'einhart, gelukkig geen ramp gewor
den voor het Zendingsveld der Luthersche
Zending, hoewel er materieel vrij wat scha
de is aangericht In de woning van Zen te
ling Stemhart is een en ander gebroken, m
die van 7endeling Schroder (die in ons lant
met verlof is) zijn 3 kasten voorovereosla-
gen en een ervan vernield. De kerk werd
plotseling toevluchtsoord voor de inlanders,
omdat het zeewater snel begon te stijcen
Er zijn veel huizen ingestort. Nadat in H li
Otoloea een huis was ingestort, kwamen ie
Christenen er bij elkaar om tezamen geeste
lijke liederen te zingen.
MANNENVEREENIGING
Te Holten is een Herv. Mann2avereen,
opgericht met aanvankelijk 12 leden.
SCHOOLNIEUWS
Prof. Dr. T. Hoekstra
In de Bazuin deelt Prof. Honig mede, dat
Prof. Hoekstra besloten beeft zich aan ve
lerlei arbeid te onttrekken, dat geen recht
streeks verband houdt met zijn professoraat.
Helaas is mevrouw Hoekstra tengevolge
van de langdurige en liefdevolle zorgen voor
baar echtgenoot zóó aangegrepen, dat een
verblijf elders voor haar noodig werd ge
keurd.
Wij hadden van een en ander, ook van den
zeer ernstigen toestand van Prof. Hoekstra,
dusver gezwegen omdat ons verzocht
was, erover te zwijgen. Nu verschillende
bladen er melding van maken, hebben wij
desgelijks gedaan.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Apeldoorn. Kon. H.B.S. Tot leeraar in
de Hoogduitsche taal- en letterkunde: de
heer A. S. B e r k b o u t.(
Zwolle. Juüanaschool (C.V.O.). Tot
hoofd; de heer M. Boer, hoofd der bijz.
school (C.V.O.) te Westerholte.
Bleskenc raaf. School m. d. Bybel.
Tot hoofd: de heer H. Vink te Voorburg.
Alphen a. d. Rijn. School m. d. Bybel.
Tot onderwijzer: de heer A. H. Walraven
Dordrecht.
CHR. SCHOOL TE UDDEL
De Gemeenteraad van Apeldoorn
heeft besloten, geer medewerking te ver-
leenen aan de aanvraag ex artikel 72 der
lager onderwijswet 1920, van den kerkeraad
der Geref. kerk te Ermelo, aan de Beek,
voor de stichting van een bijzondere school
Uddel-
Het afwijzend standpunt is hierop geba
seerd, dat in feite het aantal leerlingen bij
de opening der school niet voldoende zal
zijn, omdat eenige ouders hun handteekening
hebben ingetrokken.
Examens
Promotie*. Groningen. Bevorderd tot doc-
r ln de letteren en Wijsbef -
schrift: .Hei
vroege romantiek"
ntlsche Examen*. Kamp e n. Theol.
G00L: Theologie: prop. ex.. de hoer B.
forepbeek te Rotterdam.
belden. Ge.-l,: Geneeskunde: doet ex., de
heer U Loopuyt: arteex. le god., de heer J.
Vreeling: artsex.. de hoeren E. 8. NJlo, H. G.
v Everdlngen. J. v. Leeuwen, A. S. de Wit en
R. A. M. Engelbrght.
Utrecht. Goal.: Geneeskunde: cand.ex.. mej.
W. C. E. Kruyt en de heeren D. Woud.stra, J-
N W. Fransen. A. J. Goedhart, J. A. F. J
Mannaert". W A. v. Grlethuyaen, A. P. W.
Tilanus, J. R. Borst J. G. M. v. d. Ven en
R. Kosman.
Veeartsenijkunde: veeartsen Ijk. ex.. de heeren
J. A. v d. Grift, G. J. G. M. Janaaen. D. J. B.
Rutgers en H. M. J- Spoorenberg: artsex.. d-
beer A. Pelser.
Artsenijbereidkunde: doet. ex., de heeren J.
H. Versteeg en J G Voerman.
Tandheelkunde: le god. theor. ged.. de he<
F. C. v. Dijk: 2e ged ld.,
Amsterdam. Ge*].: C
de dames A. K. Visser. H. A ïmker. M. 15. K.
Stebers. H. G. O. M. v. >Uekerk en de heeren
J. Th. Cremers. L. Ph. Petit P. L» v. Heusden.
P. J Bnkx. J. H. M. Holtus, M. v. Loenhout.
G. W F. FJdprar. R. Ho'thuls. H Brnnschwelg,
G. W. H. v. Groenondaal. A. C. v. Swul, A j
dlpl. B de heeren P. C. Kuiper en C. A. Buijze,
Vlisslngen: pract god. dlpl. B de heeren H. v.
Veen. Amsterdam: J. Bronder, Bussuin; F. J.
H. Haverman, Vlisslngen.
Niet aannemen, s.v.p.!
De nieuwe senator graaf de Marehant cn
nog wat heeft in een vergadering te Amster
dam vertpld. dat hij aan 't sterfbed van "t
parlementaire stelsel slaat:
Als een bewijs hoe machteloos de staat
onder het par'ementnire stelsel is- vertel
de de graaf aan zijn gehoor, dat de
..staatsaanspreker", die in de Eerste Ka
uier zit om het parlementarisme te be
strijden, een gratis spoorabonncment
eerste klas heeft mogen ontvangen.
Graaf de Marehant kon niet begrijpen,
dat „staatsvijandige burgers" zulk een
kaart kunnen krijgen: het is eenvoudig
een donatie in dit geval aan de N.S.R.
Ook de twintig gulden „presentiegeld"
voor de Eerste Kamerleden buiten Den
Haag. noemde de graaf volkomen nutte
loos uitgegeven geld- dat beter besteed
kon worden.
Stormachtige toejuichingen volgden op
deze woorden Blijkbaar kwam niemand op
het idee. dat de graaf noch bet abonnement,
noch het presentiegeld behoeft aan te ne
men en het laatste ook beter zou kunnen
besteden.
Vreemde arbeidskrachten
Een achteruitgang der bevolkingsaanwas
Ree&s tal van jaren stond de jaarlijksche
aanwas van onze bevolking aanmerkelijk
boven 100.000, doch deze gaat thans merk
baar verminderen.
Ons laatst gepubliceerde bevolkingscij
fer is van 1 October j.l. Gaan we nu op
deze datum enkele jaren terug, dan blijkt
airlus K. in de Volkskrant, sedert
1 October 1932 de aanwas per jaar achter
eenvolgens 142.276110.102101.835 en
S7.165.
Natuurlijk is ook het gelx>ortecijfer van
invloed. Dit daalde van 2312 per 1000 in
woners in 1930, op 20.7 in 1034, tegen 24.2
in 1925. Daar is dus een dalende tendenz
maar tijnens de economische depressie
is deze toch veel sterker dan vóórdien.
Ook het aantal huwelijken wijst op een
daling van precies 8 per 1000 inwoners
in 1930 en 7 3 in 1934; hetgeen in de hui
dige omstandigheden zeer goed te ver
klaren is. Bij de geboorten is de dalende
tendenz echter sterker dan bij de huwe
lijken, namelijk 1.05 tegen 0.9 percent.
Vermoedelijk zal dit proces nog wel
verder doorwerken concludeert de schrij
ver, zonder echter in de moeilijkheden
van deze tijd eenige verlichting te kun
nen geven, omdat het iian de huidige
werkloosheid, de grootste ellende van het
oogenblik, weinig af of toe doet.
Dit is echter wel degelijk het geval
met de afvloeiing van buitenlandsche ar
beidskrachten. Dat dit effect heeft valt
niet te betwijfelen, ook al komt het niet
uit in een aalend werkloosheidscijfer.
Zónder die afvloeiing zou dit cijfer zeker
nog hooger zijn dan het nu reeds is.
Debat op de publieke tribune
In de Opmarsch verscheen dit stukje:
Graaf de Marehant et d'Ansembourg. Op
du publieke tribune hangt een lange rij
NS-B-ers over de balustrade. De uitda
gende speldjes blinken. De fluisterende
of brommerige aanmerkingen van 's gra
ven supporters zijn gemakkelijk te ver-
- staan op de perstribune, die zich vlak
vóór de publieke tribune bevindt
Mr Mondeis behandelt de vraag, of het
Nederlanderschap van 's graven vader
wel vaststaat
Een stern op de publieke tribune kan
kert: „Wat een krankzinnigheid, om da!
nou nog na te vitten van zijn vader!"
Een stem op de perstribune antwoordt:
„U moet eens naar Duitschland gaan!
Daar zoeken ze naar je overgrootvader,
oi die wel Arisch wasl"
De Nationale Jeugdstorm
En zijn verhouding tot de N.S.B.
„Hoe vreemd het misschien ook schijnt",
aldus liet de eerste onder Mussert het U tr.
Nieuwsblad schrijven: de Nat Jeugd
storm heeft niets met de N.S.B. te maken.
Wat wil de N.J.S. met de jeugd?
Behalve een degelijke opvoeding in
nationale zin beoogt de N J.S. de jeugd
beneden de 18 jaar, onverschillig van
welke richting ook, in één organisatie
bijeen te brengen en een opleiding te
geven in militaire geest d.w.z. hen bij te
brengen, wat de begrippen tucht, orde
en discipline eigenlijk betrekenen. Zijn
deleden eenmaal 18 jaar oud,
dan moeten zij zelf kiezen waar
heen zij willen.
Vooral dat laatste zinnetje is kostelijk,
schrijft de Nederlander, en het blad
voegt er dan verder deze leuke opmerkingen
aan toe.
Hij vertelt overigens héél sterke din
gen, opdat ook de verstandige lezers van
liet interview hem zullen gelooven.
Weet ge, hoe nu dat sprookje van de
nationaal-socialistische jeugdstorm in de
wereld is gekomen? Dat réddt men nim
mer; dat moet men wéten. Het is door
eendommigheid van ir Mussert zelf.
Natuurlijk heeft de heer Van Geelker
ken zich niet zoo oneerbiedig uitgelaten
over den grooten Leider. Hij sprak zelfs
niet van ccn afschuwelijk misverstand.
Simpel vau een misverstand. Toen „be
sloten was de N.J.S. op te richten is een
misverstand ontstaan, omdat ir Mussert
in een vergadering te Amsterdam van
de oprichting mededeeling heeft gedaan,
en mij daarbij als leider noemde. Toen
hebben velen gedacht, dat de N J.S. niet
anders dan een soort onderafdeeling der
N.S.B. zou worden.
„En dan is er nog een misverstand.
Het bureau van het orgaan isin het
gebouw bij Volk en Vaderland onderge
bracht. Maar dat is een fout, die ver
beterd zal worden......"
Laten onze geestverwanten, aldus besluit
bet blad, hoe onnoozel dit heelo verhaal
bun ook in de ooren klinkt, niet vergeten,
dat er toch nog altijd hier en daar wat
domme boeren èn vooral nog heel wat
domme stadsmènschcn zijn, binnen en bui
ten de provincie Utrecht, die zulke uitin
gen voor zoete koek opeten.
Goering vier feest
In sommige bladen verscheen een folo van
het bal, waarmee te Berlijn de verjaardag
van Goering werd „ingezet": de Londen-
sche „News Chronicle" het bal was voor
de Berlijnsche uitgaande wereld en voor le
den der Engelsch-Duiische vereeniging
deelde rnee: dat de heer Goering maar even
tjes 2100 gasten had uitgenoodigd. De Ber
lijnsche staatsopera was rijkelijk versierd
met voorjaarsbloemen, van de hoeken der
zalen spoten fonteinen water omboog, de
muren en ballustrades waren met fluweel
en salijn behangen.
De diplomaten zullen met verbazing
dit schouwspel dat duizenden en duizen
den marken kostte, hebben aangezien,
laat de Maasbode volgen. De vorstelijke
personen, die zich koesteren in de stralen
van den heer Goering, die voorzitter van
den Rijksdag, leider der staatspolitie,
rijksminister minister van Pruisen, gene
raal der rijksweer alsmede opperhoutves
ter is, zullen tot elkander hebben gezegd,
dat zelfs keizer Wilhelm het in betere
dagen bescheidener aanlegde.
Wat wij ons afvragen is, wat deze vors
telijke of liever Aziatische vertooningen
te maken hebben met socialisme, al of
niet nationaal geétiquetlecd. Wat wij
ons afvragen is, wat de millioenen in
Duitschland, die het werkelijk niet zoo
breed hebben, zullen denken van derge
lijke geldverspilling
De heeren Hitier en Goebhels waren
volgens de „News Chronicle" niet bij het
festijn aanwezig.
Hebben zij misschien overwogen, dat bij
de ontstellende stijging der werkloosheids
cijfers en bij arbeidsloonen van zeven stui
ver per uur voor 24 wee k-uren. een feestje
van ruim 20U0 gasten, die alleen voor de
toegangskaart 50 mark betaalden, missdvcn
wat al ie zeer met mooie oude beloften in
strijd was?
Zelfs als het met de schijn van liefdadig
heid wordt gedekt?
Profanatie
Naar het Italiaansche telepaat-agent
schap heeft gemeld, is voor de kinderen, dio
dank zij de zorgen van de fascistische jeugd
organisatie dagelijks een middagmaal krij
gen, een nieuw tafelgebed ingevoerd waar
van het slot luidt:
„Heer bescherm ons dierbaar vaderland
en onze soldaten, die in Oost-Afrika met de
teekenen der Romeinsche beschaving h?t
licht van het kruis van Christus brengen.
Bescherm den Duce en bewaar hem lang
voor Italië, dat sedert eeuwen Uw uitver
koren dochter is".
Wij zien hier weer een voorbeeld; al
dus De Ned., van het tijdens elke oor
log waargenomen fr-it. dat het Christen
dom kalmweg in dienst wordt gesteld
van het meest chauvinistische nationa
lisme.
Het Christendom zelve wordt hierdoor
niet gedeerd.
Maar de verderfelijke invloed van der
gelijke profaneerende daden op hen, die
zoekend en tastend naar de Waarheid
in het leven staan en nog niét geleerd
hebben door vele uitingen der „Christe
lijke beschaving" heen te zien, is groot.
KUNST
EN LETTEREN
Ds. H. J. HEYNES ALS
LITERATOR
Een groot verlies voor de
Christelijke auteurskring
„Hij gaf zijn Noord-Hollanders,
zooals hij ze zag".
Dc heer P. J. Risseeuw schrijft ons:
Het plotseling overlijden van Ds. Heynes
betekent voor de christelijke auteurskring,
voor de ohristelijke literatuur, een groot
erlies.'
Ds. Heynes moge geen groot lezers-publiek
gehad hebben, (zijn werk was daarvoor te
individualistisch van stijl) toch sinds zijn
geestige novellen onner de ogen van een
groot publiek kwamen door zijn medewer
king aan Callenbachs Kerstboeken e.a., greep
menig lezer tegen Kerstmis naar dit nieu-
jaarboek om te zien of er een „stukje" van
ds. Heynes in stond.
Zijn verhalen muntten uit door twee bi-
zondere eigenschappen: waarheid en humor
Ds. Heynes heeft nimmer een blad voor
de mond genomen Hij gaf zijn Noord Hol
landers zo als hij ze zag. En zijn humor was
de veiligheidsklep waardoor hij meestal
ontkwam aan eenzijdig sarcasme. Wie zijn
werk kent, weet. aat hij van zijn mensen
hield.
Het was voor mij. als redacteur van het
Kerstboek, keer op keer een feestelijk hoog
tepunt. als de bijdrage van ds Heynes bin
nenkwam Zijn ongeëvenaard „Noord Hol
landsch jongetje Aldert", waarmee hij voor
het eerst aan liet Kerstboek meewerkte,
heeft zijn weg gevonden naar de bloem
lezingen.
En in „Het verdriet van opa van vaders
kant" spreekt wel héél duidelijk zijn liefde
voor het volk waaronder hij zovele jaren ar
beidde.
Ds. Heynes had niets te leren van de
„nieuwe zakelijkheid" in de literatuur. Hij
paste die reeds lang toe in een uitgewogen
woordkeus en een streng beheersen van zijn
gevoelens. Wijdlopigheid zoekt men tever
geefs in zijn werk, Het is altijd af.
Toen hij in latere jarfen ook tiver andere
dan Noord-Hollandse milieu's schreef, kreeg
de kritiek vat op zijn werk. Doch als on
overtroffen portrettist van Noord-Hollandse
mensen en oingen Jieeft hij een eigen plaats
in de Nederlandse letteren ten volle ver
diend.
Een gebouw met een duizendjarig verleden
De Ned. Herv. Kerk met Domtoren van
De Lier kan op een ongeveer duizendjarig
verleden bogen.
Reeds in 1006 wordt medegedeeld, dat
deze Parochiekerk geschonken wordt aan
de Abdij Ho-horst bij Amersfoort, tot onder
houd der monniken van die Abdij.
Het eerste tydvak van kerk en toren
werd afgesloten in 1572, toen op 3 Juli de
bliksem in het kerkgebouw sloeg en dit
vrijwel geheel afbrandde. Alleen de muren
en pilaren bleven staan.
Geld ontbrak om de kerk geheel op te
bouwen en in 1590 werd slechts een gedeelte
van het gebouw vertimmerd.
Op bijzondere wijze heeft men toen echter
geld ingezameld voor den nieuwbouw. Toe
gestaan werd nl. een „inpost" van een
gulden op een tonne bier en drie stuivers
op een stoop wijn
Door middel van deze gelden kon de toren
worden vernieuwd, maar voor de kerk ging
dat wat minder vlot en eerst in 1658 kon
de herbouw worden aanbesteed.
Na dien herbouw zijn slechts enkele her
stellingen verricht en de bekende architect
Herm. A. v. d. Kloot Meyburg heeft thans
bij een bezoek aan het gebouw geconsta
teerd, dat restauratie noodig is.
Er is nog geen sprake van verval, doch
de „herstellingen", aie in den loop dei-
eeuwen hebben plaats gehad, verfraaiden 't
gebouw nu niet bepaali
De architect oordeelde, dat deze fraaie
dorpskerk, maar vooral ook de Domtoren,
om oudheidkundige redenen de restauratie
zeker noodig heeft
Als bijzonderheid van den Dom geldt nog.
dat hij iu vroeger jaren, vóórdat de birind
er een stukje van vernielde, tot baken dien
de voor de scheepvaart op de Maas.
Opvallend Is het feit, dat op pl.m. 23 M
hoogte de foren een „knik" hpeft en niet
onwaarschijnlijk is, dat de bouwers vroeger
plotseling tot de ontdekking zijn gekomen
dat de toren ging verzakken, en daarom het
bovenstuk corrigeerend opbouwden.
RUDYARD KIPLING f
Bekend Engelsch schrijver overleden
Hedennacht is te Londen overleden de i
bekende Engeische schrijver Rudyard Kip
ling. Fn ons land is hij vooral bekend als
schrijver van de Jungle-boeken, waaraan
vele nadvinderstermen als „akeela" enz. zijn
ontleend.
Kipling werd in 1863 in Bombay (Engelsch
fndië) geboren ln Engeland kreeg hij zijn
opleiding, kwam in de journalistiek, woon
de enkple jaren in Amerika, en vestigde
.zich ten slotte weer in Engeland. Heel veel
romans en vereen zijn van zijn hand ver
schenen; honderdduizenden zijn ervan ver
kocht en honderdduizenden ponden ontving
de schrijver als honorarium. Langen tijd
WEERBERICHT
BAROMETERSTAND
Hoogste 6tand te Vardö 762.1.
Laagste stand te Saraa 737.5.
WEERVERWACHTING
Krachtige tot matige Z.W. tot W. wind,
zwaar bewolkt tot betrokken met tijdelijke
opklaringen, buiig met sneeuw of hagel,
temperatuur om het vriespunt tot lichte dooi
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind van De Bilt hedenmorgen om 8
uur aan alle posten: Wordt venvacht storm
uit het Zuidwesten.
19 JANUARI
Zonsopgang 8.02 uur, zonsondergang 4.20 uur
Maan op v.m. 3.46 uur, onder v.m, 11,29 uur
20 JANUARI
Zonsopgang 8.01 uur, zonsondergang 4.22 uur
Maan op v.m. 4J54 uur, onder nam. 0.10 uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN
LICHTEN OP
19 JANUARI
V an s avonds 4.52 uur tot 's morgens 7.3U uur
,20 JANUARI
V an s avonds 4.50 uur tot 's morgens 7.31 uur
was hij de best betaalde auteur' ter wereld.
De reeds genoemde Jungle-boeken ver-
'S9i: Plain Tales from (he Hills
in 1838. Stalky en Co in 1M19 In de boeren-
oor Jog was by voor ons land zeer onsvm-
pathiek, en vooral in de wereldoorlog uitte
zich z.jn imperialistische gezindheid. Vau
Uuitsrjiere bijvoorbeeld sprak hij nlloen
ais van „de beesten". Zijn eenige zoon werd
in de oorlog als „vermist" gemeld.
Ti PöP'Uflriteit van Kipling was enorm.
Het bekendst is het veel geparodieerde ge
dicht „If".
Gevaarlijke individuen
Door hun voetstappen ontdekt
Te Soesterberg viel het aan de nolftie
op. dat voetstappen waren te zien ln de
sneeuw van den tuin, welke toebehoort aan
den heer L.. gelegen aan den Rijksstraatweg
Utrecht-Amersfoort Uit het onmiddellijk in
gesteld onderzoek bleek dat inbrekers óf
hun slag hadden geslagen óf in de villa van
den heer L. met hun operaties nog bezig
waren. Er werd om assistentie verzocht en
daarna ging men een uitgebreid onderzoek
instellen Het bleek, dat de brandkast met
een sieekvlam was opengebroken, terwijl in
de Kamers op verschillende plaatsen inbre-
kerswerktuigen werden gevonden. Tot tie
badkamer kon men geen toegang verkrij
gen. daar deze was afgesloten. Men forceer
de de deur en in de badkamer bleken zich
te bevinden de 36 jarige J K. uit Utrecht en
de 26 jarige A. K. uit Amersfoort. Een der
personen lag bewusteloos op den grond met
een gasslang in den mond Spoedig had men
den man wepr bijgebracht en toen men hem
wilde arresteeren trachtte hij zich met een
mes verwondingen Ine te brengen. Roido
personen konden tenslotte naar het bureau
van politie te Soest worden overgebracht.
Men had 'n goede vangst gedaan, want na
onderzoek bleek, dat men met twee indivi
duen te doen had. die heel wat op hun kerf»
stok hebben gehad.
