DINSDAG 7 JANUARI 1936 EERSTE BLAD PAG. Buitenland MONTEVIDEO'S BREUK MET MOSKOU Sovjet-Rusland is niet best te spreken, het heeft in Zuid-Amerika, waar het zoo ijverig zich toelegde op de prediking van zijn nieuwe, roode evangelie, dezer dagen een ernstig échec geleden In de betrekke lijk kleine staat Uruguay, welke echter door Montevideo, hetwelk zijn hoofd- en tevens 2ijn havenstad is, zoo gunstige verbindingen heeft met de voornaamste staten van het zuidelijk Amerikaansche continent, had het zich zoo knus genesteld! Uruguay namelijk was de eenige Zuid-Amerikaansche staat, welke Sovjet-Rusland officieel had erkend, en met Moskou vertegenwoordigers had ge wisseld. De Russische gezant op dezen ver ren voorpost moet een ijverig man zijn go weest, wel onderwezen in de roode beginse len en dag en nacht bereid, deze te propa- geeren. Nu schijnt het, dat de openbare meening ginds wat opgeschrikt is door do bolsjewistische onlusten, die eerst kort gele den in de buurstaat Brazilië hebben plaats gehad, waarover wij onlangs uitvoerig be richtten. Een communistische leider, Pres ter genaamd, en in Uruguay woonachtig, moet de man geweest zijn die de rebellie in Brazilië geënsceneerd heeft, daarbij hartig ondersteund door den Russischcn gezant en door de hulpbronnen, waarover deze ruim schoots beschikte. Brazilië was over dezen samenhang zoo als te begrijpen is, niet zeer gesticht, en Brazilië is voor Uruguay een machtige na buur, dien het liever te vriend heeft dan to vijand. Geheel onmogelijk is het dan ook niet, dat de breuk, tusschen Montevideo en Moskou ontstaan, tenslotte eenigszins onder Braziliaanschen druk is tot stand gebracht. Wat Uruguay gedaan heeft is in elk ge val tot op heden niet gebruikelijk. Het had den ongewenschten Russischen gezant zijn paspoort kunnen uitreiken, en hem daarbij to verstaan kunnen geven, dat op zijn te genwoordigheid verder geen prijs werd ge steld. Moskou had dan een anderen verte tegenwoordiger kunnen zenden, en zou te vens wellicht in deze démarche aanleiding hebben gevonden, zich te matigen. Thans echter heeft men in Montevideo den toe stand geforceerd, door niet alleen den Rus sischen gezant zijn congé te geven, doch te vens de diplomatieke betrekkingen met dit land geheel en al te verbreken. Natuurlijk geeft de Urugueesche pers uit voerig commentaar op wat er geschied is. Zij deelt mede, dat uit gevonden documen ten aan den dag is gekomen, dat de com munistische internationale Montevideo tot communistisch propaganda-centrum voor geheel Zuid-Amerika had gemaakt, en hoe groot het gevaar, dat hieruit dreigde reeds was, liet zich het best meten aan de mili taire revolutie in Brazilië, die slechts met inspanning van alle krachten te onderdruk ken was. Daarom had de Urugueesche re- geeriug niet geaarzeld, onmiddellijk op de zen ondermijningsarbeid met zeer radicale middelen te antwoorden. Op de congressen der Komintern is her haaldelijk betoogd, dat Montevideo de springplank moest worden voor het com munisme in geheel Zuid-Amerika. Het is gemakkelijk te bevroeden, welk een ont stemming derhalve het forsche besluit der Urugueesche regeering te Moskou heeft ge wekt. Men loopt er over van verontwaardi ging en heeft besloten, deze affaire niet zon der meer te laten passeeren; Genève moet er in gemengd worden. Litwinof heeft tot den secretaris generaal Van den Volkenbond het verzoek gericht, het geschil tusschen Rusland en Uruguay over het verbreken der diplomatieke be trekkingen op de agenda van de zitting van den Volkenbondsraad van 20 Januari a.s. te plaatsen. Hij brengt daarbij in herinnering, dat voordat de soyjet-vertegenwoordiger te Montevideo de nota van de Urugueesche regeering in handen kreeg door dit land nimmer een enkele klacht tegen Sovjet- Rusland werd geuit, en dat er geen enkel geschil bestond tusschen beide landen, dat op de zoo plotseling genomen Urugueesche beslissing betrekking had. We zijn dit pleiten der Russen reeds lang gewend. Zij zijn steeds de verongelijkte on schuld. In de landen, waarmee zij vertegen woordigers wisselden, hebben zij nimmer ,van de onschendbaarheid van gezantschap: gebouwen gebruik gemaakt, om deze tot veilige propaganda-centra in te richten: nooit hebben zij getracht contact te "vinden met binnenlandsche partijen, om deze in hun geest te beïnvloeden; zij zijn immer de correctheid zelve geweest. Litwinof zal ongetwijfeld als deze affaire te Genève in behandeling komt met de noodige „Unverfrohrenheit" optreden, zulks is hem wel toevertrouwd. En het is meestal gemakkelijker, onschuld te pleiten dan ter andere zijde schuld te bewijzen. Het dos sier, dat Montevideo over deze zaak verza meld heeft, is intussclicn reeds naar Ge nève onderweg Paniek onder New Yorksche moeders Krankzinnige verdronk kinderen De New-Yorksche politie is overgegaan tot arrestatie van Gossie Friedmann, een vrouw die twintig jaar in een gesticht voor gees teszieken is opgesloten geweest en die dezer dagen weer vrij was gelaten, daar men meende, dat zjj thans zonder gevaar voor de gemeenschap wel weer onder do menschen kon verkeeren Zij is 45 jaar oud en ziet. er. geheel tandeloos, uit als een heel oude yrouw. De politie verdenkt er haar nu echter van een baby van tien maanden te hebben verdronken. Het kind was met kinderwagen en al ontvoerd voor een woonhuis in East- side. Ruim vierhonderd agenten van politie zijn den geheelen nacht in de weer geweest met het instellen van een onderzoek in de omgeving, evenwel zonder resultaat. Reeds was m> n begonnen met het afdreggen van Kast la ver, toen men plotseling" Gussie Friedmann ontmoette, die een tweede kind in de richting van het water duwde. Zij werd onmiddellijk in arrest gesteld, tot groote verlichting van de moeders in deze stadswijk, onder wie reeds een paniek was uitgebroken, daar het gerucht de ronde "leed, dat een massamoordenares dreigde ieder kind. dat zij te pakken kon krijgen, Ie verdrinken. DE OORLOG IN OOST-AFRIKA HET BOMBARDEEREN DER AMBULANCES Abessijnsch misbruik van Roode Kruis-teeken Nog geen nieuwe Geneefsche actie Volgens te Londen uit Auü.a Abeba ontvangen berichten zijn nog een drie tal gewonde Abessijnen, die deel uit maakten van het personeel der Zweed- sche Roode Kruis ambulance per vlieg tuig naar de hoofdstad van Abessinië gebracht. Het vliegtuig werd bestuurd door den Zweedschen baron von Rosen. De gezondheidstoestand van dr. Hylan- der, die Zaterdag reeds naar Addis Abeba gebracht was, is vooruitgaanda De Britsche vertegenwoordiger in Addis Abeba. Sir Sidney Barton, heeft offi cieel bevestigd dat de Egvptisch-Abessijn- sche ambulance bij Dagguboer eveneens is gebombardeerd. Gedurende voorafgaande bombardementen op deze plaats was de ambulance, die op eenigen afstand ligt van de stad, geëerbiedigd. Leden van de Brit- sche legatie stellen ter plaatse een onder zoek in. De Egyptische pers eischt dat de Egypti sche regeering energieke protesten tegen het bombardement van deze ambulance zal laten hooren. Een Zondagavond door den Britschen kanunnik Sheppard uitgesproken rede, waarin hij aandrong op beschikbaarstelling van de 5000, welke noodig zijn voor een nieuw vliegtuig ten behoeve van de Roode Kruis ambulance van Groot-Brittannië in Abessinië. heeft resultaat gehad, aangezien inmiddels de noodige gelden zijn toegezegd. Misbruik van het Roode Krnisteeken? Van Italinanscbe zijde wordt medegedeeld dat een nieuw bewijs is gekregen van het misbruik \an het Roode Kruisteeken dooi de Abessijnen. Bij verkenningsvluchten in het Quoramgebied bemerkten de vliegers een groot wit doek met een rood kruis. Abes sijnscho gewapenden verborgen zich onmid dellijk onder het doek. Dit feit werd gefo tografeerd. Hieruit blijkt hoe moeilijk het is voor de Italiaansche vliegers vast te stellen waar het Roode Kruis met reden en waar het valschelijk wordt gebruikt Andere vliegtuigen hebben fotografische opnamen gemaakt van wapen- en munitie depots en levensmiddelen-opslagplaatsen te Harrar, dat door de Abessijnen is verlaten, teneinde de'stad onder bescherming van het Roode Kruis te laten. Eveneens te Dessin, dat c.e zetel ls van den Generalen Staf. vindt men veJe Roode Kruis emblemen. Genève wacht nog al In strijd met hetgeen men in December in Volkenbondskringen algemeen verwachtte schijnt thans wel zeker te zijn, dat voor 20 Januari, den dag, waarop de gewone werk zitting begint, geen nieuwe ontwikkeling in de behandeling van de Italiaansch-Abessijn- sche kwestie zal komen. Na het raadsbesluit van 19 December had men eerst aangenomen, dat reeds in het begin van Januari of wel de commissie van dertien bijeen zou komen ter voortzetting van oe verzoeningspogingen, dan wel de commissie van achttien voor het nemen van nieuwe besluiten over sancties. De toestand schijnt thans echter noch voor het een, noch voor het ander voldoende opgehelderd te zijn. Een gedachten wisseling van de toonaan gevende gedelegeerden in de eerstvolgende raadszitting zal de vereischte opheldering moeten brengen. Italiaansche papierschaarschte Om het land onafhankelijk te maken van het buitenland me>t betrekking tot cellulose, nooaig voor de vervaardiging van papier, heeft de Italiaansche regeering een aanvang gemaakt met het naar den molen zenden van archiefstukken, die nutteloos geworden zijn. Tot dusverre heeft men2.750.000 Kg. papier verzameld, waaruit men weer 2.250.000 Kg. nieuw papier zal kunnen vervaardigen De openbare bestuurslichamen zijn reeds in staat met „nationaal papier" in al hun behoeften te voorzien. Naar verluidt heeft een Italiaansche on derneming een oud Amerikaansche tank schip gekocht. Er wordt nog onderhandeld over den verkoop van vier andere ouae schepen. Het ligt in de bedoeling deze zeewaardig te maken, waarna zij met ladingen petro leum naar Italië zullen vertrekken. Na aan komst daar zullen zij worden gesloopt. Giften voor Italië De Italiaansche regeering deelt mede, dat zij uit San Marino een gift van 20.000 lire heeft, ontvangen, die bestemd is voor de ondersteuning der slaven in Oost-Afrika, die aoor de ItaJiaansche troepen zijn be vrijd. Mussolini beeft aanwijzing gegeven om liet bedrag te doen toekomen aan maar schalk Badoglio. den opperbevelhebber in Oost-Afrika. In navolging van hun landgenooten in het moederland hehlien verscheiden honder den Italiaansche echtparen in Peru afstand gedaan van hun trouwringen ten bate van de Italiaansche schatkist. Zij offerden hun ringen op hot altaar van de kapel Santa Maria del Fiore. De plechtigheh. werd ge leid door de moeder van een in den wereld oorlog gesneuveld Italiaansch soldaat. Toe spraken werden gehouden door den Italiaan schen gezant te Lima en door den secreta ris der plaatselijke fascistische afdceliug. Geen troepen op Dodekanesos De Italiaansche ambassadeur te Ankara (Turkije) heeft een communiqué doen pu- bliceeren, waarin wordt verklaard, dat de berichten die in de Atheensche bladen zijp verschenen, als zouden op de Dodekanesos Italiaansche troepen-concentraties hebben plaats gehad, uit de lucht zijn gegrepen. Nieuw troepentransport Troepen voor Graziani Twee nieuwe divisies, in het geheel 27.000 man sterk, zijn in Italiaansch Somallland aangekomen. Een derde divisie zal binnen kort worden uitgezonden. De guerilla in het noorden stokt Wegens hevige regenval De militaire activiteit in Noord Abessi nië, zoo meldt men uit Addis Abeba, is door de hevige regenval tot stilstand komen. Dit heeft tot gevolg dat verrassende aan vallen op de Italianen achterwege moeten blijven. De keizer van Abessinië heeft een jarigen Amerikaan, wiens naam nog niet bekend is. benoemd tot technisch adviseur in buitenlandsohe aangelegenheden, als op volger van den gerepatrieerden Zweedschen generaal Virgin. DE LUCHTAANVALLEN DUREN VOORT REEDS ZES HOSPITALEN GEBOMBARDEERD! (Van onzen gpecialen correspondent Stuart Emeny) D e s s i e, Maandagavond Ondanks de aanwezigheid van zware wol ken en mist zetten de Italianen hun lucht- l»ombardementen in de streek ten Noorden van Makalié voort- Deze bombardementen, evenals hun ver dere activiteit in de lucht, wijzen er ver moedelijk op, dat de Italianen óf trachten hun terugtocht uit Makallé te dekken, óf een wanhopige poging doen om te verhinde ren, dat de Abessijnen de stad isoleeren. De Abessijnsche troepen leeren inmiddels hoe men Italiaansche vliegmachtines neer kan schieten. Zij wachten met vuren, totdat de machines laag gaan vliegen om mitrail- leurvuur te openen. Onmiddellijk daarop vuren gedeelten der Abessijnsche troepen uit afweergeschut van geringen afstand op de in actie zijnde vliegtuigen. Op die ma nier hebben zij juist weer twee machines neergeschoten. Het bombardement op de Egyptische Roode Ivruis-expeditie bij Daga Boer (aan het Zuidelijk front) medegerekend hebben de Italianen thans zes Roode Kruishospitalen gebombardeerd. Te voren werden drie Zweedsche Roo de Kruis-expedities, een Amerikaansche en een Abessijnsche gebombardeerd, vier hiervan gedurende de laatste maand. Hieruit blijkt met welk een hardnek kigheid de Italianen het Roode Kruis aanvallen. -Hoewel zij er gewoonlijk niet in slagen de Abessijnen uit de lucht veel schade toe te brengen, missen zij het Roode Kruis zelden. Alleen de Engelsche Roode Kruis-expedi* tie is tot nu toe voor bombardementen ge spaard gebleven. (Copyright News Chronicle A.N.P.) ëfifq/Ceti \'\soïoïa^ j iVfeViASJIAMSI-MEER^I^'; Frankrijks maatregelen in de Middellandsche Zee Oefeningen In groot verband begonnen De marine-correspondent van de Daily Telegraph meldt dat Frankrijks bijdrage tot de voorzorgsmaatregelen in de Middel landsche Zee in verband met de huidige politieke toestand bestaat uit een oefen tocht van een machtig Fransch eskader aan de kust van Marokko. Het tweede Fransche eskader, dat heden de oorjogshaven Brest verlaat, blijft in de nabijheid van Gibraltar en kan in geval van nood in drie of vier dagen bot Oostelijk bekken van de Middellandsche Zee be reiken. Een tweede belangrijke maatregel van Frankrijk is de met groote spoed begon nen aanbouw van een nieuwe vlootbasis te Mers-el-Kabir bij Oran in Algerjë. Deze vlootbasis heeft ten doel aan do oorlogsschepen grootere bescherming te verleenen tegen aanvallen uit de lucht, dan het geval ls met de groote vlootbasis Biserta in Tunis, welke van Zuid-Europa uit gemakkelyk met vliegtuigen te berei ken is. ROOSEVELTS LANDBOUWWETGEVING In strijd verklaard met de grondwet Het Federale Hooggerechtshof der Vereenigde Staten heeft de AAA., de landbouwwetgeving van Roosevelt in de oorspronkelijke zoowel als in de herziene redactie ip strijd verklaard met de grondwet. Algemeen wordt deze beslissing van h< grootste belang geacht. Men verwacht, dat in de komende politieke campagne ter gele genheid van de presidentsverkiezingen, zeei veel te doen zal zijn over de kloof tusschen industrieele en agrarische belangen, die tij dens den thans beslisten strijd om de Agri cultural Adjustment Act zoo duidelijk als nooit tevoren aan den dag is getreden. Uit regeeringskringen verluidt, dat Roose velt voornemens is zonder verwijl bij bet congres voorstellen in te dienen ter vervan ging van de A.A.A., waar dit noodzakelijk en mogelijk zal zijn. Welke wetsvoorstellen onder oogen gezien worden is nog onzeker. Het hooggerechtshof was van meening. dat controle over de oogstproductie, zelfs door vrijwillige overeenkomst en betaling van belastingen de beperkingen te buiten gaat, waaraan de federale regeering is onder vor- pen. Het is thans wel duidelijk, dat zonder een wijziging van de grondwet het onmoge- 1 k zal zijn een nieuwe A.A.A. te ontwei' pen, aangezien, zelfs wanneer het geheel buiten kijl een vrijwillige regeling zou het toch in strijd zou moeten worden acht met de grondwet omdat gebruik ge maakt wordt van federale gelden „om stemming te koopen", gelijk verschiller de vooraanstaande figuren dit uitdrukken. De beslissing over de uitspraak is gevallen met zes tegen 3 stemmen. De drie leden van het hof. die voorstan der bleken van goedkeuring van de A AA- mi .iveerden hun houding met op te marken, dat de regeering het recht moet worden toe gekend belastingen op te leggen ten behoe ve van het algemeen welzijn. De oppositie tegen Roosevelt De Amerikaansche senator Borah heeft besloten den strijd aan te binden tegen de volmachten van Roosevelt en hij eischt een nieuwe wet, die nauwkeurig aangeeft welke grondstoffen aan een embargo zijn onder worpen, alsmede de hoeveelheden die gen worden uitgevoerd. De oud-ambassadeur F1 e tc h e r, de leider der Republikeinen, beschouwt de rede van Roosevelt als de eerste daad der verkiezings campagne 1936. Hij heeft een serie radio- redevoeringen als repliek aangekondigd. De was der Fransche rivieren Van dag tot dag nemen de overstroomin gen van de Fransche rivieren een ernstiger vorm aan. Uit alle provincies wordt mate- rieele schade gemeld en voorloopig schijnt nog geen kans te bestaan, dat de was zal verminderen. Te Chateauibourg, nabij Rennes, werd een klein meisje door liet water meegesleurd het kind is verdronken. Overal is vee omgekomen; in verscheiden deelen des lands staat het water tot aan de eerste verdieping van de huizen; vele dor pen rijzen als eenzame eilanden uit hef water op en zijn geheel van de buitenwereld afgesloten. Vooral in Oost- en Zuidoost-Frankrijk is de toestand gevaarlijk; de Loire staat bij Nantes meer dan 8V2 Meter hoog, de fa brieken in de omgeving zullen vermoedelijk hun deuren moeten sluiten. Nabij Rochefort sur Mer is een stuw dam bezweken, waardoor uitgestrekte lan derijen overstroomd zijn. Do bewoners talrijke plaatsen moesten in allerijl hun woningen verlaten en konden slechts met moeite het leven redden. Sedert 1910 heeft men een dergelijke ramp niet meer mee gemaakt De materieels schade bedraagt enkele millioenen. Ook in Normandië is de toestand hope loos. In de omgeving van Orbec moesten alle fabrieken worden stopgezet tengevolge van de overstrooming van de electrische centrale pontaudem.r is van de buientw reld afgesloten, alle toegangswegen zijn overstroomd. Het riviertje Bisle is herscha pen in een woeste stroom, die honderden vaten wijn en veel verdronken vee paar zee sleept. Uit Lvon luiden de berichten iets gun stiger, de Rhone is sinds gisteren gevallen. De Seine daarentegen wast en in Parijs heersrht een alarmtoestand, de kaden zijn vrijgemaakt van alle hier opgestapelde waren. FRANSCHE MIJNWERKERS STAKEN In 't Fransche steenkoolbekken van Mure d'Ysère hebben 2500 mijnwerkers besloten tot staking, op grond van een loonsverla ging van 0 pet, welke de mijnonderneming weigerde in te trekken De arbeidersdelega- ties zijn er vooral hoogelijk over verontwaa- digd, dat voor het in stand houden van dc orde in het pehcele steenkoolbekken troe pen, zelfs van de mobiele garde zijn samen- gei rokken. De stakende mijnwerkers worden door alle kooplieden, arbeiders en boeren van het ge bied met alle middelen ondersteund. BETROUWBAAR werkt bij verkoudheid steeds ASPIRIN Naspel van Rijksdagbrand-proces Volgens berichten in de Engelsche bladen uit Moskou en Riga heeft de Centrale Exe cutieve van de Komintern een communi qué gepubliceerd, waarin officieel mededee- ling wordt gedaan van de maatregelen, ge nomen tegen Torgler, Popoff en Taneff, op grond van hun „onwaardig gedrag" tijdens het Rijksdagbrand proces te Leipzig. Volgons dit communiué hebben Popoff on Taneff bekend tijdens het proces den moed te hebben verloren en op schandelijke en laffe wijze te zijn opgetreden. Zij zijn der halve gedegradeerd tot gewone loden van de Bulgaarsche Communistische Partij. Hun is verboden in de toekomst eenigerlel ver antwoordelijke functie te bekleeden. Torgler wordt uit de Communistische par tij gezet, eveneens op grond van zijn zwakke houding. Men heeft don indruk, dat hem het lidmaatschap van de partij ontnomen is, o.m. op grond van do verwachting, dat hij als getuige gebruikt zal worden tegen Thaelmann, wiens proces binnenkort aan de orde zal komen. Het officieele communiqué verklaart, dat de vergrijpen der drie mannen hoofdzake lijk bestaan hebben in het feit, dat zij na gelaten hebben gebruik te maken van de gelegenheid van het proces om voor de Komintern te strijden en het communisti sche prestige hoog te houden tijdens een proces, waarop de oogen van de geheele wereld gericht waren. Zij hebben te veel bezorgdheid getoond voor hun eigen vrij spraak en veiligheid, zoodat zij Dimitroff zelfs alleen lieten staan in zijn strijd om de communistische vaan hoog te houden. Taneff heeft zelfs gepoogd in de gevange nis zelfmoord te pipgen, maar een zoodani ge bourgeios-reactie op ongeluk moet aan de kaak gesteld worden als een romantisch zwak gebaar, dat geen revolutionairen bols jewiek past. Wie neiging tot zelfmoord bespeurt moet zijn persoonlijke individualiteit vergeten en zich herinneren, dat hij lid is van de Com munistische Partij, dat iedere communist „pari ij kapitaal" vormt, dat niet verkwist mag worden, omdat liet niet gemakkelijk kan worden vervangen. De Bulgaarsche Communistische Partij wordt thans onder nieuwe leiders gereorganiseerd, leiders, die vastbesloten zijn het programma van de Komintern ten uitvoer te leggen op waar diger wijze dan Popoff en Taneff dit heb ben gedaan. De Fransche vloot-oefeningen De correspondent van de „Times" te Pa rijs verneemt, dat het vertrek van heit twee de eskader c.er Fransche vloot naar de Afri- kaansche wateren Ls vastgesteld op 14 Jan. Bij de kust van Marokko zullen de krui ser „Emile Bertin", de torpedojager „Auda- cieux" en de duikboot „Surcouf" die nu bij de Antillen liggen, zich bij het eskader voe gen en deelnemen aan de oefeningen. Vermoedelijk zal het smaldeel in het laatst van Februari naar Brest terugkeeren. De vlootautoriteiten verklaren, dat aan c.e bewegingen van het eskader geen overdre ven beteekenis moet worden toegekend, doch anderzijds ontkennen zij niet. dat het zich in geval van nood dicht bij de Middelland sche Zee zal bevinden. Duitschlands wensch naar koloniën Aan den vooravond van het vertrek van het stoomschip „Gneisenau", een oer drie 18.000-ton schepen, die in den loop van dit jaar in dienst zullen worden gesteld voor de lijn op het Verre Oosten, heeft de president der Noordduitsche Lloyd, dr. Firle, te Bre men een rede gehouden. Hij zeide, dat ooor de herwonnen vrijheid en onafhankelijkheid een vaste basis gelegd voor de activiteit van Duitschland ter zee cn in overzeesche gebieden. Alleen in dergelijke omstandigheden is vreedzame concurrentie mogelijk met de mogendheden, die zoo gelukkig zijn geweest, eeuwen eer der dan Duitschland tot een nationale een- heia te zijn gekomen. Het bestaan van Duitschland is niet ver zekerd, indien het land, dat in Europa te weinig gebied heeft, niet sterk ter zee is en in overzeesch gebied geen ruimte kan vinden. EEN „COMMUNISTISCHE KERKDIENST" In een kapel te Sheffield znu een begrafe nisdienst plaats vinden van een 13-jarig meisje, dat lid van een communistische jeugdvereeniging was geweest Op het oogenhlik, dat de geestelijke met den dienst wilde beginnen, drong een communistenlei der met een aantal aanhangers, die een communistische vlag droegen, de kerk bin nen en verklaarde, dat hij een communis- tischen dienst zou houden. 'De geestelijke verzette zich hiertegen en riep de hulp van de politie yi- Na langdurige onderhandelingen tusschen geestelijke, politie, communisten en den vader van het meisje kreeg de communist toestemming zoowel in de kerk als aan het graf een communistischen dienst te hou den. Suezkanaal Mij. maakt oorlogswinst De Suez kanaal Mij. heeft in het afgeloo- pen jaar ongeveer 40 millioen francs meer winst gemaakt dan in 1934. hetgeen in hoofdzaak zijn oorzaak vindt In de reusach tige Italiaansche verschepingen. EEN NIEUWJAARSLIED VAN CALVIJN (Van onzen Duitschen correspondent). Met toenemende belangstelling lazen w(j ln cle „Reformierte Kirchenzeitung" van 5 Jan. 1936 een studie van D. Dr. Bruno Violet, Predikant in het hart.ie van Berliin over een „Nieuwjaarslied van Johannes Calvyn". D. Violet vertelt ons, dat Calvyn met grooten ijver voor de dichterlijke vertal mg en de zorgvuldige compositie van 150 Mjbel- sche psalmen heeft gezorgd, bovendien zijn er vijf psalmen door hem in het Fransch vertaald en uit Straatsburg heeft hij het Lof lied van Simeon in de bewerking van Johann Englisch overgebracht naar Genève. Van Straatsburg uit had Calvijn ln het voorjaar van 1539 deelgenomen aan den rijksdag te Frankfort en bij deze gelegenheid ontstond zijn vriendschap met Melanchton. I Hun afspraak, kort daarna een theologische gedachtemvissellng te organiseeren tusschen protestantsche en pauselijke theologen kon uit kerkelijke en politieke overwegingen niet doorgaan. Pas 1540 vonden op voorstel van koning Ferdinand I, dien Calvyn satelles papae slippendrager van den paus noemde, twee rcligieuse samenkomsten plaats, de eerste in Juni te Hagenau in den Elzas, de tweede te Worms in November van hetzelfde jaar. Door Calvijn werd aan beide samenkom- Bten deelgenomen. Te Worms was hij als afgevaardigde van Worms en tevens als zaak gelastigde van den hertog van Luneburg, met Bucer, Capito en Johannes Sturm ver schenen. Door zijn omvangrijke kennis en door zijn tactvol optreden werd hij een der meert vooraanstaande leiders der protestanten nam hij zijn plaats in naast Philipp Me lanchton, die uit Wittenberg Cruciger ha,d meegebracht. De katholieke theologen hadden als verte genwoordiger van den keizer Nicolaus Gran- vella meegebracht, en deze had het presidium. De meest vooraanstaande katholiek was L). Johann Eek uit Ingolstadt, een der felste tegenstanders van Lu Uier; hij werd bijgestaan door Johann Cochlaeus. eveneens een vyand van Luther en twee minder bekende geeste lijken. Veel positiefs brachten deze samenkomsten te Hagenau en te Worms niet tot stand; eerstens, omdat men van katholieke zijde een eventueele nederlaag wilde verhinderen en voorts, wijl de pauselijke gezant te Worms, Morone, het behandelen van dogmatische en kerkelijke vraagstukken vrijwel onmogelijk maakte. Deze onderbreking van de onderhan delingen spoorde Melanchton en nog meer Calvijn en Sturm tot dichterlijke beschouwm- n. Na een langdurige onderbreking kwam men 14 Januari 1541 opnieuw te Worms bijeen, maar op den vierden dag werd ook deze conferentie op keizerlijk bevel afge broken, om dan toch weer op den rijksdag te Regensburg in hetzelfde jaar hervat te wor den. Inmiddels had Calvijn zijn gedicht over het jaar 1541 voltooid. Het schildert de stryd tusschen Christus en Satan. Op de manier der Humanisten maakt hij zijn theologische te genstanders belachelijk door hun namen m figuurlijken zin te gebruiken. Dit spotgedicht was ongetwijfeld het langste, dat 'Calvijn ooit geschreven heeft en het verdient ongetwijfeld ook de aandacht hen, die voor de leer van Calvijn princi pieel weinig sympathie koesteren. Zegeprüs, Christo gezongen door Johannes Calvijn op den lsten Januari van het jaar 1541 Ziet, een nieuw jaar begint Januarius zya aanvang, Hetgeen men met wenschen des heils pleegt te beginnen, Moge onder gelukkige teekenen ook voor ons dat jaar beginnen, Feestelijk en met jubelend gezang Worde begonnen deze dag! Christus als koning begroet derhalve de gemeente, Waardig prijze zy Hem heil met eere en met lof. Hij regeert weliswaar zonder einde en beveelt Zijn rijk, Dat naar jaren niet telt en maanden niet rekent als doel. Eeuwige eer komt Hem toe, die de macht van Zijn rijk eeuwig behoudt, Nimmer verandering brengt en nimmer verkorting van dag. Toont ons, dat reeds deze dag nader brengt tot de zege. Daarom, gij tongen der vromen, breekt het ondankbare zwijgen, Schrikt niet terug voor den top van hoogste vreugde en lustl Wijl dood is leven en het kruis Christi zege, Kan geen dreigement onze vreugde beperken. Hy bly'ft gelijk aan zichzelf en zal liet steeds blijven, Die door lijden de zege behaalde en nooit overwonnen wordt. Crristi zwaard is het Woord en de lans is de adem Zijns monds, Vellen kan Hy derhalve plots den vyand met Zijn Woord. Wie wil loochenen, dat hier tot vernietiging van den vyand Christus met sterke hand vurige pijlen doet schieten Wie waagt het te loochenen Zijn denkwaardige heldendaad Wie weigert een Leider zoo groot de wel verdiende laurieren? Door de indiscretie van een inquisitor- monnik kwam dit gedicht waarvan we slechts enkele verzen vertaalden onder het publiek. Calvijn was er zelf ten zeerste ver baasd over, want er bestonden hoogstens vier copieën van en hij hield het allang voor begraven. Wy zijn D. Dr. Bruno Violet er kentelijk, dat hij het te voorschijn heeft gehaald, 1 >odat we thans Calvijn ook a's dichter mochten ontmoeten. Kort Nieuws De Britsche minister van buitenlandsche zaken. Eden, is benoemd tot voorzitter der I.ondensche Vlootconferentie, in de plaats van Sir Samuel Hoare. Uit de haven van San Diego (Ver. St.) is de Amerikaansche vloot uitgeloopen voor het houden van driedaagsche manoeuvres, ten W. van de Zuid-Californische kust. 150 oorlogsschepen en 4Ü0 vliegtuigen nemen daaraan deel. Naar uit Alexandrië wordt gemeld, is het thans gelukt 'het wrak van het veron gelukte Britsche vliegtuig „City. of Khar toum" te lichten Verreweg het grootste deel der postzakken en pakketten heeft men kunnen bergen. Nog slechts twee postzak- Hen bevinden zich in het wrak. Uit hot Museum van Kunsten en Ge- sdbiedenis te Brussel zijn 65 teekeningen van den Belgischen teekenaar Puttaert ge stolen. Deze teekeningen stollen oude stra ten van Brussel voor, tevens kerken en kasteelen van de provincie Brabant President Roosevelt heeft zijn jaarlijk- sche begrootingsboodschap tot liet Congres 1 der Vereenigde Staten gericht en de be grooting voor het dienstjaar 1936/37 inge diend, waarvan het deficit meer dan een milliard dollar bedraagt. Do bewoners van Jcruzalpm zullen voortaan twee maal per week een bad kun nen nemen, terwijl zij tot nu toe met slechts een bad per maand hebben moeten genoe- ge nemen. Door het tot nu toe bestaande tekort aan water waren groote moeilijkh0- den ontstaan. Er is thans een pijpleiding naar het dal van de Sharon, een afstand an meer dan 60 K.M., waardoor de water voorziening van Jeruzalem is verbeterd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1936 | | pagina 2