B u ite-filaudsch Qverz iclil
I
DONDERDAGAVOND
De week, welke het oude en het nieuwe'jaar ver
bindt, is rijk aan gebeurtenissen geweest, in zulk
een mate zelfs, dat de eene tijding de andere ver
drongen heeft, en men bijvoorbeeld geneigd zou
wezen, zich af te vragen, of de ontzettende spoor
wegramp. welke in Thüringen plaats greep, er
werden meer dan dertig dooden tusschen bet ver
splinterde materiaal vandaan gehaald, inder
daad niet eerder geschied is dan op den voor
avond van het Kerstfeest. Het jaar 193'), dat zoo
veel verwarring en ellende over de wereld bracht:
werkloosheid, natuurrampen, staatkundige troe
belen, oorlog, heeft wel een donker einde ge
vonden!
De berichten, die ons uit Oost-Afrika bereikten,
vestigen den indruk, dat het krijgsbedrijf daar
feller dan ooit woedt. De Abeesijnsohe strategen,
als wijlen generaal De Wet groot in de guerilla,
schijnen thans het obgenblik gekomen te achten
om over de Italiaansche troepen die hun gebied
binnen drongen als een prooi heen te vallen. Na
dat hun kleine, uiterst dappere benden eerst hij
verrassing de Takazze-rivier overschreden, en in
toenemende mate hun vijanden in de provincie
Sjiré hadden verontrust, werd vervolgens het
Tembienplateau, dat Badoglio tevergeefs had
pogen te „zuiveren", het centrum van een verbit
terde en bloedige strijd van rnan tegen man, waar
bij den blanken het voordeel van hun luchtwapen
ontging, door het risico, zoowel vriend als vijand
te treffen.
De Italiaansche doodenlijsten, eerst zoo onwaar
schijnlijk kort, worden langer en langer; wat den
Ethiopiërs aan moderne krijgstoerusting ontbreekt
weten deze blijkbaar door stervensmoed te ver
goeden. Uiterst sober zijn in tusschen de Italiaan-
sohe communiqués; het gaat het fascisme in Abcs-
si-nië niet naar den vleesche. De druk, door hun
tegenstanders op don rechter Italiaanschen vleugel
tiitgeoefend kan ertoe leiden, dat zij de vèr voor-
geschoven wig van hun front, met als hoofd
steunpunt Makallé, zullen moeten prijs geven. Ook
Aksoom, de oude heilige stad, wordt ernstig be
dreigd.
Volgens hetgeen te Addis Abeba verluidt zou de
provincie Sjiré reeds door de indringers worden
ontruimd, en zou ook Tigré weder goeddeels in
iU>e«siinsche handen zijn.
<3"
dat opon steden en dorpen bombardeerde en
daarbij zelfs het hospitaal ie Dessie niet ontzag,
heeft opnieuw, door het vanuit de lucht bestoken
van een ambulance, ditmaal een Zweedsoho, een
zware schuld op zich geladen. Hoewel wij ons
erin verheugen, dat bet aanvankelijk bericht, het
geen vermeldde dot alle Zweden in het Roode-
Kruiskamp nabij Dolo zouden zijn gedood, niet
juist bleek, verandert dit in wezen weinig aan de
zaak: menschen, d'e hulpeloos waren, omdat zij
als neutralen op hulpverleening en verzachting
vun lijden uit waren- oorlogsslachtoffers, die in
<le gastvrije Zweedsche tenten heul hadden ge
zocht, zijn op een manier, welke het gebruik van
het woord barbaarsch zou wettigen, in het open
veld aangerand. Hier baat geen enkele veront
schuldiging, ook niet deze, dat de Abessijnen ge
vallen Ilaliaansche officieren van hun hoofden
zouden hebben beroofd, om deze als een trofee
naar do hoofdstad te brengen.
De negus heeft nog andere reden tot klagen. Hij
heeft aan don Volkenbond geseind, dat in Sjiré
de terugtrekkende Italiaansche troepen de bevol
king zouden hebben mishandeld en de bedehuizen
verwoest; dat bovendien de gifgasoorlog zijn in
trede zou hebben gedaan.
De primitieve menschen van zijn rijk moeten wel
een zeer bijtenden indruk ontvangen van wester-
sche beschaving
Openbaart de oorlog zich dus weder in al zijn ver
schrikkingen, niet langer getemperd door hangen
de onderhandelingen en de hoop op een vreedzaam
vergelijk, er doen zich tevens symptomen voor van
een geest, die met elk mcnschenrecht en mot in
ternationaal overeengekomen verplichtingen spot.
Blijkbaar zijn in dit gewapend conflict ook de
weerloozen, de ontwapenden, de gewonden, de me
dische hulpkrachten niet langer veilig meer. Ita
lië, dat van den aanvang af door tegen recht en
rode in tot het geweld zijn toevlucht te nemen,
de geheele wereld tegen zich in het harnas joeg,
Ook in Ohina blijft de verwarring en verwildering
toenemen, geplaagd als dit land, dat toch reeds
zulke ernstige interne moeilijkheden doormaakt,
nu reeds zoo langen tijd wordt door de Japansche
agressiviteit. China's intellectueels voorhoede, de
jeugd der universiteiten, die zich westersch oriën
teert, wenscht dit alles niet langer te verdragen.
Zij houdt steeds nieuwe demonstraties, gaat over
tot dailen van gewekl en doet onafgebroken pogin
gen het begrip „vaderland" uit de verwarring der
geesten los te maken. Slechts het besef der natio
nale eenheid, dat leiden kan tot nieuwe organi
satie van wat thans in hopelooze verwarring door-
eenloopt, kan naar zij meent redding brengen.
De Nanking regeering intussclien kan vóór- noch
achteruit; zij is zoowel naar binnen als naar bui
ten machteloos.
Opzien heeft gehaard de daad, waarmee een Chi-
ncesche generaal een directen tegenstand tegen
Japan heeft pogen te ontketenen. Voor het mau
soleum van Soen Jat Sen, dien jong China be
schouwt als de vader des vaderlands, wierp hij
zich in zijui zwaard .Hij heeft daarmede terug
gegrepen naar een zede, die eertijds in China al
gemeen was. Weï-d aan een bedeluar een aalmoes
geweigerd, dan kon het gebeuren dat hij zich ver
hing voor de deur van zijn onbarmhartigen mede
burger, die daardoor voor goed gebrandmerkt was.
Het staat te bezien of Tsjang Kai Sjek, het hoofd
der Naniking-regeoringondanks dezen doodc voor
zijn poort, op doeltreffende wijze aan Japans op
dringen een einde kan maken.
Van Europa en de Vcrecnigde Staten heeft hij tot
Berglandschap bij Meron in Palestina.
2
op heden fn zijn streven niet bijster veel steun
ondervonden, niettegenstaande China's beroep op
Genève en de internationale verdragen!
In Londen is overleden 'n man van scherp intellect
en innemende manieren, die aldaar geboren werd
als zoon van een joodschen fruitkoopman, en die
het, zonder de voordeelen welke geboorte en op
voeding aan anderen somtijds verschaffen, heeft
weten te brengen tot de belangrijkste posten in
het Vereenigd Koninkrijk. Wij bedoelen Lord Rea
ding, die als veertienjarige scheepsjongen Britsch-
Indië bezócht, dat hij 45 jaar later als onderkoning
zou besturen.
„Toen ik voor het eerst in Indië kwam," zoo
hoeft hij zelf eens mot goedmoedige scherts ge
zegd, „had daar niemand mij verwacht ea zou
het ook niemand ingevallen zijn, te mijner eere
een feestmaal aan te richten. Toch had ik op den
dag van mijn aankomst, dat herinner ik mij heden
nog, een ergen honger, en zou een gedekte tafel
mij een groote vreugde bereid hebben."
Het was een „toeval" dat Lord Redding later
rechtsgeleerde werd, het „toeval" dat zijn moeder
op tijd aan de boot kwam om beslag op haar
weggeloopen jongen te leggen. Zij wist hem te
elfder ure te overreden de zee vaarwel te zeggen
en tc gaan studeeren, en zoo vond hij, langs dezen
merkwaardigen omweg, zijn carrière, die hem via
de politiek tot zeer hoogc eereposten bracht.
Toen hij in 1921 naar Britsch-Indië terug ging,
was daar de Moslimwereld in hevige beroering,
tengevolge van het conlict tusschen Engeland en
Turkije. Het is aan den invloed van Reading te
danken geweest, dat Engeland tegenover de Tur
ken een gematigder houding aannam, zoodat
Smyrna, bij vredesverdrag aan Griekenland toe
gewezen, weder aan Turkije toegevoegd werd.
Kort na het optreden van den nieuwen onderko
ning brak in den Pendsjab een bloedige opstand
uit, die aanleiding werd voor Ghandi tot het in
zetten der non-coöpcratic-beweging. Lord Reading
trad daartegen weliswaar krachtig op, doch bleek
tevens een tegemoetkomender en soepeler regeer
der dan zijn voorgangei's. Zijn bewind was van
tfien aard, dot hij er later zijn verheffing in don
adelstand aan te danken had!
Mot hem is heengegaan een merkwaarige ver
schijning, een levende loocherwstraffing van de
bewering, dat do joden een inferieur ras zouden
vormen, en tevens een prachtige illustratie van
het feit, dat er voor talenten, ondanks fnuikende
omstandigheden, dikwijls toch nog een verbazing
wekkende toekomst open ligt
<3"
Uruguay, de Zuid-Amerilkaansche republiek, heeft
de vrijheid genomen den Sovjet-gezant die in
haar hoofdstad zetelde zijn congé te geven. Het
vond daartoe aanleiding in de ontdekking van
een communistisch complot, dat de strekking had,
de zegeningen van Lenin en Stalin op ruime
schaal in de nieuwe wereld uit te doelen. De Zuid-
Amerikanen, hoewel op het gebied van opstanden
en rebellie wel het een en ander gewend, gevoel
den echter voorshands aan deze „Aufkl&rung"
weinig behoefte. In Brazilië, dat eerst kortelings
zulk een gelukkig niet geslaagd, rood experiment
had moeten doorstaan, mot groote schade voor
zijn stedenschoon, zijn rust en zijn toch reeds
uiterst berooide schatkist, had het in dit opzicht
een baken in zee.
Natuurlijk betuigde Moskou, dat het totaal onschu-
dig is; dat het niet anders dan de meest faire
bedoelingen had.
Intussclien demonstreert deze geschiedenis nog
eens opnieuw, hoe goed de Nederlandsche regee
ring eraan doet, en met haar zoovele andere lan-
dien, dit soort van gevaarlijke vrienden maar lie
ver buiten de deur te houden.
<5
Adhttien dagen zonder water op een vlot, in.volle
zee en onder een tropische zon, ziedaar een wei
nig benijdenswaardig avontuur, hetwelk aan
een Fransclunan overkomen is. Hij had, helaas,
geen onbesproken levenswandel achter den rug,
en zat m Cochin China op een eilandje gevan
gen, met een aantal mode-boetolingen. Toch is
de zwerftocht, die zij met z'n vijven maalden
om weder de vrijheid te gewinnen geen lot,
dat men anderen „onrnaatschappelijken" zou
toewcnschcn. Vier zijn er op den tocht vol ont
beringen: voedselgebrek, gebrek aan drinken,
golfslag, zeeziekte en brandendo zon, over
leden, na eerst nog de kwellingen der krankzin
nigheid te hebben gekend. De vijfde is den dood
ontgaan, omdat voor hem nog tijdig redding
kwam opdagen; echter zullen de deuren van de
gevangenis waaruit hij wist te ontsnappen op
nieuw zich voor hem openen.
Een hard einde van zulk een zwaren tocht,
d,ie ons de zeemansverhalen van weleer, toen de
schepen nog onder hun last van zeilen de
oceanen bevoeren, een oogonblik weder in de
herinnering brengt
RAADSELS
EEN NIEUWJAARSWENS VAN 1814-
I. Welk spreekwoord?
Als je uit elk dor onderstaande woorden drie op
eenvolgende letters neemt en die naast elkaar zet,
krijg je een bekend spreekwoord.
Inh a 1 ec renVe 11 aa rsB randne telHoen d er ho k
Bliksemstraal KindervriendGevangenis— Been
de rstelsclDroogleggenKonterfeitsel Verbete
ring.
II. Kwadraatraadsel
Vul bovenstaand figuur zó in, dat de woorden van
boven naar onder en van links naar rechts gelezen
dezelfde zijn: 1. spelen kinderen mee; 2. meisjes
naam; 3. meisjesnaam; 4. zuivelproduct
111. Bijbels raadsel
x
x
X
X
xxxxxxxxx
X
X
Vul 'bovenstaand figuur zó in, dat op de kruisjes-
rijen do naam komt vaai een stad in Palestina.
1. een medeklinker; 2. een zoon van Noach; 3.
iemand aan wien Paulus een brief schreef; 4.
een stad, bekend uit de geschiedenis van Saul;
5. de bedoelde stad; 6. een hoofd der wedergekeer-
den uit Babel; 7. een der kleine profeten; 8. de
vader van "auls krijgsoverste; 9. een medeklinker
Hoe een Australisch meisje
over Holland denkt
Wat hebben jullie mc een post bezorgd!
Ik wist niet, dat jullie zo verlangend zouden zijn
naar een Australische „penfriend". Op een mor
gen bracht de post 51 brieven tegelijk!
Toch vond ik liet leuk. Maarik heb er maar
26 'kunnen helpen! Die hebben zeker direct geschre
ven?
Van sommigen kreeg ik een keurig bedankje.
Maar nu al die overigen?
Sommigen hadden geen postzegel voor antwoord
ingesloten. Dom! Dio werden dadelijk achteraan
gelegd. Maar de anderen kon ik dus antwoorden.
Echter een teleurstellend bericht: „Ik kan jullie
niet meer helpen!"
Toen vond ik opeens een oplossing! >i
Ik stuurde al jullie aanvragen mt< 'hfpost
naar Alburyl Dat werd een zwaar pakket,' want
ieder van'jullie staat nu met naam,- adres, leef
tijd, liefhebberij, zoals postzegelverzamelaar, na
tuurliefhebber enz. op een aparte kaart. Nu be
hoeft men daar in Al'bury alleen maar te vragen:
„Wie wil er schrijven naar een Hollandse jongen
van zoveel jaar, die... enz.", en de adreskaart
wordt direct aan jullie onbekende „penfriend"
'uitgereikt en... jullie ontvangt op een of andere
dag een brief uit Australië. T
Zul je dan vast en zeker terugschrijven? Denk er
om, het komt er bij zoiets op aan, om trouw te
zijn! Verder stuurde ik aan Eileen Hearse in
Melbourne een paar Zondagsbladen en drie boek
jes over Holland en voor het laatste geld van juli ie
poetzegels kocht ik een pakje ansichten voor haar.
Wat zal ze verrast zijn!
Is dat geen goede oplossing?
„Bestaat Eileen werkelijk? Bij ons op het dorp
zeggen ze, dat het maar een verhaaltje is," schrijft
mij een meisje. Zog dan maar, dat het een waar
verhaaltje is, hoor! Dut zul je wel zien, als Ei'een
mij terug schrijft Ik hob haar gevraagd, hoeveel
kaarten ze van jullie ontvangen heeft. Velen van
jullie habben mij dat beloofd en sommigen heb
ben mij óók beloofd, een opstel in het Engels to
schrijven, hetzij over Australië of over een Hol
lands onderwerp. Dat noem ik flink. Krijg ik er
bericht van? Ze moeten nl. niet allemaal naar
één adres!
En nu... het pakje adreskaarten met jullie na
men snelt door de lucht. Vanmorgen om 8 uur
steeg de „Lijster" van het vliegveld Schiphol op
met piloot Blaak als gezagvoerder. Met ren snel
heid van 300 km. per uur gaat het naar Nederl.-
Tnd'io, waar hij over 5J/2 dug aankomt. Daarna
nemen dc Engelsen de post voor Australië over,
njaar lioe het dan precies gaat, weet ik niet eens.
In Australië is de zomervacantie juist om. Do
„penfriends" gaan schrijven en...
Laat niemand mij nu meer om een adres vragen.
Van een lezeres uit Barne-
v e 1 d kregen wij een brief,
waaruit bleek, dat zij een
warme vriendin van ons blad
Die zijn er gelukkig meer;
maar dót behoef ik hier in de
Kinderkrant niet te komen
vertellen.
Doch onze Barnev&ldsc vrien
din sloot bij haar brief een
Nieuwjaarswens in uil het
jaar 1814.
Dat vergeelde en op de vou
wen bijna doorgesleten jwipier
is dus al 122 jaren oud. En ik
dacht gelijk: dat is iets aar
digs voor de Kinderkrant.
Ik hoop maar, dat 't lukken
zal het zó af te drukken, dat
je 't allemaal lezen kunt
Ruim honderd jaar geleden
was 't met de straatverlich
ting maar treurig gesteld Dat
zouden wij tenminste zeggen
als we eens konden zien hoe
toen 's avonds en 's nachts
die verlichting was.
Hier en daar brandde in een
lantaarn een vetkaars, en
natuurlijk moest die elke
avond weer worden aange
stoken. Tc Barneveld werd dit
gedaan door iemand, die Rend
Vermeer heette.
Nu was 't de gewoonte wo
menen zelfs, dat^ op sommige
plaatsen die gewoonte nóg be
staat dat de „lamptaam-
aansteker" op Nieuwjaarsdag
aan de burgers van zijn stad
of dorp zijn beste wensen
kwam aanbieden door nvddel
van een gedicht. Meestal von
den de mensen dat zó mooi
dat de geldbeurs er aan te pas
kwam. De rest begrijpen jullie
wel.
De hiernaast afgedrukte
Nieuwjaarswens is daarvan
©en aardig voorbeeld, ook al
vind ik het „gedicht" heus
niet zo erg mooi.
Maar weet je wat ik wèl
mooi vind?
Uit dit gerijmel spreekt een
warme liefde voor ons geliefd
Oranjehuis.
En nu weten we allemaal wel
wat vlak vóór 1 Januari 1814
gebeurd is. Een maand tevo
ren (op 30 November 1813)
was de Prins vain Oranje te Scheveningen geland.
Dat was een vreugde in ons land! Aan 't Fran
se schrikbewind was ecu einde gekomen! Neder
land werd weer een zelfstandige staat! Maar bo
venal: Oranje was weer terug!
Van 17951813 heeft ons volk dit vooral geleerd:
Oranje week 't was slavernij;
Oranje kwam en 't land was vrij!
Van die grote» sterke liefde voor Oranje getuigt
NIEUWJAARS - WENSCH,
Js
JU OPGEDRAGEN DOOR. DEN
JL A JVf P T A A R N-A A N S T EKER,";
AAN ALLE D UR GERS EN INWONERS DEZER STAD l
Op den l. Januari) 1814.
Wannecr het Zonligt Is verdweeneti»
yL En geene glans dtr zilvere Maan
vfo frog fchitterd over d" Aardbol hëenen, 1
Steek Rend Vermeer 't Laropt&arens aatl.
En doet aïzoo door- zijn verrlgten,
Ten dlehlten van de Burgerij,
Voor 't ligt, de duisternislén zwigtenj
Dat ieder Veilig gaen vrij.
Maar fchóonef ligt is thans verrce2etjj
Aan d' uirgcflrekte Memelrrans
ORANJE fchitrerd-vls voor dezen,
Met eene fteedS'vernieuwden glans.
Een dierbte Zoon van Neêrlamls Lelden!
Van Nasfau' waarde Nagezaat,
Verfchijnd in Hollands oorlogs velden»
Als 't hoofd van onzen Vrijen Staat.
Zijn Telg die feeds in Spanjes oorden.
Den Frank zijn moed ontzinken dcedf
Zal ook bevrijden Hollands boorden»
Van 't al te lang gedragen leed.
Geluk kan ik een iddcr Wenfthen
Want onze redding is feeds daar,
De Heilzon dangd voor alle menfchctfi
Met d'aanvang van het Nieuwe Jaar.
Zij 'rpTcid' wel haast hanr guide flraP
Ook over onze waarde Stad!
En doe de voorfpoed nederdalen.
Die men voor dezen heeft gehad
6 Burgdrs dat gij moogt genieten:
Het goede van den Opperheer f
Dat zalig uwe dagen vlieten,
Dit is de wcnsch van Rend Ver,
0
ook het kreupolrijm van Rend Vermeer.
Er is sinds 1814 veel veranderd. De „lamptaarn-
aansteker" zou z'n ogen niet kunnen geloven als
hij eens kon zien hoe onze grote steden en ook
hoe Barneveld er nu bij avond uitzietl
Ja, e<r is veel veranderd.
Maar niet waar, jongens en meisjes! onze
liefde voor 't Oranjehuis, voor onze Koningin en
Prinses is gebleven en groeit met 't jaar!
Kome daór nóóit verandering in!
Ik kan niemand meer helpen. Toch kunnen ook
jilllie nog geholpen worden. Schrijf naar dc „Ver
eniging voor Jeugdverkeer", Witte Rozenstraat 56a
Leiden. Tegen betaling van 25 cent aan postzegels
kan men daar oen adres bekomen van een „pen
friend" in Australië, Amerika cn Zuid-Afrika. Met
het laatste land moet in het Hollands gecorres
pondeerd worden. Je krijgt dan een Afrikaanse
Voor 50 cent kan men een adres bekomen in alle
mogelijke andere landen', waar zovclen mij naar
vroegen. Ook kunnen daar inlichtingen gevraagd
worden over uitwisseling met bet buitenland, over
goedkope jeugdreizen, goedkope jeugdkampen en
vncantievorblijvon in bet buitenland, waar velen
tot ver over dc twintigjarige leeftijd mij naar
vroegen. Men moet clan lid worden voor f 1.50
per jaar (boven 21 jaar 2.en men krijgt dan
•liet maandblad plus bet recht op 3 correspondentie
adressen. Een gelukkig Nieuwjaar cn... succes
met de schrijverij!
Katwijk aan Zee. J. HAASNOOT
Duinoord 24.
GRAPJES
Klacht
Kleine Wim (huilend): „N*i is idles opgeslagen,
alleen de levertraan niet!!!!"
Gelijk had-iel
Kleine Jan: Als ik ook maar éven óp' m'n nagels
blijt, krijg ik een tik op mijn vingers en kleine
zus steekt haar hele grote teen in haar mond cn
dat vinden ze allemaal even leuk!
Op school
Onderwijzer: „Tot welk geslacht behoorde Hendrik
de Vierde?"
Leerling: „Tot liet mannelijker
Hij wist het wèl!
De leeraar vraagt: Welke vier woorden gebruiken;
de leerlingen het moest"
Frits: „Hat weet ik niet."
Dc leeraar: „Juist."
Naar het leven
'n Onderwijzer doet zijn best dc kinderen aan het
versland te brengen wat breuken zijn. „Kinderen",
zegt hij, „in een huisgezin zijn vijf kinderen en
moeder hoeft inaar vier aardappels, hoe zal zij nu
ieder daarvan ©en gelijk deel geven?"
Jan: „Meester, moeder maakt ze eerst fijn!!"
Zó niet bedoeld
Meester: „Kun jij een kruipend dier noemen,
Piet?"
Piet: „E011 worm, meester."
Meester: „Goed zo. Jan, noem jij er ook eens een".
Jan: „Nog een worm, meester."
De piano als huisdier
Onderwijzeres: „Noem mij eens ecnige huis-
Anna: „Hot paard, de kat".
Andrles: „De gans, de zwaan".
Onderwijzeres: „Nu nog een viervoetig dier, men
laat het toe in dc. kamer en het maakt dikwijls
ren groot lawaai, zoodat we 's avonds.niet in sluap
kunnen komen".
Anna: „Een piano, juffrouw".