LANDfnTHINBOUW.
GLAS
fwacduwdtfe
Om
3
POKON
FIRMA A. ZWAAN P.N.V.
Bankiers- en Effectenkantoor
van WAESBERGHE n.v.
VLAMPIJPEN
VRIJDAG 3 JANUARI 1936 No. 319
Onze fnuitafname
Voor een groot deel tot Jam verwerkt.
De „Betuwe" doet het al
een halve eeuw.
Tc Tiel, midden in liet land van de boom
gaarden, waar in hei voorjaar de kleur en
geur der bloesemende hoornen velen be
koort, en in zomer en herfst het kleurig en
geurig fruit de zinnen streelt met het wek
ken van smakelijke voorstellingen, te Tiel
is kortgeleden een soort fruitfeest gevierd,
omdat het vijftig jaar geleden was, dat
daar het eerste potje Nederlandsche jam
vervaardigd werd.
Tot dien tijd had m.-ui Engelsch fabrikaat
moeten nemen, als men de Engelse he ge
woonte wilde volgen en jam wilde eten.
Dat waren er eerst niet zoo veel. Jam was
een nog niet algemeen als volksvoedsel be
kend product. Het gold voor een weelde-
consumptie-artikel.
Daarom was het een waag voor de „Be
tuwe" (zoo heette de fabriek, die het eerst
in Nederland jam \er\aurdigde) om het be
drijf te beginnen, 't Was trouwens maar
heel in 't klein, dat men begon.
Maar door een doelmatige reclame ver
kreeg de jam als voedingsmiddel meer be
kendheid. Maar de eigenaardige voorkeur
voor buitenlandsche producten, die velen
in ons land vroeger hadden, maakte, dat
men meestal het Engelsch product verkoos.
Toch kreeg langzamerhand het Neder-
lanbsch product ook een goede naam. Voor
al de oorlogsjaren hebben het jamverbruik
sterk zien toenemen en vooral ook het ge
bruik van Nederlandsch fabrikaat.
Wat de Betuwe aangaat, deze moest in
en na die tijd herhaaldelijk vergroot wor
den. In 1917, 1920 en 1921 werden de fabrie
ken vergroot; in 1927 vond echter de groot
ste uitbreiding plaats. De gcheele oude
jamfabriek werd toen, zonder dat het be
drijf stagnatie- ondervond, geleidelijk aan
afgebroken en op uiterst moderne wijze
geheel nieuw opgetrokken. Tn 1929 werd een
geheel nieuwe vleugel aangebouwd, terwijl
in 1931 5000 M2 magazijnen en expeditie
ruimte werden bijgebouwd; in 1935 volgde
dan tenslotte de nieuw gebouwde fabriek
,voor de bereiding van vruchtensappen en
alles wat daarmede samenhangt
Voor vlugger bereiding en zuiverder af
werking zijn in de voornaamste fruitaan-
voer-plaatsen neven-fabrieken gebouwd,
waar het versch-geplukte fruit denzelfdcn
nag nog verwerkt wordt. Deze zijn geplaatst
te Beverwijk, te Rarendrecht en Breda. Do
gemeenschappelijke capaciteit dezer fabrie
ken is 250.000 kg. per dag.
Niet alleen jam. ook appelstroop, eei
gewikkeld procédé van appelsap met sui-
kerbietenstroop, heeft een groote vlucht
nomen.
Maar vooral ook vruchten op eigen sap
in blik of flesch, woröen tegenwoordig veel
gevraagd. Dit is een van oorsprong Ameri-
kaansch product, dat nu voornamelijk in
ons land zelf vervaardigd wordt.
Verder worden jaarlijks honderdduizen
Iden blikken appelmoes gefabriceerd.
Ook is men het vorig jaar begonnen met
het bereiden van zoete most.
Dit is een alcoholvrije vruchtendrank.
Voor de bereiding hiervan wordt het
fruit zorgvuldig gewasschcn en in speciale
machines fijngemaakt en geperst. Het aldus
verkregen troebele sap wordt in zg. reser
voirs verzameld om te bezinken. Later wordt
het gefiltreerd en onder koolzuurdruk
enorme tanks bewaivd, tot het tijdstip van
EN
GROEIEN
EN BLOEIEN
VOLOP BIJ EEN VERZORGING
volgens de aanwijzingen
en het gebruik van
40 ct.per flesch bij de Bloem- en Zaadwinkels
Vraagt echter niet naar kunstmest,
doch naar POKON
het op flesschen-tappen is aangebroken. Bij
deze bewerking blijven alle bestanddeelen
an de vrucht bewaard, terwijl de vezels en
andere moeilijk te verteren stoffen verwij
derd worden. Er wordt niets aan het sap
toegevoegd, geen kleurstof, noch conservee-
ngs middel.
Natuurlijk heeft het bedrijf met tegen-
heden te kampen. Zoo is de tijd.
Voornamelijk is het verminderde koop
kracht en daarnaast ook de goedkoopte van
andere broodbelcggingen als kaas, koek,
vleesch, enz., waarbij dan nog komt, dat 't
publiek om steeds lagere prijzen roept, het
geen bijna altijd ten koste der kwaliteit
Ook wordt veel misbruik gemaakt van
een te geringe inhoud der potten. Dikke,
zware potten en dan nog slechts ten deele
gevuid, zijn een dankbaar object voor
..knoeiers"; dat dezen echter door hun min
derwaardige praktijken een geheel artikel
in öiscrediet brengen, behoeft wel geen
nader De toog.
Geëxporteerd wordt er niet veel. Alleen
Iivlië neemt een zeker kwantum. Maar ook
daar is de concurrentie met andere landen
Van beteekenis is wel de uitvoer van
half-afgewerkle fabricaten. Dit zijn schoon-
geinaakle en ontsteelde of ontpitte vruchten
di" in hel buitenland voor jam-fabricage
dienen.
Dit jaar ging er van de oogst zwarte bes
sen (2Vó millioen kg.) niet minder dan
9S pet naar liet buitenland. Ook bewerkte
frambozen worden veel uitgevoerd.
Een be;angrijk deel van deze uitvoer gaat
door middel van de „Betuwe".
De kantoren van de „Betuwe" zijn op
zeer moderne wijze ingericht.
Van de oprichting tot 1910 was de heer
F C. B a e s j o u directeur, die opgevolgd
werd door den heer F M. P. Gouverne,
terwijl bij de groote vlucht die de fabriek
in de laatste jaren nam. sedert 1927 als
mede-dirocteur optrad de heer J. Kuipers.
De directie houdt ondanks de moeilijke
tijdsomstandigheden, nog altijd moed om te
streven naar uitbreiding, naar verbetering,
naar nieuwe afzetgebieden, naar nieuwe
producten.
Zulk Idealisme in deze tijd stemt totblijd-
Chr. Land-en Tuin
bouwonderwijzers
De verschillende wereldbeschouwingen,
die vooral tot uiting komen bij het land- en
tuinbouwonderwijs, dat zoo nauw aan de
natuurstudie verwant is, noopte om bij de
gezamenlijke belangen toch afgescheiden
van de neutrale eii de katholieke land- en
tuinbouwonderwijzers een eigen organisatie
op te riohten.
Zoo kwam de Vereeniging van Chr. land
en tuinbouwonderwijzers tot stand. Voorzit
ter daarvan is de heer G. J. Witteveen,
directeur van de Chr. lagere tuinbouw
school te Broek op Langendijk, secretaris,
is de heer J. Ilofstra te Hellendoorn.
Hoe deze Christelijke land- en tuinbouw
onderwijzers hun taak zien moge blijken
uit het slot van een rede, die de voorzitter
der genoemde vereeniging in 1933 op de
jaarvergadering te Zwolle hield. Hij zeide
dan:
Als de Christen-landbouw-onderwijzer
zich zoo bij de voorbereiding en bij het ge
ven zijner lessen voortdurend voor oogen
stelt, wat de Schrift zegt en hij ziet en ge-
voelt, hoe zwak het mensohelijk woord to'
vertolking in staat is, dan komt hij onder
den indruk van het schoone en verantwoor
delijlce van zijn taak, doch ook onder die
van eigen zwakheid.
Een mijner collega's vroeg me eens: „zeg,
heb jij dat ook eerst gehad, dat je je zoo
alleen voelde, je kunt met iemand eens
praten, die je ten volle begrijpt". Hij be
doelde: praten over zijn werk, zooals bij
dat zag.
En 'k moet het bekennen, dat mij dat ge
voel ook wel eens bekroop. Wie geeft ons
de richtlijnen, langs welke we gemakkelijk
kunnen gaan? Want dat zich alleen voelen
beteekende hier: niet zuiver de richting
Wat betreft eijn optreden als adviseur
eener jongeren-afdeeling, ligt de weg voor
den Christen-landbouwonderwijzer ook niet
geheel afgebakend. Doch hier draagt hij
niet alleen de verantwoordelijkheid, daar dit
mee rechtstreeks door het bestuur ge
schiedt. En nu' is 't wel zoo, dat de opvoe
ding van bijna volwassen menschen het
moeilijkste is, omdat ze zoo ongemerkt moet
gaan, aan den anderen kant zijn er onder
die jonge menschen vaak, die zoo heerlijk
enthousiast kunnen zijn, dat ge er door ge
sterkt wordt.
Hoe werkt zoo'n Christen-landbouwon-
derwijzer-adviseur. Hij woont in den regel
de bestuursvergaderingen bij en bedenkt
dan, dat hij adviseur en geen bestuurslid
Het bestuur moet zelf het werk doen.
Als regel, vooral bij jeugdige vereenigingen,
erschijnt hij ook op de ledenvergaderingen.
Aan de besprekingen neemt hij deel, als dit
noodig- of gewenscht wordt, 't Moet niet
zoo zijn, dat de leden bij elk vraagpunt
naar den adviseur kijken.
De leden moeten bij beurten een inleiding
houden; daarvoor is voorstudie noodig;
bronnen hiertoe zooals bij de J. V. zijn nog
slechts in klein getal aan te wijzen, zoodat
meestal een beroep wordt gedaan op den
adviseur De adspirant-inlcider komt eens
avondje praten, al of niet met een schets
of met een inleiding in klad bij zich
De adviseur helpt hem, zoo noodig en
mogelijk, aan materiaal en geeft hem raad
omtrent indeeling en op welke punten de
nadruk moet vallen.
Bij excursie's is de adviseur ook van
pari ij, meestal als leider. lx>opt een afdee-
ling eenmaal goed, dan redden de heereo
zich meer zelf. Als de verhouding goed is,
geven ze den adviseur echter geen kans
in te dutten. Want, ik zei het reeds, regel
is ook de tegenwoordigheid van den advi
seur op dc ledenvergadering. Men behan
delt daar technische, doch ook economische
en sociale, dus beginsel-kwesties. De Chr.
Jongeren actie heeft een algemeen Christe
lijke strekking; verschillende meeningen
zullen er zijn, doch daarom is 't soms goed,
dat een oudere aanwezig is.
Als de Chr. landbouwonderwijzer nu dit
alles doet en de leerlingen behulpzaam is
anaf het oogenblik dat zo op school of
ursus verschijnen tot ze als zelfstundig lid
an den Ghr. Boeren- en Tuindeisbond de
Jongeren-orcanisatie waarwei zeggen, is dan
zijn taak af?
Ten opzichte van de hem toevertrouwde
jeugd deed hij, wat hij kon. Hij zaaide, ver
pleegde en trachtte kwade invloeden te
weren. En toch ziet hij zijn taak breeder.
Hij, die het Chr. onderwijs uit beginsel
dient, zal in de eerste plaats zijn dagclijksch
werk doen als Gods werk, doch hij zal ook
op de bres staan voor de belangen van dat
Christelijk onderwijs in 't algemeen. En hier
zijn we gekomen aan een punt, dat ik zou
willen aanduiden als een zwakke plek.
Het individualisme is een groot en zeei
verbreid kwaad en het heerscht ook ondci
ons. Het is mede onze taak dit kwaad te
bestrijden bij de opgroeiende jonge land- en
tuinbouwers, maar hoe is het onder on
Groot is het aantal Chr. collega's, die
hun taak van onderwijs en laat ik het noe
men nazorg, consciëntieus opvatten, doch
velen houden er eigenaardige opvattingen
op na, die gezamenlijken arbeid tot bevor
dering van het Christelijk landbouwonder
wijs in den weg staan.
De één is wel lid van den CB.T.B., doch
niet te bewegen tot onze organisatie toe
te treden. Een ander rekent het ons weer
als een grief aan, dat onze vereeniging
nauw samengaat met den C.B.T.B. Beider
houding is niet consequent Een landbouw
onderwijzer, die het wel meent met het
Chr. Landbouwonderwijs, steunt en finan
cieel en met zijn capaciteiten beide organi
saties, die dit onderwijs bevorderen. We
willen niet een lange rij van bedenkingen
ten beste geven, die men ons wel eens te
genwerpt Doch wel vraag Lk vau de verga
dering zich eens in te denken, hoe het zijn
kon, als bereikt werd:
1. Alle Chr. Landbouwonderwijzers lid on
zer organisatie, ook alle hoofden van Chr.
lagere land en tuinbouwscholen; de laat
ste, zoo noodig, een eigen groep vormend.
2. Al onze leden tevens lid van den C.B.
T.B. en dienend deze organisatie.
3. Allen individueel en plaatselijk zich
in dienst stellend van de Chr. Jongeren-or
ganisatie.
4. De grootst mogelijke samen werk in;
tusscihen C.B.T.B., de Jongeren-organisatie
en onze vereeniging, met als gevolg overal,
waar mogelijk, een Chr. land- of tuinbouwcur
sus of school met daarop volgende verdere
ontwikkeling in een afdeeling van de Jonge
ren-organisatie.
I Zoo kan het Chr. landbouwonderwijs
voor ons volk ten zegen zijn in veel groo-
tcre mate dan thans. Dat te bevorderen ii
de taak in ruimeren zin van den Christen-
landbouwonderwijzer. leder onzer zij daar
om propagandist, opdat nu spoedig onze
gelederen krachtig worden versterkL
ZAADTEELT EN ZAADHANOEL
ENKHUIZEN
beroepskweekers of voor par
ticuliere tuinbezitters op
aanvraag gratis.
ZADEN UIT EIGEN TELERIJEN
't Gedierte des veldè wenscht allen een gelukkig nieuwjaar.
Ontvangen geschriften
Van Namens Zaden, Dordrecht.
Ook een oude getrouwe, die als altijd weer
er groote. practische waarde heeft voor de
gebruikers van zaden. In de eerste plaats
omdat er groote verscheidenheid is van
zaden, waarbij aan ieders wensch kan wor
den voldaan, terwijl voor hen, die geen
oorkeur hebben of geheel onwetend zijn,
de soorten die de voorkeur hebben, vet ge
drukt zijn.
Maar in de tweede plaats is deze prijs
courant zoo welkom, omdat de leek er zoo
veel wenken in vindt. Men vindt er beknopt
en duidelijk vermeld, wat er elke week te
doen is in de tuin, waarin ook duidelijk
wordt aangegeven welke gewassen na el
kaar en tusschen elkaar verbouwd kunnen
worden. Bij ieder aangeboden tuingewas
vindt men nog eens nuttige wenken om
trent de verbouw van dit gewas. En voor
bloemen vindt men een practische zaaika-
lender en een korte aanwijzing voor het
kweeken van bloemen.
Wij zouden deze prijscourant in het bezit
van ieder, die een tuin heeft, wenschen.
Vraag haar dus aan.
Sproeischema voor frultboomen,
vierde, herziene druk. Uitgave
van den PlantenziektenkundigeD
Dienst te Wageningen.
Dit nuttig geschrift, dat voor 10 cent fr.
per post toegezonden wordt, heeft in heel
korte tijd een vierde druk beleefd. Als we
ons wel herinneren is de eerste druk begin
1934 verschenen en kwam in datzelfde jaar
ook nog de derde druk uit. Thans verscheen
de vierde druk, waarin rekening werd ge
houden met opgedane ervaringen. O.a. zijn
weer verschillende aangegeven sterkten van
oplossingen verlaagd.
Elke bezitter van fruitboomen moet dit
bookje bezitten.
De schurftziekte bij appel en peer,
vierde druk. Uitgave van de Plan-
tenziektenkundige Dienst te Wa
geningen.
Ook dit voor fruittelers zeer nuttig boekje,
dat slechts 20 cent franco per post kóst. moet
ieder fruitteler bezitten. Althans voor zoo
ver ze het nog niet bezitten. Dat nu reeds
een vierde druk verscheen wettigt het ver
moeden. dat zeer, zeer velen het reeds aan
schaften Die het nog niet deden doen goed
met het Sproeischema bovengenoemd, ook
dit boekje te bestellen.
Ook een van de meest bekende en meest
betrouwbare zaadhandelaren van ons land.
Men weet als men van Zwaan té Enkhuizen
koopt, dat men zaad krijgt, dat aan de
hoogst te stellen eischen voldoet. Zoowel wat
groenten- als wat bloemzaden aangaat.
Marktoverzicht
(Medegedeeld door het Centraal Bureau)
VOERARTIKELEN
Zoodra de vorst geweken bleek te zijn,
veranderde de positie van onze voeder-
granenmarkt oogenblikkelijk. Geleidelijk
werden de aankomende en stooraende
maispartijen weer een tikje lager aange
boden. Toch was de inzinking niet groot,
omdat de tarwemarkt nog al vast bleef.
Gerst was ook iets lager weer te koop,
waarbij vooralsnog de Russische gerst
hoofdzaak blijft. Toch is het aanbod op
verdere aflading niet zoo groot meer en dan
krijgt straks wellicht de nieuwe oogst La
plata weer een beurt. De eerste afladingen
zijn reeds aan de markt
Het aanbod van inlandsche rogge is niet
zoo ruim meer, zoodat dit artikel meer
prijshoudend is. In voertarwe gaat minder
om, daar dit artikel tegenover andere voe
dergranen wat hoog komt
Lijnkoeken bleven nog vast gestemd en
zijn in de afgeloopen week nogmaals in
prijs verhoogd. Grondnotenkoek en soya
schroot voor directe levering zeer schaarsch
aangeboden. Inlandsche sesam- en palm
pitkoek voor directe levering niet aan de
MESTSTOFFEN
Stikstofmeststoffen. De afge-
HULST - AXEL
Effecten - Coupons
Assurantiën
Kluis-inrictitingen
Neemt het zekere
voor bet onzekere en koopt BIJ ONS
UW GLAS In de betere kwaliteit!
54 ruiten 51.5X3S cm. k J 4.50
36 ru i ten 59.5 X 48.5 cm. 4.50
47 ruiteD 59.5X38 cm. k 4.50
94 ruiten 38 X 29.5 cm. J 4.50
120 ruiten 32.5 X 27 cm. J 4.50
21 ruiten 141 X73 cm. 6 13.—
Dubbeldik glas - Kisten gratis Niet franco
v. d. BURGH's Glashandel
Tel. 15 Maasland (Z.-H.)
Prima schoongemaakte
voor kasverwarming, alraste
ring, waterleiding, stalpalen enz.
In alle diameters en in ieder
kwantum voorhanden.
Afrasteringsbuizen worden van
geboorde gaten voorzien om
draad door te trekken.
„TUBUS" Hiidii-Mntsehippij H.1
Veerschedijk C 271a
Hendrik-ldo-Ambacht
Te1. Dordrecht 6475. Na 6 u. 3193 Dordt
loopen week was heel rustig voor het
artikel stikstof, wat niet te verwonderen is
met de vele feestdagen, die de werkperiode
aanzienlijk verkorten.
Niettemin ging er nog aardig wat om iü
dit artikel, zoodat wij dan ook over het na
afgesloten eerste halfjaar van het stikstof»
jaar behoorlijk tevreden zijn.
Binnen enkele dagen beginnen in het
Noorden de afleveringen, indien natuurlijk
de vorst het niet belemmeren komt.
Thomas meel. Het was een vrij lcorta
week en daardoor waren de zaken beperkt
Toch bleef de markt in het buitenland vast
met betrekkelijk weinig aanbou, ondanks
het feit, dat Duitschland in November zeefi
weinig thomasmeel heeft ingevoerd-
Invoeroverschot Duitschland
November 1935: 17.700 ton
November 1934; 69.000 ton
April/November 1935: 317.500 ton
Ajiril/November 1934: 631.200 ton
Trekken we daar voor 1934 weer de im»
porten uit het Saargebied ten bedrage van
176.100 ton af, dan blijft de vergelijking:
April/November 1935: 317.500 ton
April/November 1934 455-100 ton
De binnenlandsche noteeringen trokken
ook algemeen iets aan.
K a 1 i z o u t e n. In tal van streken van
het land blijft men eenvoudig doorgaan
met het verkoopen beneden de officieels
prijzen.
Maandenlang is aan ons ook verweten,
dat daar niets aan gedaan werd.
Nu zijn op tal van plaatsen de coöpera*
ties er toe overgegaan haar verkoopsprijzen
aan te passen aan de door anderen geno
teerde. hetgeen dus een verlaging beteekent
En tegelijkertijd maakt het Syndikaat zijn
verhoogde prijzen voor Januari bekend
Vereenigingen, die op de oude inkoóps-
prijzen reeds verlies moeten nemen, zullen
niet gaarne een nog weer verhoogden prijs
betalen.
(308)
*t Compliment vain de dag, zou ik willen
zeggen. Maar dat wordt zoo afgezaagd, niet
waar. En allen, die mijn praatje lezen,
weten wel dat ik ze het goede toewensoh.
Waarom het dus nog eens te zeggen?
Had ik het in de hand, dan gaf ik jullie
wat goeds.
Maar 'k heb niet veel te zeggen. Anders
zou ik de tarwesteun ook niet verminderen
Van mij kreeg ieder de gulden, die er nu
afgenomen wordt, er vast weer bij. - Maar
ik heb geen guldens.
Dus moet ge het maar met de wensch doen,
dat dc minister nog weer op dit besluit
terug komt De Zeeuwscbe Mij van Land
bouw vroeg het al. En de Chr. Boeren- en
Tuindersbond eveneens. Maar er wordt
zooveel gevraagd cn getelegrafeerd, dat h't
niet veel indruk meer zal maken. Daarom
behoeft men maar niet altijd te berusten in
wat er besloten wordt!
Maar bij de vele adressen, die als padde
stoelen te voorschijn komen, wordt zo<-
vaak zoo'n simpel telegram over het hoofd
gezien. Zelf eens gaan praten is beter.
Van paddestoelen gesproken: die worden
U ook in ons land met opzet geteeld. De
ft. eKbare paddestoelen. Deze
"GNONTEELT HEEFT
7JNSTIGE RESUL-
'AD.
k Wat ik hoorde en zag,
Bk las en dacht, op reis
Wt en thuis
De belangstelling voor dit product is,
sinds Ir. Riemens, directeur van de Proef
tuin te Naaldwijk, deze teelt propageerde
6terk toegenomen. Er zijn vele afnemers,
die graag Westlandsche Chang ïgmons koo
pen. De oogst, was dit jaar zeer goed. Nor-
mal wordt nl. van 10 tot 20 pond champig.
nons per M2. geuogst, doch aan den Proef
tuin heeft men dit jaar zelfs tot 30 pond
kunnen oogsten.
Eohter moet dit niet als normaal worden
beschouwd, en dc berekeningen voor deze
teelt kunnen er niet op gebaseerd worden.
Aan de veilingen werd meestal van 0.80
tot 1.30 betaald, zoodat de opbrengst per
M2. goed was te noemen.
Daar de teelt van champignons een half
jaar vordert de oogst duurt pl.m. drie
maanden kan tweemaal per jaar deze
•ee.R worden uitgevoerd.
Echter is thans nog de moeilijkheid, dal
geen voldoende paardenmest kan worden
verkregen, en daarom worden pogingen
aangewend, andere meststoffen te zoeken;
geschikt voor deze teelt.
Maar nu moet het publiek ook nog padde-
sioelen leeren eten.
Met een beetje goede wil en wat reclame
zal dat wel gaan.
Er is een tijd geweest, dat slechte een klein
gedeelte van onze bevolking asperges lustte
cn nu zijn er maar weinigen meer, die zo
niet waardeeren. Met tomaten is het éven
zoo gegaan, 'k Herinner me nog heel goed.
dat ik de eerste tomaat waar ik mijn tan
den inzette over de Brink te Assen, (daar
was het) keilde en wat mijn mond nog be
vatte van de verleidelijk lekker gekleurde
vrucht met veel misbaar trachtte te ver
wijderen. En nu eet ik ze als pruimen.
Maar zoo gaat het meer. Vroeger zouden
NIET NAAR MARGARINE
TALEN.
Men veronderstelde de walgelijkste zaken
als grondstoffen. En nuwie eet nu
geen margarine.
Wacht, zeggen sommigen, hij rijdt weer op
zijn stokpaardje. Dat belooft wat in het
nieuwe jaar. Och, gun mij dit pretje als
nieuwjaarspret. Ik dacht er riet aan toen
ik las, dat in Oostenrijk een wet op den
verkoop van margarine is afgekondigd,
welke bepaalt, dal margarine in papier
verpakking alleen in kubusvorm te koop
aangeboden mag worden, terwijl bovendiien
eeu breede roode band over de verpakking
aangebracht moet zijn. Dit geldt ook voor
kaas, welke uit margarine bereid is.
Dit moet dus werken als een soort preven
tieve maatregel. Ieder kan zien, dat men
margarine koopt of bij zich heeft.
Ook een middel! Of het veel zal geven?
Voor de aardappelteelt lijkt mij wel -eel
tc geven het middel van de registreerings-
commissie
IN DUITSCHLAND WAAR VAN
DE 200 AARDAPPELSOORTEN
SLECHTS 66 OP DE RIJKS
SOORTENLIJST
zijn geplaatst.
Een jaar of wat geleden werden van de vele
honderden in dat land verbouwde aardappel
soorten een 200-tal uitgezocht. Het was
daar voorheen met de namen een ware Jan
Klaassen, een groote bende. Daarom wer
den ongeveer 200 namen geregistreerd.
Maar dat is volgens het ministerie van
'and'bouw nog een veel te groot aantal
soorten en daarom is oen rijkssoorlenJijst
opgesteld, die slechts 66 soorten vermeldt.
Een soort rassenlijst als wij kennen. Van
deze 66 soorten zijn er nog 28, die voorwaar
delijk erkend worden, omdat ze vatbaar
zijn voor wrat-ziekte, of nog nader onder
zocht moeten worden.
In ons land bevat de rassenlijst voor aard
appelen 55 soorten. Duitschland, dat veel
grooter is, veel meer afwisseling jn klimaat
en bodemgesteldheid heeft dan ons land,
heeft dus wel een heel klein sortiment
Maar 't lijkt me, mits werkelijk de meeste
zorg aan deze lijst is besteed heel goed, het
aantal soorten te beperken. Als Duitsch
land aan het opruimen gaat, doet het dat
grondig. En dat geeft voor een bepaald doel
wel het meeste succes. Met het doel eiwit
rijk voeder te krijgen, propageerde men
het verbouwen \an zoete lupinen.
Na onderzoek door Prof. Elema is gebleken,
dat
HET VERBOUWEN VAN Z.G.
ZOETE LUPINEN OP ZAND
GROND WEL SUCCES
KAN HEBBEN.
Prof. F.leroa stelde kleine hoeveelheden
zaden beschikbaar om ze te probeeren.
Een en twintig boeren maakten hiervan
gebruik en daarom hebben ze de toegezon
den vragenlijst ingevuld teruggezonden.
Uit ie antwoorden blijkt dat de voeder
lupinen op alle in Drenthe voorkomende
gronden willen groeien. Op pas ontgonnen
heideveld maken ze echter veelal geen
welig gewas, al is voor zaadwinning in 't
tuool zulk een gewas bijzonder geschikt
Op rijen zaaien bleek op oude bouwakkers
beslist noodig. daar het onkruid hier in
"t eerst van de ontwikkeling der lupinen
door schoffelen moest worden bestreden
In bijna alle perceeltjes werden enkele
blauwbloeiendc bittere planten gevonden
Bijna alle proefnemers meldden dat dc
groene massa goed door verschillende die
ren (rundvee, paarden, varkens, ook hazei.
en konijnen) wprd gegeten. Te oud gevvor
den planten werden echter versmaad.
Dl'.opbrengst aan groene massa van de
bloeiende lupine kan veilig op 50.000 kg
per H.A. geschat worden. In deze hoeveel
heid komt ongeveer 500 kg. verteerbaar
eiwit voor, die na inkuiling volgens de
Finsche methode wellicht voor 90 pet. be
houden blijft en dan gelijk is te stellen met
het eiwit uit pi.ai. 1700 kg. lijnkoek,
't Lijdt geen twijfel, zegt Prof. Elema, dat
de zoete lupinen in onze zandstreken, In
dien noodig, een belangrijke eiwitproducent
kunnen worden, als 't zaaizaad niet te
duur is.
„Als" komt er weer aohteraan. Maar dat is
goed. Want men moet met alles rekening
houden. Ook met schaduwzijden. Vooral bij
iets nieuws als de voederlupine is.
Iets nieuws gaat er soms heel gauw in
Zoo b.v. de nieuwigheid in Londen, waar
EEN GROOT AANTAL MELK
BARS WERDEN OPGERICHT
DIE VEEL SUCCES HADDEN.
Naar Australisch voorbeeld werden door
de Hugh Mac Intosh, dan leider van de
Bland and Wlüte Milk-bars, 400 melkbars
opgericht, welke voornamelijk om en bij
Fleet Street gelegen zijn. Deze melkwinkels,
welke dag en nacht open blijven, verkoo
pen 50 verschillende melkspijzen en -dran
ken en bovendien nog uit melk bereid ge
bak in kleine verpakkingen tegen billijke
prijzen. Enkele van deze bars bedienen
wekelijks ruim 1200 klanten.
Gezien het succes, dat. de oprichter met
zijn ondernemingen heeft, is bij voornemens
binnen het jaar nog een 1000-tal van deze
bars in Engeland te openen. De leider vun
de Black and White Milkbars tracht dt
melk populair te maken en verklaart, dat
zij óf ijskoud óf gloeiend heet geserveerd
moet worden, terwijl men bovendien ook
voor toevoegingen aan de melk niet terug
moet schrikken.
Welke toevoegingen bedoeld worden, weet
ik niet. Vermoèdelijk om er een of ander
smaakje aan te krijgen. Wij denken bij toe
voegingen meestal aan water of ondermelk
Dat is minder goed en men moet hiervoor
wel terugschrikken. Hoewel de overheid
dat toevoegen toch wel een beetje in de
hand werkt met boter door de margarine
te doen.
Daar zit ik weer cup mijn knolletje»
Och, vergeef het een oud manl Als de maan
door je kruin loert en het zelfs naar volle
maan begint te loopen, dan heeft men van
die dingen waarover men telkens weer
Maar overigens is maneschijn wel goed.
Velen beweerden reeds lang dat
DE MAAN INVLOED OP DE
PLANTENGROEI
heefL Wij hebben daar wel eens om ge
lachen. Zelfs als we ,(in onze jonge jaren)
van de maneschijn genoten, en toekomst
plannen in de maneschijn veel beter gedij
den dan anders. Maar we lachten, omdat
anderen lachten. We dachten ook weten
schappelijk te zijn en spraken laatdunkend
over boonen poten bij opkomende maan,
tarwe zaaien bij dito dito, snoeien en vruch
ten plukken ook al, enz.
Komt me daar een wetenschappelijke in
richting als het Biologisch Instituut te
Stuttgart heel onze wetenschappelijke laat
dunkendheid o\er Manns' kunnei) knock
out slaan. Reeds sedert 1921 nemen ze daar
proeven, eerst met tarwe, toen met andere
gewassen. Ook met mais b.v. Het bleek
steeds dat bij of even vóór volle maan ge
zaaide gewassen het beter deden en zich
krachtiger ontwikkelden dan andere.
Iets vóór volle maan zaaien of poten was
het beste, zegt „men"'.
Men spreekt ter verklaring van dit alles
van „volle maan-krachten", die door middel
van het bodemvocht in de plant opgevoerd
Ga ook maar eens proeven nemen.
Ik ga vast een kopje thee drinken. Met veel
suiker, dat weet ge.
Wellicht lees ik het volgend jaar bij mijn
eerste praatuurtje dan eens voor, wat de
resultaten waren der proefnemers. Ik zal
dan, hoop ik, wel eens zpggen of de suiker
van in de Wieringermeerpolder verbouwde
suikerbieten ook zoeter is dan andere.
Maar al mocht ze niet zoeter zijn, als voor
jullie het jaar 1936 maar weer eens wat
zoets mag geven, dat zou me nog veel zoe
ter smaken.
We hopen het.
Tot de volgende week»
