BEZWAREN VAN HET ALGEMEEN KIESRECHT 2 ZATERDAG 14 DECEMBER 1935 wEERSTE BLAD PAG. 3 PROVINCIALE STATEN VAN ZUID-HOLLAND DE BEGROOTING VOOR 1936 GOEDGEKEURD Tien millioen voor het wegenplan De zitting van de Provinciale Staten van Zuid-Holland ter behandeling der provin ciale begrooting werd gister voortgezet De heer L. de Visser (coram.) betoogt, dat het ontbindend kapitalistisch systeem waarvan de Regeering alleen langs mier nationalon weg herstel verwacht niet peer past in onze maatschappelijke ver houdingen. De N.S.B. tast z.i. de grondsla gen van het kapitalisme niet aan, doen vo«j;t tot geweld en terreur. In dit verband acht jjpr. het verkeerd gezien van den heer Drost 001 de N.S.B.-leden in deze Staten op gelij ken voet niet de anderen te behandelen. De heer De Visser, zich 11a eenige woor denwisseling tot de provinciale begrooting beperkend, meent dat de bezittende klasse en de groote inkomens te weinig en do ar beiders te veel belasting hebben te offeren. Spr. acht de uitvoering van het plan van jijn partij en die van het „Plan van den Arbeid" middelen om verbetering in den (opstand te verkrijgen. Dr. B e e k e n k a in p (lib.) bepleit verbe tering van de tertiaire wegen. Wat den cen traiep weg door de Krimpenerwaard betreft hoopt spr. dat vooral aan het tracé aan dacht zal worden gewijd, opdat de bebouw de kommen worden aangesloten en deze weg volkomen aan zijn doel beantwoorde. Wat de werkverruiming betreft, spr. be treurt, dat de weg GoudaSchoonhoven Bergstocp voorloopig voor jaren uit het weg- verbeterinesplan wordt uitgeschakeld. De heer Peters (k.d.p.) zet aan de hand van het program van zijn partij uiteen, dat beginselen, waarop deze partij is opge bouwd, dienen te worden gevolgd om tot ver betering van maatschappelijke toestanden te geraken, in de eerste plaats tot steun aan de maatschappelijk zwakkeren. Spr. verdedigt de koopkracht-theorie en wijst op den plicht der overheid om juist in deze tijden veel geld beschikbaar te stellen niet alleen voor wegenaanleg en uitvoering van diverse andere werken, maar ook voor alles wat direct de koopkracht van de massa kan vergrooten. De heer "V on Fis enne (Gedep. Staten) antwoordt ten aanzien van de Hoornbrug, dat het standpunt van Ged. Staten is. dal deze brug een schakel vormt in een belang rijken Rijksweg en dat daarom de verbete- rine van den verkeerstoestand ter plaatse ia de eerste plaats Rijkszaak is. Bij geruchte weten Ged. Staten, dat bij het Rijk te dezen aanzien iets hangende is. Ged. Staten zou den bereid zijn aan de Prov. Staten voor te stellen een bijdrage te geven voor den bouw een nieuwe brug. Verder zou overleg kunnen worden gepleegd met de meest be langhebbende gemeentebesturen. Overigens dient te worden afgewacht, wat van Rijks wege zal worden voorgesteld om verbete ring in den verkeerstoestand te dezer plaat se te brengen. De bewoners van de Kruiningergors heb ben zich per gezamenlijk schrijven tot het Wérk fondsbestuur gewend om *|e verbete ring van de watêrkeering in werkverrui ming te doen uitvoeren. Spr. heeft reden om aan te nemen, dat de uitvoering van zoodanig werk thans groote kans van sla pen heeft en dat we er heel wat dichter bij staan dan verleden jaar nog het geval was. Na de pauze vervolgde de heer V 0 n Fisenne (Ged Staten) zijn rede, waarin Ihü de verschillende sprekers beantwoordde. Spr. be«prak daarbij den toestand van de polderdijken in Zuid-Holland. Voor eenige ongerustheid geen reden. Het toezioht is Diet verslapt. De tinancieele politiek en de S.D.A.P. De heer Heukels (Ged. Staten) besprak vervolgons de over de begroeting gemaakte opmerkingen, meer in het bijzonder voor zooveel deze sprekers afdceling betreffen. •Er is in het bestuur der provincie een voortdurende worsteling om de begrooting sluitend te maken. Daarbij zien Ged. Staten zich geplaatst eenerzijds voor dalende in komsten, anderzijds voor stijgende uitgaven. Verschuiving van Tasten moet daarbij tot het uiterste uitgesteld worden. Wanneer wij het voorbeeld van Noord-Holland zouden volgen, zon de positie van onze provincie met rond 1 millioen verbeterd worden. Gezien deze positie stemt het tot dank baarheid, dat belastingverhooging en salaris verhooging in de provincie Zuid-Holland elkaar niet hebben opgevolgd als de wieken van een molen, zooals de heer Ter Laan heeft gezegd, doch dat er na 1932 geen ver zwaring van lasten heeft plaats gehad. Spr. verstaat volkomen, dat de critiek van dpn heer Ter Laan en diens fractie od deze begrooting zeer gematigd is. Indien Gedep. Staten de methode gevolgd zouden hebben welke de soc.-dcm. fractie heeft voorgestaan, dan zou de financieele toestand van de pro vincie zóó zijn, dat niét slechts de reserves van 2i/2 millioen zouden zijn ingeteerd, doch zou ook nog een tekort van ruira 1% mil lioen gedekt moeten worden. Het is geen wonder zoo zeido spr. dat de critiek thans van die zijde erstomd is. De haven van Rotterdam Wat het havenbekken van Rotterdam be treft, spr. weet, dat de Belgische devaluatie hier een der hoofdoorzaken is. Maar al mo ven er minil-T s« hepen zijn binnenge vc-men daar staat tegenover dat in de metaal bedrijven en op de scheepswerven een onmiskenbare opleving is te constateeren. Dit is geschied mede dank zij ae aanpassing Industrialisatie moet met zorg geshioden «n de uiterste voorzichtigheid is geboden. Men raag er voor de toekomst goede ver wachtingen van koesteren, doch nooit moet 'Jit het oog worden verloren, dat wanneer donkere crisiswolken wederom zich boven ons land zouden samenpakken, de moeilijk heden in de industrie er des te grooter door zouden zijn. Een streek, waar de industrialisatie toe neemt, wordt zonder twijfel gevoeliger voor een terugslag. Wat het Kconomisch-Tcchnologisch Insti tuut voor Zuid-Holland en Zeeland betreft, onze provincie kan zich daarmede gelukkig prijzen. De commissaris der Koningin in Zuid-Holland is eere-voorzitter van het In stituut en de persoonlijkheid van den com missaris is een waarborg, dat dit eere-voor- zitterschap geen eere-titel zonder meer zal zijn. Laat men rustig afwachten hoe het instituut zioh zal ontwikkelen. Wanneer er aanleiding voor is, zal 'het college bemid delend bij de minister van Handel, Nijver heid en Scheepvaart optreden. Het instituut is eon proef en voor zoover Ged. Staten, Lintbebouwing De heer H. van Boeyen (Ged. Staten) besprak allereerst de kwestie der lintbebou wing en de streekplannen. Wat de lintbebouwing betreft, de verschil lende suggesties, die naar voren gebracht zijn, waren reeds lang onder de aandacht van het college. Wat streekplan werk in deze pro\incie betreft, dit is wel eens samengevat als een regionaire welvaartspolitiek. Bij dit uit gangspunt moet men uiterst voorzichtig zijn om te voorkomen in de veelheid van onderwerpen onder te gaan. Ten aanzien van het plassengebied bestaat de overtuiging, dat dit niet bedorven mag worden. Deze kwestie moet ook in breeder verband bezien worden. Wat het verkeersvraagstuk op Overflakkee betreft, deelde spr. mede, dat dit verband houdt met de reorganisatie der Rotterdam- sohe train, daarover zijn besprekingen gaande tusschen de Regeering en de tram. Het college is hierin niet gemengd. Mr Bol si us (Ged. Staten) beantwoordde daarna enkele opmerkingen. Bij de beoor deeling van de voorkeur aan mannelijke of vrouwelijke arbeidskrachten, zullen Ged. Staten geen strak standpunt innemen, doch rekening houden met de omstandigheden. Dat bij de bezetting van de provinciale g.-iffie niet de noodigc soberheid betracht zou zijn, ontkende spr. Hij toonde dit met vergelijkende cijfers van Noord-Holland aan. De Voorzitter verklaarde de alge- uieene beschouwingen gesloten. Z. h. s. werden vervolgens aangenomen de voorstellen van Ged. Staten betreffende het onderzoek naar geschikte werkver- schaffings- en werkverruimingsobjeclen, waarvoor een bedrag van /öUOÖO op de begrooting is uitgetrokken en betreffende een versnelde uitvoering van het provin ciaal wegenplan. waarvoor een voorschot tot ten hoogste 10 millioen zaj worden op genomen. Daarna werd de provinciale begrooting z. h. s. aangenomen, met. aanteekening, dat de communisten tegen waren. De Vóorzitter verklaarde vervolgens de zitting gesloten. NIEUWS GEMENGD VERDUISTERING BIT DE GRONINGSCHE ORKESTVEREEN. Wethouder ter beschikking van de Justitie gesteld Naar wij vernemen onderzoekt de Groningsche Justitie op het ©ogen blik een zaak betreffende onregel matigheden bij de Groningsche Orkest- vereeniging, in verband met de admi nistratie en het pensioenfonds van de orkestleden. Hierbij is betrokken de wethouder van Groningen, de heer N. de J. Het verduisterde bedrag wordt geschat op 10.000 gulden. De J. is ter beschikking van de Justitie gesteld. De aanhouding heeft bij de burgerij van Groningen groote ontroering gewekt. Voor ieder, die den heer de J. in zijn vele functies op maatschappelijk gebied heeft leeren ken nen als een vertrouwenwekkende persoon lijkheid, is het onbegrijpelijk, hoe hij tot deze handeling is kunnen komen. Het bestuur heeft alle moeite gedaan om hem te redden, maar achteraf bleken mal versaties in de boeken en de bescheiden te zijn gepleegd, die andere geïnteresseerden er toe geleid hebben een gerechtelijk onder zoek aan te vragen. Het eerste onderzoek is geleid door den burgemeester, mr. P. W. J. H. Cort van der Linden en den officier van justitie, mr. A. Rombach. Gebleken is, dat in den laatsten tyd herhaaldelijk gelden in de kas tekort waren. Telkenmale werden dia dan weer door den heer de J. in zijn kwaliteit van administrateur aangezuiverd, doch ten lan gen leste is het toch spaak geloopen. De verduistering betreft niet de kas van de Groningsche Orkestvereeniging zelve, doch uitsluitend die van het pensioenfonds van de leden. De kans is niet uitgesloten, dat de zaak nog in der minne zal worden geschikt. ERNSTIG MOTORONGELUK BIJ APELDOORN Een doode, een gewonde Men meldt ons uit Apeldoorn: Gisteravond te omstreeks kwart over elf is op den Asselschen Straatweg ter hoogte van den bewaakten spoorwegovergang een ern stig motorongeval geschied dat aan een persoon het leven heeft gekost, terwijl ten andere zwaar werd gewond. Volgens ooggetuigen waren de gracte af- sluitboomen reeds neergelaten, daar enkele oogenblikken later de trein uit Zwolle zou passeeren. Op dat tijdstip naderde een motorrijwiel, bestuurd door den 20-jarigen G. Bos uit Apeldoorn met als duopassagier zijn plaats genoot B. Peters, die door Bos voor een motorritje was uitgenoodigd. Bos schijnt op het laatste oogenblik pas te hebben gezien, dat de boomen waren geslo ten. Bij zijn poging den motor :ot stilstand te brengen, is deze waarschijnlijk geslipt met het gevolg, dat hij met vrijwel onverminder de vaart tegen de afsiuitboomen is gebotst. Deze knapten als een riet af en kwamen dwars over de rails te liggen. Vervolgens sloeg de machine tegen een paal, waarbij de bestuurder met een wijde boog van den motor werd geslingerd. Zwaar gewond bleef hij liggen evenals de duopas sagier die onder de motor terecht was ge komen. Inmiddels was de trein uit de richting Zwolle genaderd doch de seinwachter slaagde er met behulp van lichtsignalen in deze nog bijtijds tot stilstand te brengen. De beide slachtoffers zijn naar het zie kenhuis te Apeldoorn overgebracht. G. B. is in den afgeloopen nacht aan zijn verwondingen overleden, terwijl de toestand van B. P. zeer zorgwekkend is. KIND IN EEN STUKJE BROOD GESTIKT Te Raai te (Ov.) ia in de buurtschap Lünderte het driejarig zoontje van den heer K. bij het 'eten in een stukje brood gestikt _Ki_, 1 WEERBERICHT BAROMETERSTAND Hoogste stand te Sarna WHER VERWACHTING Zwakke tot matige wind uit Z. tot W. richtingen, zwaar bewolkt tot betrokken, movelijk eenige regen of natte sneeuw, voor al later kouder. ALGEMEEN WEEROVERZICHT Het is met de vorstkansen althans voor den Zondag weer gedaan. De gisteren reeds genoemde depressie bij IJsland diepte verder uit en trok weer O.-waarts. Over de Britsche eilanden daalt de baro meter thans snel. Het hooge drukgebied pani daar stukken in beteekenis af. Uit Ierland wordt stijging van temperatuur en regen cn sneeuw gemeld. Rond de Oostzee en de Bofchnlsche Golf wordt nog hooge drukking aangetroffen Sinds gister is echter ook daar de barometer over het algemeen gedaald. Alleen ovei Lap land steeg de druk. De vorst is over Scandinavië en vooral over Finland toegenomen tot streng. Over Polen is zij matig, terwijl zij over Duitsch- land Oostenrijk. Zwitserland, Frankrk en over ons land licht is. Aan de Middellandsche Zee blijft de de pressie de weerstoestand beheerschen. Mar seille had hedenmorgen sneeuw. Onder invloed van de bovengenoemde IJs land-depressie is ten onzent wind uit Z. tot W richting ie wachten. Bij luchttransport uit het Z.VV. tol W is dan weer mooi \veer te wachten waarbij lichte regen of natte sneeuw kan optreden. Het is echter niet waarschijnlijk, dat na het passeeren ven de depressie de hooge drukking zich ten Noor den van ons weer gaat harstellen, waardoor reeds Maandag opnieuw lichte vorst voor kan komen. TEMPERATUUR Stand vanmorgen halffwaalf —-2.4 C. 15 DECEMBER Zonsopgang 8.05 uur, zonsondergang 3.45 uur Maan op nam- 9.56 uur. onder v.m. 11,01 uur 16 DECEMBER Zonsopgang 8,06 uur. zonsondergang 3,45 uur VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN OP HEBBEN 15 DECEMBER Van 's avonds 4.15 uur tot 's morgens 7,36 uur VERLAMDE VROUW BIJNA GESTIKT In een brandende roef De gedeeltelijk verlanide echtgenoote van den Schipper O. Blomberg, gedomicilieerd te Alkmaar, liggende in De K r i m, is nauwe lijks aan den verbrandingsdood ontkomen. Zij bevond zich alleen in de roef van het schip, waar een petroleumstel was aange stoken voor huishoudelijke doeleinden. Vermoedelijk door bewegingen van de vrouw, die tengevolge van een rugaandoe ning niet kan loopen, is dit petrolèumstel omgevallen, waardoor het huisraad in de roef in brand geraakte. Door haar pogingen tot zelfbehoud schijnt de vrouw van den stoel te zijn gevallen en is daarbij in aan raking gekomen met de brandende vloermat. Allicht omdat de roef geheel gesloten was. veroorzaakte het vuur geen uitslaanaen brand, maar wel verbrandde de vloermat in zijn geheel, terwijl de schotten in de roef ook begonnen te smeulen. De vrouw bevond zich in een verschrik- kelijken toestand. Ze kon zich zelf onmoge lijk redden, haar hulpgeroep werd niet gehoord. Tengevolge van den verstikkenden walm viel zij in zwijm, in welken toestand haar thuiskomend dochtertje haar vond. Dit meisje vreesde het ergste en riep hulp, die spoedig aanwezig was. De ongelukkige moeder werd in het ruim gebracht. Dr. Jager Blaagde er vrij spoedig in de le vensgeesten weer op te wekken. Haar brandwonden waren niet van ernstigen aard. ERNSTIG RANGEERONGELUK TE HOORN Een doode, een ernstig gewonde Te Hoorn heeft op het stations emplacement alhier een ernstig onge luk één doode geëischt, terwijl een tweede persoon ernstig werd gewond. De 27-jarige ongehuwde P. de Best en de ladingmeester Blokdijk waren bezig met het laden van een partij haring in een goederen wagen, waartoe zij zich met een geladen kar naar he* derde perron begaven. Tus schen het tweede en derde perron zijn beide mannen door een rangeerende locomotief, waarvan de machine duidelijk signaal had gegeven, gegrepen. De gevolgen waren ont zettend. De Best werd op slag gedood, het stoffelijk overschot werd per brancard naar het St. Jans Gasthuis overgebracht. De la dingmeester Blokdijk bekwam ernstige hoofd wonden. Nadat dr. Romein de eerste hulp had verleend, werd de gewonde naar het Stadsziekenhuis vervoerd. De wagen met haring werd totaal vernield. Het vermoeden bestaat, dat beide mannen het fluitsignaal wei hebben gehoord, doch hebben veronder steld, dat de locomotief op een ander spoor rangeerde. Blokdijk kon nog niet worden gehoord. Het ongeval verwekte, doordat zich op dat oogenblik vrij veel reizigers op de perrons bevonden, veel consternatie. Een flinke vent Eenigen tijd geleden werd de brandweer te Amsterdam baldadig gealarmeerd via een melder aan de Fahreniicitstraat in de Watergraafsmeer; een schooljongen, die zag, dat de brandweer weldra voor niets moest uitrukken, liep op den melder toe en deelde door de telefoon mede, dat de brandweer in de kazerne kon blijven. De jongen, een leerling van de Van Rie- beekschool, is dezer dagen beloond. Er had eer. eenvoudige huldiging plaats van dezen Hollandschen jongen, die het misdadige van baldadige brandweeralarmeeringen zoogoed inzieL Behalve vertegenwoordigers en ver tegenwoordigsters van Pro Juventute waren aanwezig de adjunct-hoofdbrandmeester, W. de Boer, de inspecteur van het onderwijs, de heer Vrijburgh, de politierechter Mr N .Muller en het personeel en de leerlingen der school. De voorzitter van een der afdeelingen van Pro Juventute, Mr H. J. Hülsmann, sprak den jongen toe en stelde hem ten voorbeeld aan de andere lëerlingen. Mr H. overhan digde hem oen spaarbankboekje, waarop 10 is gestort. DE VERSPERDE SCHEVENINGSCHE HAVEN De zandzuiger gelicht Men is gister den geheelen dag bezig geweest om de Maandag j.l. tusschen de Scheveningsche havenhoofden gezonken zandzuiger „Blanka" te lichten. Dit werk wordt uitgevoerd door de N.V. Bergings- Maatschappij Van der Tak te Rotterdam. De oorzaak van het zinken van de „Blanka" wordt toegeschreven aan het feit, dat bij het uitbrengen van een reservedraad over de liér moeilijkheden zijn ontstaan, tengevolge waar van een zuigbuis onder het drijvend schip is losgeslagen, waarbij een lek in den bodem aan bakboordzijde werd geslagen. Bij het bergingswerk werden drie trossen onder den zandzuiger bevestigd. Twee bok ken dreven in de haven. Met veel moeite is men er in geslaagd den voorsteven te lich ten, doch bij de pogingen om ook het achter schip te lichten brak meer dan eens het staal draad, vermoedelijk omdat de Blanka ter hoogte van de machinekamer een breuk heeft en de scherpe rand daarvan het staal draad doorsnijdt. Gistermiddag te half vier gelukte het het eerste deel van het schip te lichten. De Blanka blijkt eenige dagen ge leden doormidden te zijn gebroken. Dit ge deelte is naar de haven op de helling ge sleept. Tengevolge hiervan is de vaargeul in de haven weer eenigszins vrijgekomen. Later werd gemeld, dat de Blanka gelicht DIEPTEPSYCHOLOGIE EN RELIGIE Lezing voor de S.S.R. van Dr. J. A. v. d. Hoeven Men schrijft ons uit Rotterdam: Woensdag 11 December hield de af deeling Rotterdam van Societas Studiosorum Refor- matorum een harer periodieke vergaderin gen, waarop Dr. J. A. van der Hoeven een lezing hield over „Dieptepsychologie en Religie". Spreker begon met te wijzen op de omkeer die door Freud in de psycholo gie gebracht is. Het onbewuste is ont dekt. De drie stelsels, die zich hierop baseeren: de psychologie van Freud. de Individual-psychologie van Adler en synthetische psychologie van Jung moeten zich oriënteeren tegenover de Freud deed dit Das later, nog na Adler en Jung. Beter dan te vragen naar het doel van het le ven, acht hij het te vragen hoe de mensch leeft. Dan zien wij hem steeds streven naar het geluk (Lust). Daar ge luk niet mogelijk is zonder het te- "engestelde. komt dit neer op een streven van ver- mi nderinj Dr J. A. v. <L Hoeven het lijdei Dit kan worden verkregen door ascese, door intoxicatie, door directe inwerking op de „Triebe". door een zich losmaken van de realiteit (illusie) en door het vervangen van de realiteit door een andere wereld (waandenkbeeld). Dit laatste is b.v. de reli gie. Dit is de oorsprong van Freuds religie idee. De godsdienst is dus het onbewust zoeken naar het geluk. Freuds visie in animaal en egoïs tisch. Het geluk is niet een Lustquelle, in den mensch gelegen, maar in de ge meenschap met God. Adler heeft twee stellingen: Er is een minderwaardigheidsgevoel, dat naar com pensatie streeft en deze tracht te bereiken door de Machtstrieb. Door slooping van dit streven en opbouw van het gemeenschaps gevoel verdwijnt de neurose. Dit brengt direct de religie in het geding. Vertrouwen in de gemeenschap is de godsdienst der In- dividualpsychologie. Het Nieuwe Testament is een voortreffelijk boek, volgens deze psy chologen. Toch is deze psychologie humanis tisch. Men heeft het Evaneelium der Ge- meinschaft en niet het Bijbelscbe evangelie. De antithese tusschen mensch en mensch kan tenslotte slechts worden opgeheven door de wedergeboorte, waardoor de mensch inziet dat het niet gaat om hemzelf, maar om God. De Züricher School (Jung) gaat verder dan Freud en Adler. De geheele mensch wordt in het midden gesteld. Niet alleen naar psychoanalyse, maar ook naar psycho- synthese wordt gestreefd. Behalve de anima- liteit van Freud, ziet Jung ook de idealiteit in den mensch. Dit is een vast punt binnen het individu, waaraan de door neurose ge spleten persoonlijkheid opnieuw gebonden moet worden. De Züricher school begint met het kind en ziet hierbij twee neigingen: liefde gericht op bezit en liefde gericht op identificatie. Er is een reguleerende tendens. Oorspron kelijk zijn dat de ouders, later ontstaat er een centrum van reguleering, n.l. het „zelf". Jung is geneigd dit „zelf" te identificeeren met „God". Hij erkent echter dat zijn theorie rog aan het begin staat, en geeft geen om lijnde theorie. Maeder heeft op Jung voortgebouwd en vooral getracht het verband met de religie - te vinden Hij wilde langs psychoanalyti- schen weg komen tot de opvatting van een transcendenten God. De mensch meet zich af naar een ideaal beeld van zichzelf. Dit is eeen wenschideaal. maar autoritair. Het oer beeld is uit de hand van den Schepper functie richt de mensch zich daarnaar. Er ontstaat dan een sparning. De verhouding mensch God ontstaat. Maeder heeft het wezen der religie gepeild, hij ziet de leiding Gods. HU ziét echter niet het Kruis. Een ware beelddrager Gods wordt de mensch pas, wanneer hij de beteekenis var: het Kruis heeft begrepen. en weggesleept is. De zuigbuis is nog niet gevonden. Vanmorgen was de toegang tot de haven nog niet vrijgekomen. Naar wij vernemen, zal zulks vanmiddag wel het geval zijn. Dan zal dus de Scheveningsche haven weer voor scheper, toegankelijk zijn. ECONOMIE EN FINANCIEN Uitgifte Schatkistpapier Op 13 dezer wordt, ten kantore van den agent van het ministerie van financiën te Amsterdam, de bijbank van De Ned. Bank te Rotterdam en het agentschap van de Ned. Bank te 's-Gravenhage, de inschrij ving opengesteld op: a. schatkistpromessen; d. vijfjarige schatkistbiljetten, rentende 4% 's jaars, opvorderbaar 2 Januari 1941. Aan de schatkist promessen en schatkist biljetten gezamenlijk zal in het geheel «or den uitgegeven een totaal bedrag van ten hoogste ƒ65 millioen. De schatkist promessen, groot 10.000, ƒ50.000 en ƒ100.000, onder dagteekening van 2 Januari 1936 uit te geven, hebben een looptijd van 3 of P maanden en zijn derhal ve op 2 April 1936, respectievelijk 2 Juli 1936 respectievelijk 2 Juli 1936 betaalbaar. De storting van de verschuldigde som moet geschieden op 2 Januari 1936. Sonder- en Treuhanderkonto Afrekeningen ln de afgeloopen week In de week van 9 tot en met 14 Dec. 1935 Is door de Nederlandsche Bank in totaal een bedrag van omstreeks 500.000 R.M. van de op haar Sonderkonto bij de Deutsche Ver- rerhnungskasse uitstaande vorderingen met de begunstigden afgerekend. De nummers van deze posten liepen van 83281 tot 83448. Het totale bedrag van de op het Sonder- kon'o uitstaande posten, die nog niet tot uit- betaling zijn gekomen beloopt op het oogen- 1 blik omstreeks 29.8 millioen R.M. De Sonderkontoposten, waarvoor koers- fixeering is verkregen, zijn hieronder be grepen. Aan Treuhanderkontoposten Is door de N'ederlandsche Bank gedurende dezelfde periode in totaal een bedrag van pi nt. 800.000 R.M. met de begunstigden afgere kend. Het hoogst afgerekende volgordenummer was 18711. Het totale bedrag van de op het Treu- hknderkonto Niederlande uitstaande vorde ringen die nog niet tot uitbetaling zijn ge komen. beloopt op het oogenblik omstreens 18 millioen R.M. De Treuhanderkontoposten waarvoor koers fixeering is verkregen, zijn hieronder be grepen. Alsmaar versnippering Rede Mr. Dr. S. de Vries Czn. DEN HAAG, 13 Dec. 1933 District III van de Anti-Rev. Kies- verecniging „Nederland en Oranje" hield Donderdagavond in 't gebouw der le Chr. H. B. S. aan de Populier straat een vergadering, waarin oud- Minister Mr. S. de Vries Czn., oud wethouder van Den Haag, een rede hield over het onderwerp: „Het alge meen en evenredig kiesrecht bevor dert de politieke splijtzwam en ver zwakt het regeeringsgezag". Colijn's afkeer Spr. ving aan met er aan te herinneren, hoe de Minister-President voor enkele we ken in pittige bewoordingen zijn afkeer over het evenredig kiesrecht heeft uitgesproken. Toch stond dit evenredig kiesrecht ook als Anti-Revolutionaire eisch in ..Ons Pro gram" van 1916 tot 1934. Daarna is het geschrapt De heer Coliin is zichzelve gelijk geble ven; blijkens zijn „Saevis tranquillus in undis" was zijn liefde voor het evenredig kiesrecht reeds geruimon tijd bekoeld. En dit is niet te verwonderen, want of schoon in hoofdzaak onder ons volk drie geestelijke stroomincen te constateeren zijn. bezit dé Tweede Kamer niet minder dan 14 of 15 fracties. Zoodra oe een of andere kleine groep zich niet meer vinden kan in de partij, waartoe zij geestelijk behoort wordt een nieuwe partij opgericht, die wijl zij pak kende, zij het ook ongemotiveerde leuzen stelt, direct weer genoeg aanhangers vindt om, alle stemmen in het geheele land sa men geteld, één of meer zetels in de Kamer te veroveren. En het mooiste achtte spr. het, dat o Inconsekwentiel vele van deze partijtjes optreden onder het voor geven, dat zij sterk tegen par tijzucht zijn en het volk in één partij willen samenvatten. Zoo doet de N.S.B.. zóó Nationaal Herstel, zóó doet feitelijk ook Prof. Visscher, en inmiddels formeert men er tijdelijk nog maar een partijtje hij. Mr. de Vries gaf een uiteenzetting hoe en onder welke leuzen dn nieuwe partijen, zoo wel van links als van rechts tof stand zijn gekomen. Er bestaat geen partij meer. die niet in twee of meer groepen gesplitst is. Gaat dat zoo door. zei spr., dan is het vrij wel onmogelijk om een krachtige Regcering te vormen, die steun vindt in een krachtige meerderheid van de Staten-Generaal. Ook het algemeen kiesrecht, gecomple teerd door den ,.stem"-dwang heeft niet ten bate van het land gestrekt. Bedeelden en kiesrecht Spr. achtte het een dwaasheid, dat thans ook de bedeelden, nie zonder eenige tegen- prostatie dnnr de overheid worden onder houden, het kiesrecht uitoefenen, te meer daar er nu partijen zijn. die haar kracht zne ken in het veel beloven en speculeeren op het eigenbelang der kiezers. Spr. wees er op. hoe het kon gebeuren, dat, zooals indertijd te Amsterdam, onwaar dige elementen in een vertegenwoordigend lichaam werden gebracht Het districten stelsel had stellig ook zijn bezwaren; groote minderheden telden daar door vaak niet mee, een nadeel dat nog ver sterkt kan worden door verandering Ier districtsgrenzen. Maar naar spr.'s meening had het toch veel aantrekkelijks en wel voornamelijk hierom omdat dc kiezers zelf een woordje mee konden spreken. Het is uiterst moeilijk aldus spr. een kiesrecht-stelsel uit te denken, dat geen he /.waren bevat. Spr meent dat hij, die een kiesstelsel uitdenkt, dat zonder gebrekeu 's. een standbeeld verdient- Een Ideaal stelsel Wanneer er een kiesrecht kan worden ge vonden. dar rekening houdt met de drie of vier geestelijke strooiningen, die in ons land worden gevonden, nl. de Christelijk-Prote- stantén, de Roomsch Katholieken, de vrij zinnigen en de sociaal democraten, dan zou daardoor een weldaad aan ons land bewezen worden Afscheiding breekt onze kracht Spr. zeide, dat door de afscheiding van de Christelijke partijen de kracht wordt gebroken en hij vroeg waarom die versplintering om allerlei klei nigheden noodig was. Men heeft spr. wei eens gevraagd: „Wat is eigenlijk het onderscheid lu.-schen Chris- telijk-Historischcn en Anti-Revolutionairen" Spr. s antwoord was, dat hij daar nog steeds naar aan 't zoeken was. Mr. De Vries achtte het tijd. dat aan het politiek individualisme een einde wordt ge maakt. want dit geeft slechts wind in do zeilen van de N.S.R Mocht het door spr. voorgestelde ideaal bereikt worden, dan zou het voor een kabi net mogelijk zijn een „working majority" te vinden. Men werke samenl Discussie Op de rede van Mr. de Vries volgde een geanimeerde discussie. Zoo bleken eenige aanwezigen het in het gehéél niet met spr eens te zijn. Er werd op de geltreken van het districtenstelsel gewezen, een stelsel dai om. in 1905 de val het kubinet-Kuyper ten ge volge had. toen er toch nog een rechtsche meerderheid in het land bestond. Groen van Prinsterer noemde het districten-stelsel anti-nationaal. Men achtte het niet gewensr.ht het op richten \an nieuwe partijen onmogelijk :e maken, daar ook de kleine partijen wel eens goede dingen naar voren brengen. Men vroeg of het parlement niet te véél macht uitoefent en of het niet wenschelijk ware. evenals vroeger, de macht meer in handen van de Kroon te leggen. Men zou meer het principieel A.R. geluid willen hoo- ren. daar door de practisch economische po litiek. het beginsel te veel op den achter grond wordt geschoven. Er moet meer aan heginselstudie worden gedaan. Men wees'er op. dat de Overheid niet dwingend op het gebied van scholen-concentratie mag optre den. Gevreesd werd. dat tal van scholen, met veel moeite en strijd opgericht, zouden moe ten verdwijnen Tegen art 12 van het Bezui- nipingsontwerp moet A R verzet komen Fr hangt te veel af van de zienswijze van dep Minister van Onderwijs. Toegegeven werd. dat de E V het stichten van kleine par- tijties bevordert. Gewezen werd op het A.R. beginsel, dat steeds een organisch kiesrecht propageerde. Als zoodanig is de EV te preferee-en: daar door komt ook meer naar voren wat er in ons volk leeft Gevraagd werd, welke houding dc A.R. moeten aannemen tegen het te Utrecht op gerichte Comité van eenheid. Mr de Vries, de verschillende sprekers he- anwoordend, zeide. dat op het oogenblik de A.R door de praktijk hiertoe gebracht, de EV niet meer als irieasj najagen. De/a heeft de voortdurende afbrokkeling van de groote partijen in de hand gewerkt Indien het Utrechtsch Comité streeft naar hereenigine der protestantsche groepen, dan heeft dit spr's sympathie. Spr kon niet inzien, welk goeds-er in ge legen is. dat ook de communisten in de Kome- zetelen. Noodig Is een Kamer-meerderheid, waar- medp dp Reeeoring kan werken. Ook spr. wil het oude districtenstelsel niet terug, zooals dit vroeger werkte Dit kan zich aan passen nnn de politieke behoef ten van het oogenblik F.en vertegenwoordiging, waarbij de eroote stroomincen zich kunnen uiten is voor de Regeering de meest gewenschte. De toes'and van het oogenblik deugt niet. Met betrekking tot het uitoefenen van de regeermacht, achtte spr. de Grondwet noc coed, met uitzondering van de fout. welke daaraan klpeft nl.. dat de Koningin en de staten Generaal de wetgevende macht dee- len. Deze hehoort te berusten bij de Ko ningin uitsluitend Zii is het. die de wet be krachtigt en doet afkondigen. De voorzitter heeft spr de dank der ver gadering overgebracht en deze op de gebrui kelijke .wijze gesloten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1935 | | pagina 3