WARENWET GOEDGEKEURD
Ivorol De Nederlandsche Tandpasta
TUNGSRAM.,.
DE VREK
ZATERDAG 7 DECEMBER 1935
DERDE BLAD PAG. 9
Tweede Kamer
Daarna is de Begrooting van
Handel, Nijverheid en Scheep-
vaart aan de orde gekomen
Aan Minister Gelissen worden
vele wenschen ter kennis
gebracht
Vergadering van 6 December 1935.
Overzicht
De Kamer heeft nog wat aan de Wa
renwet gedokterd en nadat het werk
klaar was. is het nog eens geïnspecteerd
door specialisten. Z.h.s. heeft daarna de
Kamer haar fiat gegeven.
Aangenomen is het amendement om op
de verpakking van artikelen en waren da
hoeveelheid te doen vermelden en dat orn
bet Rijk te doen meebetalen in de kosten
wachtgeld van personeel en van gebou
van opgeheven keuringsraden, zoo ang
die kosten voortduren. Het Rijk komt er dus
niet met vijf jaar af.
Aan de orde was vervolgens de begroo
ting van Handel, Nijverheid en Scheep
vaa il-
Het werd minister Gelissen niet moei
lijk gemaakt. Het debat was tot nu toe
meer omvangrijk en versnipperd dan groot
an stijl.
Vele onderwerpen altemaal oude be
kenden werden geëtaleerd. We noemen
steun voor de zeescheepvaart en den mid
denstand, hulp voor de binnenschippers cn
tegemoetkoming voor de menschcn van de
Kon. Holl. Lloyd. Verder werd de vraag
besproken: contingenteering of hooger in
voerrecht, en de noodzaak van een beter
c earingregeling met Duitschland betoogd,
evenals van een beteren econornischon
voorlichtingsdienst. Voor meer ordening
werd een goed woord gedaan en voor i"
centralisatie in de textielindustrie eveneens
De splitsing van het vroegere departe
ment van Economische Zaken vond niet
algemeene instemming. Ook werd een plan
gevraagd om met de economische moeilijk
heden te komen, terwijl van zekere zijde
heil gezocht werd in uitbreiding van onzen
handel met Sovjet-Rusland.
Er staan al voerden roods 17 sprekers
het woord nog enke'e gegadigden inge
schreven.
Daarna zal minister Gelissen zijn licht
ki nncn laten schijnen.
Wconstnteeren, dat "ot nu too in het
heele debat niets te vinden was van de
onvriendelijkheden, waaraan een der R. K.
radicale bladen zich eenigon tijd geleden te
buiten ging. Toen werd n.l. de giftige sug
gestie gelanceerd als zou minister Gelissen,
die bii het weisontwerp Industriefinancie
ring een zake ijke, verstandige, aan valse!)
sentiment en lyriek gespeende on geen
overdreven verwachtingen wekkende toe
lichting had geschreven, allicht worden
gehirderd „door den mede-onderteeke-
naar minister Oud" en vermoedelijk nog
meer door den niet-onderteekenaar ministei
Coliin.
We volstaan hier met. een constatatio
Iets anders is niet noodig: brandmerken
doet zulk minderwaardig geschrijf zich
zelf wel.
Verslag
De behandeling: van de
herziening der Warenwet
werd voortgezet Eep drietal amendementen
moest nog worden afgedaan.
Mvr. DE VRIES-BRUINS (s.d.) diende een
kunnen worden" voor bereiding, vervaardiging
of samenstelling van eet-en drinkwaren of voor
de bewaring er van. onder do wet bracht
De wUztging maakte do beperking, dat niet
onder het artikel vallen die waren, welke ken
nelijk alleen voor den bezitter en diens gezin
dienen of krachtens haar aard niet voor men-
cchelijk gebruik kunnen dienen of plegen te
dactie. De
en wil
delök
nden dienst behouden.
De heer C.OSELING
en" een element In de
rordt gehandhaafd.
Het amendement werd
;en 20 s
57 t
amendement-DE VRIES-BRU1NS
(s.d.). waarover nog moest worden gestemd,
gold invoering van de keuring der hoeveelhe
den van artikelen en waren. D e moeten voor
taan worden vermeld op do artikelen of de ver
pakking.
Mr GOSELING (r.k.) meende het amende-
lent te
k0 5l
Het amendement DREES (s.d.,
te doen blijven moebctalen In de kosten voor
wachtgelden en gebouwen, zoolang de kosten
De eindstemming werd bepaald op "s middags
i daarna de behandeling van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart
De heer LOVINK (c.h.) bepleit verbetering
van den voorlichtingsdienst
Mocht de minister In bepualde gevallen con
tingenteering door verhoogde invoerrechten
vervangen, dan geschade dat nlef door wijzi
ging van de Tariefwet die op andere grond-
olagen rust
De heer WEITKAMP (c.h.) klaagt, dat de
landbouwcoöpei atles teveel moeten betalen voor
de Kamers van Koophandel. waarbtJ z(J door
haar aard weinig belangen hebben
De heer DONKER (s.d.) bespreekt de moei
lijke positie der zeehavens Rotterdam is ver
ontrustend teruggegaan. Wat de m nieter-pre
sident daarover heeft gezegd, n.l. dat de ge
meenten voor moeten gaan bt) verlaging van
haven- on kadogelden. kan het laatste woord
der Regoerlng niet zlJn.
Door allerlei algemeeno Invloeden Is met na
me Rotterdam steeds verder achterop gekomen.
l>e Belgische devaluatie en do taction der pre-
rn es heeft verder grooten Invloed geoefend.
Ons verweer daartegen heeft de voordeelen
voor Antwerpen niet kunnen opheffen.
Rotterdam heeft hulp gevraagd De verlaging
der loodsgelden Is verkregen. Maar onvervuld
bleef het verzoek om Rünvaartpremles en me
dewerking tot verlaging van haven- en kade-
gelden.
Voldoen daaraan vraagt groote offerB, maar
het geldt dan ook een nationaal belang, zoo
ziet België ook het belang van Antwerpen.
We mooton geen heilloozen concurront estrUd
met Antwerpen beginnon Dat ware funest Dat
blUk't al uit de verluglng der loodsgelden, die
In geen enkel Opzicht een redelijke belooning
meer vormen voor verleende diensten.
Noodig !s. dat de havensteden aan de concur-
rentletafel gaan zitten. Maar dan moet ook
Rotterdam, om sterk te staan op den steuD der
Verlaging van de gemeentelijke havontarte-
ven te Rotterdam zou enkele millloenen kosten.
Tot zulk een offer Is Rotterdam niet :n staat
en daarom moet de Regeering spoedig ingrtJ-
De evenredige vrachtverdeellng werkt onbe
vredigend. Door wtlzlglng van de wet zoeke de
m'nister een bevredigende regeling, waardoor
doel en strekking der wet tot hun recht komen.
De heer SMEENK ia.r.) erkende de bezwa
ren der contingenteering. O.a. de verstarring.
Die bezwaren moeten waar mogelijk worden
ondervangen. Verder drong hU aan op hulp voor
de havensteden. Er zal wat moeten gebeuren
willen we onze havens niet voortdurend zien
ach terultgaun.
Daarna kunnen we ook beter aan do confe-
rentletafel gaan zitten.
De havenlas-ten moeten echter eerst door de
gemeente worden verlaagd, deze kan daarna
door het RUk worden geholpen.
RUk
de belai
on. Holl. Lloyd doe Ce V
ik Is, nu haar bemoeiingei
nünltJk niet tot
et de Lloyd waar-
llen lelden.
KRIJGER (c.h.) acht. dat de coöpe-
handel deelrv
om geen uitzonderlijke behandeling behoeven.
De wet op de even red ge vrachtdeellng moet
niet worden ingetrokken. ZU - heeft goed ^re-
werkt, maar er ztJn gebreken, die dienen te wor-
don weggenomen. In de vrachtcommissies b.v.
moeten do schippers naar pariteit vertegenwoor
digd zijn.
br. VOS (lib.) wenschte in het belang van den
middenstand lager 'tarieven voor overheidsbe
drijven. lager belastingen cn huren.
In de aangekondigde Vestigingswet behooren
elschen te worden opgenomen omtrent vakbe
kwaamheid en cred iet waardigheid. Aan de In
richting van nieuwe bodrlJven en winkels die
nen eveneens hooge eischen te worden gesteld.
Om ontduiking van do wet op de u tverkoo-
pen te bestrijden moet het veilingwezen wette
lijk worden geregeld.
De heer SCHILTHUIS (v.d.) bestrijdt contin
genteering. die leidt tot verstarring en prijs-
verhooging. Er moet, waar nood g. iets anders
komen. Verhoogde Invoerrechten baten ook niet
altijd. Noodig is toepassing van clearlng-com-
pensatie bt) handels-regelingen.
Ook de heer Schilthuis vroeg steun voor d«.
de Kon. Mij De Schelde te Vlisslngen werd bovenstaand vliegtuigje geconstrueerd,
dat de aardige naam van „Scheldemusc'n" ontving.
Dienstplicht en werkgever
Een inzender in de N. Rott. Crt. be
toogt, dat de nog steeds bij het Nederland-
sche volk bestaande bezwaren tegen de
dienstplicht, gretig worden aangegrepen om
militairen uit hun betrekking te ontslaan;
doch laat er op volgen:
Maar wanneer dan weer, als in 1914,
ons leger moet worden gemobiliseerd, dan
is er geen chocolade en zijn er geen siga
ren genoeg om toch maai- „onze jongens"
aan te moedigen hun plicht te doen tegen
een vijand, die ons land zou willen bin
nenrukken.
Kunnen de werkgevers er zich niet in
denken, dat zij door hun verkeerde wtfze
van handelen in vredestijd „de geest" in
de weermacht bederven? Wanneer er
uiting wordt gegeven aan ontevredenheid
dan zijn zij het die de regeering verwijten
niet de noodige maatregelen te hebben
genomen tegen deze uitingen, maar zij
vergeten dat zij zelf verantwoordelijk
hiervoor zjjn.
Ook de jongelieden, die voor hun eerste
oefenplicht moeten opkomen, vinden na
terugkeer uit de dienst, hun plaats veelal
bezet en dan nog wel door mannen, die
2ijn afgekeurd of vrij geloot. Een physiek
minder geschikte wordt dus meer waard
geacht dan iemand, die volkomen flink is
en zijn plichten voor het vaderland kan
vervullen.
Deze onbillijkheid moet worden wegge
nomen. Van regeeringswege dienen maat
regelen te worden genomen dat onze
dienstplichtigen zoowel zij, die hun
eerste oefenplicht .als zij die hun herha-
liiigsoefeningen vervullen behoed wor
den voor ontslag. Juist in de tegenwoor
dige tijd, waarin deze jonge mannen, dik
wijls na vele moeiten, een betrekking
hebben gekregen, moet het niet kunnen
voorkomen, dat men ten gevolge van de
eerste oefenplicht of van de herhalings
oefeningen zijn bestaan weer ziet be
dreigd.
Hoe bezuinigd werd
Het zeggen, dat er niet bezuinigd is of zoo
goed als niet is in zijn algemeenheid, en
zeer zeker tegenover de Rijksregeering. on
juist. en onbillijk, meent de N. Prov.
G ron. Crt.:
Sommige menschen meenen, dat alles
in orde zoude zfin. als maar de salaris
sen bijv. met 30 procent of 40 procent
werden verlaagd Als men nu weet, dat
de salarislast beneden de 200 millioen
daalde dan is het aanstonds al duidelijk
dat men er door verlaging van salaris
sen aüeen niet komt.
Men kan op goede grond ook niet be
weren. dat de salarissen zoo goed als niet
zouden zijn aangetast
Men neme bijv. de onderwijzerssalaris
sen Vergelijkt men de bestaande sala
rissen met die in 1920, dan is er een
daling van 23 tot 33 procent.
Dan is er dus reeds een vierde of een
derde af.
En thans komt er weer een verlaging
van 5 procent.
Wij meenen, dat zulks noodig is. En dat
dat, gezien de daling van de kosten voor
het levensonderhoud, ook wel kan.
Maar het gaat niet aan te zeggen, dat
de salarissen en loonen zoo goed als niet
vörlaagd zijn. Dat is onjuist.
Evenals onjuist is als men zegt: de re
geering heeft inzake de aanpassing nog
weinig gedaan.
Echter, 't is een moeilijk werk. En deva
luatie is veel gemakkelijker; betoogt het blad
in een ander artikel:
„Devaluatie kan „zielkundig" noodzakelijk
zijn.
Zegt de regeering: ik stel voor do sala
rissen met tien procent te verlagen, dan
staat heel het ambtenarenkorps op zijn
achterste beenen. Doet zij door devaluatie
ie salarissen feitelijk 30 procent dalen
er is niemand, die wat zegt.
Devaluatie is dus een gemakkelijk middel.
Zij werkt zoo ongeveer, wat het psycho
logische betreft althans in de aanvang
als de wettelijke zomertijd. Als dc regee
ring beval: alle menschen moeten een uur
vroeger opstaan, en alles zal een uur eerder
beginnen ,wel het doel zou waarlijk niet
worden bereikt tengevolge van luidruchtig
of stil verzet. Maar men zet de klok een
uur achter- of vooruit, en heel het leven
schikt er zich naar zonder morren."
Dat beeld lijkt ons niet slecht gekozenl
Het roode plan
Eischt een roode regeering
Het „Plan" is gemaakt door: a. een poli
tieke partijb. een fractie der arbeiders-
vakorganisatie; aldus schrijft DeOpbouw
van de Chr. Bouwarbeiders'en hieruit volgt:
dat van groote socialistische plannen
niets komt. indien de socialisten de re
geermacht niet in handen hebben. Ge
volg hiervan is weer. dat verstoken zijn
van de regeermacht ook de plannen in
het vergeethoek doet geraken. Natuurlijk
niet voorgoed; in tijd en wijle, als hei
„Plan" geheel of gedeeltelijk mocht zijn
uitgevoe-d. dan komt eerst de soc-ialisa
tie weer aan de orde en daarna misschien
langs nog een etappe, komt het socialis
me zelf.
Dochi.. eerst moet de S.D.A.P. de re
geering in handen hebben.
Daarom is ook het „Plan" niet alleen
een e,conomisch ontwerp, maar tevens een
middel tot propaganda om de regeer
macht te veroveren.
Slaagt die verovering der regeermacht
niet. dan slaagt ook het „Plan" niet; de
socialisatie heeft dit bewezen.
Het staat echter nog allerminst vast.
dat een socialistische regeering in staat
zou zijn geweest 't socialisatie-plan door
te voeren.
Ook een regeering is niet bij machte
plannen te verwezenlijken, die het i»a-
drijfsleven niet kan dragen. De uitwer
king der diverse regeeringsplannen in
andere landen heeft dit len overvloede
doen zien, voor zoover men niet geneigd
mocht zijn de waarheid hiervan toe lè
stemmen.
Nederland en de sancties
In de „R.K. Staatspart ij", orgaan der
gelijknamige partij schrijft Pater Mr. R. Re-
gout S.J. o.m. het volgende met betrekking
tot de sancties:
„Wij zullen wel op onze hoede moeten
zijn, voor zoover het in onze macht ligt,
dat de sancties niet misbruikt worden om
doeloinden na te streven, die haar volko
men vreemd behooren te zijn. En dan
denken wij niet alleen aan de imperia
listische belangen van groote mogendhe
den, maar veel meeraa r itatie van com
munistische en andere groepen, die thans
gelegenheid hebben in troebel water te
visschen, en die gaarne aansturen op
veel verder gaande maatregelen tegen
Italië, om zoo voo-goo<l met het fascisme
te kunnen afrekenen."
Volkomen juist!
De romeinsche architect
Vitruvius
„Zijn onze wethouders voor hun taak be
rekend?" Politiek brevet nog geen waarborg
van deskundigheid! Het bewind over onze
groote steden met haar raderwerk van be
drijven vraagt kennis en inzichtl
Zie daar, mijn lezers, aldus S. in dc
Chr. Ambtenaar, de over alle sen
sationeele gebeurtenissen dezer tijden do-
mineerende vragen en beweringen,welke
in bijna majesteitelijke fierheid aan het
Nederlandsche publiek worden voorge
legd In De Telegraaf door den heer
A. Ingwersen, architect te Amsterdam,
redacteur van het bouw- en intcriourblad
van De Standaard.
Geen wonder, zegt de schrijver, dat deze
architect, al was hij nimmer raadslid, wet
houder of iets van die kracht, zoo durft
oordeelcn:
Want., immers, was het niet Vitru
vius. de Romeinsche architect, schrijver
der „Tien boeken over de bouwkunst",
die o.m vaststelde, dat „de kennis van
den architect zich uitstrekt over de keu
ring van alle werken en dat zij fei
telijk omvat alle wetenschappen
en menigvuldige kundigheden".
Welnu, indien deze klassieke geest
zich op dat universeele standpunt plaat
ste. is het niet wonderbaarlijk, dat één
zijner latere „vak" genooten eveneens
tracht, die heroïeke gedachte èn in theo
rie (wat moeilijk is) èn in praktijk (wat
nog veel zwaarder is!) te realiseeren!
te lelden tot onderdrukking van het particulier
triitlatlet.
De heer ENGELS (r.k.) bepleitte decentrali
satie van dc text.el-Industrie voor het platten
land; -Dat gééft lager productiekosten.
Met a!le kracht moeten we ons toeleggen op,
vermeerdering van onzen export vao textiel*
waren naar Indlë.
Gewezen werd op de goede resultaten, die in
Duitschland en Italië bereikt zjjn mot een er-
8atzproduct voor katoen.
Er worde zooveel mogelijk wol van Neder-
.er.laclK schapen verwarkt voor dokons
De heer DUYMAEll v. TWIST (a.r.) wees er
op. dat het verzet tegen de evenredige vracht
verdeellng wordt geïnspireerd door bezwaren
tegen de verbetering der vrachtprijzen.
De wet heeft aan groote misstanden een eind
gemaakt cn de positie der schippers verbeterd.
Dat is een zegen. In 1934 la ruim 2 millioen
meer aan scheepsvrachten uitbetaald dan voor
de inwerkingtreding der wet op de evenredige
vrachtverdeellng.
Noodig Is echter verbeterde uitvoering dei
wet Het aantal relntle-schlppcrs Is onevenre
d g toegenomen. Dat Is een doi klachten van dt
schippers. Dc nieuwere relaties werken taeer
zeer lage tarieven, waardoor do oude slechte
toestanden gaan horleven. Een andere klacht
betreft de lange wachttijden, die de schippers
te beproeven om
de wal te geven
weekgeld toe te kennen. De overige
schippers zouden dan meer vracht kriigen.
Intrekking van de wet ware een ramp voor
de blnnonschipperU De minister wljzige haar
zoo noodig maar met groote voorzichtigheid.
De heer WESTERMAN (Nat Herstel) had het
oude departement van Economische Zaken lie
ver nlot gesplitst gezien: nu ls er een onge-
v/en echte splitsing van zaken, die van nature bU
elkaar behooren. Eigenlijk behooren Economi
sche en Sociale Zaken ook bU elkaar, omdat zö
nauw samenhangen.
Aangedrongen word verder op spoedige In
voering der verbindendverklaring van onderne
mers-overeenkomsten.
Onze economisch^ voorlichtingsdienst is m
alle opzichten onvoeldoende. Voor ons bedrijfs
leven ls deze dienst zonder waarde. ZlJn publi
caties Zijn nutteloos, doordat het ons ontbreekt
aan eon behoorlijk Informatie-apparaat In het
buitenland.
Dr KORTENHORST (r.k.) zag ook bezwaren
lentsaplitslng met het oog op
Jalllit:;. la comnusslon. -Allerler kwesties ko
men bü commissies en dan ie de aardigheid e
af. Er komt een rapport en dat wordt llttera
mnen bUni
zUn écu plan te krijgen, dat ons uit de moei
lijkheden helpt.
Het ordenlngsstreven vindt weinig verzet
meer. Basis er voor moet zijn het verenigings
wezen dér naast betrokkenen. Om tot ordening
te komen werken we nog te voel dilettantisch.
I Noodig Is regeling van het collectieve recht,
ook de wettelijke regeling van het vakvereem-
gingswezen dient te worden onderzocht.
De clearing met Duitschland moet In andere
banen worden geleld, o.a. om den industrie-lm-
j port uit Duitschland te verminderen,
trachten ooze handelspositie tegenover het bul-
-logelük Is een vorm van
controle-regeling. De schippers zelf behooren
in het onderzoek te worden betrokken.
Do beer EBELS (v.d.) wilde weten wat de
den
ïche cle
landbou'
taring
STUMPBL (r.k.)
schillende reeds geuite m'ddenstandswen
omtrent nieuwe vestiging en vroeg mi
»-len tegen den smokkel In de grensgc-t
en tegen het automatenkwaad.
"a?Ueregel|ng van het RUk vooi
n op
ee] het
peciale invoerrechten,
De heer WIJNKOOP
eg-en allo pr
itisch werkende
dig. Het Ls bij ona vaak: du choc des opinions
De handel met sovjet-Rusland moet zooveel
togelük worden uitgebreid.
De heer WIELING A (a.r.) dankte den mmls-
ei voor wat ln het afgeloopcn jaar is gedaan
if in voorbereiding genomen is in het belang
an den middenstand.
Dat het distributiebedrijf groote winsten zou
nschen van de Kon. Holl Lloyd
ïrlng nog Iets zien te doen. nu
ig üli» ge-
'm niet vrU
felen. W 63t"
De wet op de c
ichtverdeeling zal
worden bekeken. Mi
k de classificatie worden onderzocht en
3 het helpen van schippers wier schepen
fende
van het be<
feel minder
ken.
v. DIS (s.g.p.) verzocht hulp
scheepvaart en de blnnenscheenv;
urbod op Zondag en steun voor
Gisteravond om zeven uur is door onbe
kende oorzaak brand ontstaan in de groote,
leegstaande boerderij van den heer Foppë
Haanstra. gelegen in de Heistraat, gemeente
S p r a n g-C a p e 11 e. De boerderij diende
sinds eenigen tijd als bergplaats voor mate
riaal van de Rijkstelefoon en als slaapgele
genheid voor het personeel van den Rijks
telefoondienst. dat belast is met het leggen
van ondergrondsche kabels in de omgeving.
Het materiaal ging geheel in de vlammen
op en in een goed uur lag de geheele boer
derij tegen den grond. De plaatselijke brand
weer was met twee spuiten aanwezig, welke
op de waterleiding werden aangesloten, doch
tegen het vuur was niets te beginnen.
ZONDAG 8 DECEMBER
BLOEMEXDAAL 245.9 M. Uitzending uit de
Geref. Kerk. Voorganger in beide dien
sten Ds. Joh. C. Brussaard. 10-00 v.m.
Tekst: Jesaja 64 la. 5.00 n.m. Hei-
delb. Catech. Zondag 20 (de Heilige
Geest).
MAANDAG 9 DECEMBER
HILVERSUM I 1875 M. NCRV-Uitzending.
8.00 Schriftlezing. 8.159.30 Gram.pl.
10.30 Morgendienst. 11.00 Chr. Lectuur.
11.30 Gram.pl. 12.30 Orgelconcert. 2.00
Voor de scholen. 3.30 Knipcursus. 4.00
Bijbellezing. 5.00 Gram.pl. 5.30 Viool en
piano. 6.30 Vragenuur. 7.00 Berichten. Re
portage. 7.30 Vragenuur. 8.00 Berichten.
8.05 NCRV-orkest. 9.00 Causerie. 9.30
Vervolg concert. (Om 10.00 Berichten).
10.30—11.30 Gram.pl.
HILVERSUM n 301 M. Alg. Programma,
verzorgd door de VARA. 8.00 Gram.pl.
10.00 Morgenwijding VPRO. 10.15 Decla
matie. 10.40 Trio Favoriet. 11.05 Decla
matie. 11.20 Trioconcert. 12.00 Gram.pl.
12.30 VARA-orkest. 2.00 Orgelspel. 2.45
Voor de Vrouw. 3.15 Viool en piano. 4.30
Kinderuur. 5.00 De Notenkrakers. 6.00
Orgelspel. 6.30 Muzikale causerie. 7.10
Lezing. 7.30 Zang- en Viool-recital. 8.00
Berichten. Causerie. Gram.pl. 9.00 Piano
recital. 9.25 HoorspeL 10.00 Berichten.
10.05 E. Walis' orkest. 11.00—12.00 Gr.pl.
en pianorecital.
DROITWICH 1500 M. 12.05 Schotsch Studio
orkest. 1.502.20 Orgelconcert. 3.20
3.55 Gram.pl. 4.20 Cello en piano. 4.50
Orkestconcert mmv. solist. 5.35 Kwintet-
concert. 6.50 Schütz-orkest. 7.10 Lezingen.
8.20 Guitaarsoli. 8.50 BB-Theaterorkest.
10.20 Kamermuziek.
KEULEN 456 M. 11.20 Neders. symphonie-
orkest. 1.35 Schrammelmuziek. 3.30 Piano
recital. 4.20 Orkestconcert. 6.05 Populaire
muziek. 8.05 Omroepkleinorlcest. 9.50
11.20 Concert.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 Om
roeporkest. 1.502.20 en 5.20 Gram.pl.
6.35 Salon-orkest. 8.20 Symphoniecon-
cert. 10.3011.20 Gram.pl.
484 M. :12.20 Salon-orkest. 1.30—2.20
Dito. 5.20 Populair concert. 6.20 Gram.pl,
6.50 Kamermuziek. 8.20 Omroeporkest.
Neem Tungsram. Want
U kunt niet zonder. Heusch,
-lampen ZIJN een wonder, nifr I
Smokkelaar aangeschoten
In de borst getroffen
Deze week is wederom een slachtoffer ge
vallen van het gevaarlijke smokkelbedrijf.
De 37-jarige J. H. uit Maastricht bevond
zich toen onder Wolder nabij de grens met
verboden waar. Doordat hij blijkbaar niet
voldeed aan het haltgeroep der ambtenaren
vielen schoten, waarvan een H. in de borst
trof.
Per auto werd het slachtoffer naar Cal va-
riënberg overgebracht, alwaar operatief
moest worden ingegrepen.
Zijn toestand is bedenkelijk.
ONDER EEN KIPKAR
Bij de werkzaamheden aan het te graven
Amsterdam-Rijnkanaal te Wijk bij Duurste
de heeft gistermiddag een ernstig ongeluk
plaats gehad.
Bij de stortplaats voor grond is een dei-
vijf tons kipkarren omgeslagen en terecht
gekomen op twee in de nabijheid staande
arbeiders, nl. den werkbaas Nieman uit Wijk
bij Duurstede en een arbeider, uit Siddebu-
ren afkomstig.
Beide mannen werden ernstig gewond. Zij
zijn naar een der ziekenhuizen te Utrecht
vervoerd.
Naar aanleiding van ons bericht o\er.het
auto-ongeluk op den rijksweg Nieuwer-
kerkGouda wordt ons medegedeeld,
dat niet de bestuurder van de vrachtauto
vjiri de fa Vos» till NunntHoo-i -echts pas-
seerde, doch die van de aulo uit Rotter
dam. De schade, rechts aan de auto uit.
Noordeloos toegebracht, «nu daarvan een
bewijs zijn. De drie inzittenden van den
auto uit Noordeloos bleven ongedeerd.
JAN KNAPE Mzn.
Maar bij het baantje, dat hij nu had,
kwam je dan ook wel een borrel toe. Al
was het dan geen zwaar werk. je had er
toch wel degelijk je volle verstand bij noo
dig. Rinus zweette er van. Hij zat op zijn
knieën op don grond, vlak voor het kleinö,
groezelige ruitje. Nu en dan loerde de geit
nieuwsgierig uit haar stalletje naar zijn
bezige handen, en soms zei het dier tegen
liem: blèèèblèèèhèèèEn dan brom-
de hij telkens zonder op te zien: „Hou ie
sihoel. beest
Naast hem. op e>en wrakke stool, stond
in vierkante houten kist met oud ijzer,
spijkers en roestige gereedschappen. In zijn
handen hield Rinus een vijl en een sleutel,
er, telkens kraste hij voorzichtig, om aan
weer de sleutel te vergelijken met een
sleutoiafdruk in stopverf, die op dc wrakke
stoel naast de houten kist lag. Dat was een
afdruk van de huissleutel van oude
Dimmen!
Oude Dimmen had geld! Dat was al zoo
dikwijls gezegd als de familieleden onder
elkander waren. Dan smoezelden ze er over.
geheimzinnig en achterdochtig, want do
een wilde van den ander weten of hij ook
iiots meer wist dan het enkele vermoeden:
En r|p een verdacht den ander, dat hij hel
op vaders centjes gemunt nad, en ze be
waakten elkn,ar of ze toch niet al le dik
wijl* bjj h(>m kwamen, want ze waren hang
voor een al te groote vriendschap met den
louden man. En ze vonden het gelukkig, "dat
hij zoo hi hekel had aan Marlet, want
Muriet kwam er vast tweemaal in de wees
om de boel op te ruimen. Als er werkelijk
geld was, dan zou die zeker niets van den
ouden man los makenJe moest er toch
niet gering over denken: elke week twee
gulden!
Als er geld was!Hoe ze op het idee
gekomen waren, dat er geld zou kunnen
zijn, en wie daar het eerst over begonnen
was, zou niemand kunnen zeggen. Maar hei
kon bijna niet anders. En ze rekenden het
elkander voor: zooveel van de Armen, en
zooveel van de Kerk, en zooveel van de
pensioen, en wie zou zeggen hoeveel hij zoo
hiu en daar bij elkaar schooide. En waar
bleef het geld? Dimmen was gierig, hij zou
gten cent uitgeven als hij met eèrf halfj"
toe konEn dat was zoo al jaren. „Want
hoe lang was moeder al niet dood?
En wat voor die anderen nog een ver
mooden was, dat was voor Rinus nu volle
zekerheid. Zijn vader had geld, hoeveel
wist hij niet, dat kon hij zlfs niet gissen,
maar het moest een aardige kluit zijn. Die
zekerheid had hij vanmorgen gekregen
toen de man zoo angstvallig zijn centjes
beschermde, en toen hij zich zoo arm hield
Voor die paar Armeoonten had hij niet zo*
tekeer behoeven te gaan! En waarom was
het gordijn gezakt alsof er een dooie
huis was? En waarom zat hij altijd met dc
deur op slot? En het had een eeuwigheid
geduurd voordat hij de deur opendeed! En
Rinus ha.d de oude man wel zien loeren
naar het kabinet, daar moesten de centjes
zitten!
Dien morgen was er ook no» iets ander
waarvan Rinus zekerheid gekregen had
Dat was. dat het geld voor hem moest zijn,
Al het geld dat er was kwam ncm eerlijk
oude man hem eens overviel, dan schreeuw-
toe. HU was de jongste, hij was het langsi
thuis geweest, wel tot zyn vijf en twintig
fite jaar. En al dien tijd had hij veel geld
voor thuis verdiend, toen leefde zijn mo»>
der nog. En hoeveel had Marlet niet aan de
oude menschen gedaan toen zijn moede/
ziek geworden was, om welke reden dal
deed e.r nu niet toe. De anderen hadden
naar de menschen niet om gekeken. En
sinds Dimmen alleen was overgebleven had
Mariet voor den ouden man gezorgd alsof
het d'r eigen vader was. En geen van de
anderen had ooit een hand toegestoken om
eens te helpen. En dat voor 'wee guldan
in de weekl Daar kon je toch geen oude
man voor oppassen. Ze waren er alles aan
tekort gekomen, dat was duidelijk. De oude
man had het geld van hem eestolon!
Eenmaal zoo ver met zyn redeneering
had Rinus aj dadelijk do overtuiging ge
kregen, dat hij nu ook moost zorgen om
zijn wettig eigendom zoo spoedig mogelijk
in, zijn bezit te krijgen.
Als dc oude man z'n hoofd e<?ns kwam
neer te leggen, dan waren de centjes foot
sie. want wie er dan het eerst bij kwam.
die zou ze in de wacht sleepen In het gun
stigste geval zouden ze het spaarpotje me»
hun negenen moeten declen. en wat je dar«
kreeg zou wel de moeite vr.n het meenemen
niet waard zijnMet z'n negenen!
Dat had hij vanmorgen handig gedaan
toen de sleutel op tafel lag. Zonder dat cl»
oude man het zag had hij met zijn hand
op tafel geleund, net boven op de sleutel
Eri in zijn hand was het stuk stopverf dei
hij was wezen halen, om de voerbak van
de geit te kalefaten Hoe hel zoo Ineens m
zijn hoofd gekomen was hegreep Rinus «elf
nietIIU was er toch wel even van go
schrokken, dat dat noodig zou zijn. Maar
bij eenig nadenken begreep hij. dat het
werkelijk niet anders kon. Een oogenblik
was het nog in zijn gedachten geweest hoe
de oude man hef op zou nemen. Maar hil
had zich gerust gesteld met de overweging
dat zijn vader het geld eigenlijk niet noodig
had. Wat had zoo 'n oude man aan geld!
En het was toch gestolen geld! Als het niet
van hèm gestolen was. dan was het toch
van de .rmen en van de Kerk gestolen
Nou, dat was niet erg. want de Armen cn
de Kerk waren rijk genoog, als je die.be
stal deed je een verdienstelijk werk. Rinus
zou het geld inpikken. Int stond voor hem
vastMaar gcmakkelilk zou het niet
gaan. er was nogal wat risico aan verbon
den. dat verheelde hij zich niet.
En terwijl hij paste en vijlde aan den
ouden roestigen sleutel overlegde hij hoe
gaan zou. Hij moest wachten tot het weer
Maandag was. Even maakte hii zich onge
rust: als een ander hem in dien maar niet
vóór was! Of als de oude man maar niets
overkwam! Maar dat mopst hij er on
wagen, 's Maandagmorgens was de gelegen
heid mooi, dan was Dimmen tot tegen
twaalven weg. De centen hadden nu al zoo
lang in het kabinet gelegen, het zou wel
een wonder zijn als daar nu nog een onge
luk mee gebeurde. Dat zou alleen kunnen
gebeuren als Jaap er de lucht van had.
die zou in staat wezen om ze stiekum te
gaan weghalen. Het zou een gemeeno
streek zijn. maar zon gemeen was Jaap we'
hem kwam er eigenlijk geen halfje van toe.
Jaap had in geen jaren naar zijp vader om
gekeken, en nu ineens was het weer zóó
wit. u zat waf achter, dnt kon ni>»i
anders. Maar vóór een Maandag durfde hij
het werkelijk oiet te ondernemen. Als de
de hij heel de buurt bij elkaar. En hij zou
Jaap wel een beetje in het oog houden.
Vanavond zou hij hem in de herberg op
een paar borrels tracteeren. dan kwam ie
alles van hem te weten. Van de anderen
had hij niets tc duchten zoolang de oude
man leefde, en daar was toch eigenlijk geen
weinig, meedoen zou ze
Rinus deed een laatste streek over den
sleutel met de scherpe vijl. Dan legde hij
liem nog eens in de vorm. Hij keek vlak bij
het licht, dé sleutel pas» precies. On diu
sleutel zou alles aankomen, dat begreep hij
wel. En terwijl hij aandachtig tuurde stelcle
gevaar voor. hij was nog gezond en sterk, hij zich voor hoe het gaan moest. Hij moest
nii kon we' honderd iaar wordenprobeeron om ongezien in huis te komen
Over ëén ding was Rinus het met zich- Dat zou niet zoo gemakkelijk gaan. 't Was
zelf nog met eens. Zou hij het togen Mariet wel een eenzaam straatje, maar er stonden
vertellen of zou hij haur overal buiten nóg twee huisjes, en vink tegenover de
latenAanvankelijk was hij van plan om deur was een groote boerenschuur. Je kon
maar mots te zeggen, dat leek hem het nooit weten wie ie afloerde. D.vn-om was er
verstandigst En hij herinnerd», zich een alles aan gelegen, dat die sleutel goed
geval, dat een vrouw d'r eigen man hij de paste. Dat moest zóó gehemd zijn- het
politie had «.ingegeven voor een brand, die straatje inwippen. en als hij eenmaal voor
Trjaar r'eden cesticht had de (,"ur «loiul vlug de sleutel omdraaien
was met hier gebeurd maar in Nieuwezand. .en dan naar binnen
Als le zulke dingen wist. dap maande dat' Een oogenblik dacht hij er nog aan om
toch tot voorzichtigheid 't Was nu alles het 's nachts te doen. dan liep hij zeker
goed. maar wie kon vertellen wat het over geen gevaar. dat iemand hem zien zou
/.even iaar zou zijn. Die vent was voor vier Maar dan was de ourle man thuis en als
laar Uen balt in copaan cn het wijf voni die' eens wakker werd Hij Wa„ wel doof
twee laar, Dwir tmrl ze natuurlijk poen eik nrnnr als er iels Kaande was dun scheen
JU, m°°r. Il" ">ohlw had l*™"*1». ltd het poluid te voelen. Tn hij zou mi-
dat re ztin merlenliehtipe was. Hel l.rnem schi. n het heele huisje moeten doorzoeken
!TT m c 1 zo" ann «aut hii dac ht wel dat de eenten in liet
"ISI eiPeuhik met best hre kabinet zalen, maar het kon evenpoe.I
hmtH.n êar e™ *OU kunn,'n ?nd"r hc! l,,,d "in of on een andere plek,
Lf d h Y "'"I1 h" Bn,JW m<'1 dal Ma"Pt morht nooit bet bed van liem OD-
peld heen. Manet zon hel zeker merken, schudden, dal deed hii altijd ze'f en hii
ze was lans niet aehterlijk En Als ze iels liet Marlet nooit alleen in huis Nee
meikte en ze had niets van het peld kk-i's nachts dat zon niet p„nn hit moest èn'
kiepen, dan wist |e toeh nooit wat zo doen dujd hehljen tot Maamtnpmnrpcn He
zou. Ze zou het misschien niet met onzet eenipe moeilijkheid was nop welk nnnde'
doen. maar ze zon zoo n kahoa! maken hii aan Mariet zou opdrapen en of zo er
epen iedereen over zoo n schandsliecn voor t, vinden zou ziin
leut, dal hit in de heies zm, zitten voordat Met se lm.trimmer begon Rinus de sleurcl
hu «r ent m had. II,i wist iels haters, hi, zo.,'blank to noetson...
|2e laten helpen, al was het dan ook nop iooj {Wordt rtrrolgd)
