En gij ziet de Sowjets in hun ware gedaante Uw belangstelling wacn-cb <3* Und Die Siehst die Sowjets Richtig (U. d. S. S. R.) Verwachting Ze waren vol idealen, vol verwachting naar het land hunner droomen gereisd. Mannen, zoowel als vrouwen, overtuigde, idealistische communis ten, Rusland zich denkend als heilsstaat, waar, zooals nergens ter wereld, het communisme in zijn ideale vorm werkelijkheid geworden was. Mannen en vrouwen, bereid hun gaven en krach ten in dat land ten dienste te stellen aan den verderen opbouw en uitbouw van het communis me. Daar toch zouden ze de verwerkelijking hunner ideeën, niet alleen in beginsel, maar reeds in min of meer gevorderden toestand vinden. Hoewel i/n eigen land niet zonder middelen van hestaan, hadden ze huis en hof, land en volk verlaten, met opoffpring van veel, dat hun lief was, waaraan ze meer gehecht bleken, dan ze eerst wel dachten. Moacou dat was „d e" stad. Daar klopte het hart van 't zoo ge-idealiseerde sowjetland. Wat een tegenstelling zou dat zijn met stad en land •hunner vaderen, waar het kapitalisme slechts wantoestanden had weten te scheppen. Ja, zeker! De tegenstellingen waren groot, zeer groot zelfs, maar heel anders, dan zij aich voorgesteld hadden. Treinreis De treinreis vanaf de Poolsche grens naar Moscou was reeds een désillusie. Stations, locomotieven, wagons, ja letterlijk alles zag er verwaarloosd, vies en smerig uit. Alle stations overvuld met menschen, die vrijwillig of onvrijwillig een reis moesten ondernemen. Do menschen zelf slecht gekleed, bleek en mager, ondervoed, hongerig en koud zoo stonden ze er bij honderden op elk station. Waren dan niet alle menschen aan den arbeid!? Moest dan niet iedereen z'n volle tijd en kracht geven tot den ophouw, voor de voltooiing van 't vijfjarenplan!? Waren dat dan geen ar beiders? Waren dat geen met den bodem ver groeide boeren, die daar stonden uren en uren ja, dagen en dagen lang tot eindelijk een plaats in den trein veroverd of toegewezen werd!? Van geestdrift en enthousiasme was bij die menigte ook niet 't minste spoor te bemerken. Moscou. Eindelijk Moscou! Daar zou 't dan toch wel goed zijnl Helaas, ook daar zou slechts wreede teleurstelling hen wachten. Alle steden, dus ook Moscou, zijn overbevolkt, doordat de landbevol king in groote scharen naar de steden vlucht, gedreven door honger en gebrek, door vertwijfe ling en wanhoop. Tegen alle reden In moest en zou het communis tisch stelsel worden doorgevoerd. Elk boerenbe drijf moest gecollectiviseerd worden. Theoretisch betoekendc dit, dat de boer, met of zonder knechts, z'n land (lees: 't land van den staat) bebouwen moest en van de opbrengst zooveel houden mocht, als voor z'n gezin noodig was om tot de volgende oogst te kuronen leven. Proctisch echter werd hem alles ontnomen. liet koren, na geoogst en op 't veld gedorscht te zijn, rnoest dadelijk in slecht gebouwde sowjetschuren afge leverd on geborgen worden. Later kon de boer dan voor z'n nieuwe oogst zaaikoren ontvangen. Voor eigen gebruik kreeg hij ongeveer niets. Bij 't minste protest werd hij met z'n familie ver bannen. Huis en hof en alle bezittingen werden verbeurd verklaard. Overul regeerde en spion- neerde de G.P.Oe, al 't bestaande vernietigende en de bevolking aan de wreedste armoede prijs gevende. Honger en armoede, angst cn koude droef de landbevolking naar de steden, waar rnon hoopte werk en brood te vinden. Zoo verdubbelde binnen 10 jaren de bevolking van Leningrad en steeg tot 3 miljoen. In Moscou en andere sleden ging het evenzoo. Woningtoestanden Ieder mensch heeft ln Rusland wettelijk recht op 9 M.2 woonoppervlakte, dus een gezin van 5 per sonen op 45 M.2 Zoo staat 't op papier. Maar papier is geduldig en de werkelijkheidEen familie, bestaande uit moeder en 4 kinderen van 2614 jaar, bewoonde vroeger een huis met 5 kamers. Door inkwartiering kwamen er drie go- zinnen bij, zoodat nu 4 gezinnen dit huis bewonen en gezamenlijk één keuken en 1 closet ter beschik king hebben. Voor de oorspronkelijke eigenaars bleef 1 kamer en een bergruimte over. Bijna elk huis wordt door evenveel gezinnen bewoond als er kamers zijn. Dat in zulke woningen, waar men elkaar voortdurend in den weg loopt, twist en ruzie aan de orde van den dag zijn, hoeft wel niet nader betoogd te worden. Hoe onder dergelijke omstandigheden de toiletten in de Russische wo ningen er uitzien is gewoonweg onbeschrijfelijk. Geen wonder, dat men overal in Rusland, in trei nen en hotels, in woningen cn werkplaatsen, geen raad weet van 't ongedierte. Nu zou dit alles nog te dragen zijn, indien men in eenigszins voldoen de mate behoorlijk voeusel kon verkrijgen. Maar dat is slechts weggelegd voor de machthebbers, de ambtenaren, de partij menschen en de G.P.Oe- ledcn, uilen te zamen nog geen 10% der bevolking. Voedselvoorziening Aan de voedselvoorziening echter ontbreekt nu ook letterlijk alles. De prijzen staan in geen enkele verhouding tot kwaliteit en kwantiteit der ver krijgbare levensmiddelen, die bovendien nog zoo schaarsch zijn, aat men urenlang in de kou moet staan om eindelijk dat te ontvangen, waarop men volgens de levensmiddelenkaart recht heeft. Maar recht wat is in Rusland eigenlijk recht. Recht is een woord, een ltogrip, dat in Sovjet-Rusland niemand meer begrijpt. „Recht" is daar „aan zien des persoons". Eerst komen de Sowjetleiders en de G.P.Oe-men- schen aan de beurt, dan de bezitters van bui- tenlandschc valuta of goudroebels, ja, en ten laatste ook de gewone arbeiders, die hun loon ontvangen in papieren roebels en levensmidde lenkaarten en beloften, die nooit vervuld wor den. De meest noodzakelijke levensmiddelen zijn door de enorme prijzen voor den gewonen man bijna onbereikbaar. Op dc vrije markt betaalt men voor een ei 2/» R., voor 1 K.G. boter 32 R.j voor 10 aard appels G R., voor een kip 20 R., voor 1 K.G. vaak nog half bedorven vlcesch 9 R. (1 Roebel is pl.ra. i 1.20). Veel voedsel wordt geconserveerd in blik ken, doch tevens gereserveerd voor 't roodc leger. Een Duitsche boer, die kortelings uit Rusland teruggekeerd was en zich nu in 't vluchtelingen kamp te Schneidemühl bevindt, vertelt, dat hij en de menschen uit zijn omgeving in den zomer van 1033, kort voor dc; oogst, zich hebben moeten voeden niet eikels, brandnetels, lindebladeren, wilde boekweit, enz. Zijn buren hadden honden gestolen, geslacht en opgegeten. Bannelingen ontvangen op hun soms wekenlange treinreis niets dan beschimmeld brood. Elke fabriek heeft een centrale keuken en eetzaal, waar ingenieurs, op zichters en arbeiders één maaltijd per dag ont vangen. Dit maal bestaat uit een afschuwelijke, geheel en al ongenietbare soep of brij. En dal is dan hot dagclijksch rantsoen der fabrieksbevol king, die nog tot de uitverkorenen behoort in Rusland. Verbanning Nergens ter werchl Is do verbanning zoo alge meen als in „de paradijsstaat" Rusland. De Zarcn- Boerenechtpaar op weg naar huis. De menschen gaan cn dat is in Rusland een algemeen ver schijnsel in lompen gekleed* regecring heeft wel goed school gemaakt De Sow* jetregeering maakt in verdubbelde, neen, in ver tienvoudigde male van dit strafmiddel gebruik. Het is bepaald tot een systeem geworden, een systeem om aan goedkoop arbeidsmateriaal te komen voor de grootsch opgezette berg- en bosch exploitaties. Ir. Kistler vertelt 't volgende: „Op 't station Sinel- „nikow had ik een uur oponthoud. Daar stond een .goeaerentrein van ongeveer 50 wagons. Uit elke „wagon kwamen drie mannen met emmers, die „onder sterke bewaking naar een perron geleid „werden om warm water te halen. De gchcele „trein werd scherp bewaakt door G.P.Oe-men- „schen. Ik zag, hoe alle wagons volgepropt zaten „met mannen, vrouwen en kinderen. Ik vroeg, „waar dit transport heenging en van alle kanten „werd mij toegefluisterd: „dit la de „doodstrcin". „Arme bannelingen, op weg naar de Siberische „wouden, waren het. De misdaad dezer ongcluk- „kigen bestond daarin, dat zij in betere tijden 'be- „middelde burgers of boeren geweest waren." „In een andere plaats had ik 8 uren oponthoud. „Voor het station lagen vele menschen van Duit- „sche origine met al hun hebben en houden. Op „mijn informatie vernam ik, dat ze reeds 10 dagen „dakloos waren. Bij een bittere koude van 32 gra den lagen ze daar buiten, onder den blooten „hemel en wachtten geduldig op hun reisbiljetten. „Wareneer die verkocht zouden worden, wist niemand." „Maar ik zou nog iels vreeselijkers zien. In de „wachtkamer gekomen zag ik een ambtenaar van „de G.P.Oe, bezig z'n maaltijd te gpbruiken. Nadat „hij een knook geheel en al afgekloven en uitge bogen had, wierp hij dien onder de tafel. Een „hond sprong er op af, maar op hetzelfde moment „zag ik, hoe een totaal verhongerde grijsaard oen „hond die knook wilde afpakken." Ziedaar het paradijs van het proletariaat! Ondervindingen van een arts Aan de mededeelingen van een arts, die nilm 13 jaar in Sowjetdienst gewerkt heeft, ontlocncn we het volgende: Overal in Rusland heeft de arts met ontzaglijke moeilijkheden te kampen. Medicamenten, verhand- materiaal, en watten ontbreken bijna geheel en al. Jodium en jodiumhoudende preparaten zijn niet te krijgen. Er heerscht een groot gebrek aan Niettegenstaande de vervolging, worden, de weinige nog geopende kerken druk Witte kool wordt in massa's aangcboicii en is daarom goedkooper. Een kila bezocht. kost slechts1—2 R. 406 •ether en chloroform. Het weinige verbandmate riaal wordt na gebruik gewasschen, echter zonder zeep, daar ook dit artikel zeldzaam is. Sublimaat ls ook al niet aanwezig. Tengevolge daarvan heb ben een groot percentage der operaties een doo- detijken afloop. In een zeker district lijdt 65 pet. der bevolking aan trachoom (een moeilijk te ge nezen oogziekte), terwijl het specifieke genees middel daarvoor niet verkrijgbaar is. Zeep is ook een zeldzaam artikel, dat evenals zout, tabak, pe troleum enz. slechts verkrijgbaar is, als men tevens y2 Liter jenever koopt. De regeering der UdS.S.R. bestrijdt, naar 't heet, de drankzucht en dwingt tevens de bevolking jenever te koopen bij aankoop van andere benoodigdheden. Wel een eigenaardige manier van drankbestrijding! Als chef van de geneeskundige dienst in een pro vinciestad had de arts, die 't bovenstaande mede deelt, een wagon bedorven haring (pl.m. 14.400 K.G.) afgekeurd. Op zijn bevel werd de wagon naar een plaats op 8 K.M. afstand van de stad gereden. Daar werd de haring in kuilen gewor pen, met kalk en petroleum overgoten en geheel begraven. Anderhulve dag later bleek hem, dat de bevolking 's nachts de haring had opgegraven vervoerd en opgegeten. Een massavergiftiging was hot directe gevolg. De dokter kreeg de schuld, ■werd door de G.P.Oe gearresteerd cn na 9 dagen voorarrest voor 't gerecht gedaagd. Natuurlijk volgde ontslag uit zijn betrekking als chef der ge neeskundige dienst. Voor elke geneeskundige inrichting of ziekenhuis wordt als directeur een communist benoemd, die in de meeste gevallen niet het minste begrip van medicijnen of medische behandeling heeft. Aan een polikliniek was een half-analphabctische spoor wegwachter de chef van den arts. Toen de dokter een operatie verrichtte kwam deze „heer", gekleed in een jas van schapenvacht en een pelsmuts op het hoofd binnen en ging zoo tegen de operatie tafel aangeleund staan toekijken. Toen de dokter met de woorden: „Maar, kameraad, hoe kunt U zoo iets doen. Zoo mag men toch niet bij een operatietafel komen", hem terecht wees, kostte dit den arts een gevoelige bestraffing wegens belcc- digende behandeling van zijn chef. Kerkklokken Ergens in 't groote, uitgestrekte Russische rijk staat sen kerk massaal en hoog. Eens de trots van het stadje staat het gebouw er nu verwaar loosd, de muren gescheurd, do kalk afgebrokkeld, zonder een enkele ruit meer in de ramen. De op gezweepte menschen hadden in de revolutietijd alle ruiten ingegooid. Ze zouden het nu niet meer doen. Het ontruimde kerkplein wordt als doorgang naar de markt gebruikt. De ijzeren hekken hangen scheef in hun hengsels. Dagelijks loopen velo menschen over 't plein naar de markt Haastig, zwijgend, het hoofd gebogen gaan ze de kerk voorbij, heimelijk een kruis slaand onder de om slagdoeken, uit namelooze angst voor verraad of kwaadwillige aanklachten bij de G.P.Oe. Als een zware last ligt die angst op geheel Rus land, drukt de menschen terneer, maakt ze schuw en zwijgzaam. Een dame bestijgt voorzichtig do vervallen trap haar den hoofdingang van de kerk. De deur is gesloten. Zacht laat ze den klopper heen en weer gaan en blijft wachten tot er opengedaan zal worden. Onderwijl gaan haar gedachten terug naar hetgeen ze den vorigen dag beleefde: In den avond door een spaarzaam verlichte straat wandelend, werd daar opeens een deur geopend van een flink gebouw. Een helder licht bestraalde de naar builen tredende menschen, die levendig gesticuleerend haar voorbij gingen. Groote portretten van Lenin cn Stalin hingen boven de deur. Het gebouw bleek ©en tot clubhuis gemaakte synagoge. Nu allo godsdienst in Rusland afgeschaft was, hadden do Joden hun synagoge tot een clubhuis gemaakt en „oudergewoonte" kwamen ze daar eiken Vrijdag* avond bij elkaar. De natuur bleek dus sterker dan de leer. Zouden de Russische Christenen niet wijzer gehandeld hebben, indien zij ook hun ker ken tot clubgebouwen gemaakt hadden en dan des Zondags daar „oudergewoonte" samenkomsten gehouden hadden. Zoo vroeg zij zichzelve af, toen zij daar voor dc kerkepoort stond te wachten. Eindelijk komt er een man om den hoek, in een lang, grauw gewaad, de lange, witte haren afval lend op dc schouders. Het is de pope met z'n lange, patriarchale baard. Hij ziet haar vragend aan. Zij beduidt hein, dat ze de kerk wil bezich tigen. Hij gaat hoen om de deur van binnen uit te openen. Wijd zet hij do deuren open. IJzig koud en leeg, geheel uitgeplunderd, is de groote ruimto cn toch maakt de stilte van 't godshuis een mach tigen indruk op haar. Terwijl ze biddend de han den vouwt, knielt de geestelijke op de harde stoc- ucn neer, bij een zuil en wacht. Zij voelt zijn blik. Als ze verder naar voren treedt, staat de grijsaard op en liegcleidt haar naar 't altaar. Zij stelt vragen. Hij antwoordt. Mij mag z'n gemeento niet meer bij elkaar roepen. Prediken is hem teu strengste verboden. Ilij woont in den kelder. Da gelijks werpt ienland een stukje brood, een paar aardappels of een muntstuk door 't venster naar binnen. Zoo kan hij nog oen poosje leven, want hij wil nog menigeen troost bieden in de stervens- ■ure. „Alle Russen sterven, ziet go dat?" zegt hij. „De anderen, de vijanden van Christus willen hier loven. Woet men dat in 't buitenland dan mict?" Hij bezweert haar „buiten" de waarheid omtrent Rusland te vertellen. „Een Rus is ge- Straatmaker in gesprek met een verwaarloosde jongen, zooals er in Rusland talloos vele rond zwerven. loovig en het zal nooit gelukken de religie in Rusland te vernietigen, zoolang nog één echte Rus leeft" „Dat weten zij en daarom dooden zij zoovelcn onzer. Waarom laten de Christenen der overige wereld dit gebeuren?" roept hij opgewonden uit Een akelige hoest verhindert hem verder te spre ken. Zijn longen zijn erg aangetast Toch zegt hij nog, dat hij weet spoedig te zullen sterven. Daar over verheugt hij zich. Ook verheugt hij zich, dat de dame nog gekomen is om zijn kerk te bezich tigen. Hij kijkt haar eenigen tijd stralend en zwijgend aan. Zij kan nauwelijks haar tranen be dwingen. buigt 't hoofd en ziet nu aan zijn polsen diepe litteekene, waarschijnlijk door boeien of touwen veroorzaakt. Hij raadt haar gedachten en zegt: „Ik werd gemarteld om m'n geloof," en glim lacht, zooals slechts menschen glimlachen kun nen, die geen angst meer kennen, ook met voor den dood. Geen woorden vindend, die haar mede- voelen met dezen dapperen man kunnen uitdruk ken, drukt zij hom de hand en zegt: „Ook in Rus land zullen ceiunaal de kerkklokken weer luiden." Stralend vat hij nu haar hand en leidt haar langs het altaar naar een deur, die hij opent. Daar staan een paar goedverzorgde kerkklokken en eer zij er opverdacht is, slaat hij met een hamertje in een haar onbekend rhythmc togen de klokken. Zacht, doch galmend klinken de wonderechoone tonen door 't kerkgebouw. Ontroerd dankt zij hem, drukt hom nogmaals de hand, legt een bankbiljet in een offerschaal en ijlt naar buiten. Doch, dc klokkoklanken zijn daar buiten ook gehoord en dc nijpende honger vergetend hebben de menschen de markt verlaten en zijn naar het kerkplein toegestroomd. Verwonderd staren zo naar den leogen kerktoren. Zou 't wonder, waar om zij dagelijks bidden, nu gebeuren? Zou God tot zijn dwalend Russisch volk teruggekomen zijn Namelijk die God, die men hun ontnomen heeft, dien men gehoond heeft, en dien men hen ge dwongen heeft te bespotten dien zij toch zoo diep in 't harte dragen, dat dc gedachtenis aa«. Hem door geen marteling en geen spot uit te roeien is!? Een G.P.Oo-man staat bij 't hok en ziet dit alles aan. Hij heeft 't in z'n macht al die menschen aan den marteldood over te leveren. Hij wendt zich ehter af en doet, alsof hij niets merkt. Ach ter zijn rug heffen velen zegenend de handen op, wetend het gevaar, waaraan zij zijn ontkomen. Dus bestaat er toch nog menschelijk gevoel ir Rusland, zelfs bij den G.P.Oe man! Den ouden priester hebben ze twee maanden later begraven op een der verwaarloosde kerkhoven der stad. Hij is verhongerd! Eens echter zal de dag der wrake komen over al het lijden, dat het communisme over Rusland ge bracht heeft Den Haag. J. H. MEERWALDT. De ooievaars van het Olympisch dorp Het Olympische Dorp te Berlijn zal niet alleen woraen bewoond door sportslieden uit alle landen der aarde, maar ook doorooievaars. Dat komt zoo: De toekomstige Engelsche bewoners van het dorp hebben aan Kapitein Fürstner, den comman dant van het dorp, geschreven, dat zij zich een Duitsch dorp niet kunnen voorstellen zonder ooie vaars. De wensch zijner gasten was voor kapitein Fürstner een bevel. Hij stelde zich terstond in ver binding met de directie van de Berlijnsche dier gaarde, oen vermaarden „Zoo", en -deze zal er nu voor zorgen, dat de trekvogels het volgend jaar stipt op tijd hun intocht in het dorp houden. Zoo dat ook dc Hagenaars er zich zeer thuis zullen .voelen. Bijenvergift Hert vergif van alle van een angel voorziene hymenoptera moet aan dezelfde stof worden toege. schreven, namelijk aan het mierenzuur. Zoowel bij de bij als bij do mier vindt men dit samentrekkende puur, dat, dank zij de onderzoe kingen van den scheikundige Berthelot, tegen woordig synthetisch (dat wil zoggen: door opbou wing uit de samenstellende stoffen) kan worden gemaakt, maar vroeger werd verkregen door het afdestilleeron van water, waarin fijngestampte roode mieren waren geworpen. Mierenzuur vindt men verder ook in het haar van sommige rupsen, vooral in dat van de zoogenaamae processierupsen en verder Ln verschillende vloei stoffen van het menschelijk lichaam. In het plantenrijk treft men mierenzuur aan in de denncnnnldcn cn in de bladen van den brand netel, maar overal waar wij dit zuur aantreffen kennen wij het oen doordringenden reuk, een uiterst krachtige werking toe. De haren van de rupsen prikkelen het vel en veroorzaken ontsto king en roode kleur; de stook van de bij of van de wesp kan somwijlen zelfs zeer ernstige gevol gen hebben, en ieder weet dat het zeer pijnlijk is, zich terdege aan brandnetels te branden. Intusschen zou men door een dergelijke opsom ming allicht tot het besluit komen, dat deze vloei stof een slechte rol heeft te spelen. Integendeel, haar eigenlijke functie is zeer belangrijk cn voor den algemeenen gezondheidstoestand zeer heil zaam; mierenzuur toch houdt de gisting en het be derf tegen. Een destijds bekende bijenhouder, Hotz genaamd, heeft opgemerkt, dat de honing, afkomstig van wraakzuchtige of „lichtgeraakte" bijen steeds een bitteren smaak en een scherpen geur heeft Dit wordt veroorzaakt doordat do bijen, wanneer ze boos zijn, hun angel uitsteken, aan welks uit einde een zeer kleine druppel mierenzuur hangt; wanneer hun booze luim bedaart, trekken zij den angel weer terug, maar het mierenzuur valt aan allicht en verspreidt zich over den honing. De bijen dus, die spoedig in een booze luim gera ken, zullen over het algemeen een minder goede honingsoort geven dan de andere, maar hier tegen over staat, dat die honing ook beter kan bewaard blijven. Intusschen moet er melding van gemaakt worden, dat de honing, die men niet uit de raten verwijdert, eigenlijk nooit geheel vrij van mierenzuur is, en hieraan moet het worden toegeschreven, dat de ruwe honing jaren lang kan bewaard blijven, ter-- wijl de gezuiverde honing vrij spoedig bederft. Een China-Museum te Frankfort a. d. Main Het in 1925 door Prof. Wilhelm opgerichte en later aan de Universiteit van Frankfort a. d. M. aangesloten China-Instituut, hetwelk door alle naar Duitschland komende Chineezen wordt be zocht en velo jeugdige Chineezen beweegt te Frankfort to gaan studccrcn, is thans, met hulp van het gemeentebestuur ondergebracht in een nieuw gebouw, waarin ook zijn belangrijke biblio theek en een „China-Muscum" (het eerste van dien aard in Duitschland) een plaats zullen ver krijgen. Chineesche staatslieden en Uni\ teiten hebben reeds dc ganschc inrichting van een Chi neesche woning, welke in vijf vertrekken zal wor den ten toon gesteld, aan het Museum aange boden. Men vindt er voorts een verzameling Chi neesche muziekinstrumenten, beeldhouwwerken, porselein, werktuigen en allerlei andere voorwer pen, wapens, weefsels, oude en nieuwe klecder- drachten enz. 407

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1935 | | pagina 16