Jlicuun? £riïtóri)i* ©«trant
NATIONALE
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
WOORD EN DAAD
RIJKSBEGROOTING 1936
(KERING-BANK N.VJ
ROTTERDAM
abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 235 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/» ct
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
NO. 5619
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
ZATERDAG 2 NOVEMBER 1935
15e Jaargang
J3öb£rtentieprijjen:
Van I tot 5 regels f !.17'/i
Elke regel meer0.22 '/i
Ingezonden Mededeelingen
van 1-5 regels2.30
Elke regel meer045
Handelsadvertentiën per regel 0.17'/»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
V. wordt berekend0.10
,Jn den beginne was
het Woord
De verdorvenheid des menschen is
zoo groot, dat we als vanzelf een tegen
stelling voelen tusschen woord en d;
gansch vergetend, dat elk onzer woor
den een levensdaad behoort te zijn en
dat wij van elk ij del woord rekenschap
zullen moeten afleggen.
Voor ons schijnt het te gelden: het
woord vervliegt, de daad blijft;
maar in de goddelijke orde der dingen
is het geheel andersdaar is het Woord
daadimmersHij spreekt en het is er.
Deze waarheid is geen gemeen^
voor het menschelijk geslacht; men
meet ook God met de maatstaf van een
schepsel, en de daad van een mensch
gaat dan in waardij uit boven het
Woord des Heeren. Dat bedoelden wij
met ons opschrift: Het Woord Gods en
de daad des menschen.
De Bijbel komt tegenwoordig weer in
eere en de godsdienst in achting. Dag
aan dag bijna wij gaven er onlangs
een kort overzicht van wordt ook in
vrijzinnige kringen geroepen om de
Bijbel als beschavingsboek.
D'at is andere taal dan eenige jaren
geleden toen het Boek der boeken ge
heel ongeschikt werd verklaard om
jongeren in handen te geven.
Deze belangstelling mag ons verheu
gen, want welke motieven ook tot
onderzoek des Bijbels leiden Gods
Woord keert nooit ledig weerhet doet
wat Hem behaagt. Maar wel is dubbele
waakzaamheid, juist nu, geboden om te
voorkomen, dat de zegen der Hervor
ming ons zou ontgaan.
Waarom is er een terugkeer naar
den Biibel?
In de eerste plaats, omdat „zonder
gedegen Bijbelkennis de kunst van
Rembrandt voor vele een gesloten boek
blijft". En de vrijzinnige pers wordt
niet moede te verhalen hoe treurig het
gesteld is met gestudeerde menschen,
die de mooiste doeken van onze groot
ste Schilders niet verstaan, omdat zij
b.v. Golgotha en Gethsémané in de
Grieksche mythologie zoeken of „de
gevangen Simson" voor Haman aan
zien.
Beschaving eischt Bijbelkennis, zeg
gen zij en het is volmaakt juist.
Doch, wat baat deze Bijbelkennis de
ziel!
Neen, zegt de religieuse socialist, er
is meer noodig dan eenige feitelijke
kennis van Gods Woord. Anders blijft
het hart er koud bij. En zonder gees
telijke verwarming kunnen wy niet
leven.
Een der beste auteurs van deze groep
omschreef dit aldus: „Alle leven is
naar zijn geestelijke bestemming ge-
UIT DE BOUW
BEDRIJVEN
De landelijke collectieve
arbeidsovereenkomst
Onderhandelingen tusschen
werkgevers en werknemers
De Nederl. Chr. Aannemers- en Bouw
vakpatroonsbond heeft, in nader overleg
met de Ned. Aannemersbond en Patroons
bond voor de Bouwbedrijven in Nederland
(N.A.P.B.) en de Ned. R.K. Bond van Bouw
patroons d.d. 31 October een schrijven ge
richt aan de vier samenwerkende bouw
vakarbeiders organisaties inzake wijziging
van de landelijke collectieve arbeidsover
eenkomst.
In den brief wordt, opgemerkt, dat dc
langdurige en uitgebreide werkloosheid, er
steeds meer arbeiders toe brengt zich aan
te bieden op voorwaarden ver beneden die,
welke in de overeenkomst zijn vastgelegd,
en dat er van die aanbiedingen steeds meer
gebruik wordt gemaakt. Dit maakt het voor
patroons, die de naleving van het contract
als een plicht gevoelen, steeds moeilijker
te concurreeren.
Gewaardeerd worden de pogingen van de
besturen, om de naleving van het contract
te bevorderen. Toch, aldus de brief, moet
vvorden vastgesteld, dat men daarin in vele
gevallen niet geslaagd is.
Voor ons, aldus de werkgevers, is in deze
omstandigheden de allesoverheerschendc
vraag, op welk peil is een contract te hand
haven, op welk peil kunnen waarborgen
voor de naleving worden verkregen?
Afdoende loonsverlaging zal wel
niet' te bereiken zijn, maar zonder
loonsverlaging, zal het, gezien de
meer genoemde aanbiedingen, niet
gaan. Die Joonsverlaging zal minder
groot kunnen zijn naarmate meer
waarborgen kunnen worden gegeven,
dat onze leden door het contract niet
zullen worden gedupeerd.
Onzerzijds achten wij b.v. noodza
kelijk, dat het contract dok tusschen-
bonden aan God. God dienen wil zeg
gen: de mensch in zijn bestemming
dienen".
Indien ooit duidelijk is gezegd, dat
het religieus-socialisme afgedaan heeft
met het kardinale in de geloofsbelijde
nis van den grooten Hervormer, dan is
het hier. En het was waarlijk niet noo
dig er aan toe te voegen: „Het reli
gieus-socialisme is noch aan eenige
confessie, kerk, wijsbegeerte noch par
tij gebonden". Immers, als godsdienst
in de grond der zaak de mensch als
middelpunt kiest, dan is er geen objec
tieve waarheid van het Woord, die bo
ven alles vast staat, doch slechts een
subjectieve waardeering, welke wisselt
met het inzicht der menschheid.
Wordt hier het Woord gebonden aan
de waarde van een menscher is
nog een andere kant, waarop we moe
ten letten.
Nationaal-socialisme en fascisme ne
men het, naar hun beweren, ook voor
de godsdienst en den Bijbel op.
Maar hoe? Laat ons het mogen zeg
gen met de woorden, welke een
roomsch-katholiek priester dezer dagen
schreef
„Het wordt steeds duidelijker hoe
Goethe in zijn Faust het tragische
beeld ontwierp van den komenden
mensch.
Of is het voor ons in deze tijd niet
opmerkelijk te lezen, hoe hij in verzet
kwam tegen de eerste regel van het
Johannes-evangelie: „In den beginne
was het Woord".
Het kon toch niet de gedachte
weest zijn, zoo meende hij, welke alles
bewerkt en schept. Zou het misschien
de kracht zijn?
Neen, zei hij, ik heb het gevonden en
overmoedig schreef hij het neer: „In
den beginne was de daad".
De moderne mensehheid heeft dat
Faust-evangelie aanvaard."
Tot die moderne menschheid behoo-
ren ook fascisten en nationaal-socialis-
ten. Zij noemen zich ook strijders van
de daad en wijzen het Woord terug:
de godsdienst mag geen zeggenschap in
de staatkunde hebben. Het is de daad,
los van de geest, los van de waarheid.
„Nog dezer dagen hebben we die op
vatting kunnen beluisteren uit een uit
lating, welke Mussolini tijdens een in
terview deed aan Ellen Russe, toen hij
over ons, Hollanders, zei, dat wij te
veel denken en te weinig doen; deze
uitlating past geheel in de fascistische
levensopvatting."
Maar het Christelijk geloof stelt
daartegenoverIn den beginne was het
Woord. En dat Woord is daad.
Wel ons, als we onze daden door dat
Woord laten richten en besturen.
tijds voor daarvoor in aanmerking
komende plaatsen, kan worden op
gezegd. Daarnaast hebben wij rekening-
te houden met het feit,' dat ons be
drijf in de practijk rich gesplitst
heeft in meer of minder van elkaar
wijkende onderdeelen.
Onmiskenbaar valt in de practijk ver
schil in loon bij die onderdeelen (burger
lijke en utiliteitsbouw, grondwerk, bagiger-
w erken, dijkverdedigingswerken e.d.g.
inbegrepen betonwerken) waar te nemen
De praktijk dwingt om óf. voor die groe
pen verschillende looncijfers vast te stel
len óf één of meer dezer groepen buiten
het contract te laten.
Eerst als over het voorgaande overeen
stemming is bereikt, zal de mogelijkheid
ges oh apen zijn om een nieuw collectief
contract voor de meerderheid der thans in
gedeelde plaatsen in overweging tc nomen
Dc brief besluit:
Wij schrijven -met opzet voor de
meerderheid cler ingedeelde plaatsen.
Er zijn n.l. een aantal plaatsen, waar
voor naar ons inzicht geen enkel con
tract te handhaven is. Willen wij nog
redden, wat er te redden is, dan zullen
die plaatsen uit de klasselijst moeten
worden geschrapt. Voor een aantal an-
dere. plaatsen zullen de onderhande
lingen min of meer het karakter moe
ten dragen van de bespreking, bedoeld
in art. 3 van het contract, n.l. van uit
schakeling van één bepaling: het ge
ven van bonnen. In art. 10 wenschicn
wij op te nemen de woorden: „ten
hoogste" voor het cijfer 8%.
Ten aanzien van de klasselijst wen-
sclien wij eenige wijzigingen waarop
correctie mogelijk is in verband met
de lot stand komende loonsverlaging.
De plaatsen, welke resp. uit de klasse
lijst zullen moeten worden geschrapt,
in klasse verlaagd of waarvoor vrijstel-
ling van art 17 wordt verlangd, zullen
nog voor den aanvang der onderhan
delingen worden medegedeeld.
Het Regeerin^s-antwoord
Thans is verschenen de Memorie van Antivoord op het Voorloopig
Verslag der Tweede Kamer inzake de algemeene beschouwingen over
de Rijicsbcgrooting voor 1936. Enkele van de voornaamste bijzonder
heden laten wij hier volgen;
Bij de herziening van de Grondwet zal de regeering ruimere
bevoegdheid vragen om de grenzenlooze ongebondenheid in woord en
geschrift te kunnen inperken.
Spoedig zal worden ingediend een voorstel strekkende tot verhoo
ging van het voor het Werkfonds uitgetrokken bedrag.
De Regeering staat afwijzend tegenover het zgn. Plan van den
Arbeid". Zoowel in zijn grondgedachte als in zijn algemeene uitwer
king kan het plan niet worden aanvaard.
Afgezien wordt van het heffen'eener crisisinkomstenbelasting en
een vrijgezellenbelasting.
Omtrent den vorm van een belasting op buitenlandsche pleizier-
reisjes heeft de regeering zich thans een concreet goed overwogen
denkbeeld gevormd.
De achterstand bij Defensie op materieel gebied zal in versneld
tempo worden ingehaald.
Een voorontwerp van een wettelijke regeling, welke beoogt ter
verruiming van de werkgelegenheid voor mannelijke arbeiders eenige
beperkende bepalingen vast te stellen ten aanzien van het verrichten
van arbeid door vrouwelijke arbeidskrachten is bij den Hoogen Raad
aanhangig gemaakt.
D'e Regeering is voornemens krachtdadige steun te verleenen aan
eventueel uit te zenden particuliere handelsmissies.
Uitvoerige bijzonderheden treffen onze lezers aan op pagina 9
„Volk en Vaderland"
verschenen
Verdere verspreiding van het
vorige nummer verboden
Het nieuwe nummer van „Volk en
Vaderland" is gister in verkleind for
maat Verschenen. Volgens het „Volk"
werd het gedrukt bij de drukkerij van
Chevalier te Rotterdam.
1-Iet blad verneemt verder, dat het nieuwe
nummer reeds nagenoeg geheel was gezet
en de stypes gemaakt, toen de pers in be
slag werd genomen. De radetie van het Nat.
Soc. orgaan heeft dadelijk naar een anderen
weg gezocht om liet nummer van 2 Nov.
toch het licht te doen zien-
Overwogen is om de stypes naar Duitsch-
land te zenden cn de krant daar te doen
drukken. Het spreekt vanzelf, dat de direc
tie van de drukkerij Bosch bezwaar maakte
om „Volk en Vaderland" op een van haar
andere persen te laten drukken, omdat zij
dan een zeer groote kans geloopen had, dat
ook deze. in beslag genomen zouden worden.
Bij de drukkerij van de firma C. Cheva
lier aan de Delftschevaart te Rotterdam zijn
14.000 exemplaren gedrukt. De rest van d:
oplage moet bij eenige andere drukkerijen
in het land zijn ondergebracht. Het nieuwe
nummer bevat 4 pagina's. Op de voorpagina
prijkt met vette letters: „Ondanks verbod
niet kapot."
Inmiddels is de verdere verspreiding van
het nummer van 26 October van het nat.
soc. orgaan verboden. Ue nog aanwezige
exemplaren in den handel, zijn in beslag ge
nomen.
Een redacteur von fhet A.N.P. wendde
zich tot den Officier van Justitie mr. dr. 3.
A. van Th iel, tc Amsterdam, om nadere
inlichtingen.
Mr. Dr. J. A. van Thiel deelde mede, dat
toen hij vernam, dat zijn ambtgenoot te
Utrecht de pers van Volk en Vaderland in
beslag had genomen, op grond van den in
houd van het nummer van 20 October, hij
uiteraard de verdere verspreiding van dit
nummer heeft verboden.
Deze maatregel is een noodzakelijk
volg van de een- en ondeelbaarheid var
O.M. Wanneer bijv. zoo zei de Officier
te Utrecht pornografische lectuur in beslag
wordt genomen, don gaat het niet aan om
deze lectuur in Amsterdam kalm te laten
verkoopen.
Het nieuwe exemplaar van Volk en Vi
derland, dat deze week uitkomt, zal ve
kocht mogen worden indien dc inhoud van
dat nummer geen strafbare feiten oplevert.
De justitie oefent in drukpers-delicten een
repressief toezicht uit en geen preventiev
censuur.
Wat gebelrt er, zoo werd gevraagd, in
andere arrondissementen.
Hierop is-uiteraard geen stellig antwoord
te geven, doch hoogstwaarschijnlijk zal ook
daar eenzelfde verbod zijn uitgevaardigd.
EEN AUTOBUS
VERONGELUKT
Vrijdagmiddag te kwart over twee
is een autobus van den A.A.A.-dienst
op den Arnhemschen Straatweg tus
schen Apeldoorn en Beekber
gen verongelukt. Ter hoogte van het
Klein Seminarie is de bus vermoede
lijk door het breken van een der vee-
ren, tegen een langs den weg staan-
den boom gebotst en over den kop
geslagen.
Alle drie inzittenden van de bus
een dame en twee heeren, resp. uit
Loenen en Beekbergen werden bij
de botsing door glasscherven ge-,
wend. Twee der slachtoffers konden,
nadat door dokter J. Tromp uit Apel
doorn de eerste hulp was verleend,
per auto naar hun woning vervoerd
worden. Het derde slachtoffer, dat
een ernstig© hoofdwonde had opge-
loopen, is na verbonden te zijn, even
eens per auto naar zijn woning te
Beekbergen vervoerd. De vernielde
autobus is door de politie in geslag
genomen,
5 pet. Salarisverlaging in
Zuid-Holland
Voor het Provinciaal Personeel
Op aandrang van de Regeering stel
len Ged. Staten van Zuid-Holland voor
een salarisverlaging in te voeren van
5 pet. voor het proviaiciaail personeel.
De gevolgen hiervan kunnen intusachen
eenigermate worden verzacht, voor dat ge
deelte van het provinciaal personeel, dat
de laatste jaren het meest in bezoldging
is achteruitgegaan. De minister van Bin
nenlandsche Zaken heeft n.l. goedgevonden,
dat de overgangsbepaling, waartoe hij de
laatste salarisverlaging is besloten, voor de
jaren 1936 en 1937 gehandhaafd blijft. Vol
gens deze regeling zal over 1936 geen amb
tenaar minder ontvangen dan 75 pet. en
over 1937 70 pet. van hetgeen hij in die ja
ren zonder de achtereenvolgende salaris
verlagingen in den op 1 April 1934 beklee-
den rang zou hebben genoten. Eerst met.
ingang van 1 Januari 193S zullen t. a. v. de
ambtenaren, voor wie de overgangsregeling
dan nog van beteekenis is, de gevolgen van
de nieuwe verlaging zich doen gevoelen
doordat met ingang van dien datum het
percentage van de maximale verlaging, dat
de overgangsbepaling toelaat, tot 35 wordt
verhoogd.
Bovendien zullen het minimum en het
maximum der kindertoelage, het bedrag van
de huwelijkstoelage en het maximumsala
ris, waarbij deze toelage wordt genoten,
zoomede eenige andere toelagen, waaronder
die van enkele boden, niet in de 5 pet. ver
laging worden betrokken.
Mr. Dr. M. POLAK
Mr. Dr. M. Polak, raadsheer in 'den Hoo
gen Raad der Nederlanden, zalxin verhand
met het bereiken van zijn zeventigste le
vensjaar niet 1 December a.s. zijn rechter
lijke loopbaan beëindigen.
Een roodvonk-epidemie
Sedert enkele dagen woedt in de gemeente
Tegel e n een hardnekkige roodvonkepi
demie, die reeds zoodanigen omvang heeft
aangenomen, dat ingrijpen der overheid
noodzakelijk wordt geacht.
Niet minder dan 23 gevallen van roodvonk
zijn binnen zeer korten tijd geconstateerd en
reeds is een patiëntje van zes jaar overleden.
De ziektegevallen komen voornamelijk voor
hij kinderen van drie tot twaalf jaar. Ook
eenige oudere personen zijn reeds door
roodvonk aangetast, waaronder een der
gencesheeren, die mede de eerste ziektege
vallen heeft behandeld.
Een gedeelte der patiënten wordt thuis
verpleegd, doch het meerendeel is overge
bracht naar de barakken voor besmettelijke
zieken te Venlo,
VOORNAAMSTE
NIEUWS
Dit nummer bestaat uit VIER bladert
en het Zondagsblad
Be patroonsorganisaties in het bouwbej
drijf wenschen het contract niet onveran*
derd voort te zetten.
Ged. Staten van Zuid-Holland ramen op
de begrooting voor 1936 een tekort van,
f 110.000.
Verschenen is de Memorie van 'Antwoord
op de algemeene beschouwingen over de be
grooting voor 1936.
De minister van financiën heeft 44 mil*
Hoen 4 pet. 40-jarige obligaties, vormende de
4 pet. Nedèrlandsche Staatslcening 1935t
tegen 100 pet. gejüaatst.
Gisteravond is Ds Jac. Andree geïnstalleerd
als geestelijk verzorger van Vogelenzang
Algemeene vergadering van de Bond van
Prot. Chr. Kweekscholen
Bloedig drama te Rotterdam
Man door zijn zwager overhoop gestoken
Gisteravond heeft zich in pand 126 aan
de Marnixstraat een bloedig drama afge
speeld.
Toen de vrouw van den 57-jarigen werk-
looze M. van Bodegraven omstreeks elf
uur thuis kwam, vond zij haar man dood,
liggende in een plas bloed. Zij rende naar.
huiten en riep op straat een agent aan, die;
een onderzoek instelde.
Aangezien het slachtoffer geen wapen in(
zijn bezit had, moest worden aangenomen,
dat een ander de hand had gehad in zijn;
De aandacht viel op den zwager van den!
verslagene, de werklooze Th. de M., die
ook op het bovenhuis aan de Marnixstraat
woonde, maar £ie nu verdwenen was.
Van hem werd een signalement ver
spreid, dat tot gevolg had, dat spoedig van
den politiepost aan de Eenhoornstraat be
richt binnen kwam, dat hij was gevonden.
De M. was in beschonken toestand op de
Boompjes aangehouden. Bij het verhoor,
bleek, dat de man iets af wist van eert
ruzie, die hij met zijn zwager had gehad.
Dat deze dood was wist hij echter niet. De
man leed zwaar aan s.uikerziekte en had
als gevolg daarvan wel eens vlagen van
waanzin. Men vermoedt, dat hij in een van
die vlagen zijn zwager heeft aangevallen
en gedood,
Voor nadere inlichtingen wende men zich
tot de Nationale Levensverzekering-Bank N. V.
te Rotterdam ol tot een van haar Vertegen
woordigers.
A VOORBEELD
Een 30-jarige verzekert een kapitaal van
110 000,- bij in leven zijn na 35 jaren aan
hem zelf uit te betalen. Bij eerder overlijden
wordt aan de zijnen uitgekeerd een rente van:
25 f 2500, in het 1 ste jaar na overlijden,
20 f 2000,— in het 2de jaar na overlijden,
15 f 1 500, in het 3de jaar na overlijden,
10 f 1000, in de volgende jaren
bovendien ontvangen de nabestaanden, 35
jaren na ingang van de verzekering, een kapitaal
van f10.000, waarna geen rente-uitkee-,
ringen meer plaats vinden-
Deze volmaakte verzekering vereischt een|
jaarlijksche premie van f300,
Komt de verzekerde na b.v. 4 jaren te over-!
lijden hij zal dan aan premie hebben betaald
4 X 1300.- -11200,dan zal aan de
zijnen worden uitgekeerd
f2500,- f2000,- 4- f1500,- -f 28 X
f1000,b f10.000,-, in totaal uitmakende
44.000.-. I