NOG STEEDS RUST
OOST-AFRIKA
N
X X
i
DOUWE EGBERTS
HARRAR WACHT IN WAN
HOOP DE NADERENDE
STRIJD
DINSDAG 29 OCTOBER 1935
EERSTE BLAD PAG. 2
DE POOLSCH-TSJECH!
SCHE TWISTAPPEL
Oost-Europa, de gevaarlijke windhoek-
van ons werelddeel heeft een aantal grens
cn minderheden-problemen, hetwelk duide
lijker dan lange redenccringcn aantoont
hoe uiterst moeilijk het is, staatkundige
grenzen te trekken die tevens zuivere" na-
tionaliteitsgrenzen zijn. Daar is allereersr
de befaamde positie van Danzig, dat in
zijn geïsoleerde ligging zeker een unicum
mag worden genoemd; voorts Oost-Pruisen,
ook een enclave in vreemd gebied; Memel
land, dat niet ophoudt de aandacht der di
plomaten te vragen; Wilno, steen des aan
stoots tusschen Polen en Litauen. Tenslotte
is er dan nog het mijngebied van Teschen,
aan de Poolsche zuidgrens, behoorende tot
het grondgebied van den Tsjechoslowaak-
sc.hen staat, doch nu reeds jarenlang tuv
schen beide buren steeds opnieuw de be
geerlijke twistappel.
Tegen het einde van den wereldoorlog,
in de periode van de staten in wording,
toen er nog eèn Poolsch Nationaal Comité
bestond en een Tsjechoslowaakseh Na
tionaal Comité, die beide op eigen terrein
de groepeering en organisatie van nieuwe
staten voorbereidden, was Teschen reeds
een groote strijdvraag. Teschen vormde de
uitlooper van het Silezische mijnbekken,
dat vroeger deel uitmaakte van Oostenrijk-
Hongarije, in dien lang achter ons liggen-
den tijd, toen er nog zooiets als een dubbel
monarchie aan de Donau bestond.
Het Silezische mijnbekken was voor bei
de opkomende staten een begeerd bezit;
natuurlijk, want het had belangrijke bo
demschatten. Ergo kon men het erover niet
eens worden, en de Gezantenconferentie,
welke in Parijs zetelde, had ook aan dit
probleem, als aan zoo menig— ander, de
handen vol. Nadat de eerste bewogen over
gangstijd, de staatkundige draaikolk, na
Duitschlands ondergang ontstaan, ecnigs
zins gestild was, zou een plebisciet vaststel
len, aan welken staat dit mijnbekkeD
voortaan zou behooren. Europa verkeerde
in een fase, waarin de wapens nog los in
de schee zaten; de thans zoo heftig bestre
den politiek van het fait accompli beleefde
toen gouden dagen.. Het Memclland en Wil
no zijn er beide fraaie exempelen van. Ook
het Silezische mijnbekken zou dien kant
opgegaan zijn, ware het niet dat beide par
tijen gelijktijdig den staatsgreep wilden
probeeren; zoo ontstond er niet anders dan
een periode van strijd en verergerde ver
warring zonder dat geweld de verlangde
oplossing bracht Tenslotte sneed de Parij-
sche conferentie den knoop door: de helft
.van het gebied werd Poolsch, het restee-
rende deel Tsjechisch.
Dit was een oplossing, waarmee geen van
beide partijen voldaan was; Warschau bleef
het oog op Teschen gevestigd houden. Het
heeft ook in den loop der jaren geregeld blijk
ervan gegeven, dat het nog steeds zijn zin
nen op dit gebied heeft gezet; de middelen,
die gebruikt werden ter' propageering van
het Poolsdhe ideaal konden daarbij niet
steeds door den beugel. De Poolsche con
suls in Ostrau, het hart van het omstre
den gebied, gebruikten hun positie, om de
Poolsche minderheid tegen de Tsjechische
regeering op te zetten. In December 1934
heeft dit tenslotte tot het terugroepen door
Warschau van den consul Malhomme ge
leid. Zijn opvolger meende echter gerech
tigd te zijn, in de voetstappen van zijn
voorganger te wandelen; wellicht maakte hij
het nog zelfs iets bonter dan dezen. In den
loop van de vorige maand is hij zelfs in
openlijk conflict met de Tsjechische gen
darmerie geraakt; zoo werd opnieuw de
toestand onhoudbaar. Ook de heer Klotz
moest worden teruggeroepen.
Polen heeft gemeend, daarop met een
eenigszins kinderachtige geste te moeten
antwoorden: aan een tweetal Tsjechische
consuls in belangrijke Poolsche steden werd
door Warschau eveneens het zoogenaamde
exequatur, het consulrecht ontnomen.
Toenemende verbittering aan weerszijden
'der grens is daarvan thans het gevolg. Men
ziet elkander met leede oogen aan; er ltan
op diplomatisch terrein niets ondernomen
worden, of de uitleg daarvan is aan de over
zijde uiterst onwelwillend. Polen heeft zich
naar men weet meer en meer op Duitsch-
land georiënteerd, en onderhoudt op het
oogenblik met het Derde Rijk een vriend
schap die wellicht niet al te duurzaam moge
blijken, doch ook in haar huddigen vorm
enkele jaren geleden absoluut onbestaan
baar zou zijn geacht. Tsjedhoslowakye
Leeft, min of meer van den weeromstuit,
toenadering tot de Sovjets gezocht en van
zelfsprekend gevonden. Moskou is er nu
(eenmaal van ouds op uit in de andere rand
staten zijn positie te versterken.
Wellicht meer dan elders in ons wereldr
«deel heerseht thans in deze gebieden een
gewapende vrede...
De nieuwe gezant van der. Negus
te Parijs. Wolde Mariamopvol
ger van Téklè Hawariate, arri
veert met zijn familie aan de
Care de Lyon,
Ook de besprekingen
zijn even gestaakt
Genève gaat zich
voorbereiden
Volgens het Italiaansche leger-
bericht zou de penetratie in het ge
bied van de Farasmai nog steeds
voortgang vinden, zonder dat men
daarbij op noemenswaardige tegen
stand stuit.
Naar Addis Abeba meldt, hebben
in de noordwestelijke provincie Wol-
kait talrijke Italiaansche verken
ningsvluchten plaats gehad, waarbij,
de vliegeniers geen bommen wierpen,
doch hun machinegeweren hanteer
den.
Aan het front van Ogadcn zouden
vier groote bombardementsvliegtuigen
zonder succes een Abessijnsche post
hebben bestookt.
De Abessijnsche regeering spreekt
tegen, dat er in het gebied van de
Setit een veldslag zou worden gele-
Geen vrijwillige
onderwerpingen?
Een officieele Abessijnsche mededceling
zegt, dat de Italianen hun actie van het
Noordelijk front volkomen hebben gestaakt
De Italiaansche berichten over vrijwillige
onderwerping van stamhoofden in de pro
vincie Tigre worden naar het rijk der la
beien verwezen. Alle namen, die in Itali
aansche berichten worden genoemd, zijn te
Addis Abeba onbekend.
Naar verder van Abessijnsche zijde wordt
gemeld, hebben de Italiaansche vliegtuigen
het werpen van bommen aan beide fronten
gestaakt en bepalen zij er zich toe, in de
nederzettingen der inboorlingen onrust te
verwekken door machinegeweervuur.
De Abessijnsche oprnarsch naar het Noor
delijk front wot-dt voortgezet hoofdzakelijk
in nachtmarschcn.
Wen meent overigens dat Makalle het
eerstvolgende doel der Italianen is. Ge
ruchten omtrent ontruiming der stad door
de burgerbevolking worden voorloopig niet
bevestigd.
Te Addis Abeba en in de omgeving
wordt," nu met Graaf Vinei de laatste ïta
liaan vertrokken is, weer veel luchtafweer
geschut in stelling gebracht
Radio-Harrar vernield?
Men -gelooft in' Italiaansche kringen, dat
het radiostation van Harrar bij een lucht
bombardement vernield is, daar van dit
station geen uitzendingen meer worden ge
hoon!. Het blijkt echter dat dit langdurige
stilzwijgen vermoedelijk aan een zender-
storing moest worden geweten, daar thans
het contact tusschen Harrar en Gorrahei
weder hersteld is.
Teklé Hawariate's aankomst
T e k 1 Hawariate, die tot voor kort
de Abessijnsche gedelegeerde bij den Vol
kenbond was en die op zijn verzoek naar
Abessinië is teruggeroepen teneinde daar
belast te worden met een commando, is te
Addis Abeba aangekomen.
Men is van meening, dat Hawariate een
der bekwaamste militaire deskundigen is,
waarover Abessinië beschikt.
De Abessijnsche zaakgelastigde te Rome
bevindt zich eveneens op de terugreis naar
zijn vaderland.
Steeds meer troepen
naar Afrika
De troepenverschepingen naar Oost-Afrika
blijven voortduren. Op 30 October vertrek
ken de Biancamano en de Atlante, het eer
ste naar Massaoea met afdeelingen van de
vierde divisie zwarthemden „3 Januari" en
groote hoeveelheden oorlogsmateriaal aan
boord, het tweede naar Mogadiscio met af
deelingen zwarthemden en luchtvaartperso-
Italiaansche oprnarsch in
Zuid West Abessinië
De correspondent van Daily Tele
graph te Dzjiboeti meldt, dat de Ita
liaansche oprnarsch in Zuid-Westelijk
Abessinië langzaam geschiedt in de
richting van Harrar. Er wordt geen
ernstige tegenstand geboden en de
Abessijnsche troepenafdeelingen, wel
ke niet talrijk zijn, trekken zich
steeds terug, zoodra het op een slag
aankomt.
Het Italiaansche front strekt zich uit
over een breedte van 400 mijlen, welke
door drie kolonnes bezet zijn. Een hiervan
trekt op naar Gorgoroe, een andere naar
Geledi, terwijl de verstgevorderde afdeeling
zich in Noord Ogaden bevindt.
Harradigrat is door vliegtuigen verwoest,
terwijl Sasehbaneh en Dagga Bóer dagelijks
aan bombardementen bloot staan.
Het leger van Nassiboe is na de militaire
evacuatie van Harrar in de streek van
Dzjidzjiga geconcentreerd.
Het blad verneemt van zijn correspondent
te Adoea, dai in het Noorden de oprnarsch
op overeenkomstige wijze is georganiseer!
Vliegtuigen wjjzen den weg naar Admefas
De Italianen zijn van meening. dat Ras
Seyoem ernstiger tegenstand zal bieden >p
ongeveer 50 mijlen ten zuiden van Makka'lé
Volgens berichten uit Addis Abeba zal
Makkalé niet worden verdedigd. De burger
bevolking wordt geëvacueerd.
Uitbreiding der luchtmacht
in Zuid-Afrika
De regeering van de Unie van Zuid-Afri
ka is voornemens over te gaan tot uitbrei
ding van de luchtmacht, welke volgens een
vijfjarenplan zal moeten bestaan uit 250
nieuwe machines, 3000 werktuigkundigen eti
1000 .vliegers.
Italiaansch vliegtuig
neergeschoten?
Volgens Abessijnsche berichten zoudrn de
Italianen wederom een vliegtuig hebben
verloren, dat door de Abesstjnen zou zijn
neergeschoten.
Pauze in de onderhandelingen
De leidende figuren in het centrum der
bemiddelingspogingen te Parijs schijnen
besloten te hebben tot een korte onderbrc
king in de onderhandelingen tusschen de
ministeries van buitenlandschc zaken te
Rome, Parijs en Londen. De moeilijkheden
zijn waarschijnlijk veroorzaakt door de
straffe handhaving door het Foreign Office
van het oorspronkelijke Britsche stand
punt, dat nieuwe interpretaties noodig
maakt, waarvoor de Fransche minister
president Laval op het oogenblik echter
geen tijd heeft.
Het „Journal" bespreekt de nota van den
Amerikaanschen staatssecretaris Huil aan
de sanctie-commissie. Amerika behoudt zich
zijn vrijheid van handelen voor en dat is
niet bet slechtste middel om het conflict te
beëindigen. Anderzijds geldt echter ook
bier het: zaken zijn zaken, want de voor
naamste grondstoffen ontbraken op de lijst
van waren, die Amerika den strijdenden
partijen niet zou leveren.
Ook de „Jour" wijst op dit hiaat in do
economische blokkade van Italië. De deur
blijft open voor petroleum en katoen. Daar
door kan van een blokkade niet meer ge
sproken worden.
Dertig staten hebben zich tot nog toe
vóór het wapen-uitvoerverbod verklaard,
negen zijn toegetreden tot de financieele
sanctiemaatregelen en slechts drie staten,
w.o. Frankrijk, hebben erin toegestemd don
uitvoer van bepaalde oerlogsgrondstoffen
naar Italië te verbieden.
Frankrijk voert voor 800 millioen francs
naar Italië uit en deze markt zal thans
verloren gaan.
Minister Hoare naar Genève
Sir Samuel Hoare zal zich Donder
dagmiddag naar Genève begeven, om deel
te nemen aan de beraadslagingen.
Men verklaart te Londen, dat de reis
van Hoare naar Gencve bewijst hoe
groote böteekenis men m Londen hecht
aan de toekomstige besluiten van Genève
Tegelijkertijd hecht men er belang aan te
constateeren, dat hét besluit om naar Ge
nève te gaan voor den Britschen minister
niet wjjst op eenigerlei wijziging in de Brit
sche politiek.
Minister Eden zal. naar verluidt, Londen
reeds Woensdag verlaten en tijdens den
duur der besprekingen in Genève blijven.
De deelneming aan sancties
Costa Rica hééft aan den Vo>lken68hd
doen weten, dat het in verband met afijn
geografische ligging niet aan sancties
kan deelnemen.
Zwitserland heeft verklaard, dat een
volledig stopzetten van het goederenver
keer met Italië niet mogelijk is, daar
dit de Zwitsersche staatshuishouding te
zeer schaden zou.
Verder zijn dezer dagen te Genève nog
berichten binnengekomen van Denemarken.
Noorwegen en Zweden, dat zjj aan de
sancties zullen deelnemen.
Uit New Delhi wordt gemeld, dat de
Britsch-Indische regeering heeft besloten
finale en economische sanctiemaatrege
len tegen Italië toe te passen.
Ook Polen is bereid, de Volkenboudsactte
te ondersteunen; de regeering wijst er een
ter in haar antwoord op, dat de ontworpen
maatregelen een collectief karakter moetea
dragen, en dat Warschau daarom met aan
dacht de houding volgt, de door de andere
regeeringen in dit opzicht zal worden aan
genomen.
Britsche persstemmen
De „Daily Telegraph" gelooft, dat de
Britsche regeering van meening is. dat een
voldoende energie van Frankrijk en Enge
land door sancties een hindernis kan vor
men voor de Ttqliaansrhe veldtocht in Abes
sinië De Britsche en Fransche regeering en
de staven van beide landen werken n
samen. I)e taak van de Volkenbonds-i
missie Donderdag a.s. zal moeilijk zijn, het
niet deelnemen van Oostenrijk. Hongarije
en Duitschland aari sancties is nog niet op
gelost, Spanje is niet bepaald geestdriftig
voor sancties en de weigering van Brazilië
en Argentinië is een tweede gat in de ring
De „Morning Post" bericht, dat de voor
stellen van Mussolini thans in het Foreign
Office worden bestudeerd, men beschouwt
het als een bemoedigend feit, dat Italië
vredes-voorstellen heeft gedaan, hoewel de
Italiaansche voorstellen geen waarschijn
lijkheid van eon spoedige regeling doen
\erondcrstellen. De Britsche regeering heeft
derhalve de voorstellen van Laval, de sanc
tie-toepassing uit te stellen, moeten afwij-
Te Londen venvacht men, dat het
kracht worden van de sancties voor
laatste half November zal worden besloten.
Baldwin over het
wereldprobleem
De vrede heeft opgehouden een academisch
probleem te zijn; hij is geworden een zaak
van persoonlijke werkelijkheid voor iedere
man, iedere vrouw, ieder kind, zoo heeft de
Britsche minister Baldwin gisteren in
een verkiezingsredevoering verklaard.
Het probleem, waarvoor de werpld thans
gesteld staat is niet minder dan dit: moeten
geschillen, wanneer deze zich voordoen tus
ichen naties, door oorlog worden opgelost,
of kunnen zij worden opgelost door een wet-
tclijken ■'■ang van zaken zooals dat gehrui
kelijk is bij particuliere geschillen? Hierop
kan slechts één antwoord zijn.
Het volk van Groot Rrittannië zou deze
ernstige zaken niet tot een oplossing kunnen
brengen door zichzelf in een staat van iso
lement van de wereld te hrengen. Een ge
meenschappelijke inspanning ten behoeve
van den rede is geen óroom. Het is geen
donquichotterie, maar hard, gezond ver
stand.
In het vervolg van zijn rede ging Baldwin
over tot behandeling van de noodzakelijk
heid te voorzien in de gebreken, die men
liad laten inslaan in de defensiedienslen.
De reis van Graaf Vinei
Graaf Vinci, die Italiaansch gezant was
te Addis Abeba, is thans te Dzjiboeti aan
gekomen.
Amerikaansche
vliegtuigmotoren
Van welingelichte zijde wordt medege
deeld, dat Italië geruimen tijd geleden bij
de Amerikaansche Curtis-Wright motoren-
fabriek 100 vliegtuigmotoren had besteld,
waarvan 50 geleverd waren toen president
Roosevelt het wapenembargo tegen Italië
afkondigde.
Men vreest dat men de overige vijftig
motoren niet zal ontvangen.
Vliegbooten voor de
Imperial Airways
Daily Telegraph geeft een uiteenzetting
van de uitbreidingsplannen der Imperial
Airways en verklaart, dat binnenkort orders
zullen worden geplaatst voor de levering
van 15 nieuwe vliegbooten, welke mil
lioen zullen kosten.
De machines zullen vier motoren hebben,
met een actieradius van 1500 mijlen en
kruissnelheid van 100 mijlen per uur.
Men zal door deze aanschaffing een stap
verder komen op het gebied van een trans-
atlantischen luchtdienst, welke mogelijk
over twee routes zal loopen, waarbij reke
ning wordt gehouden met luchtslroomen en
occonomische werking.
De verjaardag van het
fascisme
Gistermiddag tusschen 12 en 1 uur heb
ben ter gelegenheid van den verjaardag
van het fascisme boven alle Italiaansche
steden vliegtuigen gevlogen, boven Rome
niet minder dan 400 stuks.
Gisteren is tevens de dienst geopend op
de geëleetrificeerde spoorlijnen Rome—Na
pels en RomeFlorence. Het is thans mo
gelijk. den afstand RomeMilaan af te leg
gen in 7 uur 40 minuten, terwijl men er in
1922 14 uur en 12 minuten voor noodig had.
De afstand NapelsMilaan wordt afge
legd in 12 uur en 10 minuten, tegen 19 uur
en 40 minuten in 1922.
Een vlieger in Surinaarosch
oerwoud?
Men is op bet oogenblik in de Vereenigde
Staten bezig met de organisatie van een
expeditie, die op zoek zal gaan naar den
vlieger Paul Redfem, die in 1927 verdween
tiidens een poging, om een non-stopvluch*
van Georgia naar Rio de Janeiro te maken.
Men gelooft, dat Redfem nog steeds in
leven is en in de oerwouden van Surinam"
verblijft.
De expeditie zal onder leiding staan van
majoor Willis Taylor.
De stormramp op Haïti
Op Haïti zijn volgens nadere berichten
omstreeks 3000 personen tengevolge van de
KWALITEITS - WAARBORG
is Het. als Uw rooktabak komt uitde
oudste Friese he Tabaksfabriek van
JOUREFRIESLAND- OPGERICHT 175J
FRIESCHE
1 D'E I HEEREN BAAI EN
V' - J BAAI-TABAK
stormramp dakloos geworden; het aantal
dooden wordt op 2000 geschat.
Het is voorloopig nog onmogelijk een over-
zicht te krijgen over de ontzaggelijke ma-
terieele schade en de vernieling, die aan de
te velde staande oogst is toegebracht.
De regeering van Haïti heeft terstond
maatregelen genomen om den noodlijden
den te hulp te komen.
In Griekenland is het rustig
Gisteren is in geheel Griekenland de staat
van oorlog weder opgeheven. Elke oneer-
biedige uiting aan het adres van den m<>-
narchistischen staatsvorm blijft echter
streng verboden, evenals opruiing. Bladen,
die handelen in strijd met deze voorschrif
ten, kunnen bji besluit van den minister
van Justitie worden verboden.
Dagelijks worden communisten uitgewe
zen, die worden overgebracht naar de eilan
den in de Aegaeische Zee. De terugkeer van
den koning zal waarschijnlijk in het mid
den van de volgende maand plaats vinden.
Een uit drie leden bestaande commissie
zal den koning te Londen op de hoogte stel.
len van het resultaat der volksstemming.
Ierland los van het
Britsche Rijk?
Naar te Dublin verluidt zou de Iersche re
geering een grondwetwijziging overwegen,
om thans over te gaan tot definitieve op-
heffing van de betrekkingen tot den Koning
van Engeland en van de instelling van een
gouverneur-generaal van het Britsche Rijk
in den Ierschen Vrijstaat.
FINANCIEELE SANCTIES IN
FRANKRIJK VAN KRACHT
Ter uitvoering van het besluit door cPa
ooördinatie-commissie te Genève genomen,
is te Parijs een verordening gepubliceerd',
waardoor d» financieele sanctiemaatregeletf
tegen Italië, van kracht zijn geworden.
Kort Nieuws
De ijsbreker „Malygin" Is na een tocht
van 115 dagen uit het noordpoolgebied te,
ruggekeerd. De reis gold in het bizonder eeq
onderzoek naar den noordelijken zeeweg.
De zeventiende verjaardag van de on
afhankelijkheidsverklaring van Tsjecho-Slo-
wakije is gisteren in de geheele republiek
op feestelijke wijze gevierd.
MEER ROODE KRUISEN
DAN HOSPITAALBEDDEN
De laatste troepen zijn naar
het front vooruitgeschoven
(Van onzen specialen correspondent
W. F. Deedes)
Ilarrar, Maandagavond.
In het door muren omringde Harrar.
eens de mooiste stad en de trots van Abes
sinië, lieerscht thans wanhoop en verwar
ring en de bevolking leeft aan de grens
van paniek of hysterie. Het laatste deel
van de 20.000 man sterke troepenmacht, uit
de provincie Harrar en de omliggende dis
tricten in de stad bijeengekomen, is naar
het front vertrokken. De bevolking werd
van 25.000 tot 10.000 zielen teruggebracht.
De massa's Roode Kruisen op alle gebou
wen van belang aangebracht, de gewapen
de wachten, het gesluierd licht na het in
vallen van de duisternis toonen dat het
stadsleven en de stadsbelangen volkomen
aan den oorlog ondergeschikt zijn gemaakt
Van het hooge stadsgedeelte uit zijn de
toppen van de Goreis-bergketen naar het
Oosten duidelijk zichtbaar, naar het even
belangrijke militaire centrum Dzjidzjiga.
Daarachter strekken zich de verlaten vlak
ten van Ogaden uit. Vijftig mijlen naar het
Westen ligt Diredawa, door een ruwen weg
met Harrar verbonden. Dat is het centrum
van waar nieuws uit de hoofdstad binnen
komt, evenals geruchten, dat Harrar tien
malen per dag wordt gebombardeerd.
Omdat Harrar dichter bij het gebied der
vijandelijkheden ligt en het leven er dus
meer in gevaar is dan te Addis Abeba,
worden de overgebleven inwoners steeds
moedcloozer en meer en meer wanhopig
De nabijheid van Italiaansche vliegtuigen,
van welke voortdurend wordt bericht, dat
zij dorpen in de naaste omgeving bombar
deeren, hebben de bevolking er van over
tuigd, dat Harrar vroeger of later zal val
len en dat ten 9lotte de Italiaansche infan
terie hij pen oprnarsch van het Noord-Wes
ten door het omliggende gebied zal trekken.
De bevolking van Harrar. die een af
keer heeft van de bevelen der Amha-
ras, die thans de stad bchcerschen,
trekt zich niets meer van Abesslniës
toekomst aan en de stad mist daarom
het moedige optimisme en enthousias
me. dat te Addis Abeba heerseht. Nu de
troepen de stad verlaten hebben, zijn
het alleen nog maar de onheilspellende
Roode Kruisen, die haar belang inboe
zemen en die de stemming van de be
volking op peil houden.
Hit de hoeveelheid rood en wit, die
op -ie daken en muren van de stad is
gesmeerd, kan men afleiden, dat Har
rar het hospilaalccntrum voor het ge*
heele Zuiden zal worden en dit is tot
op zekere hoogte de bedoeling van de
Abessijnen.
Het is helaas waar, dat er in den werke-
lijken zin van het woord meer Roode Krui
sen dan bedden in de stad zijn. Tot nu toe
zijn geen gewonden naar Harrar gebracht,
maar wanneer de strijd voortduurt en Dr.
Hockman's kamp in de buurt van Dzjidz
jiga overvol wordt, zullen zieken en gewon
den naar Harrar worden gebracht, waar
mede de stad zich geen raad zal weten en
vi aarvoor zij niet in staat zal zijn te zorgen.
Het nieuwe paleis is herschapen in een
hospitaal. Dit gebouw en het militaire hos
pitaal buiten de stad, tezamen met de
Zweedscho en Fransche missies, bieden
plaats voor niet meer dan 700 bedden. Men
hoopt nog enkele huizen in te richten.
Maar zelfs, wanneer de accomodate vol
doende zou zijn. dan nog is er een ver
schrikkelijk gebrek aan personeel.
Zelfs een enkel bombardement zou alle
ziekenzaalaccomodatie kunnen uitputten.
Men heeft de mogelijkheid overwogen om
gewonden en hospitaalsoldaten naar Addis
Abeba te vervoeren, maar alleen de zeer
licht-gewonden zouden een kans hebben
om zulk een tocht te overleven. Als ernstige
gevechten in het Zuiden plaat9 mochten
vinden, zouden de hospitaal toestanden te
verschrikkelijk zijn om aan te denken.
Gedurende de laatste weken hebben
de bewoners oefeningen in luchtbe
schermingsmaatregelen gehad, wat zij
roerend onbeholpen en plichtsgetrouw
deden. Dit heeft in hooge mate tot de
paniek in de stad bijgedragen.
Militairen uit het Westen zijn langs
den groenen heuvelrug die Harrar om
geeft. geplaatst met de opdracht nade
rende vliegmachines te rapporteeren.
Tot nu toe hebben zij slechts twee ma
len groot alarm gegeven, waarop do
geheele bevolking haastig in alle rich
tingen verspreidde. Sinds men dag en
nacht schoten van onbekenden oor
sprong en geluid hoort, is het moeilijk
uit te maken, wat de bevolking als een
alarmsignaal beschouwt.
De voorzorgsmaatregelen in de stad .zelf
herinneren aan Londen gedurende den oor
log. Geen lichten: gordijnen en blinden
voor ramen en deuren. Het electriciteitsnet
is afgesneden cn de bewoners mogen na
donker geen lantarens opsteken. Deze voor
zorgsmaatregelen schijnen, voor zoover ik
van een nabijzijnden heuvel kon nagaan,
volkomen te worden opgevolgd. Harrar is
nachts zoo volkomen donker, als geen
cmkele groote stad ooit zal kunnen zijn.
Na donker te Harrar te loopen is even
onpleizierig als gevaarlijk. Toen ik, dwaas
genoeg, probeerde 's nachts een wandeling
van liet Centrum naar de stadswallen te
maken, werd ik op een afstand van 500
meter zeker 17 malen dne^ epn iwacht -
geweer aangehouden. De wachten zijn er
strenger dan de overtreder zelf en veiert
hebben volgeladen geweren en bezitten niet
den moed om af te vuren. Toch is het-vei
liger onmiddellijk stil te blijven staan, zoo
dra „halt!" wordt geroepen, want een ang
stig Abessijn kan een geweer afschieten
voor hij het weet
Men gelooft nog steeds algemeen, dat
ieder die blank is een Italiaan is, waardoor
het noodig is de nationaliteit af te roepen,
zoodra men wordt aangeroepen. Bovendien
loopt men kans in de donkere straten een
in slaap gevallen schildwacht wakker te
schrikken, wat vrijwel dezelfde gevaren op-
Tegelijkertiid leidt de afwezigheid van
gewapende autoriteiten tot roof en plunde
ring op groote schaal.
De handel te Harrar is nog meer onder
druk geraakt dan die te Addis Abeba, sinds
meer dan de helft der bevolking zich in
naburige koffieplantages heeft verstopt.
Omdat de natuur ook voor signor Mussolini
niet stilstaat en de koffie voortgaat te
groeien, wordt nog steeds op kleine Schaal
in koffie en andere voedingswaren gehan
deld, maar in andere richting is het oeco-
nomisch leven ernstig ontwricht.
Do thaler, een geldstuk, is hier dichter
bij de kust, gestegen tot elf in het pond en
is een voorwerp van smokkelhandel. De
prijzen zijn tegelijkertijd geweldig gestegen
Benzine is honderd procent duurder gewor
den, voedsel van 30 tot 50 Nu de kooi>-
liedren iederen nacht verdwijnen, is het on
mogelijk zaken normaal voort te zetten.
Kort geleden vluchtte de Grieksche
eigenaar van het eenige hotel hier in
een groote paniek, na eerst zijn voe
dingswaren met groote winst aan Euro
peanen te hebben verkocht.
Het Britsch consulaat was genood
zaakt zijn deuren open te zetten voor
Engelsche journalisten cn anderen, die
in den tuin kampeerden.
Na de zaak nog eens te hebben over
wogen, keerde de Griek ten slotte on
der aandrang terug en als men hem
wil gelooven bestaat er in geheel Abes
sinië geen dapperder man.
De' Oostzijde van de stad is streng be-
waqkt om iedereen den pas naar Djidzjiga
af te snijden.
Na den afmarsch van Dedzjasmadsj Nas
siboe die vorige week met zijn troepen de
stad heeft verlaten, komt er te Harrar geen
authentiek nieuws meer uit Addis Abeba
binnen. Dzidjiga is blijkbaar verlaten en
de troepen zijn naar het front vertrokken,
maar 200 Amerikaansche motorlorries zijn
nog steeds in werking tusschen Dzjidzjigi
en het Zuiden. Zij zullen eveneens het wa
pentransport van Britsch Somaüland naar
het front verzorgen.
Do telegraafverbinding tusschen Sasaba-
naoeDzjidzjigaGorahai en Doggah Boer
wordt bij afwezigheid van Nassiboe niet ge
bruikt Daar Diredawa het meest belang
rijke spoorwegcentrum aan den spoorweg
fs zijn daar evenals te Harrar militaire vei
ligheidsmaatregelen genomen.
Uitgebreide militaire voorzorgsmaatrege-
gelen zijn getroffen op een ander belangrijk
punt van den spoorweg naar de Awash-
brug, een 200 voet breed rivierbedje. Mili
taire posten zijn bij de brug opgesteld, af
gescheiden door prikkeldraadversperringen
en afweergeschut staat gereed.
Copyright Hornlngpost—A.N.P.Jf
