DE BOUW VAN DE
TWEEDE STATENDAM
Yr REEPEN.
IEDEREN DAG 2 BONS VOOR
GRATIS BUITENLANDSCHE REIZEN
WOENSDAG 16 OCTOBER 1935
EERSTE BLAD PAG. 3
ANDERHALF JAAR WERK
VOOR 4500 a 5000
ARBEIDERS
Een tijdelijke korting op het loon
van 2%
Het zusterschip van de Statendam wordt
een dubbelschroefs turbineschip, groot onge
veer 33.000 ton. Het is dus grooter dan de
St-'fnaam. welke 28.000 ton meet.
Het schip is het grootste, dat ooit op een
Nederlandsche werf werd gebouwd. Hoe
wel het van meet af een zusterschip van
de „Statendam" is genoemd zal het daar toch
in vele opzichten van verschillen.
De vorm van het schip is veel moderner.
Met de nieuwere stroomlij nprincipes is reke
ning gehouden, terwijl ook verder de nieuw
ste vindingen der techniek zijn toegepast.
Het schip zal twee korte, zware schoorstee-
nen krijgen en ook daardoor een moderner
indruk maken.
De snelheid van het schip zal 20M
21 mijl moeten bedragen. Ze is dus
grooter dan die van de Statendam,
welke 18 h 19 mijl bedraagt. Aan de
accomodatie van de passagiers in
totaal ongeveer 1300 zal de grootste
zorg worden besteed.
Zoo zullen zooveel mogelijk dekhutten
worden gebouwd, die het best „ver
koopbaar" zijn, terwijl heel de bouw
van het schip verder zal zijn toege
spitst op comfortabel passagiersver
voer. Bij de inrichting zal men echter
niet de luxe laten domineeren maar
goede moderne smaak.
Het spreekt vanzelf, dat alle krachten
tullen worden ingespannen om den bouw
tot een succes te maken. Hoewel het wel
mogelijk was om het schip op één Holland-
6che werf geheel af te bouwen heeft men
daarvan afgezien, mede op aandrang van de
Regeering, die niet wenschte, dat een enkel
bedrijf of een enkele stad plotseling een zeer
groot aantal werkkrachten zou trekken die
na den afbouw toch weer op straat zouden
komen staan.
Daarom hebben de verschillende werven,
die voor den bouw in aanmerking kwamen
zich vereenigd in een comité, dat de verdere
onderhandelingen heeft gevoerd met de Re
geering en de Holland Amerika-lijn.
Tot Vrijdagmiddag toe stond nog niet'vast,
Bat het schip in Holland gebouwd zou kunnen
worden, aangezien de Engelsche werven
voordeeliger offerten haden gedaan en de
Holland Amerikalijn het niet kon verant
woorden een hooger prijs voor het schip te
betalen dan economisch verantwoord was.
In de slotbespreking van Zaterdag Is
echter, mede door het ingrijpen der
Regeering, die zich zeer groote opoffe
ringen getroost heeft om den bouw
mogelijk te maken, in principe het
besluit gevallen, waardoor de bouw in
Nederland verzekerd werd.
De werven en de arbeidersorganisaties
hebben daarbij ook concessies gedaan.
Hoewel over de werkverdeeling nog niets
vast staat, kan als zeker worden aangeno
men, dat de Rotterdamsche Droogdok Maat
schappij tegenover de H. A. L. de verant
woordelijke maatschappij zal zijn die officieel
het nieuwe schip zal bouwen. De R. D. M.
zal ook het geheele casco bouwen, waartoe
een van haar hellingen verlengd zal moeten
worden. De voornaamste machines zullen
door De Schelde te Vlissingen worden ge
leverd.
In Maart 1938 zal het nieuwe schip gereed
bioeten komen.
De Holland-Amerikalijn moet hier in ver
band met haar vaarplan staat op kunnen
maken, waarom ook bijzondere maatregelen
zijn getroffen. Zoo hebben de arbeidersorga
nisaties zich verbonden, dat gedurende de
periode van den bouw stakingen zullen wor-
den voorkomen.
Enkele bijzonderheden
De naam van het schip staat nog niet
Vast, maar het is vrijwel zeker, dat de veel
genoemde naam „Prinsendam" niet zal
worden gekozen.
Psychologische factoren spreken hierin
ttede en ook bij d'e naam zaïl vooral moeten
(worden gelet op de Amerikaansche klanten.
Wat de afmetingen betreft kunnen we d-e
Volgende maten opgeven: lengte tusschen
de loodlijnen 213.35 M., lengte over adles 229
M., breedte 26.82 M., holte tot het B.-dek
16.75 M. De diepgang zal bedragen 32.4 voet,
het mechinevermogen 34.000 as-p-k., de
bruto Riegoster-tonnage 28.290.
Bij de plannen zijn speciale voorzieningen
getroffen tot voorkoming van brandgevaar,
waartoe vuurvrije schotten zullen worden
aangebracht, brandvrije verf zei worden ge
bruikt en een alarm-inrichting zal worden
ingericht.
Het schip is zoodanig ingericht, dat de
Verschillende klassen verwisselbaar zijn,
zoodat men bij veel aanvraag voor Iste klas
ook een grootere Iste klas-af deeling beschik
baar heeft en bij veel vraag naar touristen-
klasse ook daarin kan voorzien.
Het feit, dat men zooveel mogelijk buiten
hutten wilde maken, heeft er toe geleid, dat
de eetzalen niet van stuurboord tot bakboord
zullen doorloopen gelijk tot nu toe bij de
meeste sahepen het geval is.
In de eetsalons is nu een bijzonder venti
latiesysteem toegepast.
Het nieuwe schip krijgt behalve een thea
ter, winkels, sportdekken en zwembaden
ook over dn verschillende dekken een door
glas afgeschoten promenade.
Medewerking van de vakbonden
Aan het einde van de vorige week wer
den de besturen van den Alg. Ned. Metaal-
bewerkersbond, den Ned. R.K. Metaalbewer
kersbond en den Chr. Metaalbewerkers-
bond in Nederland voor de vraag gesteld,
eerst door den minister van arbeid, prof.
G e 1 i s s c n en daarna door de directie
van de vijf groote ondernemingen: de Rot
terdamsche Droogdok Maatschappij, Wil-
ton-Feijenoord, P. Smit Jr. te Rotterdam,
Werkspoor te Amsterdam en de Maat
schappij „De Schelde" te Vlissingen of er
onzerzijds medewerking verleend kon wor
den om de bouw van de tweede Statendam
in ons land te houden.
Voor de vertegenwoordigers van onze
bonden was de vraag of wij aan de arbei
ders medewerking zouden verleenen, vrij
gemakkelijk in bevestigenden zin te beant
woorden.
Door onzen bond en de Vak-centrales
was reeds van alles gedaan om te voor
komen, dat, om welke overwegingen ook,
dit belangrijke werk ons zou ontglippen
Wij konden er ecliter niet in toestemmen,
dat opnieuw loonsverlaging zou moeten
worden aanvaard.
Zaterdagavond moest in deze een beslis
sing genomen worden en waren onze be
sturen door de vijf hierboven genoemde
groote werkgevers uitgenoodigd om te ver
nemen op welke wijze het nog mogelijk zou
zijn tot een oplossing te komen en dit schip
bier te houden. De werkgevers waren, na
alles wat zij zich in deze al aan offers
hadden moeien getroosten, aan het einde
van hun kunnen en terwille van eigen be
staan zouden zij, hoe moeilijk het ook zou
vallen, van dit werk moeten afzien als on
zerzijds geen medewerking kon worden
verleend.
Ook de regcering en
hadden thans alles gedaan wat mo
gelijk was en er bleef nog een bedrag
van f 750.000.te overbruggen. De
werkgevers moesten Maandagmorgen
beslissen en hebben zich verplicht
een deel van dit bedrag voor hun
rekening te nemen, mits onze bestu
ren bereid waren hun medewerking
te verleenen om een bedrag groot
f 300.000.bijeen te doen brengen
door korting op de loonen.
Daartoe waren verschillende wegen mo
gelijk, n.l. loonsverlaging of wel, verlaging
alleen voor hen, die aan het schip zouden
werken door het toepassen van een omslag
of inhouding tot het benoodigde bedrag
bijeen is.
Maandag hebben de samenwerken
de besturen, na alles wat met deze
aangelegenheid in verband staat, nog
eens overwogen te hebben, besloten
hun medewerking toe te zeggen en
voor de leden te verdedigen, dat dit
bedrag van drie ton bijeen gebracht
moet worden door inhouding op de
loonen van allen die werkzaam zijn
in genoemde vijf ondernemingen, on
geacht of zij al dan niet aan dit
schip werken.
Dit zal dan moeten geschieden door
inhouding van 2y2 pet. van het loon.
dat iedere week wordt ontvangen en
dit zal moeten duren tot genoemd
bedrag bijeen is.
Voor overleg met de leden of het personeel
is ons daarbij geen gelegenheid meer gege
ven en onze besturen stonden daarbij voor
de belangrijke beslissing in deze de verant
woordelijkheid op zich te moeten nemen.
Wanneer zij medewerking afwezen, zouden
zij de laatste kans om dit schip in ons
land te doen bouwen, verspelen.
Daar wij omtrent dit laatste van minis
ter Gelissen, zoowel als van de vijf betrok
ken ondernemingen de stellige verzekering
hadden gekregen, hebben onze besturen de
knoop in deze doorgehakt en hun mede
werking toegezegd.
KERKNIEUWS
CHR. GEREF. KERK
Beroepen: Te Sneek S. Zwiep te Zeist.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Aalsum, J. Loos te Oudega
Aangenomen: Naar Kamperveer cand.
H. Talsma te Mijdrecht.
Bedankt: Voor Kockengen (toez.), cand.
H. Talsma te Mijdrecht. Voor Middelharnis,
K. van der Pol te Boven-Hardinxveld. Voor
Oldebroek, S. van Doip te Den Haag.
HULPPREDIKERS
Het adres van cand. J. G o r i s, Lange
Kerkstraat 30, Goes is veranderd in Rot-
terdamischerijweg 3, Ove re chic
(by R'dam). Hy is beroepbaar en in de gele
genheid eiken Zondag de kerken te dienen.
Het adres van Cand. L. Berger, hulppre
diker van de Geref. Kerk van Oosterend
(Texel) is met ingang van heden3 den
Burg, Schildereinde 81.
retl i $en maquette van het zusterschip van 'de StatendamDe lijn van het nieuwe schip
esti*%ooals Jnen wa* mo^erner eri sneller.
DE SYNODE
VAN STEGLITZ
DE ONGEVRAAGDE
SPREKER
Standvastig in 't geloof
(van onzen Duitschcn correspondent)
Dahlem is niet slechts een der lieflijkste
en voornaamste voorsteden van Berlijn. Het
bekleedt een vooraanstaande plaats in den
kerkdijken strijd, welke de aandacht der
gansdie geloovige wereld op zich gevestigd
houdt Hier werd in het voorjaar de tweede
synode der Oud-Pruisische Unie gehouden.
Hier mocht ik thans in het fraaie kerkelijke
gemeentehuis luisteren naar het verslag, dat
door Ds. Niemöller aan zijn gemeente werJ
gegeven van de derde synode, welke een
week geleden in Steglitz plaats vond.
Men gaat den diepen ernst en de vér
strekkende beteekenis van den kerkelijken
strijd pas bij benadering meevoelen, wan
neer men de spannende belangstelling con
stateert, welke er ln breeden kring voor het
kerkelijk vraagstuk heerscht
Stoelen, banken en tafels worden aange
schoven, om aan allen een zitplaats te bie
den, maar tenslotte gaat ook dat niet meer:
de gangdeuren blijven wijd open, om aan
hen, die tot de groote zaal geen toegang
meer krijgen, althans het luisteren mogelijk
te maken.
Een zitting van den Pruisischen Broeder-
raad heeft Ds. Niemöller verlaten, om zijn
gemeente niet teleur te stellen. Men leest
hem de vermoeidheid van het gelaat, maar
de hartelijkheid der begroeting maakt hem
sterk en zijn onvoorbereid verslag van de
laatste synode groeit tot een voordracht vol
spanning en innerlijk contact Men beseft
heel duidelijk: het geloof der vaderen wordt
van allen kant aangevallen, dwaalleer wordt
officieel getolereerd, de vervreemding tus
schen staat en kerk neemt zienderoogen
toe en de formeele bereidwilligheid van
staatswege, nu eindelijk tot een bevredigen
de oplossing te komen, raakt den kern der
dingen het onaantastbaar Evangelie van
Christus niet aan.
Het ongevraagde woord
Toen op den eersten dag der synode
onuitgenoodigd een vertegenwoordiger
van rijksminister Kerrl verscheen en on
gevraagd 't woord voerde, ontstond er
een spanning in de gemeentezaal te
Steglitz, welke praeses D. Koch noop
te, allen dringend te verzoeken, kalm
naar den vertegenwoordiger der regee
ring te luisterenl Uit de officieele ver
klaring, dat de rijksregeering deze sy
node, nu de besprekingen over het
kerkelijk vraagstuk in een nieuw sta
dium zijn gekomen, voor overbodig
houdt, blijkt duidelijk, hoe weinig be
grip men in toonaangevende kringen
heeft voor den ernst der situatie in
't evangelische Duitschland in onzen
tijd.
Op deze Derde Synode heeft men gewor
steld om de vrijheid der gebondenen. Het
resultaat der langdurige besprekingen, dat
waarschijnlijk a.s. Zondag in heel Pruisen
van den kansel zal worden voorgelezen, is
samengevat in een drietal vragen:
1. Waar komen wij vandaan?
2. Waar bevinden wij ons thans7!
3. .Waarheen gaat onze weg?
Christus alleen
Nadrukkelijk wordt ieder bondsgenoot-
sohap van de hand gewezen met ben, die
een nationale volkskerk nastreven. Er be
staat ©en aan sterkte toenemende wil, het
geloof der vaderen af te schaffen. Reeds
hoort men spreken van een Duitsche Ge-
loofsbeweging voor het Duitsche volk en aan
den verkondiger van deze dwaalleer, pro
fessor Hauer, wordt het recht tot spreken
toegekend. In den strijd tegen dit gevaar
kent de kerk geen neutraliteit: „Christus
alleen is de rots, waar wij op bouwen".
Het oogenblik is gekomen, waarop
men moet zeggen: „Men moet God
meer gehoorzamen dan de mensohen".
Eenstemmig is men op deze synode
overeengekomen, dat absolute vrijheid
verlangd moet worden inzake het ver
strekken van de sacramenten der kerk
aan joden, die uit innerlijke overtui
ging tot de kerk van Christus zijn
overgegaan. Allen, niet slechts de jo
den, gaan gebukt onder den last der
zonden en voor allen bestaat er slechts
één verlosser: Jezus Christus. Enkel
en uitsluitend aan Gods genade is de
redding der menschheid te danken.
Ook aan de joden moet de mogelijk
heid worden gelaten, den weg tot deze
verlossing te vinden. Wie zulks ver
raad noemt, die lastert God.
Ten opzichte van de zoogenaamde „Be-
sohlussstelle" werd op de synode vastgesteld
dat de kerk geen beslissingen kan erkennen,
welke van invloed zijn op de uitoefening
van haar dienst De aan de kerk toegewezen
gelden moeten haar werk vergemakkelijken,
de controle moet door kerkelijke instanties
worden uitgevoerd.
ADRES WIJZDGING
Naar aanleiding van het vertrek
Utrecht van den tegenwoordigen scriba,
derling F. Elders, zal voortaan het adres
de Gereformeerde kerk te Venlo zijn by den
Predikant Ds. J. Groen, Mgr. Dr. Nolenspl. 22.
RADIO-KERKDIENSTEN
Ter aanvulliing van onze gieteren ge
plaatste herinnering aan de 10 jaren bestaan
de Radio-kerkdiensten zij nog gemeld, dat nog
vóór de organisatie dezer diensten was gere
geld, door Ds. L. J. v. Leeuwen, toen te Hilver
sum, reeds pogingen in deze richtingen waren
gedaan. Het voorloopig comité voor den Geref.
Radio-kerkdienst heeft bestaan uit Ds. W.
Bouwman van Leiden, Ds. J. A. Tazelaar van
Rotterdam en Ds. Jac. van Nes te Den Haag.
De eerste dienst te Rotterdam uitgezonden op
28 Oct. 1925, werd geleid door Ds. Tazelaar.
Voorzitter der Synodale Deputaten is thans
Ds. W. Bouwman, secretaris Ds. Tazelaar.
Het Hervormd Kerkcomité heeft Ds. van
Leeuwen tot voorzitter, de commissie voor
Orthodox-Luthersche Kerkdiensten Ds. C. F.
Westerman te Amsterdam.
TEGEN HET BISSCHOPSAMBT
Op de Hongaansche predikantenvergadering
te Sarospat ak hield Prof. Dr. Révèsz van de
universiteit te Debrecen een rede, waarin de
hoogleeraar zich tegen het bisschopsambt in
de Hongaarsche Gereformeerde (Hervormde)
Kerk richtte. Hy achtte dit ambt onvereenig-
baar met de Presbyteriaansche beginselen van
het Hongaarsche Gereformeerde leven en
eischte de afschaffing ervan. Merkwaardig
was, dat de vergadering aan dit requisitoir
instemming gaf en zelfs de aanwezige bis-
/T^nL& door het gebruik van
/-^T^hdllandsch-
(WZWITSERSCHE
WAT GIJ TE DOEN HEBT!
1. Bij Uw winkelier
5 HOLLANDSCH
ZWITSERSCHE REEPEN
te koopen en wel:
1 chocolade reep
1 Volle Melk reep
1 Hazelnoot reep
1 Nootvruchten reep
1 Toffee reep
Totaal dus 5 reepen.
2. Vraagt daarbij „een invul-
biljet.
3. Vermeldt op dat invulbiljet:
„Welke Uw smaak is"
dat wil zeggen:
A. in welke volgorde gij
die 5 bovengenoemde
ree^pen het smakelijkst
B. Waarom gij den door
U eerst te noemen reep
het smakelijkst vindt.
4. Zendt ons dat invulbiljet
ten spoedigste aan beide
zijden goed ingevuld toe,
en sluit daarbij de
5 reepetiketten in.
DE PRIJZEN:
Voor Volwassenen:
7 dagen per boot naar Noorwegen;
dagen langs den Rijn (tot Wiesbaden);
6 dagen naar de Ardennen, Luxemburg, Brussel en
Antwerpen. (Alle reizen te maken in den zomer 1936)
Een Simplex rijwiel (desgewenscht f 35.—)
Voor de Jeugd:
7 dagen per S.S. „Slamat" naar Schotland (voor meis
jes van 12-20 jaar) (uitsluitend eerste klas hutten).
7 dagen per S.S. „Tarakan" (kampeerschip) naar
Noorwegen (dit voor jongens van 15-18 jaar).
De „Slamat" en „Tarakan" reizen zijn uitsluitend voor
leerlingen van Gymnasia, Handelsscholen, Lycea.
H.B.S. en M.U.LO.
Verder voor de Jeugd:
6 dagen naar het Buitenland (groepsreis voor meisjes).
6 dagen naar het Buitenland (groepsreis voor jongens).
Reisbestemming is een verrassing.
De jeugdreizen vinden plaats onder vertrouwde leiding.
Toestemming von ouders of voogden wordt door ons verlangd.
Een Simplex Rijwiel.
Bovendien nog 3 Hoofdprijzen:
Reizen naar Zwitserland - Tyrol de Rivièra.
(uitsluitend voor volwassenen)
Alle reizen zijn compleet georganisseerd.
Eerste rangs Hotels.
Behalve de 2 BONS, welke IEDEREN DAG voor GRABS BUITENLANDSCHE REIZEN
worden toegekend uit de op dien dag ingekomen invulbiljetten, zullen BOVENDIEN
IEDERE MAAND DE 3 HOOFDPRIJZEN: REIZEN NAAR ZWITSERLAND, TYROL, DE
RIVIERA toegewezen worden.
MAAND TOT MAAND door
N.V. Hollandsch Zwitsersche Chocoladefabriek - Vaartstraat 84 - Amsterdam-Z,
schop Dr. Farkee toestemmen moest, dat
Prof. Dr. Révèsz in zijn stellingen gelijk had
de door hem beoogde hervorming ongetwij
feld komen moest, slechts wilde hy die voor
het moment nog afraden.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Ds. M. D. G y s m a n, vroeger werkzaam
by de Ned. Herv. Evangelisatie te Drachten,
heeft Zondag zijn intrede gedaan by de Ned.
Herv. Gemeente te Kampen als opvolger
vah Ds. van Schaick. De bevestiger, Ds. P.
"Warners van Doetinchem, had tot tekst Jes.
55 10 en 11, terwijl Ds. Gysman sprak over
1 Cor. 15 1 en 2.
UIT DE WIERINGERMEER
Men schryft ons:
De rechtzinnig Hervormden in de Wierin-
germeer, mochten zich Zondag j.l. verheugen
over het feit, dat zy weer een eigen voorgan
ger hebben verkregen.
De heer K. K i e w i e t, uit Bergum, die de
benoeming als Evangelist bij de Ned. Herv.
Evangelisatie in de Wieringermeer had aan
genomen, deed Zondagmorgen j.l. in de Ned.
Herv. Kerk zyn intrede. Vooraf was de heer
Kiewiet tot zijn dienstwerk ingeleid door Ds.
J. Groeneweg, Ned. Herv. predikart; te Hil-
im, die tot tekstwoord had gekozen Q Tim.
4 5. Na dit inleidend woord verbond de heer
Kiewiet zich aan zijn nieuwe gemeente spre
kende over Hand. 8 35. Toespraken werden
gehouden door Ds. Finkensieper, uit Zaandam,
voorheen voorganger der Evangelisatie, en
door den Voorzitter der Vereeniging, den heer
A. Hoogendoorn.
Kerk en Staat in Duitschland
Een moeder-overste gevonnist
De rechtbank te Berlijn heeft in de zaak
tegen moeder-overste Anna Brueggemann het
vonnis uitgesproken. Dit luid: „wegens over
treding der deviezenwet in vereeniging ge
pleegd" twee jaar gevangenisstraf en 40.000
R.M. boete.
ZENDING
EN PHILANTROPIE
MEJ. C. BA AR Bé
Op 25 October a.s. zal van Marseille per
Indrapoera naar Indië vertrekken mej. C.
Baarbé, die voor de Zending der Geref. Ker
ken van Zeeland, N.-Brabant en Limburg zal
werkzaam zyn onder de inheemsche vrouwen
en meisjes te Magelang. Mej. Baarbé heeft; 22
jaar het Chr. Onderwijs gediend, waarvan 14
jaar in Ned.-Indië.
GIFTEN EN LEGATEN
In de Geref. Kerk van Schevenin
zyn j.l. Zondag wederom twee giften van dui
zend gulden gecollecteerd voor de Diaconie.
VAN DEN ZENDINGSAKKER
Een Chr. Sanatorium voor
t.b.c.-lijders
In verbinding met het Betronella-hospltaal
te, en op 19 K.M. aflstand van Djokjakarta
aangekocht een terrein, bestemd voor d>
bouw van een bescheiden sanatorium voor
t.b.c.-lijders. Men had ook pogingen gedaan
tot stichting van een werkkolonie voor en ter
verpleging van krankzinnigen, doch die zijn
DE SADRACH-GEMEENTEN
Over den Terugkeer van eenige Sadrach-ge-
meenten en talrijke individueele leden tot de
Zending der Geref. Kerken op Java, hebben
wy reeds een en ander gemeld. Het is geble
ken, dat nu ook jongelieden uit den kring dier
terugkeerende wilden toegelaten worden tot de
Theol. Opleidingsschool te Djokjakarta. Niet
zonder zorg heeft men er toen negen ':ot de
opleiding toegelaten. De uitkomsten hebben
echter de zorg beschaamd: alle negen hebben
het diploma van den één jarigen cursus be
haald. Zy zullen nu arbeiden in de Sadrach-
gemeenten, die zich onder de leiding der Zen
ding gesteld hebben.
Dr. F. VELDSTRA
Het Zendingsblad verneemt, dat Dr. F.
Veldstra benoemd is tot directeur van het Zen-
dingshoepftaal te Poerworedjo, ter opvolging
van Dr. J. C. Flach, die zyn arbeid gaat neer
leggen.
Dr. Flach heeft tal van jaren de Zending
van de Kerken in Utrecht en Gelderland ale
directenr van haar Zendingsztiekenhuia ge
diend.
Dr. F. Veldstra is in den arbeid der Zending
geen onbekende. In overleg met de deputaten
voor de Soemba-Zending is hy door de Kerk
van Amsterdam benoemd en in Maart 1927
uitgezonden naar Djocjakarta voor het werk
in het Petronella-hospitaal. In Juni 1930 ging
hy naar Soemba en is daar geblevent ot 1933.
Ds. H. BERGEMA
Dr. D. VERVEEN
Dr. M. G. MULLER
Dr. M. O. Muller, missionair arbs van het
Petronella-Hospitaal te Djocja komt in Octo
ber met verlof naar Nederland.
Zorgwekkende cijfers
Prof. dr. E. Doumergue, de grijze Protes-
tantsche voorman en Calvijn-biograaf in
Frankrijk, teekent in het blad „Le Christi-
anisme au XXe siècle" een schrikkelijk
beeld van de verbolsjewiseering van het
Fransche leven. Volgens zijn artikel zijn van
de 120.000 onderwijzers die Frankrijk telt er
80.000 vereenigd in een nationale ondervvij-
zersvereeniging, welke in haar laatste con
gres openlijk en unaniem het bolsjewistisch
strijdprogram aanvaardde. In dit program
staat volgens prof. Doumergue, dat het
strijdend proletariaat zich met geweld van
de macht meester maken moét, de banken
moet bestormen en haar bestuurders zoo
noodig dooden, de pers in bezit moet
men met uitroeiing van haar tegenwoordige
leiders, van het leger de opperofficieren
moet gevangen nemen en zoo noodig dooden,
enz. De onderwijzersvergadering waar het
program werd voorgelegd, begroette het met
uitbundig gejuich en met het zingen van de
internationale. Prof. Doumergue merkt op,
dat als de nationale vereeniging waarin
twee derde van het Fransche onderwijzers
corps vereenigd is, op deze wijze blijkbaar
openlijk bolsjewistisch is, het er met het
onderwijs alsmede met de toekomst van het
Fransche volk allertreurigst voorstaat. Bo
vendien klaagt hij, dat de Protestanten niet
warm te krijgen zijn voor eigen scholen, en
de weinige Protestantsche scholen, die er
nog zijn, zich slechts met de uiterste moeite
staande houden.
SCHOOLNIEUWS
Prof. mr. P. N, VAN EYCK
De inautrureele oratie van Prof. Mr. P. N.
van Eyck, benoemd tot gewoon hoogleeraar ii
de faculteit der letteren en wijsbegeerte aai
de Universiteit te L e i d e n, om onderwijs te
geven in de Nederlandsche letterkunde en
haar geschiedenis en de aesthetische critiek,
is bepaald op Vrydag 8 November 4 uur.
Dies Vrije Universiteit
Maandag 21 October zal de Rector-Magnl-
ficus der vrye Universiteit Prof. D r. L. van
der Horst een rede uitspreken ter herden
king van den stichtingsdag. De plechtigheid
heeft plaats te 4 uur in het gebouw van
Werkende Stand, Amsterdam.
WEERBERICHT
BAROMETERSTAND
Hoogste 6tand te Nancy 773.4.
Laagste stand te Vestmanör 739.8.
Stand vanmorgen halftwaalf 769.3.
WEERVERW ACHTING
Zwakke tot matige, Z tot Z.W. wind,
zwaar bewolkt met tijdelijke opklaringen,
weinig of geen regen, aanvankelijk iets
kouder.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
Het hooge drukgebied houdt stand en
krijgt in het W. nog versterking, terwijl
eerst nu op de oceaan een depressie nadert.
De vorige is naar IJsland en de Noorsche
kust getrokken.
In Scandinavië kwam de storm tot beda
ren. maar er valt nog vrij veel regen; in het
N. sneeuw.
In Duitschland heeft het gebied van be
trekkelijke helderheid en windstilte met
lage ochtendtemperaturen zich Z. waarts
verplaatst ln het N. en midden 6teeg de
temperatuur tot boven normaal.
rFankrijk is grootendeels betrokken en
windstil. In Engeland en Ierland valt plaat
selijk lichte regen. In Schotland klaart de
lucht op.
Voorloopig is nog weinig of geen regen te
wachten, met lichte afkoeling.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 14.6 C.
17 OCTOBER
Zonsopgang 6.21
Maan op nam.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
17 OCTOBER
Van 's avonds 5.32 uur tot 's morgens 6.00 uut
VRIJE UNIVERSITEIT
De eerste promotie in de wis- en natuurkunde
Op Vrijdag, 18 dezer, zal aan de Vrye Uni
versiteit de eerste promotie plaats vinden in
de in 1930 opgerichte faculteit der wis- en na
tuurkunde. Promovendus is de heer J. P. v a n
5yen uit Watergraafsmeer. De plech
tigheid, waartoe alle belangstellende worden
uitgenoodigd, geschiedt in het openbaar tn
het Gebouw van den Werkenden Stand, Klo
veniersburgwal 87. des namiddags om twee
uur. Het proefschrift is getiteld: „La nation de
probabilité éz la science actuarielle". De be
werking in het Fransch vond plaats met het
oog op de venspreiding in het buitenland. De
dissertatie wordt namelijk terstond na de pro
motie afzonderlijk uitgegeven door de Noorct-
Hollandsche Uitgeversmaatschappij te Amstef
dam. Van de XV stellingen noemen wij:
VIII. Er bestaat behoefte aan een Gere-
formeerd-theologische behandeling van
de statistiek in het algemeen en van het L
contingentiebegrip in het by zonder. r
XII. De christelijke belijdenis aangaan- t
de de Goddelijke onderhouding en rege#- F
ring aller dingen wordt indirect beve#- L
tigd door onderzoekingen op het gebioJ J
der nieuwere physlca.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Benoemd als hoofd voor C.V.O. te Jubbega^
de heer T. C. de Raad, van Joure.
Tot onderwijzer aan de Chr. School te
Sauwerd (Gr.) is benoemd de heer Th. A»
Schmal, te Enschedé.
Tot directeur der Rijkszuivelschool te Bols*
ward is benoemd ir. S. Hartmans, te
Zutphen,
SOHOOUUBILEUM
De Chr. Mulo-school aan de Stevinstraat, tê
Alphen aan den Rijn zal Vrydag 25
October haar 40-jarig bestaan herdenken,
speciaal voor ouders en belangstellenden. Op
leze vergadering zal Prof. Dr. G. M. de n
lartogh, van Kampen, een rede houden
iver: „De Mulo-school met den By bel: een
■oorrecht en een roeping".
differenöleele diagnostiek
Academ. Examens. Lelden. Doet ge neen*
kunde, de heeren A. F. B. Noordhoek Hegt, C.
kil of.
Cand. ree
Wagner
dames M. Klatser en W.
n Th. E. H. ArrlSna en D.
Cand!1"Indisch recht: de heer H. M. Weeda,
rechten: de heer J. A. F. Gratama.
Amsterdam. Doet Romaansche taal en lette
en (Fransch) de heeren J. S. v. d. Wal en A.
'la&sohaert en de dames E. G. C. Winkler en
C. M. Brugmans—Kan.
Cand. Germ, taal en letteren (Duiteoh), de
amea J. Rodlng en C. Bosman.
Machinisten. Den Haag. Geslaagd voor
het voorloopig diploma J. Rijswijk. A van
der Wal en J. Posthumus, allen Den Haag. J.
G. ülrioh. Alkmaar en D. Bakker. IJmuiden.
Apothekersassistent. Utrecht Gesl.de
dames P. A. Volker. Sliedrecht; R. A. J. Ver-
beke. Tilburg en de heeren H. A A. Croonen,
Oosterwijk: J. A de Roos. Vllaalnger
Geslaagd de heer D. Eygen-
De Uniecollecte
Lijst 7
Transport van 11 jet 6 /1S.49S.55
Kornhorn 103 10
Bolsward
(dakenhulzen
Meppel g
Nieuweroord (Dr.)
65 «5
74.25
40.35
61.79
Watewgraafsmeer (Amsterdam-Oost lit T9
Rarendrecht 220 27
Pijnacker 25 fi2
Rozenburg SH*t
Woubrugge «j
