HERNIEUWDE
ITALIANEN
OPMARSCH DER
MAANDAG 14 OCTOBER 1935
EERSTE BLAD PAG. 2
KENTERING OP
HANDEN?
Niet slechts met de wapenen wordt
oorlog gevoerd, of met economische midde
len, evenzeer is ecu factor van beteekems
de beïnvloeding van de openbare meening,
en de politiek. Een opzienbarend voorval,
welks strekking van zeer beduidenden in
vloed kan zijn op de vorderingen der Ita
lianen in het noorden, wij bedoelen het
overloopen van Ras Haile Selassie Koeksa,
ligt daar om dit opnieuw te bewijzen.
Thans begint duidelijk aan den dag te tre
den, dat niet slechts de achterlijke bewape
ning der Abcssijnsche troepen Addis Abeba
parten moet spelen doch evenzeer dat de
staatkundige structuur van het land in
defensief opzicht een zwakke stee is.
Men heeft de modern-Europeesche staten,
die overwegend economisch georganiseerd
zijn, wel eens vergeleken bij een katoen-
baal, samengeperst en met ijzeren banden
omwonden, een stevige eenheid, militair
van structuur. Abessinië heeft daarvan
niet veel overgenomen, terecht heeft men
geconstateerd, dat het staatkundig gespro
ken nog in de middeleeuwen leeft De
negus negesti moge als koning der ko
ningen al in naam souverein zijn, en het
tribuut ontvangen van zijn verschillende
gebie-dsdeelen, over deze gewesten voeren
zijn vazallen, ras, vorsten of koningen, een
in ruime mate zelfstandig gezag. Als de
graven en baronnen in het oude Europa
hebben zij hun eigen heirban, heffen zij
zelf de belastingen, en voeren zij in wezen
een zeer gedecentraliseerd bewind. Een
staand leger, in Europeesclien zin,
eenige beteekenis heeft, heeft de negus dan
ook niet tot zijn beschikking; het belang
rijkste deel van zijn weermacht bestaat uit
wat de „koningen onder den koning" voor
hem tezamen brengen. Op deze geweste
lijke troepen is de invloed van den eigen
vorst, boven die van het centraal bestuur,
yan doorslaande beteekenis.
Wat Ras Koeksa bewogen heeft, tot Italië
over te loopen, is nog niet geheel duidelijk,
wel schijnen hoofden uit dit gewest r
bij vroegere gelegenheden ontrouw aan de
gemeene zaak te zijn geweest, zooals bij de
Britsche strafexpeditie onder Napier.
Koeksa is een afstammeling van het oude
heerschersgeslacht, 'n kleinzoon van Negus
Johannes, en zijn rechten op den troon
schijnen, wat dit aangaat, beter gefundeerd
te wezen dan die van Haile Selassie, die
de erfenis van Menelik op een eenigszins
onregelmatige wijze heeft weten te aan
vaarden, met terzijdestelling van de af
stammelingen in rechte linie. Naar het in
zicht van Koeksa was trouwens ook Mene
lik zelf een usurpator, die door zijn mili
taire successen een plaats bekleedde, welke
hem historisch niet toekwam.
De beteekenis van het verraad van dezen
ïnlandschen vorst mag zeker niet worden
onderschat Zijn overloopen verschaft aan
Italië een grondgebied van omstreeks 10.000
vierkante mijlen. Bovendien ligt nu ten
zuiden van Adigrat over 100 mijlen in zui
delijke richting de weg naar Addis Abeba
open; practisch gesproken beteekent dit,
idat Makalé reeds in Italiaansche handen is.
Of het voorbeeld van dezen Ras door
anderen zal worden gevolgd, staat nog te
bezien. Het vermoeden, dat bij de eerste
eskadervluchten boven Abessijnsch gebied
de vliegtuigen inderdaad slechts pamflet
ten, en niet zooals beweerd werd, bommen
hebben laten vallen, schijnt door den loop
van de gebeurtenissen intusschen wel be
vestigd. De Italiaansche invloed in deze
streken lijkt het centraal gezag van Addis
'Abeba dieper te hebben ondermijnd, dan
aanvankelijk werd vermoed.
In dit verband is ook opmerkelijk een
ander bericht, dat evenzeer met de Itali
aansche aanvallen verband houdt. InAdoea
zou het roode-kruis-hospitaal met bommen
zijn bestookt, dienzelfden dag, dat er 1700
dooden vielen, een getal dat later ook aan
merkelijk moest worden gereduceerd.
Thans hebben Britsche oorlogscorrespon
denten, die ter plaatse waren, geconsta
teerd, dat zich in deze stad geen enkel
r o o d e-k r u i s-e t a b 1 i s s e m e n t bevindt.
De oorlog, we zeiden het reeds, wordt
ook nog op andere wijze dan louter met de
wapenen gevoerd.
Driedaagsch Lagerhuis-debat
yerwacht
Het debat over de Buitenlandsche politiek,
waarmede het Lagerhuis op 22 October zijn
laatste zittingsperiode vóór de nieuwe ver
kiezingen opent, zal waarschijnlijk drie
volle dagen in beslag nemen. Het debat
zal worden ingeleid door een uitvoerige
verklaring van den Britsohen Minister van
Buitenlandsche Zaken Sir Samuel Hoare.
Verder zal vermoedelijk het woord gevoerd
worden door Baldwin, Eden, Lloyd George.
Sir Austen Chamberlain, en de verschillen
de fractie-leiders.
Volgens „Press Association" zal de regee
ring geen bijzonder votum van vertrouwen
vragen. Het Lagerhuis zal echter gelegen
heid hebben bij de stemming zijn meening
uit te spreken.
De „Morning Post" gelooft, dat het par
lement in November zal worden ontbonden
De drie Britsche regeeringspartijen heb
ben met het oog op de a.s. verkiezingen 550
candidaten ter beschikking; de oppositie
516.
De pers .heeft de campagne reeds ïnge-
Britsche stemmen tegen sancties
Een vijftigtal conservatieve afgevaardig
den, die zich tegen de toepassing van
sanctie-maalregelen hebben verklaard, zou
den zich volgens de „Daily Mail" in verbin
ding hebben gesteld met Fransche afgevaar-
den, die dezelfde opvatting kosteren. Zoo
zouden, naar het blad schrijft, reeds eenige
conservatieve parlementsleden onder leiding
van Michael Beaumont voor het houden van
een bespreking met de Fransche afgevaardig
den zijn vertrokken.
Voorts zouden ongeveer 30 Engelsche af
gevaardigden, die tot de z.g. imperialisti
sche partij behooren. een memorandum aan
minister-president Baldwin hebben opge
steld, waarin zij uiting geven aan hun be-
zorgheid voor het oorlogsgevaar, in geval
de tegenwoordig te Genève gevolgde poltiek
jsvordt voortgezet.
Het verraad van Ras Koeksa
kan groote gevolgen hebben
De slag bij Harrar laat nog
op zich wachten
Het achttiende officieele Italiaan
sche legerbericht iheeft den volgenden
tekst:
Op 11 October om 13 uur heeft de
Dejak Haile Selassie Koeksa na zich
bij de voorposten te hebben aangemeld
zich te Coatit vervoegd bij generaal de
Bono. Hij droeg een khaki-uniform
van Europeesch model en had ver
scheidene onderbevelhebbers in zijn
gevolg. Zijn persoonlijk escorte be
stond uit 1500 man, die gewapend
waren met geweren, voor het groot
ste gedeelte van het Manlicher-type,
en met 20 mitrailleuses en 2 stukken
klein luchtafweergeschut van het fa
brikaat Derlington. Dit escorte had
zich verzameld rondom Adigrat.
Dejak Haile Selassie Koeksa heeft
tegenover generaal de Bono hernieuw
de uitdrukking gegeven aan zijn ge
voelens van toewijding ten opzichte
van Italië en heeft zich volkomen te
onzer beschikking gesteld. Tevens
sprak hij de hoop uit, dat zijn daad
ook andere hoofden er toe zou bren
gen zijn voorbeeld na te volgen met
het doel allen volksstammen van den
Tigre vrede te geven onder de Ita
liaansche driekleur en hun rust, wel
zijn en rechtvaardigheid te verze-
In den loop van Vrijdag is het zui-
vcringswerk voortgezet en heeft een
detachement inboorlingen-infanterie,
dat met geweerschoten was aangeval
len, den vijand omsingeld en op de
vlucht gedreven, waarbij de vijand 22
dooden op het slagveld achterliet,
waaronder zich een hoofdman be
yond.
Van bet Somali-front geen nieuws.
De daad van Ras Koeksa
Uit Asmara worden bijzonderheden ge
meld over de onderwerping van Ras Haile
Selassie Koeksa. Koeksa was, toen hij zich
bij de Italiaansche linies meldde, gekleed
als divisiegeneraal van het Etiopische le
ger; hij werd vergezeld van, 1500 gewapende
mannen. Tegenover generaal Santini ver
klaarde hij niet beschouwd te willen
worden als krijgsgevangene! maar dat hij
tegen het Etiopische leger wilde strijden
ten behoeve van. de beschaving. Hij vroeg
naar het hoofdkwartier te worden overge
bracht om hulde te mogen brengen aan ge
neraal de Bono.
In tegenwoordigheid van den opper-be-
velhebber der Italiaansche strijdkrachten
herhaalde hij zijn onderwerping en deelde
hij mede, dat zijn troepen, welke 15.000 man
sterk zijn, zich onder de orders van Italië
willen plaatsen.
Andere leiders, die ihem vergezelden, on
derwierpen zich eveneens. Ras Koeksa deel
de mede, dat 6400 gewapende manschappen
te Makale wachtten en bereid waren zich
eveneens te onderwerpen.
Zijn neef Ras Seyoem trok volgens zijn
zeggen met 40.000 man op naar Oost-Tigre
om hem te verplichten tegen de Italianen
te strijden, terwijl de Negus er bij hem op
had aangedrongen zich naar Addis Abeba
te begeven. Daarom had hij zich gehaast
zich aan Italiaansche zijde te scharen om
dat hij steeds zeer groote sympathie voor
de Italianen heeft gehad.
Ras Koeksa is, volgens de Italiaansche
bladen, een rechtstreekscihe afstammeling
an Negus Johannes, en zou rechten op den
Abessijnschen troon kunnen doen gelden.
Men vermoedt, dat hij als tegen-keizer zal
optreden.
250 manschappen van de keizerlijke gar
de, waaronder een aantal officieren, die
onder bevel van Ras Koeksa stonden moeten
echter hebben geweigerd, hem bij zijn ver
raad te volgen.
Generaal De Bono heeft gisteren een
bezoek gebracht aan Adoea, alwaar hij de
troepen aan een inspectie heeft onderwor
pen en een monument heeft onthuld voor
de in 1896 ter plaatse gevallen Italiaansche
soldaten»
De opmarsch in het Noorden
Men meldt uit Djiboeti aan de bladen, dat
de Italiaansche troepen in het district
Adoca de opmarsch naar Makale hebben
voortgezet. De derde colonne trekt thans
snel op naar het district Aoussa.
Uit Asmara meldt men, dat do
Engelsche journalisten, die vergezeld
waren van generaal Villa Santa, heb
ben geconstateerd, dat te Adoea geen
enkel Abessijnsch Roode Kruis-hospi-
taal bestond.
Uit Asmara wordt gemeld, 'dat van' Se
15C0 Abessijncn, die luet den gouverneur
van Oost Tigre naar de Italiaanen zijn over-
geloopen ongeregelde troepen zullen wor
den gevormd, die met het Italiaansche
leger zullen mede optrekken.
De Italiaansche legerleiding heeft drie
kampen laten aanleggen voor 500 Abessijn-
sche krijgsgevangenen. Deze kampen bevin
den zich in Eritrea.
Van het front in Somaliland zijn berich
ten ontvangen, volgens welke de Italiaan
sche troepen reeds tot 60 mijlen van Har
rar, de hoofdstad van Ogaden, zijn opge
rukt.
Ook van deze zijde zou zeer binnenkort
een krachtige aanval kunnen worden ver
wacht.
Italiaansch vlieger landt op
vijandelijk gebied
De oorlogscorrespondent van de „Popoio
di Roma" meldt, dat de generaal der lucht
macht Ranza wegens een defect een landing
op vijandelijk gebied heeft moeten verrich
ten. Na de schade te hebben hersteld, is hij
weer opgestegen en veilig achter de Ita
liaansche stellingen geland.
Abessijnsche tegen-actie
In Abessijnsche kringen verluidt, dat dc
legeraanvoerders Ras Seyoem, Ras Kassa
en Roechi zich hebben vereenigd en met
hun macht van honderdduizend man een te
genoffensief aan het Noordelijk front voor
bereiden.
De botsing met de Italiaansche troepen
zal waarschijnlijk aan den bovenloop van
de Mareb plaats hebben. Ook aan het Oos
telijk front zouden de Abessijnen aanvallen
voorbereiden.
De activiteit der Italiaansche vliegers, die
tot uiting komt in bomaanvallen en machi
negeweervuur is vooral aan het Zuidelijk
front toegenomen. Volgens de Abessijnsche
mededeelingen is het resultaat echter ge
ring.
Do Negus zal voorloopig te Addis Abeba
blijven
Zaterdagmiddag hebben te Addis Abeba
35.000 vrijwilligers voor den Negus gede
fileerd.
De troepen stonden onder bevel van
Dedjasmatsj Mes jas ja, den gouverneur van
de provincie Iiambata.
Een derde deel der troepen bestond uit
ruiterij, do rest was infanterie.
De ruiterij gaf staaltjes van buitengewone
behendigheid te zien.
Wat gebeurt met Vinei?
De Italiaansche gezant te Addis Abeba
Graaf Vine i, die zooals men weet gewei
gerd heeft Abessynië onmiddellijk tp ver
laten, is gearresteerd en onder begeleiding
van 12 ruiters uit de legatie weggeleid.
Naar verluidt heeft de keizer van Abes
synië het voornemen den Italiaansohen
consul en don handelsvertegenwoordiger
van Italië in Magallo, die nog een week
reizen voor den boeg hebben, voordat zij in
Addis Abeba zullen zijn aangekomen, per
vliegtuig naar de hoofdstad te doen ver
voeren, teneinde het arrest van den Ita-
liaanschen gezant, graaf Vinei, te be-
De agent zou dan tezamen met de beide
genoemde Italiaansche vertegenwoordigers
afgeschoven worden.
De opmarsch in het Zuiden
Onder bescherming van een zwaar bom-
bardementsvuur dat ten doel had de dorpen
te doen verlaten en de vooruitgeschoven
posten der Abessijnsche troepen te isoleeren,
zijn de Italiaansche legertroepen in Zuid-
Oost-Abessynië Zaterdag door het dal van
Nieuwe lichtingen opgeroepen
Zaterdag is te Rome een officieel decreet
gepubliceerd, waarbij alle onder-officieren
en manschappen van de lichtingen 1909,
1910 en 1912 onder de wapenen worden ge
roepen. (In Italië worden de lichtingen ge
noemd naar den geboortedatum der re-
cruten).
Onderscheiding teruggestuurd
Admiraal Giuliano Pini heeft de medail
le, die hem verleend was ais onderschei
ding voor zijn hulp bij de verdediging van
Britsch-Somaliland tegen een inboorlingy
opstand in 1902/1904, teruggezonden naar
Engeland uit protest tegen de houding, die
thans door Engeland in het Italiaansch-
Abessijnsohe conflict wordt aangenomen.
Militaire voorbereidingen
in Aden
Een aantal te Addis Abeba wonende "Ara
bieren wilde de Arabische vrouwen en kin
deren uit veiligheidsoverwegingen naar
Aden sturen. De Britsche autoriteiten heb
ben echter geweigerd hen toe te laten.
In Aden zouden namelijk uitgebreide mi
litaire maatregelen worden genomen.
Op de hoogten, die de stad en de haven
omringen wordt luchtafweergeschut opge
steld. De in Aden woonachtige vrouwen en
kinderen zouden de stad reeds moeten ver
laten.
Transporten van
oorlogsslachtoffers
600 gewonden naar de Dodenkanesos.
De „Morning Post" meldt uit Port-
Said dat acht troepentransportschepen
met in totaal 9000 man aan boord, die
op weg zijn naar Oost-Afrika, zijn aan
gekomen.
Uit Eritrea zijn Zaterdag en Zondag
de schepen „Belvedère" en „Sargenia"
aangekomen met 600 gewonden, die bij
Adoea hebben gevochten en vervoerd
zullen worden naar de Dodekanesos.
Uit Aden wordt gemeld, dat op aanwij
zing van den Iman van Yemen de militaire
bewaking van de kust van dat land wordt
versterkt, terwijl ook verdedigingswerken
worden aangelegd, speciaal bij de haven
steden.
Het herstel der Grieksche
monarchie
De Grieksche gezant te Londen heeft ex-
koning George II officieel op de hoogte ge
steld van liet herstel der monarchie in Grie
kenland. Na het onderhoud verklaarde de
gezant: „Ik heb Uwe Majesteit de betuigin
gen van eerbied mijner regeering over te
brengen".
De Koning verklaarde dat de eenheid en
het geluk van het Grieksche volk zijn steeds
gevoelden wens-ch blijft vormen. Zooals be
kend zal dc Koning tc Londen blijven, tot
het resultaat der volksstemming in Grieken
land bekend is.
Duitschland en de Volkenbond
„Verwekker van nieuwe oorlogen".
Vandaag over een week zal het twee jaar
geleden zijn, dat Duitschland den Volken
bond den 'Tig heeft toegekeerd. Eerstdaags
zal dus zijn besluit lot uittreden effectief
worden, immers krachtens art. 1 van het
Pact moet aan liet definitieve uittreden een
termijn van twee jaar voorafgaan, en moet
alsdan bovendien aan aller internationale
verplichtingen zijn voldaan.
Naar gemeld v.ordt heeft de Duitsche re
geering haar schuld aan den Volkenbond,
welke 5 millioen goudfrancs bedroeg, dan
ook dezer dagen vereffend.
Een uitspraak van Frick.
In een rede te Saarbrücken gehouden, ver-
klaarde Dr. Frick dienaangaande:,
De geheeje wereld weerklinkt op het
oogenblik van oorlog en oorlogsgeschreeuw.
Alleen het z.g. den vrede verstorende
Duitschland bevindt zich in volkomen rust.
Plet is nu twee jaar geleden, dat. Hitier ver
klaarde, dat Duitschland uit den Volkenbond
trad; de volgende maand wordt dit uittre
den ook formeel rechtskrachtig.
Ik geloof, Duitsche volksgenoot en, dat er
niemand onder ons is, die niet blij is, dat
Hitier twee jaar geleden dezen beslissenden
stap gedaan heeft. Want het zoogenaamde
doel van den Volkenbond, vrede en verzoe
ning onder de volkeren te scheppen, heeft
hij in zijn bestaan tot dusverre op geen
enkele wijze ten uitvoer gelegd. Men kan
zelfs zeggen, dat dc Volkenbond zelf oor
zaak en verwekker van nieuwe oorlogen is.
De oorlog, dien wij voeren, is de oorlog
tegen honger en koude. Wij willen niets
anders dan ons eigen volk veroveren.
Het Duitsche Rijksministerié
van Luchtvaart
Nieuw gebouw geopend
De 5000 personen, die hebben medege
werkt aan den bouw van 't rijksministerie
van Luchtvaart waren Zaterdag aanwezig
bij de plechtige inmetseling van een bron
zen casette, dat de documenten bev&t
den oorsprong en de geschiedenis van het
bouwwerk.
Na een toespraak van Rijksminister Goe-
ring trok het personeel in gesloten forma
tie op naar het Sportpaleis. In den optocht
trokken mede arbeiders en ministers, bouw
kundigen en officieren.
Generaal Goering hield een toespraak,
waarin hij zeide: Moge deze houw zoo
wrikbaar zijn als onze wil het Vaderland
te dienen, opdat ons volk een volk van
kracht, een natie van eer en een rijk der
heerlijkheid blijve.
KORT NIEUWS
In We enen mogen geen films worden
gedraaid, die betrekking op Abessinië heb
ben, vermoedelijk om de vriendschap met
Italië te ontzien.
In New-York hebben op Columbus-Day
botsingen plaats gehad tusschen duizenden
fascisten en rooden. Er werden verscheiden
personen gewond.
In de mijn „Milepoint" in Zuid-Wales
hebben 150 mijnwerkers dc mijn-directie
medegedeeld, dat zij de mijn niet eerder,
zullen verlaten, dan dat hun loon en ar-
beidscischen zullen zyn ingewilligd.
Tegelijkertijd zijn alle 150 mijnwerkers
overgegaan tot voedselweigering.
De Russische ijsbreker „Malygin", wel
ke zich in 't uiterste noorden der Karische
Zee bevindt, verkeert in gevaar, aangezien
dit schip, volgens een radiobericht van den
kapitein, voortdurend een hevigen strijd
voert tegen het gevaar vast te raken in
het ijs.
In de Lenin-goudmijnen te Irkoetsk is
'n goudklomp gevonden van 4200 K G. Die
is de eerste maal. dat in deze streek een
zoo groote goudklomp is gevonden.
KUNST
EN LETTEREN
DANTE GEEN NORDIëR
Alfred Rosenberg had in zijn beruchte
boek „Der My thus des zwanzigsten Jahrhun-
derts" beweerd dat de Germaansche afstam
ming van Dante tegenwoordig vaststaat.
Evenals zooveel in dat boek blijkt ook dit in
strijd met de waarheid.
Prof. F. Trasseto te Bologna heeft, naar
„De Tijd" meldt, de schedel van Dante be
studeerd en op grond van dat onderzoek
blijkt: het gelaat van Dante was ovaal, de
schedel had groote capaciteit, de vorm was
dolichocephaal. Bekend is dat zijn uiterlijk
donker, zijn haar zwart, zijn gestalte middel
matig was. Alles bijeen voldoende om met
stelligheid te besluiten, dat Dante niet tot hefi
Nordische, maar tot het Mediterrane ras be
hoorde.
m
LETTERKUNDIG JAARBOEK
Binnenkort zal „De Spieghel" te Amster
dam het letterkundig jaarboek „Kristal" pu-
bliceeren. Het staat onder redactie van E.
van Lokhorst en Victor van Vriesland.
COLUMBUS' DAGBOEK
Naar uit Moskou wordt gemeld, zou in da
archieven van het museum der stad Kargo-
pol een dagboek zijn gevonden van Colum
bus, eigenhandig geschreven door zijn zoon
Diego, 3 Augustus 1492. Nieuws zal het wel
niet veel brengen, omdat het dagboek in
hoofdzaak reeds bekend was door de uitgave
van Fernando, den anderen zoon van den
beroemden ontdekkingsreiziger.
INSTITUUT VOOR KERKELIJKE KUNST
Van 1 October j.I af zijn de toonkamerd
en het bureau van het Instituut voor Ker
kelijke Kunst te Amsterdam, hetwelk tot
dan toe was gevestigd aan de Leidsche-
gracht no. IS verplaatst naar Vondelstraat
158 te Amsterdam.
Het Instituut kreeg in dit nieuwe gebouwi
de beschikking over zeer mooie expositie
ruimten, waar permanent voorwerpen vari
kerkelijke en religieuse kunst van verschil
lende kunstenaars worden tentoongesteld.
In den loop dezer Octobermaand zal bo
vendien een tentoonstelling georganiseerd
worden van schilderijen van den jongen:
Utrechtschen kunstschilder Lambert Simon,
welke tentoonstelling zal worden geopend
met een korte inleiding door Jan Engelman*
EEN 102-JARIGE
Vandaag herdenkt de weduwe van der MeeJJ
te W ij k aanZee haar honderdtweeden ver-
jaardig. Zjj is nog zeer kras en gezond. Haai
nakomelingen zijn betrekkelijk klein in aan
tal, daar haar meeste kinderen jong stierven-
Op het noordelijk front heeft het ove rloopen van Ras Koeksa thans voor de Italianen den wen naar Makalé vrij gemaakt, en ligt de zuidelijke route
100 mijl in de richting van Addis Abeba open. De Italiaansche opmarsch vanuit Assab (Noord-Oosten), dus in de provincie Aoessa,, ondervindt moei
lijkheden door gebrek aan water. Te Dessie en Magdala ligt een Abessijnsche legermacht onder bevel van den kr oonprins, om deze expeditie den pas af
te snijden. In het zuiden (Ogaden), vordert men over Wal-Wal en Gerlogoebi langzaam in de richting van Ha;rrar-Djidjiga, alwaar sterke Abessijnschê
contingenten den indringer opwachten. Een veldslag van groot formaat schijnt hier op handen te zijn.
