NAAR AMERIKA
icniyyi
IS MUNTVERZWAKKING
EEN RAMP?
ZATERDAG 5 OCTOBER 1935
DERDE BLAD PAG. 10
INFLATIE EN DEVALUATIE
LIGGEN IN ELKAARS
VERLENGDE
Hoe men tien jaar geleden t
moeilijkheden oploste
Heillooze gevolgen
der devaluatie
Trouw aan het goud, dat
blijve de leuze
Deflatie is de weg van pijnlijke ver
sobering. Aan Nederland en Engeland
is het in de eerste na-oorlogsjaren ge
lukt dien weg met succes te volgen.
Frankrijk, België. Duitschland en de
Ocst-Europeeeche landen gaven er de
voorkeur aan den weg van de ge
ringste weerstond te volgen om uit de
inflatie-impasse te geraken. Zij wilden
het bedrijfsleven den weg der deflatie
besparen. Daarom gingen zij over tot
d e v a 1 u a t i e. Ontwaarding zouden
de Vlamingen zeggen. D.w.z. men ver
mindert opzett-.lijk de waarde van de
geldeenheid door monetaire maat
regelen.
Men kan daarbij weer verschillende metho
des volgen. Doorgaans onderscheidt men
de v r ij w i 11 i g e en de gedwongen
devalutie. Tien jaar geleden devalueerde
men. omdat de nood er toe drong. Men zette
op een gegeven moment de inflatie stop,
aanvaardde de ontstane toestand als onver
mijdelijk, vergeleek b.v. de koers van den
franc met dien van den dollar, bemerkte, dat
de franc 4/5 van zijn vooroorlogsche waarde
had ingeboet en voerde een nieuwe geld
eenheid in met een goudgewicht van 1/5 van
den vroegeren franc, met welke nieuwe goud
franc de bestaande schulden konden worden
voldaan. Zoodoende gelukte het Poincaré in
1928 tot den gouden standaard terug te kee-
ren. Evenzoo ging het in België. In Duitsch-
land was de saneering al eerder doorgevoerd.
In de wereldcrisis.
De vreugde was echter van heel korten
duur. In 1931 barstte de bom. Engeland
werd door den drang der omstandigheden
van het goud afgeslagen en het pond ster
ling werd een speelbal van vraag en aanbod
op cl? wilde valutazee, die in heftige beroe
ring kwam. Binnen enkele dagen volgden
vele andere landen het voorbeeld van Groot-
Brittannië: Britsch Indië, Australië en Co
lumbia nog denzelfden dag; Denemarken
den dag daarna. Spoedig volgden Portugal,
Bolivia, Zweden, Finland, Rhodesia en in
December Japen.
De wereld werd verdeeld in twee groepen:
goudlanden en niet-goudlanden.
Meer crisisleed zou volgen. Omdat meer
dere landen, die niet tot devaluatie ge
dwongen werden, da.artoe v r ij vv i 11 i g over
gingen, terwijl daartoe niet de minste nood
zaak bestond.
Weinig verheffende exempels op dit
gebied leverden: de V. S., Zuid-Afrike, Tsje-
cho-Slowakije en België. De meeste van deze
landen devalueerden in tegenstelling met
Engeland met behoud van den
gouden standaard, d.w.z. zij herwaar
deerden de munteenheid tegenover het goud,
en stelden een nieuwe waardeverhouding
vast, die zij voornemens zijn te handhaven.
De dollar werd gebracht van 2.48 tot 1.48,
de Belgische franc van ƒ0.07 tot ƒ0.05, etc.
Het verschil tusschen
inflatie en devaluatie.
Ongetwijfeld zullen er lezers zijn, die nu
de vraag stellen: wet is dan het verschil
tusschen inflatie en devaluatie. Beiden ko
men immers neer op waardevermindering
van de geldeernheid? Het antwoord is niet
ver te zoeken: het onderschJaid zit in het
Leheerschte karakter der devaluatie en
het onbeheerschte der inflatie. Er is
dus slechts gradueel versohil. Het beheersch-
tc gaat o zoo gemakkelijk over in het onbe-
liC"r.'C.i»e en d?n zijn de gevolgen nie
overzien, gelijk Duitsohland in 1923 heeft ge
leerd. Toen is men ook heel langzaam aan
begonnen met de bankbiljettenpers in wer
king tc stellen. En ieder weet, wat de ge-
voigen er van waren Zorgt men er echter
voor det er geen i e veel aan geldmiddelen
in de circulatie komt en voert de Centrale
Bank een overigens gezande credietpolitiek,
dan is inflatie wiel te vermijden.
Niettemin lijdt het geen twijfel of ook de
gevolgen van een devaluatie zijn zeer scha-
Thans zijn wij vanzelf genaderd tot een
bespreking van do vermeende voordeelen
eener devaluatie. Door de devaluisten wor
den deze gewoonlijk saamgevat in de
gende drie punten:
a. grootere exportmogelijkheden;
b. verlaging van vaste lasten;
c. verbeterde reentabiliteat der onder
nemingen.
Grootere exportmogelijkheden?
In geval van een devaluatie van den gul
den, zoo redeneert men, wordt de prijs van
de Nederlandsche goederen goedkooper. Het
buitenland zal dus meer van ons afnemen,
en de exportbedrijven zullen hun omzet ver-
grooten.
Deze redeneering is oogenschijnlijk heel
mooi, doch in werkelijkheid gaat ze niet
op. Immers zal het buitenland niet nalaten
afweermaatnagelen te nemen door con tingen-
leeringen etc., zoodat er geen aanleiding is
om een grootere export te verwachten. Wel
zullen de exportbedrijven méér guldens voor
hun product ontvangen en dus rendabeler
worden, maarde importeurs betalen
het gelag. Zij zijn hwt, die de duurdere wis
sels van de exporteurs moeten koopen, om
dat zij goederen uit het buitenland geïmpor
teerd hebben of rente en aflossing moeten
betalen voor schulden in het buitenland aan
gegaan.
Het pond zal immers b.v. bij een waarde
daling van den gulden met 40 stijgen tot
ƒ12, de dollar tot ƒ1.90 etc. Wat da een
wint, verliest de ander. En waar onze invoer
nog altijd de uitvoer met 40 overtroft, kan
men wel nagaan, dat devaluatie funest op
ons economisch leven zal inwerken.
Prijstijging zal het gevolg zijn. De
duurdere import moet immers ook be
taald worden. Degenen, die op vaste
inkomens zijn aangewezen, betalen
het gelag. Denk b.v. aan onze werkloo-
zen, ambtenaren, wachtgelders .etc. etc,
Prof. Polak heeft indertijd berekend,
dat de prijsstijging slechts 8 a 9 zal
bedragen als wij ons niet vergissen
bij een devaluatie van 33 doch
men mag aannemen dat de stijging wel
hooger zal zijn, vooral nu de prijzen
van vele wereldproducten alom de
hoogte ingaan.
We mogen dan ook ons Kabinet-Colijn wel
dankbaar zijn, dat het zoo grimmig en on
vermoeid vasthou it aan hert ideaal de gul
den veilig te stellen.
Het probleem der vaste lasten
Verder beweren de devaluisten dat het
probleem der vaste lasten door devaluatie
kan worden opgelost. Zij redeneeren als
volgt: Door de geweldige prijsdaling is de
toestand der debiteuren onhoudbaar gewor
den. Verhoudingsgewijs moeten zij voor
rente en aflossing veei meer prestoeren dan
vroeger. Devalueer: de goederen zullen in
prijs stijgen en de schuldenaars zijn ge
holpen.
Deze redeneering is niet juist Men hoopt
langs een omweg de prijsverbetering
het probleem op te lossen, doch het is zeer
de vraag of dit lukken zal. Ook in enkele
Oost-Europeesche landen is deze berekening
falikant uitgekomen en het vaste lasten-
vraagstuk niet tot oplossing gebracht
Bovendien vergete men niet, dat de prijs
stijging willekeurig in haar werk zal gaan.
Als het algemeen prijsniveau stijgt, be-
teekent dit nog niet, dat alle prijzen stij
gen. Hier schuilt nu juist het onrechtvaar
dige. Devaluatie bevoordeelt den een, bena
deelt den ander. Inderdaad: het is een sprong
in 't duister!
De rentabiliteit der ondernemingen.
Ten slotte iets over de rentabiliteit der
ondernemingen. Deze zal, gelijk we reeds
zagen, vnL optreden in de exportbedrijven.
Voor de rest hoopt men op een opleving. En
dat in een land, dat zoo sterk op het buiten
land is aangewezen ais het onze! Alweer
zullen dus de voordeelen slechts enkele
groepen ten deel vallen. Bovendien zal de
prijsstijging dl? neiging hebben het effect
van de devaluatie .veer te doen verdwijnen.
Eindelijk: de grootere rentabiliteit zal de
ondernemers verleiden tot een verhoogde
activiteit. De productie zal toenemen, de
export stijgen, de prijzen door de concur
rentie dalen. Gevolg: afweermaatregelen.
Zoodat uiteindelijk de strijd nog zal moeten
worden uitgerechten binnen de eigen lands
grenzen.
Heillooze gevolgen der devaluatie.
Uit alles blijkt wel, dat devaluatie heil
looze gevolgen kan frdbben. 't Ergst is echter
wel, dat men de deur openzet voor verdere
devaluatie, en zoo medewerkt tot een hoogst
ernstige ondermijning van het vertrouwen.
Let b.v. op België. Twee maal is de franc al
gedevalueerd en reeds hoor* men spreken
over een nieuwe devaluatie, omdat de vorige
geen baat bracht. Waar moet het heen?
Reeds nu is de Belgisohe franc slechts 5 cents
waard. Feitelijk kan er niet veel meer af.
Daarom: een gewaarschuwd man geldt voor
twee.
Devaluatie: ze is met recht een sprong in
het duister.
Inflatie: het is de sprong in den afgrond.
Trouw aan het goud: dat bl ij ve de leus!
In 't belang va-n vaderland en volk.
DR HENRY BEETS
VEERTIG JAREN
PREDIKANT
In den stroom van kerkelijke jubilea, die
doorgaans de binnenlandschc bedding niet
te buiten gaat, nadert thans een buiten
landsche vierdag. En dezen zouden we niet
gaarne onopgemerkt laten voorbijgaan. Hij
betreft toch een persoonlijl^heid, die, door
zijn geboorteland al zes keer bezocht te
hebben, sedert hij in de nieuwe wereld zich
vestigde, reeds daarom onzer één mag ge
noemd worden. Zoo voelt dr Beets het zelf
ook; nog onlangs zei hij tot een goeden
vriend uit Holland, in verband met zijn
warme sympathie voor zijn geboorteland
Henry Beets is (5 Jan. 1869) te Koedijk bij
Alkmaar geboren: „Broeder, bezorg me
maar een beroep in Nederland op mijn
ouden dag. Mijn hart hangt nog aan Hol
land".
Het was op 20 October 1895, dat dr Beets
te Sioux Center geordend werd tot Dienaar
des Woords. In deze gemeente bleet hij
3V2 jaar. om vervolgens naar Grand Rapids
te gaan, dat eerst, tot 1920. zijn standplaats
als predikant was en daarna zijn zetel als
Zendingsdirecor is geworden tot op dezen
dag. Van zijn nu 66 levensjaren 4 heeft Dr
Beets er bijna vijftig in Amerika doorge
bracht. En toch is nimmer de band tus
schen vaderland en tweede vaderland ver
slapt, ja hij is steeds sterker geworden.
Daarom was de Kon. onderscheiding, die
hem in 1934 gewerd, niet anders dan een
bezegeling van dien band. Zelf had Dr Beets
een jaar tevoren, toen hij in ons land ver
toefde, gezegd: „Dat de Chr. school en pers,
Kerk en Zending, door uw Regeering er
kend worden, zag ik met verheuging aan
den lintjesregen". Hij heeft ervaren, dat in
die erkenning zelfs de verre landszonen
niet vergeten worden.
Het levenswerk van den fnbilarls
Kan men al het levenswerk van Dr Beets
splitsen in predikambt en Zendingswerk,
eigenlijk is het een eenheid; verkondiging
van het Evangelie, in welken vorm dan ook.
was en is de kern van zijn levensdoel en
levenskracht Al zijn talenten en God gaf
hem rijke talenten van kennis en leiding -
heeft hij daarvoor ten dienste gesteld. In
boek en periodiek heeft hij gebouwd aan
de fundeering en versterking "van het gees
telijk en kerkelijk leven in den wijden kring
van het' Amerikaansche Christendom naar
Gereformeerden snit. En daarin vond hij
verhooring van de bede, die hij eens in een
lied uitte:
„Eén bijzondere gunst. God onzer vaderen,
„Smeeken wij van Uw rechterhand:
„Doe ons meer en meer een zegen zijn
„Voor ons geliefde land".
Inzonderheid met de pen heeft Dr Beets
gearbeid en nog onvermoeid gaat hij daar
mee voort Wij denken aan zijn hoofdredac
teurschap van „The Banner", een kwart
eeuw door hem vervuld; van een klein
maandschrift zag hij dit orgaan van de
Chr. Geref. Kerk groeien tot een weekblad
met 12.000 abonné's. Wij denken ook aan
zijn blad „De Heidenwereld", dat als een
Hollandsche dochter de Engelsche moeder
„The Missionairy's Monthly" vergezelt. Ook
in boekvorm versterkte Dr Beets met op
bouwende en van dege historische kennis
doorweven lectuur, de groeiende Ameri
kaansche Kerk. Wij noemen slechts zijn
Zendingsboek „De triumf van het Kruis";
zijn bundel preeken, in ons land gehouden,
geteiteld: „Van het groote goed", en
uitgegeven door J H. Donner, te Rot
terdam; zijn schetsen over Lincoln en
Dr Henry Beets
Mc Kinley; zijn geschiedenis van de Chr.
Geref. Kerk (ook in onze taal); zijn cate
chisatieboekjes en kort begrip van de Ned.
Geloofsbelijdenis; zijn Engelsche bewerking
van Dr Kuyper's Stone-lezingen.
Kerk en crisis
Ook over den gedenkdag van Dr Beefs
valt de schaduw van dezen donkeren tijd.
In Noord-Amerika, waar do crisis een gan-
sche omwenteling teweeg bracht in de be
grippen rijkdom en welstand, reageert de
crisis ook sterk op kerkelijk gehied. Toen
Dr Beets in 1933 ons land bezocht, en wij
hem vroegen naar de financieele depressie
en de Kerken, was zijn antwoord: „Er
wordt veel ontbering geleden. Onze gesala-
rieerden en emeriti ontvangen tot 40 pet
van hun inkomen. Onze Zendelingen moe
ten meermalen uitstel van hun kleine
salaris ondergaan. En de onderwijzers onzer
Chr. scholen gaan niet zelden een contract
aan op den grondslag: wij beloven u zoo
veel als wij geven kunnen".
Maar Dr Beets is de man niet, is vooral
de Christen niet, om zich door den tegen
spoed te laten neerdrukken. Bevoorrecht
met een nog uitnemende gezondheid, bouwt
hij met vaste hand voort op het fundament
dat van geen wankelen weet. en waarop 't
geloof der vaderen èn der kinderen, tot
strijden en dulden en voortvaren gehard
Het jubileum van 20 October was reeds
ingeluid met een ander: dat van 11 Sep
tember j.l. toen Dr en Mevrouw Beets hun
40-jarig huwelijk mochten herdenken.
Helaas is de gezondheidstoestand van
mevrouw Beets wankel; hoe gaarne zou zij,
die zoo vaak zich moe voelt, meer zijn cn
doen in het werk van haar man. Dan,
beiden mogen nu den komenden vierdag
beleven, en in de dankbaarheid daarvoor
mengen zich duizenden in Nederland, die
door preek of geschrift, door bezoek of ont
moeting, hebben ervaren, welk een warm
vriend van Nederland, welk een eenvoudig
maar sterk man des geloofs, welk een zake
lijk en degelijk leider in het verre Amerika
nu reeds 40 jaren belijdt en beleeft de on
wankelbare belijdenis van het vrijmachtig
welbehagen Gods tot redding van zondaren.
Onze welgemeende gelukwenschcn gaan
uit naar den Zendingsdirector dei; Chr.
Geref. Kerk in N.-Amerika, den getrouwen
prediker van het Evangelie, den onver
moeiden strijder voor de Calvinistische be
ginselen, den bouwer aan het Geref. kerke
lijk leven in zijn nieuwe vaderland als een
levende weerspiegeling van het oude.
Reisbrieven van Dr. J. F. REITSMA
DE SPOORREIS DOOR
CANADA
Om half zes Donderdag 15 Aug. naderde
de Empress de kade te Quebec en begonnen
we afscheid te nemen van de gemeenschap,
waarvan we vijf dagen deel uitmaakten,
't Was wel een zeer heterogeen gezelschap
van internationaal karakter. Voor het mee-
rendeel waren het Amerikanen, zoowel uit
Canada als uit de Vereenigde Staten. De
meesten waren jonge menschen, die voor
hun genoegen een reis naar Europa gemaakt
haaden en enkele ouderen, die hun familie
„the old country" bezooht hadden. En-
gelsoh in allerlei tongvallen was de eenige
taal, die je hoorde.
Wij zalen aan tafel met een gepensioiv
neerd telegraaf-directeur uit St. John, die
een wereldreis van twee jaar achter den
rug had, en een Fransch zeekapitein, die in
China woonde en na een bezoek aan Europa
onderweg was om zijn gezin in Vancouver
op te halen en naar China terug te keeren.
We maakten kennis met een Deen en zijn
Amerikaansche vrouw, die in Afrika woon
den, met een onderwijzeres uit Oregon, die
half Europa bereisd had, met een Londe-
naar, die een trip naar Amerika maakte
oor familiebezoek. In den trein vervolgden
we onze reis nog met een boer uit Winni
peg, die zijn familie in België opgezocht had
en een farmer uit Alberta, die zijn geboor
teplaats in Ierland bezocht had. Een Cana
dees nit Van Couver had zijn negen
jarige dochter naar een kostschool in Enge
land gebracht. Een Fransche monnik hield
zich, naar het mij toescheen, onledig met het
uit het hoofd leeren van een woordenboek.
Kortom 't was een bont gezelschap, dat ech
ter vrienschappelijk met elkaar omging.
Maar deze schoone dagen waren voorbij.
De Empress werd zoetjes aan vastgemeerd
en na een poos geduldig wachten mochten
we aan wal gaan, terwijl de bergen koffers
gelost werden. De douane voorzag onze
koffers, zonder opening te vragen, van het
etiket „passed" en 3 konden in een der
drie exprestreinen stappen, die de reizigers
voor Montreal en verder moesten vervoeren.
Meer dan honderd particuliere auto's en
taxi's zorgden voor de rest
Tijdens de vaart op de St Laurens had
den we al gemerkt, dat het geleidelijk war
mer werd, maar in den trein kregen we het
gevoel, alsof we in een oven gezet werden.
De Amerikanen richtten zich daarop in en
De eerste brief stond' in ons blad van
30 September,
ontdeden zich van overtollige kledingstuk
ken, meer dan bij ons gebruikelijk is in oe
3de klas. In den trein is gelegenheid te over
om door ijs gekoeld water te drinken; pa
pieren bekers kan men naar hartelust krij
gen. Verder werden geregeld vruchten, ver
koelende dranken en ice cream ten verkoop
't Was een verademing toen de trein begon
te rijden en er eenige afkoeling kwam. On
derweg naar Montreal kwam de conducteur
ons mededeelen dat de exprestrein in
West Montreal stopte om de reizigers daar
gelegenheid te geven over te stappen in den
sneltrein naar Ottawa, Winnipeg en verder.
Reeds op de boot hadden we plaatsen be
sproken in den slaapwagen van dezen trein
en toen we om half 12 overstapten, vonden
we ons bedje gespreid. Onze eerste indruk
was niet hartverheffend. Stel u voor: een
lange wagon, in het midden een looppad
met aan weerskanten gordijnen; daarachter
links en rechts een achttal bedden met daar
boven een even groot aantal. Als je van de
eerste verwondering bekomen bent, heeft de
neger, oie de slaapwagen verzorgt, de kof
fers al geborgen onder je bed en de overjas
Een waschgelegenheid, voor dames en
heeren apart, bevindt zich aan de uiteinden
van den wagen. Een probleem leek het, hoe
je de bovenkleeren voor het nachtgewaad
moest verwisselen. Dit heeft op eenigszins
clandestiene wijze plaats achter de gordij
nen. De Amerikaansche sohoonen kennen
dat en de Europeesche volgen ras haar
voorbeeld in bed. Voor de heeren levert het
minder moeilijkheden op, maar een paar
beenen of broekspijpen, die uit een bed
steken, leggen getuigenis af van de boch
ten, waarin de eigenaar zich moet wringen,
voor hij in zijn pyama zit.
Voor we ons ter ruste legden, kwam
de conducteur de kaartjes controlee
ren. Eigenlijk kan ik moeilijk van
kaartjes spreken, want ons spoorbiljet,
dat we in Rotterdam betaalden en dat
op de boot voor ons in orde gebracht
was, is meer dan een meter lang. 't Is
een z.g. summerticket, waarop we van
Quebec naar Van Couver en Van
Couver naar New York kunnen reizen.
Na het afleggen van een bepaald traject
wordt een deel van het biljet afgescheurd.
Nu werd het heele biljet door den conduc
teur achtergehouden, toi we den trein ver
lieten. Een klein reijutje werd ons gegeven
om hierop ons biljet terug te krijgen.
Op de boot waren we al gewend om in een
wiegelend bed te slapen onder voortdurend
lawaai, zonder scha vóór onze nachtrust.
Geen wonder, dat ook de hotsende en kra
kende trein geen beletsel was om lekker te
slapen. We hebben niet voor niets in Rot
terdam aan den Bergweg het lawaai van
trammen en auto's in den nacht getrotseerd
Regelmatig gezaag om ons heen bewees,
dat er meer goede slagers waren.
De passagiers waren 's morgens niet allen
even matineus, zoodat in de waschgelegen
heid ruimschoots tijd was om toilet te ma
ken. Alles doet je denken aan een jeugdher
berg met beperkte accomodatie. Ondanks de
meest verrassende bewegingen, die de trein
je laat maken, is het mogelijk „clean shaven"
in de roupé terug te keeren, waar de neger
fluks de bedden heeft opgeruimd. Het bo
venbed verdwijnt met den inventaris van het
onderste bed en de gordijnen als een opklap
bed tegen het plafond van den wagen, ter
wijl het onderbed zelf omgebouwd wordt tot
een paar rewone banken om te zitten. Hoe
wel alle banken bekleed zijn in alle wagons
laat .de neger je een kussen houden om go
makkelijker te zitten en zoo ook overdag
nog een uiltje te knappen.
Bij ie nadering van het eerstvolgende
station kondigde de conducteur aan, dat de
trein hier 10 minuten stil hield. Nauwelijks
stopte de trein, of alle passagiers stapten uit:
ncge- was zoo gedienstig om het uitstap
pen uit den slaapwagen te vergemakkelij
ken door het neerzetten van een daarvoor
bestemd voetbankje. En nu begon een run
naar een aan het station verbonden kamer,
waar een bordje „lunch" te kennen gaf, dat
daar allerlei eet- en drinkwaren te koop
waren. In een een minimum van tijd
den een 40tal menschen van koffie, thee,
melk, toast, sandvvichs of cake yoorzien, die
deels achter de toonbank verorberd, deels
ook in den trein werden meegenomen.
Een bel ging, de conducteur zwaaide
met z'n armen, de neger schreeuwde
„alla bóóard!" en als schapen tippel
den de passagiers den trein weer in.
Voor weinig geld had men een goed
ontbijt gekregen. Ook zonder dezen
uittocht hoefde men niet bang te zijn
om te verhongeren, want in de res
tauratiewagen kon men een zeer sma
kelijk ontbijt gebruiken voor 75 ct
(Am.) Het nuttigen van zoo'n maal
tijd is bovendien een aangename af
leiding in den langen rit.
Ik ben nooi' een liefhebber van 't reizen
per spoor geweest hij een rit van Rotter
dam laar Groningen heb ik al meer dan
mijn bekoms* elke afwisseling was me
dan ook welkom. Dit was ook een van de
reaenen, waarom we besloten hadd m de reis
van 4 dagen naar Alberta niet in eens te
maken, maar die op Zaterdagavond af te
breken om den Zondag in Winnipeg door te
brengen. Twee dagen en twee nachten
achter elkaar in het spoor is toch al wel-
SALARISVERLAGING
BESPREKING MET DEN MINISTER
Men schrijft ons:
Gister had ten Departemente van Binnen-
landsche Zaken een onderhoud plaats van
den Minister met vertegenwoordigers van
de zes samenwerkende Roomsch-Katholieke
Christelijke en moderne organisaties van
ambtenaren en werklieden in O verheids-
Het Comité van Zes, uit de besturen van
deze bonden gevormd, was vertegenwoordigd
door de heeren W. v. d. Have, L. F. Guit en
W. Luberti.
De bespreking werd bijgewoond door den
heer G. P. Hoekman, referendaris, chef van
de afdeeling Ambtenarenzaken aan het De
partement.
Aanleiding tot deze conferentie was de
jongste circulaire van den Minister aan een
groot aantal gemeentebesturen, met betrek
king tot verdere eventueele verlaging van de
loonen en salarissen van het personeel dier
gemeente, in verband met de komende 5 pet.
korting op de salarissen van het Rijksperso-
De delegatie van de bonden besprak tijd
stip van verzending, inhoud en strekking der
circulaires, haar bezwaren tegen een en an
der en tevens in het algemeen tegen het op
treden van het Departement tegenover de
lagere organen.
Verder zetten zij uiteen, dat naar
het inzicht der bonden, ook uit staat-
rechtelijk oogpunt tegen de steeds
verder gaande bemoeiingen van de
Regeering ten opzichte der loonregelin
gen der lagere organen bezwaar moet
worden gemaakt. Immers, zoo werd
betoogd, strookt deze gedragslijn van
de zijde van het Departement in het
geheel niet met hetgeen bij de desbe
treffende wijziging der Ambtenaren
wet (art. 126) door de Kamer zoowel
als door den Minister namens de Re
geering, als de bedoeling van deze wij
ziging was aangegeven.
Toen toch werd verklaard, dat
slechts excessen op het gebied der sa-
larieering zouden worden weggenomen
en dat een algemeen optreden tegen
over de lagere organen niet zou plaats
vinden.
De Minister stelde hier tegenover, dat de
steeds moeilijker wordende omstandigheden
het ingrijpen der Regeering rechtvaardigde.
Het gaat hier niet om een blijvende be
moeiing van 'hooger gezag: zoodra betere tij
den aanbreken, kan aan de lagere organen
weer meer vrijheid worden gegeven.
Tegenover de critiek der delegatie op de
verschillende methoden, welke den laatsten
tijd worden toegepast bij de bepaling van
een plaatselijk particulier loonpeil als basis
voor de vaststelling van de loonen van het
lagere gemeentepersoneel, stelde de Minister,
dat nimmer aan een gemeentebestuur het
volgen eener bepaalde methode wordt voor
geschreven.
De vertegenwoordigers van het Comité
stelder, ten slotte nog in het licht, dat de ver
schillende maatregelen, door den Minister
ten opzichte van de salarieering van het per
soneel der lagere organen genomen, steeds
zonder eenig overleg met de organisaties van
het P'isoneel geschiedden. Dit personeel
staat telkens weder voor voldongen feiten,
ook nu de departementale aanschrijving meer
malen een algemeen karakter draagt, terwijl
bovendien aan het plaatselijk Georganiseerd
Overleg zoo goed ls alle beteekenis wordt
ontnomen.
De Minister was van oordeel, dat een al
gemeen centraal overleg, als door de bonden
bedoeld in de huidige omstandigheden, welke
vaak snel optreden eischen, niet mogelijk is,
terwijl naar zijn meening het plaatselijk over
lep toch altijd nog een, zij het dan beperkte,
taak behoudt.
Evenwel verklaarde de Minister zich h
reid, de door de delegatie aangevoerde be
zwaren, nog eens nauwgezet te overwegen.
De opening van het
werkkamp „Eerde"
De opening van het werkkamp „Eerde"
werd bijgewoond door verschillende genoo-
digden.
Nadat Minister Slingenberg zijn
reeds gemelde rede had gehouden bracht
de heer C. E. W. Nering Bögel, burge
meester van Ommen, namens zijn gemeente
dank aan allen, die hebben bijgedragen tot
het welslagen van dit werk.
Ir. J. Th. Westhoff, lid van de Cen
trale, sprak daarna als degene, van wien
het plan tot oprichting der werkkampen is
uitgegaan. Hij stelde op den voorgrond, dat
het de bedoeling is. de jongens van 17 tot
24 jaar. die door werkloosheid worden ge
troffen. aan practischen arbeid te helpen
Er wordt 40 uur per week gewerkt gedu
rende 45 effectieve werkweken. Zoo kunnen
3500 deelnemers aan arbeid worden gehol
pen. De jongens ontvangen een vergoeding
van f2 per week en een fietsvergoeding van
50 cents
Binnenkort zullen ook te Rhoden in
Groningen en in Gaasterland werkkampen
worden geopend, terwijl men nog doende is
om een kamp in Westelijk Brabant te
stichten. Het werkkamp „Eerde" biedt
aan 100 jongens gedurende vjjf jaren werk
gelegenheid, De bedoeling is, dat de jongens
de bosschen op het landgoed zullen gaan
„verplegen". De kosten bedragen voor het
Rijk f6 per deelnemer per week en voor Je
Centrale voor Werkloozenzorg f2.—, het
geen voor de laatste neerkomt op f 100.000
per jaar Tenslotte beval spr. aan, in de
grootere centra nog centrale werkplaatsen
in te richten, waar de materialen en de klee
ding hersteld kunnen worden, zoodat het.
werk van het kamp kan worden aangevuld
Ds. G. Bos, Ned. Herv predikant te De-
demsvaart, ging voor in dankgebed, waar-
i Psalm 96 werd gezongen.
Het gezelschap begaf zich daarna naar
het middenveld, waar minister Slingenberg
de kapipvlag heesch, terwijl het Wilhelmus
werd gezongen.
Burgemeesters-installatie
te Brakel
HULDE AAN DEN BURGEMEESTER
Opder zeer groote belangstelling is de heer
W. J, Pos geïnstalleerd als burgemee^er van
Brakel.
Een feestelijke «toet begaf zich naar den
?.n. Keienpaal, om de komst van den nieu-
en burgemeester af te wachten. Aldaar had
den zich reeds vele belangstellenden verza
meld. Aan het begin van het dorp was een
doek over den weg gespannen met het op
schrift „hulde aan den burgemeester".
Omstreeks -kwart over elf arriveerde de bur
gemeester. Hy werd eenst verwelkomd door
den heer Den Hartog, hoofd der O.L.-Rchool.
namens het feestcomité. De loco-burgemees
ter L. van Dalen sprak hierna een kort ver-
rubriek^
ZONDAG 6 OCTOBER
BLOEMENDAAL 245.9 M. Uitzending
uit de Geref. Kerk. Voorganger: Ds. Joh.
Brussaard. 10.00 v.m. Tekst: Hosea 6
1—3. 5.00 n.m. Zondag 15 Heidelb. Ca
techismus.
MAANDAG 7 OCTOBER
HILVERSUM I 1875 M. NCRV.-Uitzending.
8.00 Schriftlezing en meditatie. 8.159.30
Gramofoonpl. 10.30 Morgendienst,
Ds. H. J. Langman. 11.00 Chr. Lectuur.
11.3012.00 Gramofoonpl. 12.15 Orgelspel
R. Parker. 1.00 Gramofoonpl. 1.25 Piano
recital door C. Luitjes. 2.00 Voor de scho
len. 2.35 Gramofoonpl. 2.45 Wenken voor
de keuken. 3.153.45 Knipcursus.
Bijbellezing Ds. J. Jeronimus, m
Zang en orgel. 5.00 Het Stichtsche Salon
orkest. 6.30 Vrègenuur. 7.00 Ned. Chr.
Persbureau. 7.15 Reportage. 7.30 Vragen
uur. 8.00 Berichten. 8.05 Gramofoonpl.
8.45 Het Haagsch Vocaal ensemble
J. Vranken. 9.15 G. v. Ravenzwaay: Hein-
rich Schuetz. 9.45 Vervolg concert (om
10.00 Berichten). 10.3011.30 Gramofoon-
muziek.
HILVERSUM n 301 M. Algemeen program
ma, verzorgd door de AVRO. 8.00 Gramo
foonpl. 9.00 Het AVRO-Aeolian-orkest
(gr. pl.). 10.00 Morgenwijding. 10.15
Gramofoonpl. 10.30 Jetty Cantor en haar
ensemble en gr. pl. 12.00 Het Omroep
orkest en gram.pl. 2.00 Orgelconcert P. v.
Egmond Jr., m.m.v. C. v. Staa-Beversluis
(sopraan). 3.00 Voordracht Kommer
Kleyn. 3.304.00 Fred. Hartley's Novelty-
kwintet (gr. pl.). 4.15 Gr.pl. 4.30 Disco
causerie Max Tak. 5.30 Het Lyra-trio.
6.15 Ferdi Kaufmann en zijn orkest. 7.00
Pianovoordracht Andor Földes. 7.30 G. de
Josselin de Jong: De honingbij, haar
staatsgedachte, haar liefdeleven. 8.00 Be
richten. 8.10 Gramofoonmuziek. 8.30 Uit
de Oude Kerk te Amsterdam:
Haarl. Motet- en Madrigaal-
vereen. o.l.v. Sem Dresden, m.m.v.
v. d. Horst (orgel). 9.00 Hawaiianmuziek
(gr.pl.). 9.15 Ferdi Kaufmann en
orkest. 10.00 Gramofoonpl. 10.15 Het Om
roeporkest olv. N. Treep, mmv. J. v. d.
Woude (viool).i 11.00 Berichten. 11.10—
12.00 Gramofoonpl.
DROITWICH 1500 M. 10.35—10.50 Morgen
wijding. 11.05 Causerie. 11.20 Gramofoon-
platen. 11.50 Duitsche les. 12.05 Het Schot-
sche Studio-orkest. 1.05 GramofoonpL
1.50 Orgelconcert. 2.25 Voor de scholen.
3.20 Gramofoonpl. 3.35 Voor de scholen,
4.20 A. Lucchesi (viool) en M. Cunning
ham (piano). 4.50 Orkestconcert. 5.35
Mandolineorkest. 6.20 Berichten. 6.50
Zang door H. Heyner (bariton). 7.10;
en 7.50 Lezingen. 8.20 „The Personality
Machine", gevar. programma. 9.20 Cau
serie. 9.35 Pianorecital. 9.50 Berichten.
10.20 Kamermuziek en declamatie.
RADIO PARIS 1648 M. 7.20 en 8.20 Gramo
foonpl. 12.35 Orkestconcert. 8.20 Vroolijk'
programma. 9.05 Concert m.m.v. Vocaal
kwartet, strijkkwartet en solisten.
KALUNDBORG 1261 M. 11.20—1.20 Concert
uit Rest. „Wivex". 2.504.50 Omroepor
kest. 7.20 Voordracht en zang. 8.05 Gr.pL
8.40 Saxofoonsoli. 8.55 Reportage. 9.40
Concert door strijkkwartet.
KEULEN 456 M. 5.50 Orkestconcert. 11.20
uit Hamburg: Nedersaks. symphonie-
orkest. 1.35 Pianoduetten. 4.20 Uit Stutt
gart: Landesorchester Gau Württernberg-
Hohenzollern. 8.30 Omroeporkest en s
listen. 10.2011.20 Concert.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.t 12.20
1.302.20 Gramofoonpl. 5.20 Salonorkest
7.20 Gramofoonmuziek. 8.20 Omroepor
kest. 10.3011.20 Populair concert. 484
M.: 12.20 Gramofoonpl. 12.50 Salonorkest.
1.50—2.20; 5.20; 7.05 en 7.35 GramofoonpL
8.20 Symphonieconcert.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 7.30 Hoor
spel. 8.20 Moderne Oostenrijksche muziek.
9.50 Zang en piano. 10.2011.20 Concert
