GEournut
Bloedige gevechten in Abessinië
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Op de lezersvangst=
Adoea heeft 1700
dooden en gewonden
Abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/a ct
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Jna 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 5594
VRIJDAG 4 OCTOBER 1935
15e Jaargang
Abbertentieprijjen:
Van I tot 5 regels 1.177»
Elke regel meer 0.22'/»
Ingezonden Mededeel inger»
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0-45
Handelsadvertentiën per regel 0.177»
Bij conlract belangrijke korting
Voor het bevragen aan '1 bureau
wordt berekend f 0.10
In de krant van morgen hopen wij de lijst der groote
premies voor den
Vreedzamen Wedloop
op te nemen.
Men weet, elke werver ontvangt de zilveren V*C.P*-
lepel* Daarnaast worden er nog tien waardevolle
premies uitgereikt.
Het begin van de abonné-werving is er. Elke post
brengt reeds inteeken-billetten.
Vooral thans, nu de wereld zoo vol spanning leeft, kan
niemand buiten zijn dagblad. In Christelijke gezinnen
behoort het Christelijk dagblad. De
Vijfduizend-Actie
kan met aller medewerking slagen. Dit is nu reeds te zien.
In elk nummer van ons blad vindt men het inteeken-billet.
AFDEELING PROPAGANDA.
DE VERWILDERING
BREEKT LOS
Het noodweer breekt thans van alle zijden
over het rampzalige Abessinië los. Terwijl
de opmarsch in de provincie Aoessa onge
hinderd voortgaat, waarbij men zich voort
beweegt langs het gebied van Fransch So-
maliland, en men volgens geruchten reeds
de provincie Wallo bereikt zou hebben,
heeft in het noorden het historische Adoea
de eerste bitterheden van den modernen
oorlog ervaren. Dit stadje, dat in 1896 ge
tuige was van een verpletterende Italiaaa-
Êche nederlaag tegen de troepen van den
.grooten Menelik, heeft thans de dubbele be-
-proevinig van een bombardement en van
oen luchtraid ondergaan, waarbij zelfs de
inrichtingen van het Roode Kruis niet wer
den ontzien, zoo men althans berichten
dienaangaande geloof schenken mag.
Ook uit Italiaansch-Somaliland, dus uit
het Zuid-Oosten, zijn de legers van den ver
overaar op Ethiopisch grondgebied doorge
drongen. Wahval, het oord der befaamde
incidenten, dat in de streek Ogaden ligt,
zou reeds het tooneel geweest zijn van
nieuwe en thans oneindig veel bloediger
hotsingen. Zoo is dan thans het land van
den Negus van drie zijden door belagers
omgeven, wier streven het zal zjjn, tot
Addis Abeba door te dringen, al zal daar
mede voorloopig wel geen haast worden ge
maakt. Want tegenover het moreele succes,
dat zulk een overwinning zou geven in flen
kring der eigen bevolking, moet generaal
De Bono, naar verluidt, doordrongen zijn
van liet feit, dat wegenaanleg, saneering
van gebied, het aanboren van bronnen en
het leggen van goed bevestigde bases de
wijsheid van een kolonialen oorlog is. De
Bono is geen onbesuisde jongen, doch zoo
wel naar leeftijd als ondervinding een ve
teraan, die in de koloniën met hun zwarer
arbeid is vergrijsd. Hij heeft reeds eerder de
moeilijke taak gehad, gevaarlijke gebieden
voor Europeesch bestuur open te leggen en
te pacificeeren.
Intusschen is het niet onmogelijk, dat in
Üit Abessijnsche avontuur noodgedwongen
het tempo meer zal worden opgevoerd, dan
roet de eischen der voorzichtigheid overeen
te brengen is. De omstandigheden van het
overzeesche moederland zijn daar naar De
economisch-financieele toestand van Italië
is immers van dien aard, dat het zeer
dubieus is, hoe het de inspanning van een
langdurig conflict zal weten het hoofd te
bieden.
De sancties, welke Genève beraamt, zul
len, naar vermoed wordt, daaraan niet veel
af of toedoen. Practisch gesproken is het
crediet, dat Rome op de buitenlandsche
beurzen geniet, reeds langen tijd nihil, en
wat het tegengaan van invoer van grond
stoffen aangaat, de tweede dreiging waar
mee men den Duce zal trachten te intimt-
deeren, zeer de vraag is het, of ook daar
mee veel zal worden uitgewerkt Het be
richt dat dezer dagen de ronde deed, na
melijk dat Roemenië de olie-leveranties
dreigde te staken, zoo niet onmiddellijk tot
aanzuivering der openstaande vorderingen
werd overgegaan, zegt in dit opzicht reeds
genoeg.
De sancties zullen het fascistisch regiem
Vermoedelijk te minder kwetsen, naarmate
het zelf reeds economisch en financieei
Verzwakt is.
Toch kan een volk, ondanks dit alles, met
vastberadenheid aan zijn moeilijkheden het
hoofd bieden. Duitschlands energie tijdens
den wereldoorlog is er, om dit te bewijzen.
Doch een koloniale oorlog, zóó door uiterste
taaiheid tot het einde gerekt, zou tevens
'door zijn tijdsduur de trefkans met de Euro
peesche mogendheden bedenkelijk vergroo-
ten, indien men rekening houdt met de
nerveuze geprikkelde atmosfeer, die thans
feeds duidelijk in zekere kringen aan den
dag treedt. Vermoedelijk zal dus het opper
bevel in Abessinië deze twee uitersten, te
groote zorgvuldigheid en te veel voortva
rendheid, trachten te ontgaan.
Inmiddels wordt deze laatse barbaarsche
staat van Afrika, zooals men in Rome ge
lieft te spreken, het slachtoffer van een
strijd en een verwildering, welke zich wel
licht tot de omringende koloniale gebieden
zullen uitbreiden.
VOLKENBONDSRAAD
ZATERDAG BIJEEN
De vergadering van den Volkenbonds
raad is vastgesteld op Zaterdagochtend.
Dan zal de vraag worden besproken
of de Volkenbond op aansporing van
Groot Brittannië moet overgaan tot eco
nomische en mogelijk ook militaire maat
regelen tegen Italië en aldus een Euro-
peesche oorlog moet riskeeren.
Commissie van Dertien bijeen
De commissie van dertien van den Vol
kenbondsraad is gistermiddag in een verga
dering, welke meer dan twee en een half
ir heeft geduurd, bijeen geweest.
Officieus heeft zij zich slechts bezig ge
houden met de opstelling van het rapport
aan den Raad.
Het historische gedeelte van dit rapport
is reeds goedgekeurd. Voor de beschrijving
van den stand van zaken, „de omstandig
heden van het conflict" in den zin van het
Volkenbonclsstatuut, is een redactiecommis
sie benoemd.
Aangaande het derde en belangrijkste
deel van het rapport van aanbeveling zal
men wachten op 't resultaat der a.s. zitting
van den Volkenbondsraad.
De Raad zal nagaan of met het oog op de
nieuwe situatie nog aanleiding bestaat tot
de aanbevelingen volgens den oorspronke-
lijken opzet
Op grond vam dë van den negus en
de Italiaansche regeering ontvangen
telegrammen werd voorts besloten
af te zien van het zenden van
neutrale waarnemers, aangezien de
commissie in dit stadium geen ver
wachtingen meer koestert van haar
werkzaamheden.
Te Londen verwacht men, dat het Brit-
sche parlement vóór 29 October, den vastge-
stelden datum, zal moeten worden bijeen
geroepen.
Als motief noemt men het feit, dat de
Volkenbond zijn procedure thans waarschijn
lijk zal moeten wijzigen. De mogelijkheid
sanctiemaatregelen te nemen zou niet lan
ger van de hand' te wijzen zijn.
Onderhoud van Laval
met Eden
Minister Eden heeft gisteravond te
Parijs bijna anderhalf uur niet Laval ge
confereerd. Ook de Britsche ambassadeur
nam aan dc bespreking deel.
Omtrent het gesprokene werd het
.volgende communiqué verspreid:
„Wij hebben ons onderhouden over
de agenda der a.s. zitting van den
Volkenbondsraad en de verschillende
mogelijkheden onder oogen gezien,
welke kunnen worden nagestreefd.
Wij zullen onze samenwerking te
Genève voortzetten."
In politieke kringen te Parijs neigde men
Donderdagavond onder alle voorbehoud tot
de meening, dat onder den druk der Itali
aansche actie bij het onderhoud tusschen
Laval en Eden oen zekere toenadering dei'
opvattingen merkbaar zou zijn geweest.
Italiaansche gezant ontvangt zijn paspoort
De Italiaansche troepen uit Eritrea, die naar Adoea oprukken,
ondervinden na het overschrijden van de rivier de Mareb de eer
ste terreinmoeilijkheden. Er zijn alleen smalle bergpaden, wegen
ontbreken.
Naar het zich laat aanzien zal Adoea door de Abessiniërs, die
zich hier ten getale van 40 a 50.000 hebben samengetrokken, met
verbittering worden verdedigd.
De luchtbombardementen hebben onder de bevolking hartver
scheurende tooneeleh veroorzaakt.
De opmarsch in het N.O., naar Aoessa, vindt tot nog toe onbe-
lemmerden voortgang. Tegenstand wordt eerst dieper het land in
verwacht.
Uit het Z.W., in de provincie Ogaden, worden bloedige ge
vechten gemeld in de omgeving van het befaamde Walwal. Men
spreekt van 800 Abessinische dooden, doch deze berichten kregen
nog geen bevestiging.
Geruchten over Abbessijnsche overwinningen bij Adoea en in
Ogaden houden intusschen aan!
Naar in Abessijnsche kringen te
Addis Abeba verluidt, zou de Negus
zich telegrafisch tot den Volkenbond
wenden met een protest, waarin hij
zou verklaren, dat bij de Italiaansche
luchtaanvallen op Adoea en Adigrat
in het bizonder de inrichtingen van
het Roode Kruis met bommen zouden
zijn bestrooid.
De Abessijnsche regeering heeft gister
middag om 3 uur aan den Italiaansche ge
zant Graaf Vinei zijn paspoort overhan
digd. De gezant en het gezantschapsperso-
neel zullen heden per extratrein uit Addis
Abeba vertrekken. Deze trein zal worden
geëscorteerd door een sterke afdeeling in
fanterie, die met machinegeweren is uitgo-
De wijk van Addis Abeba, waar de vreem
delingen wonen, wordt thans door 5000 man
politietroepen beschermd.
Als voorzorgsmaatregel tegen eventueele
Italiaansche aanvallen zijn in verschillende
deelen der stad luchtdoel-batterijen opge-
In de binnenstad, op het Ras Makonnen-
plein zijn twee, op het station vier stuks
luchtdoelgeschut in stelling gebracht. Voorts
zijn op andere belangrijke punten der stad
stukken geschut opgesteld.
Met het oog op de troepentransporten is
het station voor het publiek gesloten.
Volgens officieele gegevens zouden
bij het bombardement van Adoea 1700
personen zijn gedood of gewond.
Ten Noorden van den Tigré zijn
gistermiddag naar Reuter meldt,
hevige gevechten geleverd'. Naar de
Abessiniërs beweren zouden de Itali
anen zich daar onder dekking van
vliegtuigen terugtrekken.
Een Italiaansch dementi
Gistermiddag werd te Rome het volgende
officieele dementi gepubliceerd:
Een telegram van den keizer van Abes-
synië aan den Volkenbond maakt melding
van het werpen van bommen door Italiaan
sche vliegers op bewoonde gebieden waarbij
vrouwen en kinderen het slachtoffer zouden
zijn geworden.
Het gaat hier om een oude, afgezaagde
leugen, waarvan de tendenz en de kwaad
aardigheid al te zeer voor de hand liggen.
DE STRIJD OM ADOEA
Er spelen zich hartverscheurende
tooneelen af
De speciale correspondent van de
„Daily Mail" meldt uit Asmara:
Donderdag bij het aanbreken van den
dag gaf de Italiaansche generaal de Bono
het bevel tot den opmarsch.
Een uur later, om half zeven, stegen
omstreeks twintig reusachtige bommen
werpers op, om te gaan vliegen boven
de samengetrokken Abessijnsche troepen.
Men gelooft niet dat Adoea zonder bit
teren stijd zal vallen.
Volgens de laatste berichten liggen 40
tot 50000 Abessijnsche soldaten in de
stad en de omgeving.
Aan de overzijde van de rivier de
Mareb zijn geen wegen meer; de Italiaan,
sche troepen, zullen over een afstand
van 16 K.M. langs bergpaden tot een
hoogte van 1000 Meter moeten klimmen.
De Italianen beschikken over tallooze
muildieren, groote voorraden munitie en
andere benoodigdheden.
Bij iedere divisie zijn groote afdeelin-
gen bergauto's ingedeeld.
In Adoea ontstonden tijdens het lucht
bombardement en ook later hartverscheu
rende tooneelen.
Vrouwer en kinderen van vele solda
ten werden gedood, terwijl de mannen
buiten de stad waren gelegerd. De vlieg
tuigen vlogen laag. Luchtafweergeschut
trad niet in werking.
EEN ABESSIJNSCHE
OVERWINNING?
Het ministerie van oorlog te Adcfïs
Abeba heeft nog geen berichten om
trent een overwinning der Ethiopiërs
op de Italianen, die uit Italiaansch
Somaliland optrekken.
De geruchten hieromtrent worden
derhalve betwijfeld.
DE ITALIANEN TERUG-
GESLAGEN BIJ ADOEA?
De speciale correspondent van het
agentschap Havas meldt uit Addis
Abeba, dat het gerucht de ronde doet
dat de Abessyniërs de Italianen in de
provincie Agamen tusschen Adoea en
Adigrat hebben teruggeslagen.
Het slechte weer zou de Italiaan
sche opmarsch remmen. Vliegtuigen,
die waren opgestegen om naar Addis
Abeba te gaan, zouden tengevolge van
het slechte weer hebben moeten te-
rugkeeren.
De Abessijnsche regeering heeft bij
het radiostation en op de strategisch
belangrijke punten van Addis Abeba
luchtafweer machinegeweren doen op
stellen.
De huizen van de Italiaansche on
derdanen worden door troepen be
schermd.
De Italiaansche gezant en de Ita
liaansche militaire attaché werden bij
een wandeling door de stad door een
escorte begeleid.
Officieele Italiaansche
mobilisatie
Gistermiddag is het tiende mobilisatie
communiqué van de Italiaansche regeering
bekend eemaakt, dat het feitelijk uitbreken
van de vijandelijkheden in Oost-Afrika aan
kondigt. Het communiqué heeft den volgen
den tekst:
„Onder den druk van den krijgszuchtigen
agressievt-n geest in Abessynië, die door de
leiders en door die horden volken verstrekt
wordt, welke sedert langen tijd met beslist
heid den oorlog tegen Italië wenschen en
die hem 1- lang hebben voorbereid, vormt
de algemeene mobilisat:e in Abessynië een
directe en nmiddellijke bedreiging voor de
troepen in onze beid: koloniën.
Deze bedreiging wordt vergroot door het
feit, dat de vorming van een neutrale zone
volgens de beweringen uit Addis Abeba, in
werkelijkheid slechts een strategische maat
regel beteekent, die erop neerkomt de Abes
sijnsche troepen beter voor aanvalsdoelein
den voor te bereiden.
De voortdurende en bloedige agressiviteit,
die Italië "edert 40 jaren heeft moeten ver
dragen, neemt steeds grooteren omvang en
steeds verdere draagwijdte aan en onthult
ADI Oegei,
a|oiaodiS>
"Adigoat
IAICSOEM ADOWA(ADOEA)
-éf-
0NrSC.WEPING«b UAYEW
Algemeene Basis
De omgeving van Adoea en Adrigat, toac
eerste Italiaansche aanvallen hebben plaats
gehad.
VAANDELS-VLAGGEN
C. M.V. DIEMEN
DORDRECHT
MEDAILLES
BEKERS KRANSEN
NIEUWS
VOORNAAMSTE
Dit nummer bestaat uit VIER bladert
De Negus heeft te Genève geprotesteerd
tegen het bombardement van Adoea, waarbij
de roode-kruis gebouwen het eerste doet
zouden geweest zijn.
In Addis Abeba gaan geruchten over eert
Italiaansche nederlaag in het noorden, die
niet bevestigd, zijn.
Hedenmiddao is het werkkamp „Eerde*
van de Centrale voor. Werkloozenzorg bij
Ommen geopend.
In verschillende gemeenten van de provin*
cie Utrecht hebben gister luchtbeschermings.
oefeningen plaats gehad. j
Gisteren heeft de proefrit plaats gehad
met de electrische trein Amsterdam—Zand*
Solliciteeren II. door Dr Joh. H. Scheurer»
Ernstia verkeersongeluk bij Baarn,
De 3 O clob er-feest en te Leiden.
d donkre wolken Jagen
7.00 mak" lülc slippen
FISIC gaat nooit uit den wee, dat
13 wat wü U tippen ra.-, star
FiLï ROTTERDAM, WESTZEEDIJK 33,
Telefoon 55951
de ernstige en onmiddellijk te verwachteiï
gevaren, vaarop de meest elementaire be
ginselen der veiligheid dwingen te reageer
De opperste legerleiding van Eritrea heeft
derhalve bevel gekregen, zich dienovereen-
komstig te gedragen. De Italiaansche troe-
pen staan derhalve op het punt eenige voor*
uitgeschoven stellingen aan gene zijde van
onze tot dusver bezette linie in te nemen"»
I
Geen Hommen, doch
pamfletten?
De bijzondere correspondent van hef
„Journal" telegrafeert uit Asmara, dat het
14de en 15de eskader bommenwerpers, die
Donderdagochtend naar Adoea waren ver-
trokken, geen bommen hadden moeten wer
pen, doch proclamaties voor de burgerbevol
king.
Geen bommen op
burgerbevolking
Een hooge ambtenaar van de Italiaansche
ambassade heeft in verband met de berich
ten over het bombardement uit de lucht
van Adoea met nadruk verklaard, dat Mus
solini aan de Italiaansche troepen instructie
heeft gegeven onder geen beding plaatsen
met een burgerbevolking te bombardeeren.
Gevechten in Ogaden
Het telegraafagcntschap Radio meldt uit
Addis Abeba, dat in het ministerie van oor
log van Abessynië werd verklaard, dat Ita
liaansche troepen ook zijn opgerukt naar
Ogaden.
Een voorhoede van 800 Abessijnen heeft
ten Noorden van Wal Wal tegenstand ge
boden en ernstige verliezen geleden.
Volgens de laatste Reuterberichten uit
Addis Abeba zouden de Italianen verder op
rukken in de vlakte bij den berg Moessa
Ali, zonder daarbij op ernstigen tegenstand
te stuiten. De Abessijnsche tegenstand zou
pas te verwachten zijn in de lager gelegeu
deelen van het Vello-gcbergte.
EEN PROCLAMATIE VAN
GENERAAL DE BONO
Naar het agentschap Stefani uit As
mara verneemt, heeft de opperbevel
hebber van de Italiaansche troepen
in Oost-Afrika, generaal De Bono, in
een oproep aan de bevolking medege
deeld, dat hij zijn troepen bevel heeft
gegeven de Mareb over te trekken en
de gebieden van onderdanen van Ita
lië te behoeden voor oorlogsschad
en de bevolking van Tigre en andere
gebieden die gevraagd hebben om het
ingrijpen van Italië hulp te brengen.
fZie vervolg Buitenland biz. 2J
