WIE
Z'NftOBD
ABESSIJNSCH CONFLICT
IN RUSTIGER FASE
Gemeenteraad van Amsterdam
Litauen en het Memelgebied
DONDERDAG 26 SEPTEMBER 1935
EERSTE BLAD PAG. 2
Negus trekt voorloopig zijn
troepen terug
Genève weer aan het
beraadslagen
Volgens een officieele mededeeling
heeft de Negus van Abessynië een tele
gram doen toekomen aan den Volken
bond, waarin hij den bond er van op de
hoogte stelt, dat met het oog op de
voortdurende provocaties en ter vermij
ding van incidenten bevel is gegeven,
dat de Abessynische troepen over het
gcheele front dertig kilometer moeten
terugtrekken. Dit bevel is strikt ten
uitvoer gebracht
De Negus noodigt den Volkenbond uit
een waarnemer naar Abessynië te zen
den, opdat bij nieuwe incidenten on
middellijk de schuldige kan worden
Vastgesteld.
De Abessynische regeering heeft de
berichten over een algemeene mobilisa
tie opnieuw gedementeerd
Laval. Eden en Madariaga hebben ge
zamenlijk de verdere procedure besproken
die den Volkenbondsraad moet worden
voorgelegd in verband met de regeling van
het Oost-Afrikaansche conflict
Volgens deze procedure zou de raad er
zioh vooralsnog toe beperken, het rapport
van de Commissie van Vijf ter bestudeering
te venvijzen naar een nieuwe commissie,
die waarschijnlijk alle raadsleden met uit
zondering van de betrokken partijen zou
omvatten. Uit dit onderzoek zou dan ii
volgende week het ontwerp van een defini
tief rapport van den raad resulteeren.
Het presidium van de Volkenbondsver
gadering is gisteravond bijeengekomen.
De meerderheid daarvan is ervóór, dat de
Volkenbondsvergadering niet, zooals ge
bruikelijk is, na het beëindigen van haar
gewone taak wordt ontbonden, doch slechts
verdaagd. Daardoor zou oen opnieuw bij
eenkomen mogelijk zijn zonder dat een
nieuw presidium moet worden gekozen en
andere formaliteiten worden vervuld'.
Gaat Eden naar Londen?
In Britsche politieke kringen acht men
bet mogelijk, dat Eden, die op het oogen-
blik te Genève vertoeft, gedurende 't week
einde tijdelijk naar Londen zal komen voor
het houden van besprekingen met Baldwin
en Hoare.
Wel houdt Eden voortdurend telefonisch
contact met Londen, doch men zegt, dat hij
den wensch koestert, uitvoerig met de lei
dende figuren in het Britsche kabinet te
beraadslagen.
Of het mogelijk zal zijn, dat hij naar Lon
den komt, hangt af van de gang van zaken
te Genève.
Drukte te Napels
In de haven van Napels liggen op het
©ogenblik tien stoomschepen, die in de eerst
volgende 24 uur met ongeveer 9000 soldaten
en zwarthemden, benevens veel materiaal,
naar Oost-Afrika zullen vertrekken.
Torpedojagers te Gibraltar
Naar uit Gibraltar wordt gemeld, zijn
daar de Britsche torpedojagers „Faulkner",
„Fury" en „Forester" aangekomen.
Malta oefent tegen luchtgevaar
Op Malta heeft Dinsdagavond een nieuwe
luchtafweeroefening plaats gehad. Van half
tien tot tien uur waren La Valetta en de
andere plaatsen op het eiland in een vol-
komen duister gehuld. Terwijl het verkeer
stil lag hoorde men 't motorgeronk der aan
de oefening deelnemende Britsche vlieg
tuigen.
Het onderhoud met Sir Eric
Over het onderhoud, dat Mussolini met
'den Britschen ambassadeur heeft gehad,
wordt thans do volgende officieele mede-
ideeling gedaan:
„De Duce heeft in het Palazzo Venezia
iden Engelschen ambassadeur Sir Eric Drum
mond ontvangen; de ambassadeur bracht
hem een persoonlijke boodschap over van
den Britschen minister van buitenlandsche
zaken Sir Samuel Hoare, die daarin als
oud vriend van Italië uiting geeft aan zijn
wensch, dat leder onnoodig misverstand tus
schen de beide landen uit den weg wordt
geruimd. De Duce heeft den ambassadeur
verzocht, Londen te doen weten, dat hij de
waarde van deze mededeeling hoog aan
slaat en haar met voldoening heeft aange
In aansluiting op deze officieele Italiaan-
fcche mededeeling wordt van toonaangeven
de zijde nog verklaard, dat de publieke
IS DAT p W
Dinsdagavond 1 October...
Zooals uitdrukkelijk en plechtig ver
klaard en duizendmaal in officieele en
niet-officieele uitingen herhaald is, heeft
Italië geen conflict met Engeland ge
wild en wenscht het dat nog niet
Het conflict bestaat tusschen Italië
en Abessynië en het koloniale karakter
van dat conflict is zóó duidelijk, dat
het voor een gezond menschenverstand
onmogelijk en onzinnig schijnt.de wrij
ving naar Europa over te brengen en
daarmee de Engelsch-Italiaansche be
trekkingen te vertroebelon.
In ieder geval, aldus wordt van deze zijde
verklaard, zal Italië bij een dergelijke poli
tiek niet de eerste zijn. De Engelsche pu
blieke opinie moet daarvan overtuigd zijn
en er kennis van nemen.
Een onwaarschijnlijk bericht
Do „Oeuvre" publiceert een fantastlsoh
bericht van zijn correspondente te Genève,
volgens hetwelk in de wandelgangen van
het Volkenbondspaleis geruchten de ronde
zouden doen. als zouden besprekingen heb
ben plaats gevonden tusschen hooge En
gelsche en Italiaansche kringen, waarbij
men de Engelsche kringen zou hebben dui
delijk gemaakt, hoe in geval van een regee-
rinpswisseling te Rome een nieuwe regee
ring er zou kunnen uitzien, waarin in de
plaats van Mussolini een lid van het ko
ninklijk huis de leiding op zich zou nemen.
De correspondente voegt hieraan toe, dat
hoewel men aan deze geruchten geen bij
zondere beteekenis toekent, men het niet
uitgesloten acht, dat het oogenblik zou
kunnen aanbreken, waarop slechts een
regeeringswisseling de positie van* Italië
tegenover den Volkenbond en de mogend
heden zou kunnen redden.
REUSACHTIGE BRAND
IN DE THEEMSDOKKEN
35 Motorspuiten in actie
tegen het vuur
Gevaar nog steeds niet
bedwongen
Gistermiddag is een reusachtige
brand uitgebroken in opslagplaatsen
voor koloniale waren te Wapping aan
de Theems.
Het vuur greep met razende snel
heid om zich heenl
De Londensche brandweer, altijd be
ducht voor branden in de dekken, was
weldra ter plaatse met 35 motorspui-
ten, twee drijvende spuiten en honder
den brandweermannen.
De brand bleek te zijn uitgebroken in
een van de grootste opslagplaatsen van
Wapping, op een verdieping, waar rubber,
thee en andere koloniale waren in groote
hoeveelheid lagen opgeslagen.
Het verkeer in de geheele omgeving werd
stopgezet Toen een groote kraan onder den
invloed van de hitte dreigde in te storten
kon de politie slechts met moeite de groote
menigte toeschouwers terugdringen tot op
een afstaod, waar geen gevaar meer dreigde
De vlammen raasden met onverminderde
kracht voort en bodon van over de rivier
gezien een schitterend schouwspel.
Men mag van geluk spreken, dat 't vuur
geen rnenschenlevens heeft geëischt
De geheele avond rukten van alle zijdon
versterkingen voor de brandweer aan, die
haar handen vol werk had. Tegen de vuur
zee kon zij niets van belang uitrichten. Zij
moest er zich toe bepalen de nabij gelegen
gebouwen en pakhuizen voortdurend nat te
houden, om te verhoeden dat de brand zich
ook tot deze zou uitbreiden.
Om 10 uur gisteravond was het vuur nog
steeds niet bedwongen!
Britsche treiler onder Engelsche
kust vergaan!
Geheele bemanning komt in de golven om
De in Huil thuishoorende trawler
„Skegness" is nabij Speeton Riff aan
de kust van Yorkshire door den storm
vernield en vergaan.
Ondanks de schier bovenmensche-
lijke pogingen, die van de kust af wer
den ondernomen om de opvarenden te
redden, zijn alle elf leden der be
manning omgekomen.
Gisteren zijn reeds de eerste twee
lijken aangespoeld.
De „Skegness" strandde tijdens 'n Noord
ooster storm van buitengewone kracht nabij
de kust, die 120 Meter hoog steil uit het
water oprijst.
Aan land had men het ongeluk bemerkt
en weldra nam men de noodige maatrege
len. Men schoot zeven vuurpijlen met red-
dingslijnen af, die echter alle door den storm
teruggedreven werden en hun doel misten
Reddingsbooten gingen in zee, doch kon
den tengevolge van den geweldigen zee
gang den trawler niet naderen.
In den lichtbundel van een op de rotsen
opgesteldcn schijnwerper voltrok zich het
noodlot van de „Skegness", die telkens op
nieuw tegen de rotsen werd geworpen en
weldra geheel onder water lag. Van de
schoorsteen en de commandobrug was niets
heel gebleven.
Kort na middernacht zag men de laatste
lichtsignalen van het schip. Hiermee ver
dween ook de laatste hoop op redding van
de bemanning.
Bij het opkomen van den vloed werd het
schip spoedig geheel uit elkaar geslagen.
Dit gebeurde zoo snel, dat de marconist
midden in het laatste S.O.S.-signaal bleef
steken.
AMERIKA VERBIEDT WAPENUITVOER
Zooals bekend bevat de onlangs door Roo
sevelt geteekende neutraliteitswet een uit
voerverbod voor wapenen en munitie. Thans
is de regeering bezig met het opstellen van
een lijst der materialen, die als oorlogstuig
beschouwd zullen worden en in industrieele
kringen wacht men met spanning de publi
catie daarvan af.
LITAUEN EN HET MEMELGEBIED
Laval en Eden hebben gister te Ge-
nè j besprekingen gevoerd, waarbij o.a. ook
de Memelkwestie is aangeroerd. De Litau-
sche Minister van Buitenlandsche Zaken
Lozoraitis heeft eenigen tijd aan het on
derhoud deelgenomen.
Naar verluidt, zou er bij hem zijn aange
drongen, stappen te doen in verband met de
recente Litausche maatregelen in het Memel-
gebied.
EEN NIEUW SPAANSCH KABINET
Spanje heeft een nieuw kabinet gekregen,
met als minister-president, tevens minister
van Financiën, Chapa Prieta.
Aan Lerroux is de portefeuille van Bui
tenlandsche Zaken toevertrouwd.
In het deviezenproces tegen de zusters van
de orde van het Heiligste Hart van Jezus uit
Hiltrup in Westfalen is thans het requisitoir
gehouden.
Tegen de hoofdbeklaagde, de moeder
overste SchulteMesum, werd geëischt een
tuchthuisstraf van 3 jaar, benevens 5 jaar
eerverlies en een boete van 120.000 RM.
Tegen Therese Dreier werd geëischt een
gevangenisstraf van 10 maanden, alsriaede
een boete van 20.000 RM.
DUITSCHE STUDENTEN AANGEVALLEN
Een groep van veertien studenten van de
Berlijnsche universiteit, die met studenten
uit Belgrado een reis door Zuid-Slavië ma
ken. is in de stad Petsj overvallen door een
groep personen, die „Weg met het fascisme"
riepen. Er werden door de aanvallers twee
schoten gelost, waarbij een der Duitschers in
den buik werd gewond, zoodat hij in het zie
kenhuis moest worden opgenomen.
Vier der aanvallers, die volgens de Duit
schers communisten waren, zijn gearresteerd.
Volgens de voorloopige resultaten van de
officieele Duitsche statistieken zijn geduren
de de maand Augustus 50.000 werkloozen
meer te werk gesteld.
STRATOSFEER VLIEGTUIG IN AANBOUW
De Bristol Motorenfabriek houdt zich be
zig met het bouwen van een vliegtuig voor
proefnemingen met stratosfeervluchten, ten
behoeve waarvan gewerkt wordt aan een
zware motor met groote capaciteit, in staat
om een maximaal effect te geven op een
hoogte van ongeveer 17.000 meter en hooger,
voor het aandrijven van schroeven met va
riabele spoed.
De ontwerpers beschikken over belang
rijke gegevens omtrent de condities, waar
onder op groote hoogte gevlogen moet wor
den, aangezien de Bristol Company de moto
ren heeft geleverd voor de drie vliegtuigen,
die in de laatste jaren de hoogterecords heb
ben gehouden, waarvan het laatste met een
hoogte van 47.350 voet op naam staat van
den Italiaan Renata Donati, die dit record
vestigde met een tweedekker, uitgerust met
een supercharged Bristol Pegasus motor van
1100 P.K.
BEZOEK VAN GOEMBOES AAN BERLIJN
De Hongaarsche minister-president Goem-
boes begeeft zich hedenochtend per vlieg
tuig naar Berlijn, om gevolg te geven aan
een uitnoodiging van Minister Generaal
Goering tot het bijwonen van een door hem
georganiseerde jachtpartij. Goemboes zal to
Berlijn een bezoek brengen aan Rijkskan-
solier Hitler. Men verwacht echter, dat hij
ook met andere vooraanstaande personen
besprekingen zal voeren.
HIJ HAD HITLER BELEEDIGD!
Een Poolsche Jood is te Warschau veroor
deeld tot acht maanden gevangenisstraf, om
dat hij een brief van een Duitsche zakenre
latie ongeopend had teruggezonden, na op
het couvert voor rijkskanselier Hitier belee-
digende woorden te hebben geplaatst.
Geweldige brand in San Urbano
(Argentinië)
In de stad San Urbano, op 350 K.M. ten
Noordwesten van Buenos Aires is gistermid
dag in een groote meelfabriek een geweldige
brand uitgebroken.
De verschillende gebouwen van de onder
neming besloegen een oppervlakte van onge
veer 40.000 vierk. Meter.
Het geheele complex werd door de vlam
men aangetast en voor het grootste gedeelte
in de asch gelegd.
Kort Nieuws
Generaal Evangeline Booth, commandan
te van het Leger des Heils, is met de „Ma
jestic" van de Cunard White Star Line uit
Southampton naar de Vereenigde Staten en
Canada vertrokken.
Op het Kanaal-eiland Jersey Is gister
middag een aardschok waargenomen, die
practisch geen schade heeft aangericht.
Voor den ingang der Lissabonsche ha
ven zijn de schepen „Ellin" en „Uthapia"
met elkander in aanvaring gekomen.
De „Ellin", een Grieksch schip, verzocht
draadloos om spoedige assistentie.
Laval heeft een adres ontvangen, dat is
geteekend door een vijftigtal Engelschen uit
politieke, militaire en geestelijke kringen.
In dit adres wordt instemming betuigd met
de verklaring, die Laval te Genève heeft af
gelegd en volgens welke Frankrijk trouw
zal blijven aan het Volkenbondspact.
Het Comité voor Vrede en Ontwapening
heeft een telegram gezonden aan Mussolini,
waarin op den Duce een beroep wordt ge
daan om het Abessijnsche geschil op vreed
zame manier op te lossen.
Aanvullende begrooting
goedgekeurd
Hoeveel heeft A msterdam
bezuinigd
de snppletolre begrooting
die noodzakelijk was tengevolge van de
meerdere uitgaven voor werkloozenzorg en
andere financieele tegenvallers.
De heer Boissevain (v.b.) heeft er
voornamelijk over gesproken. Wat de com
munist S e e g e r s oreerde over verdere af
braak, geschiedde naar het gebruikelijke
recept en kan zonder cenig bezwaar onver
meld blijven.
De oud-wethouder Boissevain (v.b.)
dan. vroeg B. en W. inlichtingen over eeni-
ge posten. Den wethouder voor de Finan
ciën bracht spr. hulde voor zijn geslaagde
conversie-politiek, waardoor één millioen is
bezuinigd. Gelukkig, meende de liberale
spreker, heeft de Raad niet geluisterd naar
leden, die over dit bedrag reeds hadden
willen beschikken.
Toch betreurde spr. het, dat na al het
geploeter der laatste jaren om tot een slui
tende begrooting te komen, aan de Regee
ring een „subjectieve" bijdrage moest wor
den gevraagd, om deze aanvullende begroo
ting sluitend te krijgen.
Tenslotte informeerde spr. hoeveel er de
laatste jaren is bezuinigd en hoe deze sup
pletoire begrooting er zou uitzien, indien
op de eischen der sociaal-democraten door
den Raad ware ingegaan.
Laatstgenoemde vraag heeft de wethou
der voor de Financiën, de heer Jac. Rus
tige (c.h.) niet beantwoord, aangezien hij
oordeelde, dat dit niet op zijn weg lag.
Op do vraag hoeveel bezuinigd is,
ging de wethouder vrij uitvoerig in. Het
publiek mag wel eens weten, vond spr.,
wat de Overheid van Amsterdam heeft
bereikt De Rekening 1931 vergelijkende
met de Begrooting 1936, kwam spr. tot
de conclusie, dat in deze jaren is be
zuinigd isy2 millioen, op dc bedrijven
bovendien 12V& millioen, samen 31 mil
lioen. Dat beteekent toch wel wat, meen
de wethouder Rustige.
Spr. zette eveneens uiteen, dat bij deze
suppletoire begrooting moest worden ge
rekend met de bezuinigingsmaatregelen der
Regeering ta.v. het Gemeentefonds en de
Werkloosheidsvoorziening. In dit verband
moet gezien worden de „subjectieve" bij
drage van 3V4 millioen Een bijdr ;e, waar
op de Gemeente geen recht kon lalen ggl-
don, maar die toch noodig was om deze
aanvullingsbegrooting te doen sluiten.
Met de gebruikelijke tegenstemmen van
de uiterste revolutionairen is de begrooting
goedgekeurd. De gematigde revolutionairen,
die drie wethouders achter de groene tafel
hebben, waren thans uitermate gouverne-
Gevaarlijke wrijfvlakken in
Oost-Europa
Wat zullen de a.s. verkiezingen
brengen?
Zondag a.s. zullen in het Memelgebied de
verkiezingen voor den Landdag plaats heb
ben, een gebeurtenis, welke op zich zelf nu
niet zoo heel belangrijk zou zijn, zoo zij
niet een ©enigszins dreigend relief verkreeg
door den achtergrond der Litausch-Duit-
sche verhoudingen, waartegen zij zich af
teeken t.
Zooals men weet beteekent het Memel-
land een Duitsche enclave in Litausch
grondgebied, en heeft het in dit opzicht een
overeenkomstige ligging ten opziohte van
dezen staat als het gebied van de Vrije
Stad Danzig en Oost-Pruisen ten opzichte
van Polen.
Natuurlijk zijn de zoo schijnbaar grillig
getrokken grenzen in deze streken aan de
Oostzee maar niet willekeurig ontstaan
Indien ergens, dan kan men hier spreken
van den schaduw van het verleden. In dit
verleden was de invloed van het naburige
Pruisen in de zoogenaamde Baltische lan
den zeer groot. Zij vormden als het ware
gebieden, die voor de Duitsche kolonisatie
open lagen en zoo is in den loop der eeuwen
een Duitsche golf over deze streken heen
gegaan, en heeft op onderscheiden plaatsen
zeer duidelijke sporen achtergelaten.
Zooals in den regel in zulke omstandig
heden het geval is, werd de vreemde cul
tuur-invloed in de economische centra, dus
in de zeesteden, het sterkst, en kan men
dan ook zeggen, dat de Weichsel-stad Dan
zig, benevens Koningsbergen en Memel in
wezen Duitsche steden zijn.
De geallieerde mogendheden, die na den
wereldoorlog zich de taak zagen toegewe.
zen, ook in dit deel van Europa de gren
zen te herzien, stonden daarbij voor eigen
aardige moeilijkheden. Door de vèr voort-
geschoven Duitsche invloeden langs de
Oostzeekust bleken de nieuwe staten Polen
en Litauen feitelijk van de zee te zijn afge
sneden: de havensteden waren onmisken
baar Duitsch. Daar echter deze beide staten
eigen zeewegen niet zouden kunnen ont
beren, werd zoowel voor Danzig als Memel
een positie ontworpen, welke zooveel moge
lijk hun Duitsch karakter ongemoeid liet,
en ze toch zou inschakelen in het econo
misch geheel der nieuwe statenformaties
Beide, zoowel Danzig als Memel, zijn
sindsdien steeds een bron van allerlei on-
eenigheid en dispuut geweest, en hebben
den Volkenbond aan het noodige bemidde-
lingswerk geholpen.
Wat Memel aangaat, stelden de Litauers
Europa eenvoudig voor een fait accompli.
In afwachting van een nadere beslissing
der Mogendheden bevond het zich tijdelijk
onder Fransch regiem. Welnu, op denzelf
den dag, 10 Januari 1923, dat de Franschen
het noodig achtten, het Roergebied te be
zetten, trokken Litausche vrijscharen het
Memelgebied binnen. Dat de Fransohe troe
pen hun weinig weerstand boden, zal zeker
niemand verwonderen, die met de inter-
nationale sympathieën en antipathieën
eenigs7ins op de hoogte is.
De Parijschc gozantenronferentie stond,
toen Litauen zich eenmaal had meester ge
maakt van wat het meende niet te kunnen
ontberen, voor een moeilijk geval.
Zij wist daaraan een oplossing te geven
door het zoogenaamde Memelstatuut, dat op
8 Mei 1924 tot stand kwam.
Dit Statuut stelt o.m. vast, dat 't Memel-
gebied onder Litausche heerschappij een
eenheid vormt op democratische grondslag
en in het genot is van wetgevende, rechter
iijke, administratieve en financieele zelf
standigheid. Daarmee was te eener zijde
aan de belangen der Duitsche bevolking
tegemoet gekomen en aan de andere kant
had men zoo het sluitstuk naar zee ge
vormd voor den jongen Litauschcn staat.
De Regeering van het Memelgebied zou
bestaan uit een Directorium van vijf leden,
dat met de uitvoerende macht was belast
en uit een Landdag, belast met de wet
gevende macht, en daartoe gekozen vol
gens dc beginselen van het algemeen kies
recht De Duitsohe en de Litausche taal
zouden in dit gebied gelijke rechten hebben
en de haven van Memel zou onder een in
ternationaal regiem komen.
Engeland, Italië, Frankrijk en Japan, die
dit Statuut teekenden, moesten tevens in
de toekomst de richtige naleving daarvan
waarborgen.
Ondanks deze hooge bescherming is Memel
echter steeds een zorgenkind geweest
De Duitsche Memellanders konden nu
eenmaal niet vergeten, dat zij Duitschers
waren, geïsoleerd van- hun vaderland; de
Litauers daarentegen waren overbeducht.
dat het vraagstuk der grenswijziging nog
eens onverhoopt aan de orde zou komen,
en dat zij bij die gelegenheid het belang
rijkste deel van hun zeekust benevens hun
zeehaven zouden verliezen. Zoo leefde men
van weerszijden in een verhouding, die niet
bepaald gezellig was.
Hoe overwegend Duitsch de bevolking is,
is steeds duidelijk uit de Landdagverkiezin
gen gebleken. Na de eerste verkiezing, die
in 1925 plaats had, werden er slechts 2 Li
tausche afgevaardigden gekozen, tegen 27
Duitsche. Bij de tweede verkiezing, in 1927.
was de verhouding 254; deze verhouding
werd bij de verkiezingen van 1930 en 1932
steeds 245.
Intussohen is er echter in Memel en om
geving, Klaipeda, zeggen de Litauers
veel veranderd. De verhoudingen tusschen
de beide bevolkingsgroepen zijn steeds
slechter geworden. Aan wie de schuld? Bij
gecompliceerde vraagstukken als deze is
het. niet eenvoudig, dit zoo maar vast te
stellen. Het is echter zeer waarschijnlijk,
dat het oplevend nationalisme in Duitsch-
land, dat in het nationaal-socialisme een
uitdrukkingsvorm vond, er zoowel actief als
passief debet aan is. Litauen moest im
mers zich wel ongerust gaan gevoelen
tegenover de inwoners van zijn autonoom
gebied, die zoo overduidelijk de familie
banden met het oude vaderland voelden
trekken. En konden de Duitsche Memeilan
ders van hun kant wel anders, dan ijverig
werken voor hereoniging met hun eigen
volk?
Zoo zijn dan de verhoudingen steeds on
aangenamer geworden, aan weerszijden. In
1932 werd Böttcher, de Duitschsprekende
president van het Directorium, door den
Litauschen gouverneur van het Memelge
bied M e r k y s, afgezet, omdat hij offi
cieele bespreking en met Berlijn zou hebben
gevoerd, hetgeen natuurlijk inbreuk maak
te op de souvereiniteit van Litauen. In zijn
plaats werd de Litausche hoofdonderwijzer
Simaitis tot president benoemd. De
Landdag protesteerde daartegen, met het
gevolg, dat hij nog, tijdens dezelfde zitting
ontbonden werd.
Na de verkiezingen voor den nieuwen
Landdag, die opnieuw aantoonden, dat het
Duitsche element in het Memelgebied verre
in de meerderheid was, werd vervolgens de
Duitsch-sprekende dr Schreiber presi
dent van het Directorium. Ook hij werd
door den gouverneur uit zijn ambt
daar hij de nationaal-socialistische bewe
ging, die ervan beschuldigd werd 't Memel
gebied van Litauen af te willen scheuren,
zou hebben gesteund.
Wij laten nu maar in het midden, tot
welke internationale verwikkelingen dit
alles aanleiding gaf, stappen bij de Litau
sche regeering vanwege de signataire mo
gendheden, beroepen op Genève en het In
ternationale Hof te Den Haag, enz. enz.
In het kort het verder verloop der ge
beurtenissen samenvattend, komt dat hier
op neer, dat de commandant te Memel van
Litauen het recht verkreeg, vereenigingen
te ontbinden en dat personen, die van zulke
vereenigingen lid waren, of tot voor
maanden waren geweest, van hun Land
dag-kiesrecht werden uitgesloten.
Het befaamde, als „bloedproces van Kow*
no" aangeduide Nazi-proces voor den
Krijgsraad in do Litausohe hoofdstad, dat
eindigde met het ter dood veroordeelen
een viertal nationaal-socialisten en 't links
en rechts uitdeelen van zware tuchthuis
straffen, heeft ten slotte de deur dicht
daan. Er stonden niet minder dan 126
Duitsch-sprekende personen terecht, be
schuldigd van het voornemen, het Memel-
land gewapenderhand van Litauen los 1e
maken. Toen in Maart j.L het vonnis, dat
wij hierboven aanduidden, uitgesproken
werd, werd in vrijwel alle Duitsche steden
in vergaderingen en optochten tegen deze
rechtsverkrachting" geprotesteerd.
De opwinding in Duitschland is
getwijfeld Intussohen nauwelijks minder op
geworden. Aan de Memellandsche verkie
zingen zullen niet mee kunnen doen alle
personen, wier burgerlijke rechten verval
len zijn en tot deze categorie behooren o.a.
alle leden der verboden Duitsche vereeni
gingen.
Het zal dan ook niet verwonderlijk zijn,
zoo ditmaal inderdaad het Memelgebied in
meerderheid Litausch blijkt, zooals de Li
tausche Minister van Buitenlandsche Zaken
Lozeraitis in 1934 meende te mogen be
weren.
Of de Litausche Regeering zioh zelf ech
ter met zulk een verkiezingsuitslag geluk
zal kunnen wenschen staat voorloopig nog
te bez-ien
menteel. Bij vorige gelegenheden In de
beide afgeloopen jaren stemden de sociaal
democraten tegen.
Een paar nieuwelingen
traden voor de eerste maal in het krijt voor
de gemeentebelangén.
De heer Crucq (Nat. Herst.) zag die in
het feit, dat hij in geen enkele Raadscom
missie was benoemd. Wat moeten „de men-
schen, die achter mij staan", vroeg spr.t
daarvan denken en hij wilde B. en W. hier
-er interpolleeren.
Met eenige moeite bracht de burge.
eest er den heer Crucq aan het ver
stand, dat het College geheel buiten deze
kwestie staat en hij er bij de begrooting
over kan spreken.
Twee fonkelnieuwe communistische edcl-
achtbaren lazen ieder een opstelletje voor.
Mevr. Teeboom maakte bezwaar tegen
de verhooging met f2100 van het subsidie
voor de R.K. Vereen, voor Huisverzorging,
De Neutrale Vereeniging werd minder
royaal behandeld, vond de communistische
dame.
Weth. Baas (a.r.) heeft aangetoond, dat
dit niet juist is. De neutrale vereeniging
ging in subsidie ruim 10 pet achteruit, de
R.K. Vereeniging met 18 pet. Er is nu ge
lijkheid in de subsidievoorwaarden geko
men. De Raad stemde hiermee in.
Wat de communistische mevrouw tenslot
te nogal bij de rede, bepaald schutterig was
de „maidenspech" van haar „kameraad"
Beers.
Het alom geprezen werk van do Vereen,
Toevlucht voor Onbehuisden. waarvoor ook
het subsidie moest worden verhoogd, kon.
bij hem geen genade vinden. Bij de over-
groote meerderheid van den Raad natuur
lijk wet
Oud-Minister Mr. T. J. Verschuur
Vertrekt 19 October a
naar Indlë
Naar wij vernemen vertrekt de oud'-minis-
ter Mr. T. J. Verschuur 19 October a.s. uit
Genua naar Nedcrlandsch Indië, teneinde iu
zijn hoedanigheid van door de Regeering be
noemd lid van den Raad van Beheer der
Ned. Inoische Aardolie Mij. de mij. die
o.a de Djamhi-terreinen exploiteert en
waarin het Gouvernement en de Bataafsch©
Petroleum Maatschappij ieder voor de helft
aandeelhouder zijn zich ter plaatse van
de werkzaamheden dezer .vennootschap op
de hoogte te stellen.
De oefeningen van de
Lichte Brigade
Dagorder van den Commandant
De Commandant van het VelcJeger heeft
de volgende dagorder bekend gemaakt:
Bij den afloop van do gehouden oefenin
gen betuig ik mijn bijzondere tevredenheid
aan alle daaraan deelgenomen hebbende
troepen voor hunne houding, tucht cn uit
houdingsvermogen gedurende de van hen
gevergde vermoeiende verrichtingen.
De omstandigheid dat het H.M. de Konin
gin vergezeld van H.K.H. Prinses Juliana, be
haagd heeft tot tweemaal toe Hoogstderzel-
ver langdurige en ingaande belangstelling
in de door het Veldleger gehouden oefenin
gen te betoonen, zal den troepen een aanspo
ring zijn op den ingeslagen weg voort, te
gaan en zich het vertrouwen, dat door H.M1
de Koningin en de Natie in het leger ge
steld wordt, steeds meer waardig te toonem
Leve de Koningin!
Leve Prinses Juliana!
De luitenant-generaal, Commandant
van het Veldleger,
W. RöELU
Apeldoorn, 25 September 1935
Uit Oost-lndie
Gevaarlijk jachtavontuur
in de Lampongs
Inlander door olifant aangevallen
en gedood
Europeaan kwam er goed al
De „Javabode" meldt, dat de heer Diotz,
oud-suiker-employé cn bekend jager in de
Lampongs, een jaohtavontuur heeft gehad,
waarbij een menschenleven teloor ging.
Op jacht in de Lampongs, in de streek tus
schen Martapoera en Kota Boemi, zakte de
heer Dietz die ook door zijn echtgenoot©
werd vergezeld de Way Oempo af. In een
bepaalde streek, waar aan weerszijde der ri
vier tuinen der bevolking lagen, bleek den
jager, dat olifanten daar elk jaar groote
schade aanrichtten. Jacht op deze dieren is
niet geoorloofd, omdat men van meening is,
dat zij anders zouden worden uitgeroeid- An
deren ontkennen dit en zeggen, dat er zeer
talrijke kudden olifanten zijn, die een ware
plaag voor de bevolking zijn geworden.
Aldus met twee personen -de rivier afzak
kend, werd hem door vrouwen de mannen
waren voor den peperpluk tijdelijk naar de
streek waar de pepertuinen liggen om
hulp gevraagd omdat er olifanten in aan
tocht waren.
Hierom ging de heer Dietz naar den oever
met een Lamponger, -die zich vrijwillig bij
hem aansloot omdat zijn tuin niet lang te
voren door olifanten was vernield. Ook een
jongen ging mee.
Plots stiet men op een kudde. Toen
één der dieren op de menschen wilde
losstormen trof de heer Dietz hem.
Echter niet doodelijk.
Later het spoor van het gewonde
dier zoekend om dit het genadeschot te
kunnen geven, tornde men onverwacht,
na lang het bloedspoor te hebben ge
volgd, tegen den olifant op, die zijn be
lagers afwachtte.
De heer Dietz gaf den Lamponger den raad
in een boom te klimmen, hetgeen deze deed.
Er stond echter in dit jonge bosch geen boom
dikker dan ongeveer 30 c.M.
De olifant kreeg hierop een kopschot
en wierp zich in dolle woede tegen
den boorn, die neergeworpen werd. De
Lamponger, op den grond gekomen,
trachtte zich door de vlucht te redden,
doch het razende dier greep hem met
de slurf en verpletterde hem. De on
gelukkige was op slag dood. Het bleek
later, dat het dier hem ook met de
slagtanden ernstig had getroffen.
De hier Dietz ontkwam zelf ternauwer
nood aan den dood. De olifant, vermoede
lijk doodelijk gewond, verdween echter.
Aldus eindigde een jachtavontuur, be
gonnen om de bevolking te helpen tegen de
1 olifantenjjlaag.
