Uirtttue ctft (iouriuit
De P.K.-A.K.V. onbeschadigd
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden ïn Omstreken
abonnementsprijs:
Pei kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor hel Buitenland bij wekelijksche
zending4-50
Bij dagelijksche zending5-50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad Tb et-
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: breestriat 123 Teletoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 5585 MAANDAG 23 SEPTEMBER 1935 15e Jaargang
gfobmentieprijjen:
Van I tot 5 regels1.17'/»
Elke regel meer0.227»
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer 0.45
Handelsadvertentiën per regel 0.17'/»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
Wie zich heden pp ons blad abonneert, ontvangt al
de tot 1 October a s. verschijnende nummers gratis.
Abonné's op te geven aan
Dh ADMINISTRATIE
EERLIJKHEID, OOK IN
POLEMIEK
Onze driestar van welgeteld vijftien re-
j gels in ons blad van Donderdag 1.1. heeft de
boosheid van De Tijd opgewekt, die ons
voorhoudt, oat we redelijk moeten zijn, ook
j in polemiek.
Uitstekend, ma.ar laat het blad dan begin
neneerlijk te zijn, ook in polemiek.
Ten eerste schreef d e T-ij d niet, zooals ze
nu beweert, dat wij de roomsch-kathol leken
verantwoordelijk stelden voor de geschade
griud-positie van ons land, „gelijk voordien
I de liberale bladen deden", maar het blad
schoof, ons in de schoenen, dat wij „da libe
rale bladen na schreven".
Men behoeft niet erg fijn te voelen om het
onderscheid te ontdekken. Wij beoanken
voor de eer om door d e T ij d beschouwd te
worden als napral ;rs van de liberalen, zoo-
I als dit blad meermalen Dr. Colijn liberalisme
in de economie ten laste legde.
In de tweede plaats schreven wij niet ,J) e
T ij d behoort tot de kudde der naapers",
maar wel: Als het blad ons indeelt bij dit
gilde, „dan kunnen wij, met welgemeende
collegialiteit, slechts antwoorden: ook gij be
hoort tot „de kudde der naapers".
Over de tusschenvoeging „met welgemeen-
de collegialiteit"' en over het „ook gij", las
de geprikkelde redactie.blijkbaar heen.
In de derde plaats wenschen we thans het
blad er op te wijzen, dat wij, onmiddellijk
nadat Mr. Aalberse de Regeering het ver
trouwen opzei onze verbazing hebben uitge
sproken over het feit, dat de R.-K. fractie
blijkbaar niet had overwogen, welke gevol
gen deze politieke roekeloosheid voor het
economisch leven moesten hebben. Van nA-
schrijverij was dus geen sprake.
Ten slotte willen we er Aan herinneren,
dat het de Tij d was, die op smalende
wijze over de „Regeeringspers" sprak, waar
toe ook wij zouden behooren; een wijze van
aanduiden, welke in de roode pers niet mis
staan zou hebben.
We willen maar zeggen, dat de Tij d be
ter had gedaan onze korte driestar letterlijk
onder de oogen zijner lezers te brengen,
waardoor de eerlijkheid, ook in polemiek be-
yoroerd zou zijn.
En overigens voeren wij deze vrij nutte-
looze gedachtenwisseling alleen, omdat d e
T ij d op bovenaangeduide wijze terugsloeg.
MAATSCHAPPIJ DER
NED. LETTERKUNDE
Drukbezochte vergadering
te Leiden
Reorganisatie-commissie benoemd
Zaterdagmiddag is te Leiden een buiten
gewone algemeene vergadering gehouden
van de Maatschappij der Neder-
lar d'sche L e 11 e r'k u n d e. Deze verga
dering was een gevolg van het conflict, dat
in Juni- in de maatschappij is uitgebroken
tusschen de meerderheid van Let hoofdbe
stuur en de commissie voor schoone lette
ren, naar aanleiding van het niet toekennen
van een prijs aan den dichter-schryver Mr.
H. Marsman, waartoe door laatstgenoemde
commissie geadviseerd was.
Het hoof bestuur heeft geweigerd aan het
advies gevolg te geven wegens oen artikel
vier jaar geleden door Marsman geschreven,
waarin hij zoowel het bestuur als de com
missie had belcedigd.
Er ontstond toen een bestuurscrisis.
De zes demissionaire bestuursleden
vier anderen hadden ql eerder ontslag ge
nomen -r- hebbèn tegen Zaterdagmiddag i l.
een vergadering bijeengeroepen, teneinde een
nieuw bestuur te doen kiezen..
De vergadering was goed bezocht. Na
opening der vergadering werd door Dr. W.
van Brummelen een overzicht gege
ven van het voorgevallene.
Na eenige discussie werd door Mr.
J. Slag ter een motie ingidiend,
waarin wordt uitgesproken, dat het
gebeurde een ernstig symptoom is
van voor den bloei der Maatschappij
bedenkelijke verwikkelingen en dat de
bloei van de My. ernstig wordt be
dreigd. Het wordt daarom gcwenscht
geacht de wet der maatschappij te
verbeteren, met het oog op gebreken
in de organisatie. Voorts wordt in de
motie voorgesteld een commissie van
vijf leden te benoemen om de reorga
nisatie voor te bereiden.
Bij de gedachtenwisseling over deze mo
tie bleek dat zeer velen de noodzakelijkheid
eener reorganisatie inzagen.
Na uitvoerige discussie werd de
motie aangenomen.
Tot leden der Comm. werden geko
zen mevr. J. de Wit-v. Dullemers, W. J.
AL A. Asselbergs, Prof. Dr. N. J. Krom.
WENDING IN HET
ABESSIJNSCHE CONFLICT
Italië's voorstellen aan de
Commissie van Vijf
Inlien de jongste berichten uit Genève
waarheid bevatten zou op het, overigens in
welwillende termen vervatte, afwijzénde ant
woord van Mussolini ten opzichte van de
voorstellen van de Commissie van Vijf,
thans een principieele koerswijziging der
Italiaansche politiek zijn gevolgd. Had deze
zich er tot nu toe van onthouden, de
eischen van dit land in Abessinië door for
mules te omlijnen, thans zou de Duce een
drietal punten hebben naar voren gebracht,
waarover hij nader wenscht te onderhan-
Dit eerste symptoom van toenadering
geeft aanleiding tot herleefde hoop, zij het
ook- dat Mussolini's verlangens van dien
aard zijn, dat het moeilijk zal vallen deze
te bevredigen. Hailé Selassié kan daar nau
welijks aan denken, het zou hem niet al
leen een belangrijk deel van zijn grotidge-
bied, maar ook zijn militaire onafhankelijk
heid en zijn prestige kosten. Want daarop
komen tenslotte de Italiaansche voorstellen
neer: reorganisatie der Abessijnsche weer
macht onder Italiaansche leiding; afstand
van een gebiedsstrook welke. Eritrea en
Italiaansch Somaliland zou verbinden; het
aanleggen van een onder Italiaansche con
trole komende spoorweg naar een zeehaven
in Italiaansch Somaliland welke Italië voor
dat doel aan Abessinië zou afstaan.
Zoo de Negus in een en andïr zou bewil
ligen, zou zijn land machteloos aan den
Italiaanschen invloed zijn overgegeven.
Het is nog niet duideljjk, hoe Mussolini zich
Zijn verbindingsstrook denkt, doch vermoe
delijk zou deze twee punten van interna
tionale beteekenis moeten vermijden, ten
eerste de Fransche spoorlijn Addis Abeba-
Dsjiboeti, en ten tweede het befaamde Tana-
Mr. J. Slagter en Prof. Dr .Tan de
Vries.
Onmiddellijk na het besluit een re
organisatie-commissie te benoemen
sprak de vergadering zich er voor uit,
dat de zes bestuursleden, die hun
mandaat ter beschikking hadden ge
steld, op dit besluit zouden terugko
men, aan welk verzoek zij gevolg ga
ven. Voorts werd besloten op de eerst
volgende maandvergadering in de nog
bestaande vier vacatures te voorzien.
Tenslotte werd aangenomen een voorstel
van den heer Drion om ook aan de demis
sionaire commissie voor schoone letteren
te verzoeken terug te komen op haar besluit
om af te treden.
IAvontuurlijke tocht van It. Vonk
door de jungle van Burma
Roofdierengehuil en booze
Inlanders
Hoe er hulp kwam opdagen
Het bericht, dat bet vermiste De
Havilland Dragon-vliegtuig, de P.H.-
A.K.V., bereikt is, heeft in Neder
land groote vreugde teweeg ge
bracht Uit de nadere berichten, die
thans van de bemanning worden
ontvangen, blijkt dat het toestel een
schitterende noodlanding heeft ge
maakt en onbeschadigd is gebleven.
Zondagochtend zou het van de
plaats, waar de noodlanding is ge
maakt, het strand van Haingyi ten
zuiden van Bassein, opstijgen en
naar Rangoon vliegen.
De drie leden van de bemanning,
de Engelsche kapitein E. Fulford,
de Nederlandsche luitenant-vlieger
Vonk en de Engelsche werktuig
kundige S. J. Cope, waren door de
uiterst slechte communicatie-midde
len niet in staat geweest eerder iets
van zich te doen hooren, ten gevol
ge waarvan de spanning over de on-
zekerneid van hun lot voortdurend
toenam.
Het heeft de drie leden van de wakkere
bemanning niet aan avonturen ontbroken.
Naar men weet was het vliegtuig in een
zwaren storm geraakt
De „United Press" verneemt omtrent het
verloop van de tocht, de noodlanding op het
strand en de tocht door de jungle van Bur
ma naar de bewoonde wereld een aantal
frappante bijzonderheden.
Het bleek, dat in de zware bui het
benzineverbruik boven het normale
steeg en dat men Rangoon onmogelijk
zou kunnen halen.
Kapitein Fulford, die het toestel be
stuurde, slaagde er in het vliegtuig
op een van de gevaarlijkste plaatsen
langs de kust schitterend neer te zet
ten.
Een nacht vol gevaren.
Er was in de omgeving geen enkel levend
wezen te bespeuren. De drie vliegers beslo
ten daarom den nacht in het toestel door
te brengen en den volgenden dag op onder
zoek uit te gaan. Dat de toestand van het
drietal niet zonder gevaar was, bleek al
spoedig, want uit de jungle klonk het ge
brul van wilde dieren.
Naarmate de avond daalde, nader
de het onheilspellende geluid meer
en meer en gedurende den nacht
hoorden de vliegers herhaaldelijk het
geschuifel van de roofdieren, die den
vreemden gast besnuffelden.
Bij het aanbreken van den dag be
gaf luitenant Vonk zich op weg, om
te trachten het naaste dorp te berei
ken. Hij nam afscheid van de overige
leden der bemanning en trok er. te
voet op uit. door het oerwoud.
Bij de Inlanders.
Op dezen tocht heeft luitenant Vonk met
groote moeilijkheden te kampen gehad. Hij
was voor een dergelijke tocht slecht uitge
rust, doch hij hield vol en bereikte ten
slotte een inlandersdorp.
Wnar'de P.K.-A.K.V. de noodlanding maakte
De ontvangst was niet vriendelijk; uit de
blikken van de inlanders viel op te maken,
dat de blanke gast verre van welkom was.
Zij namen ten slotte een dreigende houding
aan, doch luitenant Vonk slaagde er in de
opgewonden gemoederen te kalmeeren. Na
dat hij door gebarentaal den dorpelingen
zoo goed en kwaad als het ging zijn bedoe
lingen had duidelijk gemaakt, begrepen zij
ten slotte, dat zij niets van hem te vreezen
hadden. Luitenant Vonk wist zelfs gedaan
te krijgen, dat hij eenige foto's mocht ma-
Vergezeld van eenige inboorlingen
ls de vlieger daarna op weg gegaan.
Bij de kust teruggekomen, wist luite
nant Vonk ten slotte de opmerkzaam
heid van een schip te trekken. Hij
ging aan boord en voer naar het nabij
gelegen Bassein, van waar hij zich
met Rangoon in verbinding stelde en
mededeeling deed van den hache-
lijken toestand, waarin zich de be
manning van de Dragon bevond.
Hoe er hulp kwam.
Onmiddellijk werd een hulpvliegtuig uit
gezonden, daar men besefte, dat de Dragon
en haar bemanning in groot gevaar ver
keerden. Bij het opkomen van den vloed is
dit kustgedeelte alles behalve veilig en bo
vendien waren de levensmiddelen aan
boord van het vliegtuig zoo goed als op
geteerd.
Het hulpvliegtuig landde naast de Dra
gon en thans bleek, dat niet alleen luite
nant Vonk een avontuurlijken tocht had
gehad. Een van zijn kameraden was een
kilometer lang door een krokodil achter
volgd. Bovendien hadden Fulford en Cope
voortdurend gevaar geloopen door slangen
gebeten te worden.
De toestand werd er niet prettiger op toen
gedurende den nacht een aantal inlanders
naar het vliegtuig kwam kijken. Zij om
ringden het, -doch bij aankomst van het
hulpviiegtuig trokken zij zich in de bos-
schen terug.
Welk een indruk de komst van de Dra
gon op de inlanders had gemaakt blijkt wel
uit 't feit, dat zij onmiddellijk een „Pooja",
d. i. een godsdienstige plechtigheid, hielden,
om zich van den „slechten invloed" van
den vreemden vogel te zuiveren.
meer waaraan eerste klas Britscbe belan
gen verbonden zijn.
Do verbinding tusschen Eritrea en Itali
aansch Somaliland zou dan ten Westen en
Zuiden van de hoofdstad moeten liggen, en
niet meer of minder beteekenis dan een
Italiaansche corridor, welke het grondge
bied van den Negus in tweeën zou deelen,
zoozeer zelfs, dat het zuidelijk merengebiad
vrjjwei aan den invloed van Addis Abeba
zou worden onttrokken.
De afstand van een Italiaansche haven
ten behoeve van Abessynië zou echter even
eens zeer ongewenschte gevolgen hebben.
Deze haven, met haar spoorwegverbinding
Addis Abeba, zou in de eer-ste plaats
een streep zijn door de Fransche rekening.
Immers Frankrijk bezit thans door de lijn
Addis Abeba-Dsjiboeti practisch gesproken
de controle over den geheelen import en
export van het rijk van den Negus. Een
nieuwe, Abesijnshce haven met spoorweg
verbinding naar de hoofdstad zou in dezen
toestand een voor Frankrijk moeilijk te aan
vaarden wijziging brengen, daar zij Italië's
positie in het land bijzonder zou versterken.
Heeft Mussolini inderdaad deze drie voor
waarden gesteld, als basis voor verdere on
derhandelingen bevestiging van dit be
richt is op het oogenblik dat wij dit schrij
ven nog niet te verkrijgen dan lijkt het
er tenslotte inderdaad veel op, dat het niet
meer dan een nieuwe Italiaansche poging
beduidt nog wat tijd te winnen. Wellicht
ook wenscht men den indruk weg te nemen,
dat Italië in Genève onhandelbaar zou zijn
en acht men 't gewenscht, dat tenslotte het
beslissende „Neen" niet te Rome, doch te
Addis Abeba zal worden uitgesproken.
(Zie verder bli. 2)
Witte Spatborden op de fiets
vanaf 7 October a.s.
Het Kon. besluit tot nadere wijziging
van het Motor- en Rjjwielreglement
(witte spatborden, achterlichten voor
bakfietsen enz.) treedt in werking op
7 October a.s.
De uitvoering der crisiswetten
De Ned. Bond van Varkenshandelaren
heeft zich tot den Minister van Landbouw
en Visscherij gewend met het verzoek maat
regelen te willen nemen tegen het handel
drijven met \arkens door zaakvoerders der
Veehouderij-Centrale, waardoor een deloyale
concurrentie ontstaat tegenover particuliere
varkenshandelaren, hetgeen vooral in Gel
derland en Overijssel voorkomt.
Gemengd Nieuws.
Moordaanslag op zijn vrouw
Dader meldt zich bij de politie
Zaterdagavond omstreeks 10 uur
heeft ten huize van de familie K. in
de Jan Overdijkstraat 42 te Zuilen'n
tragisch voorval plaats gehad.
De vrouw des huizes is door haar
33-jarigen echtgenoot, houtbewerker
van beroep, met een slagersmes zwaar
lichamelijk letsel toegebracht Zij heeft
een steekwonde in de borst gekregen,
waardoor zij levensgevaarlijk werd ge-
Do verhouding tusschen de echtgenooten
had reeds meermalen tot ingrijpen der bu
ren aanleiding gegeven. Toen Zaterdag
avond de vrouw van boodschappen terug
keerde is over deze burenkwestie 'n twist
ontstaan, waarbij K. plotseling zijn
noote met een mes te lijf is gegaan. Na de
wandaad gepleegd te hebben liet hij het
slachtoffer aan haar lot over. De vrouw
liep hevig bloedend de woning uit en vond
bij de buren een toevlucht en werd, nadat
de politie en dokter L. A. Wesley uit Zui
len ter plaatse waren gearriveerd, overge
bracht naar de Rijkskliniek te Utrecht.
Het onderzoek onder leiding van den bur
gemeester werd vergemakkelijkt, doordat
K. in zeer overspannen toestand zich bij het
politiebureau heeft aangemeld en
kentenis heeft afgolegi
Hij is in voorloopige hechtenis
Auto tegen een lichtmast gereden
Bestuurder beschonken
Op den Sloterstraatweg te Amsterdam
bij de viaduct van de rijksspoorbaan is een
uit de stad komende personenauto tegen een
lichtmast gereden. De auto had een groote
snelheid, en is vrijwel geheel vernield. De
lichtmast is ondersteboven geworpen, met
het gevolg, dat ae bewoners van den Sloter
straatweg in de buurt geruimen tijd in het
donker hebben gezeten.
De passagiers waren een Amsterdammer
en een Bloemendaler, beiden ongeveer 40
jaar. Zij waren bewusteloos, maar hadden
geen ernstig letsel. Wel zijn zij naar het
ziekenhuis gebracht, maar konoen na ver
bonden te zijn zich naar huis begeven.
Beiden zoowel de chauffeur als de passa
gier waren onder den invloed van sterken
INBRAAK IN EEN SCHOOL.
Het ongeval op de onbewaakte
overweg nabij Berkum
Nadere bijzonderheden
Omtrent het ongeval op den onhewaak-
ten overweg nabij' Berkum kunnen wij nog
het volgende mededeelen:
De autobus werd bestuurd door zekeren
Driessen, afkomstig uit Ommen. De bus is
den dienst DalfsenZwolle en eiken
rijdt een groot aantal schoolkinderen
met deze bus van Dalfsen naar Zwolle.
Zaterdagmorgen was het weer mistig en
1 dit verband stopte Driessen voor den
overweg om te gaan kijken of er een trein
aan kwam. Hij was met de situatie dus
volkomen op de hoogte.
Hij bespeurde niets en waarschijnlijk mis
leid door den mist zette 'hij de bus weer in
beweging. Op den overweg gekomen werd
het voorste gedeelte van het vervoermiddel
door den trein uit Meppel, die të S.06 Uür
te Zwolle moet arriveeren, gegrepen. Door
de schok kwamen de voordeuren van de
autobus klem te zitten. Voorts kwam het
vervoermiddel dwars over de rails te staan,
met 't grootste gedeelte op de andere lijn.
De bestuurder had de tegenwoor
digheid van geest om enkele achter
deuren in te trappen en het noodluik
te openen, waardoor alle kinderen,
jongens en meisjes in den leeftijd van
12 tot 20 jaar, gelegenheid kregen de
bus te verlaten. De 13-jarige Ida Gra-
kist uit Dalfsen was ernstig gewond
en moest naar het ziekenhuis te
Zwolle worden overgebracht Alle an
dere inzittenden kwamen er met
schrammen en lichte verwondingen af,
evenals de chauffeur. Enkele oogen-
blikken nadat alle kinderen de bus
hadden verlaten, passeerde de snel
trein ZwolleGroningen. De locomo
tief van dezen trein greep de bus in
het midden en sleurde het voertuig ze
ker 500 Meter mee. De bus werd to
taal vernield.
Door zeer toevallige omstandigheden is
een groot aantal menschen aan een zeer
ernstig gevaar ontkomen. Door het onge
luk was de treinenloop gestagneerd, doch
na ongeveer -een half uur was de baan weer
zoover vrijgemaakt, dat de reis, zoowel
door den Zwolschen als door den Groning-
schen trein kón worden voortgezet.
STELLING INGESTORT.
Te Amsterdam zakte in de Nieuwe
Doelenstraat een stelling in elkaar, die te
gen den gevel van een huis was opgesteld.
Door vallend hout werd de 49-iarige man
tamelijk ernstg gewond. Met een ribffac
tuur en inwendige kneuzingen is hij naar
het Binnengasthuis overgebracht,
DE ROOFOVERVALLEN TE ALBERGEN
EN BORNERBROEK
De Almelosche rechtbank heeft Vrijdag uit
spraak gedaan in de zaken betreffende de
roofovervallen te Albergen en Bornerbrook
E. v. d. V. te Borne werd voor elk der feiten,
overeenkomstig den eisch veroordeeld tot 4
jaar gevangenisstraf, totaal 8 jaar. G. J. V.
te Borne werd veroordeeld voor zijn mede
plichtigheid aan de roofovervallen resp. tot
1^ jaar en 2y2 jaar gevangenisstraf. H. G.
L. G. v. d. H. te Zenderen werd voor die te
Albergen veroordeeld tot 2 jaar gevangenis
straf en A. J. W. te Borne voor dien te Bor
nerbroek eveneens tot 2 jaar gevangenis
straf. Tegen den mede-verdachte K. de G. te
Hengelo werd een psychiatrisch onderzoek
gelast.
Voornaamste Nieuws.
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladell
BIz.
Nadere berichten over de noodlanding die
het vermiste Nieaw-Guinea-vliegtuig heeft
moeten uitvoeren.
Te Zuilen heeft Iemand een moordaanslag
op zijn vrouw gepleegd en zich daarna bij
de politie aangemeld.
BIz. 2
Mussolini zou naar verluidt te Genève
een drietal tegenvoorstellen inzake Abessy-
nië hebben ingediend.
De Italiaansche Ministerraad heeft de
voorstellen van de Commissie van Vijf ver
worpen; morgen komen de Italiaansche
Ministers opnieuw bijeen.
De Italianen versterken hun militaire po
sitie in den Dodecanesos; er wordt een
vliegveld aangelegd; reeds zijn er troepen
contingenten geland en bevindt er zich een
sterk vliegtuig-eskader.
Egypte's verdedigingsplannen voor een
eventueel» aanval uit Lybië zijn gereed; er
zouden meer dan duizend vliegmachines be
schikbaar zijn.
De Italiaansche troepenverschépingen
gaan voort; in Spanje en Turkije worden
leger-voorraden opgekocht.
Chertoks concessie blijkt van zuiver parti
culiere aard, en minder belangrijk dan men
aanvankelijk vermoedde.
Blz 9.
Verschenen is de Memorie van Toelichting
op de Begrooting van Delensie 1936.
Aan den heer J. Lazonder, directeur van
de Postcheque- en Girodienst is eervol ont
slag verleend.
Een Russisch schip heeft de opvarenden
van oen op de Noordzee gekapseisd Neder-
laudsch motorschip te Rotterdam aange
bracht.
Te Wormerveer heeft een groote brand ge
woed in een olieraffinaderij.
BIz. 11
De legeroefenlngen in Gelderland.
ER VAN DOOR
Sederi Zaterdag word1; vermist de lS-jarige
slagersknecht L. G. werkzaam by de firma
Tilburg te Bergen op Zoom. De jonge
man is in het bezit van geld, dat hy by de
klanten had geind. Tegenover anderen heeft
hy zich uitgelaten, dat hy naar Brussel wilde
zoodat het niet onmogelijk is, dat hij zich
in België's hoofdstad ophoudt.