grittëdje
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden sn Omstreken
WAARLIJK,
DE VOLGENDE WEEK
Abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 235 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending530
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/i ct
Zondagsblad ijiet afzonderlijk verkrijgbaar
N°. 5584
Bureau: Breestr-jat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936,
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1935
15e Jaargang
Abbertentieprijjen:
Van 1 tot 5 regels1.17'/i
Elke regel meer0.227»
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5-regels2.30
Elke regel meer0.45
Handelsadvertentiën per regel 0.17'/.
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
1wordt berekend 0.10
geen enkel gezin kan thans buiten zijn dagblad.
De wereldgebeurtenissen houden elk in spanning.
En in ons eigen land slaat ieder met belangstel»
ling den strijd gade tegen de ongunst der tijden.
In een christelijk gezin behoort men alle groote
vraagstukken te zien in het licht van den groo-
ten beginselstrijd.
Abonneer U dus nog heden op ons blad. En gij.
lezer, werf voor Uw eigen krant. Het is nu het
juiste tijdstip. Immers, wie zich thans abonneert,
ontvangt de tot 1 October a.s. verschijnende
nummers gratis.
Zich op te geven aan de
ADMINISTRATIE
Onze roeping in zorgvolle
tijden
In Juli van dit jaar begon de parle
mentaire molen steeds stroever te loo-
pen en op 't einde van die maand hokte
en stokte het zoo erg, dat hij plotseling
met een schok stil stond. Het personeel
van de molen schrok er van en stond
er eenigszins beduusd bij. In overleg
met de meewerkende vennooten, de
ministers, gaf de chef-molenaar, voor
zitter der Tweede Kamer, toen maar
vervroegde vacantie; men kreeg dan
gelegenheid voor reparatie en desnoods
restauratie.
Deze week is er even proefgedraaid;
het eigenlijke werk begint de volgende
week Dinsdag. Wat zal het zijn? Zijn
er in stille tijd verbeteringen aange
bracht door stroomljj nvorm toe te pas
sen; heeft men voor kogellagers ge
zorgd, zoodat het straks op rolletjes
loopt? En bovendien: met welke geest
zijn de samenwerkende vennooten be
zield overheerscht de zucht naar on-
eenigheid of zoekt men eendracht en
eerlijk overleg om met eenparige schou
der de zware crisislasten te torsen?
Wij weten het niet; wij hopen er het
beste van. Want eensgezindheid is thans
in ons staatkundig leven het eerst noo-
dige. Eensgezindheid, welke er niet op
uit is anderen weg te dringen, maar
die tracht naar gezamenlijke opbouw.
Wij zijn overtuigd, dat deze goede
Wil bij de Regeering aanwezig is.
Het bericht, dat de Kamer a.s. Dins
dag n a afloop der openbare vergade
ring eenige wetsontwerpen in de afdee-
lingen zal onderzoeken, wijst er duide
lijk op, dat men niet zonder meer de
behandeling van het Bezuinigingsont-
werp zal voortzetten, doch dat er eerst
een Regeeringsverklaring komt. Deze
zal blijkbaar de openbare vergadering
vullen; d.w.z. nadat Dr. Colijn gespro
ken heeft zal de bijeenkomst verdaagd
worden en kunnen de leden zich naar
de afdeelingen begeven.
Hoe die verklaring luiden zal, wij
weten er natuurlijk niets positiefs van,
doch er valt gemakkelijk naar te raden
als we letten op de radio-rede van Dr.
Colijn en de Troonrede.
Toen Dr. Colijn op 2 Augustus zei:
dit kabinet is nieuw en heeft dus
geen conflict met de Kamer, begon
ieder, die het hoorde, even te glim
lachen. Toch had deze uitspraak een
diepe zin naar het ons voorkomt, n.l.
deze: nu het noodzakelijk bleek, dat de
ministers op hun post bleven, wenschen
zij geheel en al te vergeten, wat achter
ligt en zullen zij zich opnieuw met alle
kracht, richten op de toekomst, in de
hoop dat het parlement hen voldoende
steunen zal in hun pogen.
Dit is de eenig juiste houding. Wie
oprecht met zijn naaste omgaat, ontziet
dezen, wanneer zulks noodig is, niet,
maar hij kan hem met hardheid de
waarheid zeggen. Doch het valt hem
veel gemakkelijker om direct daarna de
samenwerking voort te zetten, omdat
men beide een gemeenschappelijk doel
najaagt.
Daarom liet Dr. Colijn dan ook on
middellijk op de mededeeling aangaan
de het nieuwe Kabinet de verzekering
Volgen, dat met ernst gepoogd zou wor-
den om tot overeenstemming te komen.
En wie de Troonrede ernstig en met
aandacht gelezen heeft, zal toegeven,
dat deze geeft, wat mogelijk is.
Op sommige punten houdt de Regee
ring de voet stijf: zij is overtuigd, dat
vrijwillige devaluatie even onbehoorlijk
als ondoeltreffend is en zal daarom de
gouden standaard handhaven, zoolang
het mogelijk blijkt.
Toenadering betoonen wil natuurlijk
niet zeggen, dat men tegen zijn gemoed
en overtuiging in zal handelen. Maar
het beteekent wel, dat men ten aanzien
van praktische aangelegenheden, welke
geen principes raken, groote tegemoet
komendheid wil betrachten.
Welnu, nooit of te nimmer kan een
Christen, hij zij minister of eenvoudig
burger, fatale berusting prediken of de
leer huldigen: dan moet in moeilijke
tijden het zwakke maar ondergaan en
de hongerige verkommeren. Voor hem
geldt altijd het gebod: Bid en Werk!
De Troonrede was ditmaal ongewoon
lang. Zij wilde ongetwijfeld twee din
gen diep in het bewustzijn des volks
inhameren: eenerzijds, dat de economi
sche nood veel ernstiger is dan velen
blijkbaar willen inzien, die een specu
latie op nieuwe welvaart zouden wa
gen; anderzijds, dat geen enkel
redelijk en geoorloofd middel onbe
proefd gelaten mag worden om de nood
te lenigen en de bestaansbronnen van
ons volk te beschermen.
Dit zal, naar wij veronderstellen, a.s.
Dinsdag minister Colijn namens het
Kabinet nadrukkelijk aan 't Parlement
zeggen en hij zal alle rechtgeaarde
vaderlanders opwekken om naast hem
te komen staan.
Van meer dan een zijde zal men on
getwijfeld deze verzoenende politiek
laken, misschien wel beschimpen.
Laat het onder ons zoo niet zijn.
Het voegt ons allereerst te bedenken,
dat het van ongemeen belang is voor
ons land en volk, wanneer in deze fel-
bewogen tijden de leiding van de staat
berust in handen van een doelbewuste
regeering, die haar plicht ten volle
aanvaardt.
En in de tweede plaats dienen wij te
verstaan, welke zware verantwoorde
lijkheid hij op zich zou laden, die het
optreden van een roomsch-rood kabinet
zou bevorderen.
Vergeten wij toch niet wat het zeg
gen wil, dat nog deze week een oud
parlementariër in een roomsch-katho-
liek dagblad kon schrijven:
„Het is toch, om slechts één feit te
noemen, van niet te onderschatten be-
teekenis, dat de Nederlandsche Minis
ter-President als zoodanig zich 2 Aug.
1.1. richtend tot het Nederlandsche volk
zijn rede besloot met deemoedig de
woorden van ons volkslied tot de zijne
te maken:
Mijn schild ende betrouwen
Zijt Gij mijn God en Heer;
Op U zoo wil ik bouwen,
Verlaat mij nimmermeer.
Zal het zoo blijven? De strooming,
heden door Europa gaand, bevordert
het zeker niet.
Toonen wij dan hier in Nederland,
nu de werkzaamheden op staatkundig
terrein weder een aanvang nemen, dat
het Je Maintiendrai met name zal be
tracht worden op dit terrein."
DE VERMISTE „DRAGON"
GEVONDEN
Vliegtuig veilig in de omgeving
van Bassein geland
MET DE BEMANNING
IS ALLES WEL
Het staat thans vast dat het
vermiste De Havilland Dragon
vlieguig de PH.A.K.V. terecht
is. De tweede piloot, de Neder
landsche luik-vlieger Vonk
heeft uit Nigaputan in de
buurt van Bassin naar Ran*
goon geseind; dat het vliegtuig
in deze omgeving is geland.
Hij verzoekt daarbij m t een
uit Rangoon uitgezonden vlieg
tuig hem zoomede de andere
leden der bemanning de Engel-
sche kapitein Fulford en de
Engelsche werktuigkundige
Cope af te halen.
Eerste Kamer
Agenda van 26 September
De Eerste Kamer is bijeengeroepen in
openbare vergadering op Donderdag 26 Sep
tember. Op de agenda staan de wetsontwer
pen wijziging van den eersten en den twee
den titel van het tarief van justitiekosten
salarissen in burgerlijke zaken en i
keuring van de op 9 April te 's-Gravenhage
tusschen Nederland en Tsjechoslowakije
gesloten aanvullende overeenkomst op het
Ned.-Tsjechoslowaaksch handelsverdrag van
20 Januari 1923.
Onmiddellijk na afloop van de openbar
vergadering vindt er een vergadering der
afdeelingen plaats tot onderzoek van
verslag der commissie tot onderzoek van
den geloofsbrief, met bijbehoorende stuk
ken, van den heer M. V. E. H. J. M. Graaf
de Marchant et d'Ansembourg.
Mgr. Dr. H. A. Poels
Vijf en twintig jaar aalmoezenier te Heerlen
A.s. Dinsdag hoopt mgr. Dr. H. A. Poels
zijn 25-jarig jubileum te vieren als hoofd-
aalmoezenietr van den arbeid te Heerlen.
In 1894 is Dr. Poels te Leuven gepromo
veerd tot magister theologiae op proef
schrift getiteld: ,,Le sanctuaire de Kirjath".
Gedurende een kwarteeuw heeft de a.s.
jubilaris in de mijnstreek een groote in
vloed gehad zoowel op theologisch als so
ciologisch gebied. Steeds streefde hij naar
een gezonde samenwerking tusschen werk
gevers en werknemers. De heer Poels is een
uitstekend redenaar. Veel deed hij voor het
totstandkomen van gezellenhuizen. Een
warm voorstander is hij van vakonderwijs.
De arbeidersbevolking in Limburg heef*
veel aan hem te danken.
De jubilaris zal zich aan alle huldebetoon
onttrekken.
ERNST H. KRELAGE
Het Alg. Hand.bl. weet mee te deelen, dat
in de a.s. December-vergadering, bij de pe-
riodaelke voorzittersverkiezing, de heer Ernst
H. K relage zich niet weer beschikbaar
zal stellen.
Sedert ongeveer 24 jaar heeft hij het voor
zitterschap bekleed en hij meent, dat thans
6en jongere kracht de leiding moet over
nemen.
Volgens de statuten der Alg. Ver. moeten
de afdeelingen in November den naam van
een eventueelen candidaat opgeven, zoodat
op het oogenblik nog niet vaststaat, wie de
opvolger van den heer Kreiage zal zijn.
Een textiel-conflict voorkomen
In een vergadering met de werknemers
werd door de drie hoofdbesturen van Unitas,
De Eendracht en St Lambertus verslag uit
gebracht omtrent de nadere voorstellen van
de directie der N.V. Katoenmaatschappjj
v/h Gebr. Scholten Co. tc Almelo.
Hieruit bleek o.m. dat de directie bereid
is voorloopig af te zien van de invoe
ring van een 18-getouwenstelsel, doch ziel)
het recht voorbehoudt ter gelegener tijd
daarmee een proef te nemen.
Verder zal een commissie uit het perso
neel worden benoemd, die regelmatig mei
de directie klachten zal bespreken waarbij
er door de directie ernstig naar gestreefd
zal worden de oorzaak der klachten weg
te nemen.
Door de arbeiders werd te kennen
gegeven dat de concessies niet in alle
opzichten bevredigend zijn, doch het
thans nog blijvend verschil van zoo
danige aard is dat dit een conflict niet
meer rechtvaardigt
Besloten werd daarom het ultima-
turn in te trekken en de directie bier-
mede in kennis te stellen.
COCAÏNESMOKKELAARS
IN DE VAL
Een gansch complot gearresteerd
De vondst in het bosch
Donderdagavond heeft de Amsterdamsche
recherche, in samenwerking met de Rotte,
damsche, een goede vangst gedaan
De Nederlandsche Centrale ter Bestrijding
van den smokkelhandel in verdoovenc.e mid
delen te Rotterdam had van den Rijks-
f-echerchedienst voor Invoerrechten en Ac
cijnzen te Amsterdam vernomen, dat eeu
complot bestond, hetwelk zijn vertakkingen
had te Amsterdam, Nijmegen en in de om
geving van de Piasmolen. Toen bleek, dat
in zuivere cocaïne gehandeld werd, heeft
de recherche onmiddellijk krachtig ingegre
pen. Toen eenige Amsterdammers die ver
dacht werden bij den handel betrokke.n ts
zijn, op reis gingen, werden zij gevolgd. De
tocht bleek naar Nijmegen te gaan. waarna
per auto naar de Piasmolen werd gereden.
Eenige personen, die in de aut.i hadden ge
zeten, bleven in een café in Mook achter;
de auto vervolgde den tocht. Toen de duis
ternis reeds begon te vallen keerde de auto
weer terug.
Wilde Jacht in het bosch
Hierop hadden de rechercheurs ge
wacht. De auto werd aangehouden,
maar op het oogenblik, dat men tot
arrestatie van de zes inzittenden wil
de overgaan, lieten dezer personen de
auto in de steek en. vluchtten zij in
het bosch. Een achtervolging ontstond,
waarby door de rechercheurs eenige
schoten werden gelost. In korten tijd
waren vier personen gepakt. Inmid
dels was één van de ontkomenen er
in geslaagd weer in de auto te gaan,
die hij achteruit reed, om er vervol
gens, vol gas" gevende, vandoor te gaan.
De smokkelauto in beslag genomen
Met een auto van de ambtenaren van de
douane, waarin de vier aangehouden per
sonen plaats hadden moeten nemen, werd
een achtervolging begonnen. Onder Heu-
men kreeg men den wegen in zicht; hi|
bleek aan den kant van den weg gezet te
zijn Toen de rechercheurs naderbij reden
kwam de bestuurder iuist uit het bosch te
voorschijn. Hjj werd aangehouden en de
auto in beslag genomen. Daar het inmid
dels reeds geheel donker geworden was
bleek het niet mogelijk direct een onder
zoek in het bosch in ta stellen. Ook de zes
de persoon is later door commiezen aange
houden.
Bij een ingesteld onderzoek is in het
bosch, dicht, bij de plaats waar de met. de
auto gevluchte persoon was aangehouden,
een hoeveelheid cocaïne gevonden, welke
onder den grond begraven was.
De aangehouden personen zijn: M. M. uit
Nijmegen, J. C. S„ L. A. J. M. D„ J. V., C.
H. van H uit Amsterdam en A. G. uit Hey-
r.en (L.). Van dezen laatsten Dersoon, dïe
vlak bij de grens woont, is ook de cocaïne
afkomstig.
De roofoverval te Groningen
Eén der daders gearresteerd.
Doör het krachtig ingrijpen derGro-
ningsche récherche, 'n samenwerking
met de politie te Leek, is reeds één
der daders van den brutalen roofover
val in de tabaksfabriek van Th. Lief-
tink, de 23-jarige A. W. A, gear
resteerd.
A. werd aangehouden, toen hjj zich
ten huize van zijn familie te Toiberter
Petten (gemeente Lesk) bevor.d.
Hij werd naar het hoofdbureau van
politie te Groningen overgebracht.
Het opsporen van den tweeden da
der wordt met kracht voortgezet.
Autobus met schoolkinderen
door sneltrein geramd
Vüf kinderen gewond, w.o. één ernstig
Hedenmorgen is op de onbewaakte
overweg te Berkura, liggende aan
den weg naar Dalfsen, een autobus
van den dienst op Ommen door den
sneltrein uit Groningen die te 8.06 uur
te Zwolle moet arriveeren, aangereden,
De autobus is op de rails er ligt
daar dubbel spoor blijven staan.
Bij deze botsing1 werd de autobus licht be-
De chauffeur van de bus, waarin ongeveer
achttien schoolkiridèren zaten, opende het
noodluik en de achterdeur. Alle kinderen
konden toen de bus verlaten of werden eruit
gehaald. Het bleek dat een meisje een ern
stige hersenschudding had opgeloopen, ter
wijl zij tevens een gebroken arm had.
Vier kinderen hadden snijwonden be
komen.
Een oogenblik nadat allen de bus hadden
verlaten is deze door den trein uit tegenover
gestelde richting die om 8 uur naar Gronin
gen vertrekt, totaal versplinterd.
Verzekerde auto in brand
gestoken
S. S. en S. in de bajes
In het begin van deze week wrd bij de
A'kinaarsehe po'iti» aangifte gedaan van
cie'si.v van ean auto. De wagen werd den
volgenden dag uitgebrand onder H e i 1 o o
teruggevonden.
De recherche stelde zich in verbin
ding met een autobuschauffeur, die dien
avond de bewuste auto, een Pontiac,
model 1931, op den zeeweg tusschen
Heiloo en Egmond had gzien. Op den
heenrit zag hij een tweetal personen bij
den wagen, dat moeite deed niet herkend
te worden. Op den terugrit namen de
mannen, die nog steeds bjj de auto be
zig waren, de vlucht. De chauffeur zag
ln den wagen enkele proppen smeulend
papier, en later omkijkend on'waarde
hij, dat de wagen in vlammen stond.
De politie vond, bij het dreggen in de om
geving een benzineblik, dat naJerhano
door een garagehouder werd herkend al
de bus, waarin de etgenaar van de auto,
de heer S., benzine had gehaald.
S., die de auto te Alkmaar voor vijftig
gulden had gekocht, en daarna voor een
tienmaal grooter bedrag had verzekerd,
werd aan een streng verhoor onderworpen.
Ten slotte bekende hij. met een andere S.,
uit Beverwijk de auto in brand ie hebben
gestoken. Bovendien bleek een derde S., uit
Haarlem bij het geval betrokken te zijn.
Het drietal bevindt zich thans in het
Huis van Bewaring te Alkmaar.
Op zoek naar een wrak
Mast met tuigage binnengebracht
De ongerustheid in Engeland over twee
zeiljachten, en de melding van een wrak
nabij de Hollandsche kust is oorzaak ge
wekt dat Vrijdagmiddag en -avond buiten
gaats Hoek van Holland gezocht is door da
reddingboot van Hoek van Holland, de „Pro
sident Jan Leis" en twee slecpbooten van
L. Smit «Sc Co.
Op een mijl afstand van het lichtschip
„Maas was een wrak gesignaleerd door
een binnenkomend Duitsch stoomschip
Van het wrak had men op het schip alleen
gezien een stuk mast. dat boven de golven
uits'ak.
Den heelen middag en een deel van den
avond is door de reddingboot en door d®
zeesleepers op de aangewezen plek en een
grooten omtrek daarvan afgezocht. Ook een
torpedoboot van de Nederlandsche marine
zocht rond.
Aanvankelijk werd gevreesd, dat het wrak
de „Oceaaa" was, een Engelsch jacht, dat,
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
waarbij inbegrepen het Zondagsblad
B'" 1
Het vermiste Dragon-vliegtuig is terecjit.
De recherche is een smokkelhandel in ver-
doovende middelen op het spoor gekomen.
Een van de daders van de roofoverval te
Groningen is gearresteerd.
Te Berkum is een autobus met schoolkin
deren door een sneltrein geramd. Er zijn vijf
gewonden.
Blz. 2
Vertegenwoordigers van Litauen en Let
land hebben te Geneve over de Memel
kwestie besprekingen gevoerd.
De Kleine Entente wil zoo wel Frankrijk
als den Volkenbond trouw blijven, en ook
met Italië op goeden voet blijven verkeeren.
De Negus acht de voorstellen der Geneef-
sche Commissie aanvaardbaar; zijn antwoord
zou reeds in Genève zijn ontvangen,
Is Mussolini van plan, opnieuw met Frank
rijk en Engeland het Abessijnsch conflict te
bespreken?
De Jaarvergadering van de Christelijke
Bond van Verzekeringsagenten en Zieken
fondsen.
De tuinbouwstenn over 1935 is met 6 mil-
lioen gulden verhoogd en op 12 millioen
gulden gebracht.
Blz. 5
De nieuwe Duitsche wetten en de Neder
landsche ambtenaar van de Burgerlijke
Stand, door Mr. A. Vreeken.
Verschenen is het rapport van de Commis-
sle van Advies inzake een economisch- tech
nologische organisatie voor Friesland, Gro-
ningen en Drente.
Hedenmiddag heeft dc officieele inwijdings
plechtigheid plaats gehad van de haven van
Hengelo.
De legeroefeningen in Gelderland.
echter naar uil Engeland is gemeld
m Yarmouth is binnengebracht. De storm
ïlïL861» der bemanning over boord ge
slagen. Het resultaat van het zoeken is ee-
Hofk'JnVn sIfPboot .-Blankenburg" te
hrarht Hollant' omstreeks liaif acht aan
bracht een mast met ?<-n stuk zei! dat men
kon' I8?5'6!? pIek 'iacl oPfWvtechL Er
kon nog niet worden astgesteld van welk
schip het gevondene afkomstig is Het moet
een mast en een stuk tuigage van een jacht
Men staat nog voor de vraag of de mast
afkomstig ,s van een schip, dat met man
en muis is vergaan, of van een schip dat
alleen mast en tuigage heeft verspeeld'.
DE WESTLANDSCHE JEUGDDAG
De tiende Westlandsche Jeugdag zal dit
maal te s-Gravenzande in de Geref. Kerk wor
den gehouden op Woensdag 25 September. In
de middagvergadering, welke om drie uur des
middags aanvangt, zal Ds. N. Buffinga uit
Rotterdam refereeren over: „De Oxford-CToep-
beweging En de avondvergadering om 7 uur
spreekt Ds. J. Overduin uit Kampen over De'
innerlijke kracht van onzen Jeugdarbeid" ïiet
slotwoord wordt gesproken door Ds H oe
Jong uit Hoek van Holland met hei i u',cl3
,De Troonrede",
