diend' - -
wW& o
fmL -
DE DIACONIEËN EN DE
ZORGELIJKE TIJDEN
Rectoraatsoverdracht
Vrije Universiteit
DONDERDAG 19 SEPTEMBER 1935'
DERDE BLAD PAG. 10
Kerknieuws.
NED. HERV. GEM.
Bedankt: Voor Bruinisse, J.
te Noordwijkerhout.
NED. GEREF. GEM.
Beroepen: Te Vlaardingen, cand. G. J.
v. d. Vliet te Vlaardingen.
BEROEPBAAR VERKLAARD
De heer W. C. H u i s m a n s te Amster-
d a m-Z u i d aan de Vrije Universiteit. is
door de classis Amsterdam geëxamineerd er
beroepbaar verklaard in de Geref. kerken.
AFSCHEID. BEVESTIGING. INTREDE
De intrede van Dr. W. H. van Zuylen
als predikant van de Geref. Kerk te V s-
senkerke (ZU, is bepaald op Zondag 2,
Sept. Zijn bevestiger zal zijn Ds. F. J. v. d.
Ende van Kamperland.
Men schrijft ons:
C a n d. J. d e L a n g e van Huizen werd j.l.
Zondag bevestigd tot predikant der Ned
Herv. Kerk van Wils urn door Ds. J. Spelt
van Rijssen met een preek over 1 Thess.
5 24. De consulent Ds. P. de Looze van
IJselmuiden nam deel aan de handoplegging.
Des namiddags deed hij zijn intree, spre
kend over Psalm 123:1 en 2. Aan 't eind
werd hij toegesproken door Ds. P. de Looze,
Ds. H. Bout, E. Schroten namens de Geref.
Theol. Stud. Ver. „Voetius" en E. Pap. Tevens
was aanwezig Ds. E. E. de Looze van Den
Ham. Het mooie, oude kerkje was overvol.
Het was een blijde dag voor Wilsum, dat
2Yi jaar vacant geweest was.
Ds. C. A. TER LINDEN
Den 9en October a.s. hoopt Ds. C. A. Ter
Linden, wijkpredikant te Amsterdam,
zijn 25-jarige ambtsbediening te herdenken.
Uit de wijkbewoners is een commissie sa
mengesteld, welke het plan heeft opgevat Ds.
Ter Linden een blijk van waardeering aan
te bieden. om
Op den dag zelve zal des avonds van 8—iu
uur in het Wijkgqfeouw „Irene", Jac. van
Lennepstraat 310—312 gelegenheid bestaan
tot het aanbieden van persoonlijke geluk-
wenschen. r*
JUBILEUM Dr. A. KUYPER Jr.
Nadat Dr A. Kuyper Jr. op den vooravond
van zijn zilveren jubileum als predikant der
Geref. Kerk van Rotterdam in intiemen
kring was gehuldigd, heeft hij gister een zeer
druk bezochte receptie gehouden. Aan dezen
gedenkdag was bijzondere luister bijgezet
door de benoeming van den jubilaris tot
ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Ter receptie verschenen vele predikanten,
deputaties en vertegenwoordigers van instel
lingen of kringen, waarmee Dr. Kuyper in
nauwe relatie staat, oud-catechisanten, ge
meenteleden, enz. Vele bloemstukken, tele
grammen en brieven getuigden van de
vriendschap en hoogachting, waarin de jubi
laris zich in en buiten de Maasstad mag ver
heugen.
Zondagmorgen zal Dr. Kuyper in den ge-
Wonen dienst zijn vierdag kort gedenken.
JUBILEUM Ds. J. J. P. VALENTON
Den 16en October a.s. zal het 25 jaar ge
leden zijn, dat Ds. J. J. P. Valeton, directeur
van de vereeniging „Kinderzorg" voor
Overijssel, een groot deel van Drente en;
Noord-Gelderland werd bevestigd als predi
kant bij de Ned. Herv. Gemeente te Weer-
selo. Na aldaar zes jaren en daarop nog
21 i jaar te Giethoorn gestaan te hebben,
werd hij benoemd tot secretaris en directeur
van „Kinderzorg" en vestigde hij zich te
Zwolle. Onder zijn leiding is „Kinder
zorg" zeer sterk gegroeid en is thans wel de
grootste protestantsche vereeniging tot ver
zorging van de verwaasloosde en misdadige
jeugd, welke thans bijna 500 minderjarigen
onder haai- voogdij heeft. Ds. Valeton ir
voorts nog voorzitter van den Ned. Kinder
zorgbond, die 15 jaar geleden door hem ir
samenwerking met wijlen Ds. Meinink uit
Leur werd opgericht en lid van het Hoofdbe
stuur van den Ned. Bond tot Kinderbescher
ming. Ook op het gebied van onderwijs,
Evangelisatie en drankbestrijding heeft Ds.
Valeton veel gedaan en bekleedt hij nog
schillende functies. Ook is hij sedert 12 jaren
lid van den Gemeenteraad van Zwolle voor
de Chr. Hist. Unie.
Ds. P. E. VAN SCHAIK f
Te Emmer Compascuum is plotse
ling overleden op 55-jarigen leeftijd Ds. P.
E. van Schaick, sedert 1923 predikant der
Geref. kerk aldaar. Ook de gemeenten van
Anna Jacoba Polder en Strijen heeft hij ge-
L 2e GEREF. KERK TE ALMELO
De tweede Geref. kerk te Almelo die
dezer dagen gereed kwam, zal in 't laatst
dezer maand in gebruik worden genomen.
Van deze kerk is de heer B. T. Boeyinga ar
chitect. De pastorie staat op 8 Meter afstand
van de Kerk. Aan de kerk zijn verbonden
zalen en kosterswoning, een rijwielloods en
een ruimte voor het parkeeren van auto's.
De kerk is ongeveer 20 M. lang en voor
2/3 gedeelte 16 M. breed en biedt ruimte
voor pl.m. 470 zitplaatsen. Op een eventueel
later aan te brengen gaanderij kunnen nog
130 zitplaatsen worden aangebracht.
De nieuwe kerk zal Noorderkerk heeten.
Mevr. J. Vlas-van Oppen'de echtgenoote van
Kommandant Bouwe Vlas, den leider van
het Leger des Heils in Nederland, is op 65-
jarigen leeftijd te Amsterdam overleden.
heeten.^
KERKORGEL
Aan de orgelbouwers A. S. J. D e k k e r te
Goes is opgedragen den bouw van een nieuw
kerkorgel voor de Hervormde Kerk te
Haarloo (Gld.). Het instrument zal 312
sprekende pijpen bevatten, verdeeld over 1-
klavier en pedaal, terwijl de windvoorziening
electrisch zal geschieden.
Federatie van Calvinistische
.Vereenigingen
Opgericht in Zuid-Afrika
Op het 4 Juli j.l. te Bloemfontein gehou
den Congres van den Calvinistischen Bond
besloten tot de oprichting van een Fede
ratie van Calvin. Vereenigingen in Z. Afrika.
Aan het hoofd der Federatie staat een
Federale Raad, zijnde een uitvoerend Comité
in vijf leden.
Een der eerste besluiten van de Fede
ratie hield een opdracht in aan den
Raad, om zoo spoedig mogelijk te
komen tot fondsvorming voor de stich
ting van een Calvinistische pers. Even
eens werd een Comité benoemd dat de
propaganda voor Christelijk onderwijs
in Calvinistischen geest zal ter hand
nemen.
CALVIJN'S INSTITUTIE IN HET
JAPANSCH
De Bibliotheek der Vrije Universiteit heeft
een zeldzaam geschenk ontvangen, n.l. een
Japansche vertaling van Calvijn's Institutie
3 deelen. Mevr. van Andel-Rutgers, de
echtgenoote van den bekenden predikant Dr.
H. A. van Andel te Solo, had het boek voor
't eerst gezien in een toko te Semarang. Van
deze uitgave werden in de eerste maand na
het verschijnen reeds 500 ex. verkocht. De
vertaler is Dr. Nokayama, behoorende tot de
Nippon Christ. Church.
Algem Zendings-Conferentie
22 en 23 October te Amsterdam
De Algemeene Zendings-Conferentie zal dit
jaar worden gehouden op Dinsdagavond 22
Woensdag 23 October in het Koloniaal Insti-
tuur te Amsterdam. De dagvergaderingen
zijn ditmaal bij wijze van proef tot één dag
beperkt.
Op Dinsdagavond zullen na een openings
woord van den voorzitter Prof. Mr. P.
Scholten, de heer en mevrouw
Boetzelaer van Dubbeldam mede-
deelingen doen over de in September door
hen bijgewoonde bestuursvergadering
den Internationalen Zendingsraad te North-
field in Amerika.
Op Woensdag zal Ds. Joh. Rauws,
dingsdirector te Oegstgeest een overzicht
geven van het zendingswerk in Ned. Oost
en West-Indië.
Daarna zal Ds. H. K r a e m e r, afgevaardig
de van het Ned. Bijbel Genootschap op Java
spreken over: Zending - Christenheid -
In den namiddag spreekt Dr. E. V e r
b e, leider van het Jeugdwerk in de Batak-
landen op Sumatra over „Jeugdwerk
Vervolgens spreekt Dr. H. Kraemer ander
maal, nu over „de verhouding van Zending
en Inheemsche kerk".
Des avonds wordt in het Koloniaal. Insti
tuut een populaire zendings-samenkomst ge
houden, waarin de zendelingen-met-verlof
H. J. Agter, A. J. de Neef en O. Werkman
mededeelingen zullen doen over Nieuw-
Guinea.
HOSPITAAL-KERKSCHIP „DE HOOP"
Bericht is binnengekomen, dat het hospi
taal-kerkschip „De Hoop", dat zich geduren
de den hevigen Zuidwesterstorm op de Noord
zee bevond, zonder eenige schade in de
haven van Scarborough is binnengeloopen.
Alles is wel aan boord.
NIEUWE KERKEN
De officieele ingebruikneming van de
euwe Geref. Kerk te Almelo is thans defi
nitief vastgesteld op Dinsdag 1 Octo-
4 t
GIFTEN EN LEGATEN
De Ned. Herv. Diaconie te D e <Le m S7
aart ontving van wijlen Mevr. Wed. J.
Witten-Petter een legaat groot f 1000.
Centrale Diaconale Conferentie
te Amsterdam
De plaats der diaconie in
de gemeente
Vele crisisvraagstukken
besproken
Christelijke Handreiking moet
vooropstaan!
Botterdam. De jubilaris temidjien van famijie, kerkeraadsen comitéleden. - v>
Te Alkmaar is gisteren in de Geref. Kerk
aan de Oudegracht samengekomen de 46e
Centrale Diaconale Conferentie onder
zitterschap van den ihccr J. H. Donner,
van Rotterdam.
Aan den vooravond is een
Begroetingssamenkomst
gehouden, waarvan de leiding berustte bij
den heer G. H. Hoy tink ,van Alkmaar.
Deze heeft op onderhoudende wijze de
belangrijke historie van Alkmaar in het
kort geschetst.
De samenkomst had een gezellig ver
loop, waartoe medewerkte de vertoonïn:
van lichtbeelden, door den heer H. Bult
huis, van Alkmaar, die hij zelf heeft
opgenomen tijdens een zijner reizen ii
verre Oosten. Ook is nog liet woord gevoerd
door Mr. A. J. L. van Beeck Calk
van 's-Gravenhage, adviseur der conferentie.
MORGENZITTING
Gistermorgen was de ruime kerk nage
noeg geheel gevuld niet Diakenen van Geref.
Kerken uit alle oorden des lands.
De voorzitter, de heer J. II. D o n ne
van Rotterdam, heeft de zitting geopend,
met Schriftlezing en gebed.
openingstoespraak
zeide de voorzitter,
niet breedvoerig de
moeilijke tijdsom
standigheden te wil
len bespreken. Wel
maakte spr. de op
merking, dat diake
nen ook in hun amb
telijk werk zich
moeten gewennen
aan veel krapper
verhoudingen.
Wij hebben, ver
volgde spr., met de
verkregen talenten
H. Bonnen te woekeren.
arbeid worden
vooral in dezen tijd geroepen en nu het
ambtelijk werk ons zoo kan drukken, mo
ge onze kracht vernieuwd worden door de
wetenschap, dat wij niet ons eigen
volbrengen, doch dienstknechten Gods
zijn.
Na dit openingswoord ving de Conferen
tie haar arbeid aan, die in deze zitting
voornamelijk bestond in het behandelen
van vraagpunten.
In de eerste plaats kwamen aan de orde
vragen uit Eindhoven en Ensched"
over
extra middelen
die de Diaconie zou kunnen aanwenden om
de inkomsten te verhoogen. Eindhoven wil
de bovendien een uitspraak over liet sys
teem van vaste vrijwillige bijdragen.
De Conferentie vereenigde zich na
uitvoerige discussie met de conclusie
van den voorzitter, dat de christe-
lijke handreiking in de sa
menkomsten der gemeente
voorop moet staan; hiernaast
kome dan de inzameling van v r ij -
willige giften, doch beperkt tot de
leden der gemeente.
Na een opmerking uit de vergadering,
waarbij gewezen werd op het geva~~
van verstarring in het gev
als vrijwillige bijdragen buiten de samen
komsten der gemeente worden gevraagd,
onderstreepte de voorzitter zijn conclusie
nog eens.
Kosten van Ziekenverpleging.
Amersfoort 6telde aan de orde de
volgende vraag:
Hoe moet onder de tegenwoordige om
standigheden, de houding der Diaconie zijn,
tegenover de aanvragen van leden t.0.1"
kosten van de behandeling en verpleging
van behoeftige patiënten in ziekenhuizen en
dgl. inrichtingen?
De heer J. H. Veen kamp (Amersfoort)
voegde hieraan toe, dat de neiging opkomt
om de kosten van ziekenhuisverpleging
voor behoeftige gemeenteleden op de Over
heid af te schuiven.
De Voorzitter heeft na uitvoerige dis
cussie aanbevolen de conclusie van 1929.
waarin aanvaarding van Overheidshulp mo
gelijk geacht wordt, te handhaven, zulks
te meer omdat de overheid op dit gebied
zeer actief is, getuige liet feit, dat van de
8 millioen Nederlanders 2 millioen tegen de
kosten van zaekenhuisverpleging zijn ver
zekerd. Hieruit blijkt dat niet alleen in de
steden, maar ook op het platteland ten deze
reeds veel tot stand kwam.
Hierna vereenigde de Conferentie zich
met het voorstel van den voorzitetr.
De diaconie van Arnhem zag gaarne een
richtsnoer aangegeven voor de gevallen,
waarin
om gezondheidsredenen
verhuizing plaats heeft naar een andere
gemeente van personen en gezinnen, die
steun van de diaconie ontvangen.
De Conferentie vereenigde zich met
'de conclusie, dat overleg tusschen de
betrokken diaconieën moet plaats heb
ben. Daarbij werd gewaarschuwd te
gen het afschuiven van steunbehoe
vende leden door de eene diaconie
naar die van eene andere gemeente^
Hiermede was de agenda van de morgen
zitting afgehandeld. De voorzitter deelde
nog mede dat 163 diaconieën waren verte
genwoordigd.
Als Comité-leden bleken te zijn herkozen
de heeren K. Boer sma, van Enschedé, en
A. N. Evers, van Arnhem.
In deze zitting is onder algemeene in
stemming besloten, aan li. M. de Koningin
een telegram te zenden,
MIDDAGVERGADERING
Na de pauze trad als spreker voor do
Conferentie op, Dr. S. O. Los, van 's-Gra
venhage met het nderwerp:
„De verhouding van het Diaco
naat tot de gemeente als één
geheel".
In aansluiting op de gisteren gepubliceer
de stellingen van den referent moge hier
volgen een resumé van het referaat.
Dc eerifte diakenen aldus ref., zijn dooi
de AposttS^n bevestigd met oplegging der
handen. Ze zijn organen van Christus, die
als Hoofd door Zijnen Geest, Zijn leven uit
gestort heeft in Zijn Kerk.
Christus kent ieder schaap van Zijn
kudde, individueel, maar Hij heeft tot. dool,
één kudde en één Herder. De colectieve ge
dachte komt uit in het H. Avondmaal, even
als de individueel.e in den H. Doop. De eer
ste Christelijke Kerk had in de liefdemaal
tijden nog een ander middel tot eenheid.
Daarbij waren eerst de Apostelen en later de
diakenen de tafelvoorzitters en uitdeelei's
van dc stoffelijke gaven, evenals vroeger do
priesters bij de offermaaltijden.
•Calvijn is van oordeel dat 't diakenambt
dient tot geloofsversterking van de geheele
gemeente. In de vluchtelingenkerken be
zochten de diakenen de geheele gemeente.
De Dordtsche Kerkenorde spreekt van (het
inzamelen van aalmoezen. Dr. A. Kuyper
noemt het kweeken van de kunst om den
armen te geven de Lepsiek, een deel van
de ambtelijke vakken. De diakenen hebben
tot taak huisbezoek te doen bij de leden dei-
gemeente. Wat de jeugd betreft, deelen zij
in het kerkelijk toezicht op de jeugdorga
nisaties, om toe te zien, dat de opleiding
tt het priesterambt der geloovigen aldaar
tot haar recht komt.
Door ihiuisbezoek kunnen zij de gemeente
wijzen op de noodzakelijkheid van de par
ticuliere barmhartigheid (Matth. 25 35 en
36), het onderwijs aan de kindoren in de
Chr. handreiking^ het onderscheid van Over
heidssteun en diaconale zorg, het geden
ken aan de armen bij feest en rouw in het
gezin en het sparen van overschot van klee
ren en spijzen voor de armen. Deze vra
gen zijn van geheel anderen aard, dan
die van do leeraars en ouderlingen hij hun
huisbezoek, zoodat de een niet treedt in
het werk van den anderen ambtsdrager.
Volgens de H. Schrift behoort er een uit
wisseling te zijn van stoffelijke en geestelij
ke goederen tusschen armen en welgestcl-
den (Rom. 15 en 2 Cor. S). De diakenen zijn
daarvan de middelaars. Zij verhalen den
armen van de mildheid der gevers en den
wclgesteldcn van de geestelijke bevindingen
en uitreddingen van de armen. Zoo komt ér
contact tusschen alle deelen der gemeente.
Ook moet het diaconaat samenwerken mot
het pastoraat en het presbyteriaat, door de
verbanden van de functies, die Christus
schiep, te bewaren. Alle fusie van het amb
telijk werk wekt verdeeldheid. De rechte
verbanden zijn geloof in Christus, het ge
meenschappelijk gebed, het samenkomen in
breeden kerkeraad, het zenden van vertegen
woordigers, wanneer ouderlingen en diake
nen apart vergaderen, naar elkander, het
benoemen van bezoek-diakenen, die bij de
dienaren, de opzieners en de gemeenteleden
dc liefde aanwakkeren tot lien die beproefd
Aan de op dit referaat volgende
discussie
f
werd in de eerste plaats deelgenomen door
de ihcercn St rij bis, van 's-Gravenhage,
Zandbergen van Hoogevecn en Blok
huis van Driebergen.
D r. Los heeft de sprekers uitvoerig be
antwoord.
Na de behandeling van het referaat van
dr. S. O. Los, zette de Conferentie de
handeling van de ingezonden vraagpunten
voort.
Zieke crisis-werkloozen
De diaconie van Vlaar dingen had de
volgende vragen ingezonden:
1. Is liet onjuist te achten, crisis-werk
loozen, die tijdens bun werkloosheid ziek
worden, en gedurende deze ziekte-periode
van de gewone crisis-steunregeling geen
uitkeering ontvangen, te verwijzen naar den
Dienst voor Maatschappelijk Hulpbetoon?
2. Zoo ja, is het dan niet gewenscht er
hij Cle Overheid op aan te dringen crisis-
werkloozen een ziekengeld uit te keeren,
dat rekening houdt met de omstandighe
den, waaronder zij ziek worden, en hen
derhalve bij ziekte gedurende hun werk
loosheid niet te beschouwen als „armlas
tigen"?,
Na eenige bespreking besloot 'de
Conferentie, op voorstel van den
voorzitter, dc vragen van Vlaardin
gen ontkennend te beantwoorden.
Het slotwoord is gesproken door 'ds. C.
v o n M e ije n f e 1 d t, van Alkmaar, die het
werk der diakenen bezag in het licht van
Filippenscn .4:6, waarna dc Conferentie
uiteenging.
Prof. Dr. J. TV. Wille draagt s.
ambt over aan Prof. Dr.
L. van der Horst
Gistermiddag heeft de plechtige overdracht
van het Rectoraat der Vrije Universiteit
plaats gehad en heeft Prof. Dr. J. Will
nadat hij verslag gedaan had van de lotge
vallen der Universiteit in het verloopen stu
diejaar, het rectoraat overgedragen aan Prof.
van der Horst.
Prof. Wille stelde, na een afwijzing va
Universiteit als een centrum van wetenschap
pelijkc afgeslotenheid de vraag: „Mist deze
in literatuur en kunst vastgelegde voor
stelling eiken grond?"
Zijn antwoord luidt: Onze vaderlandsche
universiteiten missen contact met het volks
leven niet. Onze Vrije Universiteit aller
minst, haar vrijheid beteekent ook innigen
band aan het volk, waaruit zij opkwam,
dat haar draagt en schraagt. Vanzelf leeft zij
zoo mede met al wat land en volk raakt er
beroert. Haar verzorgers, bestuurders, opzie
ners, hoogleeraren, studenten, en de menigte
haar vrienden verbinden haar aan heel
het nationale leven van hoog tot laag, e
dan één wijze heeft zij door hen ook
internationaal aanraking met het leven van
andere volken. Dat zij daarbij gefundeerd
staat op de erfenis der vaderen, de waarach
tige levensbeginselen naar de Heilige Schrift,
bewaart haar van veel ijdele philosophie, die
steenen biedt voor brood, en doet haar
velerlei verbanden leven uit geestelijke
meenschap, die vertrouwen geeft en c
Na deze inleiding herdacht Prof. Wille den
aan het College van Directeuren ontvallen
Staatsraad Idenburg. In zijn plaats trad
chouten. De president-directeur Dr.
Colijn, dien begrijpelijk zijn secundus Van
Dijk veelal moest vervangen, wijdde een
heelen dag aan de jaarvergadering te
Leeuwarden, waardoor de geestdrift en offer
vaardigheid werd verhoogd, die, ontroerend
beschamend, een zeer groot tekort volko
en delgde.
Wat de hoogleeraren betreft, voor Dr. H.
H. Kuyper werd nog geen opvolger be
noemd, de opdracht om als emeritus de col
leges te blijven waarnemen, geldt ook vooi
heden nog. Collega Aalders wenschte spr.
van harte geluk met zijn volkomen herstel
uit een langdurige en ernstige ziekte.
Dr. L. B o u m a n, die als extra-ordinarius
in onze hooge school verbonden bleef, toen
j in 1925 als gewoon hoogleeraar naar
Utrecht ging, heeft gemeend thans ontslag te
moeten vragen, hetgeen hem op de mees
eervolle wijze is verleend. Hij blijft zitting
houden in den senaat, namens welken ik
niettemin hem hier hulde breng en dank
betuig voor het vele, dat hij ten dienste en
tot eer van onze universiteit heeft verricht.
De hoogleeraren
Voorts herinnerde spr. aan de hooge rid
derorden aan Van Haaften en Goslinga van
wege onze Koningin, aan Rutgers van den
Koning van Zweden. Bouman vond weten
schappelijke erkenning door een Belgische
benoeming, Van Gelderen door de eerepen
ning van „die Suid-Afrikaanse Akademie van
Taal, Letteren en Kuns".
Dr. H. H. Kuyper en Mr. V. Rutgers
verkregen het eeredoctoraat van de
Faculté libre de Théologie pi'otestante
te Parijs, die daarmede uitdrukkelijk
ook de universiteit wilde eeren, waar
heen, over de geheele wereld, allen den
blik richten, die trouw willen blijven
aan de beginselen van den grooten re
formator Calvijn. Inderdaad, zulk een
internationale positie neemt onze hooge
school in: de studenten uit verschei
dene landen van Europa, en uit drie
andere werelddeelen, de herhaalde be
zoeken tot het houden van lezingen
van onze hoogleraren aan Zuid-
Afrika (laatstelijk Hepp) en Noord
Amerika bewijzen het.
De studenten
Het aantal der nieuw-ingeschreven stu
denten liep niet onaanzienlijk terug: 88 tegen
over 112, en daarvóór 100. Maar het totaal
steeg nog aanmerkelijk: 610 tegenover 587
en 548. Daarvoor zijn verschillende oorzaken
aan te geven: candidaten in de theologie,
geen plaats vindend, gaan voor doctoraal
examen studeeren; de uitslag der examens
was minder gunstig dan een vorig jaar; de
vierde faculteit levert nog zeer weinig doc
torandi en doctoren af.
Onder de eerst-ingeschrevenen nam het
aantal theologen aanzienlijk af, dat der wis-
en natuurkundigen eveneens, het getal juris
ten en literatoren bleef weinig of niet onder
dat van het vorig jaar. Promoties waren er
slechts vier, en daaronder geen in de rech-
Het totaal der ingeschrevenen zou grooter
geweest zijn, als de zeer verzwaarde last der
collegegelden niet had genoopt, om het col-
legebezoek tot een klein aantal jaren te be
perken; wat tot groot nadeel voor de studie
strekt.
Het zou ten zeerste wenschelijk zijn,
dat de regeering de oude bepaling her
stelde, dat na vier j'aar betalens men
verder vrijen toegang had. Of dat zij
anders althans voor vijfde en latere
jaren met een veel kleiner bedrag zich
tevreden stelde. De laatstelijk opgeleg
de regeling drukt zeer ongelijk en
zeer onbillijk.
Wat de studiebeurzen betreft, stelde spr.
de vraag: Waarom schaft de regeering de
beurzen niet radicaal af, met verbod om ze
te verleenen uit eenige publieke kas? Meent
men waarlijk, dat men met den geldbuil van
staat de fijnste geestelijke bloem uit het volk
zift? En dan nog, is het noodig, is het wel
eens nuttig, dat daaruit niets dan geleerden
worden gevormd? Komen verstand, geheu
gen, karakter, wilskracht, „ras" (men ver
staat het woord toch nog wel?) niet overal
te pas, niet in eiken kring tot hun recht?
Voorts zeide Prof. Wille:
Onze medische faculteit moet komen
binnen vrij korten tijd, en zij zal er
komen, hoe dan ook ingericht en be
grensd; en de moderne talen: zal,
wanneer de tijden door Gods gunst
weer wat mochten opklaren, het lut
tele bedrag, zullen de mannen van
kunde en beginselvastheid niet te
vinden zijn om in die wezenlijke be
hoeften, door een drietal lectoraten of
leerstoelen, te voorzien?
De vele uitnoodigingen aan senaat of
rector gericht, uit binnen- en buitenland, en
zeer door ons op prijs gesteld, doen soms
lastige vragen rijzen.
Waarom wordt deze Calvinistische uni
versiteit wel genoodigd te Rome, maar
niet te Boedapest, noch zelfs te Bazel?
Waarom behooren hier ter stede de
universiteiten wel bij het muzikale
jubileum, maar niet bij de plechtig
heden, die oude of moderne, beelden
de kunst betreffen? Bij de Bredero-
herdenking zette een der leden op het
allerlaatst de deur voor ons op een
kier; ik ben toen niet binnen geslopen.
Na deze rede droeg Prof. Wille het rec
toraat over aan Prof. v. d. Horst,
Weerbericht
BAROMETERSTAND
Hoogste stond te La Coruna 769.2.
Laagste stand te Stornoway 728.6.
Stand vanmorgen lial-ftwaalf 751.7,
WEERVERWACHTING
Krachtige, aanvankelijk neg afnemende,
later wellicht weer toenemende Z.W. tot W»
wind, betrokken tot zwaar bewolkt, waar
schijnlijk regenbuien, later iets kouder.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
De depressie, welke gister nog over Zuicf
Scandinavië was gelegen, verplaatste zich
naar midden- en N. Scandinavië. Uit de
gister genoemde secundaire ontwikkelde zich,
weer een diep en omvangrijk lage drukge-
bied, dat thans met zijn kern over Schot
land ligt.
Het hooge drukgebied in het Z. nam weer
tijdelijk in omvang toe.
De luchtdrukgradiënt is weer aanzienlijk
gegroeid, nadat aan onze kust dc wind weer
tot stormkracht toenam. Ook op dc Britsche
eilanden, rond het Kanaal en langs de kust
van Z. Noorwegen waait het krachtig tot
stormachtig. Slechts over Z. Frankrijk, Zwifi
seriand, Z. en Z.O. Duitschland is het rustig
en vrij goed weer.
De heide depressiekernen brachten weer
regen op tal van stations.
Over dc Britsche eilanden en W. Frankrijk
werd het wat warmer. Voor het overigs
daalde de temperatur.
Het ongestadige weer zal nog wel blijven
aanhouden. Aanvankelijk is op een afnemen:
van de wind te rekenen ,doch er schijnt hij
Ierland weer «en nieuwe secundaire aanwe
zig te zijn, welke opnieuw toenemende wind
kan brengen.
TEMPERATUUR
Stand -vanmorgen half twaalf 14.4 C.
20 SEPTEMBER
Zonsopgang 6.42 u., zonsondergang 7.04 u,
|Maan op nam. 11.45 u., onder nam. 4.02 u*
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
20 SEPTEMBER
Van 's avonds 7.34 u. tot 's morgens 6.14 u»
INAUGURATIE PROF. VAN EYCK
Prof. mr. P. N. van E y c k, benoemd tot
gewoon hoogleeraar in de letteren en wijs
begeerte aan de Leidsche Universiteit, om
onderwijs te geven in de Nederlandsche let
teren en haar geschiedenis en in de aesthe-
tische critiek, zal zijn ambt aanvaarden met
het uitspreken van een inaugureele rede op
ij dag 1 November in het Groot
Auditorium van het academiegebouw 's mid
dags te 4 uur.
HOOGERE THEOLOGISCHE SCHOOL
Het kerkbestuur der Protestantsche kerk irt
Nederlandsch Oost-Indië benoemde in dg
plaats van mr. S. A. van Hoogstraten tot ver
trouwensman der kerk in het bestuur ds. B.
Keers en in de plaats van dr. Tumbelaka
mede als zoodanig dr. E. A. A. de Vree de
in het curatorium der Hoogere Theologische
School te Buitenzorg.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Benoemd aan de School der Gereform.
Gemeente te Krabbendijke Mej. J. Ver
meulen te Kinderdijk.
Acte-examens M. O.
Wijziging der programma's
Bij beschikking van den Minister van On-
derijs. K. en W. is ingesteld een commissie,
aan welke wordt opgedragen te onderzoeken,
of wijziging van dc programma's voor da
akte-examens M.O., vastgesteld bij K.B. van
29 November 1932 (St.bl. no. 56G) noodig en
wenschelijk is. en zoo ja, welke wijzigingen
in die programma's behooren te worden aan
gebracht; en zijn in deze commissie benoemd
tot lid en voorzitter: G. Bolk est ei 11,
inspecteur van liet gymnasiaal en middel
baar onderwijs, tc Amsterdam;
tot leden: W. H. Cool, inspecteur van
het Nijverheidsonderwijs, te 's-Graverthaage;
Huib Luns, hoogleeraar aan de Technische
Hoogeschool te Delft, wonende te Amsterdam;
Dr ir J. H. Plantenga, directeur der
Academie voor Beeldende Kunsten tc s-Gra
venhage;
ir D. Postma, leeraar aan het Rijksin
stituut voor Teekcnlccraren te Amsterdam*
-prof. dr J. G. Rutgers, hooglceraar aatt
de Technische Hoogeschool te Delft, wonen
de tc 's-Gravenhage;
tot lid en secretaris: M, D. van Dijk,
leeraar aan de gemeentelijke hoogere bur
gerschool met 5-jarigen cursus tc "Haarlem.
NA-EXAMEN C. V. O.
Zij, die zich wenschen te onderwerpen aan
het onderzoek ter verkrijging van het Diplo
ma der Ver. voor Chr. Volksonderwijs, zuJen
dit jaar daartoe in de gelegenheid gesteld
worden op Donderdag 24 October en zoo
noodig op den Vrijdag daaropvolgende. De
aanmelding moet geschieden tusschen 1 en
20 September a.s. bij den secretaris der
Commissie, den heer P. A. Versluys,
Heemsteedsche Dreef 81 te Heemstede. 1
EVANGELISATIE IN DE WIERINGERMEER
In plaats van Prof. Dr. H. Th. Obbink,
die den wensch had te kennen gegeven als
Voorzitter van het Comité tot Steun der Ver
eeniging voor Evangelisatie in den Wierin-
germeerpolder af te treden, is tot Voorzitter
gekozen: Ds. J. Groene weg, em. Pred. te
Hilversum.
De nieuwe Evangelist, de heer K. Kie-
wiet zal op Zondag 13 October a.s. des v.m.
10 uur in de N. H. Kerk te Middenmeer door
Ds. J. Groeneweg in zijn nieuwe werk wor
den ingeleid.
Examens
ademischc
(oum laude).
Ges!.: rech-
M.O. Den Haag. Gesl.: .T.
~n~ r(" tltA. J. AaldersL
-n; Cr. Hartman, ucn Haag; W. J Koorë-
1. Leiden; J. J. Mocking, Utrecht. Afgew. geen
o n Haag. Gesl.
r- F- Biecsbroek ei
e 11 Ha a g. Gesl. -
de heeren L. var.
1 H. H. ter Brugge.
H. W. Smit.
>or 3 e stuur-
Leeuwen, K.
Annlj-Mtcn. Delft. Ges]. -
ie ren A. van Driel. Dol ft;
Amsterdam. Afgewezen 1.
