De Amsterdamsche Chr. H.B.S.
Oranje Garde komt in Gouda samen
MAANDAG 16 SEPTEMBER 1935 1
TWEEDE BLAD PAG. 5
Twee jubilarissen in
het zilver,
Eén geschenk van de gemeente
Het zilveren 'feest van 'de Christelijke
H.B.S. aan dé Moreelsestraat te Amster
dam en van de heeren Dr. W. J. Kol-
kert Jr. en Dr. J. W. Marmelstein is
Zaterdag gevierd: 's middags in- een
herdenkingssamenkomst, 's avonds met
een receptie.
u I is in de aula ge
houden. Deze ruime zaai met het oog op
het jubileum opnieuw geschilderd, van
nieuwe stoelen en een rubber vloerbedek
king voorzien was te half drie geheel
gevuld met genoodigden. Onder hen zagen
wij de wethouders G. Baas Kzn., E. Boek
man en Jac. Rustige, die het Gemeente
bestuur vertegenwoordigdenprof. Dr. G. A.
van Poelje, namens den Minister van O.
K. W.; den heer G. Bolkestein, inspecteur
voor het gymnasiaal en middelbaar onder
wijs; Prof. Dr. H. A. van Bakel, van de
Stedelijke Universiteit; Mr. Dr. J. A. van
Thiel en vele anderen, waaronder het nage
noeg voltallig Bestuur der Vereeniglng.
Dud-Bestuursleden en het college van leer
aren.
Openingswoord.
De voorzitter der Vereeniglng voor Chr.
M O., waarvan de jubileerende school uit
gaat, Prof. Dr. C. van Ge 1deren, heeft
de bijeenkomst geopend met het lezen van
Psalm 103 en gebed, waarna hij in een kort
openingswoord inzonderheid de reeds ge
noemde autoriteiten verwelkomde. Spr. her
dacht de trouw Gods, die uitkomt in do
geschiedenis der school en ook in de on
derlinge hartelijke samenwerking.
Tot den oirecteur, D r. W. J. K o 1 k e r t
Jr., en den leeraar D r. J. W. Marmelr
B t e i n die beiden onafgebroken gedurende
25 jaren hun ambt aan de school hebben
vervuld, richtte de voorzitter hartelijke
woorden van gelukwensch, alsook tot den
onderdirecteur, den heer A. J. D r e w e s
B. Fzn., die 31 Augustus een Koninklijke
onderscheiding ontving.
Hulde van de Overheid.
Als eerste spreker trad nu op den kathe
der de vertegenwoordiger van Minister
Slotemaker de Bruine, Prof. D r. G. A.
van Poelje, die bestuur, directeur en
leeraren complimenteerde. De Chr. H.B.S.
te Amsterdam noemde spr. in den strijd der
geesten een onmisbaar element, en de jubi
leerende directeur neemt in dien strijd een
plaats der eere in; hij, die toch anderer
overtuiging weet te waardeeren.
De v o o r z i 11 e r las hierna voor een tele
gram van den burgemeester van Amster
dam, Dr. W. d e V1 u g t, waarin deze
meldde tot zijn spijt niet aanwezig te kun
nen zijn.
In aansluiting hierop verkreeg de wet
houder van Onderwijs, de heer E. Boek
man, het woord. Hoewel, zei spr., B. en W.
wettelijk vrijwel geen relatie hebben met
deze school, meende het College dit jubi
leum niet onopgemerkt te mogen laten
Voorbijgaan. Deze school heeft een eigen
goede en schoone reputatie. Zij is de uiting
een er krachtige overtuiging en het ls goed,
oordeelde spr. wanneer dit hier uitgespro
ken wordt door iemand van eene andere
overtuiging. Dat kan in een land als het
onze, hetwelk zich verheugt in democra
tische vrijheid. Voor uw beginsel, ging do
wethouder voort, zijn schoone resultaten
1 "'reikt. Het bijzonder middelbaar onderwijs
beeft zijn eigen plaats, taak .en roeping aan
HetGemeentebestuur heeft besloten
de jubileerende school een geschenk
aan te bieden, bestaande inhetrelief
.van de beeltenis van Cal-
v ij n boven den ingang van het school
gebouw. Aan een kunstenaar zal op
dracht worden gegeven dit relief op
kosten der Gemeente te vervaardigen,
(Applaus).
De wethouder sprak ten slotte de hoop
Uit, dat deze kunstenaar de gelaats
trekken van Calvijn zóó uitbeelden zal
als Groen van Prinsterer ze teekende
in „Ongeloof en Revolutie".
Andere sprekers.
De heer G. Bolkestein sprak als
inspecteur van het gymnasiaal en middel
baar onderwijs. De daad van de opening
der school is er een geweest van vertrouwen
en moeó. Een bijzondere gelukwensch richt
te spr. tot den directeur, wiens school de
„school van Kolkert" wordt genoemd, die
een eigen sfeer aan de school gaf en in
goede kameraadschap met de leeraren
saamwerkte en zoo voor de leerlingen veel
goeds bereikte. De leeraren sprak de inspec
teur waardeerend toe, er op wijzende, oat
hun arbeid zoo licht schuil gaat achter het
werk van anderen. Spr. prees den heer
Marmelstein als voortreffelijk leeraar in het
Fransch en bewonderaar van de Fransche
cultuur..
Prof. Mr. V. H. Rutgers voerde het
woord namens den Bond van Chr. Gym
nasia, Lycea en H.B.S., en memoreerde dat
menigeen in den aanvang der school zijn
hart vasthield. Op de H.B.S. wordt n.l. ook
natuurwetenschap onderwezen en de open
bare H.B.S. heeft vooral hiermede het ge
loof bestreden. Toch kon en moest ook de
H.B.S. den invloed van het Ghristelijk be
ginsel ondergaan en spr. prees het Bestuur
gelukkig, dat geen enkele leerling niet
Namens den Onderwijsraad sprak Prof.
D r. R. H. Woltj er; de heer A. J. óa
C o s t a bood het geschenk der ouders aan
n.l. drie gebrandschilderde ramen op de
tweede verdieping; Dr B. E b 1 i n g, namens
de leeraren, en de heer Plomp namens
de oud-leerlingen, booen aan een gelijk
geschenk op de eerste verdieping; D r. S.
C. Bokhorst complimenteerde namens
de Amsterdamsche openbare gymnasia en
H.B.S.; Dr. A. de Froe feliciteerde na
mens de dochterschool op het Adama van
Scheltemaplein; en de heer de Graaf
voor de Ver. van Leeraren bij het Chr.
M.O.; ae heer A. J. Drewes B. Fzn. sprak
een woord van dank voor zijn onderschei
ding.
De voorzitter heeft alle sprekers met
een toepasselijk woord bedankt.
Toen kwamen
de beide jubilarissen
aan het woord.
D r. J. W. Marmelste in bracht eerst
in herinnering, dat de Versieringscommissie
juist 12Vfc jaar bestaat. Zii schonk voor de
aula de artistieke ramen, waarvan vier de
beeltenissen van profeten weergeven, de
anacre vier die van de evangelisten.
Voor de vele goede woorden, tot hem ge
richt, dankte spr. met. een bewogen hart.
Ten slotte heeft D r. W. J. Kolkert Jr.
een algemeen dankwoord gesproken, waarbij
hij met lof gewaagde van de gestadige
medewerking zijner echtgenoote, en ein
digde met dank aan God.
Het officieele gedeelte was hiermee afge-
STEDELIJK MUSEUM
VEERTIG JAAR
Vier kunstbeschermers gehuldigd
Een rede van
Prof. Dr. J. R. Slotemaker de Bruïne
Amsterdam, 16 September
Een groot en select gezelschap had
Zaterdagavond gevolg gegeven aan de
uitnoodiging van het gemeentebestuur
der hoofdstad, vertegenwoordigd in
zijn hoogsten magistraat Dr. W. de
V1 u g t, tot bijwoning van een ont
vangst in het Stedelijk Museum ter
gelegenheid van het veertig-jarig
bestaan van deze instelling.
Vele genoodigden woonden de plechtig
heid bij, o.a. de Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, Z.Exc. Dr. G. 11.
Slotemaker de Bruine, de Commissaris van
de Koningin in Noord-Holland, Jhr. Mr. Dr.
A. Roëll, enkele wethouders en vele anderen.
De katheder was opgericht voor Israels
„Saul en David"; ter weerszijden daarvan
zag men „De gang langs het kerkhof" en
„Een zoon van het Oude Volk" van den-
zelfde.
Burgemeester W. de Vlugt sprak een rede
uit, waarin hij een overzicht gaf van de
totstandkoming van het Museum, daarbij
de belangrijkste feiten der veertig jaren in
herinnering brengend. Hij releveerde hierbij
den steun van particulieren, welken de
gemeente in ruime mate ondervond, hetzij
door bruikleenen of schenkingen.
Van degenen, aan wie de gemeente
hiervoor warmen dank verschuldigd
is noemde hij in de eerste plaats Ir. V,
W. van Gogh, die de prachtige verza
meling teekeningen en schilderijen
,van zijn oom Vincent voor onbepaal-
den tijd aan het museum in bruikleen
gaf; en voorts de heeren P. Boender-
maker Czn., P. A. Regnault en M. B.
B. Nijkerk te Brussel.
Aan deze vier kunstbeschermers
bood hij onder applaus de zilveren
medaille der stad Amsterdam aan.
Rede van den Minister.
De Minister van Onderwijs, vervolgens het
woord voerende, complimenteerde namens
de regeering het gemeentebestuur van Am
sterdam.
Rijksmuseum en Stedelijk Museum, zoo
zeide spr., vormen elkanders complementen.
Tengevolge van de afbakening van
ieders terrein heeft het Rijk zich te
houden aan de oude kunst; het Rijk
houdt zich aan de oude afspraak en
daarom is het niet aangenaam de
grief te moeten hooren, die vooral in
deze tijden van nood onder de kunste
naars wel geuit is, dat het Rijk zijn
loopen. De aanwezigen bewonderden nu de
geschenken en maakten een rondgang door
het gebouw.
's Avonds vond eene drukbezochte recep
tie plaats.
Aan Dr. J. W. Marmelstein is door het
bestuur van dc Alliance Frangaise ter ge
legenheid van zijn jubileum eene Fransche
onderscheiding uitgereikt.
geld blijft geven aan de oude, maar de
levende kunst terzijde laat.
Spr. gaf uiting aan de hoop. 'dat Stede
lijk Museum en Rijksmuseum naast elkan
der blijven bloeien, Amsterdam en Neder
land tot zegen. In wereldomstandigheden,
^ie menigeen drukken ook in zijn persoon
lijk innerlijk leven, kan er van de kunst
bezieling en moed uitgaan. Het is een volks
zegen, als alle groepen der samenleving de
gelegenheid vinden om deze .verheffende
werking te ervaren.
Moge zoo eindigde de minister zijn
rede beide musea daaraan bij voortduring
dienstbaar zijn (applaus).
De burgemeester, den minister voor Zijn
woorden dankende, verklaarde, vervolgens
de tentoonstelling van Monumentale Kunst
geopend, welke ter gelegenheid van het
jubileum in het Museum gehouden wordt.
Van de buffetten, die in' de zalen van
de Sophia-Augusta-Stichting waren aange
richt, werd onder gezellige kout gebruik
„Wat wij willen en wat wij doen
moet zijn tot keil des volks"
„Welkom in Tergouw"
Met een hartelijk „Welkom in Tergouw!'
begroette de heer P. J. Kolijn
middag het hoofdbestuur en de afgev
digden en de talrijke leden van Raden van
Toezicht cn Besturen en Vendelcomman
danten van de Oranje-Garde, die in het ge
bouw „Tot heil des volks" te Gouda in
landelijke jaarvergadering waren bijeen ge
komen.
Gouda is verheugd, zei de heer Kolijn, de
eerste stad te mogen zijn na de Prinsen-
stad, waar de Oranje-Garde in landelijk
verband haar afgeloopen vereenigingsjaar
gaat overzien en plannen voor de toekomst
wil bespreken.
De voorzitter van de Oranje-Garde, de
heer P. A. van Schuppen, lid van het
Historisch Genootschap, bracht den heer
Kolijn, en daarmede Gouda als ontvangen
de afdeeling, hartelijk dank voor zijn vrien
delijk woord.. Tot heil des volks" heet onze
vergaderzaal. Tot heil des volks heeft alles
te zijn wat wij willen en wat wij doen.
De voorzitter heet dan allen welkom en
wijst op de taak van de Oranje-Garde in
een rede getiteld „Voorzichtig bouwen",
waarvan wij Zaterdag verslag gaven.
Staande zingt de vergadering twee verzén
van het Wilhelmus.
De le secretaris, de heer G. van Oei,
leest de ingekomen stukken en deelt mede
dat B r u i n i s s e, Den Helder, U r k en
Zierikzee niet vertegenwoordigd zijn.
Dan leest de secretaris het jaarverslag.
Het is de Centrale Raad een vreugde ge
weest als hoofdbestuur onze jonge Christe
lijke Oranje-Jeugdbeweging in het tweede
jaar van haar bestaan te leiden. Belang
stelling van bevriende en andere zijde was
er veel. Van hartelijk medeleven getuigden
de dagen als wij werden aangevallen. Dan
kwam men van alle kant met moedgeven
de, waardeerendc steun. Spr. memoreert het
werk dat gedaan is en brengt hulde aan den
Gardecommandant, den heer Raams
voor zijn schitterend werk, in de handlei
ding gegeven. Een warm applaus onder
streept deze woorden. Voorts wordt vermeld
wat het hoofdbestuur en het dagelijksch
bestuur hebben gedaan om onze nieuwe or
ganisatie te regelen. Met groote blijdschap
mag gezegd, dat niettegenstaande de zeer
bescheiden middelen, het aantal afdeelin-
gen is gegroeid van 12 tot 23, terwijl mo
menteel met 13 plaatsen overleg wordt ge
pleegd om tot stichting van afdeelingen te
komen, n.l. Rotterdam-West, Sappemeer,
Driebergen, Klundert, Leerdam, Monster,
Dordt, Harderwijk. Arnhem. Veenendaal,
Zeist, Franeker en Bodegraven. Een ge
ïllustreerd propagandablad met een oplaag
van 10.000, zal binnenkort verschijnen. Het
zal de propaganda vergemakkelijken. De
koninklijke goedkeuring van de statuten
wordt spoedig verwacht. Spr. brengt dank
aan allen die zich bizonder voor de O, G-
hebben ingespannen, maar bovenal zij God
gedankt voor Zijn zegen. Biddend om Zijn
hulp en vertrouwend op aller toewijding
gaan wij het nieuwe jaar in.
Het verslag wordt goedgekeurd.
De penningmeester, de heer A. Polder
man Az., brengt verslag uit van de stand
der financiën. Er is een tekort van onge
veer f 150.Voor het nieuwe jaar wordt
een tekort van ruim 400.begroot
De contributie voor de bondskas wordl
daarna vastgesteld op 5 ct. per lid per
maand, als. vorig jaar.
Te vijf uur wordt gepauzeerd. Gouda
bood aan de bezichtiging van de beroemde
St. Janskerk. Met belangstelling en bewon
dering worden de onvergelijkelijk schoone
glazen bezien, waaraan de naam der ge
broeders Crabeth verbonden blijft. De heer
Kolijn geeft een duidelijke uiteenzetting
van de beteekenis der voorstellingen.
Als de vergadering wordt voortgezet,
geeft de Gardecommandant, de heer E.
Raams, een overzicht van zijn werk en
beziet de toekoprst, waarin gestreefd moet
worden snel de Chr. jeugd voor de O. G. te
winnen. Een groot bezwaar acht spr. het
ontbreken van „bedrijfskapitaal". Laten wij
de eischen voor onszelf hoog stellen, dan
zullen wij wat bereiken. Het moet ons een
eer zijn è.1 onze krachten in te spannen
voor een snelle, overrompelende actie, zegt
spr. Daarna werden verschillende voorstel
len behandeld.
De voorzitter deelt mede dat een
huishoudelijk reglement spoedig zal
worden ontworpen. Als de tijd daar
voor gekomen wordt geacht zal het
hoofdbestuur de vorming van een
Eere-Comitó voorbereiden. Statuten
wijziging, door enkele afd. gevraagd,
wordt niet. gewenscht geacht. De ge
voerde redactie van het orgaan wordt
goedgekeurd.
Geruimen tijd wordt gediscussieerd
over de vraag of het hoofdbestuur
voorloopig gekozen was. Om formeele
redenen treedt 't geheele hoofdbestuur
af en wordt dan terstond bij acclama
tie onder daverend applaus herkozen.
Woorden van dank voor de verrichte
arbeid vinden bij de vergadering har
telijke instemming.
De kleedingvoorziening en de verplich
ting voor alle afd. om alle benoodigdheden
bij een centraal punt te betrekken, blijven
onveranderd gehandhaafd. Een voorstel om
een ander hoofddeksel voor de jongens aan
te schaffen ontmoet verzet. De baret blijkt
niet een hoofdbedekking waaronder in het
hoofd der mannelijke gardisten de Oranje
liefde niet groeien kan.
Nadat de secretaris met vuur allen heeft
aangespoord een voorbeeld te zijn of te
worden van orde en tucht, van trouw cn
liefde, sluit de voorzitter de vergadering.
PORCELEIN i
ROFFELRUMEN. j
M
Een groenteman in zeekre stad
Had mot met een agent gehad.
Het was wel niet zoo kolossaal.
Maar toch, hij kreeg proces-verbaal.
Dat werd zorgvuldig opgemaakt
En onze koopman werd gelaakt
Omdat hij, volgens den agent,
Had in het openbaar gevent
Met uienwortels, selderij,
Benevens... porcelein daarbij
En maakte op die en die tijd
Zich schuldig aan een strafbaar feit
De boven neergeschreven zin
Met porcelein enzoo er in,
Kwam in 't verbaal een paar maal voor,
En ging zoo naar den rechter door
De dag van den verdachte kwam.
De wijze rechter zat en nam
Het ambts-eedig proces-verbaal
En las het ééns en nog eenmaal
En zeide plechtig: ik beslis
Dat porcelein niet eetbaar is;
De dagvaarding is fout, zei hij,
Dus spreek ik den verdachte vrij
Zoo ziet gij maar, mijn waarde vriend, j
Waar lager onderwijs toe dient, I
Dat zelfs de drager van 't gezag
Niet onze taal verkrachten mag,
Ja dat het recht zijn loop niet heeft
Als onze moedertaal niet leeft
In 't vaderhart van den agent
Die recht van onrecht onderkent.
De taal, het recht, zij beide zijn
Zoo teer, zoo broos als porcelein.
(Nadruk verboden.)
LEO LENS.
De Tocht der Dragon RapJde's
Te Dj ask aangekomen
De drie „De Havilland-Dragon-Rapide"-
vliegtuigen PH-AKU, PH-AKV én PH-AKW
van de K.N.I.L.M., welke op weg zijn naar
Indië en gebruikt zullen worden bij de kar
teering van een ged'eelte van Nieuw-Guinea,
zijn Zaterdagavond te 21.05 plaatselijke tijd
te Bagdad geland. Aan boord is alles wel.
Zondagochtend te 8.05 uur zijn de toestellen
weer uit Bagdad vertrokken en, na een tus-
schenlanding, te Bushir, te 18.50 te Djask
geland.
Koloniaal Instituut
Zilveren jubileum herdacht
Zaterdag is in een buitengewoon druk be
zochte vergadering van de Kon. Ver. Kolo
niaal Instituut het 25-jarig bestaan der
vereeniging herdacht Door den voorzitter
ven den Raad van Beheer, Jhr Mr Dr A.
Roëll, werd een herdenkingsrede uitge
sproken, waarin hij oen overzicht gaf van
de geschiedenis van het Instituut De bijeen
komst werd o.m. bijgewoond door de Mi
nisters van Landbouw en Visscherij en van'
Handel, Nijverheid en Scheepvaart
UITGESTELDE AANBESTEDING
De Minister van Waterstaat maakt be
kend, dat de aanbesteding van den aan
leg van een deel van weg nr. 15 van het
Rijkswegenplan. in de gemeenten Slie-
drecht. Giessendam en Hardinxveld n i e t
op 1 October, doch op 15 October a.s>. zal
plaats hebben, 's morgens om 11 uur. Bin
nenhof 4, Den Haag,m_.
Zaterdagmiddag had de sluiting van de Staten-Generaal plaats. Z.Exc.
Mr. J. A. de Wilde, minister van Binnenlandsche Zaken, verlaat de
vergadering, na de zitting in naam der Koningin te hebben gesloten.
Zaterdagmorgen is een dijk aan de Heysche haven (ten Zuidwesten van
Rotterdam) doorgebroken, waardoor de daarachter liggende polder werd
overstroomd. Overzicht op de plaats van de dijkdoorbraak.
H. M. de Koningin en H. K. H. Prinses Juliana brachten Zaterdagmiddag
een bezoek aan het nieuwe Museum Boy mans te Rotterdam. 7\
"<rr> ft». Vcrst'.-^cn.
De Oranje-Garde hield Zaterdag een landelijke bijeenkomst te Gouda.
In de pauze werd een bezoek gebracht aan de beroemde St. Janskerk.
Hét optrekken van een toestel naar hét '50 meter hooger gelegen start
plateau van het internationale zweefvliegerskamp op de Jungfrau.
