Chr. Prot. P.T.T.-personeel
VRIJDAG 6 SEPTEMBER 1935
EERSTE BLAD PAG. 3
VERBOND VAN NED.
WERKGEVERS
Gaat de Regeering van koers
veranderen?
Ons land is nog steeds te dtitir!
Heden heeft te Enschedé, onder lei
ding van den heer H. P. Gelde'rman
C.Mzn. de algemeene ledenvergadering
plaats gehad van het „Verbond van Ned.
Werkgevers".
Spreker wees er in zijn openingsrede op,
dat de toestand nationaal als internationaal,
nog steeds zorg baart.
Van eenige algemeene verbetering
in Nederland kan men zeker niet spre-
Toch slaan wij, wat onze uitvoer
betreft, tegenover onze naburen niet
eens zoo'n slecht figuur, want het
percentage hiervan bedraagt ten op
zichte van 1929 35,8 pet, tegen Enge
land 33,5, Duitschland 30,5, Frankrijk
36,5 en alleen België 42,3. Verder vin
den wij, behalve België, alleen Zweden
met 41,6 en Denemarken met 36.2
boven ons in West-Europa. Dit neemt
echt niet weg, dat onze uitvoer van
nog 42,6 in 1932 daalde tot 36,5 in
1935 en tot 35,8 in 1934.
Hoe slecht dan ook de toestand in
ons land is, springt in het oog, als men
de toename van de werkloosheids
cijfers bekijkt. Eind Januari 1935 be
droeg dit aantal rond 432.000, wat eind
Juni gedaald is tot 333.000, tegen eind
Juni 1934 292.000, of een toename van
41.000.
Het is geen wonder, dat deze cijfers
iedereen met schrik vervullen en d3t
men aandringt op het nemen van meer
maatregelen tot bestrijding van dit
De financiering van dergelijke plannen is
in verband met ons staatscrediet uitermate
bezwaarlijk. Onze begrooting vertoont nog
een deficit van tientallen millioenen; onze
belastingen kunnen niet verder opgevoerd
Worden en door leeningen wordt nu getracht
het financieele schip drijvende te houden. Op
den duur is deze toestand natuurlijk onhoud
baar en zullen drastische bezuinigingen on
vermijdelijk zijn.
In dit verband is het dar. ook onverant
woordelijk, dat het bezu'nigingsontwerp, dat
in dit opzicht lang nier ver genoeg gaat, tot
ra het zomerreces uitgesteld is moeten
worden.
Naast bezuiniging zal de regeerir.g, die via
het Werkfonds reeds veel gedaan heeft, moe
ten trachten op het gebied van publieke wer
ken verder te gaan met vermijding van de
bezwaren, die daaraan verbonden zijn.
Het stemt tot voldoening, dat. nu de f 60
mjlliben "van het Werkfonds bijna op zijn, de
Itegeering binnenkort een nieuw crediet
denkt aan te vragen, maar aldus werk
gelegenheid kan worden geschapen, die
anders onbenut zou blijven.
Naast plannen tot het uitvoeren van open
bare werken, meenen veieu en de Regee
ring schijnt deze meening te deelen dat
alleen een toenemende industrialisatie het
werkloosheidsprobleem al is het dan maar
gedeeltelijk kan ophef'en, en stelt daarbij
in het licht, dat er op dit gebied nog moge
lijkheden zijn gezien onzen belangrijken in
voer van industrieproducten.
Spreker vraagt zich echter af, hoe
het mogelijk kan zijn, dat de overheid
in een tijd, dat ondernemingen, die ge
durende tientallen van jaren hun be
staansmogelijkheden hebben bewezen,
doch thans een kwijnend bestaan
leiden, met inderdaad kans op pers
pectief nieuwe bedrijven zou oprichten.
Als eerste eischen stelt de Regeering: Geen
concurrentie aan bestaande industrieën; ze
moeten rendabel zijn; ze mogen onze han
delspolitiek niet schaden.
Aan den eersten eisch is misschien te vol
doen, maar de tweede, de eventueele renda
biliteit, is nooit vooruit vast te stellen.
En zeker niet voor de toekomst. Aan den
derden eisch: geen vermindering van uitvoer,
is onmogelijk te voldoen.
Maar afgezien van al deze theorieën, wat
denkt men, vraagt spr., praktisch te bereiken?
Eenige duizenden aan het werk te krijgen ten
koste van vele en vele millioenen kapitaals-
Uitgaven?
Er zou nog heel wat meer hier te lande
gemaakt en geëxporteerd kunnen worden,
als wij maar niet te duur waren.
Je duur in vergelijking tot het buitenland.
Het levensniveau is in ons land nog
steeds hooger dan in de ons omringen
de landen. Zeer zeker is er reeds in
sommige bedrijven goed aangepast,
maar in vele, met name in de Over
heidsbedrijven, is nog weinig gebeurd.
In deze laatste heeft men dikwijls de
loonen nog niet eens verlaagd in ver
houding tot de kosten van levensonder
houd.
Op zoo'n dure basis kan geen indus
trie bloeien, laat staan dat men daarop
nieuwe industrieën zou kunnen vesti
gen. Daarom kan het niet genoeg her
haald worden: Zoolang de Regeering
er niet in slaagt, de aanpassing verder
door te voeren en daarmede een betere,
d.w.z. lagere basis van arbeidsmoge-
lijkheid in ons land te scheppen, is
geen algemeene opleving te verwach
ten. Alleen door de tering naar de
nering te zetten, zal ons land er weer
boven op kunnen komen.
Tot nu toe heeft onze Regeering op econo
misch gebied steeds een defensieve politiek
gevoerd. Gaat zij thans van koers verande
ren? Gaat zij, aldus spreker, zich thans blind
staren op onze zoo beperkte binnenlandsche
markt met 8 millioen menschen? Wij worden
thans gedrongen in een richting van meer
dere zelfvoorziening, zoowel op agrarisch als
industrieel gebied. Zeker moeten wij trachten
zooveel mogelijk van den binnenlandschen
afzet mee te krijgen, maar dit afzetgebied als
Voldoende voor onze toekomstige agrarische
en industrieele productie voor te stellen, zoo-
els sommigen dit thans doen, ware struisvo
gelpolitiek. Laat de Regeering in dit opzicht
ALGEMEENE VERGADERING TE ZEIST
De voorzitter herbenoemd
Voorstellen betreffende den
dienst op Zonen Feestdagen
Op het 27e Congres gisteren en vandaag
in hotel Bosehlust té Zeist gehouden, wer
den naar aanleiding van de verslagen, die
wij gisteren reeds publiceerden, uitvoerige
besprekingen gehouden.
Daarna werden de verslagen goedgekeurd.
Namens do Chr. Hist. Kamerclub voerde
het Kamerlid Bakker het woord die de
vergadering wees op de noodzakelijkheid
om de eeuwige dingen voor de tijdelijke te
ooen gaan. Juist bij de aardsche werkzaam
heden aldus spr. moeten wij het devies
van onze Koningin voor oogen houden:
„Christus voor alles". Spr. bracht namens
de C. H.-fractie de beste wenschen over voor
deze congresdagen.
Het, A.R. Kamerlid de heer Rutgers
richtte zich tot de congressisten namens de
A.R. kamerclub. Spr. onderschreef het ge
sprokene door den heer Bakker en noemde
de Chr. Vakbeweging van groote beteeke-
nis en steun voor de Prot. Ghr. Kamerfrac
ties.
De Voorzitter
Na deze sprekers was aan de orde de ver
kiezing van een voorzitter. De heer J. Men
nes, die 27 jaar voorzitter geweest is en
deze vergadering ook nog als zoodanig pre
sideerde, komt per 1 December as. op wacht
geld te staan en gaat dus in zeker opzicht
de dienst verlaten.
Velen meenden dat de heer Mennes op
pensioen ging en daarom waren er stemmen
opgegaan om een nieuwen voorzitter te
zoeken. Nu het echter alleen wachtgeld be
treft, konden allen er zich mee vereenigen
dat de heer Mennes voor de komende twee
jaar nog als voorzitter fungeert.
De voorzitter werd dan ook met algemeene
stemmen herbenoemd.
De heer Mennes sprak den wensch uit
dat God hem nog de noodige krachten zal
schenken om de belangen van den Bond in
de komende twee jaar weer te behartigen.
Een daverend applaus beantwoordde de
voorzitterschapsaanvaarding.
Zondagsrust. Door alle ringen waren
voorstellen ingediend in het volgende punt
uitgedrukt:
De Bond streeft naar algeheele afschaf
fing van den Zondagsdienst voor wat den
postdienst betreft Voor wat aangaat
de telegraaf- en telefoondienst, naar de
grootst mogelijke beperking.
Vele afgevaardigden voerden het woord
inzake de Zondagsrust en moesten het be
treuren dat de acties voor Zondagsrust tot
nu toe nog niet zoo veel uitgewerkt hebben
als verwacht werd. Een der aanwezigen
sprak er zijn misnoegen over uit dat positief
Christelijke menschen des Zondags posten
of post komen afhalen!
Besloten werd den Dir.-Generaal der
P.T.T. voor te stellen, post afhalen op
Zondag schriftelijk te doen aanvragen
door het publiek.
„Wat den telef.-dienst betreft, blijve de aan
gelegenheid heeft de voortdurende aandacht
van het Bondsbestuur, zooals ook in het
Program van actie staat:
den telefoondienst betreft, blijve de aan
dacht gevestigo op de verdere doorvoering
van de automatiseering, opdat deze mede ten
goede kome aan de vermindering van den
Zondagsarbeid van 't betrokken personeel".
Aangenomen werd een voorstel van de
ring Utrecht dat afschriften telegrammen
des Maandags in de eerste bestelling worden
opgenomen. (Thans gebeurt het op Zondag.)
Eveneens vereenigde zich het B.B. met een
voorstel van de Ring Noord-Holland, dat op
Zondag geen gelegenheid gegeven moet
worden voor het bezichtigen van telefoon
centrales of andere dienstgebouwen.
Een breedvoerige discussie werd gevoerd
over het voorstel van de ring Utrecht: 2e
Paaschdag; 2e Pinksterdag en beide Kerst
dagen worden beschouwd als Zondagen (ten
hoogste 4 uur dienst.)
De Voorzitter merkte op dat reeds vele
malen hierop is aangedrongen maar dat
zulks niet gemakkelijk tot stand komt, aan
gezien in iedere afdeeling de regeling weer
anders is.
Het voorstel werd ingetrokken.
De Ring Zuid-Holland had een voorstel
ingediend om op Zaterdagmiddag na 12 uur
geen aangeteekende dien&tstukken meer
aan te nemen.
Verschillende afgevaardigden merkten in
dit verband op, dat vooral des Zaterdags
middags vele Crisisbureaux de aangeteeken
de stukken komen afleveren. Daardoor ont
staat zeer veel werk. Zelfs waren er die
zeiden dat aangeteekende stukken van Cri
sisbureau! des Zondagsmorgens woraen ge
bracht. Het Hoofdbestuur zal
deze kwestie deskundig onder
z'oeke n.
Werk- en Rusttijden
Aangezien de werk- en rusttijden zooals
die zijn omschreven in hoofdstuk 4 van de
D.A.P.T.T. niet meer in overeenstemming
kunnen geacht worden te zijn met den door
rationalisecring als anderszins sterk beïnvloe
don arbeid, acht de Bond verbetering van
de werk- en rusttijden urgent.
Ter bereiking van dit doel worde actie
gevoerd voor:
a. invoering van de 4S-urige werkweek
voor het bestellend en lager technisch perso-
b. Herstel van de werktijden zooals deze
golden vóór 1923, voor het overige personeel;
c. Vaststelling van een raam, van ten hoog
ste 14 uur, waarbinnen de diensten worden
uitgevoerd, waarbij een wachtdienst van
tenminste 10 uur worde gewaarborgd.
De voorstellen omvatten dit actie-program.
Het B. B. was voor een voorstel van Zuid-
Holland om te bewerken dat eens per week
een vrije avond gegeven wordt niet gevolgd
door een vroegdienst. Voorstellen waarin ae
duidelijke taal spreken daar in den laatsten
tijd verschillehde Regeeringsuitlatingen op
dit gebied elkaar tegenspreken. Het bedrijfs
leven moet weten, wat het op dit gebied te
wachten staat.
Wij voor ons, aldus spr. willen niet nalaten
duidelijk uit te spreken, dat o.i. het beste
middel tot bevordering van industrialisatie
gelegen is in verlaging van kosten en lasten.
Nadat spr. ten slotte nog een ernstig be
roep heeft gedaan op samenwerking der
leden, verklaarde spr. de vergadering voor
geopend.
wenschelijkhcid werd uitgesproken een vrije
namiddag niet gevolgd door een nachtdienst
te krijgen alsook diensten welke doorloopen
na 2 uur v.m. als nachtdiensten aangerekend
te laten worden, hadoen de volle sympathie
van het hoofbestuur. Deze kwesties zullen
deskundig worden onderzocht.
Dienstuitvoering op Goede Vrijdag
Afd. Zuid-Holland zag Goede Vrijdag en
31 Augustus gaarne als Zondagen beschouwd
Het program van actie zegt in deze echter:
De dienstuitvoering op Goeden Vrijdag, als
mede op den verjaardag van H.M. de Ko
ningin, worde geregeld als op erkende
Christelijke feestdagen.
Met de diensten op Goede Vrijdag doen
zich veel plaatselijke moeilijkheden voor.
Voor zoover de dienst het toelaat kunnen
zij die het wenschen ter kerke gaan.
Toespraak D. de Ridder
De heer Do Ridder, voorz. van het Per
manent Comité, sprak de vergadering des
middags toe en \Vees op de belangrijkheid
van het jaarverslag van de Bond.
Levende in de kracht des geloofs kunnen
de tijdensfcormen toch geen nadeel uitoofe-
nen op het geloofsleven, zeide spr. Den voor
zitter feliciteerde spr. met zijn herbenoeming
Geen vertwijfeling maar blij optimisme,
want onze kracht wordt ons van God gege
ven. Wij strijden tot eere van Zijn Naam
en de zegen op ons werk moeten en kunnen
wij aan God overlaten, aldus besloot spr.
zijn toespraak.
Land- en Tuinbouw.
Loonbijslag voor landarbeiders
Weinig animo
In Zeeland een fiasco
Over bet algemeen kan worden gezegd,
dat er onder de Zeeuwsohc landbouwers
gemeentebesturen weinig animo bestaat
gebruik tc maken van de gelegenheid door
den Minister opengesteld, om „boventalli
ge werkkrachten" in het landbouwbedrijf op
te nemen, waarvoor het Rijk dan bijslag op
het loon verstrekt. In verreweg de meeste
gemeentebesturen wordt besloten de Mi
nisterieels circulaire dienaangaande voor
kennisgeving aan te nemen, in enkele wil
men vc' de gelegenheid openstellen, maar
verwacht men toch niet, dat hierop zal war
den ingegaan.
De redenen voor deze afwijzende houding
zijn:a. de administratieve rompslomp en de
controle er aa.n verbonden, en b. de te hooge
loonnormen, in de regeling neergelegd. Al
gemeen is in' de Gemeenteraden beweerd,
dat die normen voor Zeeland veel te hoog
zijn.
Enkele gemeenten, die vanwege haar
welstand toch geen bij dragen-van het Rijk
hierin ontvangen, hebben eveneens de circu
laire voor kennisgeving aangenomen, zoodat
kan worden gezegd, dat de regeling voor wat
Zeeland betreft, op een fiasco zal uitloopen.
HET INTERN. BOTANISCH
CONGRES
Natuurbescherming in de tropen
Enkele interessante Tentoonstellingen
Op een gemeenschappelijke vergadering
van het Botanisch Congres met de Botani
sche sectie der Union Internationale des
Sciences Bio ogiqucs, hield na enkele bespre
kingen dc heer Humbert (Parijs) een
lezing oover: „Natuurbescherming in tropi
sche en subtropische gebieden."
Bij vele lichtbeelden gaf spr. een duidelijk
beeld van de verwoestingen, waarvan spe
ciaal dc boschrijke stroken van Centraal- en
Zuid-Aifrika bloot 6taaan.
Deze verwoestingen worden vooral
aangericht door de vele ernstige bosch-
ibranden, welke in deze gebieden woe
den, waarvan de vernielende werking
nog verhoogd wordt door de roekelooze
wijze waarop de inwoners daar ter
plaatse met de bosschen omgaan. Aan
gezien op deze wijze groote stukken
floragebied van den aardbodem ver
dwijnen, moeten ook botanici zich voor
het behoud van natuurmonumenten in
tropische en subtropische gebieden in
teresseeren. Prof. Humbert stelde dan
ook voor, dat het congres zal medewer
ken om typische flora's in gebieden
van de aarde, waar deze flora's bezig
zijn te verdwijnen, te beschermen tegen
de vernielende werking van vuur, die
ren, en menschen, opdat in de eerste
plaats deze terreinen behouden blijven
en tengevolge daarvan tevens klimaat
en bodem niet in ongunstigen zin ver
anderen.
Gedurende dit Zesde Internationaal Bo
tanisch Congres worden te Amsterdam deze
week eenige tentoonstellingen gehouden.
Zoo is in den lichthof van het Museum
van liet Koloniaal Instituut een prachtige
collectie Coniferentakken (meer dan 100
soorten!) uit het pinetum van Dr. Th. C.
Oudemans opgesteld.
Een andere inzending is die van de Ncder-
landsohe Vereeniging van Liefhebbers van
Cactussen en Yetplanten, voornamelijk be
staande uit zeldzame en bijzonder mooie
cactussen uit Zuid- en Midden-Afrika, waar
bij dus ook onze West vertegenwoordigd is.
Opvallend zijn in deze inzending vooral
de groepen Astrophytuins en Ariocorpus
(Living-Rook) in diverse variëteiten Gewel
dige, zwaarbedoornde Ferocactussen uit
Noord-Mexiro en Zuid Californië; De edel
lieden van het Cereusgeslacht als Cereus la-
natus, Cephalocereus senilis, Cereus Pal-
mcri, chrysomallus e.a.; Uit de West Piloce
reus albispinus, lanuginosus en het geslacht
Melocactus; De merkwaardige kogclvormen
van Opuntia's (welk geslacht juist meer als
..Schijfcactus" bekend is); De fijne Zuid-
Amerikaansclie Noto-cactussen als Ottonis,
Lenninghaussii, scopa en Haselbergii; De
prachtige bloeiende Lobivia's, waarvan ve
len eerst de laatste paar jaren zijn ontdekt.
Tenslotte wijzen wij op- de inzending van
het Geologisch Bureau voor het Neder-
landach Mijngebied te Heerlen.
Door deze stichting der Nederlandsche
Mijnen is een overzicht gegeven over de me
thode, gevolgd bij het microscopisch onder
zoek van steenkool door middel van opval
lend licht Hiertoe wordt de oppervlakte
van de kooi gepolijst en vervolgens geëtst.
Hierdoor wordt de oorspronkelijke opbouw
uit plantenfragmenten weer zichtbaar. Door
een aantal foto's van in Limburg in het
steenkolengebergte gevonden planten wordt
eenigszins een beeld gegeven van liet rijke
fossielenmate-riaal, dat in de verzamelingen
van het Bureau te Heerlen is bijeengebracht.
Door de systematische wijze van onderzoek
en van verzamelen is hier een collectie bij
eengebracht zooals waarschijnlijk nergens
anders van een bepaald gebied aanwezig is.
Een betere demonstratie nog van liet
werk van het Bureau zal mogelijk zijn bij
het Tweede Carboon strati grafisch Congres,
dat van 9 tot 12 September te Heerlen wordt
gehouden.
Gezouten Spek
Inlevering hinnen 30 dagen na slachting
Nu met de inlevering van gezouten spek
wederom een aanvang is gemaakt, wordt vai
de zijde van de Nederlandsche Veehouderij
Centrale onze aandacht er op gevestigd, dat
dit spek uitsluitend binnen 30 dagen nt
slachting van het varken, waarvan het afkom
stig is, zal worden afgenomen. In verband
hiermede zal op het spek een duidelijk leesba-
datumstempel van den Keurigsdienst aan
wezig moeten zijn. Voorts wordt er aan her
innerd, dat bij het zouten geen gebruik mag
worden gemaakt van borax of van zout dat
sporen van borax bevat. Spek, dat borax of
sporen van borax bevat, zal worden geweigerd
degene, die zulk spek inlevert, stelt er zich
bloot van verdere levering uitgesloten te
worden.
De verdere voorwaarden inzake de levering
van spek aan de Veehouderij-Centrale zijn
gewijzigd gebleven en op aanvraag te ver
krijgen.
De druivenstroom zwelt aan
Het binnenland eet druiven
De druivenstroom in het Westland zwelt
gestadig aan, en iedeien dag neemt de aan
voer in deze streek met vele tienduizenden
kilo's toe.
De oogst uit de z.g.n. koude kassen, waar
in dus niet gestookt wordt, is thans begon
nen, en dit beteekent het begin van het
hoogseizoen in de druiventeelt.
Aan de veiling Naaldwijk was Woensdag
b.v. de aanvoer reeJs groot er, dan tot nu
toe dit jaar het geval is geweest.
Het gevolg van dit feit is, dat eenige da
ling in de prijzen plaats vindt, cn ook gis
ter daalde de prjjs weer met enkele centen
pór kilo.
Zoo werd voor de Alicante-druiven tot 23
cent per Kg. betaald.
Vroeger gingen groote hoeveelheden drui
ven naar Engeland, de hooge invoerrechten
maken dit echter dit jaar vrijwel onmoge
lijk en zoo worden naar verhouding, slechte
kleine partijen geëxporteerd.
Het belangrijkste aizctgebiei is nu wel
het binnenland, dat inderdaad ook groote
hoeveelheden afneemt, dank ook zij de uit
gebreide straathandel.
Deze is in de laatste jaren voor de veilin
gen van steeds grooter beteekenis gewor
den en behoeden vaak nog voor door
draaien, hoewel geen looqende prijs kan
worden betaald voor bet product.
Vóór het koelhuis worden thans nog geen
druiven gekocht, venvacht wordt, evenwel
dat in den loop van deze maand beteeke-
nende hoeveelheden druiven in de koelhui
zen opgeslagen zullen worden.
Od en onder de golven met
Hr IVIs O 15
door B. A. VAN MOURIK
V
Een leuk gezicht is dat: de heele beman
ning aandachtig turend over het wijde wa
ter; de een met een kijker, een ander met
de hand boven de oogen, weer een derde in
aandachtig voorovergebogen houding. Hoe
verschikkelijk moet dit tooneeltje niet zijn
in oorlogstijd! Nu beteekent onoplettend
heid: het verliezen van oen spel, al is het
dan ook een oefenspel.
Maar dan! Dan beteekent het een onver
biddelijke dood! Zwijgend varen we
voort. Volle kracht. Scherp snijdt de pun
tige boeg van de O 15 door 't water, breede
strooken schuim opzij werpend. Geregeld
worden horloges voor den dag gehaald,
en weer zwijgend opgeborgen. „We zullen
er nu toch..."
„Daar heb je 'm! Aan stuurboord! Daar,
daar! 8 streek aan stuurboord!"
„Daar heb je de bellcnbaan!"
„Meesterlijk schot!"
„Prachtig gericht!"
„Midden in de roos!"
„We zijn er geweest!"
Al deze uitroepen klinken plotseling door
elkaar. Rechts steekt stiekum een klein
stokje boven water uit: de periscoop van
de O 12. Dan schiet er plotseling een groene
streep door 't water. D.w.z. nu eerst zie ik
'm! Je zou zeggen, dat hij voor onze boot
heengaat. Maar het is goed berekend! Ter
wij! wij met volle kracht doorvaren, schist
de groene slang, de bellenbaan, met een snel
heid van 60 K.M. per uur, 14 M. onder war
ter, op onze boot aan, verdwijnt er midden
onder en duikt aan den anderen kant weer
op, in eèn rechte baan zijn weg vervolgend.
„Daar drijft-iel", roept een der matrozen.
Het roer wordt gewend en een oogeniblik la
ter liggen we er vlaik bij. Nu wordt de blau
we vlag geheschen, ten teeken voor de O 12,
die inmiddels boven water is gekomen om
zijn torpedo op te visscheh, dat zijn „vrien
delijk aanbod" gevonden is. Dan vervolgen
we onzen weg in de oorspronkelijke koers,
om dc O 13 gelegenheid te geven ons te
lanceeren. Als ook dit verloopen is, wordt
voor deze eerste dag het oefenen gestaakt.
't Is inmiddels 5 uur geworden. Beneden
beijvert zich de kok om op z'n electrische
kachel allerlei heerlijkheden in elkaar te
tooveren, die men op een onderzeeër niet
verwachten zou. Want het eten is er perfect!
Maar dat moet ook wel! Er is zooveel ont
bering, er moet zoo hard aangepakt worden
vaak, dat het eten een van de voornaam
ste dingen is. En de kok weet op een wer
kelijk meesterlijke wijze voor officieren en
manschappen lekkernijen klaar te maken,
die men aan wal zelfs niet alle dag te ge
nieten krijgt.
Toen ik dan ook tegen half 7 den com
mando-toren afdaalde, omdat de tafel ge
dekt was, stond daar niet op ons te wachten
een groote pan met „raasdonders", zooals
de eeretitel luidt voor grauwe erwten met
kubusjes uitgebakken spek, maar werden
'I IV stond in ons blad van 2 September.
wij onthaald op: Ossestaartsoep, aard
appelen met biefstuk en malschc andijvie,
brood met roastbeef, ham of rookvleesch,
(naar believen), en een behoorlijke schijf
meloen.
Wat zegt u daarvan? En had u wel ge
dacht, dat we zouden getractecrd worden
op geweldig dikke, en idem fijne eierpanne-
kocken met jam? Durfde u vermoeden, dat
bij 't ontbijt spiegeleieren geserveerd wer
den, als of t de gewoonste zaak van de we
reld was? Durfde u wel te gclooven aan de
mogelijkheid van huzarensla-etende man
schappen? En toch is dit zoo! En dit alles
op piekfijne wijze klaargemaakt. En al ge
beurt het wel eens, dat de kok een grom
of een sneer te incasseeren heeft, omdat
de heele boot ruikt naar zijn spinaziekokerij,
of omdat de geur van ommelet en spercic-
booncn tot zelfs in de machinekamer dringt,
(waar het alevel zoo lekker ruikt!), on
danks dit is Lij een geacht en bemind man
aan boord van Hr Ms O 15. Immers, de
liefde van den man, ook van den Marine
man, gaat via de maag!
Ik zal evenwel mijn gastronomische uit
weiding staken, en u bezig trachten tc hou
den met een prettig minder iets. Toen ik
nl. na 't eten weer naar boven ging om een
luchtje te happen, en een sigaret te rooken,
was het flink begonnen te waaien. Schuimi
ge kopjes plekten op 't grauw der golven.
De voorsteven ging regelmatig (te regelma-
aig, vond ik!) op en neer, en plenste het
boegwater over zich heen, en opzij uit....
Ja, en nu zal ik maar door dik en dun
eerlijk blijven! Graag had in geschreven:
„Doch dit alles raakte mijn koude kleeren
niet!", of: „Onder (tot alles bleef ik onbewo
gen" of: ...afijn, vult u zelf maar in. Maar
eilacie, dit alles raakte m'n kouwe kleeren
wèl! Ik bleef niét onbewogen! Dat merkte
ik al, zoo gauw ik boven kwam. Ik ben een
hartgrondig rooker, en zie er geen bezwaar
in om zoo ongeveer de ecne sigaret na de
andere te verasschen. Maar toen ik in de
.^badkuip" een paar trekjes gedaan had, was
mijn rook-animo dicht hij 't nulpunt gezakt,
cn toon mijn sigaret zijn degradatie tot
„poukie' genaderd was, zelfs zoo goed als
30° eronder gedaald.
„Voelt meneer zich niet erg lekker?", vroeg
me een meelevende matroos, zeker omdat
ik zoo stil over don rand van de commando
brug hing.
„Jawel", hield ik me groot, „maar ik sta
zoo maar es te staan!"
't Viel me nog mee, dat ik energie genoeg
had. om deze overigens zoo flauwe en afge
zaagde aardigheid te verkoopen, want ik be
gon me steeds minder op m'n gemak te voe
len. Na een oogenblik weifelen besloot ik
maar ter kooi te gaan. De slaap, zoo meende
ik ,zou me wel opknappen. En dan: morgen
een nieuwe dag, een vroolijk zonnetje, fris-
sclie wind. en ik zou wel weer O.K. zijn!
Mezelf volpersend met deze „selfmade" be
moediging, wcnsclite ik den commandant
goeden nacht, en zweefde ik het onrustige,
ijzeren laddertje af. Terwijl ik me door de
Ceutrale en 'n gangetje naar het officiers-
verblijf begaf, meende ik, dat de boegbuis-
kamcr, die ervoor ligt, iets naar bakboord
verschoof, om oogenblikkelijk daarna weer
onbewogen op zijn plaats tc staan. Ook ver
beeldde ik me, dat de gesloten deur van de
seinkamcr even, heel even maar, op en neer
flitste... Hot eetverblijf was inmiddels door
onzen trouwen oppasser, die correct zwij
gend zijn werk doet, gepromoveerd tot slaap
vertrek: links 3 kooien boven elkaar,
rechts 2. De onderste van die 2 was mijn
krib.
Met een weeig gevoel in m'n maag kleed
de ik me uit, en met een diep afgrijzen voor
de ossenstaartsoep, die de koers scheen
kwijt geraakt te zijn, en met een diepgron-
digen haat tegen onzen goeien kok, die dit
vergif in zijn lielsche heksenketel gebrou
wen had, trachtte ik de zee en haar wispel
turigheden te vergeten, en me in slaap te
wiegen hoewel deze laatste bezigheid me
door de golven uit de banden genomen
werd, meer dan me lief was! Zoo goed als
de overige nachten geweest zijn, zoo slecht
was de eerste. Half 9 was ik tc kooi gekro
pen, (niet tc verwarren met: „te kooi ckro-
pen" van Prins Mouringh, uit Huygens
„Scheepspraet", al lijkt mijn naam wel iets
op dien van onzen grootcn Stadhouder, en
al voelde ik me ook wel een klein beetje
dien kant opgaan; het tvpeerende van zee
ziekte!) ik zeg: half negen was ik ter kooi
gekropen en om half vier sliep ik nog niet.
Het leek wel, of Neptunus bij zichzelf
dacht: „Ik heb een vreemdeling in mijn
koninkrijk, welnu ik zal hem maar dade
lijk op de proef stellen!" Steeds iheviger
ging de 015 slingeren.
Nu ligt een onderzeeër niet gauw stil,
hoorde ilk een van de officieren zeggen. Zijn
ranke vorm en zijn leege tanks maken
gevoelig voor bijna elke beweging van het
water. Maar bovendien: het was geen best
weer, want den volgenden dag hoorde ik
van verschillende .manschappon, dat
zij slecht geslapen hadden, omdat de boot
zoo te keer ging. En dat zegt natuurlijk
wel wat!
Maar. Iaat ik u niet te lang bezig houden
met. mijn narigheid. Ik zal kort zijn. Ter-
wijl ik vruchtclooze pogingen deed, om uit
Neptunus' armen te geraken in do ietwat
zachtzinnigere van Morpheus, passeerden
we goed negen uur het lichtschip Noord-
Hinder.
Terwijl ik op mijn krib van links naar
rechts draaide, en me probeerde te berin
neren, waarom ik zoo gek was geweest, om
op een onderzeeër te kruipen, stevende onze
O 15 iangs Engelands Zuidkust in de rich
ting van Beachy Head. Kortom: ik had een
lechte nacht, en de boot maakte goede
(orderingen, want toen ik den volgenden
morgen opstond en me, na me bij den com
mandant geëxcuseerd te hebben voor bet
ontbijt, naar boven klom. zag ik aan stuur
boord Beachy Head liggen. Steil rees deze
kaap op uil de zee, als een .onwrikbare
wachter aan den rand van de oceaan. Op
dat oogenbük voelde -ik evenwel weinig
voor poëzie, aangezien ik nog allesbehalve
lekker was, hoewel ik me al heel wat beter
voelde dan dpn avond tevoren.
Ik voelde dan ook veel voor het bevel,
it om negen uur van de commando-brug
klonk: „Klaar maken voor onder water!",
ant ik wist, dat ik straks in de diepte
geen last meer zou hebben van de onrus
tige zee, maar dat ik een tijdje van „onbe
wogen" kalmte tegemoet zou gaan; iets,
wat een zee-zieke goud waard is!
ECONOMIE EN FINANCIEN
Paleis voor Volksvlijt
Bezwaarschriften tegen d«
gevraagde homologatie in
gediend en behandeld
Voor de civiele kamer der rechtbank te
Amsterdam te gteter het door de X.V.
Paleis voor Volksvlijt ingediende verzoek
schrift behandeld, ter bekrachtiging van
de besluiten, genomen in de vergadering
van 1 ouders van loten 1369.
Mr
unselman, die namens een obllgatiehou-
bezwaarschrift tegen de gevraagdd
gatle bij de rechtbank heeft ingediend,
s. tijdens de behandeling nai
Palels deelde Mr Kan mede. dal
Mr van Vugt het schriftelijk heeft medegec
dat hij thana het stan
voor Volksvlijt deelt
obligatiehouder eens \i
jogde, dm
lang van obligatiehouders 1859 cn 1867
voorstellen van de vergadering ligt.
de groote
eid heeft begrt
Het reeultaat daarvan Is, dat de loten
1867 kunnen worden afgewikkeld dat de
trekkingen 1869 kunnen doorgaan, behou
dens de mogelijkheid ook daar tot afwik
keling te komen. Bij verwerping blijft de
bestaande chaos.
zijn opvatting dan ook vrijwel alleen.
(96 van de ter vergadering vertegen wc
de loten, evenals de Ver. v. den Effecten!
De rechtbank zal later beslissen, of de
STAPEL-VEZEL-INDUSTRIE
IN DUITSCHLAND
Nieuwe fabrieken worden ge
bouwd. Steun van de regeering
:en belai
üLpeï-vi
met steun van de rc-geering. Een groote ma
chinefabriek heeft haar personeel belangrijk
uitgebreid daar ztf 'n groot aantal orders heeft
geboekt voor het vervaardigen van machines,
die noodig zijn bö de fabricage Van genoemd
product Een bowijs voor do activiteit die ont
wikkeld wordt bij de uitbreiding van de pro
ductie-capaciteit van de slapel-vezelfabritlcen
is ook het feit. dat de producenten de een na
den ander hun aandeelenkapitaal hebben ver
hoogd. Alle kapitaalsverhoogingen geechleddeu
sche regeering.
Van nabij en ver
De berichten omtrent den Franscheit
wijnoogst zijn veelbelovend. De regenval
van den jongsten tijd is de kwaliteit der
druiven ten goede gekomen. De aanvoeren
in de Zuidelijke productiegebieden zijn over
vloedig, doch de bestaande \oorraden en het
gebrek aan kapitaal vormen een beletsel
zoowel voor de producenten als voor de
handelaren. De vooruitzichten voor Midden-
Frankrijk zijn minder gunstig, daar de lan^o
droogte-periode sohade aan het gewas heeft
toegebracht.
De Amerikaan sche Minister van Finan-
iiield met besprekingen over stabilisatie van
de voornaamste buitenlandscho valuta. Voor
zijn vertrek heeft Morgenlhau deze onver
beterlijke optimisten een ijskoude douche
over het hoofd gestort. Hij verklaarde, dat
valutavraagstuk te ontvluchten, dan om het
valutaxraagstuk te ontvluchtent, dan om het
cj< te lossen",
In Peking is kort geleden door Chinee
st he industrieelen een vereeniging opgericht,
waarvan het voornaamste doel is buiten-
landsch kapitaal aan te trekken voor de ont
wikkeling van de provincie Hopei en het'
instellen van een diepgaand onderzoek naar
de natuurlijke hulpbronnen. Japansche za-
kenilieden hebben uitdrukking gegeven aan
hun wantrouwen tegen deze nieuwe vereem-
ging, die als oogmerk zou hebben de uitbrei
ding der Japansche economische belangen
in Noord-Cliina tegen te houden.
Het havenverkeer in de Yoego-Slavischa
havens werd in 1934 voor ruim 3G onder
houden door Yoego-Slavische schepen, ter
wijl 45 op rekening kw am van Ito liaan
sche schepen en het restant op vaartuigen
ren diverse mogendheden. Hot scheepvaart
verkeer nam den laatsten tijd niet onaan-
«ienlijk toe.
In Augustus werd de haven van Bremen
door 861 zeeschepen aangedaan met een in
houd van 799.512 NRT tegen 634 schepen met
758.480 NRT in Juli 1935 en 722 schepen met
<02.648 ton in Augustus 1934.
In Augustus verlieten 886 schepen dc ha
ven van Bremen, welke schepen tezamen een
inhoud hadden van 800.450 NRT tegen 655
schepen met 740.646 NRT in Juli en liS7
schepen met 670.211 NRT in Augustus 193L
Kunst en Letteren.
Louis Apol
De Haagsche kunstschilder Louis Apol, die
vooral door zijn wintergezichten bij het Ne
derlandsche publiek groote populariteit neeft
genoten, viert vandaag zijn 85en verjaardag.
Een aantal jaren van 1886 tot 1892, heeft hij
te Rozendaal in Gelderland gewoond, doch
verder is hij altijd de residentie, zijn ge
boortestad, trouw gebleven. Daar heeft hij
ook zijn opleiding genoten, aan de Academie
en in de ateliers van J. Hoppenbrouwers en
P. Stortenbeker. Op zijn negentiende jaar
genoot hij reeds de onderscheiding, dat op de
Driejaarlijksche een landschap van zijn hand
voor den staat werd aangekocht. Zes jaar
later schilderde hij zijn Januaridag, die in het
Rijksmuseum te Amsterdam den kunstenaar
vertegenwoordigt.
In 1880 vertrok hij aan boord van de
Willem Barendsz met de derde Nederland
sche Noordpoolexpeditie, op welke tccht hij
een honderdtal aquarellen heeft gemaakt, be
nevens de ontwerpen voor zijn panorama
Nova Zembla, dat in 1895 in de hoofdstad
ter bezichtiging werd gesteld.
Vjjf jaar geleden is in Pulchri Studio een
eere-tentoonstelling van zijn werken ge
houden.
KAÏN EN ABEL
Zóó heet de nieuwe grooie roman, die Dr
P. H. Ritter Jr dit najaar bij Scheltens en
Giltoy te Amsterdam zal publiceeren. Hij be
handelt de geschiedenis van een Nederland
sche familie, en die van hot geestelijk cn
maatschappelijk leven in ons land van 18S4
tot op heden.
