Economie en Financien
SCHAAKRUBRIEK
fel
Sé'll
HP
18
ms
W4
tl
S
lal
ÈÜS
<*;Y
a
fi&A
n
1
0
p
m
gg
fi
S3
8
i
w
H
a
1
mm
A
tf
i
i
lü
am
m
i
mi
m
m
i
VRIJDAG 30 AUGUSTUS 1935
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Heerhugowaard (in com
binatie met Veenhuizen), cand. L. J. van der
Kam te Oosterbeek. Te Puttershoek, P.
Bouw te Meliasant.
Aangenomen: Naar Nieuw-Amsterdam,
W. Volger, O.-I. pred. met verl. to Hilversum.
Bedankt: Voor Ridderkerk, J. D. Kleyne
te Ooitgensplaat.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Cand. J. v. Bruggen, te Ermelo, hoopt
15 Sept. a.s. zijn intrede te d >en in do Gerei.
Kerk van Tweede Exloërmond, na
vooraf in het ambt te zijn bevestigd door Ds.
J. v. Herksen, te Ermelo.
Dr. SNETHLAGE EN Ds. BOERS
De twee communistische predikanten, die
onlangs voor de Alg. Synode der Ned. Herv.
Kerk moesten verschijnon en daar een ern
stige vermaning van den president ontvin
gen, zijn volgens „De Rijkseenheid" veel te
slap behandeld.
Het blad laat zich zeer scherp uit en
schrijft over de uitspraak der Synode:
„Met alle respect voor de goede
bedoelingen, die hier mogen gegolden
hebben, deze uitspraak is e 11 e n d i g
s 1 a p, m i s s e 1 ij k, om er geen andere
qualificaties voor te geven.
„Met den geest van de hel, met den
geest van het bolsjewisme, dat de ker
ken vernielt, den godsdienst vernietigt,
de predikanten en priesters martelt en
ten doode voert, met dezen geest is
geen compromis mogelijk on zij, onder
wier verantwoordelijkheid deze uit
spraak is gedaan en allen, die zich
daar niet tegen verzet hebben, zijn
medeplichtig aan een onvergeeflijke
schuld.
„Hier past slechts één woord: eruit!"
Ds. Th. G. STELLWEG 1
De te Delft overleden predikart; der
Luth. Gemeente aldaar, Ds. Th. G. Stellweg,
is 47 jaar oud geworden. In 1913 proponent,
aanvaardde hij zijn ambt te Medembük op 12
Juli 1914, ging in 1916 naar Wildervank
Veendam en diende de gemeente te Delft sedert
25 Mei 1919.
De begrafenis is bepaald op Maandag a.s.
op da begraafplaats Jaffa.
KERK EN VREDE
De Vereeniging „Kerk en Vrede" heeft van
daag een ad ree aan den Paus verzonden, waar
in hem gevraagd wordt, een halt toe te roe
pen aan de regeering en het volk van Italië,
opdat z(j de oorlogstoerustingen zullen staken
«n het geschil met het Abessynische volk bren
gen voor het Intern, Hof van Justitie.
HET GEBED OM DEN VREDE
Van de zijde van een der Geref. Kerken
kwam by den Kerkeraad van Den Haag-West
h«: verzoek in een uitnoodiging aan de Kerken
te willen doen uitgaan om a.s. Zondag bijzon
derlijk den vrede te willen gedenken in he": pu
blieke gebed. De Kerkeraad verklaarde in
dezen geen mandaat te hebben, doch meende
te mogen verwachten dat, waar deze zaak in
alle Kerken leeft, zij ongetwijfeld ook op 1
September bij den dienst des Woords cn der
Gebeden zal worden herdacht.
DE BISSCHOP VAN HAARLEM
In verband nwfc de ernstige buikaandoening,
waaraan de bisschop van Haarlem, mgr. J. D.
J. Aengenent, lijdende is, hebben de genees-
heeren operatief ingrijpen noodzakelijk geacht.
Deze operatie is heden geschied. Wegens het
hieraan verbonden gevaar is de bisschop gis
teravond van de Heilige Sacramenten der
Stervenden voorzien.
De toestand is zorgwekkend.
ZENDING EN PHILANTHROPIE
w's HEEREN LOO"
De oude verzamelnaam voor een reeks
Stichtingen, uitgaande van de Vereen, tot op
voeding en verpleging van idioten en achter
lijke kinderen. Want behalve 'sHeeren Loo
heeft men te Ermelo ook Lozenoord en Groot
Emaus, is er te Noordwijk-Binnen de Willem
Van den Bergh-stichting, en heeft Amster
dam de jongste, maar zeer belangrijke instel
ling: het Paedologisch Instituut.
Van al deze stichtingen nu geeft het pas
Verschenen 45e jaarverslag (1934) vele en ve
lerlei inlichtingen. En wie een of meer van
die huizen van barmhartigheid heeft gezien,
komt bij het doorlezen van deze wel zeer
gespecificeerde mededeelingen onder den
indruk welk een wereld van leed en zorg
door de pl.m. 70 bladzijden druks wordt af
gespiegeld.
De bevolking der stichtingen bedroeg eind
1934 in totaal 1549 patiënten, van wie er 998
tot de Ned. Herv., 185 tot de Geref, 86 tot de
R.K. en 166 tot geen kerk behoorden. De
meeste patiënten heeft 's Heeren Loo: 579;
Lozenoord heeft er 302, Groot-Emaus 276, de
V- d. Bergh-stichting 343. In het Paedol. In
stituut te Amsterdam waren 49 personen in
observatie of behandeling. Het verplegend
personeel in de vijf stichtingen telt 230 per
sonen.
Een rekenwonder
Het verslag van het Paedol. Instituut be
vat tal van bijzonderheden, welke den lezër
nader in kennis brengen met wat daar al zoo
te doen is. Opmerking verdient de bijzondere
begaafdheid van enkele sterk achterlijken.
Zoo was er een 19-jarig debiel, bijna imbe
ciel meisje, dat in enkele seconden wist uit
te rekenen op welken dag een oepaalde
datum viel. Van een reeks van 80 data uit de
17e, 18e, 19e, 20e en 21e eeuw zei zij in 10
minuten op welken dag al die data vielen.
Het aantal fouten was daarbij beneden 10%.
HET HOOGELAND
Wij ontvingen het jaarverslag 1934 van de
Ver. „Het Hoogeland", waarvan uitgaan de
kolonie Het Hoogeland, Ons Thuis, Filadelfia,
Wilhelminahoeve, waar einde 1934 resp. 65,
25, 85 en 24 verpleegden waren opgenomen.
Het Reclasseeringsbureau heeft in 1934 niet
minder dan 65 personen kunnen plaatsen,
van wie 26 als boerenknecht. In behandeling
werden genomen 237 gevallen. Aan 1836 per
sonen is warm voedsel of brood en koffie
verstrekt. Het z.g. 3 cents-Fonds blijft een
stevige steun voor het Vereenigingswerk; er
zijn ruim 4000 collectanten, die regelmatig de
gelden innen.
Financieele inlichtingen geeft het verslag
niet.
ZONDAGSSCHOOL-PERSONEEL
Ons werden toegezonden de notulen der
58e vergadering van Zondagsschool-onder
wijzers (essen), gehouden te Utrecht op 18
Mei j.l. Welke Vereeniging zij vormen, is
niet vermeld, doch gelet op de namen der
sprekers, betreft dit uitgebreid verslag zeer
waarschijnlijk de Zondagsscholen der z.g.
Darbistengroep.
Tot de behandelende onderwerpen behoor
de ook de vraag, of het goed is, afbeeldingen
van den Heere Jezus aan kinderen te laten
zien. Hot referaat (van den heer B. Lemkes)
vormt met de discussie een lezenswaardige
beschouwing over dit merkwaardige onder
werp. Door den heer N. A. J. Voorhoeve
werd gesproken over „Jezus Christus en het
kind".
Schoolnieuws.
VACATURE-PROF. BROUWER
Voordracht op 6 September
Door de benoeming van prof. dr. A. M.
Brouwer tot rijkshoogleeraar aan de univer
siteit te Utrecht, "moet een nieuwe kerke
lijke hoogleeraar gekozen worden. De com
missie van voordracht van kerkelijke hoog-
leëraren vanwege de Ned. Herv. Kerk zal
daartoe op 6 September vergaderen, teneinde
een voordracht van drie op te maken, waar
uit de synode dan moet kiezen.
Dr. G. J. MICHAELIS t
Te Velp ia op 87-jarigen leeftijd over
leden Dr. G. J. Michaelis, oud-leeraar en
onder-directeur der H.B.S. met 5-j. cursus te
Arnhem. De overledene, die eerst nog
enkele maanden te WagenJngen leera&r was,
heeft van 1873 tot 1916, het jaar var. zijn
pensioneering, te Arnhem gewerkt Als wis
kundige inzonderheid was hij bekend.
H. CRIELAARD
Na een diensttijd van meer dan 46 jaar
gaat de heer H. Crielaard, hoofd van de Chr.
school te Rijsoord het onderwijs met pen
sioen verlaten. Met hem verdwijnt een zeer
vooraanstaand figuur óp de Z.Holl. eilanden
uit den actieven dienst
De heer Crielaard werd 11 Aug. 1870 te
Andel (Br.) geboren en ontving zijn oplei
ding te Genderen. Als onderwijzer was hij
achtereenvolgens werkzaam te Andel, Gende
ren, Schoonrewoerd en Dinteloord en als
hoofd te Haastrecht, Lopik en gedurende
meer dan 25 jaar te Rijsoord. Hier beweegt
hij zich op verschillend gebied. Tal van jaren
is de heer Crielaard voorzitter van de afd.
van Patrimonium in zijn woonplaats, idem
van de afd. Ridderkerk van de Ver. van
Chr. Onderwijzers, idem van de Anti-Re r.
Kiesvereeniging, idem van de Ver. voor
Volkshuisvesting, leider van de Geref. Kna-
penvereeniglng, voorzitter van de Centr. A.
R. Kiesver. in het district Ridderkerk, en re
dacteur van de Overmaassche Courant.
Ver. van Leeraren M. O.
Het lot der H.B.S.
In de te Nijmegen gehouden 69e jaar
vergadering der Ver. van Leeraren by het
Middelbaar Onderwys (die thans 1525 leden
telt) heeft de voorzitter, de heer L. C. Buur
veld, o.m. gesproken over de positie der on
derwijzers by het L.O. Zij staan, zoo meen":
hy, in het algemeen slechts gewapend niet de
(kennis voor hun bevoegdheden vereischt, voor
tal van vakken óf slechts weinig boven de
leerstof dr.e aan de H.B.S. wordt onderwezen.
Want het komt er niet alleen op aan wat men
onderwijst, maar ook, ja nog meer, hoe dit
geschiedt. Wanneer het onderwys aan 12- tot
Ukjarigen handen wordt gelegd van onder
wijzers, het corfüact tusschen wetenschap en
onderwys dus verbroken wordt, zal een. nood
zakelijke verstarring van het onderwijs vólgen.
Spr. weet niet of bij de ontwerpen van de Be-
zuinigingswet de bedoeling voorzat, de ont
hoofde H.B.S.en te vervangen door inrichtin
gen van U.L.O. Ook in dit opzicht moet waak
zaamheid worden betracht. De middelbare
school is een eenheid, splitsing in tweeën laa);
zich zoo maar niet verdragen.
Dr. Coops over de H.B.S.
In dit verband verdient de aandacht een
artikel van den oud-Inspecteur van het Gvmn.
en Middelb. Onderwys, Dr. G. H. Coops, in
het orgaan der Vereen, van Leeraren bij het
Chr. M.O. Ook deze keurt de voorgestelde be
zuiniging scherp af en voorziet tegenover de
„(geringe besparing in de toekomst" een zeer
groot kapitaalverlies, om nog maar to zwygen
van de toenemende wanhoop onder de afgestu
deerden, die de kansen om nog eens een be
trekking te bekomen hoe langer hoe minder
zien worden.
Wat het lot der 3-jarige H.B.S. betreft, die
na de onthoofding overblijven, voorspelt Dr.
Coops een mieschien langzaam, maar zeker
uitsterven. „Het heeft indertijd al zijn hoogere
burgerscholen met 3-j. c. omgezet in scholen
met 5-j. cursus, waardoor overal het aantal
leerlingen toenam. In 1916 was de Rijks H.B.S.
te Warffum noodlijdend als 3-j. cursus, nl. 27
30 leerlingen en moest er beslist worden
omtrent de keuze tusschen opheffen of omzet
ten in een met 5-j. cursus. Het laatste ge
schiedde en het aantal leerlingen nam toe. En
wat ziet men in de groote eteden Amsterdam
en Rotterdam? De eenige H.B.S. 3-j. c. te
Rotterdam is dit jaar verdwenen, in Amster
dam vermindert het aantal ook gaandeweg".
En voorts: „De kinderen, die na de 3de
klasse naar een andere H.B.S. met 5-j.
motton gaan, worden natuurlijk gedupeerd,
ten eerste omdat zij zooveel grootere afstanden
moeten aflegen en dus veel tijdverlies dage
lijks hebben en ten tweede omdat zij in den
regel door die schoolverandering één jaar
minstens zullen verspelen, terwijl de ouders
financieel worden gedupeerd door meerdere
uitgaven voor reiskosten en andere leerboe-
Societas Studiosorum
Reformatorum
De eindexamens aan Gymnasium en H.B.S.
zijn weer afgeloopen. Een groot aantal jon
gens en meisjes heeft na het afscheidswoord
van Rector of Directeur de 6chool den rug
toegekeerd. Het fel begeerde diploma zal nu
moeten bewijzen dé wondersleutel te zyn,
waarmede de deuren van wetenschap en maaï-
schappij zich laten openen.
Helaas beteekent in dezen crisistijd voor
menigeen dit eerste succes geen geluk; het
veilige leven van regelmatig werken met een
doel is alleen maar overgegaan in oen leven
van werkloosheid, schijnbaar zonder doel.
Des te meer mogen zij hun voorrecht besef
fen, die door hun ouders in staat worden ge
steld Universiteit of Hoogeschool te bezoeken.
Ook dit jaar weer zullen vele jongelui uit
onze kringen zich mogen laton inschrijven
de etudie aan Theologische School of
Vrye Universiteit.
Anderen zullen, als gevolg van de keus
hunner studie of om andere reden, zich laten
inschrijven aan één der Hoogescholen te Delft,
Rotterdam of Wageningen of aan één der
Openbare Universiteiten.
Voor deze laatste groep is dit korte woord
bedoeld.
Het mag als bekend verondersteld worden,
dat do vormende kracht, die van het studcevon
aan een inrichting van wetensrhap uitgaat,
niet alleen ligt in de studie op zichzelf, raar-r
voor een niet gering gedeelte ook in den om
gang der studenten onder elkaar.
Vandaar het onmiskenbare nut, dat de st,u-
dentencorpora voor hun leden hebben. Hierover
m het algemeen uit to weiden, acht ik on-
noodlg.
Nu ie er echter op het gebied van
atudentencorporaties een zoo groote ver
scheidenheid van keus, dat dit op den
oningewijde verbijsterend moet werken.
Het is daarom niet ondienstig, dat met
een enkel woord gewezen wordt op de
Unie van Gereformeerde studenten aan
de Openbare Universiteiten en Hooge
scholen, de Societas Studiosorum Refor
matorum, die alle studenten van Calvi
nistisch beginsel wil omvatten.
Zonder de kostbare praal van groote socië
teitsgebouwen en wat daarmee samenhangt,
biedt toch S.S.R. haar leden allee, wat deze
zich aan studentikooze gezelligheid en vriend
schap kunnen wenschen. Zonder overdrijving
kan gezegd worden, dat S.S.R., naaet de
studie, in het leven van haar leden een centrale
plaats inneemt. En ook haar oud-leden heb
ben S.S.R. na het volbrengen van hun studie
niet vergeten. In tal van steden van ons land
vindt men een kring van haar reünisten, dio
op geregelde tijden samenkomen om zich op
den voet der oude vriendschap en in het licht
van het gemeenschappelijk beginsel in oude
en nieuwe vraagstukken van leven en weten
schap te verdiepen.
Een enkele maal gebeurt het nog, dat een
eerste-jaars, die krachtens beginsel en afkomst
in S.S.R. thuis behoort, zijn studentenloop
baan begint, terwijl hij zelf en zyn ouders ge
heel onkundig zyn van haar bestaan.
Voor wie deze, als opwekking bedoelde,
woorden van een oud-S.S.R.-lid heeft gelezen,
kan althans dit niet meer gelden.
Wie zich wil aanmelden als adspirant-lid of
nadere inlichtingen verlangt, wende zich tot
de Centrale Propaganda Com
missie der S.S.R., Nieuwe Gracht
17, t e Utrecht.
OPGEHEVEN OPENBARE SCHOLEN
Aan het slot van een reeks artikelen over
„het lot der kleine scholen" handelende over
123 gevallen van opheffing van openbare
scholen, deelt het Schoolblad (orgaan van het
N.O.G.) mede, dat die 123 zijn de gevallen,
waarin hooger beroep bij de Kroon is inge
steld en waarin beslist is by Koninklijke Be
sluiten, welke de signatuur van Minister
Marchant dragen.
In 104 van deze 123 gevallen is het beroep
ongegrond verklaard; in 19 gevallen in totaal
is dus de school behouden gebleven. Maar
aangezien een 3 tal scholen, die aanvankelijk
bij K.B. gehandhaafd bleven, later bij een
nieuw K.B. toch zijn opgeheven, wordt dat
getal van 19 teruggebracht tot 16.
„Zoodat, besluit de schrijver, we kun
nen vastleggen, dat Minister Marchant
ten aanzien van de ingestelde beroepen
zijn invloed heeft doen gelden in dezen
zin, dat 104 scholen zouden verdwij
nen en slechts 16 scholen behouden
bleven. Bijna 87% van de ingestelde
beroepen afgewezen!"
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Aan de School met den Bijbel (Juliana-
straat) te Alphen aan den Rijn, is benoemd
de heer G. M. Monsjow (wachtgelder) te
Utrecht.
Bij Kon. besluit is met ingang van 1 Sep
tember 1935 aan den heer A. K. Zweede
op zijn verzoek eervol ontslag verleend als
leeraar aan de H.B.S. te Goes.
Examens
Hoofdakte. Breda. Geëx. 2 m. en 6 vr. cand.
Gesi. de darner P. J. O. Thyesen, Hangenborn;
M. J. VogeLe, Borgen op Zoom. De
Teekenen M.O. Den Haag. Do ex. voor de
akte M A zijn geëindigd. G&sl. voor akte M B;
mej. H. H. Canter Vlisscher. Amsterdam; de
heer L. C. Boumain, Hoek van Holland.
Notariaat. Den Haag. Gesl. voor deel I: dw
heer K. Millenaar. Den Haag; voor deel II: Ir
A. F. Kuhn, Amersfoort; Jlr C. S. Kooi. Mid-
Uit Oost-lndie
BUITENZORG, 28 Aug. (Aneta). Beschik
baar werd gesteld een bedrag van f 20.000 aan
het Regentschapsweerstandsfonds voor den
aankoop van 10.720 pikols padi, tot leniging
van den nood van de zwaar getroffen bevol
king in de districten Kroja en Tjilatjap.
Voorts zyn de noodige voorzieningen getrof
fen voor verstrekking van ryst in de residen
tie Banjoemas.
VLIEGTUIGBOUW IN INDIë
(BANDOENG, 29 Aug. (Aneta). Aneta ver
neemt nog inzake de plannen tot vestiging van
een vliegtuig-industrie te Semarang dat de
ontwerp-teekeningen voor de Poudu-Ciel de
Luchtvaartafdeeling reeds hebben gepasseerd.
Deze ontwerpen zijn thans in studie by het
Bureau voor cie Luchtvaart.
VERMINDERING VASTE LASTEN
BATAVIA, 29 Aug. (Aneta). De Volksraad
nam zonder hoofdelijke stemming een motie
aan, ingediend door den heer Verboom (Vad.
Club), tor vermindering van de drukkende
zware lasten op diverse bevolkingsgroepen en
het geheele bedrijfsleven. Deze motie werd
aangenomen, nadat de Regeeringsgemachtigde
had verklaard dat de Regeering de verminde
ring van vaste lasten reeds ernstig in studie
heeft.
Vervolgens nam de Volksraad met alge-
meene stemmen een motie aan, ingediend door
den heer Prawoto, tot instelling van een stu
diecommissie ter voorkoming van de oricduiking
van belasting uit hoofde rente op deposito's
en giro's, zulks in verband met het z.g. bank
geheim.
Sonder. en Treuhanderkonto
Afrekeningen in de aigeloopen week
In de week van 26 to.m. 30 Aug. 1935
ia door de NedeiMandsche Bank in totaal
eeu bedrag van omstreeks 300.000 R.M. van
ue op haar Soncterkomo bij de Deutsche
VeiTcchnungskasse uitstaande vorderingen
met de begunstigden afgerekend.
De nummers van deze posten liepen van
79.367 tot 78.368.
Het totale bedrag van de op het Sondor-
konto uitstaande posten, die nog niet tot
uitbetaling zijn gekomen, beloopt op het
oogenblik omstreeks 41.3 millioen R.M.
De Sonderkontoposton, waarvoor ktxro-
fixeering is verkregen, zijn hieronder be
grepen.
Aan Treuhönderkontopostcn is door de
Nederlandsche Bank gedurende dezelfde
leriode in totaal een bedrag van plm.
200.000 R.M. met de begunstigden afgerekend.
Het hoogst afgerekende volgorde-nummer
was 16.403.
Hot totale bedrag van de op het Treu
handerkonto Niederlande uitstaande vorde
ringen die nog niet tot uitbetaling zijn ge
komen, beloopt op het oogenbiik omstreeks
15.9 millioen R.M.
De Treuhfindorkontoposten waarvoor koers
fixeering is verkregen, zijn hieronder be
grepen.
Het bevroren saldo neemt staag toe
H-et In Duitschland bevroren saldo op de
clearing, der posten uit handelstransacties na
21 September 1934 ontstaan. neemt heinas
staag toe, niettegenstaande de working van
het export-bureau. Por 23 Aug. Jl. bedroeg do
achterstand f 35.359.0>1 tegen f 35.169.UOO per
15 Augustus j.l. hetgeen weliswaar een kleine
toename boteokent, maar tocH altild nog oïn
yer-meopdefiing. In toss oh en ia ook een clearing
met Italië Ingevoerd. De on'wikkeling van
deze clearing is door da abnormale verhoudin
gen, welke door het Itallaanïoh-Abessynlsche
geschil zijn ontstaan en zich verder «uilen toe
spitsen niet te voorspellen. Over het algemeen
hadden wU met Italië een passieve handelsba
lans; met andere woorden wü hadden aan Ita
lië meer te betalen, dan w\j van het land aioes
ten ontvangen, De komende kolo.Hale oorlog
kan In deze paartvltelt vanzelfsprekend een ra-
dlcalo verandering brengen.
Vereen. Ned. Chamottefabrieken
Wijziging van rente en
aflossing
Aan 6 obligatlehoudera van de N.V.
Ver. Ned. C-h am o t bef abri eke n aal In een
vergadering, welke op 12 September a.s.
wordt gehouden, worden voorgesteld de
jaarlijksche rente tót 1 September 1943 te
verlaging van S tot 5 en,d« Ja-a ril j-ksohe
aflossing te ve-PminidiCnen van 50.000 tot
- i 25.000.
In do toelldhling op dit voorstel zegt de direc
tie, dlat kort na de uitgifte van de 5 leuning
de omzet van het bedrijf belangrijk kleiner Is
geworden. Door de prijsdalingen etc. drukken
rentelast en verplichte afloAsing onevenrediig
zwaar op het bedrijf. Ten einde het bedrijf In
stand te houden en uitbreiding van afzetmogo-
ijkheid te verkrijgen Is fti het fabrlcagepro-
gram opgenomen
Ijzersmelt-materlalen. De eerste resultaten hier
van zijn gunstig Voor oen economische fabrl
cage van dit produet is echter de aankoop va
zeer moderne machines cn de bouw van een ove
noodlg.
Na aanneming door do algomeene ver
gadering van obligatlehoudera van onder
staande voorstellen kan voor dit dool een
nieuw credlet worden bekomen tot e*m
maximum van 180.000 op voor de N.V,
zoct gunstige voorwaarden.
Geheel In aansluiting bij het bestaand afzet
gebied, zal voorts een product worden vervaar
digd, dat tot nu toe |n Nederland nog niet wordt
gefabriceerd: Sillcn-materiual.
mden zal zijn aan een bepaalde'groep artlke-
diontengevolge een grootero besta.
mogelijkheid krijgt.
De leening die oorspronkelijk 1 500.000 groot
as is momenteel afgelost tot f 400.000. Na 1D43
zuil-en do jaarliJksche af toetsingen weer op
1 50.000 worden gebracht. Is het opgenomen
credlet eerder terugbetaald dan zullen ook do
Nieuwe Petroleum-oorlog
ontbrand
Overprodnctio en prijsdaling 'n Californië
President Roosevelt heoft do Dallas-pot.ro-
heumwet geteekend. Men had gehoopt, dat de
aanneming van deze wet door hot oongres
zou lo'don tot een verbetering van die situatie
in de petroleum-indaistrie, omdat de maat
regelen, die daarin werden bepaald voor da
petroleum-oindomemingen zeer gunstig wer
den geocht en ongetwijfeld zouden kunnen
leidon tot «en stabilisatie van dio petroleum-
markt.
Naar thans echter uit de V. S. wordt
bericht, vreest men in Californië een
scherpe daling van de prijzen van ruwe
olie, omdat een tweetal groote produ
centen uit de conventie zijn getreden.
Het restrict Kip rogremme in Californië is
mislukt, doordat enkele onafhankelijke raffi-
nadieurs trachtten do petroleumwinning van
eon growt doel de-r pel roleumvelden te mono-
polisoorcn. Doze mislukking is in hooge moto
tobeiurstollend, omdat do productie van ruwe
olie in Californië thans geschal wordit op
niet minder dan 610.000 barrels per dag te
genover een verbruik dat bijna 100.000 ton
kleiner is. In Mei bedroeg de dagelijksche
ruwolie-productic slechts 495.000 barrels, men
kan dus wed nagaan hoeveel ongunstiger de
toestand geworden is.
Deze overproductie heeft reeds oen
ongunstigon invloed op d-e prijzen uit
geoefend. Verschillende groote maat-
sahappljen, w.o. de Standard Oil Cy of
Californië, verlaagden die prijzen, om
dat alleen langs dezen weg dto Califor-
nisohe producenten tot. een productie
beperking kunnen worden gedwongen.
Men is echter zeer bevreesd, (bat dit
weinig zal helpen. In dat geval zal de
nieuwe petroleum-oorlog niiüt beperkt
•kunnen blijven tot Californië alleen,
maar overslaan naar de V. S.
Na e6Xd5 kan wit dan een aanval op den
damevleugel op touw zetten tegen de verzwak
te pionnenstelling van zwart.
10 h7H6
Deze verzwakking is onnoodig en geeft wit
de kans zijn 'ooper zeer goed te plaatsen.
Beter is c6c5 met de dreiging dXc gevolgd
door b5 enz.
11 Lg5—f4 c6c5
12 c4xd5 e6Xd5
13 Lfle2 c5c4
(Zwart vreest d4Xc5, waarna pion d5 ge-
isoleerd wordt.
14 g2—g4!
Deze zet vind'; zijn grond in twee omstan
digheden: de zwarte koningrsstelling is ver
zwakt en zwart heeft bovendien met zyn laat-
sten zet het centrum vastgezet.
Men bedenke, dat de beste remedie tegen een
vleugelaanval een centrum-actie is.
14 Pd7—f8
15 Pf3eö Pf8e6
Beter is Lc8—e6 mei; kans op actief tegen-
16 Lf4_g3 Pert—go
Deze aanval wordt op eenvoudige wijze
weerlegd.
17 f2—f3! Le7—f8
18 hS—h4 Pg5e6
19 f3—f4 Pf6d7
20 g4g5 Pd7Xe5
21 f4Xe5
Hiermee offert Spielmann pion g5. De open
lijnen op den koninesvleugel bieden echter
ruimschoots voldoening.
21 h6Xg5
22 h4Xg5 g7g6
Niet DXg5? wegens 23. Dh7f Kf8 24.
Lh4ü enz.
23 Le2—f3 Dd8Xg5
DE KOPERMARKT
Vrij onzekere toekomst
De vraagr naar koper ia nog steeds groot;
hot miandelük3che quotum voor de Amerlkaan-
«che producenten ingevolge de 1-itusschen b»-
snaofdc kopercode bedroeg 30.000 ton en alleen
In de maand Augustus j.l. ovcrschrodon de ver
knopen dit quotum orikclo malan. Do grooti
aanleiding tot deze krachtig gostegon vraag
do bewapen In Alo n verwerft men voor dit
riool de roestvrije metal-n. DaarbU kom', de eco"
nomische opleving, dio bet electrlcltoltsverbruilc
stimuleerde en do oloctrlficatio in de hand
werkte. DaarbU is do speculatieve positie
van koper van dien aard om een stijgende bo
weging te accentueeren. Het Is natuuriük mo
gelijk dat de speculatie to krachtig -gaat op-
trodin cn dat de verbruikers hui behoeften
voor do komendo tijden voldoende bevredigd
hebben; in dat gevul zal do
vlug afnemen als *U ls toefen,
sf.uatie .blijft derhalve onzekei
De koper-
Probleem no. 460
Van: NIELSEN, TUXEN en
a b c cl e i g n
Wit begint en geeft in twee zetten mat
Wit (14)Kd7, Dh8, Tb4, Tf4, La7, Pb2, Pd3,
pi.bö, c2, c4, d2, d5, e2, e4
Zwart (5): Kd4, Tc5, Te5, Pbl, Pfl
Probleem no. 461
Van: I. R. NEUKOMM
- m
gS|
abcdelgh
Wit begint en geeft in twee zetten mat
BEDRÏJFSCONTINGENTEERING
SIGARETTENFAB RIEKEN
T,*mAxrTA A v Wit (13): Ke8, Dgl, Td8, Tf7, Lc8, Lel, Pd6,
BATAVIA, 29 Aug. (Aneta). Met ingang pi.c4, c5, c6, c7, e2, c3
van 1 Sept. zal de bedryfscontingenteering Zwart (9): Ke5, Dbl, Td4, Tf4, Lb8, Lg2, Pd2,
voor irigarettenfabrieken in werking treden. pf2, pi.d5
In verband met de feestdagen zal de afkon
diging zeer vermoedelijk Vrijdag, 30 Aug., I Men wordt verzocht de oplossingen binnen
plaats vinden. jach'; dagen in te zenden.
Oplossing van probleem no. 458
Van: R. MAYER
Wit (11): Kd8, Dh7, Tc4, Tg5, La3, Lg8, Pa6,
Pb2, pi.c3, e5, f6
Zwart (9): Kd5, De6, Ta5, La4, Pa2, Pa8,
pi.d7, e4, g6
Onjuist is: 1. Ld6? (weeens Tb5!) of: 1.
Le7 (wegens db!) of: 1. Th5? (wegens e3ü)
of: 1. DhS? (wegens db!) of: DXg6? (wegens
Lc2!).
Oplossing van probleem no. 459
Van: R. L'HERMET
Wit (3): Kf4, Dd5, pi.b6
Zwart (5): Kh4, Lfl, pi.c7, e3, f6
Mat in drie zetten
Sleutelzet: 1. Dd5—c6!
Varianten: 1cXb 2. Db7 enz.;
e2 2. Dd7 enz.; 1Kh5 2. DXf6
enz-; 1Lg2 2. DXf6f.
Goede oplossingen ontvangen van: G. Holle
man (458) Rotterdam; M. Opbroek (458, 459)
en H. C. J. Spier (458, 469) Den Haag.
GEWEIGERD DAMEGAMBIET
Gespeeld in het landentournooi te Warschau,
Augustus 1935
Wit: SPIELMANN (Oostenryk)
Zwart: PIRC (Joego-Siavië)
Wit: Zwart:
1 d2—d4 Pg8—f6
2 c2c4 e7e6
3 Pbl—c3 d7—<15
4 Lel—g5 Lf8e7
5 e2e3 0_0
6 Pgl—f3 Pb8d7
7 Tal—cl c7c6
De overbekende stelling van de z.g. orthodoxe
verdediging
8 a2a3
Deze zet is reeds vele malen gespeeld in de
match AljechinCapablanca. De bedoeling
den zet L13 uit te stellen, daar men het v„
volg d5Xc4 en Ld3xc4 een tempoverlies acht.
Intusschen is tegenwoordig 8. Lfld3 het
meesl; gebruikelijk.
8 Tf8e8
9 Ddl—c2 a7—a6
10 h2h3
Zuiverder is onmiddellijk slaan op d-5, gelijk
geschiedde" in de party BogoljubowAsztalos,
Bied 1931.
Stand na 23
Dd8Xg5
ɻ2i
I
24 Dc2—f2! Pe6Xd4
25 Lf3Xd5
Wit kan natuurlijk het paard op d4 niet
nemen wegens DXcl. Maar de matdreiging
op f7 is doodelyk.
25 Pd4—f5
26 Pc3—e4ü Opgegeven
Ingezonden Stukken*
NU HET IJZER HEET IS
In het Flnanclëel weekoverzicht" van 23
Au£. j.l troffen mU de woorden: „De groote
naties zUn h!en:oc leen nieuwen wereldoorlog),
niet bereid en men zal 't (Abcssünsch) con
flict wel weten te beperken", lo .bet kad>r
\an zUn beschouwingen kon de schrijver
moeilijk de gronden voor üie hoopvolle ver
wachting gaan bejpreken. Ais lezer evenwel
on;komt aren niet aan do vraag; „Is -er vol-
doondo éfrond voo- deze verwachting?" Veron«
dorstol, dat die grond er eens n 1 c t is!
Juist een uvood tevoren bevatte ,.Do llotter-
daminer" een Ingezonden onder het opschrift
„Italië cn Abessynlë", waarin opgowekt werd,
de afschuw van wapengeweld te mobilisceren.
Dat laatste ls ook mijns inziens dringend noo-
oorlogsafkeer der n&tiei is op zich-
de
Ën
ergun mü nu nó.j eenmaal te cltceren- Het-
zelfdo „Rotr.erdammer"-aurnmer, waarin boven
genoemd weekoverzicht voorkwam. uaf ook
onder Kerknieuws een samenvatting van dc
oproep, welke de Wereldbond der Kerken tot
de Chr. Kerken richt, n.l. „om to strijden tegen
krachten, die op een oorlog aansturen" cn het
werk der gerochtl.jrheid cn des vredos te 'on
dersteunen i>.i woord en daad, doch boven
al door het gebed".
Als lk dit alles overzie, dan is er du3 mcye-
lUkhetd, dat Uw optimistische kroniekschrijver
grond ondor de voeten krUst. Deze grond: de-
monstreerende volken, zooals Uw Inzender zlcb.
voorstelt biddend getuigende kerken, opge
roepen door de AVereldbond. Mogen die laatste
e> toch vooral voor bewaard blUven. om ach-
Onze hoogste I'rofeet Cieeft ons oorlogen en
geruchten van oorlogen voorzegd maar HU
roept toch niet minder als Vredevorst op tot
den strijd voor ZUn Koninkrijk. Indien we lilde
Hjk d-a oorlogen lieten komen, zou dan niet
om onzentwil ZUn Naa-n selasterd worden?
Op partU-leldcrs ln Nederland word een be
roep gedaan: tot de Chr. Kerken werd een op
wekking gericht: mag ik eindigen met oen ver
zoek 'tot U als redactie van 'n veelgelezen dag
blad. om naar vermogen te bevorderen. dat
ook d-e tegenwoordig zoo machtige pers zich
geve aan het werk des vredes? Als kerkelijke^
vertegenwoordigers, politici en Journa'lsten de
handen Ineenslaan^ heeft de roep „Het \iztr is
heet, smeedt het".'niet vergeefs gektonken uit
het Ingezonden atuk van Donderdag J.l.
CHR. C. A. VAN DER WILDE.
dictator, of beter gezc-gd. de i
Italië Is nog niet voor rede vatbaar. Dat in het
algemeen do Nederlandsche pers den oorlog ver
afschuwt. is voldoende gebleken. Helaas zün er
enkele bladen, welke zich niet duldelilk
uitspraken, om, schünbaar, -büzondere redenen.
Vraag cn Antwoord.
aanmerking kunnen
3818 I S te R. I. Voor zoover wij uit uw
schrijven kunnen opmaken, bestaat er redelijke
kans, dat de aanslag van u en van uw zoon
wordt teruggebracht, hidden u beiden tUdilg
bij den Inspecteur der belastingen (zie achter-
schnlfteJIJk bezwaren tegen den aanslug Indient
zijde aanslagbiljet). Indien uw zoon wnx et
waj op 1 MeJ la het geraden dat in belde b«-
mede>deelt, wat u o.n.s hebt geschreven.
II. Schrijft u over deze kwestie eens aan M.
H. Of men u hiermee zal helpen, kunnen wli niet
beoordeelen, dat hangt van de om>ataind<ighe-
3819 Lever eten Nader entwenrH
onzpr lezers deelt uit ervaring
dag lever eten niet gaat u.=
het genuttigd wordt als gesneden vleesch bij 't
warme eten. Onzen raadgever hartelijk dank.
«e, dat eiken
S820 C. dc n. Voor zoover wij konden
agvuan bestaat r go-m opleidiling voor zg urine
nderzoelcer. Veelal k- 't wel zooals u diat noemt
en gestraalde dokter die c-cn dergelljko practijk
Itfoefant, maar l.n ieder geval staat vast dat
en urLne-ond-M-zoekei- niet mag werken zonder
en geneesheer naast zich. d.w.z. wanneer n het
p dezelfde manier zou willen doen als de door
