Jliruiur (gmtrmtl
AvanG
Dagelijks verschijncnd Nieuwsblad voor Leiden 3n Omstreken
Koninklijke Familie van België
opnieuw zwaar getroffen
De werkverschaffing voor
de intellectueelen
SCHOENEN
PALTHE
abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor hel Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/> ct.
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
15e Jaargang
NO. 5564
DONDERDAG 29 AUGUSTUS 1935
gab£rtenticprtjjtn:
Van I tot 5 regels M71/*
Elke regel meer0.227»
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Handelsadvertentiên per regel 0.17 V*
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
v wordt berekend 0.10
Koningin Astrid bij een auto
ongeluk in Zwitserland om
het leven gekomen.
Koning Leopold gewond
LUZERN. Het betrekking tot het
auto-ongeluk, waarbij Koningin
Astrid van België om het leven is
gekomen, kan nader worden ge
meld, dat de Koninklijke auto,
waarin Koning Leopold eveneens
had plaats genomen, in botsing is
gekomen met een andere auto. De
Koning is bij de7e botsing gewond.
LUZERN, 29 Aug. Koningin Astrid
is gedood tijdens een automobielongeluk,
dat zich heeft voorgedaan op den weg
tusschen Küssnach en Luzern. De Koning
bestuurde zelf den wagen en zijn chauf
feur was achterin gezeten.
Wegens tot nu nog niet vastgestelde
Oorzaak verloor de Koning de macht
over zijn stuur en richtte den wagen
naar een muur.
De Koningin sloeg met het hoofd tegen
een boom en werd op slag gedood.
De Koning is licht gewond.
Hoe het ongeluk gebeurde
Uit Lucern: Omtrent het ontzettend
ongeluk waardoor het Belgische volk
opnieuw zoo smartelijk is getroffen
wordt nog gemeld, «Pat het ongeluk
plaats vond op den weg tusschen Küss
nach en Lucern.
De Koning bestuurde zelf den wagen,
terwijl zijn chauffeur achter in den
wagen zat. Door tot dusver onopgehel
derde oorzaak verloor de Koning de
macht over het stuur waardoor de wa-
Een verpletterende tijding uit Luzern;
Koningin Astrid op slag gedood
bij een ongeluk, Koning Leopold gewond.
Drie, vier elkaar gedeeltelijk aanvullen
de, gedeeltelijk tegensprekende berichten
over de wijze, waarop het ongeluk is ge
beurd, volgen elkaar in snel tempo op,
maar dat ééne komt telkens onwrikbaar
terug: Koningin Astrid gedood.
Zie. wanneer in de steeds toenemende
snelheidsjacht, in de davering van het
grootc stadsverkeer, bij een botsing in do
provincie menschenlevens ruw worden af
gesneden .dan is ons hart geroerd en we
denken aan de familie, die weenend ach
terblijft
Maar deze onheilstijding schokt do
Een Jonge Koningin, de vorstelijke moe
dei' van drie kinderen uit het.leven wegge-
Een jonge Koningin, de gemalin van een
eveneens door een ongeluk plotseling tot
den troon geroepen jeugdigen Koning,
wordt aan Haar gezin en aan hetvolk, dat
Haar spoedig lief had gekregen, ontnomen
Qyasjmon«p4:eurèf:Wie zou niet wcenen?
Menschen over heel de wereld houden
dqn adem in en beven bij deze schokkende
tijding.
En zij moeten nederig erkennen: eenerlei
wedervaart den mensch, hetzij hij is een
daglooner of een vorstenkind. Voor beide
geldt de waarheid: het leven is een damp,
de dood wenkt ieder uur.
Het past ons slechts de hand op den
mond te leggen en te stamelen: Heilig zijn,
o God Uw wegen; niemand spreek' Uw
Hoogheid tegen.
gen afweek in de richting van het
meer.
De Koningin sloeg met het hoofd
tegen een boom en was op slag dood.
De Koning is licht gewond.
Het leven van Koningin Astrid
Koaiingin Astrid werd! op 17 November
1905 te Stockholm geboren en is dus bijna
dertig jaar oud geworden.
Sedert 4 November 1926, toen te Stockholm
het burgerlijk huwelijk werd gesloten, ge-
KONING LEOPOLD
volgd op 10 November door de kerkelijke in
zegening te Brussel, was zij gehuwd met
Kroonprins Leopold, hertog van Brabant,
die sedert het overlijden van zijn vader, Ko
ning Albert I, (te Marche les Dames op zoo
noodlottige wijze op 17 Februari 1934 om
het leven gekomen) als Leopold III koning
der Belgen is.
Uit het huwelijk zijn ontsproten drie kin
deren t.w. Prinses Josephine Charlotte, ge
boren 11 October 1927; Kroonprins Boude-
wijn Albert, geboren 7 September 1930 en
Prins Albert, geboren 6 Juni 1934.
De verpletterende tijding heeft een ont-
zettenden indruk gemaakt in geheel bin
nen- en buitenland.
Ten teeken van rouw wei-den overal in
de verschillende plaatsen van België de
vlaggen halfstok geheschen.
De Belgische zenders staakten de uitzen
ding en beperkten zich tot het doorgeven
van bijzonderheden omtrent het ongeluk.
(Zie verder blz. 7.)
Een foto van Koningin Astridkorten tijd voor haar huwelijk genomen. Rechts zittend haar vader, Prins Karei Sr.
van Zweden; links haar moeder. Prinses Astrid zit in het midden van de foto op de voorgrond,
Wat er voor academisch
opgeleiden en kantoor
bedienden wordt gedaan
De algemeene steunregeling en
Werkverschaffing betreft hoofdzake
lijk handarbeiders. Wat wordt er
Voor de werklooze academici, mees
tere in de rechten en voor de kan
toorbedienden gedaan.
De werkverschaffing voor werklooze in
genieurs en! meesters in de rechten betreft
hoofdzakelijk de jongste garde uit hun krin
gen, de jongelieden, die pas zijn afgestu
deerd, nog geen werk hebben kunnen vin
den, geen gezin, hebben en tevreden zijn
met een lage belooning, welke beschouwd
moet worden als een tegemoetkoming, daar
denood der schatkist het der regeering
mogelijk maakt, hun een salaris in den
eigenlijken zin van het woord te geven.
De werklooze kantoorbedienden, die o.
bij verschillende gemeentebesturen, bij ad
ministratieve werkverschaffingen worden
geplaatst, zijn daarentegen over het alge
meen geen jongelui, maar juist oudere men
schen, met een min of meer talrijk gezin.
Vallen zulke werkloozen onder de alge
meene steunregeling, dan krijgen zij, naar
gelang van de grootte van hun gezin, een
uitkeering bijvoorbeeld van zestien of acht
tien gulden. Worden zij bij een administra
tieve werkverschaffing te werk gesteld, dan
wordt er een paar gulden op dit steun
bedrag gelegd, zoodat zij een inkomen ha
len van twintig of één-en-twintig gulden.
En daarvoor loopen zij niet ledig rond,
maar verrichten zij nuttig werk, wat uit
een moreel en uit een practisch oogpunt
de, voorkeur verdient
Werk voor academici.
Voor de werkverschaffing onder de aca
demisch gevormden bestaat een stichting
tot verruiming van werkgelegenheid die
nauw contact heeft geschapen tusschen de
universiteiten.
Academisch gevormden, wier weten
schappelijke capaciteiten gunstig worden
beoordeeld, komen voor een tewerkstelling
in aanmerking, maar hen, die, na reeds een
positie te hebben bekleed, als werkloozen
moeten worden beschouwd, stelt de stich
ting in het algemeen niet te werk. De
werkzaamheden, welke hun worden opge
dragen, moeten een wetenschappelijk karak
ter dragen. Zij krijgen alleen een toelage,
als hun financieele toestand of die hunner
ouders dit noodzakelijk maakt, van ten
hoogste 50.— per maand.
Voor de werkverschaffing komen slechts
zoodanige werkzaamheden in aanmerking,
waarvoor toch geen menschen uit de vrije
bedrijven zouden worden aangesteld. Op
deze manier oefent de werkverschaffing
geen loondrukkenden invloed en wordt
voorkomen, dat aan een ander een betrek
king door de werkverschaffing onthouden
wordt.
In 1934 werden er 153 aanvragen
voor werkverschaffing gedaan, waar
van er 48 niet voor een toelage in
aanmerking kwamen; negentien aan
vragers maakten er geen gebruik
van, daar zij inmiddels een betrek
king hadden gevonden. Thans zijn er
negentig k honderd personen bij deze
werkverschaffing geplaatst.
De regeering heeft aan de stichting
50.000 subsidie toegezegd. Hiervan
werd in 1934 de helft ontvangen en
in het begin van 1935 de andere helft.
In 1934 is van dit subsidie slechts een
betrekkelijk klein deel besteed, daar in de
eerste maanden van dat jaar de voorberei
dende werkzaamheden moesten worden ver
richt Berekend naar het aantal acade
misch gevormden, dat op 31 December 1S34
vyas tewerk gesteld, zal voor 1935 ongeveer
25.000 noodig zijn.
Een andere werkverschaffing voor werk
looze intellectueelen is die bij het staats
bedrijf der posterijen, telegrafie en telefonie.
Dit betreft jongemannen van achttien tot
vier-en-twintig jaar. Hun werk is van tech
nisch karakter. Bij deze tewerkstelling tre
den de arbeidsbeurzen bemiddelend op, in
samenwerking met de rijksinspecteurs voor
de werkverschaffing, die voor de plaat
singsmogelijkheden de noodige gegevens
van het staatsbedrijf ontvangen. Evenals de
academisch gevormden, die werk door .mid
del van bovengenoemde stichting krijgen,
worden de jongelui alleen belast met ar
beid, welke, ofschoon nuttig, anders niet
zou worden verricht, dus in geen geval met
werk, dat ook onder normale omstandig
heden zou moeten worden uitgevoerd. Deze
laatste arbeid blijft voorbehouden voor op
normale wijze aan te stellen personen.
Ook bij deze werkverschaffing is
geen sprake van loon, maar van 'n te
gemoetkoming of vergoeding. Voor af
gestudeerden van de middelbaar texh-
nisclie scholen kan zij dertig tot vijf-
en-veertig gulden bedragen. De tege
moetkoming voor ingenieurs kan
daar bovenuit gaan tot 50. Medio
September 1934 heeft het staatsbedrijf
met deze regeling een aanvang go-
maakt.
Het aantal tewerkgestelden hier be
draagt thans veertig tot vijf-en-vijftig,
van hen komen er tien van de technische
hoogeschool; de rest is van middelbaar
technische scholen. De werkverschaffing
kan slechts op een bescheiden schaal plaats
vinden ook omdat moet worden voorkomen,
dat de normaal aangestelde werkkrachten
in deze tewerkgestelden concurrenten zou
den gaan zien, die zich leenen tot arbeid
tegen een laag loon en door wier optreden
anderen werk zou worden onthouden.
De kantoorbedienden
Thans iets over de werkverschaffing
voor kantoorbedienden.
Het grootste aantal hunner heeft het
centraal bureau voor de statistiek te werk
gesteld, dat hen betrekt van de Haagsclie
arbeidsbeurs en dat hen werk laat doen,
waarvoor het andere werkkrachten niet
zou kunnen aannemen. Op deze manier
zijn er vijftig tot zestig werklooze kantoor
bedienden aan het centraal bureau voor
de statistiek te werk gesteld. Ook hier
vindt de financiering uit het werkloos-
heidssubsidiefonds plaats. Tot 1 October
a.s. heeft de regcering een vergoeding voor
deze werkverschaffing toegezegd en
wacht mag worden, dat zij zal worden ver
lengd. De belooning bedraagt één-en-twin
tig gulden per week. De arbeidsbeurs wijst
werkloozen met min of meer talrijk gezin
aan, zoodat er ter bereiking van dit bedrag
niet te veel behoeft te worden toegelegd op
wat zij anders aan steun zouden moeten
ontvangen.
Het resultaat van de werkverschaffing bij
het centraal bureau voor de statistiek is ab
soluut gunstig en heeft een moreel en nuttig
effect
Aan Haarlem is toegestaan enkale werk
looze kantoorbedienden te werk te stellen
voor de ordening van het oude archief
het voormalige burgerlijk armbestuur.
Dat het voorbeeld navolging vindt, blijkt
uit een aanvrage van Groningen om een ad
ministratieve kracht ten einde een hoog
leeraar, die opgravingen in Drenthe verricht,
met administratief werk te assisteeren.
Ook kwam uit Rotterdam een aanvraag.
Men gevoelde in deze gemeente de behoefte
om te weten, welke woningen in de onder
scheidene huurklassen op een bepaald
oogenblik leeg staan en hoeveel de huur er
van bedraagt en welk percentage de leeg
staande woningen van een bepaalde huur-
klasse vormen. Men achtte dit van belang
ook met het oog op de vraag, of een ge
steunde werk:ooze een goedkoopere woning
zou kunnen betrekken, waardoor de huur-
toeslag der overheid zou kunnen worden
verlaagd en de gesteunde zelf minder huur
zou behoeven te betalen. In verband hier
mee moest van 120.000 woningen do huur
worden opgenomen. Om de resultaten van
dit werk op papier te zetten, moesten twee
ambtenaren van volkshuisvesting en bouw-
politie door een twintigtal werklooze kan
toorbedienden worden geassisteerd. Zulk
werk vordert een paar maanden. Het depar
tement ging er mede accoord en het week
loon werd op één-en-twintig gulden, gesteld.
DE IJSSELBRUG BIJ ZUTFEN
Zal verbeterd worden
Kosten 150.000
Het door den Minister van Waterstaat
ingestelde onderzoek naar den toestand
van de IJsselbrug te Zutfen, die door het
vereenigd rij- en voetgangersverkeer veel
te smal is geworden, heeft er toe geleid,
dat de Minister bereid is voor rekening
van het Rijk verschillende verbeteringen
te doen aanbrengen. Het wegdek zal een
breedte krijgen van 5% meter met 2
hoogde schompstrooken breed ongeveer J/>
meter. Er komen uitgebouwde trottoirs van
iy2 meter.
De winterbedoverepanningen zullen wor
den versterkt
De dubbele ophaalbrug zal worden ver
vangen door een hefbrug.
Nieuwe overspanningen zullen worden
aangebracht, terwijl ook een betere verbin
ding met den Kanonsdijk en den weg naar
Apeldoorn zal worden verkregen.
Het ligt in de bedoeling tijdens de
uitvoering der werken het verkeer
tijdelijk over een schipbrug te leiden.
De kosten zijn in totaal geraamd op
150.000. B. en W. van Zutfen vra
gen den gemeenteraad een credlet
van 23.000 en machtiging met het
Rijk een overeenkomst voor de brug-
verbetering te mogen aangaan.
Bakkers en Koninginnedag
Zaterdagmorgen versch brood
Do Minister van Sociale Zaken heeft on
der bepaalde voorwaarden vergund, dat in
verband met de viering van den verjaardag
van H. M. de Koningin in broodbakkerijen
in den nacht van Vrijdag op Zaterdag a.s.
om 12 uur met het werk mag worden be
gonnen. Vrijdagavond om 10 uur mogen
reeds deeg en ovens wórden gereed
maakt.
Versch brood mag Zaterdagmorgen reeds
om S uur worden verkocht.
BURGEMEESTERS
Benoemd tot burgemeester van ScfiaUk. 1
v der Heijden, secretaris dier gemeente.
Herbenoemd tot burgemeestr van Don Bos<
van Lanschot; van Beek en Donk. jt
E E M van Nispen tot Pannerden; van Goe
truldenberg J L F M Bianchi; van Elburg.il
R Felth van Hoevelaken jhr P A v EUs; vs
Kesteren T Lodder; van Maasdam B Groen
veld de Kater; van Noordwükcrhout A A C
van Iersel; van Renswoudc M J L baron Tae
van Amerongen en van Nleuweschans G Wi.
Systeem HANDWERK
Doen U prettiger
loopen door buig
zamer onderwerk
zonder spijkertjes
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
Koningin Astrid van België is bij een
anto-ongeluk in Zwitserland gedood. De
Koning is gewond.
Verbetering van de IJsselbrug bij Zntfen.
Blz. 2
De Pans heeft zich, in verband met Italië's
plannen, over den veroveringsoorlog uitge-
spoken en over het recht om de veiligheid
der grenzen daartegen te verzekeren.
De ministerraad te Bolzano heeft de richt
lijnen voor Italië's gedrag te Genève goed
gekeurd en ingrijpende binnenlandsche fi
nancieele maatregelen verordend.
In Italië worden thans 17-jarige jongens
met geweren uitgerust en militair gedrild.
Practisch beteekent dit vervroeging van den
dienstplicht met drie jaar.
De Fransche ministerraad krnipt in zijn
schulp voor de dreigementen van Mussolini
ingeval de Volkenbondsraad tot „sancties"
mocht besluiten. Laval is voorts vrijgelaten
om naar omstandigheden te handelen.
Engeland is van plan de regelinn. die het
ter Driemogendhedenconferentie aan Italië
heeft voorgesteld, te Genève opnieuw ter
tafel te brengen.
Rott. Ond. Mij v. Levensverz,
Diergaardelaan 39 Rotterdam
Lijfrenten tegen koopsom
AGENTEN GEVRAAGD
20 pCt. KORTING
CHEM. REINIGEN en VERVEN
JAPONNEN
AUTOBANDIETEN
AANGEHOUDEN
De politie te Utrecht houdt hen
aanna waarschuwing
uit Alphen
Door schoten tot overgave
gedwongen
Men meldt ons uit Alphen a. d. Rijn:
Dank zij het-actief optreden van de po
litie* te Alphen aan den Rijn heeft men
vannacht te Utrecht, nadat verschillende
keeren op hen was geschoten, een viertal
ongure typen, afkomstig uit' IJmuiden, die
alhier benzine hadden gestolen; Weten te
arresteeren. Dc auto, welke in hun bezit
was, bleek te IJmuiden te zijn ontvreemd.
Het viertal had te Alphen aan den Rijn
uit een benzine-instaLIatie aan den Rijks
straatweg 70 liter benzine ontvreemd.
De politie alhier stelde- de politie te
Utrecht in kennis van het gebeurde en toen
de auto uit de richting Alphen in razende
vaart kwam aanrijden, wist de Utrechtsche
politie de auto staande te houden.
Het viertal legde een gedeeltelijke be
kentenis af.
Gebleken is, dat de auto, welke in het
bezit van demannen was, door hen te
IJmuiden was ontvreemd.
Waaghalzen opgepikt
Met een roeiboot naar Engeland
Uit Boulogne-sur-Mer: Een vis-
schersvaartuig heeft op de Noordzee
twee jeugdige Nederlanders opgepikt.
Papee en Brecklinzen, die Zondag met
een bootje met twee riemen van IJmui
den naar Engeland op weg waren ge
gaan. Door den storm was hun bootje
onklaar geraakt. De beide jongelui zijn
thans op weg naar huis.