ctiOJj
rfl
jê mnrnm
s&m
ür# it
m mmm
mm mm
m.
m.
m
k
mm
m
aX
AKKERTJES
Kunst cn Letteren.
SCHAAKRUBRIEK
i
I lEÖ
EMk« B
1 B**
liJBHi
I
i
i
i li
i
H
1 l
es
ii
s
II
üt
p§
H
MET DEN LANDMETER OP STAP
DINSDAG 30 JULI 1935
Brutale inbraak onder Baarn
Met de revolver bedreigd
De heer U. W. K E. Cazius aan de Praam
gracht 9 onder Baarn was met zijn familie
e enigen tijd op reis gegaan en hiervan had
een in Nederland vertoevende Duitscher ge
bruik gemaakt om zich in het leegstaande
huis een gastvrij onderdak te verschaffen,
terwijl hij als souvenirtjes eenige bankbil
jetten en voorwerpen van waarde van plan
was mode te nemen.
Hij was hierin bijna geslaagd,, wanneer
niet het dienstmeisje, dat het huis in orde
wilde maken voor de thuiskomende familie,
toevallig binnen was gekomen.
Zij zag een fiets in de gang staan. Het
meisje trof den man in een der kamers aan.
Deze wilde op de vlucht slaan, doch liet
meisje probeerde hem tegen te houden,
■waarop de inbreker haar met. een revolver
bedreigde en zoo kans zag te ontvluchten.
Bij een naastgelegen villa was de heer
Visman aan het werk, en hoorde het. meisje
roepen „Houdt den dief', waarop deze den
man achterna ging.
In de Enünalaan te Soest was hij ten
slotte achterhaald en door een inmiddels ge-
requireerde agent naar het bureau te Soest
overgébracht. Bij fouileering vond men
eenig Belgisch goudgele, op hem, alsmede
voor 90.bankbiljetten en eenige gouden
voorwerperij terwijl achter op zijn fiets een
bundeltje nieuwe kleeren werd. aangetrof
fen. Het viel tevens op, dat de man zelf bui
tengewoon netjes gekleed was. Hij bleek
te zijn een zekere Wilhelm Magdoenberg,
Duitscher van nationaliteit, die pas veertien
dagen in Nederland vertoefde. Hij is ter be
schikking van de justitie gesteld.
Auto- en benzineroof in massa
Door ontvluchte rijkspupillen
Bij Bennekom zijn door de marechaussee
'twee jongens, de 19-jarige S. G. H. uit Rot
terdam en de lS-jarige D. K. uit Ede, gear
resteerd.
Ze waren bezig van een auto het nummer
lbord los te maken, wat de marechaussee
verdacht voorkwam. Ze bleken uit het rijks
opvoedingsgesticht te Amersfoort, te zijn
ontvlucht met een doktersauto. Te Ootmar-
sum (Ov.) hadden zij de auto achtergelaten
en waren naar Ommen geloopen. Uit een
garage aldaar stalen zij door inbraak een
auto, waarmede zij na vele omzwervingen te
Utrecht belandden. Hier lieten zij de auto
in den steek en liepen naai- De Bilt. Daar
vonden zij een taxi uit Utrecht onbeheerd
staan. Met ode taxi begaven zij .zich opnieuw
op weg, om hij Bennekom tegen de lamp te
Qoopen.
Onderweg hadden zij een aantal inbraken
gepleegd te Heelsum, waar uit een garage
olie gestolen werd, te Lunteren, waar bij een
kleermaker twee hecrencostuums werden
ontvreemd, onder Ede waar. uit een schuur
lier bussen benzine en een bus olie werden
buit gemaakt. Ook in Oosterbeek en elders
braken zij nog in. De henoodigde benzine
werd uit langs den weg staanoe benzine
pompen gestolen. Het onderzoek is nog in
vollen gang.
Men meldt ons, dat het bericht in ons
blad inzake het door èen sigaret veroor
zaakte ongeval te Nieuwe Tonge in zooverre
onjuist is, dat de 17-jarige Adri van Es niet
overleden is.
De jongen leeft nog, hoewel zijn toestand
lemstig is.
UIT HET SOCIALE LEVEN
DE LOONEN IN HET LANDBOUW.
BEDRIJF
De Minister van Economischie Zaken had
Ban de landbouwers in een groot aantal ge
meenten op Zuid-Beveland verplicht overleg
met de landarbeidersorganisaties over de loo-
nen opgelegd.
In verschillende gemeenten heeft dit over
leg reeds plaats gehad. In Waarde en andere
plaatsen leidde het kot geen resultaat. In eerst
genoemde gemeente richtten de landbouwers
allerlei verwijten tot de bestuurders der land
arbeider. Daarentegen is in plaatsen als Kloe
tinge en Kapelle-Biezelinge in onderling over
leg nu een contract tot stand gekomen, zoodat
verdere hulp der regeering hier niet noodig is.
die nare schele hoof dpijn, steeds
op dezelfde plaats Zoo'n dof,
drukkend gevoel, vervolgens
diep borend en niet meer om
uit te houden Een half uur rust,
*oek de stilte en een of twee
Nederlandse* van die "AKKERTJES" zullen
Product U oogenblikkelijk verlichting
brengen en ongemerkt de
rijn geheel doen verdwijnen,
er 12 stuk* slechts 52 cent.
Volgens recept van Apotheker Dumont
DE LOONEN IN DE SCHOENINDUSTRIE
Na langdurige en voor beide partyen zeer
moeilijke onderhandelingen is thans weer een
collectieve arbeidsovereenkomst voor de
schoenindustrie tot stand gekomen, welke op
29 Juli e.k. by een zestigtal van de meest be-
teekenende schoenfabrieken in werking zal
De collectieve arbeidsovereenkomst is afge
sloten tusschen de Federatie van Nederland-
sche Schoenfabrikanten eenerzijds en de
Roomsch-Katholieke, Christelijke en Algemee
ne fabrieksarbeidersbonden anderzijds.
Een nieuwe loonregeling is ingevoerd. De
jeugdloonen blyven als voorheen. Voor vol
wassen arbeiders is eenige verandering aan
gebracht en wel in de le loonklasse een
verlaging van 3 cent per uur; in de 2e loon
klasse een verlaging van iy2 cent en in de 3e
loonklasse een verlaging van M cent per uur.
Onder toezending van een schema hadden
de moderne chr. en r.k. landarbeidersbonden
onlangs den minister van Economische Zaken
'erzocht, zoodanige maatregelen te willen
nemen, dat aan de verstrekking van landbouw
steun de voorwaarde wordt verbonden van de
i-erplichte tewerkstelling van een bepaald
aantal landarbeiders per bedrijf.
De minister heeft thans den arbeidersorga
nisaties bericht, dat uik een investeld onder
zoek is gebleken, dat het vinden van een
billijk systeem op dit oogenblik niet mogelijk
n zeker niet, wanneer de gevraagde
maatregel overal moet worden toegepast. Hy
kan daarom ook geen vrijheid vinden het ne
men van een zoodanige maatregel te bevor
deren. De oplossing zal meer gezocht moeten
worden in de richting van he»; geven van Ioon-
byslag, het systeem, dat door het departement
sociale zaken reeds wordt toegepast
Is verder wordt uitgebreid.
De Ned. Organisten-vereeniging heeft het
plan opgevat èen grondig onderzoek in te stel
len naar de oorspronkelijke psalmmelodieën.
Zy heeD; daartoe een studie-commissie inge
steld onder de naam van Commissie tot her
stel van de Psalmwijzen, en aan haar op
dracht gegeven, na te gaan of het mogelijk
ie en zoo ja op welke wijze dat onze
Psalmen in de godsdienstoefeningen weer
kunnen gezongen worden, zooals ze op last
van Calvyn werden getoonzet. Het ligt daar
bij in de bedoeling den tekst zelf der psal
men als een historisch goed te respecteeren
i deze buiten bemoeiing 'te laten.
Er. is een secretariaat ingesteld, en zoodra
hiervoor een geschikt functionaris gevonden
is, kunnen de werlizaamheden een aanvang
nemen. Het secretariaat zal bij voorkeur te
Utrecht gevestigd zijn.
HULDIGING Dr JAC. P. THIJSSE
By monde van Prof. Dr Th. J. Stomps, voor
zitter van de huldiging»scommissie, werd aar
Dr Jac. P. Thysse medegedeeld, dat de Com
missie tot aankoop van het natuurmonument
op Texel, waaraan de naam van den jubilaris
verbonden zal blyven, besloten heeft. Naar
wy vernamen heeft de Commissie haar beslis
sing niet tot na den huldigingsdatum willen
uitstellen, hoewel toen in totaal ongeveer
f 8000 bijeengebracht was. De Commissie
meent erop te mogen vertrouwen, dat nog
vele landgenooten, die door vacantieafwezig-
heid of door andere redenen nog niet van hui
instemming hebben kunnen doen blijken, als
nog bereid zullen worden gevonden hun bij
dragen te doen toekomen ter opheffing van
het tekort van ongeveer f2000. De penning
meester, Mr H. Westermann, Heerengracht
508 Amsterdam, (postgiro nr 5S438) ziet
gaarne verdere giften, groote en kleine, tege-
ECONOMIE EN FINANCIEN
Oranje Nassau Mijnen
mijn.
Heerlen ov
De uitkomsten van .liet af geloopen jaar wa
re u nog onbevredigend Nóchtans viel ten op
zichte vuil het voorafgaande jaar eenige ver
betering waar te nemen, welke in hoofdzaak
■kregen werd door voortgezette rationaliea-
en bezuinigingsmaatregelen. Een gevoelige
nderJnc van de personeeksterkte kon hier-
De prijzen liepen verder terug De plaatsing
van het product ontmoette toenemende moei
lijkheden als gevolg deels van afnemend
bultenlandsohe markten. Daarnet
hadden de voortgaande daling van het
sterling en de dumping
.-torenden invloed op den a:
In Juli 1934 werd tot een ze-ei
tingen teering vi H|
ige landen
ten. dat
welke althans heeft voor-
ïenlandsche markt nog ver-
ale industrie verloren ging.
doch overigens geheel onvoldoende was als
tegenwicht van de belemmeringen welke de
uitvoer naar verschillende landen ondervond.
De netto-productie bedroeg In '34 2.160.050.5
Het vaste arbeidspersoneel telde op 31 De
cember 1934 totaal 5088 man. De Maatschappij
Jbezit in eigendom 1212 arbeiders- en 190 be-
Het boekjaar 1934 al uit met oen verlies van
f 476.928 (325.190); afschrijvingen moesten
achterwege blijven. Aan nieuwe werken werd
uitgegeven een bedrag van f 182.865 (622.136).
d-- Stkoci-tsj:!).'!
sdiegedeeld, dat een nieuwe wet ter controle
,n de banken zal worden Ingediend. Hij ver
klaarde, dut ten tijde van de run op de ^ban-
0_.odat hiermede niet 't ge-
wenschte resultaat is verkregen De bescher
ming der banken zal dan ook beter door een
bank-controle kunnen worden bereikt. doch
daarvoor is aUereerst noodzakelijk. dat door
ten nieuwe regeling van het probleem d?r
landbouw-schulden het bankwezen voldoende
ontlast wordt.
In het maand-overalcht van den Federal
Reserve Board wordt geconstateerd, dat. hoe
wel de industrier-le productie in Juni niet meer
dan de gebruikelijke seizoensteruggang te zien
heeft gegeven, de loonuitgaven en de tewerk
stelling van arbeiders sterker dan gewoonlijk
in deze maand het ge-val is. zijn verminderd.
In New York legt men dit uit als een aanwij
zing. dat geleidelijk aan de N.R.A. voorschrif
ten, na do opheffing van dit instituut, meer
en meer worden losgelaten.
BELASTINGEN BRENGEN MEER OP
IN CANADA!
In de eerste drie maanden van het per 1
April j.l. aangevangen begrootingsjaar heb
ben dc inkomstenbelastingen in -Canada
54 564.610 opgebracht, hetgeen niet minder
dan 'S 15.794.297 meer is dan in de ovei
komstige maanden van het begrootingsjaar
1934—dJ35.
actie wordt van Zwitsersche zijde afhankelijk
gesteld van de voorwaarde, dat R<
herland enkele honderden stierer. Koopt,
UITGIFTE VAN EEN NIEUWE LEENING
Het Poolsche Staatsblad publiceert «en besluit
van den ma nister van Financiën betreffende de
uitgifte van een 6 leening ten bedrage vtu
50 millioen zlotys, in obligaties aan toondei
kt wordei
De leening zal niet op de open i
RUBRIEK^,
WOENSDAG 3! JULI
HUIZEN 301 M. - NCRV-uHzcndlng. 800
Schriftlezing en meditatie. 8.15930 Gram.pl.
10.30 Morgendienst olv. Os. O Tom. 11.00
Kinderkoor ..Salvatoru", olv. P. de Ruiter cn
gram.pl. 12.15 Gram .pi 12.30 Orgelspel R.
Parker. 1.30 Gram.pl. 2.00 Zang door J Heet-
veid (sopraac). mmv. K. Hilsem (piano). 3.00
Chr lectuur 3.30—3.45 Gram.pl. 4.00 Piano
recital J. Goudsmi't. 5.00 Kinderuur 6.00
Friesch halfuur. 630 Afgestaan. 7.00 Ned. Chr
Persbureau 7.15 Reportage. 730 Laodbourw-
hajfuur. 8.00 Bcridhten. 8.05 Samenkomst van
het Leger des Heils te Vteardiogen, olv. Brig.
L. Buitennan. Mknv spreikers, koor en or
kest. 9.35 NCRV-orkest olv. P. v. d Hurk.
(Om 10.00 berichten). 11.00—11.30 Gram.pl.
HILVERSUM 1875 M. - VARA-tutrendjng.
10.00 vji VPRO. 8.00 Orgelspel C Steyn.
8.30 Gram.pl. 9.30 P. J. Kers Jr.: onze keuken.
10.00 Morgenwijding. i0.15 Voor arb, in de
contimibeidr.: Causerie J. C. C. Kayser en „La
damnation de Faust", opera van Beria'oz
pl.)12.00 De Notenkrakers olv. D. Wins.
12.30 Schalmei olv. P. Reces. 12.45 Gnam.pl.
1.00 Strijkorkest olv WaiIis. 130 Dubbel X
olv. C. Steyia, mmv. Pat Miller (zaog). 2.00
Gfam.pl. 2.30 Orgelspel J. Jong 3.00 Voor de
kinderen. 4.30 De FlderefJuibens olv. E. Walis.
5.15 De Zonnekloppers olv C. Steyn. 6.00
Orvitropia olv. J. v. d. Horst en gram.pl. 7.00
Sportpraatje J. K. Dijkstra. 730 Gram.pl. 730
Causerie C. A. Bergfi. 7.40 Gram.pl. 7.50 Bij
den venkeersdokter. 8.00 Herh. SOS-bcrichten.
8.03 Berichten, Vara-vania. 8.15 Gram.pl. 830
Eddy Wahs en zijn orkest, mmv. L. Stevens
(zang). 9.15 .Plidht", spel van F. Nagl, vert.:
N. Bakker. Leiding: W. v. Cappellen. 9.35
Gram.pl. 9.45 Vara-orkest olv. H. de Groot.
10,30 K. v. Seben (tenor) en C Steyn (.pi
10.45 Vara-orkest olv. H. de Groot. 11.45
JazizmuDiek (gr.pl.). 11.45—12.05 Gnam.pl.
DROITWICH 1500 M. - 10.35-10 50 Morgen
wijding. 11.05 Gram.pl. 11.50 Orgelspel Q.
MacLean. 1235 Ch. Mannings orkest. 135
Orgelconcert G Thalbco—Ball. 2.20 Het
Sdhotsdhe Stwdïo-orkest. 3.10 Piano-recital E.
Ludh 3.35 Stad. orkest Bournemouth olv. R.
Austo, mmv. O. Pcrnel (viool). 5.05 Gram.
pl. 5.20 Speeches. 5.35 BBC-dansorkest olv.
H. Hall. 630 Berichten. 6.50 BBC-Miütaar-
cuikest oiv O'DomeQ 735 Troise en zijn Man
dohne-orkest 8.20 Gram.pl. 850 BBC-orkest
olv. Fr. Bridge. 9.50 Berichten 10.10 Nieuws
uit Amerika. 10-25 Kamermuziek en
dradht. 1130—12.20 Maurice Winnick en zijn
Band.
RADIO PARIS 1648 M. - 7 20 8 20 Gram.pl
1130 Conceit uit Salzburg olv. E. Kieiber.
I.15 Concert olv. Touche. 9.05 Declamatie.
11.10—1235 Dansmuziek.
KALUNDBORG 1261 M. - 12.20-2.20 Concert
uit rest. „Ritz". 3.50—5.50 Omroeporkest olv.
Mahler. 635—7.05 Gram pl. 8.20 Zang en de
clamatie. 9 20 Italiaansche muziek olv Grön-
dahl. 11.05 Mandolinemuaek. 1130—12.5z
Dansmuziek.
KEULEN 456 M. 6.50 Concert uit Berlijn,
11.00 Soldstenconicert. 12.20 Concert uit Bres*
lau. 2.35 Gevar. concert. 4.20 Kamermuziek,
5.20 Concert uit Frankfort. 7.20 Kwdotebcon»
eert. 8.35 Albendfeicr im Lager, rijkszending
v. d. jeugd, 9.05 Militair programma. 1050—
12.20 Populair concert en dansmuziek.
BRUSSEL 122 en 484 M - 322 M.i 12.20
1.30—2.20 en 5.20 Gram.pl. 5.50 Zang en
piano. 6.35 Salonorkest. 735 Gram.pl. 830
Salooorfcest. 850 Symphonteconc. mmv solisten
en orkest olv Serchen. Hierna tot 11.20 gr.pl,
484 M.: 12.20 Gram.pl. 1250 Salcoorkest
I.502.20 Gram.pl. 5.20 Orgelconcert 5.50
Cellorecital 6.50 Fluit- en trioconcert.
Symphomeconcert olv. Mculemaos. 10.30—
II.25 Gram.pl.
OEITSriHLAN^S^NDER 1571 Meter. -
835 Zie Keulen. 9.05 Gram.pl 9.20 Dansmu
ziek 10.20 Berichten. 1050 Zang en piano.
11.05 Weerbericht. 11.20 Dansmuziek olv.
Rob. Gaden 12.20—1.20 Concert uit Leipzig
mmv. solisten en orkest olv. Hans Weisbach,
Redacteur» W J. H. CARON, Jacob Marisstraat 42, Am»terdam-W.
Men wordt verzocht correspondentie over dese rubriek aan bovenstaand adres te richten.
Probleem no. 456
Van: M. SEGERS
Wit begint en geeft in twee zetten mat
Wit (9): Kg8, Db5, Tel, Te8, Le4, Lg3, Pd5,
Pe7, pi.d2
Zwart (8)Kd4, Dfl, Ta4, Tc4, Lb8, Pe2, Pe6,
pi.f5
Probleem no. 457
Van: R. WE INHEI MER
Wit begint en geeft in twee zetten mat
Wit (10): Kal, Db8, Ta5, Tel, Lg5, Pc8, pi.c3,
d2, e4, f2
Zwart (9): Ke5, Dd5, Td6, Th4, Lb3, Bb5,
Pg8, pi.eS, h5
Men wordt verzocht de oplossingen binnen
acht dagen in te zenden aan het t y d e 1 y k
e s van den redacteur: Schrikslaan 20,
Soestdyk.
Oplossing van probleem no. 454
Van: J. OEHQUIST
Wit (6): Kg7, Db4, La2, pi.d2, f2
Zwart (3): Ke5, Pe2, pi.f5
Mat in twee zetten
Sleutelzet: 1. f2—f3
Oplossing van probleem no. 455
-,an: V. L. EATON
Wit (7): Ka8, Dgl, La6, Ph3, pi.c2, d4, h2
Zwart (5): Kf3, Lhl, pi.f4, f5, f6
Mat in drie zerten
Sleutelzet: 1. Ph3f2
Op 1Ke3f volgt 2. Pe4f enz. Of
1. Lg2 2. Del enz.
Goede oplossingen ontvangen van: G. G.
den Hollander (454, 455) Harderwijk; M.
Opbroek (454, 455) en H. C. J. Spier (454,
455) Den Haag.
OOST-INDISCH
Gespeeld te Hels'ngfors, 1935
Wit: G. LOVEN Zwart: R. SPIELMANN
Wit: Zwart:
1 d2d4 PgS—f6
2 C2—c4 g7g6
3 g2—g3 c7c6
4 Lflg2 d7d5
5 c4Xd5 c6Xd5
6 Pblc3 Pb8c6
7 e2—e3
Deze zet, die niet past bij het systeem van
den gefianchetteerden looper op g2, is het be
gin van een onjuist plan. Juirt is 7. Pf3.
7 Lf8g7
8 Dblb3? Pc a5!
9 Db3—bof Lc8d7
10 Db5d3 0—0
Veel beter dan Lc6 waarmee de looper slecht
geplaatst is. Thans wordt pion d5 geofferd,
hetgeen echter geheel correct is, omdat wit
in ontwikkeling achter is.
11 Pc3Xd5 Pf6Xd5
12 Lg2Xd5 Pa5—c6!
Dreigt in de eerste plaats Da5f
13 Ld5g2 Ld7—f5
14 Dd3b5
Op 14. e4 kan eenvoudig 14DXd4
15. DXd4 PXd4 volgen,
14 Lg7Xd41!
Ï5 Lb5Xb7
Nog het beste. Op 15. eXd volgt PXd4 en
Pc2t; na 15. LXc6 bXc 16. DXc6 Tc8 krygt
zwart een slechten aanval; en na 15. Pe2 Ll>6
kan wit wegens de dreiging Ld3 niet roc'nee-
15 Ldl—b6!
Stand na 15LdA-b6
16 Lel—d2
De open diagonaal a5el zou anders nood
lottig worden. Zie de volgende fraaie varian-
I. 16. DXc6 Laöf 17. Ke2 Dd3f 18. Kf3
Lg4f! 19. KXg4 Df5f 20. Kh4 Dh5 mat!
II. 16. LXc6 Tb8 17. Da6 Ld3 18. Da3 Laöf
19. Ld2 LXd2f 20. Kxd2 Le4f en wint!
16 TaS—c8!
17 Ld2—c3
Op 17. Lxc6 volgt 17Tc7 18. Da8?
Dd3 19. Le8 Le4 (of 18. Da6 TXc6) met sten
ken aanval.
17 Lf5—d3!
Ontneemt de vyandelyke dame het vlucht
veld a6.
18 Lg2Xc6 TcS—c7
19 0—0—0
Wanhoop. Overigens zou ook na 19. Dal
Dd6 20. 1^8 De6! 21. Dg2 TXe8 de zwarfy
aanval bezwaarlyk gepareerd kunnen worden
19 Tc7Xb7
20 Lc6Xb7 Dd8c7
21 Lb7d5 Ld3—c4
22 Pgl—f3 Lc4Xd5
23 TdlXd5 Dc7—b7
Opgegeven. Op 24. e4 volgt LXf2 en f5!
Noten van Prof. Becker in de Wienei
Schachztg.
DE PARTIJ CAPABLANCA—LÖWENFISC!
De lezer zal zich herinneren, dat deze pai'-i
besproken is in onze rubriek van 6 Juni. L
het laatstverschenen nummer der Wienei
Schachzeitung staat nu een mededeeling, waai
in de eerst aanbevolen zet 17Lb7 (ii
plaats van het gespeelde Tc5) ook or.toem
kend genoemd wordt blijkens enkele ingezon
den analyses van den heer Mühring te Rot
terdam en van meester Stahlberg. Want wi
speek zeer sterk. 18. Pg4! waarna een ondek
bare dubbele dreiging ontstaat: PXf6f
Lc7!
Onze lezers hebben deze weerlegging reeds
woordelijk kunnen lezen in ons blad van I
Juni. Met het oog op het bijzonder theoretiscl
belang der party, raad ik belangstellende!
aan, goede nota ervan te nemen er
te bewaren.
in
Als U een stuk grond koopt en U wilt daar hypotheek op
tiemen om met het aldus verkregen geld een gedeelte van den
koopprijs te betalen, of als U deze uit eigen middelen heeft kun-
aéui betalen, dan om er een huis mee te gaan bouwen, dan zal
een hypotheekbank vragen: „Hoe groot is die door U gekochte
grond?" U zult dat niet precies kunnen zeggen, ten eerste omdat
omdat U dikwijls niet weet, waar eigenlijk de oude grenzen lig
gen, zooals we straks bij dat schoolhek gezien hebben, en ten
tweede, als hel perceel niet een heel regelmatigen vorm heeft,
zult U het moeilijk nauwkeurig kunnen meten en berekenen. De
hypotheekbank stelt daarom het meeste vertrouwen in een op
pervlakte, die door een landmeter van het Kadaster is vastge
steld. En zoo ook met de grenzen. Als ik die opmeet, kan ik, of
een collega van mij, ze te allen tijde weer precies op het terrein
uitzetten en aan de bank aanwijzen. Zij weet dan precies, welk
stuk grond zij in het openbaar kan doen verkoopen, wanneer
U eens in Uw verplichtingen tegenover de bank tekort zbudt
6chieten. Daarom geven de meeste hypotheekbanken alleen geld
op geheele kadastrale perceelen, perceelen dus, waarvan de
grenzen door het Kadaster zijn opgemeten en waarvan de groot
ten door het Kadaster zijn vastgesteld. Bovendien is vólgens ons
Nederlandsche recht slechts belast het in de acte genoemde ka
dastrale perceel; in gebruik genomen grond, gelegen buiten de
kadastrale grenzen van dat perceel/valt niet onder die hypotheek
Wanneer U dus een hypotheek op Uw grond wilt nemen, heeft
U haast bij de uitmeting en zult U niet kunnen wachten tot de
landmeter misschien pas over een half jaar ambtshalve in Uw
gemeente komt U vraagt dan een particuliere meting aan en
enkele dagen later heeft het door U gekochte perceelsgedeelte
een eigen kadastraal nummer en is de grootte kadastraal vast
gesteld, waarna de bank U de hypotheek zal geven. De kosten
van zoo'n meting worden berekend naar den tijd, dien de meting
heeft gekost. Behalve wanneer het zeer goedkoopen grond be
treft, zijn die kosten, in verhouding tot den koopprijs, niet hoog.
Daarom zijn er veel notarissen, die zelfs ieder perceelsgedeelte,
dat verkocht zal worden, vooraf laten uitmeten, ook al weer voor
grootere zekerheid Zij kunnen dan volstaan met in de acte het
nieuwe kadastrale nummer te noemen, terwijl zij anders een
omstandige omschrijving van de nieuwe grens in de acte dienen
op te nemen, waaraan dikwijls het bezwaar is verbonden, dat
die omschrijving voor meer dan één uitlegging vatbaar is. Toch
zou dit goede principe van meten vooraf sterk bevorderd
*2 II stond in ons blad van 24 Juli*
worden, als de kosten van de meting afhankelijk waren van
de waarde van het perceel.
De particuliere meting, die we nu gaan doen, is weer een
ander geval, nl. een grensaanwijzing. U zult er vast wel van
gehoord hebben. Het betreft een paar huizen aan de Dorps
straat, tegenover den notaris. Hier ziet U ze op de kaart, de
nummers 1909 en 1910.
Nou, of ik dat weet! Daar is het heele dorp al vol van
geweest. Degens, de bakker, woont in een van die huizen. Hij
heeft zich een auto aangeschaft en daarom aan den zijkant van
zijn huis een gedeelte voor garage ingericht, zoodat deze in de
poort tusschen zijn huis en dat. van Van Ham, den slager, uit
komt. Nu is dat een tijd goedgegaan, maar er is een kleine
ruzie ontstaan tusschen de kinderen van Degens en de kinderen
van Van Ham; de ouders hebben er zich mee bemoeid en ja,
hoe gaat dat soms, het is erg opgeblazen. Van Ham heeft toen
een paar palen in de poort geslagen op 3 M. van zijn huis; hij
beweert, dat daar zijn grens ligt en nu zit Degens in de nesten.
Maar nu heeft hij er dus den landmeter bij gehaald en moet U
uitmaken, of Van Ham gelijk heeft of niet. O, kijk, Degens staat
al op den uitkijk.
Meneer Degens, wij komen om de grens aan te wijzen.
Ja, ik wilde wel alle vier grenzen van mijn perceel uitgezet
hebben, zoodat zulke verrassingen mij in de toekomst niet meer
kunnen overkomen. Van Vat heeft U zeker al gehoord, wat er
aan de hand is. Als Van Ham gelijk heeft, kan ik met mijn
wagen niet in of uit mijn garage komen.
Het uitzetten van
de grens in de poort
zal niet veel moeilijk
heden opleveren; die
is pas kort geleden,,
toen de vorige eige
naar het perceel kocht
ontstaan en opgeme
ten. Hier hebben we
het veldwerk er van.
Toen stond deze bak
kerij er nog niet
maar een kleiner
huisje. De nieuwe
grens is toen vastge
legd op 3 M. uit de
slagerij; de cijfers
wijzen het uit, dus
daar mag de slager
een hek zetten. De
nieuwe grens is toen
met palen aangege
ven. Kleiprikker graaf
jij hier eens voorzichtigja, aJsjebleft, daar hebben we er al
een; hij is wel vermolmd,, maar U ziet, het is een. vierkante
paal; als we er achteraap ook nog een vinden, zult U zeker wel
overtuigd zijn. We zullen Van Ham er ook even van in kennis
stellen.
Meneer Van Ham, ik heb de grens uitgezet en hier op 3 M.
uit Uw huis heb ik nog de oude palen gevonden. U kunt dus die
strook van 3 M. breedte als Uw eigendom beschouwen.
Nu "meneer, daar ben ik blij om; dan ben ik tenminste vrij
van dien benzinestank, want
Hoor eens, met burenruzies heb ik niet te maken; het waar
voor van die grensaanwijzing gaat mij niet aan.
Ik zal het goed met meneer maken; als U naar huis gaat,
neemt U een lekkere ham mee als aandenken aan Maasburg.
Al zien de ambtenaren er nog maar welgedaan uit, met al die
salariskortingen zal zoo'n extraatje de vrouw ook wel welkom zijn
Dat kan wel zijn, maar de ham zal ik toch moeten afslaan.
Vooral bij grensaanwijzingen moeten wij zelfs den schijn vermij
den, ons te hebben laten beïnvloeden. En verder hebben we de
voorschriften daaromtrent. Iedere attentie, die U mij zoudt willen
bewijzen, moet ik afslaanalleen een kop koffie of een sigaar
mag ik aannemen, mits die mij uit beleefdheid wordt aange
boden.
"Wanneer U veel metingen per dag afdoet, zullen Uw ver
snaperingen dan wel eenzijdig worden!
Ja, maar wat mij betreft, ik rook met en ik gebruik geen
koffie, dus dat bezwaar geldt niet voor mij. Maar ik heb neg
meer te doen. Meneer Vat, we zullen nu de voorgrens van het
perceel opzoeken. Op de kaart ziet U, dat er nog een strook voor
het huis van Degens ligt en op het veldwerk ziet U, dat er
vroeger een huisje was, dat meer vooruit stond. We hebben de
schop nog hier en nu moet Kleiprikker hier ook maar eens
gravenZoo, het gaat ons wel voor den wind vandaag, daar
hebben we nog de fundeering van het oude huis. Laten we die
maar meteen vastmeten aan het tegenwoordige huis; daar heb
ben we gemak van bij een eventueele latere uitzetting. Nu de
derde kant van het perceel.
O, daar staat een heg, meneer Piket, dat is dus nogal een
voud ie.
Dat -moet U niet zeggen. Aan den anderen kant van die heg
ligt weiland. Als Degens een lieg zet, moet hij die volgens het
Burgerlijk Wetboek 50 cM. binnen zijn grens zetten, tenzij de
plaatselijke gewoonte anders is. Maar deze grens dateert van
voor de oprichting van het Kadaster en de maten van de oor
spronkelijke opmeting, nu meer dan 100 jaar geleden, zijn in
sommige streken van het land verloren gegaan. We moeten ons
dus dp een andere manier zien te helpen. We doen dat zoo, dat
we de breedte van het perceel op de kaart uitpassen en die zoo
gevonden maat op het terrein uitzetten. Voor het doel is dit
dikwijls voldoende en verder zijn er nog vaak malen in later
tijd genomen, waarop een grensteeken, zooals een heg of een
hek of een sloot-, is aangeteekend. Alleen weten we dan niet, of
dat toen de eigendomsgrens was. Denk maar aan het schoolhek
dat niet de eigendomsgrens was, omdat het op den kant van do
sloot was gezet. Ik heb nu de uitgepaste maten bij mij en wo
zullen die eens op het terrein uitzettenU ziet, we komen al
buiten de heg, ongeveer 60 cM. We zullen dus hier palen zetten
en dit als grens aanwijzen. Nauwkeuriger is de ligging van dezo
grens nu eenmaal niet aan te geven. Een enkele maal gebeur
het, dat onze technische gegevens ons geheel in den steek
laten. Toch zullen wij ook dan naar ons beste vermogen, een
lijn als grens aanwijzen, gegrond op overwegingen van juridi
schen en practdschen aard en trachten,, als de wederzij dsche ei-ge
naars niet geneigd blijken, met de aangewezen grens genoegei
te nemen, hen tot elkaar te brengen en een minnelijke schikking
tot stand te brengen. In bijna alle gevallen lukt dit den land
meter, omdat hij een onpartijdige deskundige is met veel erva
ring op dit gebed. Dit is van groot belang, omdat, als de land
meter zich afzijdig hield, er voor de belangheblienden nieU
anders zou overblijven dan een proces te beginnen, wat zeet
groote, dikwijls onoverkomelijke bezwaren oplevert, om van d8
kosten maai* niet te spreken.
Het feit, dat er in ons land zoo weinig procedures voorkomen
als gevolg van grensgeschillen (op de 500 gepubliceerde vonnis
6en komt slechts één dergelijk vonnis voor), bCAvijst wel, dat ons
Kadaster, ondanks zijn niet te loochenen tekortkomingen, eei
zeer gunstigen invloed heeft en dat do Landmeters van het Ka
daster met succes werkzaam zijn in hun streven, het publiek
met hun kennis en ervaring met raad en daad bij te staan.
Zooals U ziet, meneer Vat, hebben de arbeiders ondcrtussclier
een paar palen in de zijgrens geslagen en nu schiet nog de
achtergrens over. Die zal wel meer moeilijkheden opleveren,
want, kijk maai- eens op de kaart, die grens is volgons het Ka
dast-er een slingerlijn; dat zal wel een bochtige sloot gewees!
zijn en nu zien we hier op het terrein een mooie rechte schut
ting! Daar zit nu geen kadastrale moeilijkheid, maar een bron
van moeilijkheden voor de eigenaars. Laten we eerst eens onge
veer die slingerlijn uitzetten volgens de kaartU ziet, dift
steenen schuur van Degens staat er hier een heel stuk overheen.
Moet Degens nu zijn nieuwe schuur afbreken of er zoo'n
mooien slingerenden achtermuur aanmaken? Dat is ook geel
pretje voor hem! Had hij nu deze grens maar niet aangevraagdl
Het is geen goede dag voor hem, hoor!
Laten we eerst den eigenaar van den grond er achter
gen, eens hier te komen; dan zullen we de zaak tot een oplos
sing zien te brengen. Weet U, waar hij woont?
Ja, ik zal hem even gaan halen, dan kunt U nog meten in
dien tijd.
Daar zijn we. Ik kwam Rustige Juist op den weg tegen.
Nu ook Degens er bij, dan zal ik het de heeren even v
tellen.
