f
Beginsel en handelspolitiek
Aspirin
j DINSDAG 23 JULI 1935
TWEEDE BLAD PAG. 5
III (Slot)
De inhoud van het
Beginsel-program
In dit derde en laatste artikel bespre-
ken we de vraag:
Wat behoort de inhoud te zijn van
een beginselprogram
Wanneer men de toelichting op het
Antirevolutionair beginselprogram van
Dr. Colijn raadpleegt, dan vindt men
als antwoord op deze vraag, dat een
beginselprogram alleen worteldenk
beelden behoort te bevatten, alleen de
grondgedachten, waarvan men in het
politieke leven uitgaat. Het veronder
stelt het bestaan van diepere tegenstel
lingen op staatkundig gebied. Voorts
treft de volgende uitspraak:
„Het program moet duurzaam van
aard zijn, zoo weinig mogelijk aan wij
ziging onderworpen worden, en het
moet een volstrekt bindend karakter
dragen.
Door deze eischen, ieder afzonderlijk,
en in te sterker mate als men ze bijeen
voegt, wordt men tot beperking ge
noopt. Vanzelf mag er dan in zulk een
beginselprogram niets voorkomen wat
slechts zeer tijdelijk van beteekenis zou
Zijn of wat tot de „middelmatige" din
gen behoort, waaromtrent ook onder
ons verschil van opvatting niet slechts
geduld kan worden, doch zelfs als ge
heel redelijk mag worden aanvaard.
Duurzaam van aard en dus zoo wei
nig mogelijk aan wijziging onderwor
pen. Dit achten wij volstrekt noodzake^
lijk, wijl niets gevaarlijker is, dan van
daag op zij te zetten, wat gister of eer
gister als levensbeginsel werd geprocla
meerd. Zulke handelingen ondermijnen
de invloed der beginselen op het leven,
roepen het gevaar voor afwijking van
of zelfs ontrouw aan die beginselen in
het leven, drijven ook de oprechtheid
en eerlijkheid in het politieke leven
wel eens in de engte.
Voor die gevaren hebben we ons te
hoeden, zooveel in ons vermogen is.
Noopt dit op zichzelf reeds tot voor
zichtige beperking in het aangeven van
wat als onveranderlijke beginselen
wordt gezien, ook de eisch, dat het be
ginselprogram een bindend karakter
behoort te hebben, wijst in die rich
ting." 12)
Had de samensteller van het begin
selprogram zjch nu verder aan deze
uitspraak gehouden, dan zou naar mijn
vaste overtuiging het beginselprogram
der A.R. Partij niet die omvang hebben
Het tweede artikel stond in ons blad
tan 16 Juli,
gekregen die het nu heeft. Thans bevat
dat program, naar Dr. Colijn zelf mede
deelt in zijn toelichting, ook afgeleide
denkbeelden; gedachten die aan de
worteldenkbeelden ontleend zijn, maar
dan overgebracht op het meer practi-
sche deel van het staatsbeleid, en die
afgeleide denkbeelden kunnen, bij de
voortschrijdende ontwikkeling van het
leven, wel eens verandering ondergaan.
Daardoor ontstaat nu m. i. de groote
verwarring: men noemt het program
een Program van Beginselen, terwijl
tal van zaken geen beginselen zijn,
maar afgeleide denkbeelden, waarvan
het bovendien in vele gevallen de
vraag is, of ze wel uit een worteldenk
beeld zijn „afgeleid".
De oplossing van deze kwestie moet
m. i. hierin gezocht worden, dat een
politieke partij heeft een program van
Beginselen, dat zich beperkt tot de
worteldenkbeelden, tot de grondgedach
ten; voorts een Werkprogram, dat afge
leide denkbeelden bevat en een posi
tieve lijn aangeeft, die men over een
verloop van verscheiden jaren wenscht
gevolgd te zien, waarbij men niet ver
geten moet, dat er tal van zaken zijn,
die in de zgn. neutrale zone liggen, ter
wijl men voorts bij een stembusstrijd
een stembusprogram zou kunnen op
stellen, dat kort en helder, scherp
omlijnd, slechts die punten naar voren
brengt, die door de politieke situatie
van het moment de aandacht van het
land hebben en die de politieke con
sciëntie van 't volk weten te roeren. 13)
Wenscht men nu het bestaande
spraakgebruik te volgen en de afgeleide
denkbeelden, welke een plaats zouden
moeten vinden in het werkprogram,
dus „beginselen" te noemen, dan zij
men er van doordrongen, dat, in tegen
stelling met de hoofdbeginselen, waar
van nooit en nimmer mag afgeweken
worden, verschil van inzicht omtrent
die „beginselen" mogelijk moet worden
geacht.
Wordt de bovenaangegeven lijn ge
volgd, dan zal dit tevens ten goede
kunnen komen aan een samenwerking
met andere partijen, die vooral op poli
tiek en sociaal gebied zoo dringend
noodig is.
Zoo gezien is ook gemakkelijk tot een
conclusie te komen inzake de vraag,
waar een uitspraak over de te volgen
handelspolitiek thuis behoort. Zulk een
uitspraak behoort m. i. niet thuis in het
program van beginselen, maar in het
werkprogram. De redactie van het
nieuwe artikel 19 van het program van
beginselen der A.R. Partij geeft daar
toe ook alle aanleiding. Het luidt im
mers: „Voor zooveel de handelsbetrek
kingen tusschen de landen betreft,'
spreekt zij zich uit voor een zoo vrij
mogelijk internationaal ruilverkeer, en
verlangt ze behoudens in geval van
noodzakelijk verweer dat de Neder-
landsche handelspolitiek zich daarnaar
richte. Toepassing van het beginsel der
wederkeerigheid kan, onder bepaalde
omstandigheden, aanbeveling verdie
nen".
Het vrijhandelsdogma wordt hier dus
niet gehuldigd. Om elke gedachte daar
aan weg te nemen werd nog vóór de
behandeling ter Deputatenvergadering
aan de kiesvereenigingen deze verkla
ring gericht: „Inzake art. 19 moge nog
worden opgemerkt, dat daarin niet ge
lezen mag worden een aanvaarding van
het dogma van den vrijhandel, doch
alleen de erkenning, dat de verhoudin
gen tusschen staten en volkeren zoo
danig behooren te zijn, dat een zoo vrij
mogelijk internationaal, d. i. algemeen
geldend, ruilverkeer verkregen worde
en dat deze verhoudingen en het daar
uit voortvloeiend ruilverkeer dienen te
worden bevorderd." En op de Deputa
tenvergadering van 10 Januari 1934
werd nog de oorspronkelijke redactie,
die sprak van het beginsel van inter
nationaal ruilverkeer, gewijzigd in die
van den regel van het internationaal
ruilverkeer. Ofschoon de redactie
die ook weer spreekt van het beginsel
der wederkeerigheid niet in allen
deele gelukkig kan worden genoemd,
de bedoeling van het artikel is uitste
kend. Het geeft voldoende bewegings
vrijheid. 14)
Dr. H. F. J. WESTERVELD
Hilversum, Juni 1935.
12) Saevis tranquillus in undis pgs. 9—11.
13) Over het stembusprogram volg ik ge
heel de opvatting van Dr- Colijn in zijn toe
lichting op het A.R. beginselprogram, p. 10.
H) Aldus ook Prof. Diepenhorst in „Ons
Isolement", p. 397. Prof. D. is van meening,
dat de opname van art. 19 in een begin-
s e 1 program eenigszins zonderling is, dat
ook de redactie niet in allen deele gelukkig
is, maar dat tegen de opname niettemin
geen overwegend bezwaar kan rijzen.
BINNENLAND.
Minister De Wilde bezoekt
Kootwijk
Pzof. Eoomans onderscheiden
Gistermiddag bracht de Minister van
Binnenlandsche Zaken een bezoek aan het
Rijksradiostation te Kootwijk. Na het be
ëindigen van den rondgang betuigde de
minister aan Prof. Koomans en zijn
medewerkers zijn groote waardeering voor
hetgeen hem getoond was. Hij deelde mede,
dat het H. M. de Koningin behaagd had
Prof. Koomans te benoemen tot ridder
ia de Orde van den Nederlaadschen Leeuw.
WAT DOOR HET WERKFONDS
WERD AANGEPAKT
Van de zestig millioen reeds
zeven-en-twintig millioen
vastgelegd
Bereikte werkverruiming:.
360.000 manweken
Volgens het vierde kwartaal-verslag
van het Werkfonds is door de open
bare werken, waarvoor op 15 Juni gel
den uit het Werkfonds waren toege
staan op de bouwplaats voor 360.000
manweken werk geschapen. Men kan
aannemen, dat hierdoor een gelijk
aantal manweken buiten de bouw
plaats verloond wordt.
Het aantal arbeiders, dat door in
dustrieele credieten uit het Werk
fonds werk vindt, is zeer bezwaarlijk
te schatten.
Van de 60 miljoen is thans in totaal
f 27.630.778.41 vastgelegd. Behalve bu-
reelkosten is voor rijkswerken vast
gelegd f 13.816.118, voor andere open
bare werken f 10.863.465 f310.000
voor industrieele projecten f 1.179.064,
ln totaal f 27.030.778.
Goedgekeurde bestekken.
Hengelo. Abattoir met koelhuis. Raming
1 380.000. Toegestaan f334.000. (Bestek me
chanische installatie goedgekeurd).
Amsterdam. Oevervoorziening langs
noordzijde Z. Amstelkanaal. Raming
f 150.000.
Oevervoorziening langs westzijae Weste
lijk Toeleidingskanaal tot de Marktcentrale
en langs het De Rijpkanaal. Raming
f 200 000
Rotterdam. Afbouw Zuider Ziekenhuis
Raming f 1.000.000. (Eén bestek reeds goed
gekeurd).
Vernieuwing Groote Wijnbrug. Raming
f 34.000.
Schie-Rottekanaal. Raming f 652.000.
's-Gravenhage: Graven van de Binck-
horsthavens, enz. Raming f 1.000.000.
R ij ks waterstaat. Rijksweg no. 20a in
de gemeenten Maasland, De Lier en Naald
wijk. Raming f 535.000.
Rijksweg no. 35, gedeelte Borne-Hengelo.
Raming f 50.450.
Provincie Utrecht. Kanaal Gelder-
sohe Vallei. Sluisje in de Grebbe (onderdeel
van Plan 949). Raming f 2000.
R ij ks waterstaat Zanddepots langs
Zwarte Water. Raming f 98.000.
De volgende plannen zijn door de ministe-
rieele commissie goedgekeurd, nadat over
de loonen met de arbeidersorganisaties over
eenstemming was bereikt:
Amsterdam. Verkeersverbetering Ro-
kin. Raming f 100.000.
Rotterdam. Restauratie St. Laurens-
toren. Raming f 100.000.
Enschede. Tunnel onder spoorwegem
placement. Raming f 650.000. Toegestaan
f 490.000.
Provincie Zeeland. Gemaal Ritthem
Raming f 65.000.
Middelburg. Aanleg rioleering en
pompgemaal. Raming f 35.000.
Verbetering Dokhaven. Raming f 18.000.'
Schiedam. Verbetering verbinding bin
nenstad met het nieuwe Westen, Raming
f 345.000.
Bouw brug Westerhaven. Raming f 89.000.
Vlaardingen. Kademuur en dam bij
de Koningin Wilhelminahaven. Raming
f 72.000.
Bouw kademuur langs de oude haven.
Raming f 105.700.
Ommen. Vechtbrug en wegomlegging.
Raming f 46.500.
Nog geen overeenstemming.
Over de .volgende, door de commissie
reeds goedgekeurde plannen, moet nog met
de arbeiaers-organisaties ine. de arbeids
voorwaarden onderhandeld:
R ij ks waterstaat. Rijksweg no. 1
onder N aard en. Raming f 106.800. Rijksweg
no. 78 Maastricht-Vaals onder Gulpen. Ra
ming f 57.000.
V e 1 s e n. Rioleering. Raming f 1.065.000.
Uit werkfonds f 737.000.
Rijkswaterstaat. Brug over de
Gouwe jn Rijksweg no. 3. Raming f 500.000.
Leiden. Verbetering verkeersweg door
de gemeente. Raming f 105.000. Rioleering
1 zuiveringsinstallatie. Raming f 325.000.
Provincie Utrecht. Geldersohe Val
leikanaal. Raming f 1.450.000. Toegestane
subsidie uit werkfonds f 652.000.
Utrecht. Verbetering spoorwegtoestan
den. Raming f 7.500.000. Toegestaan
f 6.000.000
Edam. Verbetering Oorgat Raming 7450
Verder zullen nog een honderdtal plan
nen geheel of gedeeltelijk in werkverschaf
fing worden uitgevoerd. Het geraamde be
drag is f S.712.433, waarvan uit het Werk
fonds f 1.664.810 is
Plannen in voorbereiding.
Ongeveer 180 palnnen zijn in behande
ling.
Voor grondaankoop ten behoeve van
rijkswerken werd de goedkeuring van de
ministerieele commissie verkregen tot een
bedrag van f 722.167.65.
Haarlem. Omhoog brengen spoorbaan
en goederenemplacement. Voorloopige ra
ming f 4.300.000. Voor het tot stand bren
gen van de financieele regeling van dit plan
heeft een voorloopige bespreking plaats ge
had niet de betrokken instanties. Het onder
zoek van dit plan duurt intusschen voort
Industrieele projecten.
In deze verslagperiode werden voor den
bouw van 8 motorkustvaartuigen garanties
voor 2de hypotheken verstrekt voor eer
drag van f 57.050.
Een buitenlandsche scheepsbouworder
werd hier te lande geplaatst, doordat het
Werkfonds zijn tusschenkomst verleende.
In Zeeland zal, doordat het Werkfonds een
crediet verstrekte, een koelhuis voor fruit
worden gebouwd.
Het viertal projecten, waarvan in het
vorige verslag melding werd gemaakt, zijn
ditmaal bij de vastgelegde gelden opgeno
men. Een dezer werd nog met f 10.000 ver
hoogd.
63 industrieele plannen werden om ver
schillende redenen afgewezen.
Minister Slotemaker bezoekt
de K.E.M.A.
Gisteren heeft de minister van sociale za
ken en van onderwijs, kunsten en weten
schappen, prof. dr. J. R. Slotemaker de
Bruine, een bezoek gebracht aan de labo
ratoria van den Keuringsdienst voor elec-
tro-teclinische materialen (KEMA) te Arn
hem.
De motorvoertuigbelasting
onbillijk?
Vervanging door benzinebelasting bepleit!
De bond van Automobielhandelaren en
Garagehouders, de Nationale bond van Meu-
beltransportondernemers, de Kon. Ned. Mo-
torwielrijdersvereeniging en de de bond van
Expediteurs en Transportondernemers heb«
ben een adres aan den Minister van Water
staat gezonden, waarin gewezen wordt op
de h. i. onbillijke wijze van belastinghef-
fen voor het gebruik van motorvoertuigen,
daar de weggebruiker, welke een klein
aantal kilometers per jaar den openbaren
weg gebruikt, evenveel te betalen heeft als
de grootgebruiker, welke 6080.000 K.M. en
meer per jaar dien weg benut.
Deze onevenredige betaling voor het weg
gebruik komt den groot-weggebruikers ten
goede, hetwelk de hierboven genoemde or
ganisaties achten als een economische fout
in de wijze van belastingheffen op motor
voertuigen in het algemeen.
Op basis van de in 1934 ingevoerde ben
zine en door nauwkeurige berekening van
het aantal afgelegde kilometers, zijn adres
santen tot de conclusie gekomen, dat een
extra-heffing op de benzine van vier
cents per Liter ruim voldoende zal zij/ï
om de motorvoertuigbelasting op een bil
lijker wijze te remplaceeren.
De Nederlandsch-Engelsche
handelsbeweging
Besprekingen te Londen.
De handelsbeweging tusschen Engeland
en Nederland heeft in den loop der laatste
weken een onderwerp van bespreking uit
gemaakt tusschen vertegenwoordigers der
Nederlandsche regeering en de Engelsche
autoriteiten.
De Nederlandsche uitvoer naar Engelland
is in den laatsten tijd voortdurend toege
nomen, terwijl de Engelsche uitvoer naac
ons land een achteruitgang vertoont.
De minister-president heeft in zijn rede
van j.l. Vrijdag er in de Tweede Kamer op
gewezen, dat wij er niet op moeten rekenen
dat het actief van onze handelsbalans on
gewijzigd kan blijven.
In verband met deze kwestie hebben Dr.
Hirschfeld, de directeur-generaal van han
del en nijverheid en Prof. van Gelderen van
het departement van Koloniën een bezoek
gebracht aan Londen, waar zij met de be
voegde Engelsche instanties deze zaak on
der de oogen hebben gezien.
Werkverschaffing in
Noord-Brabant
Rijkscommissie geïnstalleerd.
De Minister van Sociale Zaken heeft
Zaterdagmiddag te 's-Hcrtogenbosch ge-
installeerd de Rijkscommissie van advies
voor de werkverschaffing in Noord-Brabant.
Spr. zeide daarbij o.m. dat de taak van zijn
departement minder van sociale dan van
moreele aard is, n.l. de nood der door de
crisis geteisterde arbeiders te lenigen. Spr.
sprak de wensch uit, dat door georgani
seerd overleg ook in Brabant wel iets zou
zijn te bereiken en hoopte dat de arbeid der;
commissie .vruchten zou moge afwerpen, j
De ridders beklimmende stadswallen (aan de Citadel Kazerne) te 's-Hertogenbosch gedurende den „slag Het vertrek per boot van de Rotterdamsche deelnemers aan de Afstandsmarschen. De politie-deelnemers varen ook mee
van Poederoyen'„ een herinnering uit den fare 1185
De'doodkisten met het stoffelijk overschot van de „Gaai"-slachtoffers in
het bergkerkje van San Giacomo.
Een geweldig zeegevecht heeft plaats gehad op de Engelsche Dieze te 's-Hertogenbosch, waar de Bossche vloot met veel succes deel
nam aan den Slag van Poederoyen. Het zeegevecht in vollen gang.
