EEN VROUW MET EEN BAARD,
ZATERDAG 22 'JUNI 1935
EERSTE BLAD PAG. 2
WORDT HET OORLOG
IN AFRIKA?
Verscherping van het
Italiaansch-Abessynisch conflict
Volgens de Italiaansche bladen zou de
Negus van Abessynië plan hebben het tot
dusver autonome sultanaat Gimma, dal zeer
vnjchtbaar is en volgens het Britsch Ita-
liaansch accoord van 1925 in de Italiaan-
sche invloedsfeer ligt, in te palmen. De ruim
80-jarige sultan van Gimma ia begin \an
dit jaar gestorven en sindsdien is het zon
der souverein. Overigens erkende Gimma,
dat als „het paradijs van Abessynië" be
kend staat, steeds de suprematie van den
Nefua.
Is oorlog onvermijdelijk?
De Daily Tel. meldt, dat de troepenmobi-
lisatie zoowel van Abessynië als van Italië
voortduurt. Abessynië zal in geval van een
militair conflict in totaal ongeveer 500.000
man In het veld kunnen brengen. Hiervan
zijn er 100.000 gewapend met moderne ge
weren. Het aantal mitrailleurs waarover het
Abessynische leger kan beschikken, schijnt
echter niet meer dan 200 te bedragen.
De berichten, die ons uit betrouwbare
'Abessvnische bron geworden zoo voegt
het Londensche blad hieraan toe wijzen
erop. dat de ontspanning, die drie weken
geleden was ingetreden, thans te Addis
Abeba plaats gemaakt beeft voor het don
kerste pessimisme. Men acht daar een oorlog
met Italic op het oogenblik onvermijdelijk
Dit laatste wordt ook bevestigd in een
door de Berlijnsche „Nachtausgabe" uit Ad
dis Abeba ontvangen telegram, dat als volgt
luidt:
„Ononderbroken troepentransporten on
steeds veervuldiger voorkomende grensinri
depten versterken thans de overtuiging, uat
eeu gewapend conflict tusschen Italië en
Abessynië aanstaande is. De verantwoorde
lijke jeiders in Addis Abeba huldigen thans
deze opvatting.
De Ethiopische legercommandanten hob-
ben hun mannen overeenkomstig de advie
zen van buitenlandsche officieren en des
kundigen flink getraind en zijn nu op alles
voorbereid".
Uit Hongkong: Op last van de Italiaan
sche règeering worden op groote schaal
koelies aangeworven in de Chineesche pro
vincie Kwantoeng. Men denkt, dat deze ar
beidskrachten bestemd zijn voor Soaiali-
land, om te worden tewerk gesteld bij den
aanleg van wegen. De Italiaansche consul
te Hongkong w;l zich over deze zaak ii'et
uitlaten.
Men zal zich herinneren dat de Neder-
litulsch-Indische regeering de werving van
koelies voor Italiaansc.n Oost-Afrika nio*
heeft toegestaan.
De Volkenbond bang voor Italië
In officieele kringen te Bome acht men
bét buitengesloten, dat Eden met. de Itali
aansche regeering de Italiaanscii-Abessyni-
sche kwestie zal bespreken.
Deze kringen acnten het eveneens on
waarschijnlijk, dat de Volkenbond rekening
zal houden met de voorstellen van Abessynie
om neutrale waarnemers naar Abessyniële
zenden. Indien de Volkenbond hieraan wel
gevolg zou geven, dan zou de reactie van
Italië tegen den Volkenbond hevig kunnen
zijn.
Het vlaB-incldent wordt bijgelegd
Uit Addis Abeba: Wegens het incident.
Öat is uitgelokt door een dronken Ethiopi
scheu officier, die, zooals bekend, de vlag
vgn een auto der Italiaansche legatie heeft
afgerukt, heeft de Keizer beloofd sanctie-
maatregelen tegen den betreffenden officier
té treffen en zijn excuus aan den Italiaan-
sehèn gezant aan te bieden.
Britsch* voorzorgsmaatregelen
LONDEN, 22 Juni. De diplomatieke mede-
Werker van de „News Chronicle" meenl te
weten, dat Je Britsche regeering voorzorgs
maatregelen neemt om de in Abessynië
wonende Engelschen in geval van moeilijk
heden snel in veiligheid te kunnen brengen.
Groote militaire transportvliegtuigen zou
den in Egypte gereedstaan om, zoo noodig,
de Engelschen en andere huitenlandsclic
staatsburgers te vervoeren.
BUITENLAND DE VLOOTKWESTIE
De Fransch-Engelsche
tegenstelling
Engeland richt een uitnoodighig
tot Rusland
Spada terechtgesteld
Uit Ajaccio: De beruchte Corsicaansche
bandiet, Spada, de laatste vertegenwoordi
ger van de heerschers der Corsicaansche
bosschen, is gisteren terechtgesteld.
Omtrent zijn laatste levensuren wordt ver
nomen, dat hij Donderdag tot. laat in den
avond met zijn bewakers heeft gekaart, tot
dat hij van meening was, dat het tijd werd
om te gaan slapen.
Toen de bewakers hem gisterochtend
kwamen wekken, lag hij vast te slapen 7,ij
moesten hem flink schudden, om hem wak
ker te krijgen.
Toen hem plechtig werd aangekondigd,
dat zijn laatste uur was geslagen, ant
woordde hij droog: „Aan moed heeft het mij
nimmer ontbroken".
Langzaam en zorgvuldig maakte hij toilet,
waarna hij verzocht die mis te mogen bij
wonen, waoronder hij te Communie ging.
Het laatste glas rum en de laatste sigaret,
welke hem werden aangeboden, zooals in
Frankrijk gebruikelijk is bij een terechtstel
ling. weigerde hij.
Toen hij de gevanenispoort, waarvoor de
guilotinc stond opgesteld, werd uitgeleid
wilden de beulsknechten hem steunen, doch
dit wees hij af: „Ik kan alleen wel gaan",
zeide hij.
Vóór hij het schavot beklom omarmde hij
den priester, die hem op zijn laatsten gang
begeleidde en nam afscheid ven hem met
de woorden: „Vooruit maar Tot weerzien^".
De omgeving van de gevangenis was
streng door politie en militairen afgezet,
zoodat niemand de terechtstelling kon bij
wonen, behalve het gerechtshof en de ver
tegenwoordigers van de pers.
Spada was van zes moorden beschuldigd
'die eenige jaren geleden een geweldige sen
satie hadden gewekt.
Een expeditie gendarmes is Inderiij I in
Vcrbartd met deze moorden naar Corsica
gezonden om den handiet gevangen te ne
men.
TROTZKY IN NOORWEGEN.
Aan Trotzky is toegestaan in Noorwegen
t'e verblijven en is daar reeds aangekomen.
Men verwacht, dat de conservatieven in het
Noorsche Storting de arbeidersregeering
hierover zullen interpelleeren. Reeds in 1929
vroeg Trotzky toestemming, om naa,r Noor
wegen te komen, doch de regeernig Mowin-
Kel wees dit verzoek afr
iutr
Het is wel een merkwaardig verschil
inzicht, dat op het oogenblik tusschen Lon
den en Parijs aan den dag treedt.
l>e eerste lord der Brit9che admiraliteit
Sir Bolton Eyres Monsell heeft gistere
het Lagerhuis verklaard, dat het Duitsche
voorstel om de verhouding tuisohen de Engei
sche en de 'Duitsche vloot op 100 35 te ba
seeren geaccepteerd moest worden o.a. als
middel tot vergemakkelijking van
de tot standkoming van een algemeen ver
drag voor de toekomstige beperking van de
bewapening ter zee en dat de Britsche re
geering deze verhouding beschouwt als een
wezenlijke bijdrage tot den wereldvrede en
tot de Internationale bevrediging.
Tegenover dezë officieele Britsshe uitlating
staat de verklaring, die de Fransche pre
mier Lava] gister tegenover den Engel
schen Volkenbondsminister Eden heeft af
gelegd, dat de voortijdige regeling van het
probleem der Duitsche vlootbewapening een
legale oplossing van de kwesties welke zich
voordoen in verband met de herbenoeming
van Duitsdhland te land en in de lucht
ni o e i 1 ij k e r maakt.
Het is mogelijk, dat de diplomaat Laval
het noodig oordeelt om zoo te spreken om
zoodoende tegemoet te komen aan de „juri
dische" denkwijze welke de Franschen er
sinds jaar en dag ten aanzien van de
ligheidskwestie en al wat daarmee saam-
hangt op nahouden. Wanneer wij dit zou
den mogen aannemen dan zou deze uitla
ting van Laval niet heel ernstig behoeven
te worden opgevat en zou zij wellicht te
zien zijn als een maatregel ter voorberei
ding van de vredesbesprekingen, welke dooi
de Engelsche regeering aan Eden zijn op
gedragen en die er inzonderheid op gericht
hoeten te zijn de te Londen en te Stresa
vastgestelde methode te wijzigen en de
afsluiting van een luchtpact te verhaasten
zonder tegelijk de overige problemen op te
lossen.
Wij hebben in een vorige beschouwing de
Duitsch-Engelsche methode om de veilig
heidsvraagstukken stuksgewijze op te los
sen en stap voor stap het groote doel van
de wapeningsbeperking te naderen, prae-
tisch genoemd, nadat al zoovele pogingen
om te komen tot een algeliecle en gelijktij
dige regeling waren mislukt.
De Engelschen schijnen nu wel vastbe
sloten te zijn om de nieuwe methode, waar
voor het eerste vaste punt is ontstaan door
het Dyitsch-Engelsche vlootaccoord, te vol-
K0Niet alleen de onmiddellijk ingezette be
sprekingen van Eden te Parijs en te Rome
wijzen daarop, maar ook het "it Moskou
komend bericht, dat Engeland ook met
Sovjet-Rusland besprekingen wenscht te
en inzake een begrenzing der bewape
ning ter zee.
Hoewel het Russische standpunt in dezen
nog niet bekend is Litwinof zou het aan
den Raad van Volkscommissarissen voor
leggen is de kans niet klein, dat het
Britsche verzoek te Moskou in goede aar
de zal vallen. Want de Russen, hoewel zij
op het oogenblik bijzonder bevriend zijn
met Frankrijk, houden niet erg van het
Fransche doctrinaire veiligheidssysteem
hebben herhaaldelijk blijk gegeven
hun gezindheid om een realiteitspolitiek
te volgen
De heeren te Moskou komen intusschen
wel voor een lastig dilemma te staan, nu
hun beste vriend in het Westen, Frankrijk,
tegen den Duitsch-Engelschen maatregel,
die zij wel met sympathie moeten hebben
waargenomen, zoo ongezellig mokt.
Met meer dan gewone belangstelling mo
gen we. naar het Russische antwoord op de
Britsche uituoodiging uitzien.
EDEN BIJ LAVAL
Uit Parijs, d.d. 21 Juni:
Anthony Eden ia 'heden de gast geweest
_an het dejeuner van den Franschen pre
mier op den Quay d'Orsay. waarna hij ver
trouweljjke besprekingen over de loopende
zaken voerde.
Later heeft Laval de volgende verklari/ig
afgelegd:
Het kortgeleden afgesloten vlootaccoord
tusschen de Britsche en Duitsche regeerin
gen is met volkomen openhartigheid bestu
deerd. Eden heeft mij in kennis gesteld van
de redenen, die zijn regeering er toe ge
bracht hebben deze beslissingen te nemen.
Ik ben niet in gebreke gebleven de reerve
te herhalen, waarmede mijn regeering déze
aangelegenheid ontvangen heeft. Mijn per
soonlijke betrekkingen met den heer Eden
zijn voldoende om te getuigen voor het
vriendschappelijk karakter van onze be
sprekingen. Wij hebben ook tezamen de
problemen 'bestudeerd, die de Europeescïïe
siituatie onzen twee regeeringen biedt en wij
erkenden de noodzakelijkheid van nauwe
samenwerking tussohen onze beide regee
ringen.
De vrede in den Gran Chaco
UiJ La Paz: Het Boliviaansche Congres
heeft gisteren met 69 tegen 3 stemmen het
vredesprotocol van Buenos Aires g.>edgo-
keurd.
Aangezien na de Paraguaansche Kamer
van Afgevaardigden ook de Senaat van dat
land zijn goedkeuring aan het protocol heofi
geheet, verwacht men, dat de Argentijnsdie
president Justo zeer binnenkort de uitnoo-
digingen zal verzenden voor de vredescon
ferentie, die in de eerste dagen van de vol
gende week te Buenos Aires zal bijeenko
men, teneinde een definitieve oplossinr voor
het Chaco-conflict tot stand te brengen.
Gemengd Nieuws.
DOODELIJK TRAMONGELUK
Te Bolsward wilde de 13-jarige A. P.
Heeres, op de in beweging zijnde tram sprin
gen. Hij sprong mis, met het gevolg, dat hij
werd overreden. Met een gebroken dijbeen en
ernstige hoofdwonden werd de knaap opgeno
men en naar de ouderlijke woning vervoerd,
aar hy kort na aankomst is overleden,
VERDRONKEN.
Te 'Amsterdam is uit het Noordzpc-
kanaal bij de Coenhaven het lijk opgehaald
van een ongeveer 55-jarigen onbekenden
man. Het stoffelijk overschot is naar het
Wilhelminagasthuis overgebracht*
BINNENLAND.
De hoogtijdag op
„Het Hoogeland"
Woensdag 19 dezer werd op de kolonie Het
Hoogeland te Beekbergen de jaarlijksche bezoek
dag gehouden van de aldeeliog van „Ons dne-
cents fonds", waar een groote schare van
lectanten uit alle deelen van het aan'
was. De hoofdvertegenwgordigcr der vereeniging
de heer A. Hofstede te Huizum-Leeuwar-
den, opende de vergadering. Uit de verslagen
bleek dat er io 1935 3211 nieuwe leden werden
gewonnen, zoodat het totaal aantal leden thans
bijna 40.000 Is. verdeeld over 708 afdeelingen
Van de verschillende sprekers, die opwekkende
woorden spraken, noemen we het meer uitge
breide referaat van ds. H. Knoop van Rotter-
dam-DeJfshaven in het bijzonder, die het werk der
vereeniging teekende als „strandvonderswerk"
jegens het wrakhout der samenleving, dat aan
spoelt aan het strand der levenszee. Het slot
woord van den uitstekend geslaagden toogdag
werd gesproken door ds. Joh. Mee ut
berg, Ned. Herv. predikant te Wljchen.
De Waalbrug bij Nijmegen
De bouw gaat vorderen!
Gistermorgen is men overgegaan tot het
aanvoeren van het 77 M. lange tweede deel
der montagebrug voor de groote overspan
ning tussohen de stroonvpijlers. Om 5 u. 's
morgens ving men met den tooht vaai de
vier zolderschuiten aan, waarboven het
stuk hulpbrug zich acht meter verhief. Hier
op stond weer een 35 M. hooge torendraai-
kraan, noodig bij het monteeren van de
brug.
De verschillende verrichtingen geschied
den zeer vlot en het was kwart voor negen
toen de stoomfluiten der booten zich deden
hooren, als bewijs dat het stuk op zijn be
stemming was, n.l. in het verlengde van
het andere de>el, groot 88 M., was gekomen.
Met het maken van de bogen naar
beide zijden der rivier kan nu voortgang
worden gemaakt.
Aan de stadskant zijn beide puntstukken
reeds geteld, en met elkaar in verbinding
gebracht. Aan de andere zijde liggen zij
voor plaatsing gereed.
Electriciteitsvoorziening
in Zuid-Holland
De Ged. Staten van Zuid-Holland hebben
een commissie ingesteld tot. onderzoek van
de mogelijkheid om de opwekking van eleo
trischc energie in deze provincie op te
dragen aan een belangengemeenschap, wel
ke de productie-inrichtingen voor gemeen
schappelijke rekening zal exploiteeren.
Tot voorzitter van deze commissie is be
noemd Jihr. Mr. Dr. H. A. van Karnc-
beek, Commissaris der Koningin in Zuid-
Holland, plaatsvervangend voorzitter het
lid der Ged. Staten H. van B o ey e n.
Door de gemeentebesturen van Delft, Dor
dreoht, Gouda, Den Haag, Leiden en Rot
terdam zijn leden aangewezen om in deze
commissie zitting te nemen.
Als secretaris, tevens adviseerend lid
treedt op Prof. Ir. J. C. van Staveren,
bijzonder hoogleeraar aan de Rijksuniversi
teit te Utrecht, directeur van het Centraal
Bureau der Vereeniging van directeuren
van electriclteitsbëdrijven in Nederland,
Koninklijke Nederl. Jaarbeurs
Zijne Excellentie Prof. Dr. Ir. H. C. J. H.
Gelissen, Minister van Economische Zaken,
heeft het eere-voorzittersohap van het eere
comité der Kon. Ned. Jaarbeurs aanvaard.
Ongeldige steramen
Huisonderwijs noodzakelijk
De heer G. M. deelt ons mee, dat ook
zijn ervaring als lid van een stembureau
is, dat er telkens weer legio ongeldige
stemmen zijn.
Dit is volkomen juist. Vele mcnschen
schijnen het veel te eenvoudig te vinden
om enkel maar het hokje vóór hun candi-
daat rood te maken. Ze willen vaak nog
eens erg demonstratief laten zien, dat
dien candidaat en geen ander op het oog
hebben.
Daarom eetten ze nog eens een rood
puntje of kruisje achter de naam; soms
gaat er een streep door; dan weer maken
ze zes of acht hokjes rood, al naar gelang
ze hopen, dat er bevriende candidaten
kozen worden.
Wij woonden het bij, dat een oude man
zeker tien minuten bezig was; toen vroeg
hij een ander biljet: hij l*ad zioh vergist.
Het was duidelijk: hij wilde op no, 1 van
lijst 1 stemmen, doch had zoowel 't hokje
er voor als er achter rood gemaakt.
Hij kreeg een nieuw biljet cn was weer
tien minuten bezig.
Het was angstig om aan te zien.
's Middags werd er een biljet in de bus
gevonden, waarop eerst het eerste hokje
van de tweede lijst rood was gemaakt; toen
was het weggewerkt en vervolgens was het
allereerste hokje (het bedoelde) rood ge
verfd. De stem was echter ongeldig.
Het is noodzakelijk, dat men
thuis onderricht geeft in het
stemmen.
Onze kiesvereenigingen kunnen, gelijk
onze lezer opmerkt, hieraan meewerken, als
ze het voorbeeld van andere partijen vol
gen. De S.D.A.P. geeft een techni che
voorlichting door het verspreiden van in
gevulde stembiljetten-modellen, welke pre
fect is.
Ook de Roomsc-h-Katholieken deden het
hier en daar.
Overigens make men thuis zangen en
tegenzangen over het rood maken van al
leen het witte hokje vóór de naam van
den begeerden candidaat.
Niets minder, maar vooral niets meer.
Overdaad schaadtl
BOOTTREINEN „CHR. HUYGENS".
De N.V. Stoomvaart My. „Nederland" meldt:
In aansluiting met het Dinsdagmorgen 25
Juni a.s. te Genua arriveerende motorschip
„Christiaan Huygens", welk schip vandaar
weer naar Indië zal terugkeeren, zullon in
verband met het groote aantal passagiers,
dat te Genua ontscheept, vandaar naar Hol
land twee boottreinen rijden.
Aankomst in Nederland op Woensdagmor-
:n 26 Juni te Zevenaar: trein I om 7.18 uur;
te Nijmegen: trein II om 7.56 uur; te Arn
hem: trein I 8.14 uur, trein II 9.08 uur; te
Utrecht: trein I 9 uur, trein II 10 uur; te
Den Haag S.S. trein I 10 uur, trein II 11 uur;
aansluitende trein Amsterdam W.P.: trein I
9.47 uur, trein II 10.46 uur; Amsterdam U.S.:
trein I 10.02 uur, trein II 11.01 uur; Rotter
dam 'Maas; treip I 10.33 uur, trein II 11.51 uur.
Passagiers die niet van de slaapwagen
gebruik maken zullen met trein I en zy die
wel met een slaapwagen reizen met trein II
arriveeren.
Met steun van de Nederlandsche regeering
is te Londen geopend een informatiebureau
voor Nederland en Nederlandsch-Indië met
het doel de middelen te vinden ter bevordering
van den handel en andere betrekkingen tus
schen het Britsche ryk en Nederland
koloniën.
Land- cn Tuinbouw.
Chr. Boeren- en Tuindersbond
AJdeeling Zeeland
Op de gisteren gehouden jaarvergadering
van de Zeeuwsche eldeeling van do C. B.
T. B. wees de voorzitter, de heer Vogelaar,
er op, evenals de voorzitter in dc algemeene
jaarvergadering laatst te Utrecht gehouden
dat deed, „dat de regeeringsmaatregelen
dit jaar liaar eerste lustrum vieren kun
nen".
Ook hier werd geconstateerd, dat men al
mag men het dan niet met alles eens zijn,
dankbaar moet zijn.
Aangespoord werd om alleen bij
uitzondering machines te gebruiken
cn zooveel mogelijk de arbeid door ai>
beiders te laten verrichten.
Uit liet jaarverslag van den secretaris
bleek, dat zoowel de Bond als de Zeeuwsche
afdeeling groeiend is. Er zijn reeds meer
dan 8U0 leden ingeschreven en te Middel
burg is een eigen bureau, tevens ons boek-
houdbureau.
De winst- en verliesrekening sloot met 'n
klein batig saldo.
Verschillende landbouwaangelegenheden
werden besproken, o. m. de werkverruiming
Men vond het niet goed, dat nog zooveel
arbeiders werkloos zijn. Ook dat"
sche arbeiders in dienst geni-
men worden doorZeeuwsche boe
ren wordt gelaakt, waardoor de steun
gelden voor een deel naar België gaan.
Deze arbeids- en arbeidcrsaangelegenheid
zal door een commissie onderzocht worden.
's Namiddags sprak de heer J a c. B i •-
mond te Bleiswijk over de Rundveebeper
king en de regeeringsmaatregelen, waarop
eenige bespreking volgde.
De vergadering werd bijgewoond door de
Rijkszuivelconsulent Ir. Ozinga en de Rijks
1 an d'bouwconsulent Swagerman.
WESTLANDSCHE DRUIVENPRODUCTIE
Gaat onafgebroken door!
Teneinde de öruiivenooRSt zooveel mogelij
verdoelen, wordt reeds eenige jaren ln het A
land er naar gestreefd, de druiven zoo lang
gelUk ln den hamdel
Dit doel ie thans al vrij dicht benaderd.
Do druiven van d© nieuwe oogst worden
monteel *1 ln vrij groote hoeveelheden op do
WastlaindtfOhe veilingen aangevoerd, en ook werd
dezer dagon te Monster nog aa.n de veiling een
partijtje druiven verhandeld, aikonvstig van de
DE LANDBOUWLOONEN IN
OOST-ZEEUWSCH-VLAANDEREN
De arbiter ln het arbeJdsgesohil in het land
bouwbedrijf iin Oost-ZeeU'Wsoh-Vlaanderen heeft
de volgende uitspraak gedaan:
De loonén voor de vaste en losse volwaardige
arbeiders zullen ten minste bedragen: gedurende
April. Mei. Juni, October. November 1935. als
mede ln Maart 193S ƒ2 per dag: gedurende JuM,
Augustus en September 1935 2.15 per dag: ge
durende December
1.9(
15, Jai
iri er. Fobri
1 1936
leiven, zal het uurloon ten mins te 25 een
ragen. De vrouwenlooncn dienen 2/3 deel
>r de Belgische,
eldien en wel tot on met 31 Maart 1936. De loo-
en der knechten dienen tot het tijdstip waarop
?ze knechten volgens plaatselijk gebruik weder
■orden „ingehuurd'- onveranderd te blijven
Kunst cn Letteren.
Hendrika van Tussenbroek
overleden
Men meldt ons uit Doorn:
Op ruim 80-jarigen leeftijd is hedennacht
te Doorn overleden de bekende componiste
van kinderliedjes Hendrika van Tussen
broek.
Het is juist een half jaar geleden, dat de
populaire componiste haar SOsten verjaar
dag vierde, waarbij bleek hoezeer zij door
haar werk de harten van oud en jong heeft
weten te winnen.
Zij werd in 1854 te Utrecht geboren.
Als piano- en zangleerares vestigde zij
zich te Amsterdam, vanwaar zij later naar
haar geboortestad terugkeerde.
Van haar hand verschenen cantates en
operettes voor vrouwen- en kinderkoren,
liederen en duetten en vele kinderliederen,
waaronder verscheiden „speelliedjes"
Door haar dood is een rijk en artistiek
leven afgesloten.
DE NIET-TOEGEKENDE PRIJS
De Commissie voor schoonc letteren (Van
Deyssel, Gossaert, Coster, Nijhoff. Van Duin
kerken, Jo de Wit cn Werumens Buning) had
aan de Maatschappij der Ned. Lettcrk. bekroning
voorgesteld van Marsman's Porta Nigra met
den 1000 gulden C. W. van der Hoogtprijs.
Het Bestuur accepteerde dit advies niet, omdat
Marsman indertijd tegen een beslissing vao de
Maatschappij heeft geageerd.
Wij raden dus toekomstige gegadigden voor
:n door de Maatschappij toe te kennen prijs
in, zich van kritiek op het eerwaardig college te
onthouden. Alleen heel zoete jongens, die zich
ïer een ondeugend woordeken tegenover de
Maatschappij hebben laten ootvallen, komen voor
bekroning in aanmerking.
Het behoeft geen verwondering dat tegen iJczi
kleinzielige houding ook uit het midden der leden
:et is gerezen en vele bladen zich scherp heb
ben uitgesproken. Onzes inziens volkomen terecht
Er zijn nog altijd wetten van ongeschreven recht,
cie niemand, ook geen Bestuur van een Lettcrk.
Maatschappij, straffeloos overtreedt.
r is te Leiden aldus Jan Engelman een
totaal onartistieke daad gesteld, die ons eraan
herinnert, dat Holland nog op ettelijke plaatsen
smal is."
„VOLG HET SPOOR"
Ton Koot deed bij de wereldbiblotheek een al-
leraard.gs. boekje verschijnen onder deze titel
en voor de Nederlandsche voortrekkers. Het,
is rijk geïllustreerd en overzichtelijk. Schrljvei
geeft een voortreffelijk inzicht ln ontstaan, doel,
organisatie en beteekenis der padvinderij.
is geen cent waard.
In de Schoonheidsinrichting van Mevr. Louise
C. GIMBER worden sinds 30 jaar OVER
TOLLIG HAAR, wratten, rimpels, pukkels,
enz., verwijderd met garantie van niet meer
terugkomen. Vele referentiën van H.H. Doc
toren en beh. Dames. Voor iedere beurs.
L. v, Meerdervoort 156, Tel. 331841
Catalogus B gratis en franco. DEN HAAG
J. C. Lichtenauer 80 jaar
Bouwer van den bekeuden Rotterdamsohen
muziekhandel
Maandag a.s, hoopt de heer J. C. Lich
tenauer te Rptterdam 80 jaar te worden.
Velen, die wat met muziek te maken
hebben, zullen met den jarige dien dag
willen meevieren en de heer Lichtenauer
zelf zal zich dan wel weer in bijzonder
heden in de herinnering terugroepen de
groote rol, die hij en zijn „zaak", welke
thans door den jongstcn zijner drie zonen
J. 'C. LICHTENAUER
den lieer A. W. A. Lichtenauer, gedreven
wordt, in het Rotterdamsche muziekleven
hebben gespeeld.
Het loopt al snel heen naar bet eeuw
getij van het bestaan van den muziekhan
del, die door den heer Wilhelm Franz
Lichtenauer, die in 1843 uit Hannover naar
Rotterdam was gekomen, aan den Hoofd-
steeg, hoek Houttuin, werd gevestigd. La
ter verhuisde de winkel naar de Hoogstraat,
in het huis waarin nu de boekhandel
van Van Hengel wordt gedreven en in
1873 naar de Zuidblaak, waar hij sindsdien
gebleven is.
De jonge Johan Christiaan verwisselde
de H.B.S. voor het zakenleven in zijns va
ders bedrijf, juist tegelijk met de verhui
zing naar de Zuidblaak. Dwr was alle
reden voor, want de jongen had reeds in
zijn vrijen tijd zulk een interesse voor den
muziekhandel getoond, dat hij zich als
hulp zijns vaders onmisbaar had gemaakt.
Met de bijzonderheden van het vak, be
staande in een uitgebreide kennis van de
componisten, hun werken en de uitgaven
daarvan, was hij zoodoende al uitstekend
vertrouwd geraakt. Toen m 1S77 de dood
zijn vader wegnam, was er dan ook geen
enkel bezwaar Johan als zelfstandig lei
der te doen optreden. Al is het in de eer
ste jaren toch nog al eens voorgekomen
dat hij den steun noodig had van zijn,
voor wie haar gekend hebben, zoo sym
pathieke moeder en zijn beide (ook reeds
overleden) zusters. Zoo kwam het in de
eerste jaren wel eens voor, dat dc heer
Lichtenauer zich een? of ander Fransch
liedje niet wist te herinneren, doch zijn
moeder hem er aan wist te helpen. Het
was een kranig viertal, dat op het. door
W. F. Lichtenauer gelegde fundament
voortbouwde.
J. C. Lichtenauer heeft den muziekhandel
aan de Zuidblaak met de geweldige arbeid
zaamheid, die hem altijd bijgebleven is en
met veel doorzicht in wat van zijn winkel
als muziekcentrum gevraagd kon worden,
opgebouwd. Daaraan is ook het ontstaan van
het bekende Bespreekbureau voor dc con
certen te danken, dat al sinds 1888 in han
den van den heer P. van Schaardenburgh is.
De heer J. C. Lichtenauer is natuurlijk
zou men bijna zeggen! ook „in de muziek"
getrouwd. Zijn echtgenoote. mevrouw Lichte
nauer-Heyblom. dochter van den begaafden
Rotterdamschen toonkunstenaar Alex. W. A.
Heyblom, en die zelf indertijd een uitsteken
de pianiste was. werd in zooverre met haar
huwelijk „deelgenoote" in de zaak, dat er
ook wel eens op haar kennis op het gebied
der piano-litteratuur een beroep kon worden
gedaan om een klant op weg te helpen.
Want voor „den "klant" was den heer
Lichtenauer nooit eenige moeite te veel. Zijn
ijver in het speuren naar het verlangde mu
ziekstuk is bijna spreekwoordelijk geworden.
De heer Lichtenauer is dan ook immer in Rot
terdams muziekki ingen zeer gewaardeerd.
Dat bleek herhaaldelijk als zich daar slechts
de .gelegenheid toe bood.
Al is hij om leeftijdsredenen thans niet
meer regelmatig in zijn bedrijf aanwezig,
het spreekt bijna vanzelf, dat hij ook nu nog
hartelijk meeleeft en dat de winkel aan de
Zuidblaak nog vaak de kleine pittige figuur
ziet, die haar groot maakte.
Het, is te verwachten, dat velen Maandag
a.s. den S0-jarige in zijn woning aan de Wil
lem Nagellaan nr. 15 op een of andere wijze
van hun sympathie zullen doen blijken.
Weerbericht
Paul van Ostayen
De Vlaamsche Gids Congostraat 5
Gent is een belangrijk tijdschrift. Zoowel op
economisch-politiek ais algemeen cultureel
literair gebied brengt
het menige waarde
volle bijdrage.
Het laatste
mer wordt voo
helft ingenomen door
een studie van Paul
de Ryok over
„Paul van Os
tayen. fase
rend Dicht
Deze beschouwing is
het expressionisme in
Vlaanderen nader
studie wil maken,
van veel waarde,
Men kan deze waar
de erkennen, ook al Is men het met de taxaties
ar» de Ryck niet eens. Van Ostayen, hoe fel als
üchter verguisd en bestreden, ook wel bespot is
in elk geval een figuur geweest in het Vlaam
sche geestesleven, die invloed heeft uitgeoefend,
die als Ujdsverschijiisel typeefend sal blijvep. Dit
BAROMETERSTAND
Hoogste stand te Karlstadt 770.1".
Laagste stand te Reykjavik 740.3.
Stand vanmorgen lialftwaalf 766.5.
WEERVERW ACHTING
Zwakke tot matige wind, uit. O. rióhtinir
gen, helder tot licht of half bewolkt, droog
warm weer, behoudens geringe kans op
onweer.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
De uitbreiding van den hoogen druk naaf
het N.O. had een algeheele weersverbetering
over het vasteland tengevolge. Bijna overal
stijgt de temperatuur. De lucht klaarde op
en talrijke stations meldden hedenochtend
heldoren hemel. Slechts over Ierland cn
Schotland, IJsland en plaatselijk in N. Noor
wegen is dc lucht nog betrokken en valÉ
eenig eregen.
De depressie op de oceaan, welke echter
aan haar Oostzijde steeds meer in beteeke-
nis verlieet, laat zich daar nog gelden.
Ten onzent is op het aanhouden van het
mooie weer te rekenen, al neemt de kans op
onweer, tengevolge van de aanwezigheid van
een ondiepe secundaire over de Golf van
Biscaye wat toe.
AARDAPPELZIEKTE
ïrt het etmaal van 's avonds 20 tot
*s avonds 21 Juni is in Noord-Holland tus
schen Hoorn en Enkhuizen de weersgesteld
heid gunstig geweest voor het optreden van
aardappelziekten.
TEMPERATUURSTAND
Btamï vanmorgen halftwaalf 23.0 C<
23 JUNI
Zonsopgang 4.39 uur, zonsondergang 9.24 uur
iMaan op nam. 12.36 uur, onder nam. 1.08 uur
Laatste Kwartier 8.05 nam.
24 JUNI
Zonsopgang 4.40 uur, zonsondergan 9.24 uur
Maan op nam. 12.g3 uur, onder nam. 2.31 uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
l 23 JUNI
Vtn 's avonds 9.54 uur tot 's morgens 4.10 uur
Waterstanden Rivierefl
Rhelnfelden
Breisach
Kehl
Maxan
Diedeshelm
Mannheim
Lobr
Mains
Ringen
Caub
Em»
Coblens
Trier
Keulen
Dusseldorf
Ruhrort
Heden Vorig
3,76 3,82
3,16 3,22
4.02 4,12
5,97 5,97
5,25 5,21
1,55 1,50
2,27 2,23
3,13 3,09
3,66 8,62
1,29 1,27
3,48 3,40
1,13 1,24
3,59 3,44
2,97 2,82
2,24 2,10
Wesel
Emmerik
Lobith
Nijmegen
St Andries
Arnhem
12,25 12,11
9,77 9,64
4,23 4,10
9,50 9,38
Vreeswijk lw 0,00
Weetervoort 10,16 10,03
Deventer 3,74 3,65
Kampen 0,16 0,19
Eysden 47,35 47,22
Maastricht 42,25 42,08
Grevenbicht 29,18 29,11
Vento 11,78 11,60
Grave (sluis) 6,79 0,00
St. Andries 1,17 1,19
Hoogwater Ned. Zeehavens
.(Oud* Amaterdamicha t|jdX
Delfzijl
Terschelling
Harllngen
Den Helder
IJmulden
Hoek v Holland
Scheveningen
uwershaven
WemeldlngO
2.60 15.10
0.45 12.40
8.Ö0 22.20
7.52 20.29
alles wordt ook beklemtoond, 'doordat een klelnd
kring de propaganda voor Van Ostayen hardnek
kig voortzet, om hem alsnog de waardeering t«
bezorgen, welke hem bij zijn leven maar al te
veel ontbroken heeft. In het voeren van een der
gelijke propaganda kennen de Vlamingen huil
weerga niet. Het art. van de Ryck is er een frag
ment en een belangrijk fragment van.
Het begint met eenige levensbizonderheden vart
Van Ostayen.
Paul van Ostayen is een kind van Antwerpen,
waar hij 22 Februari 1896 geboren werd. Hij
liep op het atheneum aldaar en toonde zich een
slechte leerling, maar vervuld van dorst naar
kunst. Hij was vurig flamingant en schreef verzen.
Omdat de Studies waarschijnlijk te veel inspan
ning eischten. zette hij ze stop en werd stadhuis
klerk te Antwerpen (1914—18). De oorlog met
zijn ellende en geestelijke verwarring heeft Vaa
Ostayen doen rijpen als mensch en als dichter.
Hij werd een verzetsmensch tegen wat de vorige
generatie van het leven had gemaakt. In zijd
bundel Music-Hal! (1916) vinden wij daar
van de eerste uitingen. Veel plezier beleefd*
Paul niet van zijn debuut: de kritiek was ver
nietigend. zijn vader wees hem de deur.
In 1918 kwain Het Sieujaal. In dat jaa*
werd hij ook uit de Antwerpsche dienst ontsla
gen als activist en vertrok hij naar Berlijn. Na
twee jaar vestigde hij zich weer te Antwerpen als
kunsthandelaar met zeer geprononceerd expressio
nistische opvattingen.
Bezette Stad verschijnt; daarin zijn Vad
Ostayen's oorlogsherinneringen vastgelegd, maaf
in een vorm, die geheel afweek van de gewone:
geen leestcekens, druk in verschillende lettersoor
ten. woorden op hun kop gezet en averechts
gedrukt.
In 1922 droeg dr Jozef Muls hem op de
Kroniek der Nederl. Letteren tc schrijven in hit
tijdschrift „Vlaamsche Arbeid". Dr. Mcls werd
Van Ostayen's eerste propagandist, droeg hem
reeds in 1922 echter vergeefs voor cie Van
Loonprijs voor.
De weinige levensjaren, die den jongen a'chter
gegund waren, heeft hij goed bes'rezd, Acn vel«
tijdschriften gaf hij medewerking, vele bundels
verzen en proza deed hij het liaht zien: rfDe
feesten van angst en pijn", „Eerste boek van
Sdimoll", „Appendix", „Krihes", „Proza",
„Vogelvrij", jDe Trust der vaderlandsliefde",
„Het Bordeel van Ika Loch en andere grotesken",
„Brieven uit Miavoye", „Kleine Diergaarde voor
kinderen van nu", ,;De Bende van de Strook",
„SeJf-defense"
Een groot deel van dit werk verscheen eerst
na Van Ostayen's vroege dood. In 1927 tastte
de tering hem aan. De dichter vestigde zich in
Miavoye-Athée, maar het mocht niet baten. Van-
het sanatorium richtte hij nog een tijdschrift
samen met G. Burssens, E. du Perron e.a.:
on tuur. maar 18 Maart 1928 „stierf hi)
stilletjes en alleen, opgeleefd, maar niettemin
moedig, na gedurende zijn beele leven miskent te
zijn geworden." In 1932 werd zijn stoffelijk over-
sahot naar Antwerpen overgebracht. Het Ant
werpsche bestuur eerde den dichter, dien het eer
tijds bfoodeloo? h*d gemaakt, met een gratis graf,