•ISgÉ^
«ÊDh
Chr. Letterkundige Kringen
s WOENSDAG 12 JUNI 1935
DERDE BLAD PAG 9
NAT. VEREEN. „FRO REGE"
Aigemeene vergadering te Utrecht
lauwheid en laksheid moeten we
afschudden, zegt de voorzitter
De gisteren te Utrecht gehouden a'gemec
3 vergadering van de Nationa e Vereenl-
ging „Pro Rege" werd dooi den voorzitter
Ds. T. J. Hagen van Delvt geopend met een
rede over
algebeele toewijding
Voor ons. en tegeno er ons, en rondom
is aldus spr. 6taat een machtige
rijand. Het lijkt in onzen tijd, alsof de te-
nstand tegen Gods Koninkrijk ai intensie
ter wordt en al grooter afmetingen aan
leemt. Waar we geen vijanden verwachten.
;omen ze onverwachts opduiken. Waar we
neenden veilig te kunnen gaan, omringen
ms de gevaren.
Nederland is in gevaar.
Kazerne en schip ijder. groote schade, ook
J is het gezag wel eenigszins in eere
ïersteld.
Onze gezinnen dreigen te gronde te gaan.
Zelfs de Oranje kokarde i6 niet altijd meer
»n veilig symbool.
Van vele kanten legt men het toe op de
indermijnnig van het gezag, dat in de sou-
rereiniteit Gods zijn croud vindt; op hel
erzijde zetten van de kerk van Christus; op
ie berooving van de hei igste goederen; op
iel wegnemen van de vrijheid; op de red
ling van de menschheid zonder God.
En tegenover die vijand, die met driest-
jid en dolheid /oorwaarts marcheert, en al
icent victorie te kunnen kraaien, staat
lechts een kleine schare van trouwe be-
jders.
Ook in onze weermacht is dat getal zeer
*klein.
En dat kleine getal is nog dikwij's zonder
■^Igeheele toewijding.
I Evenals eenmaal Ananias en Saffira
Iwaarvan spr. bij den aanvang gelezen had
It- afschrikwekkende voorbeelden.
1 Och. die twee waren niet geheel zonder
liefde voor de zaak des Heeren. Maar hun
Eigen ik met al zijn gierigheid en zelfzucht
■Meef hun in den weg staan. Ze konden zich
rom niet geheel geven, niet met algehee-
toe wijding.
Of er ook onder ons niet zulken zijn?
0 weet dan, dat God dergelijke wapendra-
irs niet kan gebruiken; dat Hij ze oor-
veroordee t.
wapendrager moet geheel in den
lenst van zijn Meester zijn. Slechts op Zijn
immando letten; met lichaam en ziel zich
in Hem toewijden.
Een heerlijk voorbeeld vinden we daarvan
1 het vervolg van Hand. 5.
De discipe en gaven zich zoo geheel, met
inzet van hun gansche leven, dat de
leilige geest door hen groote krachten en
onderen kon doen.
Want zie, de Heilige Geest wil niet in ons
men en wil ons niet als Zijn instrumen
gebruiken, indien we onze harten miet
Villen reinigen van de zonde, van zelfzucht
W a le ongerechtigheid.
j»' Maar wanneer we dat wel doen, dan zal
na)jie Geest ook ons vervullen, ook ons tot
7 onaardige strijders maken,
tingl Dan zullen we in de weermacht nog won-
dinïeren kunnen doen.
ger5 Dan zullen we onze kameraden tot onzen
Jioning brengen.
'n,; Dan zul len we tot een zegen zijn voor
fceer en vloot.
Onder dit beding dus. Dat we al a lauw-
lid en lakschheid van ons afschudden. Dat
e de halfheid laten varen. Dat we ons ge-
ieI*en. met a'.geheele toewijding, aan onzen
en [onfng, die ons kocht met Zijn bloed.
De Heilige Geest schenke ons Zijn genade,
..bm met die toewijding bezield te zijn.
Dl De voorzitter heette vervolgens welkom
An vertegenwoordiger van den minister van
lefensie, luit ko onel J. ie Iongh. Comman
lant Korps Luchtdoelart. te Utrecht.
Na de voorlezing der notulen en behande
ling der notulen kwamen
Jaarverslagen
n bespreking. Aan dat van den secretaris,
ten heer N. A. Schuman, van Amsterdam
1 ntleenen we, dat de arbeid vele moeilijk-
te*Jeden ondervindt
Het aantal afdeelingen steeg van 109 tot
10; het aantal leden ging iets achteruit
Al. van 6275 tot 5979. Uit het jaarverslag
'PB' an den penningmeester, den heer E. Ja n-
1C e n, blijkt dat er een tekort is van f 406.73.
cclle uitgaven beliepen een bedrag van
3497.96. Beide verslagen werden goedge-
eurd.
Over de wijze van stem uitbrengen op de
j lgemeene vergadering, waren door verschei-
Tenen afdeelingen voorstellen ingediend. Na
Jreede bespreking werd bes'oten voortaan
oor elke 25 leden van een afdeeling één
ac'{item te doen uitbrengen.
De aftredende bestuursleden, de heeren:
>8. De Bruijn, E. Jansen, C. Oranje, J. de
fries en N. A. Schuman, werden in het
loofdbestuur herkozen.
Middagvergadering
werd de vergadering her-
het gemeenschappelijk zingen van
jTsaim zoo vers 1. De heer H. Bolle, van
imersfoort .sprak vervo gens over: „De taak
&n den Proregiaan in de Kazerne". Na 20
tor, moest spr. constateeren, kent nog niet
ider Proregiaan zijn werk. Dit komt vooral
oor de groote moeilijkheden die aan den
rbeid vatszitten. De burger- en militaire
fdeeling moeten elkander aanvullen. Een
roote taak heeft vooral de militaire afdee-
ing, om straks het vloekverbod te doen
li andhaven. De dienstplichtige leden moeten
rbeiden in hun onmiddellijke omgeving.
Alle Proregianen moeten zich belijders
Donen van Christus, en zel'f het goede voor
eeld geven. In naam van den Koning der
oningen, besloot spr., versaagt niet.
Toespraken
Namens de Synodale commissie der Ned.
lerv. Kerk werd een kort woord van mee-
even gesproken door Ds. Verweijs, van Breu-
/jj elen. De voorzitter sprak daarvoor een
7oord van dank en betuigde zijn erkentelijk
heid voor het aanwezig zijn van een verte
inwoordiger van de Deputaten der Geref.
erk. Generaal Havelaar.
Ds J. Kremer, van Ede sloot de verga-
ïring met een geestdriftig slotwoord.
NED. LUTHERSCHE
JONGELINGSBOND
Bondsvergadering te Den Haag
De traditioneele jaarlijksche vergadering
von den Ned. Luthersrhcn Jongelingsbond
is met de Pinksterdagen te Den Haag ge
houden, waarbij de afd. „Timotheus' als
gnstvrouwe optrad.
Nadat Zaterdagmiddag een hartelijke be
groeting had plaats gehad in „Excelsior"
volgde 's avonds een feestelijke samenkomst
in hetzelfde gebouw.
Zondagmorgen werd in de kerk op den
I.uthersrhen Burgwal een godsdienstoefe
ning gebonden, met als voorganger Ds H. C
Z w a li I e r, die een predikatie hield naar
aanleiding van Hand. 2 4a. Het Lutherselu
Zangkoor o.l.v. den heer Ba ank, verleende
zijn medewerking bij den dienst.
's Middags werd in „Excelsior" de eerste
Bondsvergadering gehouden waarin Ds
Riemers, uit Bussum, sprak over „Een
heid", terwijl 's avonds een afgevaardigden-
vergadering werd gehouden. O.m. werd be
sloten, dat de volgende jaarlijksche verga
dering in Amsterdam zal worden gehouden.
Voorts werden drie bestuursleden, die moes
ten aft-eden, herkozen, terwijl een varature
bleef voortbestaan. Uit het financieel ver-
s'ag bleek, dat het batig saldo f 3000 be
draagt
Referaat Ds C. F. Nolte
Maandagmiddag heeft Ds C. F. Nolte,
uit Middelburg, in de Kievitskerk te Wasse
naar, een referaat gehouden met als onder
werp: „De roeping der Kerk ten opzichte
van overheid en volk".
Aan de hand van de historie liet spr. uit
komen, dat de verhouding tusschen Kerk
en Staat ahijd een cier meest netelige vraag
stukken is geweest welke er hebben bestaan
Eenmaal was er een tijd. dat de Kerk
zulk een vooraanstaande positie innam, dat
gesproken werd van ,.de maan (de Keizer 1
die haar licht aan de zon (de Paus) ont
leende". Doch bij de opkomst van het natio
nalisme boette de Kerk een groot deel van
haar macht in, zoodat ze aan het einde van
de Middeleeuwen al sterk in aanzien ver
minderd was.
Trots dat bleef de Staat zich, ook in de
eeuw der Hervorming, er van bewust, een
taak te hebben to.v. de zedelijke goederen.
Zoo moesten jongelingen, die in het huwe
lijk wilden treden, het Onze Vader kennen,
de Tien Geboden e.d. Later veranderde ook
dit. De vroegere opvatting, dat de godsdien
stige aangelegenheden niet aan den leek kon
den wo-den toevertrouwd, geraakte afgedaan
Thans achtte men zulks zeer wel mogelijk
en wie zou daarmee anders worden belast
dan de hoogste leek in den Staat: de Vorst.
De praktijk leerde, dat men aldus op den
verkeerden weg was, betgeen bv. bleek uit
de aanstelling van predikanten, waarbij
nu niet allereerst de kwaliteiten als dienaar
Gods werden getoetst.
Nog erger werd de situatie by het door
breken van de zuiver liberale opvatting: een
vrije Kerk in een vrije Staat. Daarbij stelde
de Staat zich op het standpunt, in 't geheel
geen taak meer te hebben t.a.v. de zedelijke
dingen. Dat de Kerk recht had (en heefti
van de Overheid te verlangen, dat zij zich
er van bewust moet zijn haar gezag te ont-
leenen aan God. daarom bekommerde die
Overheid zich niet. Zoodat op den duur ver
zet van de Kerk niet kon uitblijven. De
strijd ging hier tenslotte tegen den abso-
lulen Staat wiens ideeën ontleend zijn aan
een Hegel en een Spinoza. Een bewijs, dat
de Kerk niet tegen windmolens vocht lever
de het manifest van de Belijdenissynode
van 1935.
Aan het einde van zijn referaat wees spr.
er op, dat de Kerk ten allen tijde een die
nende taak heeft, doch dat zij van de Over
heid eischen mag, haar te steunen als het
gaat om het behoud der hoogste goederen,
die een volk bezit Dit kan slechts land en
volk beide ten goede komen.
Na afloop hiervan volgde een bespreking,
waarop weer naar Den Haag vertrokken
werd en de sluiting der Bondsdagen volgde.
DE WERKLOOSHEID IN
OOST-IN DIE
Voor Europeanen zijn tha~s
io.ooo plaatsen tekort
Regeering stelt gelden
beschikbaar
BATAVIA, S Juni (Aneta). Bij den Volks-
raad is de vierde aanvullende begrooting
van justitie ingediend, waarbij voor het
tweede hoofdstuk de uitgaven voor het kan
toor van arbeid verhoogd zijn met een be
drag van f 600.000.
Deze verhooging wordt omschreven als
„Bijdragen in de kosten van voorzieningen
ten behoeve van werkloozen".
Tegelijk is met deze aanvullende begroo
ting aan den Volksraad een uitvoerige nota
aangeboden, waarin een ovei-zicht wordt ge
geven van het werkloosheids-vraagstuk in
Nederlandsch-Indië, benevens een volledig
werkplan wordt gegeven tot bestrijding van
de werkloosheid.
In dit rapport wordt geconstateerd dat,
voor de mannelijke Europeesche bevolking,
van den leeftijd liegende tusschen 20 en 55
jaar, thans 10.000 plaatsen te kort zijn. Hier
naast is aangegeven dat de omvang van de
werkloosheid in de Inheemsche en Chinee
sche samenleving zelfs niet ten naastenbij
bekend is.
Het werkplan beoogt de volgende doel
einden:
Ten eerste voorkoming van verdere uitr
breiding der werkloosheid; ten tweede,
leidelijke plaatsing of herplaatsing; ten
derde, voorkoming van het ondergaan van
hen, die niet meer voor een plaatsing in
aanmerking komen.
In de normale jaren bedroeg het aantal
plaatsbare Europeesche werknemers in over
heidsdienst 1200 per jaar, thans bedraagt
dit aantal slechts 400.
Heet aantal volwaardige geschikte oudere
Europeesche werkloozen wordt op twee
duizend geschat hetwelk verontrustend
wordt geacht.
Voor de uitbreiding van bedrijfjes, opge
zet door dc Indische Mij. voor Industrieele
Werkverschaffing, is een bedrag van
f 50.000 aangevraagd. Een zelfde bedrag is
aangevraagd voor de technische opleiding
van werkloozen. Deze laatste maatregel
geldt in het bijzonder voor Inheemsche en
Chineesche werkloozen.
Het plan ornvat de stichting van werk
kampen, centrales voor drie voornaamste
bevolkingsgroepen, waarvoor f 150 000 zal
worden besteed, kolonisatiekainpen met een
uitgave van f 15.000 en te werkstelling in
den kleine® landbouw, waarvoor f 50.000
zal worden toegestaan.
Voorts moet f 300 000 worden bijgepast
voor de fondsen van het Centrale Comité
ter bestrijding van dc werkloosheid, tenge
volge van de mindere stortingen door den
Ondernemersbond en uit het N.I.V.A.S.-
fonds, tevens tot dekking van het geraamde
tekort over 1035
In totaal zal in 1935 voor do bestrijding
der werkloosheid een bedrag van f 972.000
benoodigd zijn.
Tot de conclusie in deze nota vastgelegd,
Stork krijgt mooie order
Fabrieksinstallatie op Malakka.
Naar wy vernemen, heeft het Agentschap
Amsterdam der Machinefabriek Gebr. Stork
Co. N.V een dezer dagen de opdracht
gekregen voor de levering van een complete
palmoliefabriek op Malakka, voor rekening
der Société Financière des Caoutchoucs te
Parys.
Deze fabriek, die bestemd is voor de olie-
palmonderneming Johore Labis en verreweg
de grootste in haar soort in Malakka zal
worden, krygt een voorloopige capaciteit
15.000 ton palmolie per jaar, d.w.z. voldoende
om de productie van een oliepalmen- aanplant
van ongeveer 5000 H.A. te verwerken, terwijl
het de bedoeling is, dat later aanplant en
fabriekscapaciteit verdubbeld zullen worden.
De opdracht voor buitenlandsche rekening
voor deze levering naar een Britsche kolonie,
welke niet alleen de geheele olie-installatie,
I doch ook krachtstation, gebouwen, lorrie-
materieel etc. omvat, mag zeker als eer
groot succes voor onze Nederlandsche indus
trie beschouwd worden. (Zooals bekend, zijn
de 4 grootste palmolief abri eken op Malakka
eveneens door Stork gebouwd).
jaarvergadering a.n.w.b.
De a.N.w.b., Toeristenbond voor Neder-
and, zal 5, 6 en 7 Juli te Leeuwarden zyn
aarlijksche algemeene vergadering houden.
PAJMEKASAN, 11 Juni (Aneta). Te Soe-
'"fttenep is naar aanleiding van fraude Kaden
'^Pringo Koesoemo in preventieve hechtenis
festeld. De gearresteerde is mantri bij den
Provincialen Veeartsenijkundigen Dienst en lid
ton den Regentschapsraad.
De bezuiniging bij de Spoorwegen
Exploitatiekosten gehalveerd sedert 1921
In de afdeeling der Eerste Kamen is bij
de behandeling, van de begrooting van het
Verkeersfonds wederom tot uiting gekomen
de bezorgdheid omtrent de tekorten van het
spoorwegbedrijf. De vvensch werd daarbij
uitgesproken, dat het aanpassingsproces in
nog sneller tempo zal worden voortgezet
De Minister van Waterstaat zegt nu in de
memorie van antwoord, dat deze vvensch
uiterst moeilijk zal zijn te vervullen na de
reeds zoo forsche bezuiniging op de uitga
ven, welke is toegepast.
Sedert 1921 zijn de jaarlijksche ex
ploitatiekosten tot ongeveer de helft
verminderd, hetgeen neerkomt op een
bedrag van meer dan 90 millioen.
De regeering is evenzeer bezorgd omtrent
de nog steeds voortdurende tekorten, doch
het verontrustende is, zoo merkt de minister
op, dat de oorzaken van de daling der ont
vangsten der Spoorwegen grootendeels ont
snappen aan den invloed van wetgever, re
geering en directie der N.S. Zoolang de
crisis blijft voortduren, zal verdere daling
blijven dreigen.
De minister overweegt intussohen
maatregelen, waardoor eenerzijds het
personenverkeer aantrekkelijker wordt
gemaakt anderzijds de bezuiniging op
de explotatiekosten nog verder kan
worden doorgevoerd.
behooren o.m.: dat de import van buiten
landsche arbeidskrachten ontwrichtend op
de Ned-Indische arbeidsmarkt werkt. De
vraag naar arbeidskrachten van particuliere
zijde is normaal, doch overwegend op im
port-krachten gericht. Het aanpassings
proces in de particuliere bedrijven heeft
grootendeels zijn beslag gekregen. De af
stooting van werkkrachten uit dit particu
liere bedrijf is nagenoeg tot staan gekomen
en heeft plaats gemaakt voor een bevredi
gende vraag.
De vraag naar arbeidskrachten van de
zijde der overheid is abnormaal laag en te
schatten op een tekort van 8 900 werk
krachten per jaar. Hierin ligt naast den
import van vreemde arbeidskrachten de
rechtstreeksche oorzaak van de jeugdwerk
loosheid.
Voor de overheid is het aanpassingsproces
nog niet voltooid. De redelijke verhouding
tusschen het aantal beschikbare functies en
het aanbod van werkkrachten is door de
crisis ernstig verstoord.
Het rapport wijst er nog op, dat ook an
dere factoren, als b.v de indianisatie, een
toenemende invloed uitoefenen op het
werkloosheidsprobleem.
BATAVIA, 11 Juni, (Aneta). De consul
van Italië vropg aan liet gouvernement toe
stemming voor de werving van eenige dui-
zende Inlanders ten behoeve van den aan
leg van wegen in Somaliland.
De reqeering weigerde inwilliging in over
eenstemming met de politiek, welke reeds
twintig jaar is gevolgd om werving niet ver
der uit te breiden dan met die kolonién,
waarmede reeds van oudsher werving
plaats vond.
.waker Oumonj besta"0"" roe|k-
f)U:Te««oPP'>"9 ^ee\e9es.=-".-- d.
^pV^enna' „ewonden vnj»>"d„ U*
Jan Uw m9 ftkh verg'r is een
bron VOO Voort,
T foftètel U^9e;teireid.o-keu:tn9eoi=lao.
s eo Dro9ls,en'
„„Wen do. U eo
Per 1A v
Ter elfde Pinksterconferentie
op Woudschoten bijeen
Opgewekt leven in het Verbond
Opening
Voor de elfde maal vergaderde het Ver
bond van Chr. Letterkundige Kringen ge
durende de Pinksterdagen, ook uu weer in
het Conferentie-oord der N.S.C.V. te Woud-
schoten. In tegenstelling met andere jaren
waren thans meerdere kringen uit 't Noor
den en Oosten des lands vertegenwoordigd.
Het aantal deelnemers bedroeg tegen de
honderd
Zaterdagmiddag opende de voorzitter, de
heer J. J. d e D i e, uit Leiden, de conferen
tie. Het openingswoord was een weerspiege
ling van het opgewekte leven in het afge-
loopen jaar. Zoowel door kringwerkzaam
heden als door de arbeid der auteursleden
was het een vruchtbare periode in het ver-
bondsleven.
Lezing drs D. J. Galle
De eerste avond was gewijd aan het on
derwerp „Verantwoordelijkheid bij literair
genot", aan de hand van de volgende stel
lingen:
1. Het genieten van poëzie en proza leidt
tot de begeerte om inzicht te verwerven in
den aard der moeilijkheden, die zich bij deze
geestes-werkzaamheid voordoen. Achter
grond van deze begeerte is voor den Chris
ten het bewustzijn, dat ook deze levens
uiting een deel moet zijn van de vervulling
van zijn roeping.
2. Tot verheldering van dit inzicht zal het
in het algemeen weinig vruchtbaar zijn, om
gezamenlijk te spreken over „het wezen der
schoonheid, der kunst, der Christelijke
kunst". F.r is meer wysgeerige ontwikkeling
noodig, dan waarover wij als kringleden
geacht kunnen worden, te beschikken, om
deze problemen door te denken en te be
spreken. Hot is doel tref fender de vraag te
stellen: Hoe moet ik als Christen staan
tegenover een bepaald literair kunstwerk of
een bepaald schrijver?
3. Voor een antwoord op die vraag is het
wel nuttig zich een denkbeeld er van te
vormen, hoe een literair kunstwerk ont
staat De niet-kunstenaar loopt echter daar
bij groot gevaar te oordeelen als een blinde
over kleuren. Het is daarom juist en veilig
na te gaan, hoe dichters en romanschrijvers
zelf zich hebben geuit over hun literaire
productie. Uit die uitingen valt af te leiden,
dat he+ literair kunstwerk gedeeltelijk on
bewust, gedeeltelijk bewust tot stand komt
en een geheel is, dat gegroeid is, doordat
vage gewaarwordingen door het woord tot
duidelijke bewustheid zijn gekomen.
4. Het literair vermogen is een natuur
lijke gave en de historie van verleden en
heden wijst uit, dat deze meer voorkomt
buiten dan binnen den kring der geloovigen
Het is onjuist te hetoogen, dat dit andere
zou moeten zijn. We hebben dit te eerbiedi
gen en bewonderen als een onderdeel van
de historische ontwikkeling dei zondige
mensch ïeid, waardoor God Zichzelf verheer
lijkt. ook buit *n Zijn Gemeente. Ook hij den
Chrislen-kunstenaar wordt de rijkdom van
zijn geestesuiting bepaald door algemeen
menschelijke begaafdheden. Ook zijn uiting
blijft onderworpen aan de zonde, maar zal
meer den Geest van Christus openbaren,
naarmate hij dichter bij God leeft
5. Bij hei literair genieten komt dus de
lezer in innig contact met een persoonlijk
heid, die het vermogen bezit zijn geestes
inhoud, zijn gevoelens, zijn verbeeldin
gen, zijn denkbeelden scherp aan ande
ren bewust te maken en daardoor in staat
is in bijzondere mate, opzettelijk of onop
zettelijk, invloed op anderen uit te oefenen.
Bij dit contact zijn wij geroepen tot een
critische houding, d.w.z. lot een indringing
met behoud van eigen zelfstandigheid.
Dit legt den plicht op om zoo zuiver moge
lijk de bedoeling van den schrijver in ons
op te nemen.
Wij zijn geroepen bewonderend na te
speuren, wat ondanks de zonde als uiting
van schoonheid in het kunstwerk aan
wezig is.
Wij zijn echter tevens verplicht de levens
beschouwing van een dichter of schrijver,
zooals die in het kunstwerk tot uiting komt
te toetsen aan ons inzicht in den wil van
God en ons af te vragen of en in hoeverre
de uitingen van den kunstenaar in over
eenstemming zijn met Gods Openbaring en
zoo de zonde als zonde te herkennen en te
haten.
6. Het bewustzijn van den plicht, om al
leen op deze wijze literatuur te genieten
wordt gesteund door het besef dat ook het
kunstwerk op zichzelf een zelfstandig be
staan heeft en ook op het oogenblik van
onze lectuur open ligt voor de oogen van
God, Die ons ook op dat oogenblik roept om
Zijn Wil te doen.
7. Naar deze wijze van literatuurgenot
hebben wij opzettelijk te streven. Die op
zettelijkheid kan ons literair genieten be
lemmeren. Ook hij deze geestesactie is de
spontaneïteit echter grooter, naarmate in de
kern van ons wezen door de genade van
Christus voor ons als kinderen Gods plicht
Is gegroeid tot behoefte.
De bespreking van dit onderwerp werd be-
heerscht door de vraag of de verantwoorde
lijkheid den Christen bij het literair genot
beperkingen oplegt, over welke vraag zich
een levendige discussie ontwikkelde.
De Zondag werd als gewoonlijk
voor Kerkbezoek, 's Middags stelde het weer
de conferentiegangers in de gelegenheid do
causerie van
Dr W. A. P. Smit over Vondel
aan te hooren op een rustige plek in het
bosch. Spr. wees op het feit, dat de huidige
Vondelstudie voornamelijk in handen is van
de Roomsch-Katholieken onder leiding van
den bekwamen prof. Molkenboer. Reeds het
feit, dat de Universiteit te Nijmegen een
leerstoel heeft voor de bij uitstek Protestant-
sche zeventiende eeuw, moet onze aandacht
trekken. Spr. ziet het gevaar, dat de Room-
sohe interpreteering van Vondel leidt tot
een eenzijdige waardeering van zijn bekee
ring en beteekenis. Hij vestigt in het bij
zonder de aandacht op Vondels levenshou
ding als Doopsgezind Christen en de door
werking daarvan in zijn werk óók nd zijn
bekeering. Spr. hoopt op de steun van vak-
genooten en literair belangstellenden bij 1
bestudeeren van dit belangrijke werk. I
De dag werd besloten met een korte .Aan
dacht" in de kapel, met medewerking van
een dameskoortje onder leiding van de orga-
niste mej. Jongsma.
Referaat mx N. Stufkens
's Maandagsmorgens refereerde mr N.
Stufkens over het onderwerp: „De Chris
ten in de Cultuur".
Spr, definieert „Cultuur" als de harmoni
sche ontplooiing van de lichamelijke en
geestelijke vermogens van den mensch in
dienst der humanitas. Voorzoover dit cul
tuurleven geschiedt buiten de verhouding
tot Gods beloften (verzoening en herstel)
herkent de mensch zichzelf niet als zondaar
waardoor door hem de cultuur wordt
aangegrepen als gelegenheid, zioh in eigen
kracht tegenover God te handhaven. De
Christen, die in het cultuurleven staat, be
vindt zich in de spanning tusschen deze
zelfhandhaving en de gehoorzaamheid. Zien
de op hej gevaar, dat zijn cultuurwerkzaam-
heid meebrengt, kan hij er toe komen de
cultuur te verzaken. Maar hierin wordt de
scheppingsbelcfte Gods losgelaten. Ander
zijds kan activiteit in de cultuur gemakke
lijk leiden tot een .torenbouw van Babel".
De eerste helft van de 19e eeuw gaf een
toestand te zien, waarin de Christen-dich
tere cultureel nog meetelden doordat ze
zich midden in het leven van hun tijd durf
den plaatsen. Later voltrok zich toenemende
saecularisatie van de cultuur het open
bare cultuurleven geraakte los van de Kerk
en het Christelijk volksdeel isoleerde zich.
We staan bhans voor de gevolgen van Jeze
afzondering. Spr. ziet het als een gevaar,
wanneer dit Christelijk isolement innerlijk
wordt aanvaard als een normale toestand.
(Christelijke organisatie). Hoe moet
houding zijn? De Christen aanvaarde in ge
hoorzaamheid de scheppingsbeloften Gods
hij sla in een verhouding van solidariteit
met de werel j in wereld, volbrenge er zijn
cultureele taak evenwel in het besef daar
in te leven van de genade Gods. Dan is er
geen aanleiding noch voor angst ten opzich
te van de wereld daarbuiten nooh voor
zelfvoldaanheid naar binnen. De arbeid in
de sfeer der humaniteit is dan van de hoog
ste ernst, de Christen is volledig cultuur-
mensch, maar deze ernst is niet de laatste
ernst. Het al of niet gelukken ligt in Gods
hand. Deze critische en toch volkomen open
houding, is de eenig juiste, omdat ze ge
hoor/aamheid aan de apostolische opdracht
van Christus vei langt.
Een zeer uitvoerige bespreking gaf spr.
gelegenheid enkele punten te verhelderen,
en bewees een ernstige belangstelling voor
het ontwikkelde standpunt.
Voor de derde maal was aan de kring
Delff toevertrouwd de opvoering van
openluchtspel, waarvoor ditmaal gekozen
was Vondels ..Josef in Dothan".
Te voren hield de spelleidster, mej. L.
Soetekouw, een inleiding over dit treur
spel. De voordracht was zeer loffelijk en
droeg de sporen van veel loewijding. Met
de grootste aandacht werd door Je vele
aanwezigen de opvoering gevolgd. Na afloop
werden de spelers hartelijk gehuldigd.
Van de op de conferentie aanwezige
auteurs, F.lly van Buurcn, Rie van Rossum,
Phé Wijnbeek, Jo IJpma, H. de Bruin, K
Heeroma, Tony Lammens, Jilles Limburg,
P. J. Risseeuw, Jan Roselaar en Anne de
Vries, lazen verschillenden uit eigen werk.
Voor de literaire wedstrijden waren boek
prijzen beschikbaar gesteld door de heeren
Uitgevers Bosch en Keuning te Baarn, Cal-
lenbach, Nijkerk- Daamen, Den Haag: U.M.
Holland, Amsterdam en J. H. Kok te Kam
pen.
Des avonds om negen uur werd de con
ferentie, die een uitstekend verloop had,
door den voorzitter gesloten.
DONDERDAG, 13 JUNI
HUIZEN 1675 M. 8.00 KRO. 10.00 NCR\.
11.00 KRO. 2.00 NCRV. 8.00 Gram.pl. 8.30—
9J0 K-oderm-s 10.00 Gram.pl. 10.15 Morgen
dienst o.l.v. Ds. A. Zwiep. 10.45 Gram.pl,
11 3012.00 Godsd. haifuur. 12.15 Orkest-
concert en gram.pl. 2.00 Handwerkcursus. 3.00
3 45 Orgelspel R. Packer. 4.00 Bijbellezing
Ds G. Mu.der. mmv bariton en orgel. 5.00
Handenarbeid v. d. jeugd. 5.30 Chr. Liederen-
uurtje door Mevr. C. Labberté-K ts en Mej. C.
de Jager mmv v.oo! en orgel. 6.30 Fr.esche
causerie. 7.00 Ned. Chr. Persbureau. 7.15 Re
portage. 7_30 Journ. Weekoverzicht. 8 00 Vaz
Dias. 8.05 Utr. Chr. Mannenkoor olv P
Hespe 9.00 Causerie P. M. Legène. 9.30
Gram.pl. 9.55 Vaz Dias. 10-00 Ccncert J. Hek
ster (viool), J. Aerts (cello) en J. Ligtelijn
(piano) 11.0011.30 Gramofoonmuziek,
HILVERSUM 301 M. AVRO-uitzending. 8.00
Gram pl. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gcam.pl,
10.30 Ensemble Lismonde. 11.00 Knipcursus
Kinderkleeding. 1130 Vervolg coorert. 12-30
Cantabdé-orkest oJ.v. E. Beeckman. 2.00
Voordracht. Adr Canivez. 2.20—3.45 Omroep
orkest ol.v. N. Treep mjn.v. Lina FaLk
(zang) en E. Veen (piano). 4.00 Voor zieken
en ouden-van-dagen. 430 Gcam.pl. 4.45
Radiotooneel voor k oderen. 5.30 Kovacs Laios
orkest en gram.pl. 6 30 Sportpraatje H. Hol
lander. 7.00 Vervolg Kovacs Lajos. 7.30 J. V,
Steeden: Van wind en water. 8.00 Vaz Dia*
9 05 „De Zomer" uit Haydn's „Jahreszeiten",
m.m.v, solisten, Toonkunstkoor Bussum en hef
Omroeporkest o.l.v. E. W. Mulder 8.45 ..De
vrede van het land", rad^ozomerspel van Mr.
A W. Kamp. 9.30 Kampeer- en Trekkers-
liedjes door leerl.ogen der HBS aan de Nieuw»
Duinweg te Scheveningen o.l.v. Dr. G. Brou-
wec. A. d. vleugel. Mevr. J. Brouwervan
Zanten. 9 45 Gram.pl 10.20 AVRO-Decibeis
o.l.v. E. Meenk. 1-1.00 Vaz Dias. 11.101200
Uit „Atlanta", R'dam: Ensemble Lydia Pe-
trowna mjn v. Son ja Bogdanowna (viool).
DROITWICH 1500 M. - 10 35-10.50 Morgen
wijding. 11.25 Orgelspel H. Croudson. 11.50
Gcam.pl. 12.10 Het Rutland Square en New
Victoria Orkest olv N. Austin. 1.20 Gram.pl.
2.20 Imperial Hydro Hotel-orkest olv R.
Smythe. 3 20 Vesper. 4.10 Gram.pl. 5 05 Orgel
concert L. Crosthwaite. 5.35 Ca sa ni-Club
orkest olv Ch. Kunz 6.20 Berichten. 630
Bach-concert. 7.10 Duitsche les. 7.40 Gcam.pl.
730 Lezing. 6.20 „De White Coons" in hun
repertaire. 9.20 Berichten. 9.50 Reportage vao
Aldershot Taptoe. 10.45 Korte Kerkdienst.
11.00 Declamatie. 11.15 Bndgewater Kw-otet.
11.45—12.20 Reportage van de Aldershot
Taptoe.
RADIO PARIS 1648 M. - 7.20 en 8 20 Gram.pL
12 35 Kamermuziek olv Doyen. 5.05 „Les
plaldeurs". spel van Racine. II. .L'épreuve",
spel van Marivaux. 9.05 „Le martyr de Saint-
Sébastien". spel van d'Annunzlo. muziek van
Debussy. Mmv. solisten, het Raugel-koor en
bet Nat. Orkest oJ-v, Inghelbrecht Hierna,
ïyiuziek.
KALUNDBORG 1261 Meter. 12.20—2.20
Strijkorkest olv Thyregod. 3.205.05 Concert
uit rest. „Ritz", 8.20 Zangspel olv E Reesen.
9 35 Fluitrecital, 10.05 Vocale duetten. 10.40
11 20 Balletmuziek door het Omroeporkest
olv E Reesen.
KEULEN 456 NL - 6.35 Orkestconcert. 12.20
Weragkamerorkest olv Hagestedt. 2.20 Cco-
oert. 4 20 Kwartetconcert. 5 20 Emdé-orkest
olv Schröter en solisten. 7.40 Volksliedecen-
concert 835. Omroeporkest olv Rosbaud. 9.20
„Von des alten Handwerks Recht und Ge-
wohnheit", programma van H. Herkrath. 10.50
—12.00 Muziek.
ROME 421 M. 9.10 „Adriana Lecouvreur"
opera van Cilea. Orkestleiding: Tansini. Koor
leiding: Conca-
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 Mj 12 20
Gram.pl. 12.50 Salonorkest olv Walpot. 1.50
—2.20 en 5.20 Gram.pl. 630 en 7 35 Salon-
orkest olv Walpot 8.20 Symphonieconcert olv
André. 1000 Reportage v. d Taptoe te Al
dershot 10.53-11.20 Gram.muz. 4S4 M.t
12.20 en 130—2.20 Constantin-orkest. 5 20
Orgelconcert. 6 05, 6 50 en 7.20 Gram.pl 8.20
Sel. „Die lustige Witwe", operette van Lehar.
Leiding: Gason. 1030—11.20 Zigeunermuziek.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M- 830
Operetteconcert. 9.40 Hoorspel. 10.20 Berich
ten. 11.20 Concert.
AUTO BOTST TEGEN BOOM.
Eén doode.
SOERABAJA, 11 Juni (Aneta). By een
aanrijding met een autobus bij Gem pol is een
personenauto tegen een boom gebotst en
omgeslagen. Een der inzittenden, de heer P.
S., employé van de Borsumy, werd doodelijk
gewond. Kort na zijn transport naar het
hospitaal is hy overleden. De overige inzit-
tendei werden slechts licht gekwetst.
Gemengd Nieuws,
NATIONAAL MUZIEK. EN ZANG
CONCOURS TE SPRANG
Onder groote belangstelling werd jl. Zaterdag
avond het gcoot Nat. Muziek- en Zangconcours
gehouden ter gelegenheid van het gouden jubileum
van het Chr. Gem. Zangkoor ..Excelsior".
Zaterdagavond werd een goed geslaagd con
cert gegeven door de jubdeerende vereen. Dk
Zangvereemg.ng „Het Rozenknopje" en het f&>-
farecorps K N.A.
Maandag 1130 had de offiöeele opening va»
het ccocours plaats. Na een woord van welkom
door den voorzitter van het uitvoerend com-té
de heer C. B. Timmermans, hield burgemeester A.
Smit een openingsrede.
De uitslag van het concours is:
Vierde Afd.: Kunst en Vriendschap, gem. koor
Tilburg 254 p. 3e prijs; Excelsior, gem. koor Den
Bommel 269 p 2e pr St. Joris fanfare Dordrecht
269 p., 2e pr.; Eendracht maakt macht, fanfare
Den Bommel 226 p., 3e pr.; Harpe Davids fanfare
Treebeek 329 p., le pr.; Crescendo Manoenkoor
Moergestel 271 p.. 2e pr.; Onze Zangers, knapen
koor Made 306 pt.. le pr.
Derde Afc De Ster der Toekomst, mannen
koor Tilburg 267 pt2e pr.; Kunst en Vr.end-
schap. fanfare Rijswijk (N.Br.) 276 pt.. 2e pr.
Tweede Aid.: O.G.K., Gem Koor, OoLgens-
plaat 292 p., 2e pr.; OJZ Jeugdkoor, Oolt-
gensplaat 310 pt.. le pr.; Apollo. Gem Koor.
Nieuwe Tooge 322 pt., le pr.; Tot Bloei der
Toonkunst, Waalwijk. 337 pt., le pr.; Merwe
Zangers, Dordrecht 279 pt.. 2epr.
Eerste Afd.: Andels fanfarekorps Andel 330 pL.
Ie prijs; Made s Mannenkoor. Made 279 pt..
2e pr Advendo. Mannenkoor. Ooitgenspaat 310
pt.. le pr.
Eere-Afd.: Hallelujah. Gen. Koor. Waalwijk
334 pt., le pr.
Super.eure-Afd. Kuns. r\a Strijd fanfare Wou-
drichem 311 pt.. le prijs. Nut en Vermaak fan
fare. Zundert 352 pt.. le prijs.
A.s. Zaterdagmiddag wordt het concours met
9 vereenl gingen voortgezet.
