Utettsw £Vi&5ilK dLmrmt
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden sn Omstreken
15e Jaargang
BINNENLAND.
Nederland op de Brusselsche
tentoonstelling
abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor hel Buitenland bij wekelijksche
zending430
Bij dageiijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7 cf.
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
No. 5464
WOENSDAG 1 MEI 1935
&Dt)trttntieprij?tn:
Van 1 tot 5 regels f f.171/*
Elke regel meer 0.22 V*
Ingezonden Mededeelingen
van 1-5 regels 230
Elke regel meer0.45
Handelsadverlentiën per regel 0.17 V»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
WAT ARMENZORG VERMAG
Terloops wezen we dezer dagen op het
Christelijk stempel, dat op onze Armenwet
gedrukt is. Het bewijs daarvan wordt gele
verd door het verslag van het Armwezen
,(het Armbestuur) dat rijkelijk laat
thans over het jaar 1932 wordt uitgebracht.
Men leert uit dat verslag allereerst welke
geweldige sommen door de Burgerlijke
Armbesturen, d.w.z. door de gemeenten,
worden uitgekeerd.
Vóór 1901 bleef dit bedrag beneden de
millioen en zelfs in 1919 kwam men nog
niet hooger dan 16 millioen. Een belangrijk
bedrag, maar dat onnoozel klein lijkt als
men het plaatst naast de sommen, welke
daarna gevorderd werden: in 1929 al 32 mil
lioen in 1931 bijna 49 millioen; in 1932 zelfs
89 millioen. Voor 1933 was geraamd ruim
75 millioen. Zij, die iets van gemeenterek.
ningen uit dat jaar afweten, zullen ons toe
geven, dat het hoogstwaarschijnlijk niet bij
dat bedrag is gebleven, dat 1931 er al licht
bóven uit ging en dat men in 1935 pogingen
doet om onder de uitgaven van 1934 te blij
ven. Dat 4,per hoofd der bevolking
burgerlijke armenzorg geraamd wordt,
is geen uitzondering en hoezeer dit op do
belastingbetalers drukt, is duidelijk.
Echter, dit geld komt er; min of meer ge
dwongen, min of meer uit plichtsbesef of
met een dankbaar hart, dit men nog hel
pen kan.
Naast deze burgerlijko armenzorg staat
de diaconale. Nog zijn er kerken, wier leden
niet alleen hun aandeel betalen voor d«
burgerlijke armenzorg, doch die bovendien
hun eigen armen geheel onderhouden.
Dat geschiedt vrijwillig en de opsteller
Van hét bovengenoemd verslag, die
grijpelijk zoo objectief mogelijk blijft,
kan toch blijkbaar niet nalaten, daarvoor
zijn verrassing en vreugde uit te spreken.
Hij schrijft nJ.:
„Dat het verleenen van directe onder
stand, in cijfers uitgedrukt, een vooruit
gang vertoont, welke niémand ooit had
kunnen vermoeden behoeft thans niet een
meer te verbazen, waar het openbar
armenzorg betreft; dat echter de Kerkelijke
weldadigheid tot een sprongsgewijze verhoo
ging der ondersteuningsbedragen in staat
bleek, legt getuigenis af van wat de Chris
telijke liefde obk in onzo tijd vermag.'
Als voorbeeld wordt de ondersteuning te
Vlaardingen aangehaald, waar hét Burger
lijk Armbestuur van 1930 tot 1932 kwam
van 45 op 140, de kerkelijke instellingen
van rond 50 op ruim 80 duizend. Te zamen
steeg de ondersteuning in een paar jaar
van één ton op ongeveer f 220.000 en dit
voor een plaats van nog geen 30.000'inwo
ners! Dat is dus in totaal ruim f 7.per
hoofd voor burgerlijke en diaconale armen
zorg; ongeacht wat er bij crisis- en andere
collecten wordt ingezameld en wat in stilte
door particulieren wordt gedaan.
De ontzaglijke en steeds stijgende noo<i
stemt uitermate somber; maar er is ook
reden tot dank, dat liefdadigheid en barm
hartigheid in ons land zoo veel vermogen.
„ANTI-GODSDIENSTIGE
TENDENS'1
Meermalen gebeurt het, dat we oen pole
miek met de roode pers staken, omdat elke
grond voor discussie ontbreekt: er is geen
enkel podium, waarop we samen kunnen
staan en daarom is elke gedachtenwisseling
onvruchtbaar.
Zoo'n geval doet zich weer voor en alleen
om te zeggen, dat we de conclusie van de
roode pers ten eenenmale en nadrukkelijk
afwijzen, komen we er op terug.
Op het congres van S.D.A.P. en N.V.V.
heeft ir. Vos bij zijn uiteenzetting der hoofd
lijnen van het Plan van de Arbeid gezegd,
dat de arbeidersbeweging zich niet langer
onderwerpen wil aan het noodlot der perio
dieke economische crisissen, doch „eigen lot
in eigen handen nemen" wiL
Wij bestempelden dit als een „anti-g
dienstige tendens'" en spoorden daarom tot
waakzaamheid en bedachtzaamheid tegen
over het Plan aan.
Daaruit concludeert de roode pers nu:
„Menschelijk ingrijpen in de economie is
dus anti-godsdienstig. De godsdienst zal
diensvolgens moeten leiden tot berustend
aanvaarden van al wat is. De huidige (ka
pitalistische) economie zou de van God ge-
gevene zijn, waaraan de mensch niet mag
tornen. De opvatting staat op hetzelfde peil
als de Kerstiaansche godsdienst, die de blik
semafleider tegen het hemelvuur en de so
ciale verzekering tegen de slagen van ziekte
en ongeval verwerpt,"
„De uiting van ons blad, schrijft de roode
redactie, is een klassiek voorbeeld van de
wijze, waarop de godsdienst misbruikt
wordt tot de verdediging van het starste
behoud."
Hoe principieel onjuist deze beschouwing
is, zou de schrijver zelf moeten erkennen,
als hij b.v. kennis nam van het vele wat
Dr Kuyper hierover heeft geschreven. Maar
het schijnt, dat men het versrhil niet kan
inzien tusschen: „eigen l"t in handen ne
men" en staan in de roeping, waarin God
ons stelt".
Praktisch is de kwestie nog veel eenvou
'diger. Dat de S.G.P. zich van ons afkeert,
is Juist, omdat wij „assurantie", .sociale
verzekering" e. d. als goede gaven Gods
aanvaarden. (Trouwens, men spreekt ook
van de S.G.P. kwaad, indien men wil be
weren, dat zij alles wat is, berustend wil
aanvaarden en in lijdelijkheid heil zoekt.
Eer zou men haar het omgekeerde ten laste
kunnen leggen.)
Indien de roode pers werkelijk meende,
dat wij deze beschouwing huldigden en pre
dikers der (fatale) berusting waren dan zou
zij ons dagelijks van inconsekwentie moeten
beschuldigen.
Nochtans speuren wij een anti-godsdien
stige tendens in uitspraken als van Ir. Vos
en b.v. van den voorzitter der S.D.A.P., die
in zijn Kerstrede o. m. zei: „De stoffelijke
basis moet het fundament zijn, waarop de
geest zich ontplooien kan. Opdat de mensch
'n welbehagen scheppe in den mensch. Dat
is onze strijd om de menschelijke waardig
heid."
Wanneer de redactie van Het Volk
hierin niet de geestelijke tegenstelling ziet,
dan kunnen wij niet anders dan geestelijke
blindheid constateeren. Maar het oordeel
der blinden over kleuren is niet beslissend.
Werkloosheid iets gedaald
Sinds 30 Maart met ongeveer 1 procent
De Directeur van den Rijksdienst der
Werkloosheidsverzekering en Arbeidsbemid
deling deelt mede, dat de werkloosheid
der de 555.500 leden van ingevolge het
Werkloosheidsbesluit 1917 gsubsidieerde
vereenigingen in de week van 8 t/m 13
April 1935 heeft bedragen 28,0%, dat is 0,4%
minder dan in de vorige verslagweeK (25
t/m 30 Maart 1935), toen de werkloosheid
In de overeenkomstige week van de jaren
1934 en 1933 was de werkloosheid onder
scheidenlijk 24,3 en 27%.
Bij 1061 organen der openbare arbeids
bemiddeling -stonden op 13 April in totaal
33 (vorig jaar 344.919) werkzoekenden
ingeschreven, waaronder 377.544 mannen.
Hiervan waren werkloos 368.659 personen,
waaronder 364.712 mannen. Op 30 Maait be
droeg het totaal aantal ingeschrevenen bij
een gelijk aantal organen 400.606, onder wie
52.683 werkloozen.
Het aantal ingeschreven werkzoekenden
is derhalve sedert 30 Maart j.I. verminderd
met 4653, het aantal werkloozen daaronder
met 4.024.
Prinsessedag in de hoofdstad
Koraalmuziek op den Dam en op het Pe-
ristylium van den Stadsschouwburg ten ge
hoore gebracht, luidde in de hoofdstad de
viering in van den verjaardag van Prinses
Juliana. Tot half tien duurde deze gewijde
muziek en velen, die op weg waren
hun werk, bleven, ondanks het vrij gure
weer, enkele oogenblikken toeven bij deze
vroege klanken. In de stad werd, behalve
van de openbare gebouwen, druk gevlagd.
Vooral ook in de buitenwijken was de drie
kleur of het oranje blanje bleu naar ons
voorkwam talrijker dan in vorige jaren
vertegenwoordigd.
Het was voorts wederom de Vereeniging
tot Veredeling van het Volksvermaak, die,
in overeenstemming met de tijdsomstandig
heden, eenige feestelijkheden had georsani-
seerd. Behalve de koraalmuziek waarvoor
zij eveneens had zorggedragen, was er des
middags een concert op den Dam, dat veel
belangstelling trok, terwijl verder enkele
muziekcorpsen, die hadden plaatsgenomen
op een vrachtauto, op verschillende punten
van de stad het publiek een muzikaal ont
haal bereidden.
Wat de avond betreft stonden op het pro
gramma een muziekuitvoering in het Von
delpark en een carillonbespeling in den
koepel van het Koninklijk Paleis door den
heer J. Vincent met medewerking van het
muziekgezelschap „Soli Deo Gloria".
De „Oranje Jeugdbond" bereidde tenslotte
aan bijna duizend kinderen een feestmiddag
in den Stadsschouwburg, welke voor een
gelijk aantal kinderen in „Krasnapolsky"
zal worden herhaald.
Bij de opening van het Nederlandsche
paviljoen op de wereldtentoonstelling te
Brussel, waarvan wij in ons blad van gis
teren reeds verslag gaven, fungeerden als
gastheeren de Nederlandsohe commissaris-
generaal, oud-minister Mr. Dr. T.-J. Ver
schuur, adjunct-commissaris Mr. H. van
Romburgh, consul-generaAl -dér Nederlan
den te Brussel en handelsattaché bij de Ne-
derlandsche Regeering.
Onder de officieele persoonlijkheden merk
ten wij op. behalve Mevrouw Steenberghe en
Minister Steenberghe, den Nederlandschen
gezant te Brussel, Jhr. Tjarda van Starken-
burgh Stachouwer en echtgeuoote, den ge
zant van België te Den Haag Z.Exc. Ch.
Mnskens, den Belgischen Minister van Bin-
nenlandsche Zaken Van Isacker, den Belgi
schen Minister van Defensie Devèze, den
Minister van Koloniën Rubbens, den Minis
ter van Onderwijs Bovesse, den Minister van
Landbouw De Schrijver, de Ministers van
Staat Hijmans en Francqui, de secretarissen
generaal van de meeste Belgische Departe
menten, den Burgemeester van Brussel
Adolphe Max, de Brusselsche Wethouders
Van de Meulebroek, Huisman van der Nest
en Verbrueghc de Nayer, en voorts bijna het
voltallige tentoonstellingsbestuur, o.a. den
commissaris-generaal Graaf A. van der
Burch, den waarnemenden commissaris-
generaal Caspers, en den Directeur-generaal
van het Uitvoerend Comité Fonck; voorts
waren aanwezig alle commissarissen-gene
raal der deelnemende landen, en vele leden
in de uitvoerende comité's.
Onze commissaris-generaal, die allen ter
plaatse verwelkomde, zeide ra zijn begroe
tingsrede o.m.:
Dat allen, die hebben samengewerkt aan
het tot stand brengen van onze tentoonstel
ling bij dezen de uitdrukking aanvaarden
in onzen diep gevoelden dank.
Wij hebben bij voortduring voor oogen ge
houden, dat wij zijn uitgezonden door een
land met een groot verleden, een hoogen
trap van geestelijke ontwikkeling en een
verantwoordelijke roeping voor de toekomst
van ons wereldrijk
Bij den aanblik van onze groote openbare
werken, van onze radio en vliegverbindin
gen, van enkele schetsen over ons Rijk ver
over zee, bij den aanblik van de technische
volmaking van onzen landbouw en van onze
industrie moge het U mijne heeren, zeer .ge
waardeerde gasten bij deze feestelijke
opening, blijken, d%t wij in ons streven Ne
derland in het kader van deze welgeslaagde
omvangrijke wereldtentoonstelling in zijn
beteekenis te doen kennen, eenigermate zijn
Poppententoonstelling
De afdeeling Amsterdam van de Vereeni
ging voor Chr. Gezondh. en Vac. Koloniën in
Nederland Beschermvrouwe H. K. H.
Prinses Juliana zal. naar wij eerder ver
meldden, medio Mei een poppententoonstel
ling organiseeren in enkele zalen van Arti
et Amicitiae Rokin 112 te Amsterdam.
Van verschillende zijden, in de eerste
plaats zij hier vermeld die van H.M. de Ko
ningin, mocht voornoemde afdeeling kracht
dadige medewerking ondervinden.
Vele particulieren en firma's hebben reeds
toezeggingen gedaan hetzij in den vorm van
giften, hetzij in den vorm van inzendingen
de tentoonstelling betreffende.
Toch doet het bestuur der afdeeling een
dringend beroep op allen die hiertoe in staat
zijn, alsnog hun inzendingen of giften te
doen, welke in ontvangst zullen worden ge
nomen aan het Bureau Quellijnstraat 47,
Amsterdam, telef. 93781 Gem. Giro V 1225.
Onnoodig hebben wij hier uit te weiden
over het doel der Vereeniging, n.I. het uitr
zenden van zwakke prae-tuberculose kinde
ren van alle gezindien naar Christelijke Ko
loniehuizen, een doel dat ino dezen tijd aller
sympathie en medewerking verdiend.
Na de openingsrede van onzen Minister
Steenberghe, (zie ons nummer van gis
teren), gaf de heer Adolphe Max, burge
meester van Brussel, zijn vreugde te kennen
over de wijze, waaroD Nederland aan deze
tentoonstelling had meegewekrt en wees op
de resultaten van de vriendschappelijke sa
menwerking tusschen .ie buurlanden Neder
land en België.
Aan het slot van de openingsplechtigheid
noodigde de commissaris-generaal de aan-
czigen uit tot een rondgang door het
Paviljoen en de daarnaast gelegen Wierin-
germeer-boerderijonderwijl hoorde men hel
luiden van het carillon in den toren, maar
slechts de ingewij den wisten waar de klepel
hing, terwijl niet-ingewijden daar vergeefs
zochten. Zij konden niet weten, dat het
de verborgen luidsprekers in de toren
waren, die do op platen opgenomen carillon-
spelen van onze Hol land se ha torens over
het Brusselsche tentoonstellingsterrein de
den galmen.
Terwijl in het tentoonstellingpaviljoen ver
verschingen werden rondgediend, namen do
aanwezigen het geëxposeerde in oogen-
schouw. Pas nadat de stoelenrijen waren
opgeruimd werd het publiek toegelaten.
Vrijaf op 1 Mei?
Niet al te voortvarend zijn
Het bestuur der afd. Amsterdam van het
Nat. Jongeren Verbond verzocht ons op
name van deze mededeeling:
„Een onzer leden, leerling van een open
bare handelsschool hier ter stede, deelde
ons het volgende mede:
„Op deze school, waar de lessen na dé
Paaschvacantie weer beginnen op 30(April,
kunnen de scholieren desgewenscht 1 Mei
vrij-af krijgen. Ditzelfde verlof-werd echter
geweigerd ten aanzien van den verj^prdag
onzer Prinses."
Bij informatie bij den wethouder van
Onderwijs bleek ons, dat voor 30 April geen
rij was gevraagd; hetgeen begrijpelijk is,
omdat tot heden de verjaardag van de Prin
ses niet zóó gevierd werd, dat het aanbeve
ling verdiende de scholen te sluiten.
Voor 1 Mei, zoo deelde wethouder Vos mee,
hebben leerlingen van bedoelde scholen wèl
vrij gevraagd en hoewel directeuren de
voegdheid hebben zoodanig verlof zonder
overleg met B. en W. te verleenen, heeft
het college de directeuren doen weten, dat
de verzoeken niet ingewilligd behoorden te
worden.
Het Nat Jongeren Verbond is dus wel wat
hard van stal geloopen; een gevaar, waarte
gen het in meer gevallen moet waken.
Eerst informeeren en dan protesteeren;
niet omgekeerd; en voorts iets overlaten aan
het wijs beleid der overheid en niet direct
wantrouwen zaaien.
kan maar de beste zijn
TWENTOL"
DEVENTfcR
Uitzending van Prinsessedag
naar Indië
Ter gelegenheid van den verjaardag van
Prinses Juliana, heeft do Phohi een speciaal
feestprogramma voor Indië uitgezonden.
Na een inleiding van den omroeper wer
den nationale liederen uit vroegeren en Ia-
teren tijd ten gchoore gebracht, waarna de
heer D Hans een toespraak hield over het
onderwerp Van Juliana van Stolberg tot
Juliana van Oranje.
Het muzikale gedeelte werd verder nog
afgewisseld door het verslag van den Zon
dag gespeelden hockey-wedstrijd Nederland-
Duitschland.
Na een slotwoord werd de uitzending
met het Wilhelmus besloten.
INSTANDHOUDING VAN ONS
INDUSTRIEEL PRODUCTIE
APPARAAT
Rapport van de Rijkscommissie
voor Werkverruiming
Een dezer dagen verscheen bij de lands
drukkerij het derde verslag van de Rijks
commissie van Advies voor werkverrui
ming over het tijdvak van 1 Juli 1930 tot
1 November 1934. Aan dit verslag is toege
voegd het thans ook officieel gepubliceerde
rapport inzake .de reorganisatie van het
vissoherijbedrijf te IJmuiden.
Deze commissie timmert niet aan den weg
en houdt zich bezig onder leiding van haar
voorzitter, de heer Ch a r 1 e s J. I. M. W e 1-
ter met prartische uitvoerbare projecten.
Het verstrekkendst en mischien het minst
uogenblikkclijk te verwezenlijken plan was
dat voor de IJmuider visscherij.
Tot een van de voornaamste terreinen
waarop de activiteit van de
commissie zich kon richten, behoort in
de eerste plaats de bevordering van
het gebruik van producten der Neder
landsohe nijverheid. In het algemeen
wordt deze activiteit gedragen door de
idee, dat de ontwikkeling van de inr
dustrieele bedrijven voor onze volks
huishouding in hooge mate noodzake
lijk is.
In den loop der laatste jaren heeft
de opvatting om eigen industrie, indien
het mogelijk en juist is, boven buitenland-
sche te verkiezen tengevolge van de econo
misch omstandigheden, aan beteekenis ge
wonnen. Immers niet meer beteekent zij
nagenoeg uitsluitend het bevorderen vein
het betrekken van producten der Nederland-
sche industrie ter vergrooting van de werk
gelegenheid, maar vaak is thans van het
al of niet verleenen van opdrachten het
voortbestaan van belangrijke takken
nijverheid in groote mate afhankelijk. De
talrijke maatregelen, in het buitenland ge
nomen, ten gunste van de eigen industrie
hebben aan de Nederlandsche nijverheid
een belangrijk deel van den afzet ontnomen:
de vermindering van het aantal bestellin
gen door Nederlandsche bedrijven en instel
lingen hebben den toestand nog verergerd.
Zoo heeft de commissie deze jaren niet zel
den haar bemiddeling verleend voor het
verkrijgen van opdrachten voor onderne
mingen, voor welker voortbestaan deze op
drachten van het grootste belang waren.
Mede onder den druik van de economische
omstandigheden heeft het streven der com
missie van verschillende zijden meer en meer
steun ondervonden.
Het derde hoofdstuk van het rapport,
dat handelt over maatregelen tot instand
houding, uitbreiding en oprichting van in
dustrieën is o.i. het meest interessante deel.
De commissie ging n.I. over tot overleg tus
schen bepaalde ondernemingen als opdracht
gevers eenerzijds en de producenten van be
paalde voortbrengselen, welke voor die on
dernemingen noodig zijn, anderzijds. Het
doel van dit overleg is, zooveel mogelijk
vast te stellen hoeveel van bepaalde pro
ducten over een zekere periode benoodigd
is, teneinde de producenten hiervan in
staat te stellen hun productie hierop beter
in te richten en de gelegenheid hierdoor te
verkrijgen hun productiekosten te verlagen.
Aan de doorvoering van verschillende
maatregelen, die voor onze industrie van
belang zijn, zooals credietverstrekking, ex-
portcredietgarantie, subsidieverstrekkingen,
en beschermende maatregelen heeft men
blijkens het rapport met meer en minder
succes medegewerkt
Verscheiden takken van industrie zullen
echter slechts kunnen blijven bestaan, door
het tot stand brengen van een samenwer
king tusschen de verschillende ondernemin
gen in denzelfden tak van bedrijf, waarbij
regelingen worden getroffen aangaande
do verdeel ing van de productie en de bepa
ling van de prijzen van het product; uiter
aard zal hiermede vaak een rationalisatie
in de afzonderlijke ondernemingen gepaard
moeten gaan. Bovendien zullen verscheiden
ondernemingen zich op de productie voor
de binnenlandsche markt, in plaats van op
die voor den export moeten gaan instellen
en daftrtoe eventueel de noodige veranderin
gen in haar technische uilrusting moeten
aanbrengen.
Op grond van vorenstaande heeft de
commissie nadat zij uit enkele takken
van bedrijf verzoeken om bijstand had
ontvangen, gemeend te moeten bevordo-
ren, dat tot zulk een reorganisatie zou
worden overgegaan. Van enkele dezer
bemoeiingen geeft het rapport een over
zicht. Zij strekken zich uit over de
draadnagelindustire® schroefboutenin
dustrie, gieterijen, glasindustrie, teer-
verwerkende indus'rie, scheepsbouw,
IJmuider visscherij bed rijf en houten
kistjes voor groenten- en vruchtenvei-
•veilingen
Ook heeft men aandacht besteed aan
het verkrijgen van nieuwe producten In
het slotwoord schrijft men: Het stemt de
commissie tot groote genoegdoening, dat
DE UIVER-RAMP
Een zeer belangrijk rapport betreffende de
mogelijke oorzaken van de ramp van de
Uiver is uitgebracht aan de permanente
commissie van het onderzoek naar ongeval
len met burgerluchtvaartlijnen. In dit rap
port komt de deskundige dr. P. G. J. Duker
tot de conclusie, dat met zekerheid moet
worden vastgesteld, dat blikseminslag de
ramp van de Uiver heeft veroorzaakt.
In een onderhoud dat een tweetal journa
listen van Tel. en N.R.C. met Dr. Duker
hadden, heeft deze eenige belangrijke mede
deelingen gedaan. Hij merkte o.a. op:
De Arabische doctoren, die 50 uur na den
dood pas de slachtoffers konden onderzoe
ken, hebben dood door bliksem uitgescha
keld. Maar deze doctoren hebben geen studie
gemaakt van dood door bliksem, en na het
lange tijdsverloop konden zij niet meer de
juiste conclusie trekken.
Het rapport van dr. Smith, die in gezel
schap van den heer Peters, vertegenwoordi
ger der K.L.M. te Bagdad, 12 uur na den
dood onderzoekingen instelde, is voor mij
van veel meer belang. Dr. Smith ti-ekt geen
conclusies, maar zijn observaties laten geen
twijfel mogelijk.
Er is echter meer:
Wat het materiaal betreft wil ik u één tref
fend voorbeeld slechts noemen: dat is het
automatische pistool (merk F.N.), dat ik
onderzocht. Ik vond een letsel op de slee,
bovenaan. Het fotografisch vastgelegde mi
croscopisch beeld, sterk vergroot liet radiair
uiteenloopende veranderingen in het metaal
zien een beeld als de bliksem zelf ook doet
Dit is een typisch beeld dat bij bliksem
inslag optreedt Op den greep onder de
letters F. N. vond ik nog een letsel, weer met
die radiaire uitstraling.
In verband met die revolver •wilde Ik nog
wel even dit met nadruk opmerken: het is
een van de vier revolvers, die in het vlieg
tuig waren en deze revolvers worden met
elk vliegtuig, dat voor Indië is bestemd, aan
de bemanning mee gegeven. Nu zijn er ge
ruchten geweest over schietpartijen aan
boord dat is nonsens. Ik heb met abso
lute zekerheid vast kunnen stellen dat geen
van de omgekomenen gedood is door een
revolverschot
Er is een model „Uiver" gebouwd, geheel
uitgerust met het scherpe kielvlak omhoog
en de vaste antenne boven het vliegtuig,
zooals de „Uiver" hezat toen het in den
noodlottigen Decembernacht getroffen werd.
Boven dit model was een „wolk" in den
1 van een metalen plaat met scherpe
punten, waarlangs de ontlading plaats kon
vinden, evenals dit bij een geladen wolk ge
schiedt Langs die wolk heeft men een
stroom van 250.000 volt geleid.
Toen is een merkwaardige ontdekking
gedaan. Zij is fotografisch vastgelegd en
buitengewoon leerzaam. Want wat zag men?
De ontlading had plaats in het scherpe kiel
vlak, dat omhoog staat, in de tweede plaats
in de vaste antenne. Daarlangs bereikte het
de bestuursruimte en de radio-cabine, daar-
a langs de passagiersruimte het bagage-
De brand zal nog nader gereconstrueerd
worden, want Dr. Duker hoopt afweermidde
len tegen het inslaan van den bliksem te
vinden.
Den Helder's nieuwe gemeente
secretaris
Gistermiddag Is in een speciale raadsver
gadering de nieuwe gemeentesecretaris van
Den Helder, Mr. Dr. E. v a n B o 1 h u y s, ge-
instaJJeerd. Daarna had het afscheid plaats
van den scheidenden secretaris, den heer J
Kamman.
Na afloop van de officieele raadszitting
de oud-secretaris prof. mr. van Poelje was
ook aanwezig had een drukbezochte
ceptie plaats.
Namens het gemeentebestuur werd den
heer Kamman een schrijfbureau aangebo
den, terwijl verder nog een aantal geschen
ken werd overhandigd.
Roode Kruis-onderscheidingen
Ter gelegenheid yan den Verjaardag van
H.K.H. Prinses Juliana der Nederlanden,
voorzitster van het Nederlandsche Roode
Kruis, zijn du navolgende Roode Krui son-
derscheidingen verleend: Het kruis van ver
dienste aan Dr A. H. P. Augustijn te Delft;
M. van der Beke-Callenfels te Vlissingen,
Mr. Dr F. W Donker Curtius te 's-Graven
hage, C. S. Gorsira, mevr. M. J. v. Hattera-
Dekker te Beverwijk, Dr. J. J. L. van der
Horn van .den Bos, te Nijmegen, A. J. B. M.
Ides te 's-Graver.hage, kolonel b. d. W. J.
Lucardis te 's-G ra ven hage, K. H. Mindeshoud
te Enschedé, Mej. L. A. Ruzette te Breda,
Mr J. G. A. ter Siefhoff te Batavia. Jhr W.
K von Weiier te Wassenaar. B. Wil'on te
Voorburg en C. van Zonneveld te 's-Graven-
hage.
Een busdienst Den Heider-
Rotterdam?
Voor de commissie voor het vervoer uit
Ged. Staten van Noord-Holland is gisteren tc
Haarlem behandeld de aanvraag van Gebr
Koningsbruggen. te Den Helder, om vergun
ning voor een autobusdienst van Den Haag
over Alkmaar, Haarlem, Den Haag naar
Rotterdam.
De heer Kraak Steeman bracht be
zwaren tegen deze aanvraag in namens den
vergunninghouder van den busdienst Alk
maarDen Helder, die srhade door de nieu
we vergunning zou lijden
Mr. Van '.eeuwen, optredende namens
de aanvragers, zei dat de dienst Den Helder
—Rotterdam van groot belang was voor Den
Helder. De exploitant heeft een proef geno
men met een wilden dienst en er groot suc
ces mee gehad.
De beslissing van Ged. Staten volgt later.
haar uitsluitend op nationaal belang gericht
streven meer en meer erkenning begint te
"inden en dat vooral de direct belangheb
benden hij de Nederlandsche industrie, werk
gevers als werknemers haar in ruime mate
vtrouwen hebban geschonken.
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
Instandhouding van het industrieel pro
ductie-apparaat. Rapport van do werkver
ruimingscommissie.
Duitsch-Engelsche vlootbesprekingen uit
gesteld tot na een verwachte uiteenzetting
van HiUer.
Hitier heeft een rede voor de Hitlerjeugü
wegens keelpijn afgezegd.
De tweede dag van de vergadering van
Nederlandsch Hervormde predikanten t«
Utrecht
Onthulling Koningin Emmabank
In den laten middag is gisteren te Schie
dam door oud-burgemeester H. Stulemeyer
namens het bestuur van de Oranje vereeni
ging en dat van de Princevlag in het
Julianapark een monumentale bank ont
huld onder de naam „Koningin Emma
Bank".
De bank werd opgedragen aan den waar
nemend burgemeester Ir. Houtman in te
genwoordigheid van Jhr. A. C Sickinge, ka
merheer van H. M. de Koningin. Eenige wet
houders en een aantal autoriteiten waren
aanwezig. De bank is ontworpen door den
architect C. E. Alexander, terwijl de pla-
kette mei de beeltenis van H.M. de Ko
ningin-Moeder van de hand van diens vader;
den heer A. Alexander is.
„Nozema"
Deze naam zi] geen voorteeken
Gelijk men weet is door den Minister van
Binnenlandsche Zaken een wetsontwerp in
gediend tot het in het leven roepen van een
NaamJooze Vennootschap „Nederlandsche
Omróep Zender Maatschappij". Een heelo
mond vol! En daarom nam de regeering, ge
lijk te doen gebruikelijk is. haar toevlucht
tot de zoo geliefde afkortingen en noemde
deze vennootschap „Nozema".
Echter wordt nu in het voorloopig verslag
der Tweede Kamer opgemerkt, dat de naam
Nozema voor hen, die Grieksch kennen,
steeds een eigenaardigen klank zal hebben
door de overeenkomst tusschen deze naam en
het Grieksohe woord, dat ongeveer gelijklui
dend is en hetwelk ziekte beteekent en ie
overdrachtelijke zin de beteekenis heeft
vanwaanzin.
De Minister trooste zich met de gedachte,
dat het Grieksch niet de voertaal in Neder
land is.
De Bondsdag der Ned. Herv.
J.V. op G.G.
Op 29 en 30 Mei te Utrecht
De Bond van Ned. Herv. J.V. op G.G. is
voornemens op Woensdag 29 Mei en Donder
dag (Hemelvaartsdag) 30 Mei in het Ge
bouw van K. en W. te Utrecht zijn 25ste
Bondsdag te houden. Woensdagavond om
7 uur begint de huishoudelijke vergadering
gewijd aan de jaarverslagen en een be
stuursverkiezing, wegens het periodieke af
treden van Ds. R. Bartlema, Ds. H. A. do
Geus en Prof. Dr. J. Severijn.
Op den eigenlijken Bondsdag, op den He
melvaartsdag zullen referaten worden ge
houden door Ds. W. J. van Lokhorst van
Hilversum en door Burgemeester A. Smit.
van Sprang-Capelle.
De nieuwe Statendam
MEDEDEELINGEN VAN DEN HEER DB
MONCBY IN DE V. S.
De heer W H. de Monchy, een der direc
teuren van de Heiland -Amerikalyn, heeft on
langs een bezoek aan New-York gebracht en
aan enkele Amerikaansche bladen een inter
view toegestaan.
Volgens deze bladen heeft de heer de Mon-
oÏLwrÖL381*' dat de tweede ..Statendam»
dO.OOO bruto tons groot zal z«n. Het schip
zal voor het toeristenseizoen 1937 in bedrijf
moeten komen en de „Statendam" in afme
tingen en ook in snelheid overtreffen. Het
zal plaats bieden aan meer dan 400 eerste
klasse passagiers, meer dan 600 passagiers
in de toensten-klasse en meer dan 400 derde
klasse passagiers. Het schip zal niet met
steun der Regeering, doch met behulp van
Kegeennoserediot worden gebouwd en voor
zien worden van alle nieuwste verbeteringen
voor Oceaan-scheien, zooals bad- en douche-
installaties m alle eerste klasse-hutten, tele
foon, overdekte en onoverdekte zwembaden,
turnzaal, een openlucht-sporcdek en de nieuw
ste vindingen voot machinerieën en navigatie-
instrumenten.
De heer de Monchy verklaarde in de naaste
toekomst een staging van het toeristenver
keer te verwachten.
Hangarbouw op Curagao
Aan de Ned Maatschappij voor Houtcon
structies te Doetinchem is de houw opgedra
gen van de nieuwe vliegtuighangars op
