Kerknieuws.
Schoolnieuws.
Schaakrubriek»
LICHAMELIJKE OEFENING
MAANDAG 29 APRIL 1935
MED. HERV. KERK
Aangenomen: Naar Schraard (Fr.), caod. M. A.
Visser te Santpoort Naar Piershil, cand. W.
L. Speelman, hulpprediker te Voorburg.
GEREF. GEMEENTEN
(Bedaokt: Voor Grand Rapids (N.Am.), W.
C. Lamain te Rotterdam-Zuid.
BAPTISTE GEMEENTE
Bedankt: Voor Emmer Erfscheidenveén. J.
B. dc Neei te Vriescheloo.
GEREF. KERKEN
'Drietal: Te 2e Exloërmond F. van Dijk,
card en hulpprediker te Haaksbergen; H. Meye-
riak, cand. tc Ede eo A. Kuiper, cand. te Zuid-
wolde (Dr.)
REMONSTRANTSCHE BROEDERSCHAP
Beroepen; Te Boskoop G. J. Hoenderdoel,
propooent te Utrecht.
TOEGELATEN TOT DEN H. DIENST
Na. gehouden examen heeft het Provinciaal kerk
bestuur van Groningen tot de Evangeliebediening
5n de Ned. Herv Kerk toegelaten, de heer K.
Beks, theol. candidaat te Groningen. Hij steit
cicb direct beroepbaar.
Verder heeft ditkerkbestuur tot de Evangelie
bediening toegelaten de heeren W. G. v. d. L c c q
te Naaldwijk van de universiteit te Utrecht, Dr
W. v. B a r t van de universiteit te Utrecht en H.
J. Kater, van de uiversiteit te Leiden.
AFSCHEID BEVESTIGING INTREDE
Gisteravond heeft Dr S. F. H. J. Berkel-
Ibach van der Sprenkel als dienaar des
Woords afscheid genomen van de Ned. Herv. Ge
meente te Amsterdam. Te zeven uur. toen a<
diénst in de Nieuwe Kerk aanving, bevond zic-b
pen compacte schare in het ruime kerkgebouw.
De scheidende predikant koos zich tot tekst
Matth. 28 20, een Schriftgedeelte, dat spr op
dezen -Zondag, van ouds Beloken Paschen ge
noemd, vóór het eigenlijke afscheid met de ge
meente wilde behandelen. Tegenover de verschik
te wachters, de bevreesde vrouwen en de twijfe
lende discipelen spreekt Jezus het uit, dat Hem
alle macht is gegeven in den hemel en op de
aarde. Afscheid nemende van zijn discipelen, be
tuigt Jezus, dat Hij met hen is al de dagen tot de
voleinding der wereld, en in dat woord cotmoetei
elkander tijd en eeuwigheid. Ook in de gemeente
van nu ondervinden wij dat, zette spr. uiteen en
hij, die alleen met den Naam vao Jezus is gekomen
kap hiervan eveneens getuigen.
Jezus is de Heer der toekomst. Spr. heeft den
ïijd meegemaakt, dat de m'ensch zich heer der toe
komst waande. Maar toen kwam de oorlog, de
revolutie, de dictatuur. En tussóhen dit alles staat
toch het Kruis. Onze toekomst, besloot-spr., ook
voor de kerk en voor ieder persoonlijk, is in de
hand Gods, want Hij laat niet varen de werken
Zijner handen.
Nadat de gemeente staande had gezongen Ge-
(Zang 50 1 en 4, sprak Dr B. v. d. S. een af
scheidswoord na de twee jaren, die hij in deze
gemeente.en de 28 jaren die spr. in het ambt heef>
unogen doorbrengen. Dank bracht spr. aan
(vertegenwoordiger van het Gemeentebestuur (wet
houder Ter Haar) Spr. zeide alleen afscheid uit
zijn ambt dn de Herv. Gemeente te Amsterdam te
nemen. Het viel spr. gemakkelijk, buiten de rich-
Itngkwesties om, hier zijn arbeid te verrichten' en
daarvoor -is - hij -dankbaar: Spr.- -betuigde -zijn ambt-
genooten dank voor de aangename samenwerking.
Spr. heeft dc Spaarndammerbuurt als zijn wijk
ïgehad, geen paradijs in Amsterdam, maar hij mag
toch met vreugde op den wijkarbeid terugzien.
Spr. herinnerde er aan bog^j.met een halven
godsdienstonderwijzer ^- maar d£ tróuwe, zei spr.
v— en later met een hulpprediker de u-ijk huis aan
huis heeft bezocht. Wij brachten het,: zei spr., tot
50 -bezoeken per week en toch is menig vijandig
hart bezweken, getuigde spr.
Tenslotte wekte spr. de. gemeente op om in het
igeloof tc volharden.
Namens de gemëente sprak de voorzitter van'
Üén Kerkeraad, Ds J. P. va n Br-u g g e n, den
scheidenden leeraar toe, die na het zingen van Ge
zang 96- (gewijzigd) nog een woord van dank
Ds A. Dekk er ïs voornemens 26- Mei a.s.
afscheid te nemen van de Ned. Herv. Gem, té
Ernst (Gld) om 2" Juni intrede te doen te Otter-
]oo (Gld) Bevestiger Ds G. van der Zee,te Vaas-
Na deS morgens door rijn broeder, Ds K G.
Kwin t, van Slochteren. met een predikatie over
Richt. 6 (14, bevestigd te zijn, heeft Ds J. A.
Kwint, gekomen van Enschede, gisteravond in
de Groote Kerk tc Rotterdam zijn intrede gedaan
bij de Ned. Herv. Gemeente aldaar.
Hij koos als tekst van zijn intreepredikatie
Bzech. 34 31 „Gij riu. o mijn schapen, schapen
mijner weide!, gij zijt mensbhen. maar ik -ben dc
Heer, Uw God". Na de preek' volgden de gebrui
kelijke toespraken.
Aan het einde der godsdienstoefening zong de
(gemeente haar nieuwen leeraar toe- Psalm 134 3
Het afscheid van Ds. M. A. van Rhijn,-Ned.
Herv. predikant te Twello. die zijn gemeente
gaat verlaten wegens verkregen eervol emeritaat,
cal, plaats vinden op Zondag'5 Mei a.s. des nam.
2.30 uur. Ds van Rhijn is voornemens zich te
Utrecht te vestigen. Domplein -2.
-_ Ds. F. d e Vries hoopt 2 Junï afscheid te
hemen van de Gercf. Kerk te M ij d r e c h t. De
bevestiging té 's-Gravënhage-Oost zal plaats vin
den op Woensdag 12 Juni, de intrede op Donder
dag 20 Juni in de Waterkerk. Bevestiger Dr C.
Bouma
Ds. H. H. BARGER
Ds. H. H. Barger, em. predikant der Ned. Herv.
(Kerfc van Utrecht, hoopt 1 Mei a.s. 80 jaar te
worden. Ds. Barger stond achtereenvogens te
Kerkwerve (waar hij in 1880 bevestigd werd), te
Leusden, te Viaardingen en te Bloemendaal. In
1898 deed hij zijn intrede tc Utrecht. Op 1 Oct
11931 verkreeg Ds. Barger eervol emeritat.
Kerk en Staat in Duitschland
Een aanval van rijksbisschop Müller
'Rijksbisschop Mülliefl ontwikkelt sterke
propaganda in Silezië, waar hij schier
©like stad afreist, om tegen de belijdeniskerk
pp te treden.
Zoo heeft Müller o.a. gesproken te Frei
burg aan Breisgeaj in de groote stedieldjke
feesthal. Alle officieele persoonlijkheden,
idie daartoe in aanmerking kwamen waren
tegenwoordig. Groote massa's S.A. en S.S.
(uniformen waren zichtbaar en afvaardi
gingen van boeren in bun landelijke klee*
dij waren verschenen. Het orkest vaat de
S.A. speelde: „Oh Deutsahland hoch in
Ehren", dat door het publiek staande werd
meegezongen. De bisschop verdedigde zich
(ternauwernood tegen de aanvallen der
Hauersdlw Duitsche geloofsbe,weging (de
a-ghriste!ijke hevveging) maar ging des te
levendiger tekeer tegen de belijdeniskerk.
-Het verlies van den oorlog, zoo betoogde
'de rijksbisschop, was het gevolg vam de
omstandigheid' dat d? bevolking in het
binnenland het slachtoffer was geworden
van den Joodschen geest. De Kerk moet
jBtrijden tegen een zondvloed van leugen
en laster, wat doelen moet op de belijdenis
kerk.
„Al smijten ze nog zoo met vuiligheid
dat rtóikt, mij niet tot over dc schoenzoo-
Het past de belijdeniskerk niet, dat ik
op deze plaats sla, maar de kansel mag niet.
worden gebruikt voor kerkpolitiek.
Müller merkte in zijn rede verdor op, dat
de belij'd'eniskerk wordt samen-gehouden
door haat eensdeels tegen den rijksbisschop
anderdeels tegen het nationaal-socialisme.
Als geestelijken van den kansel af tegen
den staat preeken worden zij opgesloten;
dat is heel goed en een kwestie die alleen
den staat aangaat. Dahr heeft de kerk niets
mee te maken. Sedert Lufchea4 heeft het kerk
bestuur zich nauw aangesloten bij bet staats
bestuur. In den jodentijd braken dc draden
door maar nu is het oogenblik niet ve?
meer waarop de staat ze weer zal aanknoo-
pen. Dan zullen de landskerken verdwijnen
en aan het hoofd van het kerkbestuur zul
len alleen maar nationaal-socialisten staan
Christenen en joden zijn vijanden als wa
ter en vuur. Tot slot werd het Horst VVes-
sellied gezongen.
Naar liet schijnt onder den invloed van
den, kerkstrijd is volgens officieele gege
vens het aantal studenten .in de theologie
aan alle Duitsche universiteiten met onge
veer 20 tot 25 pet. verminderd.
Huiszoeking bij Ds Niemöller
Naar Reuter uit Berlijn meldt zijn Vrij
dagavond de bureaux van Ds Niemolkr,
den leider van de belijdenisbeweging te
Dalilem, doorzocht door agenten van de
geheime politie die een aantal bescheiden
in beslag hebben genomen.
Twee leeken-ambtenaren zij'n gearresteerd
De politie vermoedde -dat zij het zijn die
de buitenl-andsohe pers den laatsten tijd
van berichten voorzagen. Mitsdien begint
de regeering t)iaris te doen, wat Hitier des
tijcls plechtig aan Hindenburg heeft be
loofd, niet te zullen doen, nL zich te .men
gen in den strijd in de Evangelische kerk
Er zitten thans 35 predikanten dar belijde
nisbeweging in concentratiekampen en 'bo
vendien tal van kerkelijke leekeinambte-
Van de drie te Berlijn gearresteerde gees
telijken zijn twee weer vrijgelaten, de
derde wordt vastgehouden omdat de po
litie hem verdenkt buitenlandsche bladen
te hebben ingelicht.
Minister Frick lijkt vastFesl'öfén alle ka
nalen waarlangs buitenlandsche bladen
berichten ovér den kerkstrijd ontvangen,
te veistoppcn.
De a-christelijke beweging
Uit „Das Evangelium im dritten Reich"
blijkt dat bisschop Hcsscnif elder de leider
van de linksche slrooniing der Duitsche
christenen op 21 April het volgende tele
gram aan den leider heeft gericht: „Aan
den Leider en rijkskanselier Adolf Hitler.
Verzoeke de propaganda voor de Duit
sche geloofsbéwegirig (de a-Christelijke be
weging van Ha-uer) gedurende den kerke-
lij'ken- Godsvrede het zwijgen op te leggen,
w.g. Hossenfeider".
Terwijl' van bet bestaan van dezen Gods
vrede in het_algemoen reeds niet veel werd
gehjierkt, mag de massavergadering vam de
Hauerpartij in het sportpaleis als een ant
woord op Hossenfelders verzoek in negatie
ven zin worden beschouwd. De propaganda
voor het zgn. nieuwe heidendom of Duitsche
geloofsbew-eging begint nu eerst recht.
Mén beweert, dat op de vergadering der
gouwleiders te München Rudolf Hess, d-o
plaatsvervanger van den leider, opnieuw
heeft verklaard, dat Adolf Hitler in geen
geval in den kerkelijken strijd zou ingrij
pen. Men moest nu eindelijk tot rost
.komen.
De WurtemJbergsoh e geestelijkheid -heeft
een telegrafisch beroep op Hitier gedaan,
waarin verzocht, wordt de Evangelische kerk
de vrijheid toe te staan in het openibaa-r te
preeken tegen het nieuv-e heidendom en zöo
spoedig mogelijk alle bestaande beperkingen
op te heffen.
EEN KERK DIE VERDWIJNT
De Methodistische kerk in Italië gaat verdwijnen
zegt de Semeur Vaudois. Dit kerkgenootschap
werd onderhouden met Amerikaansch geld, maar
Amerika heeft dit stop gezet. En de bedoelde kerk
heeft zoo weinig eigenkracht, dat ze nu tot ont
binding overgaat.
ZENDING EN PHILANTHROPE
Geref. Jeugdhuis te Treebeek
Feestelijk gëopend
De Geref. Jeugdorganisaties te Treebeek
(L.), welke door het afbreken van de oude
houten school, waar de bijeenkomsten werden
gehouden, dakloos waren geworden, zijn er in
geslaagd, dank zij velerlei medewerking, een
eigen Geref. Jeugdhuis te stichten, dat dezer
dagen feestelijk is geopend.
Een schare van 300 a 400 belangstellenden
Vulde het met palmen en bloemen gesierde
gebouw, toen de voorzitter van de bouwcom-
ie, de heer W. Stoffer, het samenzijn
opende en met een kort inleidend woord allen
welkom heette.
Door den secretaris, den heer H. Schraa,
werd dankbaar gememoreerd, van hoe vele
zijden bij den bouw van dit tehuis der Geref.
Jéugdvereenigingen steun en hulp is onder-
onden, waarbij hij o.a. in herinnering bracht
de giften van H.M. de Koningin, van de di
rectie der Staatsmijnen en uit den kring der
jeugdvereenigingen zelf.
De -voorzitter droeg daarna het gebouw
'er aan den Kerkeraad der Geref. Kerk, na-
ens' welke het door Ds. H. Bouma werd
aanvaard. Deze sprak daarbij den wensch
uit, dat d?; Jeugdhuis aan zijn doel zou mogen
beantwoorden, en een krachtig steunpunt zou
mogen blijken voor de Geref. Jeugdactie.
Namens de directie der Staatsmijnen werd
het woord gevoerd door den heer Selders.
De heer H. te S 1 i g t e, die aan de ver-
eenigingen zoo lang gastvrijheid heeft ver
leend, ontving als bewijs van waardeering
daarvoor een boekenkast. Een eiken meubi
lair, besteande uit tafel en stoelen, geschenk
van de oud-leden der jeugdvereenigingen,
werd aangeboden ten behoeve der nieuwe be
stuurskamer.
Muziek en zang wisselden de bijeenkomst
op aangename manier af. Door Ds. H.
Bouma werd deze met dankgebed gesloten.
GITEN EN LEGATEN
Tn de vergadering van 'het Luth. Gen. en In- en
Uitwendige Zending is medegedeeld, dat aan het
Genootschap een legaat is geschonken, dat ruim
f 6000 zal bedragen.
Prof. Dr. G. W. KERNKAMP
Prof. Dr. G. W. Kernkamp, die aan het einde
van dit studiejaar wegens het bereiken van den
/0-jarigen leeftijd, als hoogleerar in de geschiede
nis aan de Rijksuniversiteit te Utrecht zal aftreden,
is voornemens 1 Juni a s zijn afscheidscollege te
geven. Een comité uit leerlingen en oud-leerlingen
is gevormd, om den hoogleeraar te huldigen.
Prof. Dr G. C. van WALSEM f
Te Haarlem is io den ouderdom van 71 jaar
plotseling overleden. Prof. Dr G. C. van Walsen:
oud-directeur-geneesheer van het provinciaal zie
kenhuis te Santpoort.
De overledene werd te Wateringen geboren.
Aan de Rijksunivesiteit te Leiden is hij eenige
jaren hoogleeraar geweest In 1904 werd 'hij dicee-
teur.-geoeesheer van het prov. ziekenhuis te Sant
poort. In 1921 werd hem eervol ontslag verleend.
Van 1924 af is hij eenige jaren werkzaam ge
weest als medicus aan het gesticht voor toeval
lijders „Meer en Bosch" te Heemstede. Door zijn
toepassing van de somnifeerbëhahdeling, vermin
derde het aantal toevallijders de laatste jaren
sterk. De overledene was lid van het kiescollege
der Ned. Herv. Gem. te Haarlem,
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
Mr I. Kisch te Amsterdam is toegelaten als
privaat-docent in de rechtsvergelijking en het bui
tenland sch privaatrecht aan de gemeente-univer
siteit te Amsterdam.
JUBILEUM H. H. HOL
'De Inspecteur van het Onderwijs in de Inspects
Heerlen, de heer H H. Hol, hoopt 1 Mei a.s
zijn 40-jarig jubileum bij het L.O. te vieren.
Er heeft zich een comité gevormd, om hem dien
dag te huldigen,
JUBILEUM J. BOOMSMA
Op 1 Mei a s. hoopt de heer J Boomsma den
dag te herdenken, waarop hij vóór 25 jaar aan de
Prins Alexandersóhool te CapelJe a. d. IJssel werd
yerbonden, eerst als onderwijzer en vanaf 1918 als
hoofd. Onder zijn hoofdschap moest dc oud.
school vervangen worden door een nieuwe. Ook
op kerkelijk terrein en in het vereenigingslevi
de heer Boomsma geen onbekende.
JUBILEUM P. DE JONG
Op 2 Mei a.s. het 25 jaar geleden, dat de heer
P. de Jong als hoofd werd geïnstalleerd va
toen t« Baarn geopende Hervormde school a;
Spoorstraat. In 1910 werd begonnen met 60 leer-
bngen, welk getal thans 450 is. Tot driemaal toe
was uitbreiding en verbouwing noodig.
Donderdag wordt ter gelegenheid van dit dubbel
jubileum een wijdingsdienst gehouden in de Herv.
Kerk. terwijl Vrijdag een huldiging vao den heer
De Jong plaats vindt.
JUBILEUM H. NIEUWENHUYSEN
Op 1 Mei a.s. hoopt de heer H. Nicuwenhuysen,
hoofd der Chr. school te Zegwaard-Zoeterwoude,
den dag te herdenken, waarop hij 40 jaar geleden
zijn loopbaao bij het Chr. onderwijs aanving.
Geboren 20 Sept. 1876 te Amsterdam, was de
heer Nicuwenhuysen eerst als onderwijzer werk
zaam tc Kootwijkerbroek en daarna te Zegwaard.
Sedert 1 Maart 1933 is hij aldaar hoofd der
school. De aanstaande jubilaris is oud-hoofdbe
stuurslid van de vereen, van Chr. onderwijzers
fessen) in Nederland en de O. G. Eenige jaren
hij penningmeester geweest van deze vereeniging.
Van de afd, Gouda en omstreken.yan. genoemde
organisatie is hij voorzitter. Verder is hij ouder
ling van de Geref Kerk, voorzitter der an
kiesvereen., voorzitter van den Kamerkieskring
Ledden en voorzitter vao „ZiekenhuishuljjJ! Zoe-
termeer-Zegwaard. v'
JUBILEUM-J. VAN DER SPEK
Op 1 Mei a.s. is het 40 jaar geleden, dat de
heer J. van der Spek, .directeur van de Chr. kweeik-
schóol „Rehoboth" te Utrecht en inspecteur van
het Chr, Nat. Schoolonderwijs, zijn onderwijzers
loopbaan aanving.
Opgeleid aan den Klokkenberg was de heer Van
der Spek achtereenvolgens werkzaam te Wad-
dioxveen, Haarlem, Den Briel en Den Haag (aan
een Mulo). Daarna werd hij hoofd eener pas op
gerichte Mulo-school te Zwolle. In 1916 -werd hij
hoofd der Geref. Burgerschool te Utrecht en in
1921 werd hij hoofd der Chr. kweekschool op
Geref. grondslag.
Woensdag a.s. van 3 tot half 5 namiddags is er
in de kweekschool, Maliebaan 89, gelegenheid de
heer v. d. Spek te complimenteeren.
JUBILEUM A. S. WARMELS
Op 1 Mei a.s. ds het 25 jaar geleden, dat de heer
A. S. Wanmels, hoofd der Chr. school te Schoon
oord, zijn onderwijzersloopbaan aanving.
De heer Warmels was achtereenvolgens onder
wijzer te Zuidwoldé (Dr.). Nieuw-Buinen (Dr.)
en De Krim (Ov.). Sedert 1 Juni 1920 is hij hoofd
te Schoonoord.
Ds. WOUTERS
Zaterdag 20 April is, vrijwel onopgemerkt, ge
passeerd het 40-jarig onderwijzersjubileum van
den heer D. Wouters, thans wonende te Zeist. In
overeenstemming met deze stilte is, datwij thans
niet een beschrijving geven van 's heeren Wou
ters' beteekenis die hij voor het onderwijs tot
1922 „in het ambt" en als auteur van schoolboek
jes, daarna ook als redacteur van „Valcoogh"
heeft gehad.
Die beteeekenis zou samen t* vatten zijn in de be
woording: een geheel eigen plaats. Met de veie
voordeelen èn de weinige schaduwzijden, daaraan
verbonden,
GEREF. SCHOOLVERBAND
Zaterdag 4 Mei a.s. zal te Schiedam, in het
Geref. Jeugdhuis, Lange Haven 89, des middags
3 uur. de Voorjaarsvergadering gehouden worden
van Geref. Schoolverband, district Viaardingen en
omstr. De vergadering is gesplitst in 3 uur Huis
houdelijk gedeelte, en 4 u u r 30, openbaar gedeel
te. Spreker zal zijn de heer K. Lieb, hoofd te
Schiedam, met als onderwerp de brochure 1935
van Geref. Schoolverband: „Meester en Dominé"
van Ds Herksen te Ermelo.
ONDERWIJS EN TAALBEDERF
In een adres van de Vereen, van leeraren in le
vende talen aan den Minister v. Onderwijs wordt
de opvatting van de Maatij. der Ned, Letterkunde
dat het steeds verder voortwoekerend taalbederf
aan 'het onderwijs zelf geweten moet worden, uit
voerig bestreden.
Naar de opvatting van dc adressanten ligt de
fout hier in de eerste plaats bij verslapte eischen
van toelating, waardoor het leerlingenmateriaal is
achteruit gegaan en de velerlei verstrooiïog. die
het moderne leven voor -de schoolgaande jeugd
meebrengt.
In de tweede plaats kan aan opstel- en andere
taaloefeningen onmogelijk voldoende aandacht
worden gewijd, omdat de klassen te groot zijn
geworden en de leeraren teveel lesuren hebben
gekregen. De vraag wordt gesteld of hier geen
-werkgelegenheid zou zijn te scheppen voor aan
komende leeraren als assistenten, tegen éep mati
ge vergoeding. Door dezelfde oorzaak kan ook
het lees- en, spreekenderwijs steeds minder tot
zijn recht komt.
1 Als derde omstandigheid wordt gewezen, op het
gebrek aan voldoende schoolboeken, tengevolge
van de ver doorgevoerde bezuiniging, waardoor
aandachtig prepareeren van de leesles meestal on
mogelijk is.
I Na een opmerking over aankweeking van ge-
|:ood nationalisme, dat echter geen chauvinisme
(mag worden, besluit het adres met de volgende
Wij gelooven, dat het voor ons Vaderland ge-
iwenscht is, tc streven naar een inrichting van het
Voortgezet onderwijs, waardoor de bedenkelijke
gevolgen van de door den nood der tijden afge
dwongen bezu'rviging zooveel mogelijk worden
voorkomen. Het onderwijs, dat toch het middel bij
uitstek moet zijn, waardoor ons volk zich uit de
economische inzinking moge opwerken, behoort
zoo. min mogelijk te worden getroffen door bezui
nigingsmaatregelen, die den Ijver ook van de meest
toegewijde leeraren moeten verlammen en het sue
'ces van hun werken belemmeren.
Het Nijverheidsonderwijs in
het jaar 1933
In totaal wederom een geringe achter
uitgang. Op de jongensscholen winst bij
het dagambachtsondcrwijs en verlies
bij het avondnijverheidsomderwijs. Op
de meisjesscholen zet zich de verschui
ving van korte cursussen naar langere
opleidingen voort.
In Mededeeliog No. 39 publiceert de afdeeling
|Onderwijsstatistiek van het Centraal Burèau voor
(de Statistiek de voorloopige cijfers betreffende de
laantallen scholen en.leerlingen bij het Nijverheids-
1 onderwijs in het jaar 1933. Zooals gewoonlijk
geven de cijfers den loestand op 31 December vai
J het genoemde jaar weer. S.ccht's voor de special
cu.'Siissen, de cursussen aan nijverhe'dschoren voo
meisjes en voor de landbouwhuishoudcursussen
j zijn dc aantallen leerlingen vermeld naar den toe-
stand bij den aanvang der in 1933 aangevangen
cursussen, omdat vele dezer cursussen op 31 De
cember niet bestaan.
Letten wij eerst op het
aantal scholen,
dan blijken er in totaal 7 scholen minder te zijn
dan op den vorigen teldatum, In 1932 waren er
nog 717 scholen, thans is dit aantal tot 710 ge
daald. De belangrijkste wijziging constateeren wij
bij de avondnijverheidsscholen voor jongens. Door
opheffing van een aantal dezer scholen daalde hun
aantal van 352 tot 339. Ook in de groep der zee
vaart-, visscherij-, binnenvaart- en machinisten-
scholen zien wij door het opheffen van de zee
vaartschool te Texel een achteruitgang; het
aantal êchólen Jn deze groep bedraagt thans 38.
Tegenover deze Verminderingen staat bij twee
soorten van nijverheidsscholen een accres. Het
aantalambachtsscholen voor dagonderwijs steeg
met.drie, doordat de scholen te Rotterdam. Coe-
votden en Jubbega voor het eerst in de statistiek
werden opgenomen; hierdoor steeg het aantal dag
ambachtsscholen tot 92. Daarnevens boekte het
landbouwhuishoudonderwijs een winst van 4 scho
len en het aantal dezer scholen klom daardoor
tot 44.
Onveranderd bleven de aantallen dagvakscholen
voor jongens, scholen voor middelbaar technisch-,
kunst- en kunstnijverheidsonderwijs en nijverheids
scholen voor meisjes, n.l. respectievelijk 18, 19
160.
Het totaal
aantal leerlingen
van het nijverheidsonderwijs bedroeg op den tel
datum 128 743, dat is' 1183 minder dan een jaar tc
voren. In 1932 werd eveneens een achteruitgang
met 1633 leerlingen vastgesteld.
De teruggang van het aantal leerlingen is ver
oorzaakt .door een afname,van dit aantal bij de
cursusseji Tvodr' 'voorbereidend middelbaar tech
nisch enhüitgebreid lager nijverheidsonderwijs (van
1.082 tot 1.019), bij de avondnijverheidsscholen
voor jongens (van 36.839 tot 34,744), bij de kunst
en kunstnijverheidsscholen (van 2.011 tot 1.649),
bij de opleidingen voor de zeevaart (van 1.023 tot
825), bij de opleidingen voor scheepsmachinisten
(van 1.074 tot 928) en bij het nijverheidsonder-
wijs voor meisjes (van 46.518 tot 45 447).
Hiertegenover stond een accres bij de dagam
bachtsscholen (van 23.786 tot 25.260), bij de dag
vakscholen voor jongens (van 1.264 tot 1.329),
bij de speciale cursussen aan ambachts- en vak
scholen voor jongens (van 860 tot 988), bij de
middelbaar technische en soortgelijke scholen (van
3.375 tot 3.380), bij de opleidingen voor de bin
nenvaart (van 1.983 tot 2.041). bij de opleidingen
v.óor de zeevisscherij (van 4S8 tot 508) en bij
liét randbo'uwhuishoudonderwijs (van 9.623 tot
ij' 265)-
Vatten wij deze cijfers samen dan zien wij in
relatieven zin den grootsten teruggang bi] het on
derwijs. aan middelbaar technische, kunst- en
kunstnijverheidsscholen, waar het aantal leerlingen
nvet .420 of 6,5 pet. daalde. Daarnevens vond een
jielangrijke daling plaats, n.l. van 2.095 leerlingen
óf 5,7 pet., bij h€t avondnijverheidsonderwijs voor
jong'ens. Hierbij zij opgemerkt, dat ook het vorige
ja af bij dezen, tak van onderwijs een flinke achter-
tiitgang plaats vond. Toen bedroeg de daling
3.193 leerlingen of 8 pet. De teruggang van het
aantal leerlingen bij het totale nijverheidsonderwijs
aan- meisjes het landbouwhuishoudonderwijs
daaronder begrepen is in relatieven zin van
minder beteekenis; zij bedroeg 429 leerlingen.
De belangrijkste winst boekte evenals ver
leden jaar het ambachts- en vakonderwijs voor
jongens, met inbegrip van de daaraan verbonden
cursussen, n.l, 1.667 leerlingen of 6.4 pet Het
ïccres bedroeg verleden jaar 1.871 leerlingen of
^,8 pet. Het totale onderwijs voor de binnenvaart,
zeevisscherij, zeevaart en machinisten telde ditmaal
94 leerlingen meer dan het vorige jaar: deze voor
uitgang is overigens van geringe beteekenis.
I Opgemerkt zij nog, dat aan de nijverheidsscho
len voor meisjes de verschuiving van de korte
cursussen naar de langere opleidingen zich voort
zette. Het aantal leerlingen der cursussen daalde
Van 21.729 tot 19 191, terwijl dat der opleidingen
van 24.789 tot 26.256 steeg.
Omtrent de opleiding volgens het leerlingstelsel
yermeldt de Mededeeling. dat er op 31 December
1933 955 werkgevers en 2225 leerlingen bij betrok
ken waren. De cijfers van het vorigé jaar waren:
1.004 werkgevers en 2.282 leerlingen. Naar men
mag aannemen, zal de geconstateerde achteruit
gang opnieuw aan den ongunstigen economischen
Joestand moeten worden toegeschreven.
TIEN RAADGEVINGEN
\'oor de eind-exaniinandi van Gymnasium
of i-I.B.S, geeft een examinator in de N.R.C.
eenigo wenken, die ook andere examinandi
kunnen bemoedigen;
1. Maak je niet al een paar maanden voor
het examen zenuwachtig; je komt er daar
door toch niet eerder door.
2. Maak je ook niet een paar dagen vóór
het examen zenuwachtig; als je zóólang
kalm bent gebleven, kun je 't nog wel een
paar dagen volhouden.
3. Stoor je niet aan leeraren, die al met
Paschen (soms zelfs al met Kerstmis) ze
nuwachtig worden; heb liever medelijden
met die slachtoffers.
4. De examericommisie ls geen maatschap
pij tot redding van drenkelingen; dus rekent
er niet op, dat de leeraren je er door zullen
sleepen.
5. Maar als je rapporten met Kerstmis en
Paschen redelijk zijn geweest, kom je er na
tuurlijk door; daarvoor is het een school-
6. E11 als j'c rapporten zwak zijn geweest,
kom je er ook nog door, want de leeraren
hebben vasit en zeker de cijfers gedrukt.
7. Lever net werk in, dat maakt dadelijk
:n goeden indruk, ook op de deskundigen.
8. Voer in de Paaschvacantie niet te veel
uit. neem eerst een week heelemaat rust,
werk dan niet meer dan 4 uur daags, en ga
in den overigen tijd wandelen, fietsen, roeien
of een andere syort beoefenen; maar: met
0. Maar sta niet te laat op; ga liever vrpeg
naar bed.
10. En als j'e door je examen bent, schaar
Je dan onder het steeds grooter wordende
Jeger van hen, die de examinitis van onze
scholen en onderwijsautoriteiten bestrijden;
je weet nu, wat een. ellende het is.
Exameos
HEILGYMNASTIEK
en de hi
Hoek van Holland: J. v. d, Meid«n,
Th.. Rotteveel, Den Haag; A. P. Rutgers, De
tilt, Herex, 1,
MASSAKAMP
ROTTERDAM—DEN HAAG: 55-36.
Zaterdag heeft te Rotterdam de jaarlijk-
sclie massakamp plaats gevonden tusschpn
ploegen respectievelijk van den Rotterdam
schen en van den Haagsclien Schaakbond.
Men kan over dit soort ontmoetingen den
ken zoo men wil, vast staat, dat het telken
jare opnieuw een genoegelijke wedstrijd js.
Des te meer verbaast het, dat tenminste
aan de zijde der Hagenaars dó animo
voor dit soort wedstrijden schijnt te vermin
deren. De ploeg, welke de Hagenaars in het
veld brachten, telde 'tenslotte 91 schakers,
een aantal, hetwelk toch wel zeer klein ge
noemd mag worden. Van onderscheidene
vereenigirigen uit- den' H.S.B. was zelfs niet
één speler verschenen, zoo bijv. uit Leiden,
uit Delft; van enkele gróote Haagsche vcr-
eenigingen waren slechts een paar spelers
en nog niet eens de sterkste op het.ap
pèl verschenen. Zoo was er van de LL Arb.
S.C. niet één lid aanwezig.
Aangezien de Rotterdamsche Schaakbond
een niet onbelangrijkgrooter aantal leden
telt dan de Haagsche en dus van nature
reeds betere kansen beeft ligt het voor
de band, dat de vrij slechte opkomst der
Hagenaars de kansen van de Rotterdam
mers op een overwinning sterk vergroot
beeft Het verschil moest daarbij voorname
lijk in den middenmoot en de staart zitten,
want de Hagenaars beschikten over een vrij
sterke kop, welke zeker niet voor die der
Rotterdammers behoefde onder to doen.
Trouwens, bet resultaat aan de eerste 20
borden (1010), hetwelk wij bieronder op
ruienbevestigt deze uitspraak.
Dit kan een aanwijzing zijn, dat de Hage
naars, mits zij behoorlijk opkomen, niet a
priori de mindere kansen behoeven te heb
ben. Zij kunnen bun middenmoot en staart
belangrijk versterken. Wellicht dat een voi-
gend jaar, wanneer de wedstrijd weer in
Den Haag gespeeld wordt, de animo groo
ter is en de Hagenaars vinnig van zich af
zullen bijten.
Dit alles neemt niet weg, dat de Rotter
dammers volkomen verdiend hebben gewon
nen. Van nieet af aan is de score in him
oordeel geweest en hun voorsprong op d©
Hagenaars groeide met het verstrijken van
den avond tot meer dan 20 punten uit. Aan
het eind van den avond wisten de Ilage-
s hun achterstand iets te verkleinen,
zoodat zij tenslotte niet 19 punten verschil
verloren.
Het resultaat van de eerste 20 borden was:
Rotterdam Den Haag
Mr. Oskam—Mr. Fontein
Mifhring—Mr. Hamming
TreurnietKok
Elshout Visser—Nieukerke
van den TolKamstra
HaalebosRuben
BaumannBuriks
de. Haasvan Stoenis
MeijerMr. Belinfante
Blok—Geusebroek
WielingaMr. Leembruggen
v. d. HeuvelSmitskamp
Geijser—Schwencke
Teunissen—Zittersteijn
RoosDr. Stiel
Nv Wingerden—Lippa
Penning—Zwaan
Groosjohan—v. d. Kraan
v. Hattemv. Berkel
1-Iaag—Katan
V2-V2
1—0
1—0
0—1
V2-V2
1—0
0-1
1—0
1—0
y2-vz
0-1
Vz-V-i
0-1
1—0
0—I
1/0—1/2
Y2-V2
O-ri
0—1
1—0
HET T0URN00I TE MARGATE
De derde ronde
De uitslagen van de derde ronde luiden;
C^pablanca—Mleses 1
FairhurstMiss Menchik 1—0
Kleiri—Reschewsky afgebr,
y2-V2
0—1
De stand na drie ronden is: Capablanca
3, Milner Barry, Fairhurst en Thomas 2,
Kleiri en Reschewsky IV2 en een hang*
partij, Reill U/2, Sergeant en Miesses Yz,
Miss Menchik 0.
Voorzoover het thans te voorzien valt,
moet Capablanca met groote meerderheid
dit tourriooi winnen. De eenige, die het
hem wellicht nog wat moeilijk kan maken
is Reschewsky.
Wandelsport
Er heerschte Zaterdagmiddag tegen 3
een ongewone bedrijvigheid op bet Jans-
keTkhóf, War de komst van' 'honderden
jeugdige wandelsportliefhebbers' in bun
fleurige- klccdij veel vertier en bekijks
brachten.
Het was ril. „Aantreden" voor de 30 K.M.
afstaïidsmarsch, waartoe de V.O.P., Vereen,
voor Wandelsport „Voor Ons Plezier", het
initiatief had genomen. Naar wij vernamen
ligt bet in de bedoeling van de organisato
ren ter gelegen'hed van de opening dei-
Wereldtentoonstelling te Brussel in de ko
mende maand Mei met een groep leden van
verschillende wnndelsportvereenigingen een
voetreis naar Brussels expositie te maken.
Om zich voor dit doel te train«ji en vast te
stellen wie voor deelname in aanmerking
komen, wordt 0. m. ook deze afstandsmarscb
gehouden,
Binnen weinige minuten tijds hadden de
deelnemers, onder aanvoering van. bun
leiders, een keurige stoet gevormd, waar de
leden van de V.O.P. geheel vooraan stonden
opgesteld.
In volgorde zagen we groepen van de
navolgende vereenigingen, elk met een
groote sportvlag vooruitgedragen opmar-
clieeren:
V.O.P. met 20 man; Utr. Trekvogels met
8 man; de W.S.V. en U.P.S. (Utr. Politie
Sportvereeniging) met 13 man; Excelsior
(Gymnastiek- en Wandclsportvereen.) met
28 man; de S.R.G. (School voor Reserve-'
officieren der Genie) met pl.m. 20 man;
D.I.O. 12 man, en verder nog de deelnemers
van N'eerlandia, Excelsior, Bato (Zeist).
Ook het militaire element ontbrak niet,
want het 16e reg. infanterie uit Amersfoort
was met 45 man tegenwoordig, terwijl ook
van. de veld-artillerie enthousiaste deelne
mers gezien werden. Een afdeeling Roode
Kruis-soldaten sloot de stoet, als de on~:-
bare E.H.B.O.
Daarmede werden alle deelnemers veilig
gesteld, dat eventueele voeteuvels onderweg
direct afdoende vepholpen kunnen worden,
Ook een auto voor eventueele uitvallers
(sters) was mede aanwezig.
Het parcours liep van Utrecht, Groenekam,
'Bosch Voordaan, Bilthoven, alwaar na de
voorgeschreven rost, over Blauwkapel naar
'Utrecht terug.
1 Hoewel het weer dreigend was en bleef
lieten de deelnemers zich daardoor „niet uit
het veld. slaan". Er werd .pittig gemarcheerd
en in de beste stemming keerde men terug
om de verdiende prijzen: wisselbekers, me-
dailles en herinneringskruisjes in ontvangst
Voetbal
De Engelsche cup-final
Zaterdagmiddag in Engeland kan dat,
in Nederland zégt men dat bet niet kan
is op Wenjbley weer dé eindstrijd gestre
den onï (jen voetbal- -beker. West' Brom en
Sheffield Wednesday waren de twee clubs,
die de: concurrentie van 62 andere hadden
overwonnen en thans om het vurig begeerde
kleinood mochten kampen in tegenwoordig
heid van den Prins van Wales en 90.000
andere tbeschouwers.
Zooals mqn weet is in Engeland hét voet
ballen tol een „vak" verheven, zoodat bij
dit soort wedstrijden geen amateurs in het
veld komen, maar voetbalvariéié-'artisten,
die op wonderbaarlijke Wijgs met den bal
weterióin te gaan. West Brom had negen
spelers, die reeds eerder een cup-final heb
ben gestreden, Sheffield kwam voor het
eerst' to de arena.
Als de spelers aan Prince Charming zijn
voorgesteld, begint het spel en na twee
minuten scoort Sheffield onhoudbaar. Schit
terend positiespel brengt de toeschouwers in
verrukking en het staat hog in het geheel
niet vast, dat Sheffield "zal winnen, vooral
niet», wanneer West Brom nog voor de rust
eveneens onhoudbaar gelijk heeft gemaakt
(1—1).
Na de rust blijkt Sheffield gedecideerd
sterker en als de West Brom-keeper zich
eens verkeerd opstelt scoort de Wednesday.
Vier minuten later is bet echter al weer ge
lijk en onder onbeschrijflijke spanning
worden nu de resteerende 6 minuten ge
speeld. Ali? ieder denkt, dat er verlengd moet
worden, komt de verrassing. Terwijl West
Brom sterker speelt weet toch Sheffield door
een mooie doorbraak 3—2 te maken en 15
seconden voor het einde zelfs 42.
Er zijn weer heel wat weddenschappen
verloren in Engeland
DE C.N.V.B.-COMPETITIE
Uitslagen van Zaterdag
Afdeeling VIII Twente—Oo»ts
lUiM I:
Excelsior I—DES II
Cl&san 11:
HW I—Volharding II
Afdeeling IV ÏVoord.HolIand:
Dindua IZwaluwen I
Jong Holland I—ADO I
BCSV IISportlust II
Afdeeling XII Gelderland-Zuid:
AJax I—Rood Wit I
SKV II—Rood Wit Iï
Ajax IIZwaluwen II
Afdeeling Rotterdam:
LUnt I:
Excelsior I—Oranje Wit I
HBS I—Pro Patri a I i
DVV IKDO I
Oranje Wit I kampioen
Centrum IStormvogels I 71'
Zwart Wit II—KDO II
VVO II—Orai
SH UI—Oentrui
DVS I—Deto I
Korfbal
DE C.K.B.-COMPETITIE
Uitslagen van Zaterdag
Zuid-Holland (Koord)
3—7
8—0
TOP. U—KVe li
