DINSDAG 2 APRIL 1935
TWEEDE BLAD PAG. 5
BINNENLAND
N.S.B. EN VRIJ DEBAT
Wat men in verkiezingsdagen
ondervindt
De volgende berichten illustreeren zeer
duidelijk, wat de leiders der N.S.B. onder
het vrije woord verstaan. De heer C. B. v. d
W a 1 te Den Bosch schrijft ons nL het vol
gende:
Ir. Mussert was in 's Hertogenbosch ge
weest en had in zijn lange rede verzuimd
doel en beginselen der N.S.B. aan te roeren
Gevolg: ontevredenheid bij zijn gehoor. Wel
licht daarom werd opnieuw een vergade
ring belegd binnen een tijdsbestek van een
paar weken, waar zou optreden Ds. van Duyl
In openbare vergadering.
Ik schreef een brief aan het Hoofdkwar
tier der N.S.B. van de volgende inhoud:
„Blijkens publicatie wordt volgende
week Donderdag door U alhier opnieuw
een openbare vergadering belegd.
Aangezien in de vorige openbare ver
gadering de heer Mussert zich niet bp
paald heeft tot een positieve uiteenzet
ting van plannen en principes der N.S.B..
doch aanvallen heeft gericht op de re
geering, was het plicht geweest zijn te
genstanders in. de gelegenheid te stellen
de beschuldigingen te weerleggen.
Nu te verwachten is, dat ook ditmaal
pijlen gericht zullen worden op de tegen
standers, verzoek ik U wel mij te doeD
weten of ik zou mogen rekenen op debat
gelegenheid en mij een behoorlijke tijd
daartoe zal worden verleend.
Het is slechts een bescheiden verzoek,
doch ik deel U mede, dat indien ik hier
voor geen toezegging van U mocht ont
vangen, ik me de vrijheid zal veroorloven
wellicht reeds de volgende avond een
openbare vergadering te beleggen, waar
in ik alsdan mijn debat tegen de bewe
ringen der N.S.B. hoop te houden en
waartoe ik de N.S.B. uitnoodig tot re
pliek, waarbij ik nu reeds de toezegging
doe haar in eerste instantie een spreek
tijd te verleenen van een vol uur."
Hierop ontving het volgende antwoord:
„In antwoord op Uw schrijven van 21
dezer, deel ik U. mede, dat wij principieel
voor debat vergaderingen vrijwel niets
gevoelen.
Het riaat U natuurlijk volkomen vrij
zelf een vergadering te beleggen, doch
onzerzijds mag er op deze vergadering
niet gedebatteerd worden."
Hoogachtend,
ALGEM. PROPAGANDALEIDER
Ik ging due naar de vergadering van Ds-
van Duyl in de wetenschap, dat er geen de
bat werd toegestaan en nam vanzelfspre
kend geen debatmateriaal mede.
Daar komt echter de voorzitter op het
podium (van de bijna leege groote zaal van
het Concertgebouw) met de mededeeling,
dat mijn brief was ingekomen en men mij
wel debatgelegenheid zou verleenen.
De spreker, Ds. van Duyl, heeft in een
rede van anderhalf uur meer dan de helft
van zijn tijd besteed aan de Antirev. partij,
en in zijn verward betoog totaal verzuimd
iets mede te deelen omtrent de beginselen
der N.S.B., doch heeft mij wel vijftien keer
uitgedaagd „om straks op het podium te
komen en het bewijs te leveren" enz.
Toen ik mij aan het podium meldde kreeg
Ikvijf minuten. En om alle misverstand
te voorkomen, werd er door den onrzitter
uifdrukelijk bijgezegd „cn geen gronde
langer" en-herhaalde de spreker: „geen se>
COndel'' j
Driehonderd seconden waren mij toege
meten om vijftien aanvallen af te slaan en
op vijftien uitdagingen te antwoorden. Twin
tig seconden voor elke aanval.
Het zal wel niemand bevreemd hebben,
dat ik met klaar" gekomen ben. En het
mooiste was nog, dat na vier minuten de
spreker den voorzitter het horloge onder de
neus hield met de opmerking „de tijd is om"
Een stem uit de vergadering, wellicht van
een N.SR.-er: „hij heeft nog één minuut".
Hiermede scheen de voorzitter het eens te
zijn en hij stond ook nog inderdaad één mi
nuut toe. Spreker en voorzitter, elk met het
horloge in de hand, controleerden of er mis
schien een seconde meer gebruikt zou kun
nen worden, wat voor de N.S.B. «ampspoed
zou beteekenen.
Ik heb deze minuut gebruikt om te wijzen
op het groote doek, hetwelk door de zaal
gespannen was en waarop met groote letters
geschreven stond: „één jaar Colijn 100.000
werkloozen" en heb toen gezegd: Als Musso
lini of Hitier hier binnenkwamen, dan zou
hun eerste vraag zijn: zijn jullie fascisten;
menschen, die zeggen op te komen voor het
gezag en het volk te willen opvoeden het
gezag te eerbiedigen?je gelijkt meer op
communisten!
Onder 't uitspreken van deze woorden ge
lastte de spreker den voorzitter (ja de kijk
op het gezag is in de N.S.B. al heel wonder
lijk, gezien dat de spreker den voorzitter
last) mij 't woord te ontnemen omdat de se
condewijzer het streepje overschreden had
Wij hebben wel eens beweerd, dat de N.S.B
een beweging is van een dag. doch Ds. van
Duyl en de voorzitter demonstreerden als
hun meening, dat het een beweging is van
een seconde.
En toch had Ds. van Duyl nog ruim een
half uur noodig om mijn vijf minuten te
beantwoorden.
De heer v. d. Wal Is natuurlijk niet voor
nemens het hierbij te laten. Deze week ver
moedelijk Donderdagavond hoop ik, zoo
schrijft hij verder, in een openbare vergade
ring de rede van Ds. van Duyl te weerleg
gen en tevens bij die gelegenheid de voos
heid van de N.S.B. aan te toonen.
De N.S.B. is door mij tot debat uitgenoo-
digd en haar spreker ontvangt in eerste in
stantie een spreektijd van een vol uur
TE IJMUIDEN DEBAT GEVRAAGD
De anti-rev. iKesvereeniging te IJmuiden
heeft zich met een schrijven tot de Kring
IJmuiden der Nationaal Socialistische Be
weging gewend waaraan wij het volgende
ontleenen:
„Namens de A R. Kiesvereeniging „Ne
derland en Oranje" heb ik de eer U uit
te noodigen tot het gezamenlijk organi-
seeren van een debatvergadering tus-
schen een spreker te kiezen door Uw
Kring en een spreker te kiezen door onze
Kiesvereeniging.
De beweegreden tot deze uitnoodiging
is de volgende. Naar onze overtuiging
is het noodzakelijk en mogelijk om in
een openbaar en principieel debat aan te
toonen dat het ten eene male onjuist is,
wanneer van Uw zijde wordt beweerd dat
personen met een Calvinistische levens
overtuiging lid kannen zijn van de
N.S.B."
In het verdere van deze uitnoodiging
worden r i c h 11 ij n e n aangegeven voor
een eventueele bespreking.
Wij vermoeden zoo, dat de Kiesvereeni
ging het antwoord op haar schrijven hier
boven kan lezen.
Officieele Berichten
toegekend de
Oranje-Nassau Orde i
Draai een knopje om en....
De heer J. S. Dunn, een bekende Zuid-
Afrikaansche journalist en bestuurslid van
de Reuter Nieuwsdienst, verhaalde onlangs
van zijn ondervindingen op de Internatio
nale Arbeidsconferentie te Genève. Toen hij
voor de eerste maal de raadszaal binnen
trad, keek hij zeer verwonderd naar het
kleine telefoontoestel, dat in niet minder
dan vijf moderne talen de woorden weergaf,
welke aan het andere einde van het gebouw
werden gesproken. De vertaling geschiedde
even vlot als sprak de spreker, wiens rede
voering werd uitgezonden, geen andere taal.
De journalisten over de gansche wereld, die
tijdens de zittingen te Genève bijeen zitten,
hebben niets anders te doen dan een knopje
om te draaien aan het toestel hetwelk vóór
hen staat en de redevoering van een be
paalden spreker hooren zij in het Engelsch,
Fransch, Duitsch, Ifaliaansch of Japansch
Ter overweging
Verlaging vaste lasten noodzakelijk
In de kringen der moderne arbeidersbe
weging bestaat geen eenstemmigheid over
het vraagstuk der devaluatie, evenmin als
zulks in de S.D.A.P. het geval is. Daarom
verdient overweging, wat de redactie van de
C.B.P.T.T., het orgaan van 't moderne post-
personeel schrijft aan 't slot van een arti
kel, dat tegen devaluatie gericht is:
.Zonder devaluatie heeft men zich in de
goudlanden reeds op de veranderde omstan
digheden moeten instellen. Loonen en sala
rissen zijn echter te aanzienlijk gedaald,
beduidend meer dan de vaste lasten als
huur, pacht en hypotheekrente! Heeft Neder
land door zijn conversiepolitiek ook niet de
réhte der Staatsschuld doen dalen? Er is
tenslotte slechts één groep, die bij devaluatie
wel vaart, dat zijn de menschen met groote
schulden.
Altijd blijft nog dreigen, dat né de enorme
loonsverlagingen de devaluatie daarna toch
plaats vindt. Dan zouden velen dubbel wor
den getroffen! De Regeering hoede zich voor
het hinken op twee gedachten, wil zij niet
last krijgen van de nadeelen van beide stel
sels, het handhaven van de gouden stan
daard en devaluatie.
Zou de Regeering haar stelsel niet conse-
kwent voltooien, dan zonden de werknemers
twee klappen krijgen. Daérom is verlaging
der vaste lasten dringend geboden."
Een rijdende luchtvaart
tentoonstelling
Met auto-treinen
Er bestaan plannen om met de L.U.T.0
de luchtvaarttentoonstelling, het vorig jaar
te Den Haag en Amsterdam gehouden, een
tournee door het land te maken, met auto
treinen, welke de verschillende centra van
ons land zullen aandoen.
De vliegtuigen welke op de expositie In
Amsterdam en in Den Haag te zien waren
zullen naturlijk niet alle op ware grootte
meegevoerd kunnen worden. Echter hoopt
men zooveel mogelijk hierin tegemoet te
komen, door, wanneer men een plaats ba
zoekt, welke dicht bij een vliegveld ligt
speciale attracties daaraan te verbinden
Chr. Nat. Werkmansbond
Prov. Comité Noord-Brabant
en Limburg
De algemeene vergadering van het Prov.
Comité voor Noord-Brabant en Limburg van
de Chr. Nat. Werkmansbond zal Zaterdag
6 April a.s. te Ginneken worden gehouden
Na afhandeling van het agendum zal Dr. H.
v. Oyen, Ned. Herv. predikant te Breda, een
rede houden.
Kunst cn Letteren.
OMER WATTEZ f
Te Schaarbeek overleed op 78-jarige leef
tijd de bekerde Vlaamsche letterkundige
Omer Wattez.
Wattez was aanvankelijk onderwijzer,
maar wist zich door zelfstudie op te werken
tot leeraar aan het atheneum (Doornik en
Antwerpen). Ook op letterkundig gebied
deed de overiedene van zich spreken: hij
werd lid van de Kon VI. Academie, van de
Maatschappij voor Ned. Letterk. te Leiden,
van de Vereen, van Vlaamsche Letterkun
digen, van de Hoogere Raad der Openb. Bi
bliotheken.
Wattez, die een vurig flamingant was,
deed tal van studies verschijnen op taal
kundig en cultureel gebied en schreef ook
verscheidene verhalen en novellen met ro
mantische sfeer. Zeer bekend zijn zijn bun
dels: In den strijd voor Taal en Kuituur.
FELIX TIMMERMANS.
Binnenkort zal van F. Timmermans bij v.
Kampen te Amsterdam versohijoen een nieu
we roman n.l. „Boerenpsalm". Thans werkt
de auteur aan een bunded kindervertellin-
gon «Tien en, eenen avond"
PROF. Dr. W. MENGELBERG.
Van 2 tot 9 Mei as. wordt te Amsterdam
een Nederlandsch Muziekfeest gegeven ter
gelegenheid van het 40-jarig jubileum van
Prof. Dr. Willem Mengelberg. Gegeven wor
den drie orkestconcerten, twee kamermuziek
avonden en Sophocles' „Electra" met muziek
van Alphons Diepenbrock,
DICHTERLIJK IN MEMORIAM.
In „Elseviers Maandblad" herdenkt Johan
de Molenaar Aart van der Leeuw aldus:
„Eenzelvig zat hij, diep gebogen
Óver de troost van zijn oude boeken.
Visioenen rezen voor zijn oogen
Uit schemerige kamerhoeken.
Zijn doofheid maakte heel de wereld
zoo stil, en zijn gedachten wijs.
Dan zong hij, zuiver als een merel
de vreugd van 't aardsche paradijs.
Hij waakte als een plichtsgetrouwe
schildwacht op een vergeten post
en zag het eerste hemelblauwen
Toen heeft de dood hem afgelost".
STEMMEN DES TIJDS.
Maart 1935.
Wouters van Riesen publiceert een roman
fragment „De vruchteiooze strijd".
Een buitengewoon instructief opstel levert
Dr. Paulina W. Havelaar over „Gezag en
Vrijheid in de geschiedenis der Nederlanden"
In ons land werd gehuldigd de Germaansche
Staatsleer, die een Recht huldigen boven ko
ning en volk beide. In onze volksgemeen
schap .stonden landsheer en onderdanen te
genover elkaar als twee van elkaar vrijwel
onafhankelijke zelfstandige dragers der
staatsmacht".
De vorst bezwoer eerst de privilegiën en
werd daarna ingehuldigd. Schending der
rechten maakte den vorst tot tyran. die men
mocht afzetten. Dat hebben onze vaderen
dan ook in 1581 met Filips gedaan.
Echter nu viel uit onze dualistische staat
één element weg. De Staten promoveerden
zichzelf tot landsheer. Het ontbreken van
een landsheer had tot de ergste gevolgen
voor ons Individualistisch volk kunnen lei
den. Oranje Heeft meestal deze Heillooze ge-
ROFFELRIJMEN.
NOG NIET GOED?
In één wijk van Rotterdam. waar
goedkoope groente ln 7 soorten
3 ct. per kg. aan werkloozen werd
verstrekt, daalde de omze. in 3
weken van 20.000 tot 7.000 kg.
Lusten onze werkeloozen
Geen goedkoope groente meer
Lang niet zonder vrees en beven
Schrijf ik deze regels neer,
Want ik weet het bij ervaring:
Wie dat aan 't papier vertrouiot
Wordt bij voorbaat als een vijand
Van de armen uitgejouwd.
Toch, ik poog een keer te durven:
Het is zonder meer een feit
Dat men de goedkoope groente,
Steeds van prima kwaliteit,
Niet belieft, of niet wil halen
Dat de omzet ernstig daalt,
Schoon men voor de zeven kilo
Eén en twintig cent betaalt.
Werd er in de eerste week een
Massa groente omgezet,
ln drie weken slonk de verkoop
Tot één-derde altemet.
Moet de groente nog goedkooper?
En soms thuisbezorgd erbij?
Is de honger dan zoo groot niet
Als men schreeuwt van zeekre zij?
Dat er nood, en gróóte nood is
Weet ik, weet de Overheid,
Maar óók: dat de grootste schreeuwer
Niet de grootste honger lijdt.
Zij er nevens het gejammer
Om het leed van onze tijd
Eens een enkle maal een plaatsje
Voor een toon van dankbaarheid.
(Nadruk verboden.) LEO LENS
volgen vermogen te voorkomen of te tempe
ren.
Mr. J. C. Baak schrijft over de .Academie
Européenne Méditerranee", n.a.v. de benoe
ming van H. Th. Wijdeveld tot directeur
daarvan. Zeer interessant is de groote studie
van Dr. Ir. H. G. van >eusekom, die de helft
dor aflevering vult over het „Nationalisme
in Japan", dat „in den geest van znn voor
geslacht en in zijn historie de kracht zoekt
vooi de worsteling om een nieuw volksbe
staan".
DE HOLLANDSCHE REVUE.
Maart 1935.
Dit te Delft (Verversdijk 6) uitgegeven tijd
schrift bedoelt te zijn een maandelijksch
overzicht op alle gebied der cultuur. De ru
brieken zijn: Hoofdartikel; waarover ieder
spreekt; onze nat. en internat, wetenschap;
spiegel der kunsten; filmpoëzie van de
maand; hoe te leven; wetenswaardigheden;
toerisme; sport; natuurleven; boekenplank.
Een massa wetenswaardigs en foto's en
carricaturen uit de wereldpers biedt dit
maandblad in elk nummer.
EEN LUGUBERE TENTOONSTELLING.
Naar het Hbl. bericht, heeft men in de
„Newman Galleries" te New-York een ten
toonstelling ingericht, bestaande uit vijfüg
hilderijen, teekeningen, houtsnijwerk, alle
betrekking hebbende op het lynchen. De af
beeldingen betreffen uits'uitend negers, niet
minder dan acht negers behooren tot de in
zenders. Hat ligt in de bedoeling deze ex
positie irnée door heel Amerika te la
ten maken.
Het werk aan nieuwe boww-complexen in den Bergpolder te Rotterdam ligt stil. Slechts enkele posters zijn in de
verlaten straten te zien.
De concierge van 't museum Boymans te Rotterdam sluit
onder toezicht van den heer Hannema, het crude museum
Een auto reed door de leuning van de Driftbrug te
Utrecht maar bleef nog hangen.
Het vervoer van de slachtoffers v<m het auto-ongeluk te St. Michiels-Gestél, waar 'n wagen met vijf jonge
mannen uit Vught na het slippen over den kop sloeg en in de Dommel terecht kwam., waar hij onmiddel
lijk in de diepte verdween. En zoo vonden vijf jonge menschen op vreeselijke wijze den dood.
De start vajn het eerste vliegtuig dat van Tempelhof gaat opstijgen ter opening van een versnelden post
dienst Duitschland-Zuid-Amerika, dat in drie dagen wordt bereikt.
