De Zending in Suriname
BINNENLAND.
MAANDAG 25 MAART 1935
TWEEDE BLAD PAG. 51
De stukgevaren schipbrug te Doesburg als onderwerp "van de algemeene belangstelling. Een Duitsche boot
ontzette het vaste brugdeel aan de stadszijdedeed de balken afknappen en sloeg de pontons van de ankers los.
Ingevallen muren en verkoolde spanten, het overschot van de boerderij te Bemmel waar een félle brand woedde.
Het vuur greep zoo snél om zich heen, dat men slechte met groote moeite het vee kon redden.
1735 -
Het 200-jarig bestaan van de Zending der
Ev. Broedergemeente in Suriname geeft aan
leiding tot enkele herinneringen aan een
mooi stuk werk, dat steeds in één hand is
gebleven en voor Suriname in meer dan één
opzicht tot rijken zegen is geweest. De in
3735 met drie pioniers begonnen Zendings
arbeid heeft zioh niet beperkt tot de missie,
maar heeft ook een grondleggend aandeel
gehad in het Chr. onderwijs in Suriname,
en indirect mag ook het cultureele leven
daar te lande grootendeels vrucht heeten
yan de komst der Hernhutters.
Evenals in Oost-Indië de Oost-Indische
Compagnie, heeft in West-Indië de West-
Indische Compagnie haar medewerking ver
leend bij de eerste werkzaamheden dei-
Zending Reeds tien jaren na de komst van
het eerste drietal Zendelingen echter moest
men den arbeid opgeven; het moordend kli
maat en de felle tegenwerking van de te
Paramaribo gevestigde kerk deden den
moed zakken en in 1745 gaf men het op. Het
was weer tien jaren later, dat twee broe
ders uit Herrnhut te Paramaribo aankwa
men; zij begonnen echter op andere wijze:
openden een kleermakerij en benutten die
als aanrakingspunt met de stadsslaven.
(Deze zaak is nog een der grootste daar en
heet Zendiqgsfirma C. Kersten en Co.).
Het heeft nog tot 1776 geduurd eer de eer
ste negerslaaf gedoopt werd, maar toen
bleek ook spoedig, dat het Evangelie in Su
riname zijn loop begonnen was: in 1778 al
werd de eerste kerk gebouwd, in 1813 moest
zij vergroot worden en in 1828 moest er een
grootere voor in de plaats komen. Deze kerk
is successievelijk gevolgd door twee nieuwe
in Paramaribo en drie in de buitenwijken.
De tweede phase der Suriname-Zending
was het werk onder de neger-slaven op de
plantages. Ook hier werd aanvankelijk te
genwerking ondervonden, doch ook deze ar
beid heeft stand gehouden en is tot breeder
omvang uitgedijd. Had men in 1836 toegang
tot vijftig plantages, in 1848 waren het
er al 130. En toen in 1S63 de vrij-verklaring
der slaven plaats had, konden de Moravi
sche broeders zoowel gewagen van tastbare
resultaten als hun werk uitbouwen.
1935
De ingrijpende veranderingen in het
maatschappelijk leven, gevolg van de in 1873
voltooide vrijverklaring, berokkenden echter
aan de Suriname-Zending veel zorg en in
spanning, om het jonge Christenleven in
goede banen te leiden; opvoeding, huwelijk,
onderwijs, samenwerking, de opbouw van
een zelfstandige volkskerk, het vroeg alles
om krachtige leiding, en niet minder toewij
ding vroeg de voortgang van het eigenlijke
Zendingswerk." Met de Indianenzending in
(toen nog Nederlandsch, nu Brilsch)
Guyana werd in 173S een aanvang gemaakt,
doch de tegenslagen waren groot en vele;
er werden Zendingsposten vernield of ver
brand, koorts-epidemieën traden op, neger
opstanden verstoorden het werk, kortom, het
is geweest een stuk ontroerende Zendingsge
schiedenis van geloof en geloofsvvorsteling.
van hongerlijden, ziekte en dood, van ver
volging en miskenning, maar ook van vol
harding en zegen.
De in 1765 met drie Zendelingen begon
nen missie onder de Boschnegers is, ook na
veel tegenspoed, later overgedragen aan Zen
delingen van Surinaamschen bloede, kwee-
kelingen uit de Creolen-gemeente. Hoezeer
deze arbeid vrucht gedragen heeft, blijkt
uit het getal Christenen: 3000 uit de (18000)
In 1901 is de Zending onder de Britsch-
Indiërs, in 1910 die onder de Javanen aan
gevangen; beide groepen behooren tot het
door immigratie naar Suriname gekomen
arbeidspersoneel, dat aangeworven was om
het groote tekort aan werkkrachten op dc
plantages erf voor de bodemcultuur aan te
vullen. De Zending onder de eerste groep
heeft haar centrum te Alkmaar aan de
Commewyne, waar 2 Europeesche Zende
lingen met 3 Br. Indische helpers werkzaam
zijn; die onder de Javanen zetelt op Leliën-
daal en heeft ook 2 Zendelingen, met 2 Ja-
vaansche helpers.
In deze eeuw Is de Zending in Suriname
In hoofdzaak tweezijdig; men spreekt in dit
verband van de oude en de nieuwe Zending.
Onder de eerste is te verstaan het gemeente--
lijk werk, anders gezegd de evolutie' in de
richting van een zelfstandige, zichzelf be
kostigende volkskerk, zoomede de van deze
kerk uitgaande arbeid. Hiertoe behoort ook
de opleiding van Surinaamsche krachten
voor het predikambt Onder de nieuwe Zen
ding vallen de Zending onder de Bosch
negers en die onder Britsch-Indiër3 en Ja
vanen.
De „oude" Zending omvat thans 23 ge
meenten, met 45 buitenposten, waar werk
zaam zijn, althans gesteld kunnen wordeD
22 geordende leeraars-voorgangers (17 Euro
peesche en 5 inlandsche) en 10 hulpzende-
ïingen en Evangelisten. Er wordt in de ker
ken gepreekt in het Hollandsch en in het
Neger-Engelseh.
Als natuurlijk gevolg van het georgani
seerde kerkelijke leven heeft de Broederge
meente in Suriname ook de zorg voor wee
zen, verwaarloosde kinderen, melaatschen
e. d. op zich genomen. Ter tegemoetkoming
in de kosten zijn daarvoor middelen uit de
openbare kas beschikbaar. De Broederge
meente bezit opvoedingsgestichten voor ver
waarloosde Britsoh-Indische en Javaartsche
kinderen, ook is er een tehuis voor kinderen
van Zendingspersoneel in het Boschland en
een internaat voor adspirant-ondenvijzers
terwijl de Zendingsfirma C. Kersten Co.
een z.g.n. leerlingentehuis heeft voor de
opleiding tot verschillende beroepen.
De Zending in Suriname heeft ook met
groote toewijding zich gezet aan werken van
inwendige Zending. Zoo is te Paramaribo
een uitgebreide stadszending gevestigd,
waartoe Evangelisatie, huisbezoek, gevange
nis- en ziekenbezoek, Bijbelverspreiding,
jongens- en meisjesvereenigingen e.d. be
hooren.
Een niet gering aandeel heeft de Ev. Broe
dergemeente in Suriname genomen in de
ontwikkeling van het onderwijs.
Van de 94 scholen voor L. O. telt zij er
26 (tegen 2S R.K.) en 10 scholen voor Boscb-
negers en Indianen.
Terugziende op den veelzijdigen en om
vangrijken Zendingsarbeid der Broederge
meente en inzonderheid op de bestendigheid
ervan immers 200 jaren lang is dit werk
van strijd en.zegen in Gods kracht volge
houden kan men begrijpen, dat deze
kleine, maar dappere groep van Christenen
het eeuwfeest niet onopgemerkt wil voorbij
gaan. In die twee eeuwen heeft zij toch bijna
600 Evangelieboden uitgezonden en niet
minder dan 200 zijn er in dien tijd gestorven
Het Kinderhuis te Alkmaar
In'crieur Kinderhuis Saron
Ln of in verband met den Zendingsarbeid.
Even begrijpelijk is, dat de Broederge
meente een beroep gedaan heeft op de ker-
keradén in ons land, om door een collecte
blijk te geven van de saamhoorigheid in den
Zendingsarbeid in Suriname. In zekeren
zin toch is het haar werk, dat in naam
van de Nederlandsche Christenheid verricht
is en wordt Vrijwel alleen heeft zij dat
werk gegrondvest, uitgebreid en bestendigd
En daarom is er alle reden, om ons met de
Broedergemeente te Zeist te verheugen over
het 200-jarig bestaan van haar met zooveel
toewijding, opoffering en volharding gedre
ven Zendingsarbeid in het verre Westen.
Officieele Berichten
AUDIËNTIE
De minister van Binnenlandcche Zaken
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
de eerstvolgende gewone audiëntie, welke zou
plaats hebben op Maandag 1 April a.s., niet zal
worden gehouden op dien datum, maar op
Maandag 8 April a.s„ nam. te 2 uur.
met ingang van 29 Maart ontslag verleend uit
zijn betrekking van notaris te Langweer.
Bij beschlkkig van den minister van Justitie
zijn benoemd in de Kamer van Toezicht over
de notarissen en candidaat-notarissen te
RECHTERLIJKE MACHT
Bij K. B. zijn benoemd tot ambtenaar van
het Openbaar Ministerie bij de kantongerechten
tn het arrondlssément:
a. 's-Gravenhage, ter standplaats 's-Graven-
tricht en Heerlen, ter standplaats Mi
*1idplaats Arnhem. Mr J C
- - het O. M. bij de
b. Arnhem.
Marls thans ambten;
kantongerechten te Roermond. Venlo, Helmond
:n Sittard, ter standplaats Roermond:
Is benoemd tot rechter-plaats ver vanger in de
rechtbank te 's-Gravenhage Mr G. E A. Feber,
waarnemend griffier bij het Gerechtshof te
•s-Gravenhage.
DEPARTEMENT VAN JUSTITIE
Bij K. B. zijn benoemd bij het departement
van Justitie:
a gerekend van 1 Jan. 1935 tot hoofdcommies
B, van Zuiden, thans commies;
b. tot commies, gerekend van 1 Febr. 1935.
J C* P,,vain £er Voort- gerekend van 1 Aprl.'
1935 mej. A. T. W. Renkema, met ingang van
1 Mei 1935 R. de Weerd, allen thans adjunct-
Bij beschikking van den ministeT van Justitie
met ingang van 1 Aprr benoemd tot alj -
imies bij zijn departement mej. F. M. Scheij-
grond, thans tijdelijk ambtenaar bij voormeld
departement.
RAAD VAN BEROEP TE ARNHEM
Bij K. B. Is benoemd tot (tweeden) secretaris
bij den Raad van Beroep voor de directe be
lastingen te Arnhem Mr H. A. Hoendervanger,
wonende to Arnhem.
CONSULAIRE DIENST
De vice-consul der Nederlanden te Sllgo (Ter-
sche Vrijstaat), de heer H. Campbell Perry Is
overleden. De waarneming van het vice-con-
sulaat is opgedragen aan den heer W. A. Grif
fith. aan wien in de Engelsche taal geschre
ven moet worden.
Dr. Ir. F. BAKKER SCHUT
In de te Den Haag gehouden vergadering van
het Nederlandsche instituut voor Volkshuisvesting
en Stedebouw werd door den voorzitter meege
deeld, dat dr. ir. F. Bakker Schut zijn benoem!of
had ontvangen tot inspecteur van de Volksgezond
h«id v«ar Groningen en Dreote.
Gaan de rentekaarten
verdwijnen
Geen sprake van!
Eerngen tijd gel ©dén bracht de „Nwe Ap.
Crt.'' het bericht, dat de regeering zou over
wegen het betalen van de premie voor het
Invaliddteitsfonds, in den vorm van het
plakken van rentezegeis op de rentekaarten
der arbeiders, té doen staken en zoolang er
gelden in het fonds zijn de betalingen voor
Invaliditeitsrente, Weduwe en Weezenrente
alsmede Ouderdomsrente, te doen geschie
den uit dat fonds, tot het uitgeput zal zijn
Daarna zouden de betalingen mogelijk ge
maakt worden door de opbrengst van een
verhooging van de Inkomstenbelasting,
waardoor dus geheel belastingplichtig Ne
derland zou bijdragen.
Naar wij uit de beste bron vernemen,
kunnen deze geruohten ten stelligste wor
den tegengesproken, daar zij van allen
grond ontbloot zijn!
Geref. Emigratie-Vereeniging
Verklaring van het bestuur
Het bestuur der Geref. Emigratie-Vereeni
ging publiceert een verklaring naar aan
leiding van de in Friesland opgerichte af
zonderlijke Geref. Emigratie-Vereeniging,
waarin gezegd wordt dat het bestuur der
landelijke vereeniging geen enkele verant
woordelijkheid aanvaardt voor de koloni
satieplannen van de door de heeren D. v. d.
Meulen en J. Inia geleide Friesche vereeni
ging, aangezien deze plannen wel verwach
tingen oproepen, doch geen enkele zeker-,
heid bieden, dat die ook vervuld worden en
tevens een groot gevaar opleveren voor de
genen, die zich hierop zouden inlaten om
te vertrekken naar Argentinië.
Volgens het bestuur der Geref. Emigratie-
Vereeniging kan van een massa-kolonisatie
naar Argentinië en Brazilië momenteel
reeds geen spreke kan zijn, gezien de wet
telijke voorschriften dier landen. In de pu
blicaties van de betrokken heeren worden
voorstellingen gegeven, die met de feiten
ln tegenspraak zijn. Daarom wil het bestuur
thans reeds een waarschuwing laten hoo-
ren, opdat later het verivijt hem niet zal
treffen, niet. tijdig tegen het lichtvaardig
handelen van de heeren van der Meulen
en Inia te zijn opgetreden.
HANDELSBESPREKINGEN MET FRANKRIJK
NaaT wi] vernemen, zullen de onderhandelingen
met Frankrijk over de regeling van de handelsbe
trekkingen tusschen Nederland en dat land a.s.
Woensdag te Parijs aanvangen.
De samenstelling der Nederlandsche delegatie is
nog niet geheel vastgesteld. Wel kan reeds worden
meegedeeld, dat de delegatie zal staan onder leiding
van den heer Lamping en dat ook vertegenwoordi
gers van den handel er in zullen worden opgeno-
Haar samenstelling.
De centrale commissie van advies en bij
stand voor het verkeersfonds zal volgens het
Staatsblad bestaan uit ten minste 5 en ten
hoogste 12 niet-ambtelijke leden cn uit ten
ROFFELR1JMEN
EEN HEET HANGIJZER
Onze roode democraten
Zijn het noorden in gegaan
Om in Noorwegen en Zweden
Eens een oogen-blik te slaan.
Met een paar „partijgenooten"
Hebben ze geconfereerd;
Bulkende van nieuwe wijsheid
Zijn ze tot ons weergekeerd.
Skandinavië, je weet het,
Dobbert onder rood bewind;
Dat wil zeggennationaal-rood,
Rood van een verbleekte tint.
Vlag en volkslied zijn in eere,
't Vorstenhuis wordt gewaardeerd;
Allerminst is daar het leven
Dood gesocialiseerd
En, wat zagen onze vrienden
ln een vloekje en een zucht?
In brochures en in meetings
Wordt hun dankbaar hart gelucht:
Scholen zagen ze er bouwen!
Huizen! wel twee kamers groot!
Welvaartspolitiek verschaft er
Aan het volk bescheiden brood!
Daar geen afbraak, nee, maar opbouwt
Flus een stijgende export!
Is het wonder dat met Zweden
Hier ons volk besjoemeld wordt?
't Onderwijs- en 't woningvraagstuk, j
't Algemeene welvaartspeil,
Staat bij ons nog stukken hooger,
Ook al kapte hier de bijl.
Maar de export ging dan toch maar,
Dank het rood beleid, vooruit!
Zeker! Zweden voert in massa
Ijzererts en wapens uit!
Dat is wel een schoone reden
Om verwaten op te zijn!
Dat is dunkt me troebel water
ln ontwapenarenwijn.
(Nadruk verboden.) LEO LENS
minste 3 en ten hoogste 7 ambtelijke leden.
De op voordracht van de ministers van Finan
ciën en van Binnenlandsche Zaken, door de
Kroon te benoemen leden zullen tot de amb
telijke leden behooren.
De voorzitter en de plaatsvervangend voor
zitter worden door de Kroon benoemd uit de
leden van de commissie, op voordracht van
den minister van Waterstaat. De secretaris
wordt op dezelfde wyze benoemd en ontsla
gen. Aan hem kan als zoodanig bezoldiging
worden verleend. Indien de secretaris geen lid
van de commissie is, heeft hjj daarin raad
gevende stem. Zoo noodig worden aan hem
een of meer adjunct-secretarissen en verdere
ambtenaren toegevoegd.
De niet-ambtelijke leden van de centrale
commissie treden om de drie jaren af en zijn
terstond weer benoembaar.
Het jaarlijks door de centrale commissie uit
te brengen verslac 'oopt van 1 Mei tot en met
30 April van het volgend jaar.
De leden der centrale commissie ontvangen
vergoeding voor reis- en verblijfkosten. Bover
dien kan aan de niet-ambtelijke leden een vee
goeding voor tijdverzuim toegekend worden.
