OOI
x UM'v-j
Gerbrand Adriaensz. Bredero
Dobbel ma nn
Ee^ker ...man!
VRIJDAG 8 MAART 1935
DERDE BLAD PAG 9
TWEE UB KAMER
Begrooting Verkeersfonds
aangenomen
Korte redevoeringen, die kort
beantwoord werden
Daarna behandeling van de
begrooting van het Land
bouw-Cr isisfonds
Vergadering van 7 Maart 1935
Overzicht
Minister Oud verving Dr. Colijn, den waap-
ncmenden minister van Waterstaat, bij de
behandeling van de bogrooting van het Ver
keersfonds.
Nu er nog geen echte minister van
Waterstaat was. had de Kamer reden tot
groote beperking. Per tractie sprak behou
tlens een enkele uitzondering slechts één
man en niet lang. Enkelen verloren het ka
rakter van het Verkeersfonds uit het oog en
voorts waren de tertiaire wegen veler troe
telkind. Minister Oud behoefde slechts kort
te antwoorden en deed dat ook, onder mede-
tleeling, dat hij verschillende opmerkingen
aan zijn toekomstigen ambtgenoot zott over-
Nadat de begrooting z.h.s was goedge
keurd. werd liet Landbouwcrisisfonds aan
«le orde gesteld.
De heer v. d. Sluis herhaalde zijn oude
bewering over het landbouw-kapitaal,
Cat zijn inkomsten door de steunregeling
voor den landbouw veilig gesteld ziet. Deze
beschouwingen dienen met heel wat kor
reltjes zout gelezen te worden. De heer v. d
Sluis speelt zoo'n beetje met het crediet-
wezen. Een gevaarlijk spel. Maar zoolang,
van hem de consekwentie van zijn woor
den niet zal worden geëischt kan hij rustig
zijn redevoeringen ten beste geven.
Zijn aandringen op een Paehtregeling kon
veilig geschieden, nu de Regeering hepft
meegedeeld, dat een nieuwe Pachtwet in
aantocht is. Ongeveer net zoo staat het met
do gevraagde hvpotheekwet. Deze zaak is in
overweging. Het is echter een moeilijke ma
terie. Onbedachtzaamheid zou den land
bouw en vele anderen in het verderf kunnen
storten.
De klacht van den heer v. d. Sluis, dat
voor den boer de vaste lasten niet zijn ver
laagd, geldt voor vele andere categorieën
in het productieproces. Bovendien klinkt zij
ietwat zonderling uit den mond van een lid
van een partij, die met vreugde belasting-
verhooging zegt te willen toepassen en voorts
heel weinig er voor te vinden is om vaste
lasten te helpen verlagen.
De heeren Weitkamp en Louwes namen
het met warmte voor de boeren op en be
toogden, dat deze over het algemeen een
sober bestaan hebben en te weinig voor hun
producten maken. Zeker geen loonenden
prijs. Daarom kan de steun niet worden
gemist. Gewezen werd ook op het groote
verschil in loon tussehen den landarbeider
on den stadsarbelder. Dat verschil is een feit
en misschien ook wel wat groot. Het is
echter met woorden niet uit de. wereld te
helpen en ook niet met loonsverlagingen. De
200 millioen van den landbouwsteun en ve
lerlei andere dingen meer vormen ernstige
struikelblokken op den weg naar versobe
ring van het leven buiten het platteland
Een min of meer belangrijk verschil zal er
altijd wel blijven, gelijk het er steeds ge
weest is.
We moeten zeggen: de tot nu gehouden
redevoeringen-waren zeer gematigd en vrij
van alle dikke woorden, die op vergaderin
gen wel eens gehoord worden. Sprak b.v
onlangs in Den Bosch niet een R.K. lid der
Eerste Kamer over de regeeringsmaatregelen
ten aanzien van den landbouw als van
.staatssocialisme ten koste- van den boer"?
Datzelfde kamerlid stond echter Woensdag
in onzen Senaat vooraan om minister Steen-
berghe te verdedigen, toen deze over den
landbouwsteun aangevallen werd. Zoo iets
bewijst, dal men op een verantwoordelijke
plaats heel wat gematigder en gunstiger oor
deelt dan daar, waar men niet ter verant
woording kan worden geroepen.
Vandaag wordt dit debat voortgezet. We
rekenen nog op een twintig redevoeringen,
met eindelooze herhalingen.
Verslag
het Verkeersfonds
nlnisterstafel
In behandeling genomen. H<
begroeting van het Fonds.
Minister OUD had achter
d htee' fBELS (V"D> 1
Werkfonds.
meer moeten bijdragen in het
tortialre wegen. Zij kome spoedig met
algemoene regeling.
De heer BONGAERTS (R.-K.) verwacl
voorlooplg, evenals de Regeering. toentrr.
der spoorwegtekorten, als gevolg van het
gebruik komen van kanalen. Wat zal
:oürdlnatie daarin aan verbetering kun:
Ook zal de regeering
Het
niet
n schouder op den
gd werd of bjj het afkappen van spoor
gen der defensie. Eij den "uitbouw van
snnet moe't grooto activiteit worden
icihtig-
ïd, maar er moet ook zeki
:iJn. nu de inzichten omtren.
r|j sterk wijzigen. Naast elk'
rijwielpad
behoeft bijv.
De heer KRIJGER (C.-H.) had gaarr
deze eerste begrooting van het Verkeer
de beginselen voor de verkeerscodrdinati
beginselen wilde 1
/erkeersmlddelen word
De heer DUYMAER A
iet onbillijk, dat het
r TWIST A.-R.) vond
rtken. Men had
u-betering do:
i de ki
schippers 1.8
Geïnformeerd werd hoe
spoorwegtekorten denkt af 1
Zwolle—Me:
WIJNKOOP (Comm.)
i kapitalistische
\.-R.) betoogde, da'
otorrijtulgenbeiastint
Minister OUD
>on hjj zich haas
nadeelig saldo dei
:c.hceio veilheid echter
hi) do
iten uit
liek parttt getr
ilgemene verk-
Ebels tiet Werkfonds bet
Bij de „L.nndwegi
KER (C.-H.) om b
olieZwartsluis lai
verzocht de he<
VAN RAPPARD (Lib.)
in Gelderland,
LOUWES (Bib.)
I DER WEY DEN
an het Wegenfonds voor dit
en, rnnar de beperkte omvang
nat zulks niet toe. Er is echter
•egeling In bewerking. Uit het
-rijtuigenbelas-
erllnge vc-rhou
belasting. Bij
n? zou do con-
BU'dr afdeeling „Luchtvaart" br:
VESTERMAN (Nat. Horst.) de he
!e DougI'is-vliegtuigen in Amerika
Vns het abpoluut noodzakeUik •!»-;
i schaf fin:
•ring tndi
ache fabrieken offertes
materiaal? Welke bulten
gevraagd? Is- de Dougla:
De MINISTER antwoo
ndsche fabrieken zlln
behoorlijk nagekeken
.-vloot met snelle ver
iltgebrcid. Fokker zat
'abrieken hielden ^ich
elangrijk aehtei
bestelling ls.
r Ned. industrl
ïrde Douglas-machlne voldeed aan
Landbouwcrisisfonds
r 't éss
Oud-Minister Verschuur door het voorjaarszonnetje ov de Pier le Scheveningen gelokt
>e puchtaorr
ren. Een h>
inredeUJke e
irengen tot
nt de pach'te
apltaal moet
zouden bö de
aan banden wor
iel ijk. bestaan to
las!
nlsTer lets in uitzicht gesteld. Laat hij liever
it doen en dat gauw doen.
De heer WEITKAMP (C -H.) zette ulteeen.
t de landbouw nauwelijks den productieprijs?
rgoed krijgt: onjuist ls daarom de bewering
t hö bevoorrecht wordt boven de industrie
den steun staat of valt de landbouw. Van
;n steun profiteert ook weer de Industrie
landbouw is het fundament voor het ln-
De landbouwer heeft weinig Invloed op de
i landboir
iet levens
betalei
Het landbou'
fuden! Doen m
lie von den
cgedrongen t(
LOUWES (Lib.)
n Argentijnschei
lanks alles Is de lm
;eds derde kor-pkr
wing over de sociale betcekenls
renstand voor on^folkslevon.
Mei
ichter bij t
joerenstanc
maakt, dat
issln
Het ls niet de
landarbeider.
g, die schrijnt
"gaan denken 1
ird van het bodem'gebruik heeft groo-
laten loopen of
het platteland vindt uit den bodems
bestaan. Van den landbouwsteun pr<
ook de landarbeiders. Hun positie
og tamelijk precair. Ook de midder
tvangt een deel van den landboum
De Regeering
Gemengd Nieuws.
DE BRANDWEER WAS OP DE KERMIS
Bij Vlijmen (N.Br.) Is tijdens afwezigheid
der bewcaers brand ontstaan iD de boerderij van
den landbouwer L. Kievits aan den Voordijk. De
brandweer kwam niet opdagen wegens de kennis
in het dorp. De vlammen tastten de aangrenzen
de landbouwschuur aan. Drie runderen, vier kalve
ren, een'ge varkens en een aantal kippen kwamen
n de vlammen om. De boerderij met stalling is
in de asch gelegd. Alles ging verleren De oorzaak
is onbekend. Verzekering dekt de schade.
NEKKRAMP
Te Amersfoort doen zich eenige gevallen
van nekkramp voor. De toestand van de patien-
Geboren 16 Maart 1585
t Kan verkeren, zegt Brederode". is een
r bekende volksspreuk, die de naam van
den 17e-eeu\vsen dichter, voor altijd levend
houdt ook onder de massa, een voorrecht,
waarin slechts bitter weinig van zijn kunst
broeders delen, al houdt dit nog helemaal
niet in, dat 't gros van 't Nederlandse volk
ook rnaar iets meer van den persoon zelf zou
weten of zelfs, dat men maar in de verste
verte vermoedt, dat deze Brederode een
dichter was. ,,'t Kan verkeren" was de
spreuk, waarmee Gerbrande, zoals hij in zijn
tijd in do Amsterdamse volksmond heette,
gewoon was z'n grote en kleine gedichten ie
ondertekenen. Maar dit is dan ook de enige
aanwijzing, die men bij z'n kleine versjes
heeft, (waarvan de meeste pas na zijn dood
in druk verschenen), waaruit men kan af
leiden met een gedicht van hèm te doen te
hebben. Overigens was hij buitengewoon
nonchalant met 't aanbrengen van data en
jaartallen, wat de grootste moeite met zich
meebrengt bij 't vaststellen van de chrono
logie zijner lyriek. Op zichzelf is dit reeds
een zeer karakteristieke trek voor Bredero:
"t wijst op de onbelangrijkheid, die dit werk
Ln zijn oog had. Hij betoont zich hierin nog
een echt volksdichter, zoals de Middeleeuwen
die in zo groot aantal te zien geven. Hem
was vreemd de poëtische zelfoverschatting,
die juist in dit Renaissancetijdperk bij zo-
velen van zijn tijdgenoten valt waar te nemen,
letten we slechts op zijn vriend, den drost
Pieter Cornelisz Hooft, die geen uiting van
zijn dichterlijke pen te gering vond om er pre
cies de datum onder te vermelden; een feit,
waarvoor 't nageslacht hem dankbaar is,
maar dat toch anderzijds een goede kijk
geeft op heider verschillende levenshouding
en zelfwaardering.
Het komt mede daardoor dat van 't leven
van Brederode eigenlijk zo weinig b >nd is.
Zeker, de hoofdmomenten ontgaan ons nu
niet meer, maar naar de finesses blijft 't
ook nu nog gissen. Maar ook die belang
rijkste dingen zijn nog pas voor kort aan
't licht gekomen. In de Gids van 1SS7 nog
verhaalt Prof, Jan ten Brink van de dagen
lange, vergeefse moeite, door hem pl.m. I860
besteed op 't Amsterdams archief, om le-
vensbiesoriderheden van Gerbrand Adriaensz
uit. de grote hoeveelheid bescheiden op te
diepen. Goed zestig jaar geleden (1872) was
't nog een trouvaille, toen uit de nalaten
schap van Mr. Adriaan Bogaers een foliant
een Nederlandse vertaling van Livius
opdook, die eenmaal 't eigendom moest
geweest zijn van Gerbran-ds vader, den Am
sterdamsen schoenmaker Adriaen Cornelisz.
i n Brederode. (Deze laatste toevoeging
wijst er op, dat deze r.aam door den vader
en ook door den zoon werd aangenomen,
omdat ze woonden in 't huis, waar 't wape.i
van den geuzengraaf Hendrik van Brede
rode uithing).
In deze Liviusvertaling, door den schoen
maker als familiestamhoek gebruikt, waar
voor men doorgaans een Bijbel bezigde, te
kende de vader o.ni. aan:
„Gerbrandt Adriaensz. Bredero is ghestor-
ven den 23 Augusti, anno 1618 op de ure
zijnder gheboorten tussehen 9 ende 10 uren
voor mydnachts; quam ter werelt 1585, den
16 Mae'rt; ligt begraven in der Heyliger
Stede; de Nieuwe Zijds Kapel, bij 't
Rokin) Godt gheeft hem tewighe leven.
Amen."
- VAN KEMPEN (Lib.) drong at
verlaging van de vaste lasten van de spoor
wegen. De ziekteregeling voor het spoorweg
personeel is veel gunstiger dan voor de r»jks-
verklleden. Hier kon bezuinigd worden.
Bü de uitvoering van het wegenplan ls een
voorzichtige politiek aanbevolen^ door^ den m>-
i vJn Is dat de bedoeling? Dan
i/ A Kempen het er mee eens. In
de Mnuiizal de natuurlijke ontwikkeling
der verkeeisorgnncn onmogelijk kunnen wor
den samengeperst.
derlokaal hadden, 't Kerkhof van dë Kapel
was omgezet in een vogel-, warmoes- en
wortelmarkt. Hoe vaak zal de jonge Ger
brande daar rondgedwaald hebben; en hoe
nauwkeurig hij alles heeft waargenomen,
daarvan getuigen, de levendige en realisti
sche beschrijvingen van 't marktleven in zijn
„Moortje". Met" bewondeiing zal hij zeker
hebben opgezien naar de „grote herendie
de vergaderingen van de Rederijkerskamer
bezochten, niet vermoedend, dat hij nog
eenmaal hunner één zou worden. Meer dan
lager onderwijs ontving hij niet. Geen
vreemde talen heeft hij ooit geleerd; 't klein
weinigje „Kints schoolfrans, dat hij rammel
de" dan uitgezonderd. Als knaap kwam hij in
de leer bij den ltaliaansen schilder Frances
co Badcns in de Kalverstraat. Wel was hij
dus voor de kunst bestemd; evenwel nie'.
't penseel maar de pen zou hem roem ver
schaffen. Veel tijd bleef er voor den schil
dersleerling na ateliertijd over, die hij in
hoofdzaak 'besteedde aan 't kruisen door
Amsterdams straten, aan 't vertoeven in ta
veernen en aan 't drinken van een pint bier.
Ook de Schutterij had zijn belangstelling; hij
bracht 't zelfs tot vaandrig een toen niet
geringe eer. Was dit leven wel geschikt om
de Amsterdamse volksgewoonten bij dag en
nacht 's avonds keek hij niet op een Tfur
te leren kennen, 't droeg er niet toe bij
om hem een goede reputatie te verschaffen
in de publieke opinie. Hoewel concrete er
gerlijke feiten, door hem bedreven, niet ge
meld worden, staat 't wel vast, dat zijii
voortdurende herbergbezoeken hein in 't
toen nog betrekkelijk kleine Amsterdam tot
een berucht individu maakten. Vooral daar
aan schijnt het te wijten te zijn, dat hij in
dc liefde zo weinig voorspoed had. Immers
dit is een van dc grootste problemen bij de
bestudering van Bredero's leven hij is
ongetrouwd gebleven hoe veel en welkp
liefden heeft hij gekend? En waarom liep
't telkens cii telkens weer mis? Was 't b.v
alleen standsverschil, .dat de rijke koopman
Roemer Visscher, die toch ook in z'n rijmen
geen blad voor de mond nam, hem perti
nent de hand van zijn dochter Maria Tes-
selschade ontzei? Of waren de slechte ge
ruchtcn van dien aard, dat de boertige qui-
ckenschrijver liever naar Alkmaar verhuis
de dan in Amsterdam 't gevaar te lopen, dat
een blijvende verbintenis z'n jongste doch-
Wat zijn de belangrijkste feiten uit Bre- tor aan den al te losbandigon vaandrig
dero's kortstondig, slechts 33-jarig leven? In bond? Of hebben diegenen gelijk, die bewc
'l hartje van Amsterdam, in de Nes, werd 1 ren dat Bredero altijd te hoog mikte en dal
hij geboren. Als echt volkskind leerde hij de meisjes, aanvankelijk door zijn minnezan-
at Am. „on bekoord, zich bij nader en rustiger
roegste jaren af 't typische Am
sterdamse leven kennen. Naast de ouder
lijke woning stond do voormalige Sint-Pie-
terskapel, door de Protestanten als Vleeshal
gericht, terwijl er een bovenverdieping in
aangebracht werd, waar de Rederijkers van
de Kamer „In Liefde Bloeyende" hun verga-
■eging terugtrokken, omdat ze 't milieu
vreesden, waaruit hij sproot? Maar Ger
brande was toch door z'n Kunst en door z'n
lidmaatschap van de „Eglantier" in nauw
verkeer geraakt met de aanzienlijkste dich
ters zijner dagen? Was hij niet bevriend
met Dr. Samuël Coster en maakte hij-niet
met Hugo de Groot een afspraak om Hooft
te bezoeken op 't „hooghe huys" te Muiden?
Of lag 't tenslotte alleen aah zijn eigen wis
pelturigheid, die hemzelf deed klagen in een
.zijner vele erotische liederen?
Kon ick eens recht bedwingen
Mijn vliegend' Wilt gesicht.
Maar ick misbruyck dees dingen.
Daarom is 'I hart so licht:
T' lust altijd na wat varsch.
Verandering is goet,
T' nieuw maackt rny 't oude warsch.
T' verandren is so soet
Vo.or een die 't doet,
Dat werd' ick vroet
Door wanckelbaer gemoet.
Allemaal vragen, waarop we door gebrek
aan gegevens een afdoend antwoord moeten
schuldig blijven. Vrij snel en onverwacht is
zijn jong en bruisend leven afgesneden. Een
gevatte kou bij een ijsongeval in de winter
van 1618 had ernstige gevolgen. Een slepen
de ziekte, daaruit ontstaan, maakte in de
zomer daarop een eind aan zijn leven. Zijn
verlopen lichaam miste ieder weerstands
vermogen, fluisterden boze tongen. Maar
ook in die laa'ste levensmaanden drukte
hem nog liefdeleed. Het meisje, waarop hij
toen zijn hoop gevestigd had, werd hem
ontrouw en huwde een ander. Geven wij
hem een ogenblik zelf 't woord in zijn brief
aan deze Magdalena Stockmans: „Voorders
laat ik u weten (doch ongaarne), dal ik ziek
en niet wel te pas en ben, vermits ik onge
lukkig met de slede in 't ijs gebroken en ik
met inijn lenden in 't water gezeten hebbe:
waarop ik als gij wel denken meugt, dapper
verkoud geworden ben, zo dat ik noodzake
lijk mijn kamer bewaren moet, hetwelk mij
een ouzcggelijk verdriet is, ten aanzien dat
ik daardoor ben verbannen van mijn zieis
aangenaam gezelschap; en daar en boven zo
kwelt my de schrikkelijke jaloezie van den
bruinen Brabander, vrezende door hem te
verliezen het weinig dat ik aan u gewounen
Was de vrolijke kluchtenschrijver Brede
rode, die wellicht ware hem een langer
leven gegund geweest in 't comiscne de
evenlinie geworden was van zijn groten tijd
genoot, den tragicus Vondel, inderdaad de
lichtzinnige grappenmaker, dien wi in 't.
beknopt verhaal van zijn leven vermoeden?
Leefde hij alleen voor de pret en de jolijt
en bracht alleen 't somber, levenseind hem tot
nadenken over ernstige en hemelse dingen?
'tValt m.i. sterk te betwijfelen! Voor mij
schuilt er een grote tragiek i:i 't leven van
dezeji onmiskenbaren comious en vaak rui-
gen en ruwen realist. Zijn ernstige liederen
'.aandachtige of geestige liederen, zoals hij
ze zelf noemt), die getuigen van groot be
rouw on-zware spijt, alle te plaatsen in de
laatste, levensperiode, zoals sommigen doen,
geeft grote bezwaren. Zeker zijn ze uit de
laatste tijd t talrijkst, maar ook van vroeger
datum zijn stellig verschillende herkomstig.
En dan als deze liederen ingeschakeld
worden in de keten van amoreuse en grap
pige (boertige, zei Bredero) liederen, leren
we Bredero zien als den fel en onmatig le
venden vrijgezel, die in 't diepst van zijn
wezen telkens weer dc wroeging voelde over
zijn bedreven kwaad, waarmee hij \ooral
zijn godsdienstige moeder bedroefde, maar
die zó ongelooflijk zwak was van wil, dat hij
bij dé eerste de beste gelegenheid die zich
voordeëd en in zijn ongeregeld bestaan
deed die zich dagelijks voor weer be
zweek voor dc verleiding en zich weer tot
diep ih de nacht overgaf aan Wijntje en
Trijntje. Alleen een diepernstige en voor
hem dodelijke beproeving was in staat hem
tot ziel» zelf te brengén en in volledige zelf
vernietiging een waarachtig berouw te doen
ontstaan. Moeilijk toch laten onderstaande
coupletten mogelijkheid van andere inter
pretatie toe:
Wat my lief plaeh te schijnen
Is my nu doodlyck lcyd
Myn quelling eet niet pynon
Myn rif en ingeweydt,
Myn ziel haer nu bereyd
Om d' aertsche vrolijckheyden
Te schiften en te scheydea
Uut al myn sLllijckheyd.
O Mensch! wilt aen my leeren
Hoe dat die iïoosheyt snoot
Gods goedheyt kan verkeeren
In rechte gramschap groot;
Myn jammerlijcke noot
Doet my bedroefde mensche
Soüieiiigh-maele wensohe
Na de verlanghde doodt,
Ick venvacht met verlanghen
De dood, die ellick vreest
Met schricken te ontfanghen, j
Maar mijn benauwde geest,
Die voormaels heeft geweest
Verheught in sotternyen
Verhoopt sich te verblyen
I Na dit mijn leven meest.
Het kost mooite zich te beperken ln 't af
schrijven van coupletten, waarin zo ontroe
rend gebroken en tevens zo echt menselijk
waar een van zondebesef overmeesterde ziel
schreit van smart en zucht van zelfbeschul
diging. Nog één enkel citaat, waaruit zo
klaar blijkt zijn zo vaak verloren levensstrijd,
die slechts door totale lichamelijke vernieti
ging voor goed kon beslist worden:
En nimmer ick den dagh
Alsoo geluckigh sagh
Dat sy my vol verblyden:
Voorwaer 'k heb uur noch tijd
Of ellick heeft syn stryd
Syn lief, zijn leed, zijn lyden.
Al 't gene dat de Lie'n
Ter Wereld mogen sien,
Of immermeer verwerven,
En wensch ick niet soo seer,
Als saligh in den Heer
Te leven en te sterven.
't Heeft m.i. een goede reden, dat ik in dit
korte opstel over Bredero meer de aandacht
vraag voor den mens dan voor den kunste
naar. Als kunstenaar heeft hij zeker zijn
onmiskenbare verdienste. De literaire tradi
tie van ïiedeh neemt Bredero op onder de
vijf belangrijkste dichters van de 17e eeuw.
Hij neemt daar zijn eigen welverdiende
plaats in naast Cats, Hooft, Vondel en Huy-
gens. En dat zegt daarom zo veel, omdat
hij slechts 33 jaar oud werd. Waren Cats en
Vondel op die leeftijd gestorven, de naam van
den eersten kenden we in 't geheel niet en die
van den laatsten werd zeker gerubriceerd
onder dichters van de tweede rang; immers
wat had Vondel in 1620 nog gepresteerd?
Zeer snel is dus Bredero's ontwikkeling ge
weest: ér bestaan lyrische gedichten die van
z'n veertiende jaar dateren. Maar toch heeft
en daar wilde ik nu op komen voor
een breder Christelijk publiek van de twin
tigste eeuw vooral de mens Bredero zijn be
tekenis. Uit zijn leven is zijn lyriek te ver
staan; in die ontboezemingspoëzie zien we
't lief en 't leed en de strijd en helaas
de nederlaag van een rijkbegaafd mensen
kind. En dat. heeft betekenis voor alle men-
son en dat strekt tot lering voor alle tijden.
Daarin vindt ieder, die zich zwak en zondig
weet, iets van zichzelf; iets tot afschrik,
iets tot bemoediging.
Het heeft weinig zin hier te wijzen op de
grote verdienste van Bredero als realist. Een
eenvoudig vermèldcn van zijn „Klucht van
dc koe" en „Spaansche Brabander" volsta
nier. De mening van Prof. Prinsen, die 't
heerlijkste en kranigste ziet in dc grofzin-
nelijke uitbeelding van taferelen uit 't leven
van 't volk van 't laagste allooi, vindt ge
lukkig weinig aanhang. Voor ons zijn deze
omvangrijke stukken in Bredero's werk even
zeer te wraken als schunnige romans; trou
wens ze zijn voor een groot deel geschreven
in een taal, die geen enkel mens in een fat
soenlijk gezelschap op zijn lippen durft of
wil nemen. Wel zijn ze minder gevaarlijk
dan veel moderne lectuur voor 't opgroeiend
geslacht, omdat dit 't Amsterdams dialect
van de 17e eeuw zo volmaakt is ontgroeid,
dat he-t dc moed al lang opgeeft om tot lezen
te komen, vóór het door dc bittere taalschil
heengebeten heeft om te geraken tot de
„zoete kern" van de inhoud. Dat deze
kluchten en blijspelen als objecten voor taai
en dialectstudie grote waarde bezitten is na
't bovenstaande een haast overbodige op
merking.
J. KARrEMEIIER.
ZATERDAG 9 MAART
HUIZEN 301 M. - KRO-uitzemilng. 8.00-9.15
en 10.00 Gram pl. 11.30—12.00 Godsd. halfuur.
12.15 Gram.pl. 12.45 Orkestconcert. 1.30 Gr.pi.
2.00 Voor de jeugd. 2.30 Sportpraatje 3.00
4.00 ICnderuur. 4.15 Orkesiconcert. 4.45 Gr.p'.
5.30 Esperanto. 5 45 Schlagermuziek en lezin
gen. 8.00 Vaz Dlas. 8.05 Gram.pl. 9.05 Hoc'-
spe!. 9.25 Orkestconcert. 9 50 Zang. 10.0C Or-
kestccncert 10.30 Vaz Dias 10.35 Zang. 10.45
Orkestcoocert. 11.15—12.00 Gram.pl.
HILVERSUM 1875 M. - VARA-tiitzdjtfr
8.00 Gram.pl 10 00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Voor arb. in dc continubedr.-. De Noten
krakers olv. D. Wins, voordracht en solis' r-
concert. 12.00 De Notenkrakers o!v. D. V
12.30 E. Walis en zijn orkest. 1C0 C. S.cy i
(accordeon) en J, Vogel (piano). 1.15—145
Orvitropia olv. J. v. d. Horst 2.00 „Hse de
toonkunst groeide". 2.20 De Zconüdc .vers,
olv C Stcyn. 2.45 De Flierefluiters, c v. E.
Walis. 3.15 Lezing. 3.30 R'damsch Phi'O -
kest olv. E. Flipse. mmv. A. Pot (vi- t
W. Fens (piano). 4 30 Zenderwiss 4.:-5 Cau
serie! 4.50 Vervolg orkestconcert. 5.40 T.i.erjjrc
causerie Joh. v. d. Woude. 6.00 De W-lcwan!,
olv P Tiggecs, en toespraak. 6.30 -ra:u.p!.
7.00 Grcoingsch uurtje. S.00 Herh. SOS -be-.
8.03 Gram.pl. 8.30 Vara-orkest olv. E Flipse.
nunv. Z. Francescatti (viool) 9.30 Optreden
van Emmy Arbousz. 9.45 Vioolrecital Z. l:r.
cescatti. 10.00 Toespraak K. de Jcng. Ï0.O5
Vaz Dias en Vara-Vana. 10.15 Zang F.
Philipse 10.45 ..De vreemde visite",'van
Broedelet, bew. van Cappellen. Mm., het
Vara-toooeel olv. W. v. Cajjpellen. 11.05—
12.00 Gram.pl.
DT r l"WICH 1500 M. 10 35-10 50 Morgen
wijding. 11120 Gram.pl. 12:05 BBC-F'artncrn
Orkest olv. Morrison, mmv G. Cook (alt).
1.20 Commodore Grand Orkest olv. H. David
son. 2.20 Het Cedric Sharpe Sextet. 3S0 Ver
slag rugbywedstrijd Ierland—Wales. 4.5""Gr pi.
5.05 Amerikaansch relais. 5.35 BBC-Da rv>o.-be:t
olv H. Hal:. 6.20 Berichten. 6.50 Spc :--_io.
7 05 Welsch intermezzo. 7.20 Intervi -.v7 50
Pianodutten door E. Gunthorpe en C Baumer.
8.20 „Weather forecast spél van Wutscn
Watt en J. Salt. S.50 Variété-progranuua. 9.50
Berichten. 10 20 BBC-Theaterorkest o:v. S.
Robinsco. 11.20—12.20 Ambrose en zi,n Bazd,
RADIO PARIS I64S M. - 7.20 en 8.20 C ram.pl.
12.35 Symphonieccocert olv. Doyen. 5.29 Con
cert door de Assoc. des Concerts Pardtlcup.
SJ0 Variétéprogramma. 10.50 Dansmuziek.
KALUNDBORG 12fil M. - 11 20-1 20 Concert
uit rest. „Ritz" 2.50—4 50 Omroepor" rr olv.
Mabler. 7.50—11 35 Ge var. programma mmv.
orkest en solisten,
KEULEN 456 M. 5 20 Gramofoonpl 6.35
S.ed. Orkest van Witten olv. Fliegner. 11.20
Orkcstccncert. 12.35 Gram.pl. 1.35 dito 3.20
V. d. Deutschlandsender: Vroolijk progra.mnu.
6.20 Tschaikowski-concert. 7.30 Vroo'.ijk pro
gramma. 10 2012.20 Uit Müncben: Omri .p-
idcinorkest olv. Kloss.
BRUSSEL 322 en 484 M. - 322 Mr
12.50 Omroeporkest. 1.50—2.20 Gram.pl. 635
Pianorecital. 7 05 Gram.pl. 8.20 Cabarctpro-
gramma 9.20 Symphqnieconcert. 10.3012.20
John Ruttens orkest. 484 M.t 12.20 Gram.pl.
12.50 Symphonieconcert. 1 50—2.20 Gram.pl.
5.20 Omroeporkest 6.20 Gram.pl. 6.50 Kwar-
tetccocert, mmv. zang en piaqo. 7.35 Gram.pl.
8.20 Salonorkest. 9.05 Hoorspel 9.35 Omroep
orkest. 10.30—12.20 John Ruttens orkest.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. - 730
„Bocksprünge", ge var. programma. 9.20 en
10.05 Berichten. .10 20—12.15 Dansmuziek door
Hans Bund en de Goldene Siebeo.
Auto- en motorongelukken
Bij M o n t f o o r t wilde de kaashandelaar de
Vries uit Gouda met groote vaart een voor hem
uit rijdende auto passeeren. Doordat de naast
hem zittende vrouw zich hierover zenuwachtig
maakte, trok zij hem aao den arm, met het ge
volg dat de auto tegen een van de langs den weg
staande boomen reed. Door dc groo'e snelheid
sloeg de auto een'ge ma'en over den kop, waarbij
drie bcomen werden vernield en de wielen een
eindweegs het land in wc den gcsl'ngerd. De
vrouw kreeg een lichte hoofdwonde. De Vr. kwam
er zonder le.sel af, doch de auto werd bljaa geheel
vernield. De auto was niet verzekerd.
Te Nijmegen had op den Graafschen weg
een aanrijding plaats tussehen een auto bestuurd
door dr. v d. K. en den 29-jarigen A. P. die daar
fietste. De wielrijder liep een vrij ernstige hoofd
wonde en een lich e hersenschuddiog op. Hij is
naar het Canisius ziekenhuis vervoerd.
JEUGDIGE AVONTURIERS
Men meldt ons uit Oosterbeek:
Dinsdagmiddag zijn twee jongens van 16
en 11 jaar op stap gegaan oni hout te sprok-
kelen op den Bilderbeig. Zij hadden een
oud rijwiel bij zich. Toen zij des avonds om
tien uur nog niet waren teruggekeerd, wer
den de ouders ongerust Dc'politie word
met een en ander in kennis gesteld. Nog
dienzelfden nacht is een onderzoek inge
steld. zonder resultaat. Door een pfllitieradio
bericht is de opsjioring gevraagd, Hieron
kwam bericht, dat de jongens dwars over
de Veluwe naar Ermelo waren getrokken,
waar zo door de politie hij con familielid
werden aangetroffen. Woensdagavond zijn ze
weer naar hun ouders teruggebracht
