llirniur gcihsctfe dTourant Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden ;n Omstreken V00RL00PIG RESULTAAT cWooca unite tanden. abonnementsprijs: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waai een agentschap gevestigd is 235 Franco per post 2.35 portokosten Per week0.18 Voor hel Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending550 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 d. met Zondagsblad 7'/» et Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 15e Jaargang No. 5415 ZATERDAG 2 MAART 1935 gtbbertentieprtptn: Van 1 tot 5 regels I.lT'/i Elke regel meer 0.22'It Ingezonden Mededeelingen van 1—5 regels 230 Elke regel meer0.45 Handelsadvertentiën per regel 0.17 Bij contract belangrijke korting Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend0.10 Ordening, de mijnen en de politiek Het is een merkwaardig samentref fen, dat in één en dezelfde week het wetsontwerp der economische ordening behandeld en vervolgens aangenomen is en dat in de mijnstreek een vergelijk getroffen werd, dat een ernstig con flict naar alle waarschijnlijkheid zal voorkomen. Het wetsontwerp, waarmee de Twee de Kamer zich Woensdag en Donder dag onledig hield, is de volgende dag met zeer groote meerderheid aanvaard en het is goed er direct de nadruk op te leggen, dat het door minister Verschuur is voorbereid, door minister Colijn is ingediend, door mi nister Steenberghe is verdedigd en door geheel 't kabinet wordt gedragen. We durven hieraan toe te voegen: niet alleen na het overlijden van minis ter Kalff, doch ook voor zijn dood; want de ministers hebben te vaak ge sproken van homogeen regeerbeleid, dan dat we op dit terrein zouden dur ven twijfelen. Trouwens, dit behoeft niet te ver bazen. Uitdrukkelijk is geconstateerd en erkend, dat ook liberale werkgevers de ordeningsgedachte, zooals deze leeft I in het thans behandelde wetsontwerp, aanvaarden. En minister Kalff was| van huis uit een liberaal werkgever van het beste soort, die volle ruimte bood aan overleg en „ordening" in het groote spoorwegbedrijf. Echter, voor sommigen was het helaas noodig geworden, dat minister Steenberghe nadrukkelijk verklaarde: ook hierin is de regeering volkomen homogeen. Dit was vooral noodig voorj eenigen van zijn eigen partijgenooten. die minister Colijn met alle geweld eere-lid van de liberale staatspartij wilden maken. In oppervlakkige oor deelvelling speculeerden ze te veel met woorden en hechtten ze te weinig waarde aan daden; welke echter naar de meening van nuchtere critici beslis send zijn. Welnu, Dr. Colijn had niet alleen als interim minister van Economische Zaken het wetsontwerp inzake „Orde ning" ingediend; hij heeft bij voorbaat, thans het departement van Waterstaat waarnemend, getoond, dat hij de orde ning ook in de praktijk aandurft. Juist deze week worden de gedach ten in veler harten openbaar. De libe rale fractie in de Kamer heeft niet geschroomd om tegen het wetsontwerp inzake Ondernemers-overeenkomsten te stemmenen een machtig deel der liberale pers heeft het vonnis der verkommering over de mijnwerkers uitgesproken. Mannen van naam en gezag; man nen, die het gezag dienen en steunen, hebben de ernstige verklaring afgelegd de inkomsten der mijnwerkers zijn tot zoodanig peil gezakt, dat elke nieuwe verlaging economisch onmogelijk en moreel ongeoorloofd is; de uiterste grens is bereikt. Dat moogt gij niet zeggen, viel daar op een deel der liberale pers in; dat is feitelijk opruierij. Immers, hoe hard het ook moge schijnen, we moeten het aanpassingsproces doorzetten tot con currentie weer mogelijk blijkt. De loonsverlaging kent geen grenzen; van een ethisch minimum moet men niet spreken. Vele sprekers en schrijvers van liberalen huize hebben zich in de laatste jaren beijverd om ons duidelijk te maken, dat liberalen van deze tijd geen verdedigers kunnen zijn van de leer der onbeperkte concurrentie. Maar dat er nog verwoede aanhangers van deze onchristelijke leer zjjn, is ons dezer dagen duidelijk genoeg gebleken. Wie de stelling huldigt: het loon kan nog steeds lager, dan het is; accepteert de verfoeilijke, hardvochtige oud-liberale theorie, welke arbeid tot koopwaar maakt Het mag geen verbazing wekken, dat zulke voorstanders van ongebreidelde vrijheid d. w. z. ordeloosheid van „ordeningswoede" spreken, als ze het hebben over het wetsontwerp-Ver- schuur-Colijn-Steenberghe. En het is even logisch als bemoedigend, dat zulke critici geen goed woord hebben voor minister Colijn, die in innige samen werking met Mr. Aalberse, rijksbemid delaar de mijnwerkers niet als op standelingen bejegent, maar een uitweg zoekt om ze voor een hongerloon tc- bewaren. Woorden zijn maar woorden, doch minister Colijn stelt daden. De eerste is ondanks de nood der schatkist een belangrijk verhoogd subsidie aan het Algemeen Mijn wer kersfonds, om deze schoone, sociale in stelling in stand te houden. De tweede is de omzetting van de De openingsplechtigheid van het nieuwe Raadhuis te Leiderdorp door Jhr Mr L. E. Al. von Fisenne, waarn. commissaris der Koningin in dc Prov. Zuid-Holland; achter hem dc burgemeester van Leiderdorp de heer K. Brug. Contact-Commissie in een bedrijfsraad voor de mijnindustrie. Dat hierin „ordening" schuilt, zal men moeilijk kunnen ontkennen; en het schijnt zeker te zijn, dat minister Colijn hierin ver der gaat dan wijlen minister Kalff, die in zijn ministersperiode nog wel eens teruggezogen werd in de oud-liberale sfeer. Doch, wat het voornaamste is: op wensch van de Regeering die reeds voor twee weken de noodzakelijkheid erkende zal door de Limburgsche mijnen een Centraal Verkoopkantoor gesticht worden, waardoor afbraak van prijzen en loonen beneden een „ethisch minimum" zal worden voorkomen. In mijnwerkerskringen wordt dit voornemen zoo belangrijk geacht, dat men verdere maatregelen onnoodig oordeelt; maar het is te begrijpen, dat een deel der liberale pers van verstar ring der loonen en een aanval op de beurs der consumenten spreekt. Colijn is wel erg uit de hand gevallen. Alsof iets anders te verwachten was We kunnen er ons slechts over ver bazen, dat 's ministers houding som migen verbaast. Maar het was mis schien niet overbodig, dat wij even wezen op het verband tusschen orde ning, de mijnen en de politiek. Juist, omdat wij Christelijke politiek na streven en bevorderen. Straks ook bij de verkiezingen. BINNENLAND. Aanvulling van het Radio reglement Het radio-reglement heeft bij K. B. op verschil lende punten wijziging ondergaan. Zoo zal bijvoor beeld. dat in de gevallen, dat de Koningin van de Nederlandsche omroep gebruik wenscht te maken, de daarvoor noodige zendtijd op de bij die omroep gebruik zijode zendinrichtingen te allen tijde te harer beschikking staan. Vervolgens is bepaald, dat zendtijd eveneens allen tijde beschikbaar wordt gesteld, indien de ministers, hoofden van ministerieele departementen, un hoedanigheid van regeer soon mededeelingen aan het Nederlandsche volk hebben te doen De bepalingen ten aanzien van de contröle op de uitzendingen van den radio-omroep en de be palingen met betrekking tot den inhoud van het geen wordt uitgezonden, zijn op deze mededeelin gen niet van toepassing. Zen nieuw artikel verplicht den houder va: diodistributle-inrichting om c wijld en onverkort gevolg te geven aan hetgeen ertidge autoriteit krachtens de wet van hem ver langt. Indien dit meebrengt het doen van mededee lingen aan de aangeslotenen, moet hij deze aan alle aangeslotenen over alle programmalijnen doen toe- Verboden is. een ontvangapparaat te ge bruiken. die in het golflengtegebied tusschen 2000 1 200 M. hinderlijke straling door de antenne kan veroorzaken. Als zoodanig worden beschouwd ontvanginrichtingen, waarmede kan worden opge wekt een hoogfrequente spanning van 50 millivolt er aan een serieschakeling van een capaciteit 00 micromicrofarad, en een weerstand van 25 ohm en een zelfioductie van 20 microhenry ge schakeld tusschen de antennecontacten onderling of tusschen eenig antennecontact en het aardcontact de onvanginrichting. Dit verbod geldt niei houders van ontvanginrichtigen, met betrek king tot inrichtingen welke zij voor of op 28 Fe bruari 1934 in gebruik hadden. De kroon behoudt voor ten aanzien van entvanginrichtingen, welke in andere golflengtegebieden dan tusschen 2000 M. en 200 M. hinderlijke straling door de antenne kunnen veroorzaken, een overeenkomstig verbod uit te vaardigen. PROV. COMITÉ A.R. KIESVER IN ZUID-HOLLAND Kamerlid Schouten en Prof. Severijn spreken te Rotterdam Vanwege het Prov. Comité van A.R. Kiesvereenigingen in Zuid-Holland wordt Zaterdag 9 Maart, te beginnen om 3 uur een GROOTE PROPAGAN- DA-VERGADERING gehouden in ver band met de Staten-verkiezing. Het is het comité gelukt, twee der meest vooraanstaande leden van de Partij bereid te vinden als spreker op te tre den, t.w. Kamerlid J. SCHOUTEN en Prof. Dr. J. SEVERIJN, hoogleeraar te Utrecht Derhalve wordt verwacht, dat de groote zaal van „De Eendracht" tot de allerlaatste plaats bezet zaJ zijn Moge ook van buiten de Maasstad van een massale belangstelling wor den blijk gegeven! De werktijden der chauffeurs in allo takknz Wat betreft onderhouden In groepen won iedere groep zal te dezen oj reg&Uo£ seorden sotroiivu. ZAL NEDERLAND HET HOUDEN? Een rede van Prof. Mr. J. A. van Hamel Leiding en ordening noodzaak Prof. Mr J. A. van Hamel, oud-lid der Tweede Kamer en gewezen hooge com missaris van den Volkenbond te Dantzig, heeft voor de „Industrieele Club" te Am sterdam een tafelrede gehouden over het onderwerp: „Zal Nederland het houden?" Spr. begon met deze vraag bevestigend te beantwoorden, niet op economische gronden, maar in vertrouwen op de traditioneele eigenschappen van het Nederlandsche volk. Ook twee eeuwen geleden maakte ons land een zorgelijken tijd mee. De verbetering is toen gekomen, niet door menschelijke maat regelen, doch door den geleidelijken loop der omstandigheden. Spr. wees er verder op, dat het thans meer dan ooit noodig is, ons volk, den staat, als eenheid te zien. Er moet een sterke wil zijn tot samen werking, planmatig handelen, welover- legde leiding. Nog onlangs is als voor naamste doel de Europeesche vrijhan del van Ouchy voorgehouden, waarvan toch zeker is, dat niets zal komen. Vele bedrijven hebben zich inwendig herzien. Het moet ook in de bedrijfs wereld als geheel plaats vinden, de vrije concurrentie binnenslands en buitenslands niet verder opgehemeld. De offers, die zulk een streven zal vereischen, moeten worden gebracht Dit alles dreigt ten onzent alweer theoretisch en juridisch probleem te worden. Geen volk gaat dit moeilijker af dan ons. Wij kunnen het minder en loopen gevat het omslachtiger te doen. Ook venverven van nieuwe afzetge bieden verlangt sterke samenwerking en medewerking der autoriteiten. Een groot afzetgebied als Rusland is ten nnzent te lang aan de zg. vrijheid overgelaten. Eindelijk wees hij op de noodzake lijkheid om Nederland en Neder- lanclsch-Indië als één bevolkingsgebied te behandelen. Het overbevolkte Ne derland moet er toe over kunnen gaan, volksnederzettingen in de gebieden met gematigd klimaat van onze koloniën te vestigen. De moderne hygiëne maakt dit mogelijk. Ook dat is een zaak, die in geheel andere richting gaat, dan de gedachten in koloniaal grootkapitaal, productie voor de wereldmarkt en rentabiliteit.. Het moet zijn productie voor eigen bestaan en voor het gezin, waar menigeen geluk kig mee kan zijn, b.v. als op de „sub sistence farms" in de Ver. Staten, In de aanwijzing van een duidelijke nieuwe richting tot samenwerking, met lei ding en ordening voor ons nationale leven, en in de praktische maatregelen-om die, in grooteren en kleineren kring door te voe ren, daar ligt voor ons de uitkomst. Dr. MURK JANSEN f Na langdurige ongesteldheid is in den afgeloopen nacht in den ouder dom van 67 jaar te Leiden overleden Dr. Murk Jansen, Directeur van de Annakliniek voor orthopaedie te Lei den. Dr. Murk Jansen heeft zich op het gebied der orthopaedie een wereld naam verworven. Hij is geboren te Zaandam op 9 Sept. 1867 1 was aanvankelijk voor het onderwijs bestemd. In 1885 deed hij zijn onderwijzers examen, terwijl hij in 1892 werkzaam werd als leeraar in het Engelsch. Daarna werd hij ingeschreven als student in de geneeskunde aan de Leidsche Academie. In 1900 werd hij tot arts bevorderd. Daar na was hij eenige jaren prosector en as sistent in de anatomie van Prof. Nolens. Na zijn promotie te Gent werd hij in 1901 pri vaat-docent aan de Leidsche Universiteit. In hetzelfde jaar opende hij dc polikliniek voor orthopaedie aan de Leidsche Universiteit. In 1919 richtte hij de vereeniging voor mis vormden op, die in. 1929 de Annakliniek voor orthopaedie opende, waarvan Dr. Jan sen directeur werd, samen met wijlen Dr. Franssen. In 1919 werd hij benoemd tot of ficier of the British Empire, in 1922 ontving hij de prix Umberto van de Universiteit te Tologna. Dr. Jansen was eerelid van de ngelsche, de Italiaansche. de Amerikaan- sctie en de Nederl. Orthop. Verg. en corresp. lid van de Belgische en Duitsche Orthop. Verg. Ook was hij lid van het Bataafsch Ge nootschap. Tal van belangrijke werken on het gebied der orthopaedie zijn van hand verschenen. Velen zullen het heengaan van dezen „weldoener der menschheid" betreuren want zijn levenswerk was een buitengewoon heil zame combinatie van wetenschap en praktijk Jubileum burgemeester M. Fernhout Op 3 Mei a.s. is het 25 jaar geleden, dat bur gemeester M. F c n h o u t, van Middelburg be noemd werd tot burgemeester van Tienhoven. Tot de herdenking van dezen dag heeft zich „comité vao vrienden" gevormd, dat een interlo- caal karakter draagt. Het bestaat uit de heeren: dr. S. S Smeding. M. W. G. van der Veur, se cretaris; notaris Terp- srra, penningmeester; L. Onder dijk. A. Peter- meijer en P. M, Wol- ters. allen te Middel burg; J LI. Kok en nog twee nader te benoe men leden, te Kampen; dr G. A. B. Fijn vao Draat, te Zwolle (in 1910 te Tienhoven) en nog een vertegenwoor diger van Mijdrecht en Wilnis, nader te be- benoemen. Dit comité beoogt de organisatie scheiden huldiging. Er wordt een ee re-comité gevormd. «nmissaris der Koningin in Zeeland, jhr. W. Quarles vao Ufford, het presidentschap wel beeft willen aanvaarden. M. F^inhout Gemengd Nieuws Een eersteling Nieuw weekblad voor Overijsel Deze week is verschenen het eerste num mer van het „Weekblad voor Overijsel", anti-rev. orgaan; redactie- en administratie adres Oldenzaalschestraat 77, Enschede; terwijl een andere uitgave, onder dezelfde redactie verschijnt als „Vecht- en IJselbode" voor het Westen van Overijsel. Het inleidend artikel is geschreven door Prof. J. Ridderbos; medewerkers zijn Prof. G. M. den Hartogh, C. Smeenk e.a. Het eerste nummer is rijk, te rijk, zouden we haast zeggen, aan algemeene artikelen; het is misschien gewenscht hierin van lieverlede verandering te brengen om plaats te krijgen voor plaatselijke en gewestelijke vraagstukken. Vooral onze raadsleden heb ben praktische voorlichting noodig. Dit is, men zal het begrijpen, niets anders dan opbouwende critiek; we hebben groote waardeering voor de moed en de werkkracht der mannen, die opnieuw een poging als deze doen. Het eerste nummer toont duidelijk, dat de factoren aanwezig zijn om te slagen. En dat is hier zoo drin gend noodig. Ieder steune naar vermogen. Ongeval op onbewaakten overweg Vrijdagavond te ongeveer 5 uur is de auto van den heer C. Speekman die hier te lande met verlof vertoeft en te Leeuwarden woonachtig is, op den onbewaakten overweg aan den Tjessingerweg, even ten Noorden van Leeuwarden, door den lokaal trein van Leeuwarden paar Dokkum gegrepen. De heer S. die alleen in den wagen zat, die totaal vernield werd, kreeg slechts enkele onbeteekenende won den, De trein ondervond door het on geval een kleine vertraging. Het on geval is waarschijnlijk geschied door dat de heer S. te veel lette op den slechten toestand van den weg ter plaatse en daardoor den trein te laat bemerkte. Hij trachtte nog vol gas te geven, doch het was reeds te laat, De auto werd van achteren gegrepen en versplinterd en ter zijde geworpen. Het wrakstuk is later weggesleept ge worden. Relletjes te Arasterdam Te Amsterdam zijn colporteurs Vrijdagavond weer de oorzaak geweest van relletjes. Zij hadden hun terrein ditmaal verlegd van de Kinkerstraat naar de Bilderdijkstraat, Nas- saukade en de Clercqstraat Telkens wa ren er oploopjes' en ook telkens weer politie handelend opgetreden. Nu en dan zijn er rake klappen uitgedeeld. Tegen elf uur keerde de rust in deze buurt weer. Ook in de omgeving van de Van Wou- straat en de Rijnstraat zijn voornamelijk in de vooravond eenige oploopjes geschied. Ook hier kwam de politie tusschenbeide. Zij be hoefde echter niet van de wapenen gebruik te maken. Door de brandweer is op verzoek an de politie in de Molukkenstraat rood doek verwijderd. Onregelmatigheden bij een armbestuur Er waren de laatste dagen by de armmees- ters van het burgerlijk armbestuur te Naar- den vermoedens gerezen, dat er onregelma tigheden waren gepleegd. De pas opgetreden burgemeester, de heer Boddens Hosang, heeft als hulp-officier van Juöcitie een onderzoek ingesteld en hierin aanleiding gevonden den gemeente-secretaris en den gemeente-ontvan ger opdracht te geven de boeken te onderzoe ken. Er blijkt, dat een bedrag van 5 7 dui zend gulden niet behoorlijk verantwoord Naar aanleiding hiervan hebben B. en den administrateur-penningmeester geschorst Deze is sinds eenige jaren in functie. De onregelmatigheden loopen over de laat ste anderhalf jaar. De burgemeester heeft alle bescheiden van het burgerlijk armbestuur in beslag genomen. De fundeering van de nieuwe Oranjekerk te Den Haag, waarvan H. M. de Koningin 3 16 MmTi dc. eerste steen, ic{ leggen. NUMMER EEN IS DE VAN BOMMEL SCHOEN! Kwaliteit van de hoogste klasse Model en pasvorm ongeëvenaard Vraagt reizigersbezoek Fi.Wed.J.P.VAX BOMMEL-MOERGESTEL Voornaamste Nieuws. Dit nummer bestaat uit VIER bladen waarbij inbegrepen het Zondagsblad Bij Kon. besluit is een wijziging in het raon.- regiem vt gebracht, waarbij o.m. Koninklijke en minister.ecle redevoeringen buiten de radiocontrole zijn geplaatst. Te Leiden is, 67 jaar oud, overleden Dr. Murk Jansen, Dir. van de A nna-kliniek. Blz. 2 Italië's plannen met Abcssynië. D, feestelijke overgang van het Saar gebied Duitschland. tiende ronde in het Schaaktournooi te Blz. 3 Overleden is Prof. Dr. Ir. J. Versluys, buiten gewoon hoogleeraar aan de Stedelijke Universiteit In Zuid Afrika heeft de jaarwisseling in hef teeken van een hoogconjunctuur gestaan. Optimis me voor de toekomst. Blz. 5 De regeling van de handelsbetrekkingen België is gisteren op het departement van occono- mische zaken geparafeerd. De plannen inzake de distributie van an werkloozen en armlastigen te Amsterdam. Blz. 9 De Tweede Kamer heeft na aanneming van het wetsontwerp inzake ondcroemersowrcenkomsten een interpellatie-Wijnkoop inzake toelating van vreemdelingen behandeld. Op het strand te Katwijk zijn gister weer ra» kettenproeven mislukt. He< Zondagsblad van heden bevat ojn.; Meditatie. „Avondgedachten" vers van A. Wapenaar, Van boeken en schrijvers door D. J. Galle: „Historische verhalen". G. C. Hoogcwerff herdacht. Kort verhaal van D. v. d. Stoep: „De twee lingen in de gele kazerne". Bij ons in Batakland „De Gondang" door M. A. M. Renes-Boldingh. .Alary Slessoc" Levensbeschrijving doof Grc van Ast. Vervolgverhaal van K. Jonkheid „Gelijk ook wij vergeven Jeugdrubriek. Kleuter krantje. Doodelijk auto-ongeluk Op de Oranjesingel te Nijmegen is de wissellooper M. P., die den weg wilde over steken dooreen vrachtauto gegrepen en op slag gedood. De politie stelt een onderzoek in. De „wilde" autobusdiensten Vrijdag heeft het rijkstoezicht op de spoor wegen evenals Donderdag het verkeer der niet-geconcessioneerde busdiensten tusschen Amsterdam en Den Haag/Rotterdam onge moeid gelaten. Het gevolg was, dat er weer een zeer druk busverkeer op Amsterdam ont stond. De meeste bussen waren zeer goed bezet. Uit het feit, dat op het traject Amster 'dam—Den Haag gedurende twee dagen geen controle is geoefend, moet allerminst worden afgeleid, dat het ryks-toezicht den strijd (heeft gehaakt. Deze dienst toch bestaat voor het heele land en omvat slechts drie ambte naren. Aangezien nu ook elders, in Noord- Urabant, in Gelderland, in Friesland en Gro ningen, kortorh vrijwel overal, verkeer van de „wilde" busdiensten bestaat, waarop even eens controle moet worden uitgeoefend, is het ,best mogelijk, dat de ambtenaren van het rijkstoezicht hun arbeidscerrein voor enkele dagen elders hebben gezocht. DOOD DOOR SCHULD Het Amsterdamsche Gerechtshof voroor- u f?" F' R Nvn.Kenbestuurder bij de N.Z.-Holl. Tramweg Mij. wegens hei veroor zaken van dood door schuld tol eon voor- waardelijke gevangenisstraf van r.es weken .f wns, door de reelitbank Ie Haarlem vri] ges proken, het O. M. teckende ho beroep aan. Verd. had bij sterken mist bü Aerdenhout een vrouw aangereden, die onmiddellijk ge dood werd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1935 | | pagina 1