Economie en Financien
VRIJDAG 25 'JANUARI 1935
Kerknieuws.
Bcroepe
te Driebergen.
NED. HERV. KERK
Bcroepeo; Te Oud-Beyerland (toez.) J. E.
Klomp te Ede. Tc Asten, J. H. Demee, O. I.
pred. met verlof. Te Nieuwe Tonge, Job. de
Bres te St Maartensdijk.
Bedankt; Voor Randwijk, W. Vroegindewey
te Zegveld.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Ds J. O. Mulder van Hardinxveld hoopt 10
Fcbr. intrede te doen bij de Gercf. Kerk van
Langcrak (b.zd. Lek). Bevestiger is Ds. C. P.
Boodt, te Molenaarsgraaf-Brandwijk.
AFSCHEID Dr. S. O. LOS
Gisteravond nam Dr. S. O. Los afscheid van
de Geref. Kerk van 't-Gravenhage-Oost
met een predjcatle over Lukas 8:15, waarin hij
sprak over degenen die het Woord Gods bewaren
cn hen die in het Woord Gods volharden.
De Westerkerk was overvol. Na de bediening
des Woords richtte Dr. Los zich tot zijn collega's
cn de overige leden van den kerkeraad; voorts tot
de commissie van beheer, de collectanten en het
kerkelijk personeel, de catechisanten en oud-cate
chisanten en tenslotte tot de Gemeente ia haar
Spr. dankte voor de ondervonden liefde, die
gaandeweg hecht en sterk werd en besloot met de
woorden waarmede zijn grootvader en vader hun
ambtsbediening eindigden: „God is getrouw".
Toespraken
Als voorzitter van den kekeraad vertolkte Ds.
A. G. Barkey Wolf in welgekozen woorden de
gevoelens vaD den kerkeraad. ook jegens Mevr.
Los, die zooveel arbeid verricht heeft ten behoeve
yan de zieken, armen en zwakken.
Voor de kerk van Den Haag-West sprak Dr.
Hoek; ook werd het woord gevoerd namens de
kerk van Den Haag-Zuid en door Ds P. Names
van Den Haag-West als praeses van de laatstge
houden dasslsvergadering.
Alle sprekers roemden om strijd de voortreffe
lijke karaktereigenschappen van Dr. Los, zijn oot
moed. werklust en zijo rijke gaven van hoofd en
Dr. Los zelde in zijn dankwoord dat hem van
dit alles niet alleen de helft, maar meer dan de
helft niet was aangezegd geweest. Hij wilde het
in stil gebed voor Zijn God neerleggen opdat Hem
B 11c en de eer zij.
Na gemeenschappelijk zingen van Ps. 72:11
sloot Dr. Los de plechtigheid met dankgebed.
Behalve de reeds genoemde predikanten woon
den ook de collega's Dr. C. Bouma en Ds. J.
Attema den dienst bij, alsmede Ds. Jac. van Nes
CznZ.Exc. Staatsraad A. W. F. Idenburg en
Ds. J. G. Feenstra van Seheveningen.
Ds. F. A. VAN SCHAICK
Een halve eeuw in het ambt
Vandaag is het voor den nestor der Kamper
predikanten, Ds. F. A. van Schaick, en voor zijn
gemeente, de Ned. Hervormde, een dag van blij
herdenken. Het is toch 50 jaren geleden, dat deze
beminde leeraar het predikambt aanvaardde (te
Groocelindt). Van die vijftig heeft hij er 38 door
gebracht te Kampen: tusschen de eerste en deze
gemeente liggen nog St. Ameland (1888) en Den
Burg op Texel (1891).
Met groote liefde en duurzame ijver heeft Ds.
van Schaick de gemeente van Kampen gediend en
inzonderheid naar het jonge geslacht ging steeds
Zijn belangstelling uit De aanwezigheid van het
vroegere Instructie-Bataillon en van de latere
"Hoofdcursus voerden hem telkens weer de garde
toe, waaruit hij, naast goede burgers, zoo gaarne
belijdende Christenen zag groeien. Ook de Zen
ding en de Diaconessenarbeld hebben zijo liefde.
In allerlei arbeid buiten de kerkmuren gaf en
geeft de jubilaris van heden zijn krachten: Ned.
Bijbelgenootschap, Ned. Mil. Bond, „Zonnegloren",
Volkenbond en Vrede, ziedaar enkele kringen,
Waarvan hij voorzitter of bestuurslid is.
In de kerkregeering was Ds. van Schaik vele
jaren voorzitter van het Prov. Kerkbestuur, als
hoedanig hem in 1923 het officierskruis van de
Oranje-Nassau-orde gewerd. Thans is hij nog
Quaestor van den Ring Kampen.
Zondag a.s. hoopt de grijze pastor een herden
kingsrede uit te spreken in de Broederkerk. Verder
vil de jubilaris liefst in stilte den dag doen voor
bijgaan.
EMERITAAT dr. H. D. HELLEMA
Aan dr. H. D. Hellema. predikant der Ncd.
Herv. gemeente te Oude-Peke 1 a is thans eer
vol emeritaat verleend. Zondag a.s. zal hij afscheid
nemen van zijn gemeente. Hij is inzonderheid
bekend als de grondlegger van de Vrijzinnig Chris
telijke Jeugd Centrale.
Dr. Hellema is 66 jaar oud, werd In 1892 can-
didaat en heeft ook gestaan te Simooshoven en
Dokkum. Te Oude-Pekela is hij sedert 1902.
BEGRAFENIS
Ds. L. J. BLANSON HENKEMANS
Gistermiddag is te Renkum op de algera. be
graafplaats ter aarde besteld het stoffelijk over
schot van Ds. L. J. Blanson Henkemans, emeritus
predikant der Ned. Herv. Kerk te Zaandam.
Aan de geopende groeve werd het woord gevoerd
door den plaatselijken predikant Ds. W. Deur,
die er op wees dat ook dit graf spreekt van de
vergankelijkheid des levens. Echter kan bij deze
groeve ook gewaagd worden van het opgewekt in
heerlijkheid. Vele harten heeft de overledene tot
Christus mogen brengen. Groot was zijn belang
stelling ook voor het geestelijk leven in deze ge
meente. Moge weduwe en kinderen getroost wor
den met de zalige wetenschap, dat wat ons ook
ontvalt, de Heere blijft.
Ds. R. B. Evenhuis van Zaandam sprak
namens de laatste gemeente van den overledene.
In Zaandam leefc het werk van Ds. Blanson Hen
kemans voort. Twintig jaar heeft hij daar het
Evangelie van Jezus Christus mogen verkondigen
en die prediking heeft rijke vruchten gedragen.
Ds. v. d. Burg van Wolvega gedacht den 5-
jarigen arbeid van den overledene in die gemeente.
Alles getuigt daar nog van zijn werk en de ge
meente is hem niet vergeten. Zij zijn afscheids
woord aldaar gesproken over „Jezus Christus Is
gisteren en heden dezelfde en in der eeuwigheid"
tot troost voor de familie.
De heer S o n i u s van Stadskanaal wees op den
oolportage-arbeid in de drie noordelijke provinciën
door Ds. Henkemans verricht.
Minister Slotemaker de Bruïoe ge
tuigde van de meer dan 40-jange vriendschap die
tusschen den overledene en hem mocht bestaan en
gewaagde van de arbeid welke zij eenmaal samen
biddend in het Noorden waren aangevangen. Hij
•wees op de groote trouw waarmede Ds. Henke
mans voor zijn overtuiging uitkwam.
De beer Blanson Henkemans van
Haag. neef van den ontslapene herdacht zijn
als vaderlijke vriend die in alles met de familie
meeleefde. Echter niet de mensch maar God willen
wij verheerlijken in alles wat oom voor ons heeft
De heer Schuyt van Zaandam sprak namens
de Chr. School en UL.O. aan de Ooievaarstraat
aldaar, en namens de Ver. tot verbreiding der
waarheid. De heer Flentrop eveneens van
Zaandam richtte zich namens de kerkelijke colleges
en als vriend tot de familie woorden van
baarheid.
De zoon van den overledene Ds. A. B1 a n
Henkemans dankte tenslotte voor de belang
stelling cn wees op het groote voorrecht van de
kinderen, die zulk een vader hadden bezeten. Er
was dankbaarheid in hun/hart voor wat God hen
in hun altijd getuigenden vader had geschonken.
Nadat was gezongen „Alle roem is uitgesloten"
werd de indrukwekkende plechtigheid, door Ds.
Blanson Henkemans mei dankzegging beëindigd.
NED. HERV. KERKERAAD AMSTERDAM
Zooals men zich misschien herinnert, heeft de
kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente te Amsterdam
in Mei van het vorige jaar besloten tot een uit
breiding tot 120 ouderlingen en 120 diakenen, een
aantal, dat met de 30 predikanten, veel te groot
was. om in de Consistoriekamer te kunnen verga
deren. Thans is men op dit besluit terug gekomen
en is vastgesteld een aantal van 90 ouderlingen en
90 diakenen.
HET REORGANISATIEVOORSTEL
„Nieuw Kerkelijk Leven", het orgaan van bet
Verbond „Kerkherstel". laat de verwerping van
het voorstel-Kerkopbouw niet koud, omdat het in
de verworpen voorstellen iets van eigen pogngen
herkent en die gaarne, mus geamendeerd, aan de
Kerk had willen voorgelegd gezien.
En verder.
,.'t Heeft niet mogen baten. Opnieuw heeft de
synodale organisatie haar vermogen van te durven,
bewezen. Maar ook is opnieuw bewezen, dat
slechts met vereende krachten het groote doel kao
bereikt worden.
„Dit werd reeds voor vijf Jaar door de oprich-
rs vao Kerkherstel besefd en is dan ook in den
lam van onze vereeniging duidelijk gezegd-
Verbond tot Kerkherstel. Die geest van eendracht
beheerschce de groote Vergadering op 15 Oct.
1930.
Helaas kwam er spoedig afbrokkeling; de oude
partijen hernamen hun rechten; velen bleven van
verre staan; andere geestverwanten hadden te
veel critiek, om mee te doen. En nu is het merk
aardig, dat deze critici via „Kerkopbouw"' ten
slotte met een reorganisatie-ontwerp zijn gekomen,
dat zelfs in zake de tucht, het vroegere ontwerp
zeer dicht nadert. Doch nu heeft de fout van vijf
jaar geleden zich gewroken: toen w-as het oogen-
blik gunstig om met elkander vereenigd te slagen:
was er geen gesloten froot en dus slaagde
HET KERKBODENHEIR
Als des Vrijdags en Zaterdags de Kerkbladen
op onze leestafel neerstrijken, denken wij wel eens
(in alle bescheidenheid): welk een aantal! Maar
nu ontdekken we tot verbazing, dat de helft ons
niet is aangezegd, want Ds. H. Veldkamp deelt in
Friesch Kerkbl. mede. dat er127 zijn in ons
goede land! Hij verbindt daaraan de volgende ver
zuchting:
„Men weet niet goed. of deze groei een oorzaak
n vreugde of van droefheid moet zijn, maar ik
neig tot het laatste.
„In dit geval ligt een groote krachtversnippering
i tijdsverspilling, mitsgaders een aftapping van
elkanders levensbloed. Overigens geeft dit getal
127 wel eens aardige kijk op onze Nederlandsche
volksaard. Gezien het feit dat zulk een aard niet
spoedig te verbeteren valt, zal het wel nutteloos
een klaaglied te zingen over 127 kerkbode's
"k Wil alleen zeggen, dat het dwaas cn nut
teloos is. De opheffing van verschillende dwerg-
blaadjes zou aan de ontplooiing der andere ten
goede komen, en concentratie ware hier-
eker zeer gewenscht. Het is niet in
en. waarom we met b.v. twee „landelijke"
bladen als Heraut en Bazuin, plus een kerkblad
xxr elke provincie minder gelukkig zouden zijo
Afgezien van den gelukstoestand, moge opge
merkt worden, dat de vele stadskerken toch niet
buiten een orgaan als bindend element
kunnen.
UIT DE TIJDSCHRIFTEN
In de vierde aflevering van „Horizon)"
schrijft Dr G. Brillentmrg Wurth een eerste
artikel over dc vraag: „Is zedelijke verlich
ting een fictie?" Verder bevat de aflevering
vervoLg-artikelen. Ds Hagen, de eind redac
teur van Horizon, beantwoordt een recen
sie van „Het Schild", R.K. Apol. Maand
schrift. dat de praedestinatidleer uit het Go
ref. denken zou willen verwijderen. Ds Ha
gen merkt, den criticus op, dat deze ten on
rechte meent, dat hij het dogma der prao
dëstinatie zou aanprijzen als alleen-zalignia-
kend, en dat hij zou meenen, dat Christe
nen, die de praedestinatie verwerpen, ei
genlijk nog geen Christenen zijn. De recen
sent beriep zich daarvoor op Ds Hagens ge
zegde: „We moeten onze kostelijke Gerö
formeerde belijdenis en de Gereformeerde lc-
ensvisie, die daaruit voortvloeit, uiteenzet-
en en ais de eenige, die volle vrede en
blijdschap in Jezus Christus geeft, handhar
ven". En hij cursiveerde het woord een i g o
Dat is een misverstand, zegt Ds Hagen.
„Naar de bedoeling van mijn artikel moet
het woord volle eerder cursief worden go
drukt. Wij erkennen, zonder eenig voorbe
houd, dat er zeer veie Christenen zijn, die
de praedestinatie naar Geref. belijdenis ver
werpen. Van een alleen-zaligmakende belij
denis willen we niet weten. Al wie in den
Heere Jezus Christus gelooft, komt in den
hemel, ook al zou hij verder naar ons in
zicht nog zooveel dwalingen aanhangen. Dat
is onze belijdenis van de Katholieke of al-
gemeene Christelijke Kerk. We zijn daarin
zeer ruim van hart en begroeten o.a. vele
Roomsche' broeriers en zusters als mederei
zigers naar 't Vaderhuis.
Maar zonder daarmee in strijd te komen,
kunnen we tegelijkertijd uitspreken en hand
haven, dat de Gereformeerde belijdenis het
zuiverst de heilsweg aanwijst en dat zij do
eenige is, die volle vrede' en blijdschap in
Jezus Christus geeft".
DE RADIO KAN NIET
dié sfeer in het gezin brengen, welke be
reikt wordt door het gezamenlijk zingen uit
„Stemmen des Heils". Deze mooie bundel
liederen, samengesteld door Ds. J. Douma,
schaffe men toch aan. De prijs voor dit 510
blz. dikke boek, waarin de orgel- en piano
begeleiding is opgenomen, kost slechts f2.90
geb. en f 2.25 ing. Tekstboekje f 0.25. Bij
getallen goedkooper. Vraagt het bij Uw
boekh. of bij de uitgeefster N.V, W. D.
MEINEMA, Delft. Giro 1850.
ZENDING EN PHILANTHROPE
TWEEERLEI ZENDING IN AMERIKA
Prof. dr. Gresham Machen, de bekende leider
•an de orthodoxe groep (der fundamentalisten)
in de groote Amerilcaansche Presbyteriaansche
kerk moet dezer dagen voor de classis-New Bruns
wick zijner kerk terechtstaan. De beschuldiging
luidt, dat prof. Machen en de rijnen in afwijking
van het besluit der Presbyteriaansche synode, dat
steun aan den particulieren (orthodoxen) zendings-
bcxid verbood en trouw aan de offiöeele (niet
orthodoxe) zending der kerk tot plicht stelde,
voortgegaan is met het bieden van steun aan de
orthodoxe zending.
MILITIE EN MILITIA CHRISTI
Safety first. Veiligheid voor alles.
Dat is het slagwoord van ons reizend
publiek.
Geen wonder, want het gaat immers om
menschenlevens.
Ouders, uw zoon, die in militairen dienst
moet komen, gaat ook op reis. Op reis van
het ouderlijk huis naar de garnizoens-
Op reis van de oude en vertrouwde om
geving naar het vreemde en onbekende
terrein.
Veiligheid voor alles.
Zult u daar dan ook aan denken> als uw
jongen onder de wapenen komt en de reis
naar de kazerne aanvaardt?
Zult u hem een Bijbel als Reisgids mee
geven
Zult u hem wijzen op de gevaren, die er
dreigen?
De ervaring leert, dat nog zoo talloos
vele ouders hun jongens laten weg trekken
zonder met hen over dit alles gesproken
te hebben. En wat men heel gewoon vindt
voor een reis in het dagelijkse!» leven, dat
wordt vergeten als de reis naar de kazerne
wordt ondernomen.
Gij hebt voor do veiligheidsmaatregelen
te zorgen.
Wilt u er enkele weten?
Stel uw predikant in kennis van het
vertrek van uw zoon. Stuur zelf zoo spoe
dig mogelijk bericht aan den predikant uit
de betrokken garnizoensplaats. Licht hem
in over uw jongen, misschien heeft hij
leiding noodig.
Veiligheid voor alles.
Denkt u er aan, als uw zoon onder de
wapenen komt. Het gaat om een menschen-
ziel.
Schoolnieuws.
N.C.S.V.
AFD. VRIJE UNIVERSITEIT
De Gereformeerde Kerk en
de vragen van dezen tijd
Gisteravond is op het conferentieoord
„Woudschoten" de conferentie aangevangen
van de afdeeling Vrije Universiteit van de
N.CS.V. De heer L. W. Korvinus van
Arasterdam, leider van de bijeenkomst,
zette in zijn openingswoord allereerst het
doel van de driedaagsche samenkomst uit
een. Na gewezen te hebben op de eenheid in
Christus van alle geloovigen, stond spr. spe
ciaal stil bij de Geref. Kerk. Deze, aldus
spr., durft haar bestaansrecht te handhaven
wijl ze de meest zuivere openbaring is van
het lichaam van Christus. Deze kerk is
voorts een gedeeltelijke openbaring, niet ge-
geheel zuiver, daar deze omsluierd is door
de zonde. Kritiek daarop is geboden en
daar is plaats voor, omdat het lichaam van
Christus niet normatief is.
In de N.C.S.V. werd geroepen om de kerk
in het midden te plaatsen, In deze conferen
tie plaatsen wij de Geref. Kerk in het mid
den en spreken daarbij speciaal over de
vraag: wat doet deze kerk in dezen tijd.
De mede-christenen maken ons opmerlt-
zaam op de zondige plaatsen in die kerk.
Naar hen dient geluisterd te worden, mits
daarin altoos hoorbaar is de groote liefde tot
Christus. Voorts rijzen thans vragen uit
eigen hart op. Het gebod van Christus: ga
aan den arbeid, geldt ook, besloot spr., voor
de Geref, Kerk.
Referaat ds. J. Verkoijl
Op dezen eersten conferentieavond behan
delde ds. J. V e r k u ij 1, Geref. predikant te
Laren, het ondenverp: „De Geref. Kerk te
midden van het leven van dezen tijd". Spr.
heeft bij de Geref. Kerk een zekere geslo
tenheid bemerkt voor de vragen van. dezen
tijd, en bij de studenten aan de Vrije Uni
versiteit een geestelijke traagheid voor de
vragen van don dag. Uitvoerig stond spr. stil
bij het begrip en de taak van de Kerk. Zij is
wel een nieuwe schepping, maar behoudt
haar roeping om in de wereld als Gods pro-
fetesse op te treden.
In de Geref. Kerk wordt nog steeds te
groote waarde gehecht aan het parool: in
ons isolement ligt onze kracht Dit feit is
historisch verklaarbaar, maar, zeide spr.,
hebben Calvijn en Kuyper geen nieuwe we
gen aangewezen en dient men thans daar
mee niet voort te gaan?
Het leven van dezen tijd heeft antwoorden
noodig op vele vragen. Spr. gevoelt dit in
het bijzonder door zijn werk onder de Oos-
terschc studenten te Leiden. God beweegt
de wereld van thans en de Kerk moet ant
woorden. De groote nood van de wereld is
zondenood en Godsnood, hoewel de mensch-
heid het ontkent De Geref. Kerk gevoelt dit
en blijft trouw in baar prediking om in
dezen nood te voorzien. Maar, vroeg spr.,
wordt dit gedaan in de taal van dezen
tijd?
Voorts stond spr. stil bij de nieuwere the
ologische stroomingen. Deze dienen door de
studenten gekend te worden. Ook houdt do
Geref. Kerk zich nog steeds afzijdig van de
oecumenische beweging. Waarom, vroeg spr.
wordt wel de Gereformeerde stem gehoord
op de groote zendingsconferentie te Jeruza
lem eenige jaren terug, en niet op de groote
oecumenische conferenties?
De maatschappelijke vragen zijn ook mach
tig en vele. Ook hier geen antwoord. Bij cLit
punt pleitte spr .voor het 'beleggen van een
Christel ij k-sociaal congres. Het
oorlogsvraagstuk noemde spr. een der be
langrijkste van dezen tijd. De oude meenin-
gen over aanvalsoorlog en verdedigings
oorlog noemde spr. verouderd. Spr. zeide
daarbij, dat hij zich voor het oorlogsvraag
stuk geheel aan de zijde van ds. De Graaf
geref. predikant te Amsterdam, schaarde.
Na een korte pauze volgde er een geani
meerde bespraking. Door Ds. W. F ij n van
D r a at werd tenslotte de eerste conferentie
dag gesloten.
Prol Dr. GEY VAN PITTIUS
Dr E. F. W. Gey van Pi thus. <üc in Londen
rechten heeft gestudeerd en meermalen ln Neder
land verblijf hield, is benoemd tot professor in
staatsleer aan de universiteit van Pretoria.
AANSLUITING L. EN M. ONDERWIJS
En het rekenonderwijs
Speciaal beschouwd in verband met het Rapport-
Bol kestein (Commissie betreffende de toelating tot
de le klasse van Gymnasium, Lyceum en H.B S.)
hebben de heeren P. J. B o u m a n en J C. v a n
Z e 1 m (bij W. V e r s 1 u y s N.V. te Amster
dam) een brochure geschreven over de aansluiting
tusschen Lager en Middelb. onderwijs, meer bij-
ronder met het oog op het rekenonderwijs.
Hierin wordt duidelijk gemaakt door welke oor-
raken de aansluiting niet voldoende tot haar recht
komt en de middelen aangegeven, hoe door
betere selectie de niet voor H.B.S., Lyceum
Gymnasium geschikte leerlingen geweerd kunnen
worden.
De auteurs hebben hun beschouwingen gestaafd
met een belangrijke hoeveelheid cijfermateriaal
betreffende onderzoekingen met rekentests i
jaren 1928 tot en met 1934 van ongeveer 10.000
leerlingen (pl m. 9000 van de 6de klasse der L. E.
en 1171 verdeeld over 59 klassen van Middelbare
Scholen en Scholen voor Voorbereidend Hooger
Onderwijs)
De rekentests II en I rijn in de brochure opge
nomen.
OPHEFFING O. I. SCHOOL
B. cn W. van Giessendam stellen den ge
meenteraad vóór om de openbare lagere school
te Giessen-Oudekerk op te heffen. In de vorige
raadsvergadering is besloten om het hoofd dier
school over te plaatsen naar de school te Gies
sendam, wijk B,
JUBILEUM A SINNEMA
Op 1 Febr. a.s. herdenkt de heer A. S'nnem3
S.zn., te Assen, dat hij voor 25 jaar tot hoofd
eener Chr. school werd benoemd. Eerst was hij
ruim 9 jaar als zoodanig werkzaam 'z H. I. Am
bacht en thans bijna 16 jaar te Assen.
J. M. PRINS f
Tc 's-Gravenhage is overleden de heer J.
M. Prins, oud-schoolhoofd en oud-directeur der
Rijksnormaallessen. Met hem is een der markant
ste figuren uit de oude Haagsche schoolwereld
heengegaan, die jaren lang in de examencommissie
voor onderwijzer enz gezeteld heeft. De overle
dene behoorde tot die generatie van schoolhoofden,
die met een gedegen, omvangrijke kennis plichtsge
trouw hun arbeid vervuld hebben. De ve rasse hing
zal Zaterdag in het Crematorium te Velsen plaats
hebben.
ZELFMOORD VAN SCHOLIEREN
In den laatsten tijd is te Weenen het aantal
zelfmoorden van schoolkinderen met slechte rap
porten schrikbarend toegenomen. Een groep on-
derwijsmenschen heeft rich, naar V.D. meldt, nu
vrijwillig beschikbaar gesteld om dit euvel te
helpen bestrijden. Indien leerlingen, wier karakter
het vermoeden wettigt, dat rij een abnormale re
actie op een rapport zullen toon en, met slechte
rapporten naar huis moeten, zullen leden vao deze
groep hen vergezellen en besprekingen met de
ouders voeren om het kwaad van de slechte cijfers
te verhelpen.
AFSCHEID EN INSTALLATIE
Woensdag heeft de heer D. R i n k e m a, hoofd
der Chr School te Ferwerd afsdieid genomen
van rijn leerlingen, de ouders der vereeniging en
de oud-leerlingen, terwijl tevens de inscalla'ie
plaats had van het nieuwe hoofd, dc h.*er Tj.
Feddema van Plctersburen.
OSWALD SPENGLER
Naar Holland
De Leadsche Vereeniging voor wetenschappelijke
lezingen heeft Oswald Spengler. den schrijver van
„Der Untergang des Abendlandcs", die in bet
eind van Februari ons land zal bezoeken, uitge-
ooodigd een lezing te aouden.
UIT DE TIJDSCHRIFTEN
„El the to", het maandschrift der N. C
S. V., opent den nieuwen (89en) jaargang
met een nummer, dat grootcndeels gewijd
is aan de Universiteit (als insti
tuut), Over het probleem der Universiteit
schrijft G. Bosschieter, terwijl Dr. M. C.
Slotemaker dc Bruine „den greep naar de
Universiteit" beschouwt, zijnde de greep,
welke de maatschappij en do r'nat cn de
Kerk ernaar doen. Schrijvers eindoordeel
over de huidige Universiteit is niet malsch:
Wie met de wereld van de akademie be
kend is en tegelijk zijn oogen opendoet in
de gi-ootere wereld daarbuiten, die voelt
met hoe weinig innerlijke overtuigings
kracht de huidige universiteit zichzelf voor
het algemeen bewustzijn weet te rechtvaar
digen. Zij maakt de indruk te huur te
staan. Zij heeft geen duidelijk verband met
de praktischo eischen van de moderne
maatschappij, zij wortelt te weinig orga
nisch in het volksleven, zij maakt zich te
gemakkelijk af van de vragen van geloof
en wereldbeschouwing. Zij vervult haar
wetenschappelijke taak zonder duidelijke
voorstelling van wat deze inhoudt.
Dit wreekt zich aan de studenten die met
hart en geest studeeren. Zij verkeeren in
een onzekerheid aangaande het diepere ver
band van hun volk die alleen in groote
zelftucht kan worden verdrongen. Hun
geest tast in den blinde en gaat af op vage
geluiden. Ze zijn als een vliegtuig dat zijn
plaats wil bepalen maar niet gesteund
wordt door dc peilingen van de oriëntee-
rende stations. De meesten vliegen in den
blinde en vertrouwen dat hun vliegtuig de
weg wel weet De dienst aan boord wordt
min of meer stipt waargenomen en daar
mee uit.
KORTE BERICHTEN
Ir. F. L. Hes beeft eervol ontslag verzocht
als leeraar in de wiskunde aan het openbaar gym
nasium te Delft.
de-Td tot doctor in de le
op proefschrift, getiteld: „De kr
Kootai". de heer C. A. Mees, geb. to Batavia.
R.K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. Bevor
derd tot doctor in de Eettenen en Wijebogreerto,
>p proefschrift, getiteld: „Gnieksdhe dfl-erma-
nen", de heer J. P. J. M. Brands te Tilburg.
ACADEMISCHE EXAMENS
LootPo Bas, H. J. Oohtma/n en R. Sloth-
en de heeren G. Beudeker. J. H. J. Boerrigter,
R. de Jong, J. F. Kok, R. S. Klein kramer, J.
en Ir J. Hoetjei
MACHINISTEN
DEN HAAG. Geal. voor het theor. god.
dipl. B: W. Nijdam. Utr.-oht; H. W C.
Veenendaa.1. Rotterdam: Joh. Bromder, E
sum; P. Th. AVetselaar. Den Haag.
HANDELSWETENSCHAPPEN
Dec. jL voor <ie vakken Boekhouden, Fï
Duitsch, Engelsch, Nederlandach en Spaansch
hebben deelgenomen rasp. 1388. 163, 4 11. 671.
139 en 12 cand.. In totaal 271J cand. Hiervan
slaagden reap. 582. 47. 177, 256. 64 en 2 cand..
ln totaal 1128 cand. of ongeveer 41 Aan het
Hoofdcor respondent werd deel-
UIT HET SOCIALE LEVEN
CHR. MIDDENSTAND
Woensdagmiddag kwamen de afdeelingen
Noord-Zuid-Holland en Zuid-Noord-Holland
van den Chr. Middenstandsbond in districts
vergadering bijeen in Hotel „De Nagtegaal"
te Lisse.
De druk bezochte vergadering was verte
genwoordigd door alle tien aangesloten af
deelingen, terwijl de afdeelingen Rijswijk,
Voorburg en Gouda als gasten aanwezig
Als dag. bestuur werden verkozen ver
klaard de heeren C Doeleman, hoofdbest.-
lid, voorzitter; en TI. Boot, afd. Haarlem
mermeer, secretaris; P. van der Tas, afd.
Leiden, penningmeester; terwijl de andere
functies zullen worden vervuld door dc afd.
Alphen aan den Rijn cn Katwijk.
Ln deze vergadering, waarin de speciale
belangen van den middenstand in het Ge
west werden behandeld, werden besproken
de reorganisatieplannen der Algemeenc Ver-
eenigingen, welke voorstellen na discussies,
in 't algemeeen worden toegejuicht. Het werd
noodig geoordeeld, dat men tot fusie moet
geraken met de Chr. Patroonsvakorganisa
tie. Nog bleek, dat er ten opzichte van het
beleid van het hoofdbestuurs in details nog
verschil van opvatting bestond Men werd
Ned. Clearing-Instituut
I. Stortingen tn Nederland 13 663.500 7.972.630
waarvan bestemd voor:
a. achte-rat. vorderingen 2.467.600 1.450.100
..jder de Clea
ring vall. vorderingen 9.301.718 4.850-825
2. Stortingen ta Dultech-
deirmgen)) in cl. .-saldo
1934 ad 11.501.466) 25.635.395 21 247.625
3. Uitbetalingen in Neder-
onder ld)
6.497.254 3 423.641
Met hot oog op de allengs to de Nederlandsoh-
Duitsch© Clearing ontstane wachttor-mijnen,
maakt het Cloaringinstituut bekend, dat, over
eenkomstig nader met de Deutsche Verrech-
nungskas^e gepleegd overleg, stortingen te
Berlijn, nadat zij door het Clea-rlng tosti tuut
aa- begunstigden zijn geadvi.se.
i dan i
mtog drier begunstigden. Voorts zal. ituli
welke reden ook, de uitbetaling ln Nederland
wordt vertraagd, steeds het bij de storting
te Berlijn lm Nederlamdsehe Courant vastgestel
de bedrag tot uitbetaling worden gebracht.
De directie van het Nederlandsch Cleaning-
instituut maakt bekend, dat de commissie var
ministens, gelet op art 19 van het besluit Int
Betalingsverkeer Curasao 1934. heeft bepaald.
in Duiteohland plaats gevonden heeft,
plaats vindt na 31 Dee. 1934, alleen dar
bij het vcreffening-stostttuut gestorte e*
zullen worden voldaan, indien de levering de
zer goederen gesohled la met toestemming vaj
het Crisis Uitvoer Bureau te Den Haag.
Bewijzen van toestemming kunnen w ordei
aangevraagd bij het Crisis Uitvoer Bureau,
Mauritskade 55, Den Haag.
Mij. voor Gemeentecrediet
De directie der N.V. Mij voor Gemeentecrediet
bericht, dat zij in overleg met den Raad voi
I. de inschrijving openstelt
de Mij
De looptijd van de leening ls 50 jaaT. Do
betaling der toegewezen obligaties moot g.
sch leden op 8 Februari.
Het proespectus meldt o.a. het volgende:
Do Mij behoudt zich het recht voor deze lee
ning ten allen tijde geheel of gedeeltelijk af
te lossen.
Do Mij blijft zich normaal ontwikkelen, wat
o.a. hieruit mag blijken, dat ln het afgeloopen
Jaar gesloten werd voor een bedrag van ruim
1.500.000, terwijl op 31 Dec. jL nog voor ruim
1.500 0D0 was aangenomen aan leeningen,
waarvan de contracten nog niet waren afge
sloten. Afgelost werd voor rudm 7.600.000,
Bovendien werd de rente verlaagd van diverse
leeningen tot een bedrag van ruim 11.000.000.
H<?t laat zich aanzien, dat over 1934 weder
bevredigend dividend kan worden uit-
VERLAGING VAN HET RENTENIVEAU
IN DUITSCHLAND
Van toepassing voor credietinstellingcn
Het Duitsohe Rijkskabinet heeft gister
aangenomen de reeds lang aangekondigde
wet over d-s doorvoering van een rentever
laging bij de credietinstellingen.
Volgens deze wet worden credietinstel
lingen, dde aan de houders van haar 6 fi
meer rente dragende schuldbewijzen een
wijziging van de tusschen hen bestaande
rechtsverhoudingen voorstellen, gemach
tigd, dit aanbod vergezeld te doen gaan
van de toevoeging, dat het als door de
houders der schuldbewijzen aangenomen
zal gelden, wanneer het niet binnen eei.
termijn van 10 dagen wordt afgew ezen.
Schuldbewijzen in den zin van deze wet
zijn zoodanige obligaties, waarop de hypo-
theekwet van 13 Juli 1899 of de wet inzako
de pandbrieven cn soortgelijke schuldobli
gaties van publiekrechtelijke credietinstel
lingen van 21 December 1929 of dc wet in
zake de 6eheepshypotheekbanken van 14
Augustus 1933 van toepassing is.
Het aanbod moet de verlaging inhouden
van den rentevoet tot il/o per jaar, met
ingang van 1 April 1935, onder toekenning
een één keer in contanten te betalen,
schadevergoeding van 2 van de nominale
waarde van de obligatie, welke vergoeding
aan den houder van het schuldbewijs moet
betaald worden, tegelijk met de eerste na
31 Maart 1935 vervallende coupon.
De uit de aanneming van het aanbod
voortvloeiende besparing aan rente bij de
betreffende credietinstellingen moet aan
gewend worden ter vermindering van de
rente op haar hypothecaire vorderingen, als
mede op vorderingen die zij hebben op
publiekrechtelijke lichamen. Deze renterver-
mindering begint met I October en bedraagt
hoogstens 1 per jaar. In zooverre els
de schuldbekentenissen een hoogere rente
dan 6 droegen wordt het percentage van
IV2 hoogstens met zooveel verhoogd els
waavmee de rentevoet tot dusver het per
centage van 6 overtrof.
Geld. Het Bestuur goeft op den omslag 1
verklaring „Ter Inleiding", waarbij er nog
eens nadrukkelijk do aandacht op wordt ge
vestigd, dat het niet de bedoeling is oppositiu
togen de Regeertog te voeren. „Men kan", al-
dus het bestuur, „ais loyale organisatie ver
andering bepleiten in do door de Regoering
gevolgde landbouwpolitiek, spellingsvoorschrjts
ten, handelspolitiek. bezu;nigtngs-methoden,
enz .Evenzeer kan men als loyale organieatid
verandering bepleiten i-n de tot dusverre be-
trachte wijze van aanpassing en to de mono-
Laire politiek. Dat wij zulks doen. maakt ons
niet. gelijk sommigen willen doc-a gelooven,
tot opposanten van de Regoering.
De openbare discussie van dit vraagstuk
wordt echter bemoeilijkt door do geringe be
reidheid van sommige organen om hen aan het
woord te laten, die oprecht overtuigd zijn, das
de tegenwoordige geldpolitiek one land op eert
verkeerd spoor doet kor*»n. Voor de uiting
hunner mee-ntagen dlene dit tijdschrift, ter ver
heldering en verlevendiging der openbare ge-
dachtenwïsseltog. Het is hier immers niet eed
kwestie van „gelijk hebben". "WIJ waardeer.-n,
een leder, welk standpunt hij pok met argu
menten verdedrige. Wij veronderstellen goed-j»
trouw bij een leder. En „gelijk" heeft eleahta
hij, van wien op theoretische en practischo
gronden mag worden verwacht, dat zijn stol»
1 land en volk het besto zat
eenvoudig doelt
sel dc wel va;
In dit
welverzorgd uitziet, schrijft dè voorzitter, ProC
Dr N. J. Polak, een hoofdartikel over „Waard#
vast geld en devaluatie", waarin hij hot be-
kende standpunt nog eens opcrieuw ontvouwt»
Do _Commissie van Redactie wordt gevormd
E. _G. J. GLmbrère te Tilburg.
VERDERE 8UIKERVERKOOPEN
Wederom de limites verhoogd
SOERABAJA. 24 Jan. (Aneta). Do NJ.VJLS.
verkocht voor export 18.361 tens superieur metl
bestemming naar Brltech Indië en China en
<"36 tons bruine suikers mot bestemming naar
Japan en China.
Na deze afdoeningen verhoogde de N.I.V.A.S.
Au 'tt4> voor voor Britsoh India
en China mot 5 cents, tegen wolken prijs ver-
volgons een onbekend© hoevealhedd superieur
naar Britsch Indiö word verkocht.
Hierna verhoogd© do N.I.VAa de limited
vow- superieur voor Britsoh Indië wederom
met a cents, zoodat dezo thans zijn? indien:
bestemd voor do Westkust ƒ3.30 en todaeo
bestemd voor de Oostkust ƒ3.35.
De NJ.V.A.S. ven-kocht nog 13 «3 tons ofge-
bruta<D sulkera'^111" C° tons afgekeurd#
NIEUWE iy2 DUITSCHE LEENING
Groot RM 500 millioeu
tegen 98%
Dc Duitsohe Rijksragaerinj? beeft, met de
spaarbanken en de girio-arganisatics een
overeenkomst afgesloten betreffende het
opnemen van een 4% Rijkslee nine ten
bedrage van RM 500 millioen tegen oen
koers van 9S% Op 20 Febr. 1935 zal 40
moeten worden gestort, op 15 Mei 1035 30
en verder 30 op 15 Augustus.
De opbrengst van de leening zal dienen ter
aflossing van werkverscheffiogswisseia
«lus ter consolidatie van werkverschaffing*,
credieten. Dientengevolge zullen voor de
leening geen nieuwe middelen vereischt
zijn. De kapitaal-markt wordt er dus niet
door belast.
aangemaand tot een voorzichtig beleid.
Bij niet-aanneming van samenwerking
tusschen Chr. Middenst en Vakvereeniging,
werd aangedrongen op handhaving en ver
sterking van eigen vereeniging.
De heer Schouten, afd. Leiden, ging voor
in dankzegging.
HET CONFLICT IN HET
AMSTERDAMSCHE BAKKERSBEDRIJF
T© AmMerdam is ©en ledenve)rg:ac5ertog ge
houden van den „modernen'1 bakkersgezellen-
bond. waar d© voorstellen van wethouder Krop
man ter goedkeuring werden voorgelegd, wel
ke door het bestuur werden aanbevolen. Het
voorstel schijnt op nogal wat tegenstand te
zijn gestuit. Het verloop der bijeenkomst was
vrij rumoerig.
Men is in deze vergadering nog niet tot al
geheel© overeenstemming kunnen komen.
Schaakrubriek.
Simultaanseance van
dr. Tartakower, Kmoch, Landau
cn Lilienthal
Na Rotterdam heeft ook Den Haag zijn
beurt gehad van een grootsche simultaan
seance, te geven door meerdere zeer sterke
schaakmeesters.
De deelneming aan deze wedstrijd was
kosteloos.
Schaakminnend Den Haag heeft niet na
gelaten van de geboden kans te profiteeren.
De vraag overtref het aanbod verre. Ook do
150 beschikbare toeschouwers kaarten waren
in minder dan geen tijd uitgegeven.
Om 5 voor zeven opende de heer Sijthof
de bijeenkomst met een kort welkomst
woord, waarna de heer Zittersteijn de 4
meesters begroette en enkele technische bij
zonderheden vermeldde.
Precies 7 uur begon het spel. De samen
stelling van de groepen liep in speelsterkte
niet veel uiteen, althans men had er naar
gestreeft zoo homogeen mogelijke groe
pen te vormen. Toch ontkwam men niet aan
den indruk, dat Lilienthal de sterkste tegen
standers had cn Landau de zwakste. Het
aantal erkende hoofdklasse-spelers als maat
staf genomen was deze veronderstelling
zeker juist.
Aanvankelijk speelde Lilienthal het snelst.
Na 35 minuten had hij 16 zetten gedaan,
Tartakower 12, Kmoch 11 en Landau 9.
Na 1 uur en 20 minuien had echter Tar
takower met 21 zetten de leiding overgeno
men. Lilienthal zat hem met 20 zetten dicht
op de hielen. Kmoch met 17 zetten en Lan
dau met 14 zetten waren toen wat achter ge
raakt. 0
Om precies half 9 had Lilienthal 5 partijen
gewonnen, Tartakower 3 gewonnen en 1 ver
loren, Kmoch 2 gewonnen en Landau 3.
Om 9 uur luidde de score: Lilienthal 8
gewonnen, Tartakower 6 gewonnen en 1 ver
loren, Kmoch 3 gewonnen en Landau 8. Op
hetzelfde uur had Tartakower 30 zetten ge
daan, Lilienthal 26, Kmoch 21 en Landau 19.
Tegen tien uur begon het tusschen Tar
takower en lilienthal te spannen, wie het
eerst gereed zou zijn. Het regende toen winst
punten voor beide meesters.
Tartakower won het echter. Om 10 uur 20,
dus na 3 uur en 20 minuten, was hij gereed.
Zijn resultaat was: 25, 3, 2.
ijf minuten later volgde Lilienthal met
dc navolgende score: 26, 2, 2. Hij
behaalde dus een half winstpunt meer.
Landau eindigde betrekelijk kort hierna.
Om 10 uur 45 was hij gereed. In drie uur
en drie. kwartier boekte hij het navolgend
resultaat: -f- 26, 3,-1. Wederom een
half winstpunt meer derhalve.
Kmoch vorderde nog niet zoo snel. Om 10
uur 45 had hij 9 partijen gewonnen en 2 ge
lijk gespeeld.
Lilienthal verloor van Kamstra en H.
Smitskamp Jr. en speelde gelijk tegen Groot
en Meijlink.
Tartakower verloor tegen Hamming cn ir.
Pot en speelde gelijk tegen Buys, Valstar en
ir. v. Asperen.
Landau verloor tegen v. d. Akker en speel
de remise mot ir. de Gelder, v. Leeuwensteija
en Todcmann.
Om 11 uur 10 was Kmoch gered. Hij ver
loor geen enkele partij en speelde vijf maal
gelijk nl. tegen Zwaan, Cheizoo, Farjon, Min-
née en v. d. Bos Jr.
Tenslotte geven wij hieronder de resulta
ten in tabelvorm:
gew. rem. verl. tijd
25 3 2 88.3 3.20 u.
26 2 2 90.0 3.25 u.
26 3 1 91.7 3.45 u.
25 5 91.7 4.10 u.
Tartakower
Lilienthal
Landau
Kmoch
Totaal 102 13 5 90.4
Niet onvermeld mag blijven, dat aan alle
spelers beschamend overvloedige gratis
consumptie verstrekt werd.
Het geheel is een fraai schaak-festijn ge
weest, waaraan menigeen een aangename
herinnering zal behouden.
