AANDAG 21 JANUARI 1935
EERSTE BLAD PAG. 3
MIST! HOESTWEER!
Om hoest te v
komen
helpen niets beter fl
ZE HELPEN GOED - ZE SMAKEN GOED
Kerknieuws,
CHR. GEREF. KERK
*enomen; Naar Assen, L. Floor te
NED. HERV. KERK
epen: Te Nocrdwijk (Gron.), M. G.
iergen, cacid. te Westerlee.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Ds. S. U. Zuidema die naaa Indië ver
heeft den datum van rijn afscheid van de
ef, Kerk te A^na Paulowrapolder bepaald op
Februari 1935.
Ds. G. Smeenk, pred, van de Gercf. Kerk
lokzijl, hoopt 3 Maart afscheid te nemen
zijn gemeente en op 17 Maart intrede te
te V1 i s s i n g e n.
Ds. W. I BAAN
ar we in het officieel verslag van de classis
meker der Geref. Kerken lezen heeft de classis
ampele bespreking, gehoord 'het advies van de
[uitaten der Part, Synode van Friesland-Noord,
verzoek van de Geref. Kerk van Wlnsura
om aan aan zijn predikant, Ds. W. J. Baan,
jens voortdurende ongesteldheid eervol emcrl-
te verleenen, welk verzoek vergezeld was van
attesten van twee doktoren en een ccncept-
(ling tussohen den kerkeraad en Ds. Baan ta.v.
finanriecle regejing, niet voldaan. De vergadc-
besloot, overwegende de gronden in de attcs-
genoemd, op deze aanvraag niet verder in te
.ar aan Ds. Baan en den kerkeraad van
in overweging te geVen deze aanvraag
doopig terug te nemen en aan Ds. Baan een
teverlof te verleenen van een jaar.
Ds. C. W. COOLSMA
Is. C. W. Coolsma, Ned. Herv. pred. te Gro-
gen zal Woensdag a.s. 25 jaar als predikant
ter stede werkzaam zijn. Ds. J. Willemzc, die
veelomvattenden arbeid van den a.s. jubilaris
het Gron. Kerkblad schetst, deelt daarbij mee,
deze dag. op verzoek der familie Coolsma, in
stilte zal voorbijgaan.
Jubileum Dr. S. O. Los
idag 27 Jan. a.s, viert Dr. S. O. Los, de Des-
in de predikanten der Geraf. Kerk van
avenhage-Oost, zijn 40-jarig ambts-
Jeum. Dr. Los werd 12 Oct. 1871 te Amstel-
zijn vader predikant was, geboren. Hij
leerde aan de Theol. School te Kampen, waar
hij io 1894 candidaat
werd. 27 Jan. 1895
aanvaardde hij het
predikambt bij de
Geref. Kerk van
Zalk, waar zijn va
der hem bevescigde.
In 1897 vertrok Ds.
Los naar de Lier,
welke standplaats hij
in 1901 met Hilver
sum verwisselde_ In
die dagen trad hij io
den Geref. Jooge-
op den
L Dr. Los,
die in de Lier secr.
was van de A. R.
Kiesvereen. In het
riet Loosduinen, werd voorzitter van de Noord-
iandschc afdeeling en lid van het bondsbestuur
i den Geref. Jongelingsbond. In Hilversum
dit Dr. Los de ineensmelting van de kerken A
tot stand en gedurende zijn verblijf promo-
hij in 1905 aan de Rijksuniversiteit te
echt tot doctor in de philosophic op een disser»
getiteld: „Arlstoles in Nederland".
Naar Zuid-Afrika
1908 nam hij een beroep aan naar de Geref.
van Pretoria, waar door zijn optreden een
lening tusschen de Nederlanders en Afrikaan-
tot stand kwam. Hier werd Dr. Los ook de
auwensman van Paul Kruger, bij wien hij kort
zijn dood in Menton vertoefde gedurende 5
inden. In 1914 volgde zijn benoeming tot hoog
de Theol. School te Potdhefstroom,
ar hij ook les gaf aan het Universiteitsoollege in
philosophie. Dr. Los aanvaardde zdjo professo-
I met een inauguratie over de Na-catechisatie.
Zuid-Afrika heeft Dr. Los verdienstelijk werk
in «n in 1912 werd hij op voorstel
Hertzog door de Universiteit van
ris causa benoemd tot Magister Artium
eester in de letteren).
Naar de Residentie
1920 vertrok Dr. Los met verlof naar Ne.
land en legde hij om huiselijke redenen zijn
iessoraat neder. Van de op hem uitgebrachte
oepen nam hij dat naar de ongedeelde kerk v
"ravenhage aan als opvolger van wijlen Ds. J;
I. Linden. 26 Jan. 1921 deel hij zijn intrede in
Nieuwe Zuiderkerk in de Residentie, sprekende
Hebr. 4:12, na vooraf te zijn bevestigd
Zelfden dienst door zijn neef, Ds. S. O. Los
Giessendam. 12 Mei 1922 promoveerde de
ilaris aan de Vrije Universiteit tot doctor
obgie op een proefschrift getiteld: „Het gevoel
de H Sdhrift", onder leiding van wijlen Prof.
W. Geesink. Ook hier slaagde dr. Los
.de voor zijn doctoraal examen.
Velerlei arbeid
Or. Los is o.m. medewerker aan het Chr. Paed.
Idsohrift, aan het weekblad van de Ver. van
riet Ouderwijzere en aan het Kerkblad v
ref. Kerken van 's-Gravcnhage. Tijden:
fblijf te Hilversum redigeerde hij ook de Hilver-
Vedhtbode. Hi] is voorzitter van de commissie
art, 10 der statuten van den Schoolraad
f bestuurslid van het Paed. Congres. Van zijn
rken noemen we: Beginselen van de karakter-
ade; Persoonlijkheid en karakter in de H. Schrift;
oote Paedagogen; Moderne paedagogen en rich
ten". enz.
Dr. Los was ook secr. van de Ver. voor Christ,
«fegoglek. Hij is vanwege de Geref. Ver. voor
lïukbestrijding gedelegeerde in de Nat Commis-
tegen het Alcoholisme en trad in 1931 op als
krent op het Eokrateia-congres.
Dr, Los gaat nu met emeritaat. A s. Donderdag
'hij in de Westeikerk afscheid nemen
neen te. Dr. Los is voornemens opnieuw
maken naar Zuid-Afrika, waar een
ais b ijhet onderwijs dienst. Tevens hoopt hij
rusttijd te besteden aan het persklaar maken
a twee werken: Ned. Paedagogen en Karakcer-
de rijpere jeugd. In de paedagoglsche
ïeld heeft Dr. Los naam gemaakt door zijn
Tiwe classificatie van de karakters.
Er heeft zich in de gemeente van den Haag-
bst een commissie gevormd om den jublaris te
tógen.
Dr. Los zal morgen Dinsdag (middag) en -avond
I lijn pastorie redgieeren^
DE SYNODALE SAMENSTELLING
irkopbouw, het orgaan der Vereeni-
ging van dien naam, dat over de beslissing
der Alg. Synode over het reorganisat.evoor-
stel uiteraard teleurgesteld is, gispt in 't bij
zonder de werkwijze der Synode en, in ver
band daarmee haar samenstel ling, waarin de
aanwezigheid van de twee vertegenwoordi-
der Waalsche Kerk een wanverhou
ding geeft: twee leden van de negentien,
vertegenwoordigende een zielental van 6300
Walen in de kerk van meer dan twee-en-
een-half millioen (2.732.333.)
„Dit op zichzelf is een anomalie van de
ergste soort. Terwijl meer dan 2% millioen
leden 17 vertegenwoordigers in de Synode
hebben, hebben 6300 Wakn er tweee. Bo
vendien zijn deze Walen ten deele buiten
landers die van de verhoudingen ln Ne
derland niets afweten. Toch houden zij een
reorganisatie meae tegen, omdat daarbij hun
positie wordt aangetast, waarop zij meenen
onvervreemdbaar recht te hebben. Hier is
inderdaad alleen zucht tot zelfbehoud aan
het woord. Naar mijn overtuiging moet de
positie der Walen door de Synode geregeld
worden en hebben zij zich naar een gemeen
schappelijk genomen synodaal besluit te voe
gen. Zoo was het de bedoeling van de syno
den, die een administratieve scheiding aan
brachten tusschen Waalsch en Dietsch spre
kende Grereformeerden. Sinds lang is alle
reden tot die scheiding verdwenen. De mees
te Walen verstaan beter Nederlandsch dan
Fransch. Maar zooals het nu geregeld is,
hebben zij twee stemmen en voegen die bij
de stemmen van hen, die tegen de reorgani
satie zijn."
Behalve op deze wanverhouding wijst
Kerkopbouw op nog drie andere oorzaken
van de verwerping. Ten eerste: de e c h t-
synodale mentaliteit, dat, als een
maal met reorganisatie begonnen werd de
'Borganisatie-plemien niet van de lucht zou
den zijn en dat alles onrust zou wekken.
Van deze mentaliteit zegt Prof. Brouwer, dat.
hierbij „het volstrekte onvermogen aan het
woord was, om zich in den eisoh van dezen
tijd in te denken". Ten tweede: de oud-
moderne mentaliteit. De oud-mo
dernen achten de tegenwoordige organisatie
veiliger dam een kerkorganisatie, waarbij
de belijdenis der kerk meer actief wordt
en vrees voor leerprocessen mogelijk werd.
„Hier is de zucht tot zelfbeihoud aan het
woord", aldus Prcrf. Brouwer. Teil derde: de
mentaliteit dier rechtse he leden dei-
synode, die liever ,jn het geheel niets had
den, dan dit ontwerp'.'
DE RONDE LUTHERSCHE KERK
GESLOTEN
Drie eeuwen in gebruik geweest
Wederom is een fraai kerkgebouw te Amster-
im gesloten. In de Ronde Lutherscbe Kerk van
de Evang. Luth. gemeente, welker koepel bij stad
genoot en vreemdeling de aandacht trekt, is giste-
de laatste dienst gehouden. Dit kerkgebouw
met zijn zoo voor den eeredienst geschikt interieur
voortreffelijke acoustiek werd door de kerkgan
gers al meer gemeden, omdat de meèstcn hunner
naar andere buurten vertrokken. Hoewel een be
langstellende schare aanwezig was, bleek ook gis
teravond de tweede gaanderij nagenoeg onbezet.
Voorganger in dezen sluitlngsdienst was Ds. D.
H o e v e r s, voorzitcer van den grooten ker
keraad. Deze las Psalm 90 en Jcsaja 65 17—2C
1 einde, en sprak naar aanleiding var
Markus 13 1 en 2.
Met diepen weemoed, aldus spr., verstaat de
Gemeente dit woord, ou dit kerkgebouw, dat bijna
iwen in gebruik is geweest, wordt gesloten.
Met trots en blijdschap is deze kerk Gode gïwijd;
wij haar gaan sluiten, en de weemoed ons
besluipt, neemt de gemeente 'het Oudejaarslied op
de lippen: „Uren, dagen, maanden, jaren vliegen
s een schaduw heen."
Nu dit kerkgebouw, dat een waardige tempel
mag genoemd worden, gesloten wordt, is het goed
ook over deze laacste handeling te werpen he>'
licht van het Evangelie. Spr. verklaarde hierna den
tekst en paste de Schriftwoorden ook toe op de
sluitingsplechtigheid. Hierin zag de voorganger
symptoom van het verschijnsel van de afbraak
het leven der gemeente in geestelijk en maatschap
pelijk opzicht
Het tekort der Kerken
Deze sluiting zag spr. daarom als een oordeel
over de gemeente. Waarom, riep hij uit, moet dit
kostelijk kerkgebouw worden gesloten? Over cm ze
gemeente en alle Christelijke Gemeenten klinkt het
woord „afbraak", omdat wij als Kerken, zei spr.
jammerlijk zijn te kon geschoten en onze taak
hebben verwaarloosd. Indien deze gemeente
ware Christelijke Gemeente zou zijn, het gebouw
le heilbegeerige schare niet kunnen bevatten.
•Dan zouden wij deze Kerk niet sluiten en zou in
ieder geval een schok gaan door Amsterdam, omdat
e o kerk wordt gesloten.
Als woord van verlossing zag spr, dat deze
gebrekkige samenleving zal voorbijgaan als
nachtmerrie die ons heeft gekweld, en dan zien
den gezichtseinder de eeuwige stad, het nieuwe
Jeruzalem, waarin geen tempel zal zijn. Spr.
hoopte, dat deze afbraak van deze kerk moge zijn
het noodsignaal als inleiding tot nieuwen opbouw.
Tijdens het staande zingen van het Lutherlied
werd gecollecteerd ten bate van het fonds
'euwen kerkbouw.
Met een korte toespraak heeft de voorganger
de diensten in het kerkgebouw gesloten.
KERKBOUW
De Geref. Kerk van IJsseJstetn, wier oude
kerk aan de Havenstraat niet meer voldoet aan de
eischen, zal, wanneer de plannen slagen, in he
bezit komen van een nieuw kerkgebouw. Nieuw ii
zooverre, dat men, het gebouw „De Onderneming'
aan de Kapellesüraat aangekocht hebbende, dit wil
verbouwen en vergrooten tot cec doelmatig bede
huis. Het recht van koop heeft de kerkeraad zich
reeds verzekerd.
EERSTE-STEENLEGGING
Geref. Kerk te Almelo
Zaterdagmiddag had te Almelo de eerste-steen-
legging plaats van de in aanbouw zijnde tweede
Gereformeerde Kerk door den oudsten predikant
Ds. W. L. Milo.
Behalve de nagenoeg voltallige Kerkeraad
rer vele gemeenteleden waren ook aanwezig de
architect d« heer B. T. Boeyenga van Amister-
dam, de uitvoerders van den bouw e.a.
Nadat Ds. Milo de oorkonde had ingemetseld,
hield hij een korte toespraak waarin hij we<
den zegen Gods in het kerkelijk leven ondervonden.
Dit kerkgebouw immers komt niet in de plaats
het andere doch bleek noodig te zijn naast het
ruime kerkgebouw in het Molenkamppark. On
danks de ingetreden depressie konden de plannen
tot dezen bouw goeden voortgang hebben.
Met het zingen van Ps. 72 11 werd de plech
tigheid besloten.
De kerk zal voorloopig 470 zitplaatsen bevatten,
welk aantal kan worden uitgebreid tot ruim 600.
Het gebouw wordt opgetrokken in geel genuan
ceerde waalsteenen en krijgt een blauwe lelbedek-
klog, terwijl de ramen zullen bestaan uit glas in
lood met gekleurde figuratie. Lambriseering, kan-
selwand en crgelgaanderij worden geheel betim
merd.
De kerk krijgt een hoogte van 16 M. waarboven
een torentje komt van 5 M., en is uit bouwkundig
oogpunt zeer gunstig gelegen.
Irrt de weersomstandigheden gunstig blijven
zal ae kerk io Mei a.s. in gebruik genomen kunnen
worden.
Dienaren des Woords
der Geref. Kerken
Dienstdoends
Slechts vijf ('32 en '33 3) werden van
hun arbeid in de strijdende Kerk afgelost,
nl.: R J v d Weerd te Veenendaal, 35 jr;
W H Gispen te Scheveningen, 63 j.; H Hum
melen te Zutfen. 49 j.; J E Re"yenga te Ure
terp, 64 j.; en D Prins te Donkerbroek, 67 j.
Emeriti
De volgende negen dienaren des Woords
bekwamen emeritaat: R Brouwer te Hei-
nenoord ,67 j.; H Buurman te Amstelveen
64 j.; W Verhoef te Zeist, 68 jr; A Janssens
te Lange rak, 69 jr; N Wol din ga te Pi et er-
buren, 71 jr; D Steenhuis te Loppersum,
64 jr; N IJ v Goor te Zuidhorn, 68 jr; Th
Bergsma te Drogeham, 67 jr en H D Drenth
te J)e Hey-Tuinidorp, 67 jr. (1932: 17 en
1933: 27).
De volgende negen Emeriti zijn gestorven
A Andree, Krahbendijke, GS jaar; J D v d
Munnik, Leeuwarden, 81 jr; A v Apeldoorn
Scherpenzeel, 88 jr; (emeritus 1897 roet 2-4
dienstj.); A Vogel, Kamenic, 76 jr; C v d
Schie, Borssel(^Driewegen, 42 j, met slechts
5 dienstj.; J E Vonkenberg, Huizen, 64 jr,
(van Sept. *20 tot Sept. '23 Directeur v. d.
Ned. Bond van Jongel. ver. op Geref. grond
slag); H. R. Nieborg, Heerjanedam, 72 jaar;
J J Impeta, Katwijk aan Zee, 84 jr en A
M Diermanse, Hoofddorp, 69 jr, met slechts
ruim twee dienstj.
Eén emer. pred. is uit zijn ambt ontzet
wegers overtreding van het vijfde en negen
de gebod, na jarenlang hiervoor te zijn ge
schorst geweest.
Onder de emeriti- D. des W. bevinden
zich twaalf hoogleeraren in de Theologie,
onder wie twee emeriti, nl. prof. Honig en
prof. Kuyper; vijf geestelijke verzorgers aan
Inrichtingen van Stichtingen van barmhar
tigheid en een legerprodikant in Oost-Indië.
(Ds Ramaker te Koog-Zaandijk, zal, wan
neer hij de benoeming tot legerpredikantin
ons land aanvaardt, emeritaat hebben aan
te vragen).
Buiten vaste bediening zonder te zijn ge-
emeriteerd: R. van Giffen te Bloemendaal
en H. Reiners te Sfeenwijk.
Het aantal emeriti bedraagt thans: 141.
CANDIDATEN
Die in 1934 werden bevestigd
C. G. Bos te Westeremden; E Dijkstra te
e; A W T Nijenhuis te Lutterade; P Rob
bers te Zuidland; H J Westerink te Tienho
ven; H J Riphagen tc Schoonebeek; G B
Morsink te Bergcnt'heim; H W Kroeze, den
Haag West voor den arbeid in Curacao; T
H Meedendorp te Vlagtwedde; K Doornbos
te Worm er; WA J Vogelaar te Lemelerveld;
Th Iterssies te Burum; J L Koole te Vree
land; O v Noort te Schoonrewoerd; M Ros
te Krabbendijke; H Numan te Hylaard; W
Wiersma to Bozum; J Groen te Venlo en
Roermond; P v Til te' Een en Veenhuizen;
M J v Dijken te Oost-Kapelle; W C v d
Brink te Lunteren; J vd Sluis te Oldekerk;
H Mulder te Homhuizen-Kloosterburen; S
G Bloem te Niezijl; H J Pi Ion te Lollum; H
de Valk te Stellendam en Melissant; D J
Ras te Vleuten-De Meern; H N Ridderbos
te Eefde-Gorssel; L Kuiper Jr te O. Loos-
drecht; G Hagens te Aspeiren; B Hohverda
te Kantens; C Houtman te Noordeloos; dr
J v d Linden to Tzum; D W v d Laan te
Sleen; H P Rutgers te Vinikeveen; M Geerb-
sema te Dwingeloo; D Vreugdenhil te Ap
pelscha; K G Idema te Bomc en Delden en
P Kuyper te Monnikendam. Voorts als miss.
pred. onder de Chineezen te Katendrecht
A. F. J. Pieren.
A. v d Ziel te Amblvollenhovc-Kadoelen;
X Hart te Oost wol d (Gr); J v Dijk te Dracht
stercompagnie; H. Compagnie; H Brinkman
te Elburg; E G Buitenbos te Opeinde-Nije-
ga; F J B Schiebaan te Heinenoord; G
Hoenekoop te 's>Gravenmoer; L Praamsma
te Nieuwolda; J Touwen te Makkum; J A
Vink te Hoek en G J de Leeuw te Oost-
wold (voor Evangelisatie-arbeid in Z.O.
Gron.),
Die gaarne een roeping overwegen
(Geplaatst naar den tijd .waarin praepara
toir examen is afgelegd): P B Lengkeek,
Delfshaven: drs I, Batelaan, Bodegraven;
dra J H Becker, Uitgeest1); J L Bakker.
Hilversum2); J v d Horst, A'dam-Zuid; F
Strikwerda, Naaldwijk1); T Klein, Bever
wijk; P D v Dijk, Wons; M P v Dijk, We-
meldinge1); C v d Boom, Overschie; J. H.
Slager, Bergen (N.-H.)1); J M de Graaf,
Zeist6); dr W H van Zuylen, Kampen; J C
Jonkers, Manster1): B C Harder, Ban
doeng1); A J Bos. Mijdrecht; Chr. v d Vliet
Slootdorp (N.H.)1): G Windemüller, Bus-
sum; L v Nes, A'dam-Zuid; H J Heersink,
Oude-Pekela; J C Everaars, Hilversum; G.
H. SchuppeTt, I'.edum1); T Colenbranbir,
Arniham1); T. v Dijk, Haaksbergen1)J W
Smitt, Benschop1): A P.ollema, Schamegou-
tum; J J Oranje, Den Oever (Wieringen,
N.-H.)1); J S Greidanus, Tzum; J C Streef
kerk, Djokia1); W G F v Herwijnen, Amei-
de1); A Sybrandy, Leeuwarden2); D Visch,
Kolhorn1); C v d Boom, Overschie; M v c"
Bosch, Nijmegen1); L. W. Korimis, Hoorn1).
Adr. de Boer, Den Haag; K Dekker, Zaan
dam; N Ridderbos, Kampen2); J Lafeber,
Gouda; M Schen'kevela Koudekerk a d Rijn;
P J Riekel, Den Haag; D S Attérna, Hilver
sum2) Joh. Verhaven, A'dam-Zuid; W C
Veltikamp, Katwijk a Zee: B A v Lummel,
Zwijndrecht1): T E Hoekstra, Voorburg1)
E Torenbeek,Zutfen; O C Broek Roelofs,Nij
verdal1); A de Groot, Lange Ruige Weide
(bij Woerden): H J Meyerink, Ede; Jdh.
Karaten, Oldenzaal1); W Vis, Haamstede; S
Greving, Harlingen: J Blum, A'dam; M de
Wit, A'dam-Noord; E Zijlstra, A'dam-N.; B
D Smeenk, A'dam-West; E Jansen, Wier
den; G Boersema, Zandewe'er; H R Groepe-
velt, Groningen2); W B den Brave, Zwolle;
L Th A v d Marei, Apeldoorn-)H Hazen)
berg, Zuidhom: A J Radder, Hoogeveen; N
't Hart, Maassluis; J A v A ik el, R'dam; H
v Twillert, Beekbergen; S Wouda, Oranje
woud; J J Beukenkamp, Sleeuwijk; A Dou-
ma, Britsum; H Pol, Rijsoord; A Kuiper.
Zuidwolde; G Toornvliet, IJmuiden: W J
Meister, OverveenTh HvAndel, Zuidland;
L J Sdhalekamp. Wassenaar; G v 't Riet,
Den Haag en G T Snel, Haulerwijk.
DE BUCHMANN-BEWEGING
Dezer dagen heeft de Oxfordgroep te Amster
dam een druk besoohte samenkomst belegd, waar
op ook dr. Buchmarm aanwezig was. Er werd
door veel sprekers en spreeksters het woord ge
voerd, die het doel en de werking der Oxfordbe-
weging uiteenzetten, hetgeen in het bijzender ge
schiedde door dr. Buchmann zelf.
ONZE FORMULIEREN
Zijn ze te lang?
In de vragenbus der „Rotterd. Kerkb." is
een vraag gesteld inzake het gedeeltelijk le
zen en het willen vervangen der oude for
mulieren. Dr H. J. 011 h u i s geeft ten ant
woord: „Formulieren zijn niet beslist nood
zakelijk. Jezufi stelde ze niet in. Hij gaf
alleen de formules „Gaat henen, onderwijst
alle volken, ze doopende in den naam des
Vaders, en des Zoons en des Heiligen Gees-
en „Doet dat tot Mijne gedachtenis".
Men zou, met behoud der formules, de sa
cramenten van Doop en Avondmaal kunnen
bedienen zonder de formulieren. Dit zou aan
de beteekenis geen schade doen.
,jOm evenwel aan de gemeente telkens de
beteekenis der gewijde handelingen voor
oogen te houden, stelden onze vaderen for
mulieren samen. Daardoor werd eenlheid in
alle kerken bereikt. Maa: we betwijfelen of
deze formulieren in hun geheel steeds ge
lezen werden Het vroegere formulier voor
den Doop was bijvoorbeeld wel tweee maal
zoo lang als het tegenwoordige. De hoofd
som van het formulier voor het H. Avond
maal werd in de voorbereiding voorgelezen
en het tweede gedeelte bij de bediening.
„De geschriften van het voorgeslacht zijn
breed opgezet Te breed voor den tegen-
woordigen. maar ook voor den vroegeren
tijd. Elke poging, om duidelijk en klaar voor
de geheele Kerk, en niet als particuliere
meening, uit te spreken wat ons Christelijke
geloof als waarheid aanvaardt, moeten we
toejuichen. Het oogenhlik is naar we hopen
niet ver meer, waarop wij de formulieren
allen in denzelfden, maar verkorten vorm
lezen. On„e predikdiensten zijn tegenwoor
dig berekend op hoogstens anderhalf uuir en
niet, zooals in de 16e en 17e eeuw, op twee
en een half uur."
KERK-ADRESSEN
Het adres van den Kerkeraad der Geref, Kerk te
Driebergen Is tot nader bericht bij den scriba,
1. vao der Laan, Verheullaan 3, Drie
bergen— Rljsenburg.
Het adres van den scriba der Geref. Kerk
Middelburg is: D. H Loodewijk, Lange
Noordstraat L 131, Middelburg.
1). Verrichten in deze Kerk hulpdienst.
2). Kunnen wegens voortzetting hunner
studie, voorloopig niet een roeping in over
weging nemen.
JOHANNES BUGENHAGEN
Den 24en Juni van dit laar herdenkt men !r. de
Luthersche landen dat het dan 450 jaar geler»
Cat Johacces Bugenhagen, een der Intieme e mede
werkers van Luther, te V/ollln in Pommeren g<-
boren werd. Deze doktor Pamnieranus was
halve goed theoloog ook uitnemend organisator
heeft de invoering der kerkhervorming in Pomme-
ren, Brunswijk, Hamburg, Lübeck, Hildesheim
Wolfenbiitte! geleid. Io 1537 riep koning Christi
m hem naar Denemarken, om ook daar dc leiding
ie geven bij de invoering der kerkhervorming.
ZENDING EN PHILANTHROPE
GEREF. OUDERLINGEN-CONFERENTIE
De Geref. Ouderlingen-Conferentie der classis
Woerden, die aanvankelijk gesteld was op 23
januari e.k zal D.V. gehouden worden op Woens
dag 6 Februari a.s_
Door Ds. J. G. 'F e e n s t r a van Scheveningen
zal ingeleid worden: Het ambt der geloovigen, ter
wijl Ds. J. Brouwer, em. pred. van Oude en
Nw. Wetering, hoopt te spreken over: Gehoor
zaamheid en Lijdelijkheid.
•Deze bijeenkomst, die gehouden zal worden in
een der localen der Geref. Kerk te Alphen a. d.
Rijn, aan de Raadhuisstraat, vangt aan te half
KERK EN STAAT IN OOSTENRIJK
Uit Oostenrijk wordt ons gemeld, dat er momen
teel tusschen de Oostenrijksche boedsregeering en
dc evangelische kerk in Oostenrijk over een nadere
erkenning door den staat van de evangelische kerk
Ötjdcrfiacdeld wordt Voorheen wareo de Prote-
s'tantschë kerken in Oostenrijk reeds erkend, maar
de nieuwe Oostenrijksche grondwet heeft dit op
losse schroeven gezet en principieel de Oostenrijk
sche evangelische kerk in de positie van niet-gelijk
gerechtigde kerk gebracht. De president van het
Protestantsch kerkbestuur heeft nu kort geleden bij
den bondskanselier een nieuw ontwerp-kerkgrond-
voor de Oostenrijksche Protestantsche kerk in
gediend en daarbij voorstellen gedaan tot een her-
ag der regeling van de verhouding vao den
tot deze kerk. De Oostenrijksche bondskanse
lier heeft een nauwgezet welwillend onderzoek en
overweging der aangelegenheid toegezegd.
COMITé VOOR GEREF. OEKRAÏNE
een uitvoerige circulaire over den
stand en de tot dusvéi bereikte resultaten
an den arbeid voor de Oekr. Evang. Geref.
Kerk deelt liet Comité mede, dat "in Wol-
hynië de beide aldaar werkende Evange
listen Semenink en Dowhaluk (de laatste
een der vortalers van den H. Catechismus)
in arrest waren gesteld. Na bemoeienis van
superintendent der Poolsch-Gereform.
Kerk te Warschau hebben de autoriteiten
dit arrest spoedig opgeheven en den voor-
barigen politie-commandant, die waarschijn
lijk onder invloed van de Russisch-Ortho-
doxe geestelijkheid gehandeld heeft, voor
straf verplaatst.
Voorts bericht het Comité dat na den
Catechismus nu te wachten is het tot
stand komen van een Kerkelijk Formulieren
boek voor eeredienst en bevestiging van
ambtsdragers. De Nederlandsche formulie
ren zijn daartoe in Duitsche vertaling naar
het Oekrainsche Presbyterium gezonden,
dat ze mede gebruiken zal, terwijl te zijner
tijd aan de Theologische Faculteit van dc
Vrije Universiteit de Oekrainsche formu
lieren ter beoordeeling zullen toegezonden
worden.
Meerdere artikelen van Dr. Rullmann zijn
in het Oekraïnsch Geref. Maandblad „Wira
i Nauka" (Geloof en Leer) vertaald om
bekendheid met de geschiedenis van de
Gereformeerde Kerk in ons vaderland bij te
brengen.
Dan ook wordt getracht een Oekr. Geref.
school op te richten. Met meerdere des
kundigen op schoolgebied heeft het Comité
zich uitgebreid, terwijl werd besloten om
br. Nowak voor eenige maanden naar ons
land te doen overkomen, ten einde 'hier ons
Ql ris tel ijk schoolwezen te leeren kennen.
Wie dezen arbeid steunen wil, kan dit
achter z'n schrijftafel wel af: het giro
nummer van den penningmeester (dc heer
B. Meilink, accountant te Zwolle) is 227926.
AARTSBISSCHOP VAN FINLAND
De Fiasche staatspresident heeft d'en bisschop
van Viborg Eirkki Kaila tot aartsbisschop
Finland benoemd. Dr. Kaila is 67 jaar oud er
neef vao den vorigen aartsbisschop Gustaf Jo
hansson.
JEUGDKAPEL TE BORGER
Io de gemeente Borger (classis Emmen) werd
reeds lang de behoefte gevoeld aan een geschikte
lokaliteit voor het houden van catechisaties en
vergaderingen. Deze wensch geraakt in een acuut
stadium, toen met de komst van ds. G. H. Moll
van Gharante een groote jeugdbeweging ontstond.
Dank zij zijn initiatief en de volledige medewer
king van Kerkeraad en kerkvoogdij kon met den
bouw worden begonnen en zoo is op Zondag 13
Januari onder groote belangstelling van de ge
meente, een stijlvolle jeugdkape], plaats biedend
aan een honderd-tal menschen, plechtig ingewijd
In een rede, uitgaande van 1 Kon_ 18:37 en
Matth. 1624 heeft ds. Moll, van Charantc de
kapel ingewijd.
NED. BIJBELGENOOTSCHAP
H. M. dc Koningin Beschermvrouwe
Het heeft H.M. de Koningin behaagd het Be-
sdheimvrouweschap te aanvaarden van het Nederl.
Bijbelgenootschap.
Gememoreerd mag worden dat Koningin Emma
ra 1894 tot Haar verscheiden ook Bescherm
vrouwe vao bet Ned. Bijbelgenootschap was.
JEUGDDIENSTEN TE POERBOLINGGO
In het kwartaalverslag van de Zending der
Geref. Kerken op het terrein Banjoemas le
zen wij, dat men, teneinde de jeugd met
name de leerlingen van de Hollandsch-In-
landsche en Hollandsche Chineesche Scholen
te kunnen vasthouden, ook na den Zondags
school-leeftijd ,in Poerbolinggo begonnen is,
jeugddiensten te houden ,die het karakter
'hebben van een Zondagsschool voor oude
ren- Aanvankelijk is de opkomst verblij
dend. Verschillende leden van de Holland
sche Kring geven daaraan hun krachten.
Deze leerlingen verlaten de school als regel
voor den leeftijd, waarop die vallen kon.
Het is zoo moeilijk daarna hen te blijven
verzorgen, temeer waar gebleken is, dat op
dien leeftijd zij moeilijk tot het volgen der
kerkdiensten te brengen zijn.
Poerwokerto zou in November Biet voor
beeld van Poerbolinggo volgen.
EEN PETEKIND VAN SIMAV1
Men schrijft ons:
Midden in het Tobameer op Sumatra ligt het
eiland Samosir met zijn bijna 100.000 inwoners. Op
dit diaht bevolkte eiland heeft Simavi een Pete
kind gekregen. Met het geld van deze voor Indië
zoo belangrijke vereeniging werd een nieuw
pitaal gesticht.
Elk kind, zelfs bij ongecultiveerde volken, krijgt
bij de geboorte een naam en zoo heeft mei
meend, uit dankbaarheid voor den verleenden
steun, dit „nieuw geboren kind" den naam „Si
mavi" te moeten geven.
ZENDING EN DE ONDERWIJZER (ES)
Van den bekenden paedagoog en schrij
ver P. Oosterlee verscheen in 1921 een
geschriftje over de beteekenis van het mee
leven met de Zending voor de geestelijke
opvoeding. Deze buitengewoon puntige eu
lang niet vleiende philippica tegen een be
neden zijn ideaal blijvend Christendom
eigenlijk een betere omlijsting waard, dan
dit compres gezette en op slecht papier ge
drukte boekje geeft. Doch aangezien de Re
dactie der „Bibliotheek voor Bijbelsche op
voedkunde" (waarvan dit boekje een num
mer is) meer gediend is met veelvuldige
lezing (dus goedkoop) dan met een fraai
en duur kleed, mogen we dankbaar zijn,
dat d i t van heilige geestdrift doortrokken
lugschrift in vele handen kan komen.
Men late zich voor 20 cent maar eens
ducht de waarheid zeggen; er blijft allicht
wat van hangen. (Uitgave Drukkerij' Stich
ting Hoenderloo).
de vergelijkbaarheid van binnen- en but-
tenlandsche graden hebben opgemerkt.
Onder de 789 technici met een buiten-
landsch diploma bevinden er zich stellig
een aantal, afkomstig van Duitsche techni
cums.
Na de techniek vindt men in de letteren,
en wijsbegeerte de meeste buitenlandsche
graden, nl. 7,5 pet. In de wis- en natuur
kunde, de handelswetenschappen en do
landbouwwetenschappen bedraagt dit per
centage 5 a 6 pCL In de godgeleerdheid en
veeartsenijkunde nog niet 4 pCt. In de
overige studierichtingen 1,5 pCt. of mindor.
Onder de 23.507 gegradueerden zijn 18-49
vrouwen, dat is 8 pCt. van het totaal. Zij
zijn in de verschillende studierichtingen m
zeer ongelijke mate vertegenwoordigd. Van
de gegradueerden in de letteren en wijsbe
geerte vormen zij 25 pCt, van die in de
wis- en natuurkunde 19,5 pCt. en van die
in de tandheelkunde 18 pCt. Onder de ju
risten bevindt zich 8 pCt vrouwelijke al-
gestudeerden en onder de medici 5 pet. In
de overige studierichtingen vindt meu
nergens meer dan 2 pCt. vrouwelijke ge
gradueerden.
Betrekken wij het aantal academisch ge
gradueerden op de geheele bevolking, dan
blijkt het, dat er per 100.000 mannen 549
gegradueerde mannen, per 100.000 vrouwen
46 gegradueerde vrouwen komen en per
100.000 der bevolking 296 gegradueerden.
Ons land telt derhalve één gegradueerde
ir 338 inwoners.
De leeftijd der academisch ge
gradueerden.
De gegevens omtrent den leeftijd dei'
academisch gegradueerden krijgen hun
grootste beteekenis, wanneer wij ze be
trekken op den leeftijdsopbouw der bevol
king. Het blijkt dan, dat er per 100.000
mannen, per 100.000 vrouwen en per
100.000 der totale bevolking respectievelijk
worden gevonden:
academ. gegradueerden
Leeftijd van: mann. vrouw.
totaat
606
20—29 jaar
30—39 jaar ïuy*
4049 jaar 1146
50—59 jaar 1146
6069 jaar 93S
7079 jaar 674
80 jaar en ouder 491
Totaal 929
76
Schoolnieuws.
THEOL. SCHOLEN IN HONGARIJE
Na 30-jarigen arbeid heeft Prof. Lajos
Marton, hoogleeraar in de N. T. theologie
aan de Geref. Theol. Academie te Boedapest,
emeritaat genomen. Hot Convent der Donau-
districteh heeft, zonder voordracht, eenstem
mig tot zijn opvolger gekozen Dr. G. Bu-
dai, privaait-docent en redacteur aan het
Theol. Lexikon.
Als directeur van het Theol College te De
brecen is, na 51 jaar zijn functie te hebben
bekleed, afgetreden Séndor Karai, zijn op
volger woixlt Dr. Kalman KaJlay, hoog
leeraar aan do Universiteit van Debrecetl,
Directeur van de opleiding van predikanten.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Aan de School ra. d. Bijbel te Appelscha is als
tijdelijk hoofd benoemd de heer D. Weber, van
Nieuw-iBeets.
Benoemd tot onderwijzeres aan de School met
den Bijbel te Nijensleek Me]. W, Meyer te
Groningen.
Tot onderwijzer aan de School ra. d. Bijbel te
Holten (hoofd P. Kenem^ns) is benoemd de heer
C, A. de Wallete Meppel.
DRAADLOOZE SCHOOLLESSEN
Bi) den aanvang van dit jaar hebben io
de Unie van Zuid-Afrika de draadlooze lessen een
aanvang genomen. De lessen worden gegeven
in geschiedenis, muziek, aardrijkskunde, biolo
gie, natuurstudie, gezondheidsleer, spraakopleiding
en heerschende wereldtoestanden, De lessen zullen
twintig minuten duren en iedere dag gegeven wor
den, De tweetaligheid zal streng gehandhaafd wer
den, Er zullen geen vertalingen worden gegeven,
maar om beurten zullen de lessen in Afrikaansch en
Engelsch zijn, terwijl de weermededeelingen van
Vrijdag onderscheidenlijk in de beide landstalen
Statistiek der Academisch
Gegi «.Jueerden
li
Gewapend met de in het vorige artikel
gegeven inlichtingen zal de lezer in staat
zijn zich van de navolgende gegevens een
klaar beeld te vormen.
Vooreerst vermelden wij dan, dat het
aantal acad. gegradueerden
op den Volkstellingsdatum (31 December
1930) in ons land 23.507 bedroeg. Onder
dezen waren er 1262 5 pCt.) met een bui-
tenlandschen graad. Uit de verdeeling
naar de studierichtingen blijkt, dat ons
land telde: 2296 godgeleerden, 5231 rechts
geleerden, 5799 geneeskundigen, 781 tand
artsen, 1968 wis- cn natuurkundigen, 1727
personen, in de letteren en wijsbegeerte
afgestudeerd, 284 afgestudeerden in de
handelswetenschappen, 392 voeartsenijkun-
digen, 4691 technische en 281 landbouw
kundige ingenieurs. De nog jonge studie
in de vereenigde faculteiten der rechten en
letteren leverde 14 cn die in de aardrijks
kunde 43 afgestudeerden.
De medici nemen met 25 pCt, onder dc
gegradueerden dus de grootste plaats in;
dan komen de juristen met 22 pCt van
het totaal en vervolgens de technici met
20 procent
Geen van de andere groepen benadert
deze sterkte. De theologen vormen 10 pCt.
van het totaal, de wis- en natuurkundigen
8 pCt, de afgestudeerden in de letteren en
wijsbegeerte 7 pCt De andere studierich
tingen omvatten slechts enkele procenten
van het geheel.
De buitenlandsche graden zijn 't sterkst
vertegenwoordigd bij de technici. Hier be
draagt het aantal aan een buitenlandsche
instelling gegradueerden 17 pCt. Bij de be
oordeeling van dit cijfer verlïeze men niet
;uit het oog hetgeen wij hierboven omtrent
494
Op elke 202 inwoners van 20 jaar en
ouder is er één gegradueerde. Bij de be
studeering van bovenstaande gegevens
moet er overigens mede gerekend worden,
dat de leeftijdsklasse der 2029-jarigen
uiteraard zwak bezet is, wijl de studio
eerst in den loop van deze periode pleegt
te worden beëindigd. Beziet men dc groe
pen van 30 jaar en ouder, dan blijken bi.j
de mannelijke gegradueerden die vau
40—49 en 50—59 jaar relatief sterker bezet
te zijn dan die van 3039. Aangezien het
aant,;ï afgestudeerden in de laatst decen
niën een accres heeft vertoond, hetwelk
dat der bevolking heeft overtroffen, kan;
die verklaring niet gezocht worden in af
neming der „productie-intensiteit" van ai-
gestudeerden. Veeleer kan hier gedacht
worden aan de omstandigheid, dat vele
jongere afgestudeerden in Nederlandsch-
Indië werkzaam plegen te zijn, terwijl zij
dan in de jaren tusschen 40 en 60 naai"
Nederlamd plegen terug te keeren.
De zwakkere bezetting der leeftijdsklas-»
sen 60—69, 70—79 en 80 jaar en ouder zal,
naar men mag aannemen, verband houden
met het feit, dat het aantal studeerenden
in de studiejaren, waaruit deze academici
voortkomen, geringer was dan het later is
geworden. Uit het verloop van de cijfers
der gegradueerde vrouwen blijkt de toene
ming der meisjesstudie wel zeer duidelijk,
één academische
Er waren op den volkstellingsdatum 203
personen, die meer dan één academisch eu
graad bezaten. De meest voorkomendo
combinatie blijkt die te zijn van godge
leerdheid met letteren en wijsbegeerte. In
deze beide studierichtingen studeerden 4G
personen af. Godgeleerdheid en rechtsge
leerdheid komen te zamen 32 maal voor.
De vereeniging van rechtsgeleerdheid en
letteren en wijsbegeerte wordt in 17 geval
len gevonden. Geneeskunde en wis- cn
natuurkunde treft men 16 maal aan. Elt
personen vereenigden de tandartsstudio
met die der geneeskunde. In 20 gevalen
worden wis- en natuurkunde en techniek
te zamen aangetroffen. Rechtsgeleerdheid
en handelswetenschappen vindt men 6
maal vereenigd. Rechtsgeleerdheid en
techniek 9 maal. De 45 hier niet vermelde
gevallen betreffen meer zeldzame combi
naties.
Examens
ACADEMISCHE EXAMENS
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Ge.ri.t
Camd. klaA<sl«-ke tetteren mej. L. J. T. Jamssens:
Cand. Genee^kuoi-de, de hear C. vara Oven en
mej. F. StoJz
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Gesl.ï
Doet. 'examen veeartsenijkunde', 2e gedeelte:
v d Grift. P. J. Hoekstra, A.
P. J. B. Rutgers en F. IV. J.
de heoren J. A
Kens, W. Meyei
Swart
LICHAMELIJKE OEFENING
Voetbal
DE N.C.V.B. COMPETITIE
Uitslagen van Zaterdag:
i I—OljTtvpia I
Groen Wit I—ODS I
ROK I—WIA I
Stormvogels I—PVV I
WS I—Odlveo l
ZW ITTB I
SH I—Vit ease I
DOS ICandors I (Vreelust)
Zwaluwen ITrekvogels I
WO I—TOG I
Exoetelor II—WS II
KDO II—Pro Patrla. II
Steeds Hoog er IIOrora
Zwart Wit II—HBS II
Oranje Wit III—WO II
ODS II—SH II
Unicum IIICentrum II
Vitesse IIStormvogels II
ODS II—SH II
Re* Klats» ma:
Condors II—TTB II
PVV II—Vitesse II
R K I a is» 11 Jb
Centrum lil—Condors Til
Trekvogels II—VVO III
8—9
1—8
11—0
