De toestand van handel en industrie
in Leiden en Rijnland
DINSDAG 8 JANAURI 1935
TWEEDE BLAD PAG. 6
STADSNIEUWS
Van het Stadhuis
Kostcloorc inenting en herinent'ng tegen pokken
Burgemeester en Wethouders van Leiden bren
gen ter algameene kennis, dat op Woensdag 16
Januari 1935, des namiddags van 2 tot 3 uur, in
een van dc benedenlokalen van het perceel Brcc-
straat 119, waarin is gevestigd het bureau van
den Geneeskundigen Dienst. gelegenheid zal
worden gegeven tot kostelooze inenting en her-
inenting tegen pokken
Leiden, S Januari 1935.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester
VAN STRYEN, Secretaris
Week der Gebeden
Menschelijk nood en verootmoediging
De Leidsche Christenheid is weer de heerlijke
*oase van de Week der Gebeden binnen getrokken.
Zij legert zich onder de wuivende palmen en
drinkt met volle teugen het water der klare fcc-
"teinen. Men zal misschien dit beeld wat over
dreven vinden, maar dat ligt dan alleen daaraan,
dat men het wezen van de week der gebeden niet
begrepen heeft en dat men de zegen die er van
.uitgaat, althans uitgaan kan. niet heeft ervaren.
De week der gebeden behoort inderdaad voor
allen die de verschijning van Christus hebben lief
gehad zulk een oase van verkoeling en verkwik
king te zijn omdat het een poging is de band van
de gemeenschap der heiligen iD de verschillende
kerkgenootschappen die veelal slap op de grond
hangt en door slechts weinigen gevoeld wordt
nauwer aan te halen. Ia Christus zijn wij één en
eeuwig lotgemeen. Tegenover de toestand waarin
de wereld op 't oogenblik verkeert, wordt de
Behoefte aan Christelijke eenheid dringender dan
ooit te voren openbaar. Of de Evangelieverkondi
ging uitwerking heeft, zal voor een groot deel
afhangen van de openbaring van onze eenheid,
van de kracht onzer overtuiging, de grootte van
ons geloof en de waarachtigheid onzer liefde.
De Luthersche kerk. waarin ook ditmaal weer
de Week der gebeden gehouden wordt, was gister
- avond bijna geheel gevuld. Dat is een resultaat
om dankbaar voor te zijn. maar er is toch nog
allerminst reden van voldaanheid. Eigenlijk
moest het onmogelijk zijn de bijeenkomsten hier te
houden. De Pieterskerk moest te klein blijken.
Voor de eerste avond was het onderwerp: de
menschelijke nood en de verootmoediging daar
over. Voorganger was Ds H. Thomas, die wees
op de tekst uit de Klaagliederen van Jeremia: Het
zijn de goedertierenheden des Heeren. dat wij niet
verteerd zijn. We zingen in dezen tijd allen
klaagliederen, maar er is een essentieel verschil
tusschen. Het klagen van de geloovigen is met
dankbaarheid gemengd. Wie zonder geloof is. is
ook zonder de verbazing over de zegeningen des
Heeren. die eiken morgen nieuw zijn. Ook in dit
opzicht pasc ons verootmoediging. Want ook voor
ons zijo Gods zegeningen zoo gauw oudbakken.
Zijn we nog verbaasd van dankbaarheid als we
een paar uren heerlijk hebben geslapen? Neen,
we moeten niet met ons zelf tevreden worden.
Maar in beginsel is er bij ons de dankbaarheid.
Naast de droefheid, de droefheid naar God om
de zende. Dat is dat de liefde treurt om haar
gebrek. Wij kermen uic liefde om onze liefdeloos
heid. Het is zoo dat de millioenen stakkerds zonder
geloof in onze verdeeldheid een reden vinden om
te zeggen: Wij hoeven niet te gelooven. De Chris
tenen zijn immers niet één. Heeft Christus niet ge
zegd: Wcest één opdat de wereld bekenne dat gij
mij gezonden hebt? De millioenen stakkerds moes
ten ons bij de slippen van onzen mantel grijpen en
zeggen: Wij zien. dat God niet u 's. Wij moeten
zijn zout dc aarde,. jj'.cHi op de bander,. zuur-'
deesem in hét brood. Maar s'-aan'wij niet be
schaamd als de wereld tot ons zegt: Zijt gij dat
voor ons: licht. zout. zuurdecsem?
Diep moeten wij ons verootmoedigen, maar aan
de verootmoediging zit de dankzegging vast. Jere
mia kon temidden van het klagen het danken niet
laten. Onze ongerechtigheden hebben een einde
maar Gods barmhartigheden zijn eindeloos. God
ken ons hebben vernield, maar Hij maakt eiken
morgen de zegeningen nieuw. Laten wc met ons
berouw gaan naar Jezus, die weet wat het is ver
nield te worden. Als wij met echt Christelijk be
rouw tot Jezus gaan. dan ontvangen wij ook ge
nade om mee te lijden met den grooten nood. den
geestelijken nood vooral van anderen, die wij als
onze eigen last moeten dragen. Dan kan over de
polders en de duinen van ons vaderlanr» rollen het
lied des geloofs: De Heer is mijn Herder, mij zal
zyets ontbreken.
Hec onderwerp voor vanavond is: ,,De kerk in
het midden der wereld. Geloof".
Het is niet erg als de Luthersche Kerk vanavond
veel te klein blijkt te zijn.
Teraardebestelling J. G. de Haan
Gistermiddag te 12 uur had op de begraaf
plaat; Rhynhof de teraardebestelling plaats
van den heer J. C. de Haan, in leven chef
van de teekenkamer op het bureau van Ge
meentewerken alhier. Er was veel belang
stelling.
Onder de aanwezigen waren 0. a. het bestuur
van de Avondteekenschool van den R.K.
Volksbond, afd. Leiden, afgevaardigden van
de afd. Leiden van den Bond van Technici;
de raadsleden Schüller en Wilbrink, personeel
en teekenaars van Gemeentewerken, ir. Lem,
de heer Mennes, directeur van den Markt- en
Havendienst, de heer Vriend, chef van de afd.
Onderwijs; de heer Huysman, chef van ae
afd. Financiën; de heer Kiers, directeur van
de afd. Bouw- en Woningtoezicht, en vele
andere gemeente-ambtenaren.
Met den stoet arriveerden op de begraaf
plaats ir. A. M. de Blauw, directeur van
Gemeentewerken, ir. Boogerd, adj. directeur
van Gemeentewerken, ds. Punselie en de heer
IWeyer, referendaris ter secretarie.
Het woord werd gevoerd door ir. de Blauw
namens het gemeentepersoneel en wethouder
Splinter, die wegens ongesteldheid verhinderd
was, door een zwager van den overledene en
door den heer Nijhuis namens de Avondtee
kenschool. Een broer van den overledene
dankte.
EEN BRANDENDE LEKKERNIJ
Gistermiddag heeft de 2-jarige D. v. V.,
wonende in de Van der Werfstraat, ln een
onbewaakt oogenblik een flesch ammoniak
te pakken gekregen. Het kind trok de stop
van de flesch af en likte er aan. Daardooi
kreeg het. brandwonden aan de lippen en
de tong. De E. H. D. heeft het naar het
Acad. Ziekenhuis gebracht.
BRANDEND TE WATER GESPRONGEN
Gistermiddag te half zes is de 38-jarige M.
uit Schiedam, toen hij in „De Rijnstroom"
aan den Lage Rijndijk een stoomketel auto-
genisch aan 't lasschen was en daartoe on
der den ketel lag, in brand geraakt, doordat
een slang van liet zuurstof-apparaat los
raakte. Ilij werd onder den ketel vandaan
getrokken en sprong in den Rijn. Door deze
kordate daad had hij geen ernstige brand
wonden opgeloopen. De E. H. D. heeft hem
naar het ziekenhuis gebracht, waar hij ver
bonden is.
Nieuwjaarsrede van den heer D. ten Cate Brouwer
Het jaar voor alle bedrijven ongunstig Bloembollen
teelt en haringvisschery niet onbemoedigend
In de hedenmiddag gehouden vergadering
van de Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Rijnland heeft de Voorzitter, de
heer D. ten Cate Brouwer, de gebruikelijke
nieuwjaarsrede uitgesproken. Daaraan is
het volgende ontleend:
Een algemeen overzicht van handel, nij
verheid, land- cn tuinbouw is daarom van
het grootste belang geworden aldus zei spr.
in het begin van zijn rede, omdat de onder
linge afhankelijkheid tusschen de bedrijven
nog nimmer zoo groot geweest is als thans,
en de verstandige zakenman zal goed doen
ernstig rekening te houden met de zich steeds
wisselende aspecten om te voorkomen dat
hom later zou moeten blijken dat hij de
bakens niet tijdig verzet heeft.
Uit het verslag dat spr. over het afgeloo-
pen jaar zal uitbrengen zal blijken dat men
in het algemeen niet voldoende met de ge
wijzigde omstandigheden rekening heeft ge
houden.
Geconstateerd moet worden, dat van vele
artikelen de productie bij lange na niet kon
worden opgenomen, hetgeen leidde tot ver
koopprijzen, die dikwijls beneden kostprijs
lagen.
Nog steeds bestaat bij velen het streven
om de productie en omzet op peil te houden,
hetgeen men dan wil forceercn met abnor
maal lage prijs-notceringen. Men vergeet
daarbij dat een dergelijk streven ook door
anderen gehuldigd wordt en moet dan, he
laas te laat, constateeren dat de opzet niet
geslaagd is en de omzet toch even gering is
gebleven bij verliesbrengende prijzen.
Een productie-beperking in deze bedrijven
tot saneering der markt is hoog noodig.
Deze productie-beperking dient door on
derling overleg en onder toezicht en met
medewerking van de overheid dan ook tot
stand te kómen. Zoo niet, clan zullen meer
dere bedrijven, die de verliessaldo's niet
meer kunnen en willen dragen, hare poorten
sluiten en de financieele positie van de
overblij venden ernstig worden geschokt, het
geen voor onze nlgemeene volkswelvaart in
v.en critieken tijd van zeer nadeeligen in
vloed zou kunnen zijn.
Het is de vraag of de Regeering niet goed
zou doen om reeds thans te berichten dat
fabrieken, die, door onmatige uitzetting van
de productie-mogelijkheid, een geheele
branche ernstig schaden, er niet op mogen
rekenen dat bij productie-beperking met de
vergroote capaciteit rekening zal worden
gehouden.
Uiteraard is de toestand, waarin de ver
schillende bedrijven in het district der Ka
mer verkeeren, verschillend. Dat ook door
contlngen tee ring beschermde bedrijven
over het afgeloopen jaar geen optimis.ische
klanken laten hooren, is zeer teleurstellend,
men had van deze zijde juist een meer gun
stig bericht verwacht. Opvallend is hierbij,
dat van de zijde der Leidsche fabrieken van
wollen, garens en sajet en der machinale
breierijen, berioht inkwam dat contingon-
teering haar eer nadeel dan voordeel zou
brengen. Evenmin werd algemeen een stel
sel van beschermende rechten gewenscht,;
omdat men daarvan noch verruiming van
afzet, noch uitbreiding van werkgelegenheid
voor eigen bedrijf verwachtte.
Wanneer men een algemeene conclusie
moet trekken uit de rapporten van verschil
lende bedrijven, dan kan helaas niet anders
geconstateerd worden dan dat het jaar 1934,
met uitzondering van een paar bedrijfstak
ken, voor alle bedrijven zeer ongunstig is
geweest.
Gelukkig is de algomeene gang van zaken
in twee voor hét district der Kamer zeer be
langrijke takken van bedrijf, zooals de Bloem
bollenteelt en de, Haringvisscherij niet onbe
moedigend. De tóegenomen export voor do
bloembollen, zoowel in hoeveelheid als
waarde, is vooral in den tegenwoordigen
tijd een te gunstig verschijnsel om niet te
worden gememoreerd.
Daarentegen zijn bv. de resultaten van
Beton, Dakpannen, ^Schelpkalk, Kalkzand
steen. Vruchtensap en Jam, Zeep, Lederwa
ren en Suiker-fabrieken, hoofdzakelijk ten
gevolge van de ongebreidelde concurrentie
slecht geweest. De werkgelegenheid in deze
bedrijven is. ook door de verminderde druk
te in het bouwbedrijf, in het algemeen ge
nomen in de tweede helft van het jaar hoe
langer hoe minder geworden, met het gevolg
dat ontslag van werklieden in het eind van
1934 heeft"plaats gehad en nog zal volgen.
De gang van zaken in ander belangrijke
groepen, zooals b.v. de Groenten- en Vleesch-
Conserven-fabrieken en enkele textielbedrij
ven was hoogstens iets minder ongunstig.
Vermindering van afzet, verkoop tegen nau
welijks loonende prijzen en ook hier drei
gend ontslag van personeel.
Een minder goede gang van zaken, gedu
rende den laatsten tijd, weerspiegelde zich
duidelijk in de aanmerkelijke verlaging van
het belastbaar inkomen in de 25 gemeenten
van het district der Kamer. Bedroeg dit be
lastbaar inkomen over het belastingjaar
1932-33 nog 81.745.730 gulden, in het laatste
belastingjaar 1933-34 daalde dit met meer
dan 13.000.000 gulden tot 68.726.234 een ver
laging van niet minder dan ruim 16% in
één jaar. Tiet belastbaar inkomen van de
Gemeente Leiden daalde met iets meer dan
10 nl. van 37.798.908 op 33.610.953 gulden.
Met 25 en meer achteruitgingen de be
lastbare inkomens van de gemeenten Kat
wijk, Rijnsburg, Valkenburg, Noordwijker-
hout. Voorhout. Leimuiden, Rijnsaterwoude.
Woubrugge, Ilazerswoude, Zevenhoven en
Noordwijk.
Het zal geen verwondering behoeven te
baren, wanneer deze dalende lijn van het
totaal belastbare inkomen in het dist riet dor
Kamer zich voor het jaar 1934-35 zal voort
zetten. Verzwaring van lasten, in welken
vorm dan ook. is door handel en industrie
onmogelijk meer te dragen. Verlichting van
deze lasten is dringend nood zake lijk.
De eigenaars van industreele bedrijven, die
thans met opoffering van kapitaalbezit hun
ne fabrieken nog openhouden, hebben het
recht van dc Rcgeering met klem te vragen
thans maatregelen te nemen, dat vaste las
ten en andere kosten onverwijld in flink
tempo omlaag gaan.
Wil de Regeering geen devaluatie van ons
betaalmiddel, laat zij dan maatregelen tref
fen dat onze bedrijven door verlaging van
kosten en lasten kunnen blijven bestaan,
zulks ook, opdat ons land als geheel geno
men zich aan het wcreldprijsnivtau zal kun
nen aanpassen en een eerlijke kans krijgt
om de verloren export-markten, die thans
nog open zijn, te henvinnen. Tevens wil spr.
hierbij wijzen op do zoo hoogst noodzakelij
ke, organisatie van boven af van onzen ex
port .Wat ton deze door onze Rpeering wordt
gedaan, steekt armelijk af bij wat andere
landen doen.
Na deze inleiding deed spr. uitvoerige me-
dedeëlingen over de verschillende bedrijfs
groepen afzonderlijk.
Voor Leiden en omstreken kan het
Bankbedrijf
niet terugzien op een jaar van
groote inkomsten; met tevredenheid wordt
geconstateerd, dat. in vele onderdeelen geen
verdere achteruitgang plaats groep. Noodza
kelijke saneeringen zijn voor zoover "het zich
laat aanzien, doorgevoerd, waardoor de
situatie over het geheel genomen iets over
zichtelijker is geworden.
Het effectenbedrijf stond in het afgeloopen
jaar geboel in het teeken der conversies.
In vergelijking met het voorgaande jaar is
de omzet in de
Wollen Garens- en Sajetindnstrie
in het binnenland niet onbelangrijk vermin
derd. Ook de export van méér dan twee-
draads gr.wijnde garens liep. in vergelijking
met deze periode in 1933 .terug met een be
drag van f 174.000 over de eerste elf m
den van 1934.
Breierijen
ging de productie stonk achteruit, het groot
ste doel van het jaar kon nie-t gewerkt wor
den. Dc prijzen zijn teruggeloopen.
Ofschoon de mate van bedrijvigheid in dej
Wollen Deken-industrie
in het afgeloopen jaar in de diverse fabrie
ken onderling wel verschilde, was de afzet
in de eerste maanden n>et onbevredigend. In
één fabriek werd zelfs gedurende vrij geiaii-
men tijd in vol bedrijf met twee ploegen ge
werkt
De in het afgeloopen jaar tot stand geko
men contingenteering van den invoer van
wollen dekens, heeft tijdig abnormalen in
voer uit Engeland verhinderd. De uitvoer
van Ilollandsche wolion cn halfwollen de
kens ondervond groote moeilijkheden door de
vei'hooging van invoerrechten en depreciatie
van de valuta, zooals in Amerika en door
de contingenteering en betalings-mocilijkhe-
(len, zoowel in Zwitserland en Duitschland.
De contingenteering van de grondstoffen
Gewatteerde- en Donzendeken-
Industrie.
zooals katoenen en kunstzijden manufactu
ren, die in gewenschte kleur en afwerking
en kwaliteit hier te lande niet of zéér moei
lijk te verkrijgen zijn veroorzaakt in dit be
drijf ernstige moeilijkheden.
Mode door den algemocnon ongunstigen
toestand in het beddenbedrijf en het zachte
weer in de laatst maanden, is de vraag be
langrijk terofgeloopen, waardoor een groot
gedeelte van de arbeiders moest worden ont-
Ondanks de toch reeds ongekend lage prij
zen van de grondstoffen voor de
Touwfabricage
bij den aanvang van 1934, is het peil dier
prijzen na een aanvankelijke stijging in het
voorjaar, nog verder gedaald.
Doordat in de heerschciide malaise bij
scheepvaart en visscherii geen verandering is
gekomen en de moeilijkheden om tc expor-
teeron, onverminderd bleven bestaan, is, me
de gezien bovengenoemde omstandigheid,
het afgeloopen jaar niet gunstig geweest.
Niettegenstaande de meeste valuta va
landen waarheen geëxporteerd word, sinds
't vorig jaar nog meer gedaald zijn, is 1934
voor de
Blo embollenteslt
en handel beter geweest dan zijn beide voor
gangers.
De export van bloembollen bedroeg in 1934
14 millioen K.G. met een waarde van 22 mil-
lioen gulden. De gemaakte prijzen waren
iets hooger. De export was 2 millioen K.G. cn
pl.m. 3 millioen gulden grooter dan het
vorig jaar.
Toch blijft de hooge waarde van oi
Nederlandsehen gulden voor den export
groote belemmering, daar de productie-kos
ten niet in die mate zijn gedaald als de
valuta van meerdere buitenlandsche koopers
is gedeprecioerd. Daarbij komt nog dat de
hooge invoerrechten den prijs-der bloembol
len in de diverse landen aanzienlijk verhoo-
gen
Voor'34 werden vastgesteld minimum-prij
zen, zoowel voor de binnenlandsche markt,
als voor don exjx>rt. De teeltbeperking werd
gehandhaafd onder bijvoeging van een be
paling, waarbij aan de kweek era van bloem
bollen 85 pCt. der minimumprijzen werd ge
garandeerd. Door dezen maatregel werd een
inzinking der prijzen voorkomen, en voor
kwam men eveneens de zoozeer gevreesde
dumping. De zeer overvloedige oogst gaf een
uitstekende opbrengst. Waren do bovenga
noemde maatregelen niet tot stand gekomen
dan zouden de financieele resultaten dit jaar
zeer slecht geweest zijn.
In het algemeen kan gezegd worden, dat
de toestand in het l>loeml>ollenvak iets be
ter geworden is. De export, naar Engeland.
Duitschland. Amerika. België, Noorwegen êp
Zweden nam toe. die naar Denemarken,
Frankrijk en Canada af. Een kleine export
vindt er thans plaats naar Japan.
De sinds April van het afgeloopen j'aar
regelmatige achteruitgang van de bedrijvig
heid in de bouwvakken, vertoonde een merk
baren terugslag op de met de
Bouwmaterialen
samenhangende fabrieken. In de eeTste 8
maanden werden dit jaar 82925 stuks n
wa bouwwerken aangevangen, tegen 39560
gedurende deze periode in 1933. Tn Septem
ber zijn op nieuwe terreinen 4494 bouwwer
ken aangevangen, in October 4058 stuks.
Eind September waren in uitvoering pl.m.
25000 woningen tegen pl.m. 29100 in einde
September 1933.
Ofschoon gedurende vrijwel bet geheele
jaar de vraag belangrijk minder geweest is
dan in het voorgaande jaar, is de personeel
bezetting bij de meeste betonfabrieken ge
handhaafd. Als gevolg daarvan zijn de voor
raden thans zeer belangrijk en liepen de
prijzen tot een ongekend laag niveau te
rug. Wanneer de toestand zich niet in gun-
stigen zin wjjziet zal ontslag van personeel
niet kunnen uitblijven.
In het eerate half jaar kon wat het kalk
zand steen l»ed rijf betreft, in één der grootste
fabrieken in ons district nog met een dub
bele ploeg gewerkt worden en was afzet van
de productie goed mogelijk. Geleidelijk aan
is do toestand ongunstiger geworden, dc
reeds beervoren gememoreerde achteruit
gang van de bedrijvigheid in de bouwvak
ken maakte, nadat eerst groote voorraden
waren gekweekt inkrimping van dc produc
tie dringend noodzakelijk.
In de laatste maanden is de reeds geringe
vraag nog verder teruggeloopen, waardoor
nog meer personeel moest worden ontslagen.
Het gevo'g van dozen onbevredigenden gang
van zaken was, dat de prijzen hoe langer
hoe lager geworden zijn en thans een ni
veau bereikt hebben, dat 25 k 30 pCt. ligt
beneden dat in 1914.
In de eerste helft van hel afgeloopen jaar
kon de productie van
dakpannen
tegen niet onredelijke prijzen worden onder
gebracht. Geleidelijk, hoofdzakelijk als ge
volg van de afnemende drukte in de bouw
nijverheid, is de toestand ongunstiger gewor
In de laatste paar maanden zijn de voor
raden aan de fabrieken belangrijk opgeloo
pen en dientengevolge de prijzen gezakt tot
een peil, waarop loonende productie niet
mogelijk is. Meerdere fabrieken zullen daar
door in dezen winter niet fabriceeren en
slechts een sterk ingekrompen personeel aan
den gang houden
De toestand van de
Schelpkalk
industrie over 1934 is nog ongunstige!' dan
in het voorgaande jaar, toen de afzet reeds
ruim onvoldoende was om de bedrijven op
normale wijze op gang te houden.
De vervaardiging van bloempotten endrai
neerbuizen, schoorateenpottcn cf!z., welke
in het district aan vele handen werk
schaft, is in de laatste maanden aanmerke
lijk teruggeloopen.
De houthandel
De, zij het ook langzaam doorschrijdende
hiuurdaling niet als gevolg een niet onbe
langrijke waarde-vermindering van huizen,
deed de nieuwbouw niet onbelangrijk terug
gaan, waardoor de omzetten in den hout
handel beduidend geringer waren dan in 't
vorig jaar.
De houtwijzen ondergingen in liet afge
loopen jaar een nieuwe daling.
De scheepsbouw
De scheepsbouw, in vroegere jaren van
meer dan gewone beteekenis voor de werk
gelegenheid in ons district, is nog steeds te
rangschikken onder de industrieën, die het
zwaarst getroffen zijn.
In het afgeloopen jaar was de toestand
nog ongunstiger dan in het toch reeds zoo
ongunstige jaar 1933.
Hoewel in 'toet algemeen bij de ijzer-con-
structiewerkplaatsen nog van geen opleving
gesproken kan worden, waren de hier ter
stede gevestigde afdenlingen \an de IIoll.
constructie-werkplaatsen flink van opdrach
ton voorzien, terwijl belangrijke utiliteits-
werken, die' in do technische wereld zeer
de aandacht trokken, nog in uitvoering zijn.
De trawlvisscherij
De haringvisscherij werd in 1933 vroeg
beëindigd, zoodat verschillende schepen de
trawlvisscherij evenals het voorgaande jaar
reeds in December begonnen. In het eerste
halfjaar namen ongeveer zeventig Katwijk
sche loggers aan de trawlvisscherij deel, 't
laatste halfjaar verminderde dit tot z
en-twintig schepen in verhand met den
aanvang van de haringvisscherij.
De besommingen waren minder dan in
1933, hetgeen slechts ten deele goedgemaakt
kon worden door lagere exploitatiekosten.
De Regeering wenscht thans de Neder-
landsche trawlvisscherij te saneeren. Hoe
wel van verdere plannen officieel nog niets
bekend is, gaat het gerucht, dat mei
visscherij wil beperken om tot kleinere aan
voeren en hetere prijzen te geraken. Dat de
oplossing hiervan niet gemakkelijk zal zijn
behoeft geen betoog. Of de beperking doel
treffend zal zijn ,mag ook nog worden be
twijfeld. Veel zou reeds gewonnen zijn, in
dien de Regeering verplichte vischdagen,
vonr leger en vloot en voor inrichtingen
onder haar controle, zou instellen.
De haringvisscherij
Werd in 1933 door de reeders onderling
wat de haringvisscherij betreft, een rege
ling (daturn van uitvaren en lengte der net
ten betreffende) getroffen, in 't afgeloopen
jaar werd dit door de Regeering voorge
schreven.
Vanaf 15 September kon van hot credict
ad f 750.000 gebruik worden gemaakt.
De vangsten zijn bijna het geheide jaar
goed geweest, zoodat 10 November bij het
gedwongen beëindigen der teelt reeds 53.000
kantjes meer aangevoerd waren dan bij het
einde op 5 December van het vorig seizoen.
Het Regecringscrediet was toon ook ten
volle gebruikt.
Tot 11 November werden aangebracht
702.649 kantjes (waarin begrepen pl.m.
85.000 kantjes versche haring), tegen in
1933 649.294; in 1932 558,692; in '31 767.:
in 1930 724.247.
Aan de visscherij hebben dit jaar deel
genomen 248 schepen, tegen vorig jaar 242,
wadrvan van Katwijk dit jaar 66 tegen
rig jaar 63.
Haringhandel
In tegenstelling met eenige voorafgaande
jaren is, wat de haringhandel betreft, het in
het voorjaar van 193-4 mogelijk geweest de
voorraden aan den man te brengen, hoewel
de te bedingen prijzen niet zoo geweest zijn,
dat het risico van het houden van voorraden
belooning heeft gevonden.
De vangsten werden in den aanvang van
hot seizoen grif opgenomen, ook toen de aan
voeren grooter werden, waartoe vooraf de
afzet in het binnenland, waar het verbruik
van Maatjesharing nog steeds toenemend is,
zeer toe he-eft medegewerkt.
Tot midden Augustus was ook de export
naar Duitschland goed te noemen. Dit was
vooral toe te schrijven aan den aanvoer
grootere haring, die op dat tijdstip zeer ge
vraagd was.
Na midden Augustus, ten tijde van de
Sonderkontomarken. was de toestand wan
hopig. Eenigo verlichting bracht de 21 Sep-
tamber-regellng, hoewel er aanmerkelijk veel
moeite en arbeid noodig was om dc koopbe
dragen te verkrijgen.
De handel op Duitschland loopt onrustba
rend terug. België gaat gelukkig een steeds
belangrijker plaats in den afzet innemen,
evenals Rusland. De totaal exportcijfers ma
ken geen slecht figuur.
Verwachtte men in het vorig jaar een
gunstigen invloed op de
Groenten- en Conserven-indnstrie
van de teeltbeperking, waartoe de Regee
ring in het afgeloopen jaar besloten had,
achteraf is gebleken dat deze verwachting
ijdel is geweest.
De sterk verminderde koopkracht van "t
publiek, de geringe export en tenslotte het
uiterst zachte weer in het eind van 1934,
heeft de afzet zeer ongunstig beïnvloed.
Een felle concurrentie heeft do prijzen
van de vleesr.h-conserven tot beneden kost
prijs doen dalen.
De verwachting is, dat meerdere conser-
en-fabrieken dit jaar haar bedrijven oe
langrijk zullen moeten inkrimpen.
Wat de zeepindustrie betreft rijst 5e
/raag of een onderlinge productie-regeling
hier niet dringend noodzakelijk is. Voor de
chemische industrie waren de prij
zen laag, doch vrijwel constant Voor de
ruchtensap- en j am fabrieken
as het zeer ongunstig tot slecht. De s u i-
k e r w e r k b o d r ij v c n moeten sterk in
krimpen en personeel ontslaan. Voor de
meelf abri cage is dc mogelijkheid van
iets hoogre prijsniveau geeewnn; uit
gesloten. De aizet van g e d i s 11 1 c e r d js
m 'i:r 'Cruyge oopen. Dc Z11 v e r f a-
e k in Voorschoten kon gedurende 1984
vol bedrijf blijven doorwerken. In de
Rotogravure -drukkerij was de bedrij
vigheid in het afgeloopen jaar minder dan
in 1933. Hetzelfde geldt van het Uitgevers
bedrijf. Ook de bedrijvigheid in de ledcrwa-
ren-fabricage nam af. Voor de Noordzee
badplaatsen, speciaal voor Noordwijk, was
het afgeloopen jaar uitzonderlijk slecht.
In de reeks van slechte jaren, die de
Middenstand doormaakt, is in 1934
geen keer gekomen. Integendeel hebben de
toestanden zich in groote mate verscherpt,
zoodat 1934 in zijn geheel een zeer somber
beeld vertoont. De nog steecls terugloopende
omzetten met daartegenover slechts lang
zaam dalende zware vaste lasten, he
in vloeden de winstmogelijkheden in zeer
ongunstigen zin. De kapitaals-intering is
hierdoor nog niet tot staan gekomen.
Aanpassing aan de gewijzigde omstandig
heden wordt bemoeilijkt door het feit, dat
een heden aangenomen basis, waarop men
zich meent te kunnen instellen, morgon
weer verlaten moet worden, omdat zij niet
te handhaven blijkt
De resultaten welke de Tuinbouw in Lei
den en omliggende gemeenten in 1934 heeft
afgeworpen, kunnen in aansluiting met die
van voorafgaande jaren niet anders dan zeei
ongunstig worden genoemd.
De kaashandel maakt althans wat.
deze streken betreft, een moeilijke tijd door.
Ernstige klachten worden er geuit, over de
achterstelling van de echte oorspronkelijke
boerenkaas bij de fabiekskaas van laag
vetgehalte.
Wat betreft de bloemisterij te Rijns
burg nam de bedrijvigheid in vergelijking
met 1933 toe.
De omzetten op dc Vcilingvereeniging
„Flora" te Rijnsburg, die het vorig jaar zoo
aanzienlijk waren teruggeloopen. konden
zich in het afgeloojxm jaar weer eenigszine
herstellen. Geveild werd in 1934 voor
f 975.390.59. In 1933 bedroeg deze omzet
slechts f S09.965.
Het winterseizoen kenmerkte zich door
zeer stabiele prijzen, voor de zomer- en na-
jaarsproducten konden helaas geen loonen
de prijzen bedongen worden.
Spr. gaf tenslotte een overzicht van de
werkzaamheden der Kamer in 1934, terwijl
hij besloot met het uitspreken van zijn beste
wenschen voor het pas aangevangen jaar.
BOTSINGEN
Hedenmorgen is de wielrijder J. de K. in
de Ruyterstraat in botsing gekomen met
een auto, bestuurd door J. K. uit Leider
dorp. T>e K. werd gewond aan hoofd en knie
en is door den E. H. D. naar het Academisch
Ziekenhuis gebracht
Burgerlijke Stand
v Weeren en M Chaudron Anna Cathi
dr v W F M v d Linden on 3 Zandbergen
Kulntje dr v G v Vliet en A Stavleu J,
netje dr v A P Dozü en P Mootsen Ma
tha Everdlna dr v R Vo„ en E A C
Strik Alida d
Leoi
irdus
d Wereld; Hendricus Gerardus Wille
brordua z van B W Onderwater en M H K)
Cornells Dirk z v R W Lindhout en J Heu
man; Adrianua Johannes Annie z v p A
Zwet en M van Wtik; Taede z v G v Manei
J H C Tekolf; Jan Willem Frederik z v A H
Oosterhof en E Til; Franclscu, Jacobus z van
F J Slebert en A J Optendrees; Cornelia Johan
nes z van J M Verbruggen en M E v Leei
OVERLEDEN: A M Boot—-Puttenaar vr
J Koniln m 30 J; M J Nieboer z 25 j
GEHUWD: M Hermans en M Verboom* J Vo
gelenzang en J Delfas:
ONDERTROUWD; J J Regeer 24 en E J
Schouten 25 j.
Uit den Omtrek
alkemade
burgerlijke stand.
BEVALLEN: W J van EmmerikRietnroek
d.: m J ZoetemelkSchlrra d; C H Wortman
Daleman d; A C van de„ Poelvan d Geest
J C de Witvan der KnUff 2 d. G MeUer
OVERLEDEN: O Brouwer 77 j wed van
jr Lip; G Hoogenboom 62 j
der Z(jden 25 j
ONDERTROUWD: J W
in J M Th Hoekstra 26 j.
alphen aan den rijn
GEVONDEN VOORWERPEN
JONATHAN
Donderdagavond hoopt de Chr. J. M. Vereen
Jonathan ui het gebouw van dezelfde oaam haar
7e openbare jaarvergadering te houden. Hec pro
gramma geeft aan: Bijbelinleiding van L. C. v. d.
Vliet, inleiding van Ph. Wijdom en J. Laterveer
en toespraak van Ds. Schoneveld. Verder muziek
van Ooder Ons en een samenspraak naar een
tafreel uit de Zuid-Afrikaansche Vrijheidsoorlog.
NED. HERV. KERK
De extra-collecte voor de diaconie der Ned
Herv. Gem. Julianastr. heeft opgebracht f 221.03.
BODEGRAVEN EN OMSTREKEN
Woensdagavond vergadert dc bondsring „Bode
graven en OmStreken" van de JV op Geref. Gr.
in Ccocordia. Voor inleidingen staan op de
agenda: De begrenzing van onze taak tot eigen
arbeid in de J. V. en Onze Methodiek.
AANRIJDING
In de Wilbelmiaastraat viel het zoontje van
den heer S. met zijn rijwiel tegen een trottoirbaod.
Ongelukkiger wijze passeerde juist een auto.
waardoor een aanrijding onvermijdelijk was.
Met een ernstige hoofdwonde werd hij bij Dr.
M binnengedragen, en kon na verbonden te zijn
huiswaarts gaan.
INBESLAGNAME
Zaterdag werd door de politie en ambtenaren
bij den koekfabr. V. een vat met 180 L. olie in
beslag genomen, waarvoor geen heffing was be
taald.
AANRIJDING
Gister kwam de auto van Dr. S. uit Zwammer-
dam op de Ziendeweg in aanrijding met een melk
auto uit Aarlanderveen. Alleen materieele schade
werd veroorzaakt, welke door verzekering gedekt
Radio Nieuws.
DINSDAG 8 JANUARI
Programma 3: Eon dor Duitscho zondorsi
2.20—14.35 London Rog; 14.35—15.20 Kalund-
borg; 15.201-.2Q Keulen; 17.2019 20 Brussel
—afl.: We'
Programma -1: 8.05—8 50 Parijs Radio; 10.85
11.05 Droitwich; 11.0511.20 London Reg;
11.20—15.20 Droitwich; 15.2017.35 Londen R;
17.36—18.20 Droitwich; 18.20—10.30 Leipzig;
19.SOCO Tuinpraatje door den heer J. Jonker,
Chef Afd. Gem.-plantsoenen; 20afl.; Londen
Rog.
WOENSDAG 9 JANUARI
Programma 3: 812.2o Een der Dulteche zen
lore; 12.2013.20 Brussel Fr; 13.20—14.20 Brus
iel VI; 14.20—15.20 Kalundborg; 15.20—16 35
Keulen; 16.3517.40 Londen Reg; 17.4018.55
Leipzig; 18.5519.05 Brussel Fr; 19.0520.20
20.2020.50 Weenen; 20.50—21.20
eipzlg; 21.2022.35 Bruael
Pr
2.35—afl.; We
4: 8.05—8.50 Parijs Radio: 10.35
—11.05 Droitwich; 11.0512.20 London R 12.20
—14.35 Lroltwlch14.35—15.36 Londen R; 15.35
-18.20 Droitwich; 18.20—18.50 Brussel Fr; 18.50
•19.25 Boedapest; 19.2521.50 Droitwich; 21.50
•23,30 Boedapest; pl.m 23.30 afl.: Londen Heg
burgerlijke stand.
BEVALLEN; M J Vis—Breeveld d; p a Bo
gaard—MeUers d: PCM Rozestraten—Jan-
d; C KokTurkenburg z- J van Muis-
el—van DIeb'en d; T Hart—de Goua d; C
A Verbeek—van Niedek z; W J Lammers
rul d. S PontKouwenhoven d.
GEHUWD: P Bunnik 32 J en G J Verhaar 45
OVERLEDEN: K K Schippers 85 j wed van
van Ooyen; W v Leeuwen 60 j man van A
M Bontje: H KoelewUn 3 mnd.
hazerswoude
burgerlijke stand.
BEVALLEN: J E de Groot—Wortman d- G I
van Gaaienv d Staal z
OVERLEDEN; N H de Kivlt 90 J.
^ONDERTROUWDA H Binnekade 28 j en A
KATWIJK AAN ZEE
GESLAAGD
Door den agenc van politie A. Klcinman werd
Vi CFfium mct ^cces het examen van den
Algem. Ned. Politiebond in de Duitsche taal afge
legd.
GEREF. GEMEENTE
Vrijdag M Januari "s avonds om 7.30 uur hoopt
voor de Geref, Gemeente op te treden Ds. H.
Ligtenberg vao Lisse. Er is dan bevestiging van
kerkeraadsleden.
FILMAVOND N.C.G.O.V.
Gisteravond werd in de Gemeente Zaal de film
vertoond: Herwonnen Geluk. De zaal was geheel
met nogal jeugdig publiek gevuld. De voorzitter
van de propaganda commissie der N.C.G.O.V. de
heer van Weer, van Utrecht. sprak een kort
inleidend woord Voor de pauze werden enkele
humoristische films vertoond.
BEDANKT
De heer K. Dljkdrent heeft bedankt als lid voor
de commissie van steunvericeniag.
KOUDEKERK
COLLECTEN NED. HERV. KERK
De collecten in de Ned. Herv. Kerk hebben over
de afgeloopen maand opgebracht: Voor de Kerk i
f 127.59J^; Diaconie f 172.99; Restauratiefonds
f 78 21J-2; Busjes plaatsengeld f 38-37J^; Offer
blokken f 12.19; Voor de Inw. Zending f 34.37 Jó; j
Oudejaarsavondcollecte f 45.10J^; Nieuwjaars-
collecte langs de huizen voor de Diaconie
f 238.90; terwijl de Halve Stuivers vertegenwoor
digers over 1934 bijeen hebben gebracht f 223.70.
LEIDSCHENDAM
BUKS IN BESLAG GENOMEN
Naar wij vernemen heeft de politie by G,
in de Tedingerstraat een buks in beslag ge
nomen, waarmede G. in den nacht van 31 Dec.
op 1 Jan. j.l. op baldadige jongena, die het
hem lastig maakten, geschoten heeft. Proces
verbaal is opgemaakt.
ONGELUK OP HET WERK
Vrijdagavond is een der werkbazen, werk- -
zaam by den aanleg van den nieuwen weg
Den HaagGouda op onverklaarbare wyze ko
men te vallen. Dr van Hout uit Bynacker,
die de eerste hulp verleende, constateerde een
lichte hersenschudding. Per ziekenauto is de
man naar zyn woning in de Tedingerstraat
overgebracht.
Nader vernemen wij, dat het slachtoffer ver
moedelijk door een zandtrein is aangereden.
ONGERIEF
Bewoners van de Veenestraat klagen er over
dat de Voorburgsche vuilniswagens de bochten
in deze straat zoo kort nemen, dat een groot
deel van de rommel welke boven op de wagen
is geladen er afges'ingerd wordt, tot groot on
gerief van de bewoners, daar dit vuil heel
dikwijls blijft Liggen. Men verzocht optreden
van de politie tegen deze chauffeurs.
burgerlijke stand.
BEVALLEN: A v OudheusdenOudshoorn z;
M Th v d SalmAmmerlaan z; C A v d Voort
OEGSTGEEST
Voor het
het cLploma Duitsche Handelscorrespondentie!
slaagde de heer P. J. Boerman, leerling van den
heer J, Veenstra alhier.
RIJNSBURG
WERKLOOZEN
Bij den Correspondent der arbeidsbemiddeling
staao 155 werkloozen iogeschreven waarvan het
overgroote deel landarbeiders zijn,
CALVIJN
De Mannenvereen. Calvijo hoopt as. Donder
dag te vergaderen in de Voorzaal van Kerk
Rapenburg, 's avonds 8 uur. De heer B. Bouman
hoopt in te leiden: De Algemeene Openbaring
(schets 2 leidraad Geloofsleer).
PREDIKBEURTEN
Woensdagavond hoopt in de Herv. Kerk voor
te gaan Ds. H. v. Dijken van Gouda. Aanvang J
Woensdagavond 7 uur preekt Ds. v. d. Loo in
de Geref. Kerk aan het Rapenburg.
CHR. GEREF. KERK
Voor de Chr. Geref. Kerk hoopt D V op te
treden Donderdagavond 7 uur Ds. Velcma van
's-Gravenzande
SASSENHEIM
LENTEKLOKJES
Daar 23 leden zich opgaven als lid voor de
vervolgklasse van het kinderkoor „Lenteklokjes", i
is men tot oprichting hiervan overgegaan. Het is
te hopen dat de dirigent mej Meyering, die even-
als van het „kleinere" koor dc leiding heeft, la
alle opzichten slaagt, omdat door dc oprichting j
van dit koor voor meisjes van 13—17 jaar in een
behoefte is voorzien, die door deze dames ia -
steeds grootere mate werd gevoeld.
