AccountantskantoorWIELENGA
Onderwijzend Personeel Prot.Chr.
Kweekscholen
Unie van Chr. Onderwijzers
te
te
te
ZATERDAG 29 DECEMBER 1934
EERSTE BLAD PAG. 3
Fa. B. v. 6. BOSCH - Veenendaal
Avondmaalserviezen
in zilver en tin. Vraagt prospectus
Kerknieuws.
GEREF. KEUKEN
Beroepen: Te Monster, P. M. Veldhuijzen te
Paesens.
NED. HERV. KERK
Beroepeo: Te Woldendorp (Gr.), H. Mis-
kotte, cand, te Utrecht. Te Wormerveer, A.
Noorman tc BorcuJo.
EV. LUTH. GEM.
Aangenomen: Naar 's-Gravenhage, D. Drij-
yer te Haarlem.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
De heer P. Zijlstr a. cand. te Bilthoven.
hoopt 17 Fehr. 1935 zijn intrede te doen bl| de
Ned Herv. Kerk te Noordcloos. na bevestigd
te zijn door zijn vader Ds. W. Zijlstra van Koot
wijkerbroek.
Dr. K. J. CREMER
Naar cos bericht wordt, heeft Dr. K. J. Cremer,
pred. van de Geref. Kerk te Zevenhoven,
drie maanden verlof gevraagd in verband met zijn
gezondheidstoestand.
R. VAN GRONINGEN
Morgen viert de heer R. v. Groningen, hulppre-
Brussel,
NED. HERV. MANNENVEREENIGINGEN
De Bond van Nederl. Herv. Mannenvereenigio-
gen op Geref. Grondslag hoopt Zaterdagmiddag 12
Januari a.s. te Rotterdam in de ..Eendracht" zijn
2e jaarvergadering te houden onder leiding van
prof. dr. H. Visscher te Huis ter Heide. Spreker is
ds. W. J. van Lokhorst te Hilversum over „Dogma
als levende waarheid".
ADOLF KELLER OVER KERKELJK
NEDERLAND.
In zijn boek .levende beelden uit een
wereld van Geest, en liefde" heeft de beken
de Dr. Adolf Keller van Genève ook ons
land onder de kerkelijke loupe genomen.
Hij vindt, dat eigenlijk ieder Nederlander
een theoloog is, van dc Koningin al tot den
protestantschen arbeider toe.
„Vopr de plaats, die het Nederlandsche
Protestantisme in de oecumenische wereld
moest innemen, heeft dit belemmerend
gewerkt. Niemand kon namens een ander
spreken. Het Nederlandsche Protestantis
me kbn geen gemeenschappelijk gewicht ra
de schaal van de Godsdienstige wereld-
beslissingen werpen. Ieder voer in zijn ka
naal op zijn eigen schip maar rond. Er was
nergens een scheepsvloot van Nederlandsch
geloof te zien, nergens een saamgevloeide
kracht van dit flinke, vrijheidlievende volk
te bespeuren. De souvereiniteit der kerken
werd heel licht een gevaar voor de souve
reiniteit van God en voor *de liefde die ook
een rpenigtc van theologische zonden be
dekt",
EEN HALVE EEUW KOSTER
iD< heer E,. H- Dikker te Ellècom her
denkt 1' Januari den dag, dat hij vijftig Jaar koster
der Ned. Herv. Gem. aldaar geweest is, nadat hij
"nordien zijn vader reeds geassisteerd had.
De heer Dikker, die thans 81 jaar oud is, beeft
»r we in De Ned. lezen, in dien tijd vier predi
kanten zien gaan en komen, nl ds, Clement; dr.
Jonker, den lateren professor, die met zijn oud-
even; ds. var
vijfden predi-
MAURITSWEG 5 ROTTERDAM
REORGANISATIES
Tel. R'datn, 1560b; Den Haa.gr: 716471, 394358
NieuwJand (bij Leerdam) de heer Z. Wijnai
onderwijzer te Nieuwendijk (NBr.).
Benoemd tot hoofd aan de Protestantsche School
te 's-Hertogenbosch dc heer J. Schultheiss,
thans hoofd Cbr School te Hellevoetsluis.
Onderwijzers aan scholen der
Geref. Gemeenten
De algemeens vergadering
Onder leiding van dien heer A. v. Boohove
van Rotterdam werd gisteren te Rotterdam
de jaarlijksche algemeene vergadering ge
houden van de vereeniging van onderwijzers
van scholen der Geref. Gemeenten. De voor
zitter opende de vergadering op gebruikelijke
wijze.
De huishoudelijke zalken werden afgedaan
en de aftredende bestuursleden de heeren A.
v. Bochove, J. L. Geluk en T. Molenaar, her
kozen. De heer v. Bochove werd als voorzit
ter eveneens herkozen. De jaarverslagen wer
den .goedgekeurd en de penningmeester, de
heer J. de Winter, van zijn beheer gedechar
geerd.
Als referent trad op het Tweede Kamerlid,
Ds G. H. Kersten, van Rotterdam, met het
onderwerp: „Staat, Kerk, School". In zijn re
feraat wees spr. er op dat het begrip staat
moet gezien mede in zijn historische wor
ding. Spr. stond stil bij de roeping der Over
heid krachtens art 36 der Ned. Geloofsbelij
denis. Het begrip kerk nader omschrijvend
werd geaccentueerd dat moet onderscheiden
worden tusschen het recht in de kerk en het
recht omtrent de kerk. Ref. stond hierna stil
bij de taak der oudere t a. v. de school cn
de taak der kerk om vervolgens te wijzen op
do taak der overheid in 'betrekking tot do
opvoeding cn het onderwijs der jeugd. Een
levendige discussie op dit referaat volgde.
Ds Kersten diende van repliek De vergade
ring werd door den heer J. ter Harmsel,
van Barneveld, met dankzegging gesloten-
IS VLIEGEN ZONDE?
Er is dus twijfel dienaangaande. Waarom
ook niet? Toen de fiets pas op straat kwam,
hoorde de Vragenbushouder van ,De Waar
heidsvriend" een moedor in Israël zeggen,
dat de fiets een uitvinding van de hel was,
omdat epn fietsniet zelf staan kan. Een
paard wel, en een wagen ook wel, zelfs een
kruiwagen, maar een fiets niet en dus
mocht een Christenmensch daar niet op
hjden.
Nu het vliegtuig. Kan wel op zichzelf
fctaan, maar dan is het een statuig. De voor
noemde Vragenbushouder heeft op de hem
gestelde vraag een stevig antwoord gegeven:
„De luchtvaart is geen zonde te achten.
Net zoomin als de zeevaart.
„Of wij persoonlijk niet mee durven of
hiet mee willen gaan, doet niets ter zake.
Onze grootmoeder verkoos ook niet met den
spoortrein te reizen. En of er met vliegtui
gen en met de luchtvaart in oorlogstijd en
ook in vredestijd niet veel zonde kan wor
den bedreven, doet ook aan de zaak zelve
biet. af. Met hoeveel schepen wordt geen on-
jerechtigheid bedreven.
„Of de mensch met al de uitvindingen
gelukkiger wordt? Och, met of zonder de
uitvindingen, is en blijft de mensch een diep
ongelukkig mensch, als hij vervreemd van
Sod is en blijft. Met z'n geld, maar ook
zonder z'n geld; met z'n geleerdheid,
maar ook als hij dom is; met eeu piano,
maar ook zonder piano, enz. Eén ding is
ons noodig!"
„Ds. J. E. VONKENBERG"
ioor J. Snoep Jr., is thans verschenen. Deze
evensbesch rij ving van den stichter van den
Bond Va.n J.V. op G.G. moet ieder, die zich
dankbaar herinnert wat hij aan de J. V. te
ten ken heeft, koopen. Het boek is rijk vcr-
lierd met foto's en facsimile's. Om ieder in
staat te stellen dit boek aan te schaffen is
te prijs slechts 2.15 gebonden. Uw boek
handelaar heeft het .in voorraad. Uitgave
der N.V. W. D. Meinema te Delft.
Schoolnieuws.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL
Op Dinsdag 8 Januari a.s. des nam. half
drie, wordt ter viering van den gedenkdag
der Technische Hoogeschool, te Delft, een
buitengewone Senaatsvergadering gehouden
in de Aula.
In deze vergadering zal de Rector Mag
nificus een rede uitspreken en voorts zal
daarin het oordeel van de Afdeeling der
Bouwkunde worden bekend gemaakt over de
ingekomen antwoorden op de in Juni 1933
uitgeschreven prijsvraag.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Benoemd tot leeraar vakteekenen aan de Chr.
AvondnIJvcrheidsschool te Dokkum, de heer H.
D. Holtsma te Leeuwarden
Benoemd tot onderwijzeres aan dc school m. d.
Bijbel tc Wormerveer (hoofd dc heer J. Kooger)
Bej. H. R. L. Bernard te Zaandam.
De algemeene vergadering
te Utrecht
Ta Utrecht is gister de algemeene verga
dering gehouden van de Unie van Chr. On-
derwij zere. Van de openingsrede gaven wc
gister reeds verslag. Daarna was aan dc
orde het Jaarverslag, dat na eenige opmer
kingen werd goedgekeurd.
Het ledental bedroeg verleden Jaar 1322.
Dit jaar konden 1476 loden geboekt wor
den cn in 1036, het jaar van het 40-jarig be
staan der vereeniging, hoopt men de 2000
tc hebben bereikt.
Het aantal afschrijvingen is altijd nog te
groot, al was het dan ook 23 minder dan
het vorige jaar, terwijl het aantal inschrij
vingen 57 hooger was.
Het aantal donateurs liep met 24 achter-
uit en bedroeg 244.
In het afgeloopen jaar konden helaas
geen nieuwe afdeelingen worden opgericht.
Enkele verslapte afdeelingen werden tot
bloei gebracht.
In het Bestuur kwam weinig verandering.
Alleen de heer Van Ditmarsch, het getrou
we lid der Unie was afgetreden. Het ver-
eenigingsorgaan ,,De Christelijke Onderwij
zer", verscheen geregeld.
Voorts wordt op een krachtige propagan-
deering aangedrongen. Den secretaris, den
heer Jungcurt, werd lof gebracht voor zijn
nauwgezette arbeid.
De afdeeling „Amsterdam en Omstreken"
bracht rapport uit inzake het nazien van
dc boeken en bescheiden van den Penning
meester, den heer J. M. van de Repe. Laatst
genoemde werd als zoodanig gedechargeerd.
Een langdurige discussie veroorzaakte do
Begrooting en Contributievoorstol.
De afdeeliug Lutten had oen amendement
ingediend inzake het salaris van den pen
ningmeester, zulks naar aanleiding van een
voorstel van het Hoofdbestuur om den pen
ningmeester inplaats van f 750, .voortaan
f 1000 te geven.
Verschillende afdeelingen achtten f 750
ruim voldoende. Het Hoofdbestuur trok dit
voorstel echter niet in.
De afd. Amsterdam on Haarlem noemden
het voorstel van het Hoofdbestuur een „psy
chologische blunder".
Ten slotte werd het voorstel van het Hoofd
bestuur verworpen met 51 tegen 39 stommen.
Hierna nam de vertegenwoordiger van don
Minister, do heer Fock, hot woord en sprak
ergadering als volgt toe:
it is verheffend, dat aan het begin van
de vergadering is gezongen van de goed
heid Gods. Want al zijn de tijden niet roos
kleurig, er is niettemin heel veel waarvoor
een ieder van ons kan danken.
Aangenaam doet het ook aan, dat gij u op
uw toogdag niet bepaalt en beperkt tot or
ganisatorische zaken, maar uw geest, uw
arbeid ook wilt verdiepen door ik denk
speciaal aan de middagvergadering u te
bezinnen op de beteekenis van het Oude
Testament voor het Christelijk Onderwijs
van dezen tijd.
Moge uw vereeniging, moge ook deze ver
gadering bevorderlijk zijn aan het onder
wijs, dat gij dient!
Referaat Ds. J. J. Buskes
In de middagvergadering sprak Ds. J. J.
Buskes over: „Dc beteekenis van het Oude
Testament voor het Christelijk Onderwijs
met het oog op de vragen van dezen tijd."
Spr. wees erop, dat het Oude Testament
niet achter gesteld moet worden bij hot N.
Testament. Want dit is een der allergevaar
lijkste ketterijen omdat daardoor het Evan
gelie verduisterd zou kunnen worden. Sinds
"Mardon is dc Chr. Kerk bij voortduur ver-
ntrust geworden door de vr
- - -ls de Bübei der Joden nie»
Benoemd tot hoofd van d« Bij?. School te I De jooge mensch vil tot klaarheid fccmea en meet I moest worden af gescheiden yan het N.T,
nu zijc krachten op verschillend terrein. De derde
phase is het kennen van het andere geslacht. D«
jonge menschen moeten nog fantasie en werkelijk
heid leeren scheiden. Daartoe neemt hij allerlei
houdingen aan die spr. nader aanstipte. Allerlei
tegenstellingen voltrekken zich omdat de kennis
making met het volle leven is gekomen en het
monisme der kinderjaren wijkt Het idealisme der
Jeugd biedt een voedingsbodem voor veel moge
lijkheden .Als we maar begrijpend doorzien en
vooruitzien en weten afwezig te zijn als men ons
niet noodig heeft en aanwezig als men ons behoeft.
Dti lijkt spr. een der moeilijkste dingen om te
leeren.
Onze levensgang wordt mede bepaald door er
felijkheids- en milieu-invloeden. Maar daarnaast
is er de verwezenlijking van ons zelf. De conflicten
van het milieu zijn wellicht dc moeilijkste voor de
kweckschoolleeraar. De conflicten bij de zelfverwe
zenlijking gaan dikwerf niet In de lijn van Freud.
Hier komen pose en aanstellerij, versmade liefde,
het slungelachtige, etc. een rol spelen. Daarom is
de wellevendheidskunst voor onze jooge menschen
broodivjodig.
Spr. teekende voorts de verschijnselen van zelf
standigheid, een individu (eenling) worden en dan
het autoriteit worden bij dc jonge menschen, ge
paard gaande met allerlei zicJecooflicten.
In dit verband od spr. aanleiding om te wijzen
op de beteekenis van bet gezin, waarin men ons
en negligé ziet. wat eigen gevaren medebrengt
Spr. stond vervolgens stil bij de uitzichten van den
adolescentietijd. Dc successen in het bovengenoem
de derde tijdperk zijn oorzaak, dat de adolescent
zich vaak miskent gevoelt. Hier gaat een suggestie
ten goede als wel ten kwade uit Er is een tyranny
ten kwade zoowel als een collectiviteit ten goede.
Op verzoek van den voorzitter brak de
referent hier zijn betoog af, teneinde eerst over
het gehoorde van gedachten te wisselen.
Algemeene vergadering der
Vereeniging
Dr. Van der Spek refereert
over de adolescentietijd
Op de gisteren te Utrecht voorgezette algemee
ne vergadering van dc Vereen, van onderwijzend
personeel aan Prot, Chr. Kweekscholen heeft de
voorzitter, de heer J. Strikwerda van Dok
kum. ter vergadering verwelkomd de heeren Prof.
Dr. R. Woltjer, voorzitter van de Onderwijsraad;
P. v. Nes Czn., hoofdinspecteur in dc 2e hoofd
inspectie; J. Th R. Schreuder, voorzittc
Vereen, voor Chr. Mulo; Burgemeester K. Okma
Kampen; Ds. D. A. v. Haselen, em. predikant
te Den Haag en Ds. F. G. Petersen, idem te Ha
ren (Grom), allen bestuursleden van den Bood
van Prot. Chr. Kweekscholen; G. Meima. afge
vaardigde van de Vereen, van Chr. Onderwijzers;
M. J. v. Leeuwen, afgevaardigde van den Kweek
schoolbond; H. Hendriks en Frater G. M.
Claudemaos. idem van den R.K. Kweekschoolbond;
C. Wit, inspecteur L. O., oud-secr. der vereeni
ging.
Uitvoerig werd van gedachten gewisseld over d<
opvatting van het bestuur van den Bond van
Prot Chr. Kweekscholen en van de Vereeniging in
betrekking tot het wetsoctwerp-Marchaot
kwestie van de drie- en de vijfjarige kweekschool
etc. Aan de discussie namen deel de heeren Karsten
van Groningen; Wijtzes van Sneek; Groen var
Goriochem; Scholten van Groningen, Meima var
Groningen; Verel van Groningen; v. Tuinen van
Dokkum; Mr. Okma van Kampen; Ds. F, G. Pe
tersen van Haren; Mastenbroek van Rotterdam)
Steinz van Rotterdam: v. Duyvendijk van Dor#
drccht; Wit van Utrecht en de voorzitter. Aang
nomen werd een voorstel-Meima dat beide besty.
ren op korten termijn oog eens zullen samen-
spreken.
Tot bestuurslid in de vac. v. Duyvendijk. die
niet herkiesbaar was, werd gekozen de beer A. J.
An es te Leiden.
Na afhandeling van de huishoudelijke zaken re
fereerde Dr. C. Kalsbeek van Zetten kort over
„Toelating tot de kweekschool en Ulo", waarvan
wc gister reeds, een overzicht plaatsten.
De discussie over. deze aangelegenheid «al
na'der in het orgaao worden gevoerd.
De heer v. Duyendijk sloot de morgen ver
gadering met dankgebed.
De middagvergadering
De middagvergadering werd ditmaal in combi
natie met den Bond van besturen gehouden.
AJs referent trad op Dr. Joh. v. d. Spek.
geneesheer-directeur van „Maasoord" te* Poortu-
gaal met het onderwerp: „De adolescentietijd".
De voorzitter gaf een oogenblik het woord
prof. dr. R. W o 11 j e r, voorzitter van
Onderwijsraad. Prof. W. typeerde met een enkel
woord onzen tijd, die om bezuiniging roept
een gevaarlijke tijd is, ook voor het onderwijs.
Rust en continuïteit heeft het onderwijs noodig
die ontbreken thans We leven allemaal min of
meer in nevelen. Wanneer men de wet '20 naleest
ziet men daarin dat uiterlijk Jan. '36 dc wet '20
ten volle in werking moest zijn. We hadden dus de
5-jarige kweekschool al lang moeten hebben.
Het is noodzakelijk dat men zich ernstig reken
schap geeft waarom bet thans gaat. Daarom is
samenwerking noodzakelijk. In onzen tijd wankelen
vele dingen en men conserveert eerder te weinig
dan teveel. Spr. is verheugd weer eens hier te zijn
en de onderwijsraad stelt een goede samenwerking
zeer op prijs (instemming).
De voorzitter dankte prof. W. voor zijn
woord.
Toespraken
De heer P. v. Nes Crn. van Dordrecht hoofd
inspecteur in de 2e hoofdinspectie, dankend voor
de ontvangen uitnoodiglog. wees op de beteekenis
van een goede verhouding tusschen inspectie en
opleiding. Ieder op zijn plaats kan veel doen om
de jonge menschen het besef bij te brengen dat de
a.s. onderwijzer een grootsche taak beeft in het
belang ook van ons volk en vaderland. Moge de
vereeniging nog vele jaren arbeiden in goede har
monie met de Rijksinspectie! (applaus).
Voor de zusterorganisaties voerde de heer M.
J. vk Leeuwen van de Kweekschoolbond, het
woord, roemend de goede samenwerking en voor
de toekomst daarvoor zijn beste wenschen uit
sprekend.
De voorzitter dankte beide sprekers voor
hun goede woorden en beval de vereeniging bij
den voortduur in hun sympathie aan (instemming).
Dr. Schepman, vertegenwoordiger van dc
Fa. Wolthers van Groningen, die het orgaan ver
zorgt. sprak hierna nog een woord van sympathie,
waarna het woord was aan Dr. J o h. v. d. S p e k
om zijn aangekondigd referaat tc houden.
RJeraat Dr. v. d. Spek
Dr. v. d. Spek merkte op dat men met zijn on
derwerp alle kanten uit kan. Spr. wol zijn onder
werp echter niet beperken. Begrenzing naar boven
en tiaar beoeden is heel moeilijk. Ook t.a.v. de
lichamelijke verschijnselen is moeilijk te zeggen,
wanneer de adolescentietijd aanvangt en wanneer
hij eindiot. Het woord wassen kent onder cos geen
ruim taalgebruik; op de kweekscholen beleeft men
een groot stuk van den wasdom en wordt de
docent soms geroepen om het scheefgroeien te
voorkomen. Het is een mooi werk den joegen
mensch een ideaal te geven en tot ideaal te zijn
bij zijn wasdom.
Aan den adolescentietijd gaat vooraf de periode
van de prae-puberteit, waarbij spr kort stilstond.
Opvoeding in Chr. milieu beteekent te gaan van
bet egocentrische naar het altruïstische, van het
zinnelijke naar het goddelijke. Opvoeden is in het
negatieve het zich overbodig maken en in het
positieve zelfstandig maken, niet los van de nor
men. maar ééo daarmede. Opvoeden is ook op
voeden tot een steeds grooter innerlijke gebonden
heid aan God en aan zichzelf.
Spr. teekende de uitingen van de negatieve en
positieve zijde van de opvoeding. Na de adolescen
tietijd komt de periode van het hebben van een
gevestigde staat des levens, uitkomend in huwelijk
en beroep. Dan is er nog niet het zijn van een
„gezeten burger". De adolescentietijd is de pe
riode van dc doorzettende puberteit, van de op- I ontrust geworden dooi- de vraag of het O.T.
jtandigheid. van de vorming der persoonlijkheid. I als de By bel der Joden niet achtergesteld
ZONDAG, 30 DECEMBER
BLOEMEND AAL, 245,9 M. Uitzending uit
de Geref. Kerk: V.m. 10 uur Ds. Joh. C.
Brussaard. Tekst Matth. 2 16—18; n.m.
5 uur; Cand. G. Toornvliet van IJmuiden.
HUIZEN, 1875 M. 8.30 NCRV. 9.30 KRO.
5.00 NCRV. 7.45-12.00 KRO. 8.30 Morgen
wijding o.l.v, Lt. Kol. J. P. Rawie, m.m.v.
Kapt. G. J. Bakker (bariton) en Adj. G.
Claeys (orgel). 930 Gram.pl. 9.50 Hoogmis.
11.45 Gram pl. 12.15 Orkestconcert en cause
rie. 2.10 Lezing. 2.30 Orkestconcert. 3.00
Koorconcert en Gram.pl. 4.00 Orkestconcert.
4.30 Voor de zieken. 5.00 Kerkdienst uit de
Geref. Kerk (Oosterkerk), te Deventer. Spr.
Ds. P. Prirvs. Orgel: H. Weltevreden. Hierna
Sam.pl. 7.50 Lezing. 8.10 Vaz Dias. 8.15
ram.platcn.
DROITWICH 1500 M. 12.50 Belfast Om-
roeporkest o.I.v, Brown. 1.50 Pianorecital E.
Mitchell. 2.20 Gershom Parkington Kwintet.
3.20 Gram.pl. 4.05 Serge Krish Septet.
Kerkdienst voor de jeugd. 7.05 Lering.
J Coates (tenor) en S. Kutcher (viool). 8.15
Kerkdienst. 9.05 Liefdadigheidsoproep.
Berichten.
KEULEN, 456 M. - 9.20 Kerstconcert 10.20
Orgelconcert E. Eilers. 11.20 Omroepklein-
orkest oJ.v. Eysoldt. vocaal sextet en tenor.
12.25 Gram.pl. 3.20 Bremensch Syraphonie-
orkest. o.I.v. Martini. 4.50 Mannenkoor
soksten. 6.20 V. d. Deutschlandsendcr: Om
roeporkest o.I.v. Ktinneke, en solisten.
MAANDAG, 31 DECEMBER
HUIZEN 1875 M. NCR V-uitzending.
Schriftlezing en meditatie. 8.15—9.30 Gramo-
foonpl. 1030 Morgendienst o.I.v. Ds. B. J. C.
Rijnders. 11.00 Chr. Lectuur. 11.30-12.00 en
12.50 Gramofooopl. 12 30 Concert (bas, bari
ton, plano, declamatie). 1.45 Gram.pl. 2.45
Wenken voor de keuken 3.15—3.45 Gram.pl.
4.00 Bijbellering Ds. P. Ch. v. d. Vliet, m.m.v.
sopraan en orgel. 5.00 Gram.pl. 5.30 Orgel
concert G. Snijders en gram.pl. 6.30 Vragen-
halfuur. 7,00 Politieberichten. Ned. Cbr. Pers
bureau. 7.20 Kerkdienst Ned. Herv. Kerk (Ma-
ranathakerk). te R'dara-Feyenoord. Spr. Dr.
A. H. Edelkoort. Orgel: J. G Saarloos. 9.15
Mr. A. v. d. Deurc: Oudejaarsoverzicht. 10.00
Vaz Dias. 10.10 Verst. NCRV-kleinorkest
oJ.v. P. v d. Hurk. 10.45 Orgelconcert M. E.
Bouwmeester. 11.15 Vervolg orkestconcer:.
11.50 Mr. v. d. Deure: Taarsluiting. 12.00
Klokslag. Hierna tot 42.30 Mr. A. v. d.
Deure Nieuwjaarswensch en gramofooomuziek.
Hierna Nieuwjaarsuitzending van de VARA.
1230 Gram.pl. 12.36 A. B. Kleerekoper:
Wachter wat is er van den nacht 12.57 Gram.
platen. 1 05 Declamatie R. Numan. 1.20 Gram.
platen. 1.25 Gelukwenschcn aan zeelieden. 1.30
Gram.pl. 1.35 Optreden van W. Derby. 1.55
Toespraak en gram.pl.
HILVERSUM 301 M. - AVRO-uitzeoding.
730-9.00 V.P.R.O. 8.00 Gramofoonpl. 9.00
Ensemble Rentmeester. 10.00 Morgenwijding.
10 15 Gramofoonpl. 10.30 Vervolg concert.
11.00 Voordracht E. v. Praag en pianosoll
door M. Prick van Wely. 12.00 Kovacs Lajos
en zijn orkest en gramofoonpl. 2.00 Gramo
foonpl. 230 Omroeporkest o.I.v. N. Treep.
4 00 Voor zieken en ouden van dagen. 4.30
Gram.pl. 5.00 Voor groote kinderen. 5 30 Om
roeporkest o.I.v. N. Treep. 6 30—7.00 Sport-
praatje H. Hollander. 7.30 Kerkdienst uit de
Doopsgezinde Kerk tc R'dam. Voorg.: Ds. S.
H. N. Gorter. 9.00 Vaz Dias. 9.05 Oude-
jaarsavcod-revue. 10.30 Oud en Nieuw in
Nederl. Oost-Indië (gr. pl.) 11.30 Toespraak
door Comm. Bouwe Vlas, m.m.v. Zangbriga
de en orkest. 12.00 Morse-tclegrafte signalen
en „8 glazen" van een scheepsklok. 12.05
Nieuwjaarswensch door W. Vogt. 12.09—
1230 Nieuwjaarswenschen aan de zeevaren
den. Hierna tot 2.00 Nieuwjaarsviering van den
K.R.O.
DROITWICH 1500 M. 10.35—10.50 Morgenwij
ding. 11.05 Lezingen 11.50 Gram.pl. 1235
Orgelconcert R. Head. 1.05 BBC-Midland
orkest o.I.v. H. F. Clark. 2.20 Gram.pl. 2.50
Western Studio-orkest. 3.35 Gram.pl. 4.05
Vioolrecital B. Rawlins. 4.35 De Govan Burgh
Band o.I.v. G. J. Grant. 5.35 BBC-orkest o.I.v.
H. HaU. 6 20 Berichten. 6.50 Lezingen. 7.50
BBC-koor o.I.v. J. Lewis. 8.20 BBC-sympho-
nieorkest. 9.55 Berichten. 10.25 BBC-orkest o.l.
v. H Hall. 11.20 Jaarwissclingsprogramma.
12.25-12.50 Muziek.
RADIO PARIS. 1648 M. - 7.20 en 8.20 Gramo
foonplaten. 12.20 Pascal-orkest. 8.20 „Tragal-
dabas", spel ven Vacquérie. 10.50 Oudejaars
avondprogramma o.I.v. Clérouc. Hierna muziek
KALUNDBORG 1261 M. - 11.20-1.20 Coo
eert uit rest „Wivex". 2.50— 4.50 Omroep
orkest oJ.v. Gröndabl. 5.35—6.05 Gram.pl.
7.20 Omroeporkest o.I.v. Recsen. 8.25 Trio-
concert. 8.40 Radio-revue met muziek van Th.
Körner. 9.30 L. Preil's orkest m.m.v. H.
Rungwald (zang). 11.20 Nieuwjaarsgroeten.
11.25 Mannenkoomng. 11.50—1.20 Muziek.
KEULEN 456 M. 5.20 Gram.pl. 6.35 Orkest
concert ol.v. Kauschkc. 10.20 Concert. 11.20
Nedersaksisch symphonic orkest o.i.v. O. E.
v. Sosen. 1235 Gram.pl.l 1.35 Omroepkwin-
tet. 3.20 Weragkamerorkest, o.I.v. Kübn. 6.20
Koor oJ.v. Leiwering en solisten. 7.20—2.50
Oudcjaarsavoodprogramma.
BRUSSEL. 322 cn 484 M. - 322 M.t 12.20
Omroeporkest o.l.v. André. 1.30—2.20 Gram.
platen en accordeon. 5 20 Gram.pL 6 50 Salon-
orkest o.l.v. Doulicz 735 Dito. 8.20 Sym-
phonieconcert. 9 20 Dito. 10.30 Gram.pl. 11.20
Sportreportage. 11.3512 20 Muziek. 484 M.:
12.20—2.20 Gram.pl. en Salooorkest o.l.v.
Douliez. 5.20 Dansmuziek. 6 35 Oostersche
muziek. 7.35 Gram.pl. 8.20 Omroeporkest oJ,
Andrc en gram.pl. 10.30—12 20 Muziek.
DEUTSCHLAND3ENDER 1571 M. - 7.20
„Frohe Fahrt ins Neue Jahr", vroolijk Oude-
jaarsprogramma te 2.50. Van 11.00—11.20
„1935! Noch 13 Tage, die Saar kehrt heim'
la-nd. In deze opgave zijn de geslaagden in d«S
afd. Rotterdam uitgevallen. Volledigheid^
halve laten wij dezo hier nog volgen:
Geslaagd van dc afd. Schietbaan laan 11*.
Beijerlandschelaan 40, Annastra at (bij Avenue
Concordia). Straatweg 127 HUlegersbe-rg ra
C. M. Dirker, V. L. Ea^t. B.
van Gent. D. Ge-rber, T. Hanen
mans. M. J. de Heer, M. H-etland, C. P. vul
Kampen, A. Keemink, J. J. Klos. B. JL Knap;,
H. Kool. M. H. LettowHuihoven. G. A. Lissea
berg. H. P. Lub. A. H. de Lijster. M- V. 12,
Niehuis. L. J. van Nieuwenhuize, W. C. Poatmn,
L. J. Rijke. S. Schippers. L. M. V. d. Sluijs, P,
Tromp. A. A. Viseer. A. C. Wljzenbroek en A»
Zeetenberg voor costumière: M. J. de Graaf, J»
C. Keller. X. Koenekoop, E. Koorengevel. G«
van Marie, M. A. van Mas tri gt M. P. v. d. Meer,
J. Ooms. M. J. L. Schmitz cn J*
Schaakrubriek.
Het tournooi te Hastings
Twee verrassingen
Reeds In de 2de ronde van het Kersttour*
nooi zijn twee verrassingen geweest De voor
ons belangrijkste is dat Euwe met zwart van
Botwinnik, de talentvolle Sovjet-russischa
kampioen, won, waarmede hij zijn tweede
lastige partij achter den rug heelt.
Niet minder opzien baarde het, dat Capa-
blanca, met de witte stukken nog wel, van
den Engelschman Sir Thomas verloor.
De overige resultaten in de hoofdgroep,
waren: MitchellMinerbarrv 1—0; Norman*
Miss Menchik Yz—h'z en Flohr—Lilienthal
VzVz-
De afgebroken partijen Milnarbarry—Li
lienthal en Botwinnik—Flohr, uit de- eereta
ronde, werden remise, zoodat de stand thans
luidt:
Sir Thomas 2, E u w« en Mitchell 1%, Li"
lienthal, Miss Menchik en Flohr 1, Milner*
barry, Norman, Capablanca en Botwinnik Yj
In de overige groepen waren de uitslagen,
voorzoover er Nederlanders bij betrokken
waren:
Major A I: Sonja Grafde Jong afgebroken
De hangpartij Lentonde Jong werd dooi;
De Jong gewonnen.
Major A II:Timmskollm—Scheffer Vz—Y*,
Major A III: Ten-al—v. Scte-rs 6—1."
Major B: MorrisonYoung afgebroken»
Hangpartij Jelle—Morrison 0—1.
Major C: Hoenselaar— Mrs. Mitchell 1—6,
de Bijbel der Christenen. In de vorige eeuw
wasset Schleiermacher die dit propageerde
en»dle eigenlijk O.T; en heidendom op één
li.ih stelde. Volgens hem had het O.T. alleen
historische waarde. Verder de lijn uitstippe
lend kwam Spr. op Harnack die in Duitsch
land maar ook in ons land de Theologie
zeer heeft beïnvloed en langs hem op de
Theologie der Duitsche Christenen van 1934
die een scherpen strijd voerde tegen het O.T
Veel meer dan wij vermoeden, hebben deze
opvattingen beteekenis voor en invloed op
de kring der orthodoxe. Christenen in ons
land.
In de kringen der Zending is in do lit
teratuur dc positie van het O.T. voortdurend
aan de orde, omdat zij tot deze houding
soms komt, dat de litteratuur der heiden*
sche godsdiensten voor het Evangelie dezelf
de rol vervult als het O.T.. dat de geschie
denis der Joden geeft. Het Christendom
vormt dan dc bekroning der heidensche
godsdiensten. Spr. vond dit een gevaarlijk
misverstand. Stanley Jones neemt deze hou
ding in, dat het N.T. eigenlijk is het Evan
gelie.
Op sommige scholen krijgen de kinderen
als zo van school gaan oen Bijbel mee, maar
dan soms het Nieuwe Testament alleen. Spr.
is op Texel uit de Chr. Schoolvereeniging
gezet, omdat hij niet Gereformeerd was,
maar do schoolkinderen kregen alleen het
N.T. Dit vindt Spr. niet Gereformeerd. Men
doet dat natuurlijk omdat het goedkoopcr
is; het is Spr. te goedkoop.
Het is ontzettend, hoe ons volk vervreemdt
van het Evangelie, gelijk blijkt op de open
bare scholen. Voor het onderwijs is daarom
de Schrift van zeer groote beteekenis. Voor
het Chr. Onderwijs wil Spr. vooropstellen,
dat het N.T. zonder liet O.T. niet tc ver
klaren is. De Godskennis van het N.T. is
principieel één met dc Godskennis van het
O.T. en als men de Godskennis van het O.T.
isoleert, dan is er groote vrees, dat men de
Godskennis van het N.T. ook niet overhoudt.
Verwaarloozing, verwerping van het O.T.,
beteekent in den diepsten grond verwaar
loozing van de Christus-waarheid.
Het. heele O.T. moeten we verstaan als het
Woord van God. Spr. kan en mag niet voe
len voor de opvatting dat we in het O.T.
mogen gaan schiften, dus dat we er het
Woord Gods in moeten vinden. Maar we
moeten het als eenheid zien cn niet teksten
los van andere beschouwen.
Wat nu in Duitschland gebeurt raakt do
Kerk en het Christelijk onderwijs, raakt de
toekomst van hot Christendom. Dc tegen
stand in Duitschland wordt veroorzaakt om
dat het O.T. het felst ingaat tegen elke cre
atuur vergoding. Het N.T. gaat daar tegen
ook wel in maar niet zoo, en als men het
O.T. loslaat, dan heeft men die bezwaren
niet met het N.T.
De onderwijzers op dc Chr. school moeten
de kinderen leeren wat het Evangelie van
Jezus Christus is. Dat is een ontzaglijke
taak. Dat kan later nooit meer worden goed
gemaakt. Kinderen die van de Chl'. scholen
komen op de catechisatie weten wel veel
yan den Bijbel, maar veelzins wordt het
inzicht in den Bijbel gemist. Ze moeten van
de Chr. school gaan met het Oude cn N.
Testament. Spr. bedoelt dit geestelijk; het
moet in hun leven opgenomen zijn. Is het
dat niet, dan kan de beste dominé dat niet
meer veranderen.
Bij dc Schepping bijv. gaat het niet alleen
om het historisch feit, maar om de geloofs
inhouden daaruit voortkomend; den kinde
ren moet daarom worden bijgebracht hoe
over dc Schepping in den Bijbel gesproken
wordt als stuk van hot geloof.
De volstrekte souvereiniteit van God moet
duidelijk gemaakt worden; bijv. door den
strijd van Jehovah tegen dc Baals. De kin
deren moeten den geestelijken zin zien van
dezen geestelijken strijd legen de natuui-
religie. Overal waar men het O.T. afwijst,
komt men ertoe, om de souvereiniteit Gods
te verkleinen, om Schepper steeds in Schep
ping te doen overvloeien. De kinderen zul
len moeten weten, dat als God niet heilig
is, dan niets meer heilig is.
De onderwij zere moeten de verhalen van
het O.T. aan de kinderen brengen niet als
verhalen, maai* als geschiedenis waarin God
werkt.
Velen willen niet meer weten van de
vreeze des Heeren en vinden dit te ouder-
wetsch. Ze willen alleen maar dit: dat we
God liefhebben. Maar in: de vroeze des Hee
ren wordt de afstand bewaard. In de Buch-
mannbeweging springt men soms te mak
kelijk om met de zonde en de schuldbelij
denis. Als er diep zondebesef is dan blijft
de afstand tot den Heilige bewaard.
Dit gaat alles door in het N.T. maar al
leen omdat we het O.T. er achter hebben
Als we het O.T. niet hadden, dan zou ei
het gevaar zijn dat we het N.T. humanis
tisch zouden gaan lezen.
Dc Profeten moeten goed aan de kinderen
verduidelijkt worden. De kinderen moeten
de Psalmen leeien, want als op den duur
dc Psalmen van David het zouden afleggen
tegenover de psalmen van Johan de Heer,
dan zou dit een ontzaglijke verarming
teekenen.
De uitverkiezing en roeping van Gods
wege kan geleerd worden als mon het volk
Israël doet zien als het uitverkoren volk;
de kinderen kunnen daardoor bewaard
worden tegen onbijbelsch nationalisme. Uit
verkiezing nooit een reden tot. zelfverheffing.
Het gevoel voor vrijheid is volgens Dr. Kuy-
per in ons volk zoo sterk, omdat het is op
gevoed bij het O.T. We moeten niet de
vrome mensch maar God brengen in
onderwijs. En als we het zóó doen, dan 0.
ven we daarin ook een verweer tegen het
individualisme. We moeten geen individua
listen maar kerkelijke menschen krijgen.
Aangewezen moet worden aan de kinde'
ren de lijn die in het. O.T. loopt over de
volkeren der wereld, alleen gericht op het
ééne groote Vrederijk, het Koninkrijk Gods.
Spr. aanvaardt do oorloggeschiedenissen
die in het. O.T. staan. God werkt in het con
crete, omdat hij de Schepper is en als het
Vrederijk komt, dan is dit het doel waar
toe alles, ook de vreeselijke oorlogen, leidt.
Wel moeten we onze kinderen op de scho
len bewaren voor een oorlogsgeest.
Wij lozen het O.T. als Christenen. Jezus
Christus is op alles het ja en het amen en
dat moeten we onze kinderen laten zien.
De Chr. onderwijzers moeten het O.T. penna
neut bestudeeren willen ze niet tekort schio-
tcn togenover de kinderen en daarin tegen
over ons volk, de Kerk en tegenover God.
Mogen zij met Gods hulp in dezen weg hun
taak vervullen.
Op het referaat volgde een geanimeerde
discussie.
Het reglement betreffende de benoeming
en positieregeling van bezoldigde bestuur
ders werd niet geringe wijziging vastgesteld
als door het bestuur voorgedragen. De bc-
grooting 1935 werd goedgekeurd.
Benoeming «ore-lid.
Bij acclamatie werd daarna de heer J. A.
van Ditmarsch van Apeldoorn tot eere-lid
van de Unie benoemd. Dc vergadering zong
hem toe: „De Heer zal u steeds gadeslaan".
Een fraaie lamp werd het nieuwbenoemde
eerclid aangeboden als stoffelijk blijk
waardeering voor het vele werk, dat hij voor
de Unie gedaan heeft.
De heer Jungcurt, secretaris, ging voor in
dankgebed, waarna de voorzitter de verga
dering sloot.
Examens
MODEVAKSCHOLEN
Jl. Demlerdaj publiocerdeii wij den ultslaa
m 4® van 10 te.m. 22 D®c. Jl. gohouden exA-
ens van de in 1911 Koninklijk *o®d*«k«ur*
dfl Vereeniging; vaq Mod*vikfchoien In Nedar*
Pion-promotie
Drie Oudejaars-opgaven
Wij geven hieronder ccn drietal eindspel*
studies, waarin de pion-promotie een voor*
name rol speelt, Dc studies zijn niet gemak»
kelijk, doch met behulp van een enkelei
aanwijzing, welke wij zullen geven, wel ta
vinden. Laat men in elk geval, ook als men
dc oplossingen niet vindt dc diagrammen!
bewaren. Men zal er een bijzonder genoe
gen in hebben de oplossingen, welke wij,
indien mogelijk, a.s. Zaterdagavond, zullcol
bekend maken, na te spelen.
Opgave no 1 (A. CHéRON)
M
H
m
'mi
i
I
'4*
m
Pi
«si
wé
sn
m
Wit begint en wint.
Opgave no 2 (H. LOMMER)
i
n
m
m
m
1
iU
m
éte
i
«8
JU
'te
i
M
.Wit begint en wint.
Om den sleutel te vinden moet men naJ*
gaan over welke dreigingen zwart beschikt»
Zie bijv. 1hXgiDf en 2Dbi
mat. Doch ook L Kb3 en 2.
Ta7 mat. De mogelijkheid, waarover wit be-
schikt,om deze dreigingen to pareeren, wijst
tevens den wég tot de oplossing dezcp
studie.
e no 3 (W. A. KOROLKOF)
Wit begint en wint
Ook bij deze studie moot het uitgangs
punt m de dreigingen van zwait gezocht
worden. Zwart dreigt nl. met 1flD
of.*:LfS mat Hiertegen kan wit
met met 1. LXh3 verweren, want er
Lf3+ 2, Lg2 flD mat. Wit
moet eerst zijn toren offeren. Op welke
wijze dat geschiedt en hoe daarna de oplos
sing verder verloopt, is de taak, welke wij
den lezer opleggen. Aan een opmerking van
dr M. Euwe, die deze studie in de N.R.Ct
besproken heeft, ontleenen wij. dat er waar
schijnlyk op b2 een witte pion ontbreekt.
Het oplossingsverloop wordt er echter eoret
in allerlaatste instantie door beïnvloed, zoo
dat wij hierboven de originccic opraw'heh.
ben afgedrukt.