llirttwr £rih$rljr (üouraut
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden ïn Omstreken
Wat men allemaal thuis krijgt
bij een abonnement
P A L T H E
abminttnEittsprijg:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cl. met Zondagsblad 7cL
niet afzonderlijk verkrijgbaar
No. 5360
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
DONDERDAG 27 DECEMBER 1934
15e Jaargang
abbertentitprijjen:
Van I tot 5 regels 1.17 V»
Elke regel meer 0.22'I»
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2-30
Elke regel meer 0.45
Handelsadvertentiën per regel 0.17'/»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
Wie zich heden abonneert op de ,JV. LEIDSCHE CRT
ontvangt gratis de KERST BIJ LAGE, ter dubbele grootte
van een Zondagsbladalsook al de verschenen artikelen van
Prof. HEPP over zijn reis naar Zuid-Afrika, in boekvorm
opgemaakt. Thans reeds 96 bladzijden. Zoomede de nog te
verschijnen nummers tot 1 Januari.
Eindelijk herinneren wij eraan, dat aanbrengers van nieuwe
lezers recht hebben op keurige premies.
Gaarne worden opgaven ingewacht door
DE ADMINISTRATIE VAN
,JV. LEIDSCHE COURANT
KERSTKRACHT
Wij hebben weer Kerstmis gevierd. Niet
in luidruchtige samenkomsten, waar de
mensch bejubeld of beklaagd werd, al naar
het geviel; maar in onze stille bedehuizen,
waar het „Eere zij God' de boventoon had.
De Engelen waren immers onze leer
meesters.
Kwam daardoor de mensch in het ge
drang? Geenszins, want het middelpunt van
alle Kerstprediking was immers: alzoo lief
heeft God de wereld, ook de menschenwe-
reld gehad, dat Hij zijn eeniggeboren Zoon
zond, om die wereld te behouden.
Zóó en daarom kwam Jezus in de wereld
om die liefde Gods te openbaren. Maar
ook daarom was er voor hem geen plaats,
geen ruimte in de herberg. Echter, het Kind
in de kribbe is man Gods geworden en heeft
zich ruimte verschaft in de wereld. Niet als
de sterke man, die terzijde duwt met-de
ruwe kracht zijner ellebogen alles wat hem
in de weg staat en toch ook weer zoo, dat
men moest erkennen: de schare hoorde hem
gaarne, want Zijn woord was met macht.
Evenwel, het was ook in bestraffende rede
een woord van liefde en niet van haat en
vijandschap; van zich offeren en geven en
niet van heerschen en neerwerpen. Het
was de liefde van den sterken herder; als
van die sterke herders, die luisterden naar
hét Engelengezang. En het is waarlijk geen
wonder, dat Jezus later zich zelf in zijn pre
diking vaak met een goede Éerder vergeleek,
die de schapen vergadert en leidt en de
lammeren in zijn armen draagt.
Zóó. heeft Hij zich ruimte gemaakt in deze
wereld; zóó heeft Hij de geestelijke en maat
schappelijke omzetting der wereld tot stand
gebracht. Tirannische menschenmacht kan
veel; zij kan kerken sluiten en de lichten
van kerstboomen dooven; doch het groote
Licht der wereld, dat van de kribbe uit de
wereld overglanst, kan zij nimmer ver
duisteren.
Dat Licht blijft schijnen, over alle wereld
verschijnselen en maatschappelijke verhou
dingen heen; al de eeuwen door. Het
Christendom is onuitroeibaar, omdat een
sterke Held het draagt en schraagt Ook
zij, die een ander Kerstfeest vieren dan
wij, getuigen daarvan.
Ook nu, in de donkerheid onzer eeuw; nu
het gansche schepsel zucht en wacht op
nieuwe dingen.
Jezus laat zich niet terugdringen. De
Kerstnacht blijft schooner en lichter dan
de' dagen.
En Wij zullen dan pas lichtdragers in deze
wereld kunnen zijn, als onze ziel het ware
Kprstlicht weerspiegelt
Dan is er bij ons Kerstkracht
RECHT VOOR
REVOLUTIONAIREN
Het is in ons land anders dan in menige
„heilstaat", welke door bewonderaars aan
geprezen, doch slechts met een retourkaart
bezocht wordt. Ten onzent wil de over-
overgroote meerderheid niets van revolutie
weteh, en toch is hier recht te vinden óók
yoor revolutionairen.
Dat ondervond een boomkweeker, die er
zich bij de Tweede Kamer over beklaagde,
dat hem een kweekerscrediet was gewei
gerd op grond van zijn „revolutionaire ge
zindheid".
Toen indertijd deze klacht voor het eerst
gepubliceerd werd, was er. naar wij mee-
nen, sprake van „onmaatschappelijk ge
drag" en toen werd ons gevraagd hierover
ons oordeel te geven. Onze briefschrijven
sprak er zijn vrees over uit. dat een derge
lijke methode tot willekeur en bevoorrech
ting kon leiden.
Wij gaven zulks hem en voor ons zelf
direct toe, doch achtten ons niet gerechtigd
zonder meer gegevens een oordeel uit te
spreken, noch naar rechts, noch naar links.
Immers, zulke kwesties zijn altijd veelzijdig
als een prisma en in dergelijke gevallen
kan men moeilijk een nauwkeurig gepreci
seerde regel stellen, noch de vraag met ja
of neen beantwoorden.
Dit bleek dezer dagen wel toen de con
clusie der commissie inzake verzoekschrif
ten in de Tweede Kamer behandeld werd.
Het resultaat daarvan hebben de lezers in
het Kamerverslag kunnen lezen; wij wen-
schen er hier slechts op te wijzen, dat de
heer J. J. C van Dijk naar onze meening
het juiste midden koos.
De bedoelde commissie poogde zich blijk
baar op een onverdacht onpartijdig stand
punt te stellen en wilde onverdeelde afkeu
ring uitspreken over de uitspraak van den
Minister, „dat de steunmaatregelen, welke
ten behoeve van land- en tuinbouw zijn
gesteld, de regeering de bevoegdheid geven
de belanghebbenden daarin te doen deelen,
en dat van die bevoegdheid geen gebruik
behoeft te worden gemaakt ten aanzien
van personen, die zich in het algemeen
niet gedragen, zooals een goed staatsburger
betaamt". Zij was van meening, dat bij de
overweging of een aanvrager al dan niet
voor steun of crediet in aanmerking be
hoort te komen, het gedrag als staatsbur
ger van den verzoeker buiten beoordeeling
behoort te blijven.
Op het eerste gezicht doet deze uitspraak
weldadig aan. Maar zij brengt ons in het
schuitje der S.D.A.P., welke (niet in
eigen huis: zie de ketterjacht bij de Vara;
maar) ten aanzien van regeeringsambteua-
ren en dergelijke de stelling huldigt:met
de particuliere opvattingen èn gedragingen
van een burger heeft de regeering niets te
maken.
Dqt gaat mij te ver, zei de heer Van
Dijk. Hier is eenige speling nóodig. Men
kan niet zeggen: het een of het ander. De
minister ging te ver, maar de commissie
ook. En daarom stelde hij voor de conclu
sie te wijzigen en daarin de Kamer te laten
uitspreken, dat de opvatting van den mi
nister in haar algemeenheid te
ver gaat
Met recht kan men opmerken, dat deze
conclhsie vager is dan de eerste, maar ze
is praktisch juister. Tegen willekeurige
toepassing van maatregelen, welke zoo
licht tot onrecht kan leiden, moet gewaakt
worden; doch de waarheid, dat een goede
regel door de uitzonderingen bevestigd
wordt, geldt ook hier.
Ook aan de boom der objectiviteit kun
nen uitwassen groeien.
Land- en Tuinbouw.
CHR. JONGE BOEREN- EN
TUINDERSBOND
Mr. W. Rip te Hoofddorp die met ingang
van 1 Jan. a.s. zal optreden als directeur
van het bureau van den Ghr. Boeren- en
Tuindersbond, dat te Den Haag gevestigd
wordt, blijft voorloopig nog secr. van den
Chr. Jonge Eoercn- en Tuindersbond. Het
secretariaat van dezen bond wordt met in
gang van 1 Jan. a.s. gevestigd te Den Haag,
Louise de Colignyplein 10.
OVERAL MOEILIJKHEDEN
Op de te Breda gehouden vergadering van
3 F.N.Z. heeft de secretaris, de heer J. A.
Geluk mededeelingen gedaan over onze
zuivelafzet We ontleenen daaraan liet vol
gende:
De boterafzet naar Duitschland is ten ge
volge van de betalingsmoeilijkheden sterk
terug geloopen. Uiterst ongunstig werd de
export naar België getroffen door de ver
plichting, den Belgischen importeurs opge
legd, in December 40 pCt. hunner invoer in
Deensche boter te betrekken.
Naar Engeland werd de boterinvoer sinds
October in normale banen geleid.
Aanzienlijk lager dan in 1033 zijn de kaas
prijzen. Slechts de volvette kaas houdt zich
goed
Scherpe rontingenteering trad in Frankrijk
op; deze bracht den kaasexport naar dit
land te-rug tot 30 pet van 1930. Ook de
inheemsche productie is een ernstige con
current. Reeds twaalf fabrieken maken z.g.
Nederlandsche kaas. Deze is aanzienlijk
minder in kwaliteit dan de onze. Het ge
vaar is nu. dat men in Frankrijk afkee-
rig zal worden van ons product; de vrees
bestaat, dat men er niet meer naar zal vra
gen
De nieuwe Fransche wet schept bovendien
nog een andere moeilijkheid.
Van S Januari af moet de margarine van
een land, hetwelk zuivelproducten in Frank
rijk importeert, voorzien zijn van een kleur
stof, welke het mogelijk maakt te contro
leeren, of de ingevoerde zuivelproducten
margarine bevatten.
Ook de afzet van gecondenseerde melk en
melkproducten is thans zeer moeilijk.
De afzet van melkpoeder wordt eveneens
uiterst moeilijk. Deze fabricage was tot nog
toe een uitkomst voor efen aantal fabrieken,
die anders haar ondermelk moesten laten
wegloopen.
SCHEEPSRAMP OP HET
IJSELMEER
Twee personen verdronken
Maandagavond te half acht ^bet
800 ton metende sleepschip „Noord-
geul", schipper Bouwman, dat te hall
drie Maandagmiddag met een lading
grint van de Oranjesluizen op weg naar
Enkhuizen vertrokkenwas, op.51 mijl
heneden Marken door het inslaan tan
de luiken, plotseling gezonken. Aan
boord bevonden zich, behalve den
schipper en diens vrouw, eeni W'
van den schipper en twee knechts.
Allen hebben zich in de boot
om zich te redden. Vermoedelijk door
overbelasting is deze boot gekapseisd,
met het gevolg, dat de vrouw van den
schipper en een knecht verdronken
zijn. De drie anderen konden door de
sleepboot „Onderneming van de hooid
stedelijke (irma Huisman, welkeboot
de, .Noordgeul" sleepte, aan boord
"zi^jn'naar Amsterdam gebracht.
Een onderhoud mot een dor geredden
Nader wordt gemeld, dat zich vier pee
sonen aan boord hebben ^vonden.
schipper, H. Boumau en diens broer A.
Bouman, beiden uit Rotterdam, konden
dêrst^. De vroutv van den schipper, uo
30-jarige Anna Bonman, te ve.tomken,
ovenals de knecht, tic ongeveer 30-jange t.
Foelt uit St Goar (Did).
Een redacteur van het
Dias had nog een onderhoud met debmd.
geredden van het sleepschip
alsmede met don sle-pbootkap.tem,Jm
heer FI. Schaap uit Amsterdam. Zij verte,
den het volgende: 0 fl;n.
Den gehoelen avond had er roede een firn
ken wind gestaan, welke 'gS».
kerdc tot een tru ste.'kebrie. uO®?®''
ke richting. De hooge, korte ioDen kwa
men dwars op het schip te staan. Bn h-,
overkomen van een der zware zeeen is me
donderend geweld een aantal houten lm
ken ingeslagen, met het gevolg, dat he.
«chiD over de geheele lengte, welke 67 M
Kdmagï vol .vater liep. in een oogwenk
maakte het schip slagzij naar
Dp schioner, ri- Bouman. die de gevaarlijke
aituatie inzag, rende naar het voorschip om
den lantaarn neer tf helen, waardoorJ
hoopte, dat de sleepbootkapdem zou hemer-
ken, wat er aan de hand was. Erwas gee
meer voor het geven van andere owvk
signalen. Inmiddels nanet de overige dn.
opvarenden, de vrouw van den schipp ter.
diens broer en de kn«cht in de roeiboot, dt
achter het schip aanvoer, plaats, waartni
zich een oogenblik later de sch,p|^r v°?".
de. Het sleepschip, dat geheel vol wets. wn
geloopen, zonk met groote snelheid recht,
standig. Pas op dat moment werd op te
steBpboot, welke honderd nieter voor
schip uit voer, bemerkt, «at er geechiedd-,
doordat er geen gang meer kwam mfto
sleepboot en de machines zwaarder
te loopen. De heer Schaap heeft toen
onmidellijk de sleeptros gekapt en is met
zijn vaartuig te hulp gesneld. Het ble i
toen, dat de kleine roeiboet door een grond
zee was opgenomen en gekapseisd, tenvm
de opvarenden hulpeloos rooddreven. Door
de duisternis was het echter yrijwol oiini.
gelijk om de reddende hand te bieden. Do
kapitein van de sleepboot, d.e tot driemaal
toe om de drenkelingen heen ver, beme™'
te ten slotte, dat zich twee van hen. de ge
broeders Bouman. aan de roeiboot hadden
tgeklomd. Niet dan met de grootste
moeite siaagds hij er in. de twee mannen
die geheel waren uitgeput, aan Iword van
d-> sleepboot te krijgen. Hij heeft daarna
gepoogd een spoor van de beide ove
rige personen te vinden, doch hij is d®*™
niet geslaagd. De beide geredden hebben
meer dan twintig minuten met den dood
geworsteld. Telkens werden zu van de roei
boot. waaraan zij zich trachten rest le
houden, atgeslogen, doch zwemmende wis
ten zij haar steods wee' te grijpen.
De sleepboot is met de heide mannen aan
boord naar Amsterdam teruggevaren, waar
zij van droge kleeren werden voorzien co
onder dak gebracht. Onderweg zijn velschil
lende schepen gepraaid en met de ramp in
kennis gesteld, om aanvaringen met M
wrak te voorkomen. Ook het loodswezen is
gewoarschuwa, hetwelk een baken zal
plaatsen op de plek van het gezonken schip
Toen de sleepboot terugreerde, stak nog
een der lantaarns boven zee uit. Het water
heeft ter plaatse een diepte van vier meter.
Het ongeluk gebeurde op vijf mijl bover.
Marken, koens Enkhuizen, men hoopte om
elf uur in deze haven te ernveeren.
Het gezonken sleepschip, dat een lengte
heeft van 67 M. en 8 M. breed is. heeft een
tonnemaat van 896 ten en was geheel ge
laden met grint. Het schip, dat te Rotter
dam thuisihehoort, eigernar A. de Battel,
was op woe .ven Asselt Lbg) naar Enkhui
zen. De lading werd verscheept voor reke
ning van de firma Rauwen en Sterken te
Utrecht. Hei schip was drie jaar oud en de
schipper bad reeds twee reizen ermee
>er het I.Tseelmeer gemaakt.
De kapitein van de sleepboot, die jaren-
lcn,T vaart ep nog nooit een schip heen
•erspeeld, was diep onder den indruk van
deze verschrikelijke ramp.
In de haven van IJmuiden is een sleeptros
gebroken tusschen een kolenlichter en een
sleepboot. Op beide schepen werd iemand ge
wond, n.l. Radema, die een hersenschudding en
erwondingen aan het gelaat opliep, en Ver
beek, die verwondingen aan het hoofd kreeg.
Na verbonden te zijn, zijn zij in het R.K.
.iekenhuis opgenomen.
OVERREDEN EN GEDOOD
Te Oud-Gastel is het zesjarig dochtertje
van den heer Lazerons, dat achter een bak
kerskar l:ep en daar plotseling achter van
daan kwam, door een luxe auto aangereden
en op slag gedood.
ROND DE „UIVER"-RAMP
Vermoedens omtrent oorzaak
Naar wij van deskundige zijde ver
nemen- heeft het medische onderzoek
uitgewezen, dat de inzittenden van de
%Uiver" door den bliksem getroffen zijn.
Dit bevestigt dus de resultaten van
het gemelde eerste onderzoek van de
„Leeuwerik". Geyssendorffer, Sillevis,
den adj-chef van den Techn. Dienst
van de K.L.M., den heer Behage en den
inspecteur der Indië-route den heer Moes
dat de bliksem in het toestel is geslagen.
De ..Uiver" zou dus daarop stuurloos
naar beneden zijn gevallen.
De geheele situatie aan boord van de
••Uiver", zooals deze bij het onderzoek
gevonden is, wijst er op- dat de beman
ning geen enkelen maatregel meer heeft
kunnen treffen toen de bliksem insloeg.
Indische deelneming
De vereeniging van regentschappen van
Java en Madoera heeft, naar Aneta meldt,
te Batavia een vergadering gehouden, waar
in de regent van Batavia de Ui ver-ramp
herdacht Spr zeide, dat Nederland
zwaar verlies heeft geleden, terwijl voor
Indië twee figuren zijn weggerukt, de heer
Berretty en prof Walch.
Minister Colijn heeft Aneta zijn deelne
ming betuigd.
De weerberichten
De weerberichten, waarover gezagvoerder
Beekman bij het vertrek van de „Uiver" op
den avond van 19 December uit Cairo be
schikte, bevatten uitvoerige gegevens van
de volgende stations langs de route Gaza,
Ramleh, Amman en Rutbah, terwijl daar
aan levens een weersverwachting over het
traject RutbahBagdad was toegevoegd,
samengesteld door den meteorologischen
dienst van Irak te Hinaidi.
Uit deze weerberichten bleek, dat er
wel is waar veel plaatselijke onweders
werden gemeld op eenige waarnemings
stations, doch dat de algemeene weers-
toestand op het oogenblik, dat de waar
nemingen werden uitgezonden, gunstig
Dok de reeds genoemde verwachting die
geldig was op 19 December van 21 uur
G.M.T. af. vermeldde niets verontrustends.
Zoowel het zicht (meer dan 16 K.M.) als de
wolkenhoogte (600 M. in de buurt van
Rutbah, verder op de route 1200 NL) was
gunstig te noemen.
Kans op onweer werd in deze verwach
tingen niet uitgesproken. Deze weerberich
ten gaven den gezagvoerder dus geen enkele
aanleiding tot de veronderstelling, dat hij
bij Rutbah in een uitzonderlijk zwaar
weer zou komen-
Auto in een kanaal gereden
Tweeden Kerstdag is te ongeveer half 5
uur aan het Hembrugpontveer onder Zaan
dam een auto in het Noord-Zeekanaal gere
den. De heeren H. v.d. Voet, fabrikant te
Katwijk aan Zee, bestuurder D. Klinken
berg, timmerman te Katwijk aan Zee. G, N.
Klinkenberg, pottenbakker te Zeist, kwa
men in een auto uit de richting Alkmaar.
Bij de Hembrug genaderd, meende de
stuurder het pontdek te kunnen oprijden,
maar stuirde den wagen juist naar dien
kant van het dubbele veer, waarvan de
pont aan den tegenovergestelden oever lag.
Hoewel hij zijn fout onmiddellijk bemerk
te en uit alle macht remde kon hij niet ver
hinderen. dat de zware wagen in het Ka
naai gleed.
Onder de omstanders ontstond een pa
maar de auto-rijders wisten de portieren
van de auto te openen. Met handuitsteken
konden ze door de toegesnelde helpers op
het droge worden getr-kken, zoodat ze hoog
stens vier of vijf minuten in het water
hadden gesparteld. De drenkelingen werden
dadelijk naar het politiebureau te Zaandam
vervoerd waar zij van droge kleeren wer
Ze hadden geen letsel bekomen.
De auto is door een kraanwagen opge
haald, De reizigers hebben hun tocht per|
trein voortgezet
Doodelijk motor-ongeluk
's Nachts is een motorfiets, komende uit
de richting Uithuizermeeden en ga.
naar Stedum, te Usquert (Gr.) in een scher
pe bocht van den weg met groote vaart
tegen een hek gereden. De duorijder, de
18-jarige P. van der Berg, woonachtig te Uit
huizermeeden, is van het motorrijwiel ge-1
slingerd en werd op slag gedood. De be
stuurder, de 20-jarige B. Groeneveld, woon
aclitig te Stedum, bekwam lichte verwon
dingen. Het motorrijwiel is totaal vernield.
VIERJARIG KNAAPJE VAN EEN PLAT
DOODGEVALLEN
Men meldt ons uit Den Haag:
Dinsdagmiddag is het vierjarige jongetje
A. J. H., wonende in de Ryswyksche straat,
die op bezoek was by zyn grootouders in de
/an Houtstraat, in een onbewaakt oogen
blik naar de tweede etage geloopen en op het
plat gaan spelen Het kind viel van het plat
werd deerlijk gewond in den tuin opge-
n. Het bleek, dat het ventje een schedel-
basisfractuur had bekomen. Het werd in zorg-
wekkenden toestand naar het Julianakinder-
zi ekenhuis overgebracht. Bij aankomst aldaar
bleek het reeds te zyn overleden.
ONTZETTENDE AUTORAMP
Zeven jonge menschen
verdronken
Drie broers en een zuster
Men meldt ons uit E m m e n:
In den afgeloopen nacht te omstreeks
half drie, heeft te Munsterscheveld, ge
meente Emmen, een ernstig ongeluk
plaats gehad, waarbij zeven personen het
leven hebben verloren.
Een negental personen keerde met een
huurauto van de firma E. van Hoving te
Emmer Compascuum terug van een mu
ziekfeest te Stadskanaal. Door tot nog
toe onopgehelderde oorzaak reed de
auto, die bestuurd werd door den heer
Harm Buter, op Kuipersklap, een ophaal
brug over het Hoofdkanaal nabij de R.K.
kerk te Munsterscheveld, tegen de linker-
leuning van de brug. Tengevolge hiervan
sloeg de auto naar rechts en schoot voor
bij de klap door de ketting in het kanaal.
Het voertuig verdween bijna onmiddellijk
geheel onder water, waarbij het over den
kop sloeg. De zeer volle wagen maakte
het voor de inzittenden niet mogelijk zich
te redden. Slechts twee van hen, n.l. de
heer J. van Bijlen uit Zwartemeer en mej.
Antje Buter uit Emmer Compascuum
wisten er het leven af te brengen.
De heer J. van Bijlen wist zich zelf uit
de auto te werken en was zoo spoedig uit
het water, dat hij nog de tegenwoordig
heid van geest bezat om te trachten an
deren te redden. Dit gelukte hem alleen
ten opzichte van Mej. Antje Buter, die
hij uit de auto wist te trekken en op het
droge te brengen. De heer J. van Bijlen
kon zich naar huis begeven, doch Mej.
Buter moest naar het Academisch Zie
kenhuis te Groningen worden vervoerd.
De andere zeven inzittenden van de auto
konden niet worden gered en zijn allen
verdronken.
Him lijken werden later opgehaald.
Het zijn Harm, Lucas, Gesienus en
Margien Buter, drie broers en één zuster,
allen kinderen van den timmerman H.
Buter te Emmer-Compascuum, Dientje
Meyer uit Emmer-Compascuum, Hillie
Voslander uit Groningen en Geert Oos-
terveld uit Borger. Zoo spoedig mogelijk
was hulp ter plaatse, welke echter geen
redding heeft kunnen brengen.
De auto is later opgehaald.
De ramp van de „Orania"
Wat de eerste marconist vertelde
Te Amsterdam arriveerde per trein
een aantal passagiers en vele leden
van de bemanning van het mailschip
„Orania" van den Koninklijken Hol-
landschen Lloyd, dat enkele dagen
geleden in de Portugeesche haven Lei-
xoes, na aanvaring met een Portu-
geesch stoomschip, is gekapseisd.
Wij vonden den eersten marconist
van de „Orania", den heer TI. Benders,
die zich, ondanks het feit dat hij in 72
uren niet uit de kleeren is geweest,
bereid ons eenige bijzonderheden over
het gebeurde te geven.
Wat de ramp zelve betreft, vertelde on:
zegsman, dat deze te half twee 's middags,
toen de „Orania" zou gaan meren, geschied
was in de haven van Leixoes, die maar
plaats biedt voor éé.i schip. Des morgens te
zeven uur was de „Orania" reeds voor de
haven.
Het Portugeesche stoomschip „Loanda",
dat de aanvaring veroorzaakt heeft, had be
richt ontvangen, dat het niet vóór de „Ora
nia" mocht binnenloopen. Het feit, dat de
gezagvoerder van dit schip ondanks dit
bod, toch getracht heeft naar binnen te ko
men, is ons aldus de heer Benders
noodlottig geworden.
De aanvaring door den Portugees geschied
de midscheeps van de „Orania"; het was
een verschrikkelijke schok, die de huid van
het Nederlandsche schip over een groot ge
deelte openreet;, zoodat onmiddellijk het
water met volle kracht naar binnen stroom
de. De Nederlandsche en Engelsche passa
giers, die vrijwel allen aan dek waren, wa
ren uiteraard hevig geschrokken, doch be
waarden, evenals de bemanning, hun kalm
te. Met de Portugeesche passagiers hadden
wij zoo zeide do heer Benders meer
moeite; het scheelde maar weinig, toen het
schip snel slagzij ging maken, of zij hadden
een paniek ontketend.
Door het? krachtig optreden van' den état-
major werd gelukkig erger voorkomen. Wel
werd de slagzij van de „Orania" over bak
boord met de minuut grooter; binnen een
half uur lag het schip geheel op een kant
en staken alleen de schoorsteenen nog boven
water uit. Vóór het echter zoover was, wa
ren van alle kanten bootjes, waaronder een
groote sleepboot, op het zinkende schip ko
men toèvaren en mochten de opvarenden
van de vaartuigen erin slagen passagiers en
bemanning van de „Orania" nog bijtijds aan
boord te nemen. De leiding aan boord van
ons schip is aldus de zegsman tot het
laatste oogenblik zeer correct geweest. Klee
ren, papieren, geld en wat dies meer zij, wer
den een prooi van het onverbiddellijke wa
ter. Slechts mijn radiojournaal heb ik kun
nen redden, al mijn overige bezittingen zijn
verloren gegaan.
Onze zegsman deelde voorts nog mede,
dat alleen de schepen van de Koninklijke
Hollandsche Lloyd de haven van Leixoes
waar, naar bekend, door de Nederland
sche Maatschappij voor Havenwerken de
noodzakelijke verbeteringen worden aange
bracht aandoen; passagiersschepen van
andere nationaliteit mijden deze haven zoo
veel mogelijk, omdat zij haar op het oogen
blik te klein en te slecht geoutilleerd ach-
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
Blz. 1
Te Munsterscheveld is een auto te
water gereden, waarbij zeven personen
zijn omgekomen.
Het stoomschip Orania, dat aan de Portugee»
sc he kust een aanvaring had, is niet meer te
Enkele Scheveningsche visschers, die afgedrfe-
ven waren en 3J^ dag hadden rondgezwalkt, zijn
te IJ-iuiden binnengebracht.
Bij een scheepsramp op het IJschneer zijn twee
personen verdronken.
Nadere bizonderheden over hc< onderzoek "aar
de oorzaak van de Ui ver-ramp.
Blz. 2
Het Kerstfeest in Engeland, Amerika en in het
Saar gebied.
Een interview met den Duitschen Rijksminister
Een ernstig spoorwegongeluk in Canada; 15
dooderf; 30 gewonden.
De gelijkschakeling der DuKsche pers. (Van
onzen Duitschen correspondent).
Blz. 3
Besprekingen over een Nederlan dsch-Ameri
kaan sch handelsverdrag zullen op 4 Febr. te Was
hington aanvangen.
Schaakrubriek.
Blz. 5
Men heeft eenige tijd in ongerustheid verkeerd
Blz. 9
Buitengewone vergadering van de Ned. Chr.
Bouwar beider sbond.
Het Verbond van Chr. Letterkundige Kringen
heeft te Den Haag de algemeene vergadering ge
houden. Prof. Dr. C. G err et son sprak over „Na
tionalisme en Literatuur".
Tc Wageningen is overleden Prof. Dr. Ir.
Sohngen.
Blz. 10
Financieel Jaaroverzicht. Voor en tegen
de gouden standaard in 1934.
Economisch Jaaroverzicht. De interna
tionale verhoudingen in 1934.
TIJDELIJK
20 pCt. KORTING
OP ALLE PRIJZEN VAN CHEMISCH
REINICEN EN VERVEN
„Niets riskeeren, Palthe begeeren!"'
De „Orania" is niet meer te bergen
De vertegenwoordigers van L. Smit en
Co. s internationalen sleepdienst die te
Leixoes aanwezig zijn om de bergingsmo
gelijkheden van het s.s. „Orania" te bestu-
deeren, hebben bericht, dat het naar hun
meening niet mogelijk zal zijn het schip te
bergen en dat het, aangezien het den in
gang van de haven gedeeltelijk verspert,
zal moeten worden opgeruimd. De motor
sleepboot „Zwarte Zee" is weder van
Leixoes naar den Atlantischen Oceaan ver
trokken.
Sloep met visschers afgedreven
Woensdagmiddag om twee uur is het
s.s. Calypso van de K.N.S.M. in de ha
ven van IJmuiden aangekomen, met
aan boord vier Scheveningsche vis
schers, de gebroeders Verbaan en de
gebroeders Ballen, die Zaterdagmiddag,
toen ze in een sloop langs de kust aan
het visschen waren, door den sterken
Oostelijken wind zijn afgedreven en
door den stroom in de vaarroute zijn
terechtgekomen. Zij hebben daar niet
minder dan drie-en-een halve dag hul
peloos rondgedobberd, totdat zij Woens
dagmorgen door de Calypso werden op
gemerkt en aan boord genomen. De
mannen, die gedurende al die dagen
geen schip hadden ontmoet en groote
ontbering hadden geleden, waren over
gelukkig, toen zij werden ontdekt. Op
dat moment was het buitengewoon
heiig, zoodat zij van geluk mogen spre
ken, dat men hen heeft gezien. De
sloep hebben zij achtergelaten.
De bemanning van de Calypso was
van het afdrijven der sloep door middel
van de radio op de hoogte gesteld, zoo
dat men reeds op den uitkijk stond. De
sloep werd opgepikt ten Noorden van
Scheveningen. Bij aankomst te IJmuiden
waren de mannen weer geheel opge
knapt en zagen er frisch en mon
ter uit
