O
Bodemverschijnselen
Mest thans rijkelijk met Kali!
N.V. VEREENIGDE KALIMAATSCHAPPIJ
DIJKSTRA'KOEIENMEEL
TUIN- EN BLOEMZADEN
NS PRAATUURTJE
LAND- ra TUWROVW No, 968
WOENSDAG 18 DECEMBER 1834
BEWEZEN!!
Adverteeren in „LAND- EN
TUINBOUW" heeft succes
■ffiMMMnni
i
,Land- en Tuinbouw"
bereikt duizenden
boeren en tuinders
Fosforzuurvoorraad van den grond
n
In een tweede artikel in „de Melkveehou
der" van het eerste gaven we reeds het
een en ander weer wordt er op gewezen
hoe men de fosforzuur-voorraad van de bodem
die men aanbrengt met het geven van extra
hoeveelheden, hoeveelheden die de planten
niet voor één oogst opnemen, wel kon laten
aanspreken door liet weglaten van een fos-
forzuurbemesting, doch dat dit plegen van
roofbouw een uiterst riskante daad ls. Voor?
al met fosforzuur.
In de eerste plaats, omdat het op het oog
moeilijk te bepalen is of het weglaten van
fosforzuur schadelijke gevolgen voor den
oogst heeft, wat hoeveelheid aangaat; maar
voornamelijk ook wat kwaliteit aangaat.
Maar in de tweede plaats en dit is wel
een voorname factor omdat de schadelij
ke gevolgen van roofbouw plegen fos
forzuur zich plotseling wreken, wanneer
men het allerminst verwacht. Dat leert de
praktijk, de theorie kan het verschijnsel nog
niet wel voldoende verklaren, doch we moe
ten ons op de praktijk in de eerste plaats
instellen.
Door prof. ir. J. Elema werden in het be
gin van deze eeuw in Drente twee proef
velden aangelegd op gronden, die jarenlang
zwaar met slakkenmeel waren bemest, en
waarvan men dus kon venvachten, dat ze
een behoorlijken voorraad fosforzuur had
den gevormd. Bedoelde proefvelden werden
aangelegd om nu eens uit te maken, hoe
lang men nu verder zonder slakkenmeel zou
kunnen doen. Het bleek, dat in de eerste
vier proefjaren, 1906, 1907, 1908 en 1909 de
vermindering in opbrengst tengevolge van
het weglaten van slakkenmeel niet zoo'n
groote beteekenis had en gemiddeld niet
meer dan 5 a 6 pet. opbrengst verlaging gaf.
In 1909 was op een van de proefvelden de
vermindering in opbrengst zelfs kleiner dan
in 1906 en bij het andere was ze veel lager
dan een jaar te voren, alhoewel de roof
bouw in beide gevallen toch langer was toe
gepast.
Alles scheen er dus op te wijzen, dat het
spelletje van het niet meer toedienen van
slakkenmeel nog wel geruimen tijd zou
kunnen worden voortgezet. In 1910 echter
viel opeens op beide proefvelden de op
brengst ver terug en daalde- met 2.» k 30
pet. Ziedaar een volkomen onvoorziene
maar zeer gevoelige klap in de portemon-
naie van den boer. Ook in volgende jaren
bleek, dat het bodemkapitaal niet meer in
staat was voldoende fosforzuur te leveren.
De oogstdaling door het weglaten van slak
kenmeel werd steeds grooter. Wagner wist
wel, dat men zulke gevaren liep. Vandaar,
dat hij een grond alleen dan verzadigd
noemde, wanneer men het daarop min
stens vier jaar lang zonder een slakken-
meelbemesting kan stellen, maaren
dat is wel het voornaamste, dan liet hij de
slakkenmeel bemesting voortaan maar niet
heelemaal weg, maar gaf hij den grond ver
der alle jaren zooveel, als door het gewas
aan den grond was onttrokken.
Soortgelijke ervaringen had men een paar
Jaar terug op de proefvelden te De Beem-
StHet leek daar, dat het geven van S00 Kg.
slakkenmeel in 1930 en 1931, op grasland,
geen enkelen invloed had. Maar in 1933 ga
ven de perceelen waar geen slakkenmeel ge
geven werd, en waar de oogsten in 1930 en
1931 even groot waren als op het bemeste
perceel, plotseling een minder-opbrengst
van maar eventjes 27 pet.
Prof. Wagner had dus wel gelijk, toen hij
zijn bekende waarschuwing liet hooren:
„Roofbouw met fosforzuur is in
het algemeen een gevaarlijk
spel. Men kan daarbij worden ver
rast door tegenslagen, die zeer
duur te staan komen en di e men
thans niet kan 1 ij d e n".
Met bovenstaande feiten voor oogen kon
men een sterk verminderd gebruik van fos-
forzuur-meststoffen, zooals dat zich na 1930
inzette, niet anders dan met bezorgdheid
aanzien.
Want er is in de laatsie paar jaar wel wat
abnormaal veel bezuinigd. Dit blijkt uit de
cijfers van den invoer van slakkenmeel.
0\er die van superfosfaat kon men geen
goede cijfers verkrijgen. Maar het is vrij ze
ker, dal de bezuiniging op slakkenmeel wel
een goed beeld geeft van de algemeene be
zuiniging op fosforzuur.
Nu werd er voor oogst 1927 tot en met
1930 gemiddeld omstreeks 400.000 ton slak
kenmeel gebruikt. Voor oogst 1931 was dit
echter maar 281.000 ton. Voor oogst 1932
werd weer iets meer gebruikt, n.l. 327.000
ton, maar voor oogst 19:13 daalde het gebruik
zeer sterk, n.l. tot slechts 180.000 ton. Voor
oogst 1934 steeg gelukkig het gebruik weer
belangrijk en bereikte 213.000 ton, dus 35 pet
meer dan een jaar tevoren.
De Nederlandsche landbouwer was er, in
het algemeen gesproken, dus klaarblijke
lijk wel van overtuigd geworden, dat hij
al viel hem dat financieel niet zoo gemak
kelijk toch weer tot grooter gebruik
moest overgaan. De inmiddels getroffen
steunmaatregelen speelden daarbij uiteraard
een zeer groote rol.
Voor den oogst van het volgend jaar, voor
1935, zal er ongetwijfeld nog weer belang
rijk meer slakkenmeel worden gebruikt.
Dat laat zich nu al afleiden uit de groote be
langstelling. die 't heele jaar al voor Thomas
slakkenmeel bestaat. Die kan men vrij goed
afmeten naar de hoeveelheden Thoïrias-
slakkenraeel, welke in den loop van het
jaar hier werden ingevoerd.
Zoo werd in dit jaar van Januari tot en
met September meer dan tweemaal zooveel
slakkenmeel ingevoerd als in 1933.
Maar het schijnt, dat men in de grasland-
bedrijven, jammer genoeg, nog niet er ten
volle van doordrongen is, dat niet het minst
daar de fosforzuur een belangrijke vergroo
ting geeft van de netto-opbrengst. Daarom
zal nog een derde artikel volgen.
VOOR KAMER EN TUIN
Meerdere lezers en lezeressen vroegen me
weer meer geregeld dat de laatste maanden
't geval was. iets te willen schrijven voor de
particulieren, ook lezers van ons blad, ten
bate van hun kamerplanten en hun tuin.
Eerlijk gezegd, heb ik wel meermalen
eenige zelfbeschuldiging gevoeld, omdat ik
deze rubriek schandelijk verwaarloosde.
En tocji kreeg ik vele malen dankbetuigin
gen en metledeelineen. dat mijn raadgevin
gen en opmerkingen met succes opgevolgd
werden.
Aan wie de schuld voor mijn verzuim.
Natuurlijk aan de crisis, wie zou anders
de schuld van zoo iets kunnen krijgen. Die
krijgt toch overal de schuld van.
Maar laat ons dan weer eens trachten
deze crisis te ovenvinnen en op meer ge
regelde tijden, die niet al te ver uit elkaar
liggen, hopen we, vveer over „Kamer en
Tuin' onze gedachten ten beste te geven.
En van onze lezers en natuurlijk
lezeressen, kamer- en tuinplanten-minnen-
den vernemen we wel eens het resultaat
zoo noodig hun moeilijkheden. Als het
even kan lossen we deze laatste cp, zullen
er tenminste moeite voor doen.
Alzoo daar gaan we weer van wal1
SOG BOLLEN PLANTEN IN DE TUIN
Ja, da; kan nog.
Ik zelf zette nog tulpen in mijn tuin op
Zaterdag 1.1. En ook deze week zal het nog
wel gaan. Ook zette ik nog hyacinthen
ik twijfel er niet aan of ook deze zullen
het nog heel goed doen.
Als men ze zoo heel vroeg zet heeft men
gevaar dat ze vóór den winter te ver uit
groeien en van een eventueele vorst meer
lijden, dan als ze wat korter gebleven
Maar, natuurlijk, als de wintér vroeg in
gevallen was, had ik er naast gestaan. IU
wil dan ook niet de raad geven, wacht met
planten tot in December, ik wil alleen maai'
opmerken, dat het voor degenen, die het
nog niet deden, nog niet te laat is om hei
volgend voorjaar de mooie Hollaudsche bol
bloemen in den tuin op perken of in border
te hebben.
Voor Narcissen is het wel te laat evenals
voor crocusjes en ander klein goed.
Maar me" Txia's, Anemonen, Muscari's
(blauw e druifjes) kan het nog best lukken.
Met Ixia's moet men beslist niet te vroeg
zijn. Vroeg geplant, zouden ze bij deze zach
te herfst veel te veel ontwikkelin zijn geko
men.
BLOEMBOLLEN IN DEN KAMER
„Wij hebben nog crocusjes liggen" zei
me dezer dagen een jonge dame, „kunnen
we die nu nog in bloei krijgen in de ka
mer?" Ze zag me zoo smeekend aan, dal
als het niet had gekund, ik vast en stellig
mijn antwoord zóu zijn begonnen met: „Tot
mijn groot leedwezen" of iets dergelijks.
Maar gelukkig behoefde ik zoo niet te be
ginnen, en kon ik haar, bewonderaarster
van bloeiende erocussén als zc is, gerust
stellen. Ze zaï als het niet tegenloopt zich'
in den bloei harers bollen kunnen verlus
tigen.
Maar dan moeten ze niet in zand of in
aarde gezet worden. Dat wordt vaak een lij
den met het wortelen en dus met het tot
ontwikkeling komen.
Men moet als men zoo laat is de crocus
jes op grint zetten.
Op de bodem van een schaal of kom legt
men een laag goed schoon gemaakte grint,
plaatst hierou de bolletjes, vult daarna do
ruimten tusscben de bolletjes aan met grint
(ook heel goed schoon gewassc-henzóódat
de holletjes vast komen !e staan. Daarna
doet men water in de schaal, zoo veel dat
de bollen halverwege in het water staan.
Zet dit heele gevalletje in een donkere
kast, op een koele plaats. Controleer nu ge
regeld, dat er water genoeg is. want nooit,
geen oogenblik mogen de hollen droog
staan. Dat geeft vast mislukking. Als ilc
spruiten 7 a 8 c.M lang zijn, niet eerder,
komen ze in het licht. Men wake er voor
dat do planten in een droge omgeving staan
dus nooit in een verwarmde kamer. En men
moet veel sproeien. Wel vorstvrij, maar
overigens hoe koeler, hoe liever. Anders
komt er wel blad. doch geen bloem. Zon is
wel coed.
Geluk er meel
KAMERPLANTEN
Wij ontvingen een mapje „Kamerplan
ten", uitgave van de N.V. Amsterd&msclie
SupeiTosfaatfabrieken te Utrecht, samen
gesteld door den heer J. F. Ch. Dix. Sedert
de bekende „Asef" kamerplantenmest in
tablet vorm in den handel kwam. kwamen
vaak verzoeken om inlichtingen over
behandeling van kamerplanten. Daarom
werd dit mapje samengesteld, waarin zeer
fraai uitgevoerde afbeeldingen in de na
tuurlijke kleuren van 25 der meest voor
komende kamerplanten, naar aquarellen
van den kunstschilder Jan Boon. Aan de
achterzijde van iedere plaat is de kweek-
eri verzorgingswijze van de betreffende
plant afgdrukt
We gelooven, dat de AmsteTdamsche
Superfosfaatfabriek met deze uitgave zeer
nuttig werk doet. Wie tobt niet nu en dan
over vragen als: moet mijn mooie cyclamen
boven op de aarde water hebben of op het
schoteltje; mag mijn palm bfj de kachel
staan of niet; kan ik mijn geraniums in
den winter aan den bloei houden? Op al
deze en dergelijke vragen geef; deze hand
leiding antwoord op eenvoudige, bevatte
lijke wijze. De uitgevers hebben voorts den
mapvorm gekozen om het mogelijk te ma
ken, sommige der platen die men bijzonder
mooi vindt, in te lijsten. Den prijs van
juweeltje van kunstdruk heeft men bij
der laag gesteld: het is a f 1.25 in eiken
boek- en kunsthandel verkrijgbaar en
direct bij de uitgevers.
M ELKVOER
wetenschappelijk, speciaal voor
MELKVEE, samengesteld voer
Alle soorten KRACHT VOEDERS
uitsluitend eerste kwaliteit.
VERKRIJGBAAR bij:
M. VERHEUL'!
KRACHTVOEDERHANDEL N.V.
TELEFOON 56892 BOTTERDAM
Het oude beproefde adres voor alle ia Nederland gebruikte Kalizouten -
KAINIET 14% KALIZOUT 40% ZWAV. KALI 48%
KALIZOUT 20"/„ PATENTKALI. 26%
AMSTERDAM C. POSTBUS 147 HEERENGRACHT 342
Voor aankoop wende men zich tot Kunstmesthandelaren en Coöperaties.
Onze voorlichtingsdienst verstrekt omtrent aanwending
van Kalimeststoften alle gewenschte inlichtingen.
Prijscouranten
't Is weer de tijd, dat de zaadhandelaren
met hun prijscouranten komen. Reeds ont
vingen we cr eenige.
N.V. v.h. KON. ZAADHANDEL EN
KWEEKERIJEN A. WULSE, Zwijndrecht.
Deze noemen wij het eerst, omdat het een
j u b i 1 e u m-p rijscourant is. Deze zaak
bestaat n.l. thans zestig jaar, wat wel een
bewijs is, dat het een zeer solide zaak is.
want zaad betrekken is een zaak van ver
trouwen en door dat vertrouwen nooit te
beschamen kan men blijven bestaan. Dat
een zaak zoo lang bestaat en het praedicaat
Koninklijke mag voeren zegt voor afnemers
heel veel.
De in de prijscourant aangeboden zaden
zijn meest van eigen teelt en ouder toe
zicht van ervaren vakkundigen geteeld.
Nog een oude getrouwe is die van
TURKENBURGS ZAADHANDEL te BODE
GRAVEN, gevestigd in 1850, dus bijna tach
tig jaar oud. Zooals we dat gewend zijn
een keurige nrijscouranl met eeu fraaie om
slag waarop in natuurlijke kleuren gedruk
te Zinnia's.
Zaden voor moes- en voor bloementuin,
voor gazons en sportvelden, evenals een bui
tengewoon groot aantal tuinbouw-gereed-
schappcn vinden we hier aangeboden. Ook
de eigen, uilgaven: handboekje voor moes-
en bloementuin pn voor kamerplanten.
Als derde getrouwe ontvingen we die van
N.V. ZAADHANDEL v.h. GEBRS. VAN
NAMEN te DORDRECHT, kortweg en meer
bekend als Van Namens Zaden Dor
d r e c h t.
Deze prijscourant is gestoken - in een
mooie eenvoudige en daardoor opvallende
omslag met in de bovenhoek de nationale
kleuren en het suggereerend opschrift:
koopt ons Nederlandsch product.
Als de zaden zoo goed zijn als die van
Van Namen, volgt men natuurlijk die raad
steeds weer op.
Het mooie in deze prijscourant is, dat er
'n lijst in staat die voor de particulier van
veel belang over „Maandeliiksche werkzaam
heden in de groententuin". Verder een korte
aanwijzing voor het kweeken van bloemen,
een aanwijzing voor het gebruik van bloem
zaden welke of b.v. dienst kunnen doen voor
rotspartijen, muren, voor halfbesohauwde
plaatsen, om te klimmen, voor randen, enz.
En dan een bloemeukalender aangevende
den zaaitijd.
Ontvangen Geschriften
SPROEISCHEMA VOOR FRUIT
BOOM EN'. Uitgave van den Plan-
tenziekten-kundigen Dienst te Wa-
geningen. Prijs franco per post
10 cent.
Dat van dit zeer nuttig boekje nu reeds
een derde druk verscheen verheugt ons en
bewijst dat het door Fruittelers gewaardeerd
wordt. Kort, duidelijk zonder geleerde poes
pas behandelt het de noodzakelijke besproei
ing onzer fruitboom en, die van zooveel betee
kenis is voor een groote oogst van gaaf, eer
ste klas fruit Binnen een jaar gingen twee
drukken weg. Degene, die dit sproeischeina
nog niet aanschafte doet goed deze derde
druk die niet veel van de vorige verschilt,
te bestellen.
Marktoverzicht
Medegedeeld, door het Centraal Bureau
VOERARTIKELEN
Er valt weinig verandering van de voeder
ertikelenmarkt te vermelden. De Zuid-Ame-
rikaansche koetsen gingen tamelijk regel
matig op en neer. De kwaliteit van de La-
platamais is er volstrekt niet beter op ge
worden. De partijen in Rotterdam binnen
gekomen lieten weer heel wet te wenschen
over. Op de zomermaanden, afladingen van
don nieuwen oogst, wordt reeds een en
ander verhandeld.
Gerst bleef prijshoudend. Groote voorra
den zijn er van dit artikel niet en er is ook
niet veel afgeladen. Toch is er reeds de
druk van den nieuwen oogst, die binnen
kort tot aflading komt, eendgseins merk
baar. Rogge was oveneens vrijwel onver-
j anderd. In hinnenlandsche rogge gaat nog
I geregeld wat om. Ook de voertarwe van de
j regeeringspaitijen wordt regelmatig gekocht
1 Haver blijft een zeer klein artikel.
I Lijnkoeken bleven in de afgeloopen week
vrij vest gestemd, terwijl de prijzen iets zijn
Jopgeloopen. De vraag was echter zeer klein
j Inlandsohe cocoskoeken zeer schaarech aan-
j geboden; grondnotemkooken en soyaschroot
DOELMATIG VOEDEREN
HOOGERE MELKOPBRENGST
VAN HASSELT'S LANDBOUWKUNDIG
Noordeinde 128a, Tel. 114132, DEN HAAG
Geeft gratis adviezen voor geldbelegging.
Bezcrgt hypotheken voor den landbouw.
Verleent bemiddeling bij aan- en verkoop
van onroerende goederen.
Belast zich met *t beheer van land- en
boschbedrijvcn.
Voert administratie van landbouw
bedrijven.
Taxeert alle onroerende goederen van
land- en boschbouw.
N.V. v.h. KONINKLIJKE ZAADHANDEL EN KWEEKERIJEN
W A. WULFSE - ZWIJNDRECHT
OPGERICHT 1875
Is U reeds in het bezit van onze JUBILEUM-PRIJSCOURANT van
DIVERSE TUINB0UW-ARTIKELEN. BLOEM- en GROENTE-
PLANTEN. RIET- en STR00MATTEN. enz., enz.
ZOO NIET, geef ons dan even Uw NAAM en ADRES
Het allerbeste resultaat bereikt U
steeds met WULFSE's ZAAD
onveranderd.
MESTSTOFFEN
Stikstofmststoffcn. De belang-
j stelling voor den aankoop van stikstof
neemt toe. Omtrent het markt verlfciop 13
nog weinig te zoggen. Zooals we reeds zei
den, is er nog zeer weinig gekocht door da
eoret olvandskooperszoodat de tot lieden
geconstateerde rustige marktontwikkeling
alleszins logisch leek. Nu vernomen we de
laatste dagen weer van lagere aanbiedin
gen, hetgeen er op wijst, dal van het vorige
seizoen neg partijen zijn overgehouden*
Deze zouden echter duurder móeten uit
komen als gevolg van een jaar opslag en
renteverlies, maai* dg houders willen er
blijkbaar toch maar liever spoedig af. Het
betrof hier vooral zwavelzure ammoniak,
Thomasmeel. De navolgende statis-
tiekcijfers zijn thans bekend:
November 1934: 32.800 tooi April/NovemibeC
193-i: 185.400 ton
November 1933: 21.500 ion Api'il/Novembefl
1933 95.200 ton
Rekenen wij het verbruik tengevolge der
lage prijzen iets hooger dan wij onlange
schatten op 325.000 ton en rekenen wij daar
de voorraad op 1 April 1934 af, dan moet
er 300.000 ton ingevoerd worden. Zooals we
boven zagen, was er op 1 December 185.000
ton binnengekomen, zoodat er in de maan
den December '34/ Maart 35 nog 115.000 ton
moet binnenkomen om de behoefte te dek
ken. De markt bleef ook in de afgeloopenl
week flauw. Slechts enkele zaken kwamen
er tot stand. Trouwens het is voor de kee
pers ook niet prettig als dc markt voort
durend verder daalt als men gekocht heeft.
Dat de fabrieken dus geen voldoende koo
pei's vinden is volkomen begrijpelijk. Da
Nederlandsche markt is natuurlijk ver
stoord door het zich met groote hoeveel
heden op rh Nederlandsche markt werpen;
door Frankrijk en Luxemburg., Daarvoor i.i
onze markt met een opnamevemogen van!
totaal 300.000 ton, veel te klein.
Superfosfaat. De markt is kalan. Etf
is nog steeds niet veel kooplust bij de ver-
bruikers te ontdokken. Enkele op zichzelf
staande posten werden afgesloten.
't Loopt mis met den praatjesmaker, hoor
de ik dezer dagen zeggen. Hij wordt zoo
zwaar op de hand. t Lijken wel zwaarwich
tige betoogen en welgedocumenteercle rede
voeringen inplaats van losse babbels.
Die zoo sorekèn hebben geen ongelijk. Ze
zijn wat zwaarwichtig en gedocumenteerd
zijn ze ook. Z» mogen dan al eens met een
goedkoope aardigheid komen aandragen
over het „verkoopea van praatjes", de mees-
ten, die het aangaat weten heel goed, dat
„praatjes raak kunnen iijn", zooals ik ook
meermalen hoorde opmerken.
Nu is het uw onderdanige dienaar tamelijk
onverschillig, hoe ze zijn praatuurtje kwali-
ficeeren. Als hij zelf maar weet, wat hij zegt
Ik had verwacht, dat er heel wat brieven
zouden komen over mijn opmerking omtrent
de kosten van het levensonderhoud. En die
waren, al schreef ik het er niet bij, wel ge
documenteerd, want ik had ze, met hulp van
een ander, ontleend aan de officieele cijfers
van het Bureau voor de Statistiek der ge
meente Amsterdam, doch daarbij beging ik
een fout in commissie.
En w eet ge hoeveel brieven ik kreeg?
Precies twee(Feitelijk drie, doch één
was ongeteekend en ging dus ongelezen de
prullemand in). De eene brief beantwoordde
ik reeds met een naschrift, onder het inge
zonden si uk. Op de tweede brief kan ik ant
woorden: de slotopmerking is zeer adrem:
de kleinhandelprijzen.loopen zeer uiteen in
verschillende plaatsen van ons land.
Mijn vrouw geeft nu 17 cent voor melk-
brood. Verleden week nog 16 cent. Maar in
Rotterdam zag ik gister staan: meikbrood
34 cent.
Tot mijn spijt heeft een schrijffout mij par
ten gespeeld, wat de tijd van vergelijking
aangaat doordat eenige kolommen dooreen
gehaspeld zijn. De slotsom verandert echte/
KOSTEN VAN LEVENSONDERHOUD
die wij gaven in vergelijking met voorheen
waren op basis vóór den oorlog. 140.1 en
(voor meergegoedeu) 134.5, zooals we ook
schreven. Dc kleinhandelprijzen, die we ga
ven, waren niet vergeleken met vóór den ooi-
log, doch met kort daarna, al. op basis 1921-
1923, waaruit bleek, dat de prijzen bij toen
vergeleken beduidend 30, 40, 50, ja zelfs 60
cent en meer tcruggeloopen zijn. De kos
ten van levensonderhoud, vergeleken met
denzelfden tijd, in dit geval 1923'24, ston
den in September 1.1. op 79.3 voor arbeiders
gezinnen en 76.2 voor meergegoeden. Daar
alle cijfers, die we verleden week voor brood,
kaas, boter, eieren, vleesch en vet gaven
hier nog min of meer beneden liggen blijft
de slotsom, dat de prijzen der producten uit
den landbouw afkomstig de kosten van liet
levensonderhoud niet opdrijven, zooals be
weerd wordt
We bebben hiermede, hoop ik, een piepen
de wagen gesmeerd. En vermoeden dat deze
cijfers mei die uit het huishoudboekje van
de schrijfster van het ingezonden stuk van
Maandag 1.1. beter zullen kloppen, dan ze
deden.
Hoewel het een feit is, dat de prijzen in
verschillende plaatsen zeer uiteen kunnen
loopen, zooals de tweede briefschrijver ons
opmerkte.
Ik vermoed dat de
die in Duitschland op de menechheid los
gelaten worden, ook heel wat zullen op
merken.
Ge weet het misschien dat ze in Duitsch
land alles doen om de bodemprestatie zóó
op te voeren, dat het land zich zelf kan
voeden. Maar ge weet vast niet alles van
de middelen, die ze daartoe aanwenden.
Thans wordt een groote actie op touw
gezet ter voorlichting van de plattelands-
en boerenbevolking. In cie komende winter
maanden zal een heirleger nat ionaal-socia
listische redenaars de provincies instroo-
men en in redevoeringen hun toehoorders
trachten te overtuigen van de noodzakelijk
lieid en het voordeel van de agrarische
politiek der regeering. In circa 60.000 stad
jes en dorpen zullen gedurende de winter
maanden ongeveer ze ven verge deringen
worden gehouden. Voor deze 420.000 verga
deringen zijn 840.000 woordvoerders ter be
schikking gesteld.
I11 de dorpen zullen voorts reclameborden
worden opgericht, beschilderd met ernstig»
en humoristische spreuken, welke wijzen
op de beteekenis eener verhooging van
Duitschlands agrarische productie. Veer
tien verschillende brochures, elk met een
oplaag van een half millioen, in totaal (Kis
zeven millioen exemplaren, zullen over hef
platteland worden verdeeld.
Daar zullen dus heel wat woorden ver
handeld worden. Want. ze kunnen daar re
deneeren. Moet ge ze maar eens door de
radio hooren. Ik heb ook heel wat gespro
ken op vergaderingen van boeren, enkele
jaren terug, en doe her nog graag, maar
voor die Duifsohe redevoerden? ga ik opz'.i.
Die schreeuwen je totaal van de sokken.
Toch liggen we niet zoo gauw hoor! Ons
beweren, dat
zou zijn, ondanks de verklaring van den
regeenngs commissaris dat deze afslachting
in overleg met de organisaties was tot
stand gekomen, blijkt meer en meer waar
heid te bevatten. Zoo lezen we nu in het
verslag van de algemeene vergadering van
den (R. Kath.) Land- en Tuinbouw bond, 12
Dec. te Haarlem gehouden, darde voorzit
ter in zijn openingsrede zei de dat door hem
de geheele afslachting en beperkingsmet/ho-,
de ten zeerste onsympathiek geacht werd.
Het is niet vermetel, wanneer ik hier durf
constateeren, zei sprdat de geheele vee-
inkrimping en fokbeperking door de boeren
en speciaal cie fokkers in haar huldigen
vorm wordt veroordeeld. Verschillende boe
ren zijn er, die deze gelegenheid aangrijpen
om voor een tamelijk prijsje hun minder
waardig vee op te ruimen; de minst reu-
da beien worden immens uitgezocht en een
blik op datgene, hetwelk ter overname
wordt aangeboden, bewijst dat well
Handel en industrie en een leger van
ambtenaren en tu6sohenpersonen verdienen
er een boterham aan, Ijet brengt bedrijvig
heid mee zoo'n afslachting!
Alleen vindt spr. het bedenkelijk, dat be
treffende onzen boter- en zuivelexpoi't met
geen enkel woord ook maar gerept werd
van het groote vraagstuk der beperkingen
van de margarine-productie. Alle mogelijke
waarschuwingen aan de boeren tot beper
king. dooh de margarinetrust durft men
blijkbaar niet aan, daarover zwijgt men in
alle talen.
Overal komen in zoo'n crisistijd de go-
breken voor den dog.
Zoo ook van
DE TARWECULTUUR IN AUSTRALIË
DIE GRONDIG GEWIJZIGD DIENT
TE WOREN,
iverd
alle
re uitwasem
Als alles, zoo schrijft, een deskundige, goeci
geregeld was van h« begin af, dan zouden
de boeren de harde tijden van nu goed heb
ben „kunnen doorworstelen.
Toen de tarw©prijzen enkele jaren terug
zeer loonend waren, was het roep woord'
„verbouw meer tarwe!"' en de op verkoop
van hun kroonlanden bedachte gouverne
menten hielpen hard mee, gesteund door
een steeds op sensatie bedachte pers, zoo
dat bezitters van braak liggende gronden
Ceres gingen aanbidden en zij, die toen ka-
jiitaal bezaten, veel te hooge prijzen voor
land neertelden, dat voor de tarivecultuur
soms totaal waardeloos was, trustees geree-
delijk zware hypotheken verleenden en ban
ken gewillig geld voor het beoogde doel ter
beschikking stelden. Aldus is het verklaar
baar, dat de tarweboeren, gedeeltelijk door
eigen schuld, gedeeltelijk door misleiding,
zelfs van boven af, gedeeltelijk door gemis
aan He meest elementaire kennis van den
landbouw, al mopperend rondwandelen met
een schuldenlast van 130 millioen pond
sterling.
Zoo'n houding om maar land kwijt tc
raken is handel, en zou als het goed ge
loopen was geprezen worden, nu het mis
loopt wordt het gelaakt.
soms wel ten onrechte, doch ook wel eens
terecht. Zoo gaat het in c'en paardenhandel
niet steeds even recht toe zegt men wel
eens. Hierover les ik de volgende anecdote
Een Armeniër en een Tartaar handelen
over den prijs van een paard van goed uiter
lijk maar kreupel. Na leng loven cn bieden
besluit de Tartaar om hei paard te koopen
voor vijftig roebel, en leidt hij het weg.
Een Rus, die den verkoop had meege
maakt, zegt tot den Tartaar: „Jij bent ook
beetgenomen, het paard is kreupel."
„Dat weet ik wel", antwoordt de Tartaar
ik heb "t zelf een spijker m z'n poot gesla
gen 0111 z'n waarde te drukken"
Toen ging d° Rus naar den Armeniër pn
vertelde de truc. „Dat wist ik wel," ant
woordde de Armeniër, „maar het paard
was werkelijk kreupel."
Een oogqnblik later vertelde de Rus dc
geschiedenis weer aan den Tartaar. „Hoe
kunnen er zulke schurken op den aardbo
dom bestaan!" riep hij kwaad. „En ik had
al spijt, dat ck den vent betaald heb mei
een valech muntbiljet."
Nu moet men natuurlijk na zoo'n mop
niet zeggen: zóo zijn de handelaren. Hoog
stens kan men zeggen: zulke handelaren
zijn er. Maar men generaliseert zoo licht,
of trekt valsche conclusies. Zooals b.v. d»
schrijver, die in ernst als een grief tegen
do vereenvoudigde spelding aanvoerde, 'dut
toen de bolsjewisten in Rusland do baas
werden, ze dadelijk de spelling vereenvou
digden, waaruit bleek, volgens sohr., dat
spellingvereenvoudiging bolsjewistisch is.
Op dezelfde wijze kan men beweren, dat
b >demverbetering bolsjewistisch is,
daar begonnen ze ook dadelijk mee.
't Is maar hoe men dc sluitrede maakt*
Van sluitreden gesproken, uit de proe
ven welke genomen zijn met
TEWERKSTELLING VAN ARBEIDERS
IN DEN TUINBOUW MET STEUN
VAN RIJK EN GEMEENTEN
zijn verschillende sluitredenen getrokken.
Zoo zijn de resultaten in Zeeland minder
gunstig, die in Noord-Holland onverdeeld
runstig te noemen.
Waf deze laatste proef betreft, schrijft de
1 iiiaderü:
Inderdaad mag de proef, in Noord-Hol
land genonwn, volkomen geslaagd herten
en voor alle partijen bevredigend worden
genoemd, liet loon der arbeiders was het'v
dan bij de werkverschaffing in de Wicrin-
genneerpo'lder of in de Duinen. Nu konden
de menschen bij huis blijven en werken ,11
hun gewoon beroep. En vele tuindere heb
ben nu werk door volwaardige, vakkundig©
krachten kunnen doen verrichten, dat an
dere achterwege zou zijn geble\en. E11 ten
slotte is deze wijze vau sleunverleening tn
voor het Rijk én voor d° gemeenten le pra-
fereeren. waar zij minder offers v«~a*t.
Derhalve mag op cnntinneering van bo
sten
worde:
red r<
Een eerste veroischte is. goede curnroie en
daarnaast medewerking van de werkgevers
Daaraan heeft het in Noord-Holland nieti
ntbroken.
Tot de volgende week.
PRAATJESMAKER
