Een
goede gewoonte getrouw
Gemeenteraad van Leiden
i
DINSDAG 18 DECEMBER 1934
TWEEDE BLAD PAG. 6
Is de heer Vriend de juiste man op de juiste plaats?
De salarissen der wethouders op f 3.000.vastgesteld
Wanneer wordt het Levendaal gedempt? Een
geheime zitting Bezuinigingen op het onderwijs.
Vijf ontslagen, maar zonder schade voor de betrokke
nen Gas- en electriciteitsprijsverlaging De ge
meente als de groote proletariër
Voorzitter de Burgemeester, Mr. A. v. d.
Sande Bakhuyzen.
Afwezig zijn met kennisgeving mevr. De
Cler de Bruyn en de heer Meijnen.
Ingekomen is een interpellatie-aanvrage
van den heer Wilmer. die de volgende vra
gen wenscht te stellen:
1. Zijn B. en W. van oordeel, dat zoo spoe
dig mogelijk wordt overgegaan tot uitvoe
ring van de openbare werken, waartoe door
den Raad is besloten?
2. Kunnen B. en W. mededeelen, wanneer
zal worden begonnen met de demping van
het Levendaal?
De interpellatie wordt toegestaan aan het
eind van dc agenda.
De punten 1, 2, 3, 5 en 6 worden tegelij
kertijd aan de orde gesteld.
1. Benoeming van 5 leden cler Commissie,
bedoeld in art. 2, le lid, sub 3 der verorde
ning, houdende Reglement \oor de Com-
missiën van Advies betreffende de arheids-
cn dienstvoorwaarden van het personeel in
dienst van de gemeente Leiden (vacatures:
de heeren F. Eikerbout, J. Wilbrink, Y. Kui
pers, Th. M. W. Bergers on R. van Kecke).
2. Benoeming van 5 plaatsvervangende le
den dier Commissie (vacatures: de heeren
Mr C. Beekenkamp, J. A. van der Reijden,
J. J. Vallentgoed. C J. van Tol en J M.
Vos).
S. Benoeming van twee leden van de Ge
meentelijke Commissie voor Maatschappe
lijk Hulpbetoon.
5. Benoeming van een hoofd der o.l-
school op het Schuttersveld.
6. Voorstel:
a. tot instelling van de functie van Ge
meentelijk Inspecteur van het Onderwijs:
b. tot benoeming als zoodanig van den
lieer H. A. Vriend. Referendaris. Chef dei
afd. Onderwijs der Gemeentesecretarie.
De heer Coster (ik.) heeft geen bezwaar
tegen deze benoeming, als er in de toe
komst maar geen gratificaties aan worden
verbonden.
De heer Vos (v.d.) wijst er op dat er
verschillende bezwaren tegen dit voorstel
zijn gerezen in de Commissie van Onderw ijs.
De wethouder heeft deze bezwaren echter
weggepraat. Daarna is de commissie una
niem met het voorstel meegegaan.
De heer Wilbrink (c.h.) heeft ernstige
bezwaren tegen dit voorstel. Als een inspec
teur noodig was geweest, had deze al eeni-
ge jaren eerder moeten worden benoemd
Men stelt voor iemand, die wat het interne
schoolleven betreft, geen ervaring heeft, ter
wijl de taak van een gemeentelijk inspec
teur toch juist op dat terrein ligt. Hij
moge een voortreffelijk ambtenaar zijn en
op administratief gebied groot gezag heb
ben, maar wat het eigenlijk onderwijs be
treft kan hij niet met kennis van zaken op
treden. Met dit voorstel zijn we niet op de
goede weg. Spr. verwacht er groote moei
lijkheden en strubbelingen van in de toe
komst.
De heer Bosman (lib.) heeft evenzeer
bedenkingen tegen het voorstel. Het zou
beter geweest zijn iemand voor te dragen
uit onderwijski-ingen. 't Lijkt Spr. bovendien
dat het iets voor heeft dat de wethouder een
persoonlijk contact houdt niet de onderwijs
krachten en Spr. vreest dat dit persoonlijk
contact door de benoeming van don inspec
teur verloren zal gaan. Spr. vreest bovendien
dat binnenkort weer een nieuwe betrekking
en een nieuw salaris uit dit voorstel zal ont
staan.
De heer K o 01 e (s.d.) vraagt of de be
voegdheid van den inspecteur zich ook zal
uitstrekken tot het lesrooster.
De heer Van Weizen (comm.) vreest
ook moeilijkheden als dit voorstel wordt
aangenomen.
De heer V a n E s (a.r.) heeft zich over
dit voorstel verwonderd. Spr. acht den heer
Vriend zeer hoog als ambtenaar, maar
vreest dat hij als inspecteur niet de juiste
man op de juiste plaats zal zijn. Spr. be
grijpt ook niet waarom deze functie noo<jjg
is. Tenzij de wethouder doorslaande argu
menten heeft, kan Spr. niet met het voorstel
meegaan.
De heer Groeneveld (s.d.) heeft aan
vankelijk ook al de hier genoemde bezwaren
gevoeld, maar hij is er van terug gekomen.
Een der voordeden noemt spr. dat de Rijks
inspecteur van het L. O. niet langer alleen
invloed heeft op de onderwijszaken.
Wethouder Tepe begrijpt niet, dat dit
voorstel niet met enthousiasme is aanvaard.
Het wil spr. voorkomen, dat het onwensche-
lijk is dat de raad beslist over het a! of niet
benoemen van een inspecteur van het onder
wijs, terwijl B. en W. voor het toezicht van
het onderwijs de verantwoording dragen.
Hoe dit zij: B. en W. hebben reeds eenige
jaren de behoefte gevoeld aan de functie van
een gemeentelijk inspecteur van het onder
wijs. Juist in de laatste jaren is het noodig
dat het contact tusschen B. en W. en het
onderwijs weer intensief wordt. Het college
acht het toezicht vvenschelijk en wanneer
de Raad daarmede niet accoord gaat zal
spr. daarin een zeker vertrouwen zien je
gens het college van B. en W. Wat precies
de taak van den Gem. Inspecteur zal zijn
zal spr. alleen met algemeeno termen kun
nen uiteenzetten. Twee paar oogen zien
meer dan één. Het is gewenscht dat de za
ken door tweeërlei paar oogen worden ge
zien. Het naleven van de verordeningen
dient nagegaan te worden. Wat kan men er
mee verliezen wanneer men naast den Rijks
inspecteur een gemeentelijke inspecteur aan
stelt? Het is noodin dat er iemand bekleed
wordt met gezag, opdat hij met prestige kan
optreden om den gang van het onderwijs te
controleeren. De t:hef van de afdeeling On
derwijs was tot voor eenigen tijd zeer bezet.
Door een personeels-mutatie heeft hij thans
de handen weer wat vrij gekregen en daar
om stellen B. en W. voor hem als Gem. in
specteur aan te stellen. Hij is daarvoor zeer
geeigend. Daarvoor behoeft men geen onder-
vvijsspecialiteit te zijn. Om een voorbeeld te
noemen: als er een oproep was geplaatst om
sollicitanten (pro deo) voor deze betrekking
en de heer Wilbrink had gesolliciteerd dan
zou hij hij den wethouder een goede kans
hebben (gelach) wegens zijn gezond inzicht
cn verstand, zooals straks bij de stemming
wel zal blijken (gelach).
De heer Wilbrink is niet overtuigd.
Spr. houdt zijn bezwaren vol en acht het
noodzakelijk, dat de inspecteur deskundige
is. Als hij fouten aanwijst moet hij ook kun
nen zeggen, waardoor deze fouten zijn ont
staan. Spr. gelooft ook niet dat dit voor
stel op den duur geen financieele gevolgen
zal hebben.
Dc heer v. E s acht het gelukkig, dat de
Raad nog zeggenschap heeft over een der
gelijke benoeming. De argumenten van don
wethouder vindt Spr. zwak. Spr. vraagt of
het toezicht van den inspecteur ook gaat
over het bijzonder lager onderwijs. Is er al
een instructie voor den inspecteur?
Wethouder Tepe wijst er nog op, dat
het voorstel speciaal betrekking heeft op
het 0. 1. onderwijs. De inspecteur heeft ech
ter ook toezicht op de bijzondere scholen.
Een instructie is nog niet gemaakt.
Het voorstel van B. en W. werd daarna
aangenomen met 21 tegen 8 stommen. Te
gen stemden de heeren Beekenkamp, v. d.
Reyden, v. Eecke, v. Rosmalen, Bosman, v.
Es en Eikerbout.
Wat betreft punt 1 en 2 worden de aftre
denden benoemd. Wat betreft punt 3 wor
den benoemd Jhr. C. C. Röell en H. P.
Veldhuyzen, als hoofd der o. 1. school Schut
tersveld de heer J. v. d. Wall? en gem.
inspecteur voor het onderwijs dc heer A.
H. Vriend.
12. Voorstel tot het verleenen van mede
werking aan het bestuur van de Vereen,
voor Chr. Onderwijs, tot de aanschaffing
van leermiddelen ten behoeve van zijn school
voor u.l.o. aan het Noordeinde No. 3 en tot
vaststelling van den desbetreffenden begroo
tingsstaat.
De heer Vos had gaarne meer preciese
Inlichtingen gehad en dringt daar voor het
vervolg op aan.
Het voorstel wordt daarna aangenomen.
Hamerpunten
De volgende punten ^aan zonder meer
onder den hamer door.
7. Praeadvies op het verzoek van Mcj. J.
C. Aalbersbcrg om ontslag uit haar betrek
king van onderwijzeres aan de o.l.school
aan den Zuidsingel B.
8. Voorstel tot verhuring van een gedeel
te van het perceel kad. bekend Gemeente
Leiden. Sectie N Na 173, gelegen in den
Stadspolder. aa«n de Vereeniglng tot aanleg
en onderhoud van Volkstuinen „Ons Genoe
gen".
9. Voorstel tot overneming in eigendom
en onderhoud bij de gemeente van verschil
lende strookjes voor straat bestemden
grond.
10. Voorstel tot verkoop aan H. C. de
Jong q.q. van een strookje grond, gelegen
aan de Heemskerkstraat, kad. bekend ge
meente Leiden, Sectie N No. 897 (ged.).
11. Voorstel tot wijziging van de verorde
ning, houdende reglement voor de Gem.
Hulpbank (Gem. Bank van Leening en
Geldschietbank) te Leiden
14. Voorstel tot vaststelling:
a. van de vergoeding, bedoeld in art. 101,
lid 1 tot en met 7, van de L.O.wet 1920.
over het jaar 1932 aan de besturen van ver
schillende bijzondere scholen;
b van het alsnog, krachtens het achtste
lid van het sub a. genoemde wetsartikel uit
te keeren bedrag over de jaren 1930, 1931
en 1932 aan het bestuur van de bijz. school
aan den Heerensingel (M.);
c. van het, krachtens het achtste lid van
het sub a. genoemde wetsartikel, door de
besturen van een tweetal bijzondere scho
len over dc jaren 1930, 1931 en 1932 in de
gemeentekas te storten bedrag;
d. van de vergoeding wegens salarieering
van vakonderwijzers, bedoeld in het negen
de lid \an het sub a. genoemd wetsartikel,
over het jaar 1932, aan de besturen van ver
schillende bijzondere scholen.
15. Voorstel tot vaststelling van de bij
drage in de kosten van het bijzonder ver
volgonderwijs, bedoeld in art. 102 der L.O.
wet 1920, over het jaar 1931, voor de ver
volgcursussen in verschillende bijz. scholen.
17. Voorstel:
a. tot vaststelling van een nieuwe veror
dening, bepalende de wijze van afkondi
ging van de plaatselijke verordeningen, ten
aanzien waan an afkondiging is voorge
schreven;
b. om te besluiten, dat de wijze -van af
kondiging van de sub a. bedoelde verorde
ningen, zal gelden als de gebruikelijke wij
ze van afkondiging.
18. Voorstel tot wijziging \an de verorde
ning, regelende de heffing van weegloonen
en plaatsgelden aan de Gemeentewang en
van weegloonen aan de vette Varkcnsmarkt
te Leiden.
19. Voorstel:
a. tot het van het Hoogheemraadschap
van Rijnland in eigendom, beheer en onder
houd bij de gemeente overnemen van de
Roomburgerbrug met sluis;
b. tot het kosteloos van de N. V. Textiel
fabrieken Gebr. van Wijk en Co. in eigen
dom bij de gemeente overnemen van stroo-
ken grond en water gelegen aan den Hoo-
gen Rijndijk, kad. bekend gemeente Leiden,
Sectie M No. 986 (ged.);
c. tot verbetering en verbreeding van de
Roomburgerbrug en van het daaraan wes
telijk aansluitend gedeelte van den Iloogen
Rijndijk;
d. tot vaststelling van de desbetxeffende
begrootingsregeling.
Over een electrische vloerwrijver
13. Voorstel tot vaststelling:
a. van de vergoeding, bedoeld in art. 101,
lid 1 tot en met 7, van L.O. wet 1920, over
het jaar 1931 aan de besturen van velschil
lende bijzondere scholen;
b. van het alsnog, krachtens het achtste
lid van het sub a. genoemd wetsartikel uit
te keeren bedrag over de jaren 1929, 1930
en 1931 aan de besturen van verschillende
bijzondere scholen:
c van de vergoeding wegens salarieering
van vakonderwijzers, bedoeld in het negen
de lid van het sub a. genoemde wetsartikel
over het jaar 1931, aan de besturen van
verschillende bijzondere scholen.
Dc heer Vos (v.d.) hpeft alles wat hier
mee in verband staat uitvoerig bestudeerd.
Alles heeft, hij in keurige orde bevonden.
Alleen heeft hem onaangenaam getroffen
in dezen tijd van bezuiniging de aanschaf
fing van een electrische vloerwrijver.
De heer Mand er s (r.k.) meent dat met
dc aanschaffing van dezen vloerwrijver wel
bezuiniging kan hebben voorgezeten
Wethouder Tepe beaamt dit. Er was bier
werkelijk sprake van bezuiniging.
Het voorstel wordt aangenomen.
16. Voorstel tot vaststelling:
a. van de bijdrage in de kosten van liet
bijzonder vervolgonderwijs, bedoeld ln art.
102 der L.O.wet 1920, over liet jaar 1932,
voor de vervolgcursussen in verschillende
bijzondere scholen:
b. van het alsnog, krachtens het sub o.
genoemde wetsartikel, aan bijdrage uit te
koeren bedrag over het jaar 1932 voor dc
vervolgcursussen in verschillende bijzonde
re scholen.
Wethouder G 0 s 1 i n g a merkt op dat uit
dit voorstel wel blijkt dat. de besturen der
bijz. scholen alle zuinigheid betrachten.
20. Voorstel in zake nadere vaststelling
van de jaarwedden van den Burgemeester,
den Secretaris cn den Ontvanger.
De lieer Van Eek (s.d.) zegt dat de
s.d.a.p. tegenstander blijft van een algemee-
ne salarisverlaging. Er hebben echter groo
te salarisherzieningen plaats gehad in den
loop der jaren. De inkomsten zijn ontzag
lijk gedaald. Onder deze omstandigheden
mag niet gehandhaafd worden een hooge be
zoldiging \an bepaalde ambtenaren. Daar
om zal de s.d.-fractie stemmen vóór dit
voorstel.
De heer Manders (r.k.) wil gememo
reerd hebben, dat het salaris van den Gein.
secretaris aan den lagen kant is.
Het voorstel wordt aangenomen.
21. Voorstel in zake nadere vaststelling
van do jaarwedde van de Wethouders.
Do heer Van Eek (s.d.) is van meening
dat de wethouders te laag bezoldigd worden.
Feitelijk kan de weihouder geen andere dan
zijn wethoudersfunctie waarnemen. In Dor
drecht ontvangen dc wethouders f 5000, in
Delft en Schiedam ook reeds f 3000. Men
kan alleen van de wethouders den hcolcn
persoon vragen als men ze behoorlijk bezol
digt. Spr. dient liet voorstel in om het sa
laris op f 3000 te handhaven cn dus dc tij
delijke korting te schrappen.
De heer W i 1 b r i n k kan wel onderschrij
ven wat do heer Van Eek heeft gezegd. De
vraag is alleen of het psychologisch juist is
het wethouderssalaris nu weer eenigszins
te verhoogen.
De heer Wilmer kan ook het voorst eb
Van F.ck steunen, maar vindt ook het tijd
stip niet zoo zeer geschikt.
Do Voorzitter wijst er ook op dat de
wethouderssalarissen te laag zijn. Dc wethoii
ders hebben echter te kennen gegeven er de
voorkeur aan te geven in de alsemeene sa
lariskorting te deelcn. Spr. moet dit stand
punt verdedigen, maar zal persoonlijk het
aannemen van het voorstel-Van Eek aller
minst betreuren.
De heer Wilmer vindt dat de V<
zit ter het niet gemakkelijker heeft gemaakt.
De heer Bosman is tegen het voorat el-
Van Eek. Dit is onpractiscli. Ged. Staten
zullen er ook wel niet mee accoord gaan.
Hiermee wil Spr. intusschcn allerminst zeg
gen dat het salaris to hoog is. Integendeel.
Het voorstel-Van Eek wordt aangenomen
mot 25 tegen 4 stemmen. Tegen stemden de
heeren Elkorhout. v. Tol. Bosman en v.
Aan de orde wordt gesteld de interpella-
tie-Wilmer over het tijdstip van het uitvoe
ren van ojienbare werken. De lieer VV i -I
nier (r.k.) vraagt;
Zijn B. en W. er van overtuigd, dat dia
werken, waartoe de Raad heeft besloten, met
de grootst mogelijke spoed worden uitge
voerd?
Wordt de grootst mogelijke spoed be
tracht met name met de demping van
Levendaal?
Wethouder Splinter antwoordt op de
eerste vraag bevestigend. Het tijdstip van de
Uitvoering van het dempen van het Leven
daal vyacht op dc goedkeuring van de baat
belasting. Het beshut zelf is ook eerst zeer
onlangs goedgekeurd.
De heer Wilmer zegt dat het antwoord
hem niet bevredigd heeft. Reeds van te
ren stond vast dat de demping van liet Le
vendaal zou worden goedgekeurd. Direct na
het aannemen van het raadsbesluit had met
de voorbereidende werken kunnen worden
begonnen, terwijl direct na de goedkeuring
de aanbesteding had kunnen worden ge
houden. Als er vandaag werk kan worden
verschaft mag men daar geen dag mee
wachten. Veronderstel dat de baatbelasting
niet werd goedgekeurd, dan gaat toch de
demping van het Levendaal nog wel door.
Wethouder Gosli-rjga: Nee, nee, dan
moot er eerst weer een raadsbesluit zijn.
Wethouder Splinter wijst er op, dat
B. eu W. moeten weten op welke wijze zij
een werk kunnen financieren. Eerder kun
nen zij daaraan niet beginnen. De Raad
heeft zelf de wijze van financiering vastge
steld. B. en W. kunnen maar niet op goed
geluk aan 't wenk beginnen zonder dat men
daarover hoogere goedkeuring heeft.
De heer S c h 11 e r (s.d.) denkt dat nog
meer achter de vertraging zit. Er schijnen
moeilijkheden te zijn met Rijnland.
De heer Van Stralen (s.d.) zegt dat B.
en W. ta veel afwachten. B. en W. hadden
den Raad op de hoogte moeten stellen van
den gang van zaken.
I)e heer Eikerbout zegt dat wat be
treft de Utrechtsohe brug men de grootst
mogelijke spoed had kunnen betrachten.
De heer Wilbrink is van meening, dat
de financiering natuurlijk vast moet staan
Maar staat b.v. het aanleggen van de Oegst-
geesterlaan ln verband met de demping
van het Lcvendaal?
Wethouder Splinter; Het is één groot
werkverschaffingsobject.
De heer Wilhrj 11 k: Dat is dan niet de
meest verstandige wijze van werken.
Wethouder R 0 m ij n zegt dat de demping
van het Levendaal en de andere werken
waartoe tegelijk besloten werd, als één
voorstel moet worden behandeld, omdat de
Regeering dc demping van het Levendaal
niet als afzonderlijk werkverschaffingsob
ject wenschte behandeld te zien.
Wethouder Splinter zegt, dat Rijnland
moeilijkheden in den weg legt. Den lieer
Eikerbout antwoordt Spr., dat ook do vor-
hftiering van de Utrechtsohe brug niet af
zonderlijk behandeld kon worden.
De heer Wilbrink geeft toe dat hij er
wat betreft de wijze van behandeling glad
naast was.
De heer W ilnier zeet dat het niet kan
worden verondersteld, dat Ged. Staten het
plan zouden afkeuren op grond van 'n even
tueel ontbreken van de opbrengst van de
baatbelasting.
De Voorzitter: U kent Ged. Staten
slecht.
Wethouder G 0 s I i 11 g a zet duidelijk uit
een, dat do weg die de heer Wilmer wi»
bewandelen zeker niet minder lang is dan
de weg die men thans gaat.
Dc interpellatie wordt hierna gesloten.
De Raad gaat in geheime zitting.
Nadat de deuren geopend waren wordt aan
de orde gesteld punt 1 der agenda: de benoe
ming van een leeraar(es) in toekevn en
kunstgeschiedenis aan de II. 13. S. \oor
Meisjes. Benoemd wordt de heer A. J. M. van
Dijk, leeraar aan do Middelbare Techni
sche School voor Bouwkunde te Amsterdam
(110. 2 van de voordracht).
AVONDZITTING
Als de Raad 's avonds te 8 uur opnieuw
geopend wordt 3iat de Raad dadelijk weer
in geheime zitting. Te 5 voor half tien wor
den de deuren weer geopend. Zonder hoof
delijke stemming wordt aangenomen een
voorstel om een bedrag van f 6312 te be
stemmen vor aanleg van sportvelden bij de
Leidsche Hout.
In behandeling komt daarna:
22. Voorstel tot nadere vaststelling van de
belooning van den Secretaris van elk der
belde Commissies tot Wering van School
verzuim en van het presentiegeld van de
leden dier Commissies.
Aangenomen z. h. st.
Bezuiniging op het onderwijs
23. Voorstel:
a. tot wijziging van de verordening voor
de school voor Buitengewoon Lager Onder
wijs te Leiden;
b. tot wijziging van het Raadsbesluit van
22 December 1930, gewijzigd bij Raadsbe
cluit van 7 November 1932, betreffende de
subsldieerlng van de bijzondere school voor
buitengewoon lager onderwijs aan den Zoe-
terwoudschen Singel.
De heer Vos (v.d.) lieeft bezwaar tegen
dit voorstel. Spreker dient een voorstel
in om dc marge dte de betrokkenen
van de gemeente boven hun gewone salaris
ontvangen, niet geheel te doen vervallen,
maar te brengen op f 150. Spr. had ook
gaarne gezien, dat van te voren met dc be
trokken onderwijzers overleg was gepleegd.
De heer Verwey (s.d.) vindt dit vooi-
stel onbillijk tegenover de onderwijzers bij
tiet buitengewoon lager onderwijs. Deze on
derwijzers hebben reeds een verlaging ont
vangen van 11 pet.
Dit percentage wordt door dit voorstel aan
merkelijk verhoogd. Spr. dient een voorstel
in om de marge te bepalen op f 200, waar
op dan de korting van 3 pet. wordt toe
gepast.
De heer Beek en kamp (a.r.) sluit zich
aan bij de vorige sprekers. De gemeentelijke
marge afschaffen behoeft ook niet, naar
Spr. meent. Er zijn gemeenten, die er toe
overgegaan zijn, maar die zitten op
zware lasten. In Leiden, waar we nog niet
zoo in financieele zorgen zitten, is liet noi
niet noodig. Het is beter het voorbeeld van
Den Haag te volgen, waar de marge is
ruggebracht van f 300 op f 200. Spr. steunt
dan ook hot voorstel-Vervyoy. Spr. had een
gelijkluidend voorstel willen indienen.
De heer Wilmer (r.k.) verdedigt d
grondgedachte van liet voorstel van B. e
W.. dat. dn onderwijzers hij het buïtengi
woon 1. 0. genoegen moeten nemen mot de
salarisregeling van liet Rijk. Het ligt niet
op den weg der gemeente om suppletie tc ge
ven op de marge van het Rijk. Spr. voelt
intussehen goed de bezwaren tegen dit voor
stel en zou een nog meer geleidelijke toe
passing van de maatregel wenschen. Mis
schien is er wel aanleiding oin dit voorstel
nog aan te honden.
Wethouder Tepe deelt mede, dat B. en
W. deze zaak nog even wenschen aan te
houden na de kritiek die is uitgebracht. Spr.
wijst er edhter nog op, dat dit voorstel deel
uitmaakt van een reeks bezuinigingsvoor
stellen op het onderwijs. Spr. heeft wel een
bespreking gehouden met het betrokken per
soneel, zij het ook dat het tijdstip mogelijk
wat vroeg had kunnen gesteld worden.
De kweekelingen
24. Voorstel in zake het verleenen van
een toelage uit de gemeentekas aan de
kwekelingen, verbonden aan'de o. 1. scho
len te Leiden, die niet zelfstandig niet het
onderwijs in een klasse zijn belast en die
den hoofdakteeursus aan de Gemeentelijke
Kweekschool voor Onderwijzers en Onder
wijzeressen tc Leiden bezoeken of die op 1
September 1934 reeds in het bezit van de
hcofciakte waren, over het tijdvak 1 Sep
tember 19341 September 1935.
De heer Vos (v.d.) heeft ook tegen dit
voorstel bezwaar. De kweekelingen ontvan
gen niet ïfieer dan een zakgeld. Men zal bin
nenkort in Leiden het schouwspel beleven,
dat uit de zak van eenige jonge menschen
met een zwart verschiet f 26U zal worden ge
baald en dat te geven aan hoofdambtenaren
bij de Lichtfabrieken, die een salarisverhoo
ging hebben ontvangen. Dat zal een droevig
schouwspel zijn. Had men in Leiden niet een
paar andere mensohen aan wie men dit geld
kan ontnemen?
De heer Groeneveld (s.d.) zou liever
een voorstel ingediend zien om de kvvee-ke-
lingen een verhoogde vergoeding te geven.
In elk geval dient de bestaande vergoeding
gehandhaafd le blijven. Daartoe dient Spr.
een voorstel in.
De heer Sc hone veld (a.r.) zegt dat do
lieer Vos een verkeerde voorstelling van za
ken heeft gegeven. Het betreft hier geen
gemeente ambtenaren. Het betreft eenvoudig
een regeling om de vergoeding voor de
kweekelingen op een uniforme basis te
brengen. Men heeft hier tc doen met jongelui
die zich in de praktijk willen bekwamen.
Met volle vrijmoedigheid zal Spr. zijn stem
aan dit voorstel geven.
De heer De R e e d e (c.h.) zegt dat de
kvveekelingen belangrijke diensten voor het
onderwijs verrichten. Spr. steunt het voor-
stel-Groeneveld.
De heer Van Weizen (comm.) be
strijdt den heer SchoncvTld.
De heer Manders (r.k.) vindt dat dit
voorstel schromelijk onrechtvaardig is.
Wethouder Tepe merkt op dat de kvvee
kelingen eigenlijk volontair zijn op de scho
len. In de burgermaatschappij plegen deze
volontairs geld toe te geven. De gemeente
geeft ze een toelage, omdat dit volontair-
schap wel eens langer duurt dan wcnsche-
lijk is. Het voorstel wil alleen een uniforme
regeling scheppen. Do bezuiniging is niet
groot, maar toch een bezuiniging.
Wethouder Goslinga wijst er nog op,
dat Leiden nog steeds heeft kunnen volgen
den weg der versobering in tegenstelling
met den weg der afbraak, die vele gemeen
ten al zijn opgegaan. Het is beter deze be
zuinigingen te aanvaarden dan dat men la
ter het instituut geheel moet opheffen. Men
moet deze bezuinigingen zien in het geheele
bezuinigingsplan
liet voorstel-Groeneveld in stemming ge
bracht wordt verworpen niet lï tegen 14
stommen. Tegen stemden de s.d.a.p. en dc
heeren Vos, Van Weizen en Manders.
Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen.
Zij worden er niets minder van
25 Voorstel tot het verleenen van eervol
ontslag aan een 5-tal onderwijzeressen hij
lint o. I. onderwijs, wegens opheffing van
hun betrekking.
Mevr. Braggaar de Does (s.d.) Is er
over ontstemd, dat de opheffing van het in
stituut boventallige onderwijzers eerst de
vrouwelijke leerkrachten moet treffen. Waar
om zij? Waarom is niet een andere maat
staf aangelegd, b.v. de maatstaf yan Ni-1
kwaamheid? Alleen onderwijzeressen te ont
slaan vindt Spr. zeer onrechtvaardig.
De lieer V03 zou graag weten hoe het
lot zal zijn van de ontslagen onderwijzeres
sen. Ze worden onmiddellijk aangesteld als
kweekeling met akte. Ontvangen ze boveu-
"ien het wachtgeld? Hoe gaat het met hen
ls ze niet meer voor wachtgeld in aanmer
king komen? En is er een mogelijkheid dat
deze onderwijzeressen bij eventueele vaca
tures het eerst 111 aanmerking komen?
Do heer Wilbrink (c.h.) kan wel mee
gaan niet het voorstel van B. en W. Het is
een logische bezuiniging. Ze wordt nog van
groot er beteeken is als men denkt aan het
feit, dat ze ook geldt voor het bijzonder on
derwijs. Er zijn wel pijnlijker beslissingen
genomen dan met dit voorstel het geval is.
De heer v. Wel zen (comm.) staat vier
kant tegenover het voorstel van B. en W.
Do heer Wilmer (r.k.) zegt dat er, als
het oppervlakkig bezien wordt, bezwaren te
gen het voorstel rijzen. Maar grondig bezien
lndt Spr. het een gelukkig voorstel. Prak-
isch zullen de betrokkenen er niet veel
schade van ondervinden. Na afloop van de
achtgeldperiode zullen de onderwijzeressen
wel weer een vaste aanstelling hebben ver
kregen.
Dc lieer De R e e d e (c.h.) wijst er op. dat
liet bijzonder onderwijs door deze maat
regel op bijzondere wijze wordt getroffen.
Wethouder Tepe zegt dat het College van
oordeel is, dat aan de vrouwelijke leer
krachten eerder ontslag moet gegeven wor
den dun aan de mannelijke, die gezinshoofd
zijn of gezinshoofden zullen worden.
Ten opzichte van de positie van de ont
slagen onderwijzeressen deelt Spr. mede,
mej. Houwelingen de eerste vijf jaar niet
de minste kans zal loopen om ook maar een
cent minder te out vangen. Voor de andere
onderwijzeressen is deze termijn nog aan
merkelijk langer. Een vaste aanstelling be
hoort lang ni'et tot de onmogelijkheden. Door
deze maatregel zal geen cent schade wor
den geleden door de betrokkenen.
Na nog eenige discussie wordt het voor
stel zonder hoofdelijke stemming aangeno
men.
Verlaging gas- en electriciteitsprijzen
26. Voorstel:
a. tot intrekking van de Regeling van 4
Maart 1929 Gemeenteblad No. 10) betref
fende «le tarieven voor de levering van gas
«toni de Stedelijke Fabrieken van Gas en
Elcctriciteit, gewijzigd bij de Regeling van
30 October 1933 (Gemeenteblad No. 31);
b. tot wijziging van de verordening, be
treffende de levering van gas door de Ste
de Stedelijke Fabrieken van Gas en Electri
citcit. te Leiden;
c. tot wijziging van de verordening, be
treffende do levering van electricitcit door
door de Stedelijke Fabrieken van Gas en
Electricitcit te Leiden;
d. om het adres van den Algomcener
Bond van Koffiehuishouders en Slijters in
Nederland inzake toepassing van een vast
recht tarief als afgedaan te beschouwen.
De Voorzitter deelt mede dat is in
gekomen een voorstel van de heeren Scho-
•neveld, Van Rosmalen en Lambert, om de
electriciteitsprijs voor de kleine verbruikers
te verlagen
D't voorstel is zoo Ingrijpend dat B. en
W. liet in pine-advies wenschen te nemen.
Aldus wordt besloten.
Do heer Tobé (r.k.) vindt de wijziging
van het winkeltarief toch wel een beetje
erg onbeduidend. Men stelt zich hiermee wel
een hccije belachelijk aan. Met dc tarieven
wordt in het algemeen geschermd om de
menschen zand in de oogen te strooien. Spr.
zou willen voorstellen om voor winkeltarief
eenvoudig in de plaats te stellen het vast
recht, tarief met een prijs van 12 cent
per K.W.U.
De heer Schone veld (a.r.) wijst er op
dat het voorstel dat hij met eenige andere
heeren heeft ingediend de bedoeling heeft
de particuliere verbruikers ten goede te
komen. Ook deze moeten voor het gas- en
electricitcitsverbruik behouden blijven.
De heer v. Eek (s.d.) zegt dat de s. d.
fractie zich uit noodzakelijkheidsoverwegin
gen heeft neergelegd bij de groote winsten
van de Lichtfabrieken. Spr. heeft zich ia
de commissie ook bij dit voorstel neerge
legd, maar behoudt zich het recht voor bij
dc begrooting met een meer ingrijpend voor
stel te komen, inhoudende een verlaging
voor de verbruikers met bescheiden beurs,
vverkloozen e.d.
De heer Bergers (r.k.) viiylt de meter-
huur te hoog. Spr. steunt het voorstel-Tobé.
De heer v. Wel zen (comm.) zegt dat
door deze verlaging de menschen niet zich
weer zullqp afkeeren van petroleum-ver-
Radio Nieuws.
DINSDAG 18 DECEMBER
Programma 3: 812.20 Een der Ditsche zen-
lers; 12.20—14.20 Brussel Fr. 14.20—15.20 Ka-
undboig of Luxemburg. 15 20—10.50 Detacbl-
«ender; 16.5017.20 Boedapest. 17 2019.20 Br.
■Us Radio;
Droltwlch: 18.20—19.20 Dei
.fl.Londen Rcg
"WOENSDAG 19 DECEMBER
Programma 3. S—12 20 Een der Duitsche zen
Iers; 12.20—14.20 Luxemburg; 14 2016.50 Ka-
"g16.50—17.20 Deutschl-
rusee! 1; 19.20—21.05 Lu-
cemburg; 21.05—21.20 Brussel VI (op verzoek)
11.20—afl.; Brus'sel Fr.
Progrumma 4: 8.05 Luxemburg; 8.20—8.50 Ta
sender; 17.2019.20
rjjs Radio; 11.05—15.35 Londen Reg; 15.35—
18.20 Droitwieh; 18.20—18.50 Keulen; 18.50—
19.50 Londen Reg; 19.5021.50 Droitw
afl.; Londen Reg
Agenda
Vrijdag 21 Dec. Marekerk, S uur. Kerstuit
voering „Sursum Corda".
bruik. Verkeerde bedrijfspolitiek door de
jaren is daarvan de oorzaak.
De heer De Roede (c.h.) zegt dat het
voorstel door zakelijke overwegingen is in
gegeven. Wat de heer Tobé gezegd heeft
act spr. onjuist. Middenstanders weten heel
g«"»ed hoe zij hun onkosten moeten bereke
nen. Het voorstel-Tobé wordt maar plomp
verloren ingediend, zonder dat men er de
consequenties van kan overzien. Het voor
stel van B. en W. is niet, zooals de heer
Van Velzen zegt, 'n financieele mogelijkheid
maar een financieele noodzakelijkheid. Spr.
hoopt dat het voorstel wordt aangenomen,
en dal B. en W. er in zullen slagen het be
drag dat hierdoor gederfd wordt op bevre
digende wijze te vinden.
De heer Bosman (lib.) sluit zich hierbij
aan. Dc aanvankelijke posten, die B. cn W,
worden opgegeven oni het tekort te dekken
hebben niet alle spr.'s instemming.
Weihouder Goslinga heeft zich er over
verwonderd hoe sommige maatregelen maar
met de duizenden omspringen.
Zij kondigen gemakkelijk voorstellen aan
maar denken niet over de dekkingsmidde-
Icn na.
De Wethouder van Financiën is geen too-
vtuaar. Eén gulden kan maar één keer
worden uitgegeven. Leiden maakt in verge
lijking met ander plaatsen, wat de bedrijven
betreft, een gunstige indruk. Dat danken
we aan het voorgeslacht. Die zorgden voor
behoorlijke reserves en goede dekkingsmid
delen. B. en W. zijn niet dit voorstel geko
men uit zakelijke overwegingen. Het is
waar dat de dekking van dat verlies de be
denkelijke kant uitgaat. Dat is maar voor
een jaar. Maar het zal op andere wijze
moeten worden gevonden. Er is een volks
geloof, dat er op het gemeentehuis een groote
kist met geld staat, die alijd vol is. Maar
dat is niet waar. De gemeente is
de grootste proletariër.
Zij heeft van zichzelf niets, maar moet
het bij anderen halen. De berekening van
den heer Tobé gaat niet op, zooals spr.
uiteenzet. De winkeliers wenschen verla
ging van de tarieven. Maar wenschen zij
ook verhooging van de personeele belas
ting? Het voorstel-Tobé is niet te overzien.
-Spr. zou daar eerst over moeten worden
A'oorgelicht. Spr. hoopt dat de heer Tobè het
intrekt. B. en W. zijn van goeden wille. Als
zij verlagen kunnen, zullen zij het niet la
ten, maar altijd moeten de financieele con
sequenties onder oogen worden gezien. Het
is gemakkelijk om gaten te slaan in
begrooting, maar het is niet zoo gemak
kelijk die gaten weer te stoppen.
De heer Tobé stemt er in toe, dat zijn
voorstel opnieuw in behandeling komt bij
de begrooting.
Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen z.h.st.
Bij de rondvraag antwoordt wethouder
Tepe op een vraag van den heer Schuller,
dat zijn interpellatie betreffende de grond
benoodigd voor de verbouwing van het
gymnasium, nog niet behandeld kon wor
den, omdat de onderhandelingen met het
Rijk nog gaande zijn.
Op een vraag van den heer v. Stralen
deelt wethouder R o m ij n mede, dat om
trent de toeslag op de steun voor zieken-
fondsgelden de onderhandelingen nog
gaande zijn. De Kerstgave zal tijdig worden
verstrekt.
Daarna sluiting.
worden onze lezers ook dit jaar weer in de gelegenheid gesteld ora
vrienden en bekenden een „gelukkig Nieuwjaar" toe te wenschen
door middel van een Nieuwjaars-advertentie in de NIEUWE
LEIDSCHE COURANT. Dit is niet alleen veel practischer doch ook
veel voordeeliger dan het zenden van kaartjes, terwijl men boven
dien de zekerheid heeft, dat niemand vergeten wordt, want de
NIEUWE LEIDSCHE COURANT brengt Uw Nieuwjaarsgroet in de
woningen van al Uw vrienden en bekenden.
Schrijf Uw Nieuwjaarswensch eenmaal en laat de NIEUWE
LEIDSCHE COURANT de rest doen
1 Januari 1935
is dan overal Uw Nieuwjaarsgroet aanwezig. We hebben de prijs
van deze Nieuwjaarsadvertenties zoo billyk mogelijk gesteld.
Deze bedraagt voor een advertentie van
15 regels 0.50 58regels/0.75 812 regels 1.-
De betaling is contant
Advertenties kunnen worden opgegeven aan de Administratie van
de NIEUWE LEIDSCHE COURANT, Breestraat 123, of aan de
agenten en bezorgers.
Abonné's buiten Leiden kunnen het bedrag per giro (Giro-
nummer 58936) of per postwissel opzenden of wel postzegels
insluiten voor het verschuldigde bedrag.
U kunt Uw Nieuwjaarsadvertentie reeds thans inzenden.
HOE VROEGER HOE LIEVER! DE ADMINISTRATIE