Jlietuur ^CrUtsdjr (üourant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden sn Omstreken
Nu is het tijd!
PARTICULIERE LIEFDADIGHEID
N.V. HOUTHANDEL V.HJ, VAN SGHIJNDEL CO
BINNENLAND.
abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 235 portokosten
Per week0.18
Voor hel Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending530
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/> cL
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No. 5346
Bureau: Breesb-iat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
ZATERDAG 8 DECEMBER 1934
15e Jaargang
Stfoertmtieprijjtn:
Van 1 tot 5 regels1.17'/»
Elke regel meer0.22 'h
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels2.30
Elke regel meer 0.45
Handelsadvertentiên per regel 0.17'/»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend0.10
De feestdrukte is voorbij. Van Kerstmis scheiden ons
nog 'n PAAR RUSTIGE WEKEN
Sla nu Uw slag!
Ge weet enkele adressen, waar nog altijd de neutrale
pers de tafel ontsiert.
Zorg dat daar een proefnummer van ons blad komt.
En ga er 's avonds even op uit om te hooren, niet OF,
maar DAT de krant voldoet.
Want dat staat vooraf vast, DAT U SLAAGT!
En als U dan vertelt:
tot 31 December gratis lezen met inbegrip van het
fraai uitgevoerde Kerstnummer,
dan is de slag zóó GEWONNEN!
U weet het: de prijs is 18 cent per week, goedkooper
dagblad is er niet en voor die 18 cent voorzien we heel
het gezin ruim van lectuur. Per kwartaal is de prijs
2.35. Uw premie 'n fraai luxe-gebruiksvoorwerp
staat klaar, alsmede fraaie boeken.
Adres voor opgave nieuwe abonné's: Breestraat 123,
Leiden.
AFD. PROPAGANDADIENST
Zij krijgt nog meer armslag
Toen wy eenige weken geleden be
gonnen te schrijven over het brandende
vraagstuk van de dag, de nood der
werkloozen en de wijze, waarop daarin
zoo goed mogelijk kan worden voorzien,
lag het in ons voornemen in 't voorbij
gaan ook iets te zeggen over de oefe
ning der particuliere liefdadigheid. Het
stond n.l. voor ons vast, dat der tijden
nood er toe zou leiden om het betoon
van barmhartigheid breeder plaats in
te ruimen, dan tot nu toe 't geval was.
Het was toen nog niet te voorzien,
dat dit vraagstuk binnen korte tijd een
brandende politieke kwestie zou worden
en in 't centrum van felle discussies en
polemieken zou komen te staan.
Toch blijkt zulks thans het geval te
zyn. Zelfs schijnt dit punt een scherpe
controverse, een hevige politieke bot
sing te zullen veroorzaken tusschen de
R.K. kamerfractie en den Minister voor
Sociale Zaken. (Nu wij dit schrijven is
het debat in gang.)
Het voorspel hebben we reeds bij de
algemeene beschouwingen gehad. Toen
betoogde Mr. Aalberse, dat 't fnuikend
was voor de charitas in 't algemeen en
voor de Christelijke barmhartigheid in
't bizonder, en een ramp voor hen, die
extra steun ontvangen wanneer deze
hulpverleening aan werkloozen op één
lijn wordt gesteld met andere gezins
inkomsten; d. w. z. dat tweederde deel
op de steun, welke de gemeente ver
strekt, in mindering wordt gebracht.
In antwoord daarop verklaarde Dr.
Colijn toen, dat aan de particuliere (en
diaconale) liefdadigheid „ruimer arm
slag" zou worden gegeven. Er ontstond
toen nog even een kleine woordenwis
seling tusschen den minister en den r.k.
fractie-leider, maar nadat Dr. Colijn
zijn toezegging nogmaals nadrukkelijk
had onderstreept, werd de verdere dis
cussie verschoven naar de behandeling
van het hoofdstuk: Sociale Zaken.
En nu heeft Mr. Aalberse bij de al
gemeene beschouwingen wel verklaard,
dat zijn fractie geen guerilla-oorlog
tegen de afzonderlijke ministers zal
Voeren; maar er dreigde toch een ern
stig conflict tusschen deze fractie en
den minister.
Immers: in de memorie van ant
woord betreffende de begrooting van
Sociale Zaken schrijft minister Slote-
maker de Bruine„De ondergeteekende
kan geen vrijheid vinden, te bepalen,
bijdragen van particulieren in geld,
welke regelmatig worden verstrekt, bij
de bepaling van het steunbedrag geheel
buiten beschouwing te laten." (Cur
siveering van ons.)
Ofschoon de minister daarop laat
volgen, dat extra steun voor bizondere
gevallen niet in rekening behoeft te
worden gebracht en dat hij „reeds
bezig is aan deze regeling een telkens
wijdere strekking te geven", heerschte
er over deze verklaring ernstige ont
stemming in het r.k. kamp. Vooral de
Maasbode maakte zich tot tolk van de
bezwaarden.
Het blad constateerde of construeer
de dat laten we voorloopi£ in 't mid
den een tegenstelling tusschen de
verklaring van Dr. Colijn en de mede-
deeling van Dr. Slotemaker de Bruine.
„Daar gevraagd was, aldus heet het,
dat de Regeering de liefdadigheid
geheel vrij zou laten, en Dr. Colijn nu
uitdrukkelijk verklaarde, dat hij daar
op met ja had geantwoord, hebben wij
met stijgende verwondering gelezen,
wat nu Minister Slotemaker de Bruine
ten deze in zijn Memorie van Antwoord
meedeelt. Daaruit zou toch moeten blij
ken, dat het ja van Dr. Colijn geen vol
mondig ja geweest was, maar zijn
„armslag" werkelijk geweest was eeL
„slag om de arm".
Die stelling lijkt ons voorshands toch
wel een beetje gewaagd. Wie gevraagd
heeft om „ruimer armslag" mag, als
dit verzoek is ingewilligd, niet eischen,
dat hem volledige vrijheid van bewe
ging wordt gegeven.
Thans wordt gezegd, dat Mr. Aal
berse nadrukkelijk gevraagd heeft om
de liefdadigheid geheel vrij te laten.
Dat zulks de bedoeling, was van den
spreker willen we niet ontkennen: Mr.
Aalberse heeft zeker betoogd, dat men
niet al te gewichtig moet redeneeren
over de bezwaren welke bestaan tegen
het geheel vrij laten der liefdadigheid.
Hij erkende die bezwaren, maar hij wees
er op, dat slechts controle mogelijk is
over steun welke door diaconieën en
sociale vereenigingen wordt gedaan,
niet over de hulp, welke de eene parti
culier aan den ander verleent. En daar
om bepleitte hij de stelling: „aan de
particuliere liefdadigheid mag van
overheidswege door de bepalingen van
de steunregeling geen wezenlijke be
lemmering in de weg worden gelegd".
In antwoord op deze aandrang heeft
Dr. Colijn toen gezegd, dat aan deze
liefdadigheid „ruimer armslag" zou
gegeven worden. Dat dit in flagrante
strijd zou zijn met de verklaring van
Dr Slotemaker wil er bij ons nog niet in.
Wij hebben in deze verklaring enkels
woorden onderstreept. Dat doet men in
regeeringsstukken gewoonlijk niet. En
toch gelooven we, dat de minister het
zoo gelezen wil hebben: Bijdragen in
geld, welke regelmatig worden ver
strekt, kunnen niet geheel buiten be
schouwing blijven.
Ons dunkt zoo, gezien ook de soepele
toepassing van deze bepaling onze
diaconieën weten daarover mee te spre
ken dat zelfs met handhaving van
deze bepaling „meer armslag" wel
mogelijk is. Mr. Aalberse wees er zelf
op in zijn rede: toen een philantroop
merkte, dat tweederde deel van zijn
wekelijksche gift aan werkloozen van
de uitkeering werd afgetrokken, staak
te hij zijn steunverleening in geld,
maar deed hij het in natura.
Let men er nu ook nog op, dat na
drukkelijk zijn uitgezonderd steun in
speciale noodgevallen, hulp voor de
aanschaffing van kleeding, schoeisel en
versterkende middelen, benevens tege
moetkomingen ter bestrijding van tu
berculose; dan kan men toch waarlijk
niet zeggen, dat de particuliere lief
dadigheid „aan handen en voeten ge
bonden is".
Wij kunnen daarom niet inzien, dat
ten deze een zoodanig verschil van op
vatting aanwezig was, dat de r.k. frac
tie scherp tegenover de regeering zou
komen te staan.
Veel meer verwachtten we critiek
van andere zijde. Met groote luidruch
tigheid hebben de sociaal-democraten
zich in deze kwestie gemengd en de
tegenstelling tusschen hen en de
roomsch-katholieken is wel heel groot.
Reeds geruimen tijd hebben de eer
sten ingezien, dat het principe, zooals
wy allen het aanvankelijk gaarne stel
den, door de toenemende verarming
een geweldige deuk kreeg: de steun
bedragen aan werkloozen, liefst volgens
de reglementen der werkloozenkassen
zijn van lieverlede in vele gevallen on
toereikend geworden om de gezinnen
behoorlijk te verzorgen.
Tegen het eigenlijke principe in is
bij steun van allerlei aard aanvaard:
huurtoeslag, kolenbon, goedkoop vleesch
en margarine, goedkoope of gratis
groenten, een Kerstgave, kleeding en
schoeisel. Echter, nu meer nadruk
legd wordt op particuliere liefdadig
heid komt het oude verzet weer boven.
'Wij herinneren slechts aan uitspra-
als deze in de Haagsche raad: „Het
officieele geschooi der particuliere lief
dadigheid doet veel kwaad aan het
waardigheidsgevoel der arbeiders
klasse" of„Ga met de bedelnap
rond".
Wy ontkennen niet, dat er een kern
van waarheid in deze beschouwing ligt.
Had de abnormale depressie de kracht
der werkloozenkassen niet gebroken,
waren deze in staat geweest de werk-
looze leden volgens wensch en ideaal
door de crisis heen te helpen; dan zou
den wij ons daarin hartelijk verheugen.
Anderzijds echter kunnen we nimmer
toegeven, dat de waardigheid van den
werklooze meer zou lijden door de
steun, welke hy van zijn „medebroe
ders" ontvangt, hetzij rechtstreeks,
hetzij via de diaconie, dan wanneer de
overheid hem rechtstreeks of door de
dienst van maatschappelijk hulpbetoon
helpt. Broederlijke handreiking ver
laagt niet, maar steunt; het is geen
bedeeling in de oude, leelijke zin van
het woord maar verzorging.
En merkwaardig is wel, dat zy, die
in dit opzicht beschermers van de
waardigheid der arbeiders willen hee-
ten, er heelemaal geen bezwaar tegen
hebben, dat by schoolvoeding en klee
ding de ouders geheel worden uitge
schakeld en het kind zyn boterham er
zyn schoeisel uit de handen van vreem
den moet ontvangen. Doet zulks niet te
kort aan de waardigheid der arbeiders,
hetzy ze werken, dan wel werkloos zyn?
Er valt nog op een merkwaardige
tegenstelling in de houding der sociaal
democraten te wijzen. Naar aanleiding
van een raadsdebat over het adres van
het N.V.V. stond in ons blad, dat over
dit onderwerp de sociaal-democratie
wel groote en onvruchtbare debatten
kan voeren, maar dat de vruchtbare
daad van anderen moet komen.
Met gepaste bescheidenheid ant
woordde de roode pers daarop:
„Het is een vrijmoedige bewering;
want schier nergens heeft de offer
vaardigheid zoo vele vruchtbare daden
voortgebracht als in onze beweging".
Het spijt ons, maar van die zeldzame
offervaardigheid, waaraan anderen niet
tippen kunnen, hebben we nooit veel
gemerkt. Natuurlijk, er werd wel eens
wat moois gedaan; maar liefst schui
ven de sociaal-democraten de hulpver
leening op de overheidskas af. Dc
breed-opgezette inzameling voor de
„slachtoffers" van de Zeven Provinciën
liep op weinig uit en de „offervaardig
heid" om handteekeningen te plaatsen
en te verzamelen op het petitionnement
was waarlijk zeer grootmaar wanneer
iedere handteekening had moeten be
taald worden met zegtien koperen
centen, dan betwijfelen we sterk of
men de anderhalf millioen gehaald had
voor het beroep op de beurs, neen,
op de Regeering.
Overigens, en dat is de andere zyde
van deze zaak, is deze antipathie voor
de particuliere liefdadigheid wel te ver
klaren. Want ondanks de hooggeroem
de offervaardigheid in eigen kring
schynt men toch te vreezen, dat ze te
weinig resultaten zal opleveren. Im
mers, in dezelfde roode pers kon men
eenige dagen geleden lezen:
„Intusschen komen de uiteenzettin
gen (over de nooden der werkloozen)
meerendeels slechts tot de conclusie, dat
de kerkelijke liefdadigheid hier een
ernstige taak krijgt, ter aanvulling van
de werkloozensteun. Men weet, dat ook
in de Kamer erop is aangedrongen, de
inkomsten uit particuliere liefdadig
heid niet meer van de steun af te trek
ken en dat de regeering welwillend
hiertegenover staat. Wij zullen zeker
niemand misgunnen, dat hij in zijn
steeds stijgende nood geholpen wordt,
hoe dan ook. Echter bestaat wel het
gevaar van schijn-kerkelijkheid, tenein
de het inkomen te vergrooten. Ook
dreigt de toestand, dat kerkelijke werk
Ioozen ruimer geholpen worden dan
niet-kerkelijke, nadat ook al aan kerke-
1 ij ken beter onderwys gewaarborgd is
dan het uitgeput openbaar onderwys
HOOFDKANTOOR OPSLAGPLAATSEN
OOSTZEEDIJK No. 288, R'DAM
ZAGERIJ EN SCHAVERIJ
NASSAUHAVEN BOEREGAT
verschaffen kan. Onnationale bevoor
rechting in plaats van nationale een
heid.
Verhooging van de werkloozensteun
is het eenig goede. Maar dit eischt be-
lastingverhooging
Daar zit veel in, waar wel 'n woordje
over te zeggen valt; we wyzen in ver
band met wat we schreven slechts op
de vrees, dat „kerkelijke werkloozen"
beter zullen geholpen worden dan an
deren. Vindt men in de kerken dan
toch meer beoefening der offervaardig
heid dan daar buiten?
Er zijn enkele rijken en hopelijk vele
edelen (naar den geest, wel te ver
staan), maar er zit naar verhouding
zeker niet meer geld in de kerk dan
daar buiten.
En toch zouden de „kerkelijke werk
loozen" er beter aan toe zijn dan de
anderen. Zou de Christelijke barm
hartigheid misschien deze gezegende
vruchten afwerpen?
H.M. de Koningin en het
Crisis-Comité
Een belangrijke gilt
Naar wij vernemen is door H. M. de
Koningin een bedrag van 50.000,—
geschonken aan het Nationaal Crisis-
Comité, welk bedrag echter op spe
ciaal verlangen van TI. M. de Konin
gin uitsluitend zal mogen worden be
steed aan kleeding en dekking.
De beschadigde „Ekster"
Vier monteurs naar Kopenhagen
Naar wij vernemen heeft de „Ekster'1 bij
zijn mislukte landing te Kopenhagen meer
schade opgeloopen dan men uit de eerste
berichten zou vermoeden. Vooral de hei-stel
ling van de midden-motor is een omvang
rijk karwei. Vier werktuigkundigen, die
gisteren naar Kopenhagen zijn vertrokken,
r men de schade thans op en gaan na 0/
rij zelf de noodige herstellingen kunnen
aanbrengen, dan weL of dit door een Deen
«clie firma zal moeten geschieden.
Men heeft besloten het vliegtuig niet te
demonteeren, doch het in Denemarken te
laten, tot het geheel gerepareerd zal zijn
De bemanning komt per andere gelegenheid
naar Nederland terug.
Officieele Berichten
ONDERSCHEIDING
SCHEEPVAARTINSPECTIE
ngans van L Maart 1935 is aan den ad-
ispectcur voor de Scheepvaart tc Gro-
LANDMACHT
Bü Kon. besluit is een eervol ontslag: uit den
nil. dienst verleend aan de ree. 3e luit's J. Boo-
raard van het 18e reg;.' inf. en M. P. H. Harm-
is de luit. ter zee der 3e ltl. marinereserve
I. Walpoott den 2en Jan. 1935 creplaatst aar
rd van H. Ms wachtschip te Vlissingen; ztje
volgende plaatsingen
der le kl. J Ter-
du yn te Willemsoord; met 8 Dec. a s. de lo luit
der mariniers H* Lieftinck ter beschikking ge
steld; met 22 Dec. a.s. de luit. ter zee der 2e kl
P. Schotel aan boord van H. Ma Z 1.
DE REGEERING ANTWOORDT
ARNHEM
De regeering zegt dat er geen
„groote verwarring en on
zekerheid" bestaat
Als men toch bezwaar vreest,
kan men de nieuwe schrijf
wijze volgen
Eenige tijd geleden deelden wij mede,
dat B. en W. van Arnhem zich tot de regee
ring hadden gewend om uitsluitsel over de
vraag of men nu al of niet tot invoering
van de gewijzigde spelling moest overgaan
Thans zijn wij in staat de volledige tekst
van het antwoord te publiceeren.
Men zal opmerken, dat B. en W. van Am
hem zich niet tot de Minister van Onder
wijs hebben gewend, maar tot de R e g e e-
ring. Er zijn menschen geweest, die be
weerden, dat er een tegenstelling was in
de Ministerraad: dc heer Marchant zette z'n
spellingvereenvoudiging door, eigenlijk te
gen de zin van de Ministerraad in.
Uit het antwoord aan Arnhem, dat
van de regeering afkomstig is, blijkt
wel, dat van deze tegenstelling geen sprake
is. Het leven gaat z'u gang, zoo denkt men,
en na verloop van tijd geschiedt de over
gang zonder groote schokken. Zooals de
practijk nu reeds uitwijst.
In Arnhem waren ook reeds verschillen
de hoofden van openbare scholen tot invoe
ring der nieuwe spelling overgegaan, maar
B. en W. gaan ze wat remmen. Daarvoor
zie men de rubriek Schoolnieuws.
De brief van de Regeering luidt aldus:
De regeering meent te mogen aan
nemen, dat uit de maatregelen, welke
zij heeft genomen, duidelijk is gewor
den, dat zij de invoering van de nieuwe
schrijfwijze wenscht voor het gehcclo
onderwijs. Zij meent op de medewer
king van de gemeentebesturen te mo
gen rekenen om die invoering zoo spoe
dig mogelijk te doen slagen. Uit de rap
porten van de inspecties blijkt, dat
reeds thans in de overgrootc meerder
heid van de gemeenten, zoowel bij het
openbaar als het bijzonder onderwijs,
lager, middelbaar en voorbereidend hoo-
ger, de invoering een feit is. Waar dit
nog niet zoo mocht zijn, hebben de col
leges van Burgemeester en Wethouders
het in de hand, voor 't openbare onder
wijs de invoering voor te schrijven
voor alle klassen. Daarmede zullen de
moeilijkheden, die uw college vreest
van verschil in regeling tusschen ver
schillende gemeenten, zijn opgelost. De
regeering acht het vooralsnog niet noo-
dig, de niet medewerkende gemeente
besturen door een wetgevenden maat
regel tc dwingen. Zij zullen binnen kor
ten tijd inzien, dat die onthouding
slechts tot schade kan zijn voor de leer
lingen.
De regeenng is ervanfcvertuigd, dat de
invoering bij het onderwijs vanzelf zal lei
den tot de invoering bij de overige takken
van dienst, zooals het doorwerken van de
schrijfwijze van De Vries en Tc Winkel bij
het onderwijs in 18S3 heeft geleid tot de
invoering bij den geheelen dienst. Dat bij
een wijziging in de schrijfwijze gedurende
een tijd van overgang de oude en de nieu
we schrijfwijze in verschillende takken van
dienst naast elkander voortbestaan, is on
vermijdelijk.
De regeering heeft dezen overgangstijd
zooveel mogelijk willen bekorten. Voor de
schrijfwijze van De Vries en Te Winkel is
de duur achttien jaren geweest. Tien jaren
na het in gebruik komen van die schrijl-
wijze was men bij het onderwijs nog niet
zoover als thans na twee maanden.
De termijn om tot eenheid te komen zal
thans evenredig worden verkort. Elke po
ging om de nieuwe schrijfwijze tegen te
houden zal dien termijn slechts kunnen
verlengen, en daarmede de onzekerheid,
waarover uw college zich beklaagt.
De gemeentebesturen, die bezwaar vree
zen van de handhaving van de oude schrijf
wijze voor hun dienst, kunnen dit bezwaar
wegnemen door de nieuwe te volgen.
Voornaamste Nieuws.
Vandaar] had door H.K.II. Prinses Juliaxia dc onthulling plaats van het monument
Grenadiers en Jagers, hetwelk door de reserve- en oud-reserve-officicren der regimenten
Grenadiers en Jagers is aangeboden aan deze regimenten, ter nagedachtenis van dc bij dr
gevechten te Brussel in 1830 en tijdens de Tiendaagsche Veldtocht in 1831 gesneuvelde
Grenadiers en Jagers. Foto van het monument in het kamp te Waalsdorp.
Dit Nummer bestaat uit VIER bladen
waarbij inbegrepen het Zondagsblad
let antwoord van de Regcering aan B.
i Arnhem over bet al of niet volgen
ccnvoudigde spelling.
L
Het Hongaarsch-Jocgo Slavisch conflict tc
Genèvc in behandeling.
De uitwijzing van Hongaren uit Joego Slavic.
Het conflict bij dc Lijm- en Gelatinefabrick te
Delft is voorkomen.
Dc Nederlandschc Handel Maatschappij heeft
aan aandeelhouders ingrijpende reorganisatievoor
stellen gedaan. Het aaDdcelenkapitaal wordt met
75 pet afgeschreven, dj. van 80 millioen tot
De Tweede Kamer heeft dc Behandeling van dc
Bcgrooting van Sociale Zaken voortgezet.
Dc voorbereidingen over dc vlucht van dc
„Snip" naar West-Indië.
Dc regeering moet bet voornemen hebben over
te gaan tot voorloopige pcnsionecring van onder
wijzers, die dc leeftijd van. 60 jaar hebben bereikt.
Het Julianakanaal wordt nog deze maand ge-
Verschenen is het rapport der drie landbouw
organisaties en dc Algemeene Zuivelbond over het
menggebod der margarine.
Het Zondagsblad van heden bevat om.:
Meditatie.
„Brandend braamboscb" vers van H. A.
Goedhart; met een Aanteekeninq van
P. v. R.
„Nieuwe Kinderboeken" door P. J. Risseeuw
„De Mikroskoop kort verhaal.
Van bonte dingen. ..Een heilzame uitvinding
voor lijders aan aderspatten" door G. K.
A. Ncnhebel.
„Een volk gaaf onder". De lijdensweg der
Armeensche christenen- Door G. Klijn.
Dagboek van Pit.
..En ook heb Ik gehoorddoor A. J. M.
Jeugdrubriek.
Kleuterkrantjc.
Mocht uw college daartoe niet willen
overgaan, dan zullen niettemin de bezwa
ren evenmin onoverkomelijk blijken als zij
dit zijn geweest bij het toepassen van dc
schrijfwijze De Vries en Tc Winkel in het
ondenvijs tusschen 1S65 en 1883.
De ervaring heeft reeds geleerd, dat do
invoering bij het onderwijs geenszins tót
verhooging van kosten behoeft aanleiding
te geven. Dc voorhanden leermiddelen kun
nen zonder bezwaar worden opgebruikt.
De regeering kan uw collego mededeeleu,
aat „de groalc verwarring en onzekerheid",
die het meent waar te nemen, niet bestaan
en zij is overtuigd, dat zij, voor zoover zij
nog mochten bestaan, door medewerking
van de gemeentebesturen weldra zullen
hebben opgehouden te bestaan.
Van de regeering zijn verder-geen an de ra
maatregelen te verwachten dan dat zij de
opneming van de nieuwe schrijfwijze zal
bevorderen in het leerplan, bij Koninklijk
besluit vastgesteld, voor het middelbaar en
vooi'béi*eidend hooger onderwijs. Zij doet
dit, omdat in enkele gemeenten dc mede
werking, waarop de regeering had meenen
te mogen rekenen, is achterwege gebleven.
De bouw der nieuwe Douglas-
vliegtuigen
Waarom deze order naar 't buitenland ging
In een interview heeft de heer A. P 1 e s-
m a n, directeur van de K.L.M., dezer dagen
verklaard, dat de Ned. Vliegtuigindustrie
door onvoldoende spoed te betrachten, de
belangrijke werkgelegenheid, die door den
houw van veertien verkeersvliegtuigen
wordt geschapen, aan Nederland heeft doen
ontgaan.
De heer Ir B. Stephan, adjunct-direc
teur van de N.V. Ned. Vliegtuigfabrieken
Fokker, verklaarde, dat de K.L.M. veertien
nieuwe Douglas-machines wenschte. Circa
r maanden geleden maakte de Nederl.
Vliegtuigfabriek ccn aanbieding, welke erop
was gebaseerd, dat deze machines grooten-
deels in Nederland gebouwd zouden wor
den. Indien er toenmaals op die aan
bieding was ingegaan, zou er voldoende
tijd zijn geweest vow het opzetten der fa
bricage in Nederland.
Voor dp K.L.M. was die aanbieding een
teleurstelling, omdat zoowel tengevolge van
het feit, dat de machines hier te lande in
kleinere serie dan in Amerika zouden wor
den gebouwd, als tengevolge van den in-
lood der gedeprecieerde Amcrikaansche
aluta, de bouw in Nederland duurder zou
zijn.
Ieder zal het, aldus dc heer Stephan, In
de K.L.M. prijzen, dat zij tracht haar aan
schaffing goedkoop tc doen, doch van haar
mag ook worden verwacht, dat zij onder .Ie
thans geldende omstandigheden een open
oog heeft voor het belang eener Nederland-
sche Vliegtuignijverheid.
Thans moeten de vliegtuigen in het bui
tenland worden gehouwd. Dit is des te meer
te betreuren, zoo besloot dc heer Stephan,
omdat dc roem der I\.L,M. mede berust op
de prestaties en den offerzin van de Ned.
Vliegtuigindustrie.