Kerknieuws.
Schoolnieuws.
JIM, DE ZOON VAN BOBBY
DONDERDAG 29 NOVEMBER 1934
EERSTE BLAD PAG. 3'
NED. HEiRV. KERK
Beroepen: Te Benthuizen, W. Bieshaar Jr.
te Utrecht.
Aangenomen: Naar Pijnacker, G. J. van
Dingstee te Aimkerk.
Bedankt: Voor Barneveld, C. B. Holland te
Putten (Gld.).Voor Woldendorp, cand. W. E.
Heijbocr te Middelburg.
BEROEPBAAR IN DE NED. HERV. KERK
Hot Weelobl. v. d. Herv. Kerk publiceert de vol
gende adressen van candidate**, die na gehouden
examen in de laatste vergaderingen der Provin
ciale kerkbesturen beroepbaar verklaard zijn in de
Ned. Herv. Kerk:
H. Miskottc. Justus van Effenstraat 38bis,
Utrechf J. J. Kec, Vrolijkstraat 258. Amsterdam:
M. G. Rosbergen, te Westerlee; A. F. Scholte.
Herv. pastorie te Hijlaard; J. de Graaf. Witte Sin
gel 86. Leiden: P. Zijlstra, Overboschlaan 61. Bilt-
hoven; W. Bieshaar, F. C. Dcooersstraat 51,
Utrecht; J. Wiersnia te Workum (Fr.) (Heiden-
schap). Al van der Kooij. Herv. pastorie te Maars-
sen; J. F. L. A. Becht, Velperweg 54. Arnhem; M.
H. Koijff. Colum busstraat 206. 's-Gravenhage; W.
C- Hoixitus. BcUamylaan 24. Bussum; W. L.
Speelman, Krommendijk 20. Stadskanaal; H. van
Dijk, Schocooordstraat 25, Rotterdam: J. Schmidt,
Maretakstraat 77, 's-Gravenhage; D. Oosten.
Kloositerdwarsstraat 60, Sneek; A. van der Hey,
Kerkhoflaan 12, Sneek.
JUBILEUM Ds. A. DOORN
In verband met zijn veertigjarig ambtsjubileum is
er gisteravond In het Noordelijk kerkgebouw van
de Geref. Kerk te Apeldoorn een samenkomst
belegd van den jubileerenden predikant en familie
met de kerkelijke gemeente van Apeldoorn.
In deze samenkomst voerde het woord namens
het huldfgingscomité Ds. J. R. Goris, die den ju
bilaris er op wees dat de samenkomst een spontane
uiting was, zijn oorzaak v-indende ln den persoon
en den arbeid van Ds. Doom. Hij bood den jubi-
?nris een stoffelijk blijk van waarceering aan.
Hierna sprak Ds. P. C. de Bruyn. nametxs
icerkeraad en gemeente over de heerlijkheid van het
ambt: spreker schetste Ds. Doom's arbeid als een
waardoor op Apeldoorn's gemeente een stempel
was gezet, waarvan de huidige predikanten nog de
vruchten genieten. Nadat de heer de Ruiter na
mens oud-catechisanten er op gewezen had, dat
hij de harten zijner leerlingen had gewonnen door
xi|n beeldspraak, gemoedelijkheid en ernst, sprak
Ds. Doorn een geestig en ernstig met vele persoon
lijke herinneringen doorspekt slot- en dankwoord.
De jubilaris werd met familie toegezongen de ze
genbede uit Psalm 134.
Ds H. D. Drenih
hoofden dor Chr. Scholen on de gemeente die
spr. dank zegt voor haar hartelijkheid en
liefdegaven hem on zijn vrouw vooral de
laatste dagen betoond en vrede en barm
hartigheid toewenscht.
„Vaarwel 1" zoo besloot spr. „wij scheiden,
maar Christus blijft en Christus is alles."
Ds I)renth werd hierna toegesproken na
mens de kerkeraad door ouderling B ij 1 o o,
die den scheidenden leeraar vooral dank
zegde voor zijn werk onder de zieken. Spr.
bracht nog de hartelijke groeten cn dank
over van de gemeente van Zuid-Laren, die
dat schriftelijk had verzocht Op verzoek
van den kerkeraad zong de gemeente Ds.
Drenth toe Ps. 121 4.
Namens de classis Roterdam sprak Ds. W.
J. Velders, die tevens het woord voerde
namens de Gcrcf. Kerk van Rotterdam-Con-
Vervolgens werd het woord gevoerd door
de afgevaardigde van de gemeente Eist, die
met dankbaarheid herinnerde aan de 6-
jarige ambtsbediening in die gemeente.
Ook namens dc stichting Wolfheze wer
den woorden van gelukwensch en afscheid
gesproken en vooral de aandacht gevestigd
op dc ontferming die Ds. Drenth xn zjjn
werk te Wolfheze wist te leggen.
Op aardige wijze herinnerde spr. er aan dat
Ds. Drenth al een paar maal van oen eind
paal een mijlpaal maakte.
Nadat nog door een afgevaardigde van do
Geref. Kerk van Delfshaven was gesproken
werd de plechtigheid met dankzegging en
het zingen van den Avondzang vers 1 en 2
besloten.
Kerk en Staat in Duitschland
De schorsing van Prof. Barth
Hoewel <fe schorsing van Prof. Dr. Karl Barth
den bekenden schrijver tegen die „gelijkschakeling
der Duitsche Evangel. Kerk geen onmiddellijk ver
band heeft met den kerkstrijd zijn afgewezen
mvuLHpg betreft alleen den eed, wellke hij afs
Staatsambtenaar (hoogleeraar) moest afleggen
rij toch niet los tc maken van zijn gedragslijn
oren en nog veel minder vao dc naaste toe
komen. Want nu bet cdtoflict met Prof. Barth voor
valt op het tijdstip, dat ri|o colleges geëindigd zijn,
zijn vertrek uit Bcnn \-oorgoed zeer wel mogelijk
geworden. En dat zou de theol. facufteit der Bonn--
sche Universiteit van een harer grootste aantrek
kelijkheden berooven.
Naar een compromis?
Iotusschen heeft V.D. bij geruchte
dat Karl Barth, evenals de predikanten Niemöller
Asmussen uit den Broedcrraad der Belijdenis-
kerk is getreden. Dit moet hierdoor veroorzaakt
zijn, dat in de leiding der BeWjdeniskerk een stroo-
valt waar te nemen, die niet onwelwillend
Ds. K. W. Vethake
ZESTIG JAREN PREDIKANT
Op 13 December a.s. zal het zestig jaar
geleden zijn, dat Ds. K. W. Vethake, era.-
pred., bij de Ned. Herv. Gemeente van
Leiden, te Wilhelminadorp de be
diening des Woords aanvaardde. Ds. Karei
Willem Vethake werd te Den Haag geboren
Jubileum en afscheid
Ds. H. D. Drenth
Gisteravond heeft Ds. H. D. Drenth,
Geref. pred. van De Hey-Tuindorp-Heyplaat
(Rotterdam) zijn 40-jarig ambtsjubileum her
dacht en tegelijk afscheid genomen van deze
gemeente daar hem emeritaat is verleend.
Het kerkgebouw van De Hey was geheel
gevuld. Onder de aanwezigen waren ver
schillende predikanten, uit de classis en ge-
nabuurde gemeenten, zoomede Ds. Koolhaas
N. H. pred. van Charlois, consulent van De
Hey; afgevaardigden van de gemeente te
Eist en van de stichting „Wolfheze"; het
bestuur der Chr. School en een vertegen
woordiger van de directie der Rotterdamsehe
Droogdok Mij.
In zijn herdenkings- en afscheidsrede
bracht spr. in gedachtenis hoe hij 40 jaar
geleden door Ds. Goeree v. Wagenborghe in
het ambt werd
bevestigd te Nieu-
wolde. Na 3%
jaar volgde de roe
ping tot geestelijk
verzorger der
kranken van
geest en 10 ja
ren werkte hij te
Zuidlaren en 20
jaar te Wolfheze
Het werd zijn le
venswerk. Spr.
mocht ervaren
dat God ook aan
kranken van
geest bekeering
wil schenken.
De band met de
kerken werd niet
los gelaten en
spr. mocht de gemeenten van Bennekom,
Ede, Renkum en Eist nog dienen; in de
laatste gemeente zelfs 7 jaar voorgaan.
Wel gaarne had spr. ook als geestelijk
verzorger emeritaat genomen maar bijzon
der krachtig werd hem de nood der ge
meente van de De Hey-Tuindorp op de ziel
gebonden en dankbaar is hij nu ook dat hij
hier nog 6 jaar in de volle ambtelijke be
diening heeft mogen staan als eerste die
naar des Woords en daarbij nog 4 jaar
de broeders van Maasoord heeft gediend.
Spr. roemt Gods goedheid, die hem in staat
stelde onverpoosd het Woord tc brengen,
zelfs 25 jaar drie maal per Zondag. Slechts
éénmaal werd hij daarin door ziekte ver
hinderd. Dit alles zegt spr. niet uit zelfver
heffing, maar omdat het hem een behoefte
is daarin God te danken, Die hem al deze
zegeningen schonk. „Looft den Heere mijne
Ziel" is heden de grondtoon van zijn hart.
Nadat spr. de gemeente had verzocht met
hem te zineen Ps. 103 1 zette spr. zijn her
denkingsrede en predicatie voort.
Wijzende op de veranderlijkheid van
het menschglijk leven, die ook weer bij dit
afscheid uitkomt, voegde hij er aan toe dat
de onveranderlijkheid Gods te meer uitkomt
Die trouw Gods wil spr. nog eens voor het
laatst de gemeente voorstellen, zulks naar
aanleiding, van Ef. 3 16 en 17.
Paulus gebed in de gevangenis voor de
Efeziërs maakt spr. tot het zijne. Versterking
door den Geest heeft de gemeente steeds op
nieuw noodig en Gods heerlijkheid in het
verlossingswerk dringt er toe steeds opnieuw
dien Geest te zenden. Satan blijft rondgaan
als een briescbende leeuw, maar de weten
schap dat de Geest blijft werken en dat
Christus door het geloof in de harten wil
wonen, geeft troost, ook voor de zwakken in
het geloof.
Spr. bidt de gemeente toe, dat Christus
door het geloof in haar bij toeneming wil
blijven wonen en dat zij in de liefde van
en tot God moge worden geworteld en ge-
Nadat gezongen was Ps. 84 7 sprak de
scheidende leeraar nog een persoonlijk
woord. Herinnerend aan zijn dienstwerk in
do gemeente zeidc spr. dat hij al de geopen
baarde Waarheid naar zijn overtuiging heeft
gepredikt en daarbij, naar het Woord bij
zijn intrede gesproken, Christus en Dien
gekruist verkondigd. Terugziende op de
laatste zes jaar van zijn ambtswerk mag spr.
van zegen getuigen, al bleven de smartelijke
ervaringen niet achter. Zonder bitterheid
tegenover wie ook gaat hij heen en zegt dat
het hem een eer en voorrecht was hier te
arbeiden.
Spr. richtte woorden van afscheid tot den
Kerkeraad, catechisanten, yereenigingen, de
Ds K. W. Vethake
en is thans 83 Jaar oud. Hij studeerde aan
het Athenaeum II lustre en liet zich ook in
schrijven als student achtereenvolgens aan
de Rijksuniversiteiten te Leiden en Utrecht,
waarheen hij in 1871 voorgoed vertrok. In
1874 werd hij door het Prov. Kerkbestuur
van Noord-Holland toegelaten tot de Evan
geliebediening in de Ned. Herv. Kerk.
Van Wilhelminadorp in Zeeland, vertrok
Ds. Vethake in 1877 naar Katwijk aan den
Rijn. In 1879 nam hij het beroep aan naar
Frieslands hoofdstad, Leeuwarden. Daarna
kwam hij te Arhhem in 1884. Het Gerefor
meerde element in Arnhems Herv. Gemeente
begroette in Ds. Vethake een man naar hun
hart en van „de Gereformeerde Vereeniging"
werd hij ecre-voorzitter.
Het conflict dat uitgebroken was in de
Ned. Herv. Gemeente van Amsterdam in
1886, liet ook de Herv. Gemeente in Arnhem
niet met rust. Het Gereformeerd Kerkelijk
Congres, dat van 1114 Januari 1887 te
Amsterdam werd gehouden, werd ook bij
gewoond door Ds. Vethake en in de lokalen
waar de leden van Amsterdams Herv. Ge
meente samenkwamen, die in Doleantie
waren gegaan, ging hij driemaal in den
predikdienst voor.
Tengevolge van zijn optreden voor dc Ned.
Geref. (Doleerende) Kerk te Velp werd hij
eerst geschorst en 26 Mei 1887 door het
Provinciaal Kerkbestuur van Gelderland
afgezet. Den 20sten Juni 1887 ging daarna
Ds. Vethake met een deel van de Arnhem-
sche Gemeente in Doleantie, hoewel men
enkele weken daarvoor reeds 's Zondags
morgens in de groote zaal van Musis Sacrum
bijeenkwam, en 's avonds in de Nutszaal.
In die dagen van kerkelijken strijd rich l ie
Ds. K. F. Creutzberg, President van hot
Prov. Kerkbestuur van Gelderland een open
brief aan Ds. Vethake onder den titel „Wat
geschied is", waarop Ds. Vethake ant
woordde met een brochure: „Wat is er ge
schied?"
Mede door de bemoeienissen van Ds.
Vethake verrees voor de Ned. Geref. (Dolee
rende) Kerk van Arnhem spoedig een bede
huis, de Oosterkerk aan de Rietgrachtstraat
welke op Zondag 6 November 1887 door hem
met een predikatie naar aanleiding va
Sam. 6 12b in gebruik werd genomen.
Een eigenaardig voorval greep nog plaats
toen Ds. Vethake met de gemeente Zondrg
30 October voor 't laatst in Musis Sacrum
ergaderd was. Door een hevigen stormwind
werd de glasbedekking van Musis Sacrum
verbrijzeld. Algemeen was men onder den
indruk van de bewarende hand Gods; want
niemand werd door de neervallende stukken
gedood of noemenswaard gewond. Ds. Vetha
ke eindigde ditmaal zijn prediking en bc
sloot met een kort gebed deze godsdienst
oefening.
Onder redactie van Ds. Vethake verscheen
bij den uitgever H. B. Brijer te Arnhem op
1 Oct. 1887 het eerste nummer van de Gel
dersche Kerkbode.
Met. zegen heeft Ds. Vethake te Arnhem
gearbeid .Toch heeft hij geineend de Geref.
Kerk te moeten verlaten en berichtte dit
den Kerkeraad op Donderdag 25 Juni 1S91.
Na strijd en worsteling heeft hij deze stap
gedaan en dankte den Kerkeraad voor de
vele bewijzen van genegenheid dio hij mocht
ondervinden.
Na weer te zijn toegelaten tot predikant
bij de Ned. Herv Kerk, deed hij 27 September
1891 zijn intrede te Overschie. In 1896 ver
trok hij naar Alten a. d. Rijn en op 31 Juli
1898 verbond hij zich aan de Ned. Herv
Gemeente van Leiden, waar hij tevens
Godsdienstleeraar aan de Rijkswerkinrich
ting voor vrouwen was. Van het Classicaal
Bestuur te Leiden was hij secundus-lid.
Op 1 Juli 1916 verkreeg hij zijn emeritaat
Reeds vele jaren woont de as. jubilaris te
Utrecht.
BAZAR „LICHT IN LIJDEN"
De onlangs te 's-Gravenbage gehouden Bazar
ten bate vao „Lidht ia Lijden" heeft rond f 2700
bruto opgebracht.
tegenover
compromis
de
Het ver-volg van dit bericht is even duister als
iwaarschijnlijk, doch we zullen het in eik geval
afdrukken:
,Jn dit verband wordt verder nog bekend, dat
de leiding der Béfojdemskcrk weer contact zoekt
het Rijiksministerie van Birroenlandsche Zaken,
langs dezen weg snelleT in het bezit vao de
kerkelijke macht te komen. Als hoofd der Rijkskerk
stelt zij voor bisschop Marahrens, die bij het
ljksministerie persona grata zou zijn".
Men speurt in deze regelen restanten van
gere berichten en een onjuiste meening ov«
houding der Belijdenisbeweging.
DE VERZOENING TUSSCHEN DU PLESSIS
EN SNIJMAN
In aansluiting op de niëdedcelmgen van 17 Nov.
j.I. vernemen wij oog. dat in den kring van prof.
du Plessis er groote voldoenig over den stap vao
dr. Snijman is, temeer daar dr. Snijnan de plaat
selijke predikant te Stellenbosch is. De kerkeraad
Stellembosoh stond in conflict met den ring
Stellenbosch over de zaak-Du Plessis. De kerke
raad -xi Stellenbosch zal zich thans aan den ring
(die het voor prof. du Plessis opnam) onderwer
pen. Ook wordt de kansel te Stelienbosdi weer
xjt prof. Du Plessis geopend.
In „Die Kerkblad", het orgaan der Gerefor
meerde kerken (Dopper-kerken genaamd), verzet
ich de naamgenoot van den Stellenbossdien hoog
leeraar, prof. dr. J. A. du Plessis vao Potchef-
stroom. tesgen dit prijsgeven vao den belijdenisstrijd
onder invloed van methodistische prediking
daaruit geboren gemoedslndrukken
t verzet is begrijpelijk in het licht van
wij 17 Nov. tusschcn gedachten streepjes plaatsten:
blijft behoud van vaste overtuigingen.
OECOMENISCHE DIENST TE UTRECHT.
Het Utrechtvsche Predikantenconvent zal,
,-enals vorig jaar op den avond van den
tweeden Advent, 9 D e c e mb e r a.s.
oecumenischen dienst beleggen. Het heeft
daarvoor wederom de beschikking gekregen
over de Nicolaïkcrk. De samenkomst begint
om 8 uur.
Ditmaal zal Ds. Stellwag, Ev. Luth. pre
dikant, den dienst openen. De drie toespra
ken worden achtereenvolgens gehouden door
Ds. P. de Haas, Dr. J. dc Koning, Rem. Ger.
predikant en Ds. R. E. van Arkel, predikant
bij de Gereformeerde Kerk.
De sluiting van den dienst heeft op zich
genomen pastoor Conijn, van de Oud-Katho
lieke kerk van St Jacobus in de Bern,
Weerd.
Het drievoudig Adventsgetuigenis zal tot
inhoud hebben: Christus, Profeet, Priester
Koning.
GEREF. KERKEN IN ZUID-AMERIKA
Ia het Kerkblad voor Zuid--Amerikaofficieel
orgaan van de Geref. kerken in Zuid-Amerika,
.•erken thans samen ds. A. C. Sonoevddt te
Buenos Aires, ds. B. Bruxvoort (uit de Christ.
Geref. kerk in Noord-Amerika herkomstig) te
Tres Arroyos, belden in Argentinië, en ds. H. W.
Kroeze (NederL West-Indië). Wij lezen dat wel-
:en vierde predikant, dit getal versterken zal.
De Amerikaansche candidaat W. V. Muller,
itgezonden door dc Chr. Geref. Kerk in Noord-
Amenfca, staat gereed om naar Carambehy in
Brazilië te gaan.
Ds. Bruxvoort is vao oordeel, dat de classis-
Buenos Aires dezer Zuid-Amerikaansche kerken,
thans als buiten-dassis bij de kerken in Zuid-
Ho!2and-Zuid in Nederland aangeloten. van hel
kerkverband der Gereformeerde kerken ra Neder
land zal dienen te worden losgemaakt om over
gaan in bt kerkverband der Christ. Geref. kerk
Noord-Amerika. met welke kerk het contact be
duidend gemakkelijker kan worden onderhouden.
In de Amerikaansahe „Wachter", het orgaan der
Chr. Gereformeerde kerk in Noord-Amerika vinden
we instemming met deze idee en wordt het jaar
1936 genoemd als het jaar. waarin deze ove
zijn beslag zou kunnen krijgen.
KERKELIJKE VERKIEZINGEN
Bij de verkiezing van drie notabelen te E1 b u r g
werden de heeren Jac. Balk, H. Bokhorst en H. J.
Wiggers (cand. der Gereformeerd enge-kozen
resp. 239, 220 en 215 stemmen. De candidaten der
Confessioceelen verkregen 204. 187 en 168 stem
men. De verhouding In dit college is hierdoor ver
anderd van 26 in 35.
OPMERKELIJK VONNIS
Volgens Le Chrlstianisme du XXe Siècle
oordeelde de rechtbank te Viterbo in Italië
Jezuïtisch prieter te Rome wegens het verbranden
der boeken van een Protes'antsch colporteur
het hinderen van dezen colporteur in zijn arbeid
tot 15 dagen hechtenis en de kosten van he
proces. Niet onwaarschijnlijk is dit de priestei
van wiens wandaad wij eenigen tijd geleden mel
ding hebben gemaakt.
NED. CHR. GEMEENSCHAPSBOND
Men meldt ons: Ds. J, C AaMcrs, Geref. pre
dikant (H.V.) te Enschedé, ds. H. J. Couvée,
Ned. Herv. predikant te Zeist en dis. Th. Scharten,
ern. Luth. predikant te Zeist, tot voor kort be
stuursleden van den Ned. Christelijken Gemeen-
schapsbccd, hebben tegelijkertijd bedankt als leden
van den bond. omdat het tegenwoordig bestuur
hun geen waarborgen wulde geven dat het den
bond zou blijven leiden in den geest, zooals die
van den aanvang is bedoeld.
UIT DE TIJDSCHRIFTEN
In het tweede artikel van Prof. Dr. W. J.
A a 1 d e r s over het kerkelijk vraagstuk
Nieuwe TheoL Studiën ïezen wij enkele
zinsneden over het wezen der Kerk, die in verband
met den Duitsdien Kerkstrijd de aandacht
dienen. Opmerkende, dat Zencings-Kerk eigenlijk
een pleonasme is. zegt Prof. Aalders: ..Het ware
leven heeft scheppende macht Daarom moet de
Kerk de grenzen open houden en altijd bereid zijn
terrein te winnen.
„Dit beteekent natuurlijk niet, dat zij
dnmgsvereeniging is, die er op uit trekt om zielen
te winnen, zonder eigen karakter en vaste non
Is inderdaad de Kerk de draagster van het E'
gelie, dan bezit zij daarin -haar karakter en m
Het gaat om Gods wil en om Zijn -
alles worden bepaaW. De Kerk moet iets
wat zich onderscheidt van elke andere ge
meenschap. Zij heeft iets te zeggen en te doen.
t haar werkzaamheid van elke andere
derscheid t. Hoe dat wordt opgenomen is
slotte niet voor haar rekening. Zij moet rijn.
:nais haar Heer.
ln de
e I d."
Over de Ned. Herv. Kerk in haar verhouding
t andere schrijft Prof. Aalders: „Het is gevaar
lijk zich op kerkelijk gebied door aigemeen-men-
sdhelljke en vooral door kleio-menschelljke motie
ven tc laten leiden. Het is een voor de hand lig
gende overweging: „Als wij en dc onzen het onder
elkaar goed hebben, moet de rest rich zelf tnaar
redden. De vrijzinnigen zijn lastig: houd hen buiten.
De Gereformeerden zijn gevaarlijk: wees tegen
ben op uw hoede." Dit is geen gezonde kerkelijk
heid: het is ziekelijk kerkisme. Het leidt tot on
geestelijke concurrentie of boycot."
WIJ VIEREN HET ST. NICOLAASFEEST
bij" voorkeur met een boek van MEINEMA.
Daar verscheen:
M. v. d. Hilst: De Uiver, Frits Ruyvcr en
eon nikkelen stuiver,
v. d. Hilst: Roselientjc.
I. H. v. d. Lichte: Tot het licht gloorde,
v. d. Akker: Van Weesjongen tot Gou
verneur-Generaal.
I. Snoep Jr.: Storm uit het Zuiden.
Sophie Woudts: Die andere Beatrijs.
H. Zandbergen: Frans van den smokkelaar.
Elk deel gecartonneerd slechts één gulden;
gebonden in prachtband 1.50. In eiken
boekhandel verkrijgbaar. Geeft Uw kinderen
altijd weer een boek van MEINEMA.
V.U.-PLAN 1937
Men schrijft ons:
De laatste wekeo wordt ons \oortdure*id ge
vraagd. hoeveel de September-! ich ting (de 7e lich
ting) der V U.-busjes heeft opgebracht
Wij kunne® mededeelen, dat. trots crisu
zwaarmoedige voorspellingen ruim f 22.000 i
gebracht.
Wel bedraagt deze lichting f 500 minder dan de
zesde, maar oog een enkele plaats droeg trie
Wij danken zoowel spaarsters als hoofden, die
allen medewerkten oen dit schitterend resultaat
bereiken.
Bovenal danken wij God. die onze gebeden
wilde verhooren, oos 'werk wilde zegenen en onze
vree ze heeft beschaamd.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Aan dë School m. d. Bijbel te Opeinde-Nijega i:
benoemd als kweekelinge met acte Mej. W. v. d.
Wielen te Bergum.
Tot onderwijzer aan de Chr. Sdhool te Wezep
(Gld.) is benoemd de heer H. Kuipe
Holten (ingaaode 1 Maart 1935).
DIRECTEUR VAN ONDERWIJS
IN TRANSVAAL
In de plaats van ds. S. P. E. B o s h o f f, die
ontslag heeft -nomen, is, naar de N.R.C. bericht,
tot directeur vao onderwijs in Transvaal benoemd
de heer G. A. C Kuschke. technisch adviseur
van het departement van onderwijs. Te Johannes
burg geboren als zoon van een Duitsch predikaot
werd hi) te Stellenbosch opgeleid en trad in dienst
als onderwijzer Op den Witwatersraod en later
te Lichtenburg was hij inspecteur van het onder-
BE VREEMD ING EN TELEURSTELLING
De Commissie, door de Chr. Psychologische
Centrale voor school en beroep in 1929 ingesteld
ter bestudeeriog van het vraagstuk van de aanslui
ting tusschen het llager en middelbaar onderwijs, ir
vergadering bijeen op 2 November 1934,
overwegende, dat de wijze, waarop de „commis
sie ter formuleeriog van een voorstel tot wettelijke
regeling der toelating tot de eerste klasse
Hoogere Burgerschool met vijfjarigen cureu:
stand kwam. deze was. dat bestaande commissies
werden aangevuld met enkele door den minister
vao onderwijs, kunsten en wetenschappen aange
wezen personen, waardeerende het vele goede, dat
het rapport van deze commissie bevat, zich voor
behoudende evenwél bezwaren tegen bedoeld rap
port later te pubÊceeren. meent oiet te mogen
laten haar bevreemding en ernstige teleurstelling
uit te sjireken over de wijze, waarop genoemde
commissie werd samengesteld, aangezien daarbij de
uit het Protestantsch Christelijk Onderwijs opge
komen Commissie werd voorbijgegaan er
staatscommissie behalve uit rijksambtenaren uit
sluitend uit voorstanders vao het openbaar onder
wijs bestond,
en besluit deze uitspraak ter kennis te brengen
van rijn excellentie den minister van onderwijs,
kunsten en wetenschappen en de pers.
Bovenbedoelde verk£&riog draagt de handtee-
•keningen van de leden der commissie in den
vang genoemd, tul. van: prof. dr. J. Waterink,
voorzitter. Amsterdam: K. Brants, Haarlem, dr. J.
van der Eist, Haarlem; prof. dr. L. vao dier Horst,
Amsterdam; dr. W. J. KoJkert Jr., Amsterdam: J.
Th. R. SchTeuder. Haarlem; dr. joh. van der Spek,
Poortugaal en J. Nauta, secretaris, Amsterdam,
M. H. Trompstr. 9.
Examens
geneeskunde op
.-eir gezwellen -in de ileocoecaad-
G. W. Tromp, gc-b. te Leeu-
ACADEMISCHE EXAMENS
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
Ge.sl WIp- en natuurkunde (aanvulling m
.schetc): doet ex., de heer A. J. Hoekstra: i
(aanv. m. \visk.): doet. ex.. Dr M H. Worth.
Geneeskundeartsex.. de heeren A. H. Tier
boenen en P. Filedt Kok, Den Haagartsex.
ged. de heer A. van Meeteren. Rotterdam.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gesl.
Rechten: oamd.ex., mej. A. C. IJzerman i
hoer W. Roiliogh.
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN
Ges-I,: Theologie: kork. voorb. ex., de heer J. E.
Oannogi-etor.
TECHN. HOOGESCHOOL TE DELFT. Gesi.
Bloctroteohn. iug., oaneLex., do heer J.
van Hoorn.
WISKUNDE L. O.
MACHINISTEN
Vlsscher-, V Use-in genJ. J. eljons, Schiedam
en J. Kozijn; voor het theor. ged. van diipl. C
de heeren H. C. van Dijk. Utrecht. J. Baars.
Dordrecht,
KON. CONSERVATORIUM
APOTHEKERSASSISTENT
GRONINGEN. Gesl. de dames C. M. M. Wijs-
vek, gob. te Veendam; E. Roels Groenhof,
e Lopik en E. H. A. Wittenaar, gob. te
HET NIJVERHEIDSONDERWIJS
IN 1932
Winst bij de ambachts- en
vakscholen
Verlies bij de avondnijverheids
scholen voor jongens
De afdeel-ing Ocderwijssiatistiek van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek publiceert thans de
.■oorloopige cijfers betreffende de aantallen scholen,
leerlingen en leerkrachten bij het nijveriieidsonder-
aar den toestand op 31 December 1932. Een
uitzondering op dezen teldatum wordt gevormd
de speciale cursussen, de cursussen aan nij
verheidsscholen voor meisjes en de faodbouwhuis-
boud'cursussen, de aantallen leerihtgen van deze
ssen werden vermeld naar den toestand bij
den aanvang van de m 1932 aangevangen cursus
ten. omdat vele cczer cursussen op 31 December
."an het kalenderjaar niet bestaan.
Omtrent de aantallen scholen vah het
v-olgende op te merken. Het getal der ambachts
scholen vermeerderde met 2 en bedraagt thans 89
Daarentegen verdween een der dagvakscholen
jongens waarvan er thans 18 zijn. Het getal
avondnijverheidsscholen voor jcogens daalde
359 tot 34S en dat der nijverheidsscholen
meisjes van 161 tot 160. De aantxien scholen
middelbaar technisch, kunst- en kimiS.rujvcrheids-
onderwdjs en voor zeevaart, vissoherij, binnen-
rt en machinistenonderwijs bleven exiveranderd
bedragen thans respectievelijk 19 cn 39, De
opmerkelijke stijging van het aantal laodbouwhuis
boudscholen houdt verband met een gewijzigde
opvatting van bet begrip .school" bij de inspeel
van het nijverheidsonderwijs. Vele thans als
„school" aangemerkte inste'.bngen werden voorheen
als „cursus" beschouwd. Blijkbaar is deze toename
slechts als een van administratieve beteekenis tc
beschouwen en is hier geen sprake van een toe-
une van het aantal onderwijsinstellingen.
Het totaal aantal leerlingen van het nij-
verheidonderwijs bedroeg op den teldatum 129.825.
s 1734 minder dan een jaar te voren. In 1931
ten stijging met 6.4% leerlingen worden
De teruggang van het aantal leerlingen is
oorzaakt door een afname van dit aantal bij de
vakscholen voor jongens (van 1400 tot 1264).
de avondnijverheidsschclen voor jongens
39.825 tot 36.632). bij de scholen voor middelbaar
technisch onderwijs (van 3478 tot 3473), bij de
kunst- en kunstnijverheidsscholen (van 2169
2019), bij de opleidingen voor de binnenvaar.
2810 tot 1983). bij de opleidingen voor de scheep
vaart (van 1162 tot 1023), bij die voor scheeps-
maohinisten (van 1112 tot 1058) en bij het nij
verheidsonderwijs voor meisjes (van 46.98
46.518). Hiertegenover stond een accre
de dag-ambachtsscholen (van 22.007
23.802), bij de speciale cursussen aan am bach ts-
en vakscholen (van 64S tot 860), bij de cur;
sen voor voorbereidend middelbaar technisch
uitgebreid lager nijverheidsonderwijs (van 850
1082), bij de opleidingen voor de zeevisscherij
(van 449 tot 488) en bij het landbouwhuishoud-
onderwijs (van 8661 tot 9623).
Vatten wij deze cijfers samen dan zien wij in
relatieven zin den grootsten teruggang bij het on
derwijs voor de binnenvaart, zeevisscherij, zee
vaart en machinisten, waar het aantal leerlingen
met 981 of 17,3 pet. daalde. Daarnevens vond
ook een aanzienlijke teruggang, nJ. van 3193 leer
lingen of 8 pet., plaats bij het avondnijverheidson-
derwijs voor jongens. De teruggang aan de ge
zamenlijke scheden voor middelbaar technisch
kunst -en kunstnijverheidsonderwijs is van veel
geringer beteekenis.
De belangrijkste winst boekte het ambachts- en
vakonderwijs, met inbegrip van de daaraan ver
bonden cursussen (1871 leerlingen of 7.8 pet.). In
dit verband is het weHicht gerechtvaardigd op te
merken, dat het de toename van het aantal leerlin
gen der cursussen voor voorbereidend middelbaar
technisch en uitgebreid lager nijverheidsonderwijs
in hoofdzaak moet worden toegeschreven aan een
sterkere bezetting der cursussen voor uitgebreid
lager nijverheidsonderwijs. Het meisjesonderwijs
het landbouwhuishoudonderwijs daaronder begre
pen boekte een kleine winst (492 leerlingen of
0.9 pet.). Oj>gemerkt rij nog. dat bij het nijver
heidsonderwijs voor meisjes een verschuiving plaats
vond van de korte cursussen naar de meer omvang
rijke opleidingen.
Omtrent de opleiding volgens het leerlingstelsel
lezen wij, dat 1.004 werkgevers in totaal 2.2S2
leerlingen in opleiding hadden. Dit laatste getal is
kleiner dan dat van het vorige jaar. De oorzaak
•van deze vermindering zal waarschijnlijk in de ver
minderde werkgelegenheid gezocht moeten worden.
Tenslotte bevat de Mededeeling, waaraan wij
bovenstaande cijfers endeenden, een overzicht vao
de eerste uitkomsten eener telling van de leerkrach
ten bij het nijverheidsonderwijs. Het is de eerste
maal. dat er exacte gegevens gepubliceerd worden
omtrent deze materie. Uit het overzicht blijkt, dat
het totale nijverheidsonderwijs door 6-577 leer
krachten gegeven werd. Hieronder waren 1.977
vrouwen. Het grootste aantal leerkrachten vindt
men op de avondnijverheidsscholen voor jongens,
te weten 2.626, waaronder 1 vrouw. Dan volgen in
numerieke beteekenis het nijverheidsonderwijs voor
meisjes, waar 1992 leerkrachten (1778 vrouwen)
het ambachts- en vakonderwijs, waar 1-529
leerkrachten (gèéo vrouwen) gevonden worden.
Veel kleinere aantallen leerkrachten vinden wij
uiteraard op de zeevaart-, visscherij-, fcénnenvaart-
machinistenscholen (408), bij het landbouwhuis
houdonderwijs (380). bij het middelbaar technisch
dagonderwijs (310). het kunst- en kunstnijverheids
onderwijs (146), het middelbaar technisch avond
onderwijs (122) en op de cursussen voor voor be
idend middelbaar technisch en uitgebreid lager
nijverheidsonderwijs (87), terwijl aan de speciale,
ambachts- en vakscholen verbonden, cursussen
34 leerkrachten werkzaam zijn. Den nauwgezetten
lezer wijzen wij er nog op, dat de optelling van de
gespecificeerde cijfeTS niet bet hierboven genoemde
totaal aantal oplevert, aangezien in bedoeld totaal
de veelvuldige dubbeltellingen geëlimineerd
De besproken cijfers zijn in de Mededeeling aHe
x>r de provinciën gespecificeerd, met uitzocde-
yg van die betreffende de leerkrachten. Wie vao
deze getallen kennis wil nemen, vrage de Mededee-
Hr.g (No. 33 afd. Onderwijsstatisöek) bij het
Centraal Bureau voor de Statistiek aart
NEDERL CHR. FILMCENTRALE
Operateurs en ondernemers
ingeschakeld
Deze dagen hield de Ned. Chr. Filmcentrale
een belangrijke bestuursvergadering.
Bij den aanvang der vergadering werd de
Ned. Baptisten-Jeugdbeweging toegelaten als
lid der N. C. F. Ds. L. de Haan nam als
bestuurslid voor deze organisatie zitting.
Mededeeling kon worden gedaan van be
sprekingen met onderscheiden organisaties
welker verzoek om aansluiting binnenkort
mac worden verwacht. Breedvoerig werd be
sproken een voorstel van het dagelijksch be
stuur om te komen tot inschakeling van do
thans in den Christelijken kring werkende
operateurs, verhuurders en ondernemers ia
den arbeid der N. C. F. De bedoeling hier
van is, dat de X. C. F. vooral het organi-
seerend werk doet, algemeene voorlichting
geeft, optreedt als kcuringslichaam van fil
men en toestellen, filmprogramma's opstelt*
dc aanvragen daarvoor verzamelt en de op
drachten doorgeeft aan de operateurs, ver
huurders en ondernemers, die bij haar staan
ingeschreven. Aan de hand van de tot dusver
opgedane prajtijk meende het dagelijksch
bestuur, dat op deze wijze eenerzijds voldaan
zou kunnen worden aan de aanvraag om
voorstellingen uit alle deelen van het land
onder garantie van veiligheid zoowel uit mo
reel als lichamelijk oogpunt terwijl ander
zijds de positie van dc bona-fide ouerateurs,
verhuurders en ondernemers zal worden
versterkt.
Het Dagelijksch Bestuur werd gemachtigd
om, met inachtneming van de noodige voor
zichtigheid, in deze richting te arbeiden,
Voorloopigee besprekingen en proefnemingen
hebben reeds uitgewezen, dat ook bij de be
langhebbenden groote sympathie voor de
zen nieuwe stap der N.GF. bestaat.
Breedvoerige besprekingen werden gevoerd
over „Filmblad", het door dc firma Callen-
bach uitgegeven orgaan der N.CF. De ont
vangst in de pers is zeer gunstig geweest.
Maatregelen werden beraamd om net aantal
donateurs der X'.C.F. zoo spoedig mogelijk
op te voeren tot het peil, waarop het voort
bestaan van het blad verzekerd is.
Het dagelijksch bestuur werd gemachtigd
om in overleg met de aangesloten onderwijs
organisaties een commissie aan te wijzen om
speciaal de vraag, wat de N.CF. kan doen:
voor de sohoolfilm nader te bestudeeren.
Teneinde de ineenschakeling van allert
arbeid der N.CF. zoo veel mogelijk te be-
spoedngfen werd besloten, alle corresponden
tie, behalve die over „Filmblad" te eentrali-
seeren op het adres van het secretariaat:
Abstederdijk 204, Utrecht.
De motorpech van de „Havik"
DE OEHOE MAAKT EEN SNELLE REIS
De „Oehoe" is te Djask aangekomen De K.L.
M. machine die een motor aan boord had voor
de „Havik", die met motorpech te Djask is
blijven zitten, heeft dit traject Amsterdam-
Djask, waarvoor zy Dinsdagmorgen is ver
trokken, dus wel zeer snel afgelegd.
BATAVIA. 29 Nov. (Ancta). Ofschoon de heer
Van Gelderen. Ned. gedelegeerde bij de Ne-
derlandsch-Japansche Handelsconferentie te Batavia
nog niet definitief passage heeft geboekt staat het
nog vrijwel vast. dat hij op 5 December met het
KT.M.-vliegtuig naar Nederland zal terugkeer en.
Het .Nieuws van den Dag v. N. I." leidt hieruit
af. dat de handelsbesprekingen te Batavia met
Japan pracüsdh zijn afgeloopen.
VOOR DE WINTERAVONDEN
moet U de jengd verblijden met ons Premieboeltje
door G. TH. ROTMAN
Het succes dat we destijds bereikten met
ons Premieboekje: „BOBBY'S APEN
STREKEN" deed ons besluiten nu ook
voor onze lezers verkrijgbaar te stellen:
JIM, DE ZOON VAN BOBBY
De kluchten en avonturen van Bobby's zoon,
Jim, zullen met evenveel spanning gevolgd
worden als de streken welke zijn vader
uithaalde. Wij twijfelen niet of deze premie
aanbieding zal bij onze jeugdige lezers zeer
in den smaak vallen, en de ouders raden
we aan hun kinderen voor de a.s. FEEST
DAGEN met dit boekje gelukkig te maken.
Het kan afgehaald worden aan ons Bureau,
zoomede worden toegez. na ontvangst van
40 cent per exemplaar
in postzegels of storting op ons gironummer.
Men gelieve op de enveloppe te vermelden:
M". Ook de Agenten en Bezorgers
nemen bestellingen aan.
Ondergeteekende verzoekt toezending van exemplaar (en)
Premieboekje „JIM, DE ZOON VAN BOBBY", waarvan bedrag bijgaat:
in postzegels
per giro is verzonden
NAAM;
WOONPLAATS
