DINSDAG 27 NOVEMBER 1934
Schoolnieuws.
ZENDING EN PHILANTROPIE
Land- cn Tuinbouw.
GOUDCLAUSÜLE-PROCES
KONINKLIJKEEN BATAAFSCHE
Economie en Financien
RATIONALISATIE VAN DE
INTERN. SCHEEPVAART
SCHAAKRUBRIEK
to
i
s
08
i
a*
i
H
Ai
13
n
I
ty
li
lfl
C:
si
i
i
i i
i
Mi
m
i
i
m
m
torn
A
W-
Wl
A
a
m
I
a
0H
m
DELFTSCH STUDENTEN-CORPS.
Dc Senaat van het Delftseh Studenten
corps stelde zich, bij enkele candidaats-
stelling, samen als volgt: L. H. Op ten
Noort, president; C. W. G. van der Velde,
secretaris; J. M. G. D. van Slingelandt, the
saurier; .1. .1. Blijdenslein, archivaris; J. C.
Schönfcld, commissai'is.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Tot hoofd van de School met den Bijbel te
Nieuw-Vennep is benoemd dc heer H. R i e m e n s
te Den Hoef.
Aan de Julianasdhool te Rijssen is tot onder
wijzeres benoemd Mej. F. R. van D e 1 d e n te
Kamperveen.
Benoemd tot onderwijzer aan de Oranje-Nassau-
school U.L.O. te Rotterdam de heer D. v. d.
L a a o,onder wijzer te Hazerswoude.
Benoemd tot onderwijzer aan de School met den
Bijbel te Scharendijke (Z.) de heer J. Joziasse
te Koudekerke (W.).
ONDERWIJZERSVERGADERING
TE ALMELO.
Zaterdagmiddag kwam de afdeeling
Twen the van de Vereeniging van Chr. On
derwijzers (essen) te Almelo in vergadering
bijeen onder leiding van den heer H. B.
S p o e 1 d e r.
Na eenige bespreking werd besloten vot
de oprichting van een V.O.J.O.-comité in
samenwerking mot de afdeeling van de
Unie. Door de afdeeling Twenthe werden
voor dit Comité aangewezen de heeren J.
H. Reiziger van Hooge Hekel, H. de
Boer van Almelo en A. Muller van
Almelo.
Het nieuwe ontwerp-Unie-program werd
door de vergadering aangenomen. Op ver
zoek van het Hoofdbestuur zal op een vol
gende vergadering een referaat worden ge
houden over „De resultaten van het L.O.".
Als referent werd aangewezen de heer B.
Westera van Nijverdal.
Door den heer A. Mulle r, hoofd der
school Hofkampstraat te Almelo werd een
lezing gehouden over: „De Parcival". Op
dit breede en zeer oriënteerende referaat
volgde eenige discussie.
ECONOMISCHE GESCHIEDENIS
Dr. J. G. van Dillen, toegelaten als privaat
docent in de economische geschiedenis in de facul
teit der Letteren en Wijsbegeerte aan de Rijks
universiteit te Utrecht, is gistermiddag zijn les
sen begonnen met een rede over: De sociaal-eco
nomische geschiedenis in haar verhouding tot eco
nomie. sociologie en politieke geschiedenis.
TE WEINIG CHR. MIDDELB. SCHOLEN
Teneinde te helpen voorkomen, dat de
bezuiniging van Rijkswege ook de Chr.
Middelbare Scholen zou treffen, geeft J.
Moll in het orgaan der Ver. van Leeraren
van het Chr. Middelb. Onderwijs een over
zie]) t van het aantal Chr. Gymnasia, Lycea
en H.B.S. in verhouding tot het aantal
leerlingen van Chr. Lagere Scholen, de
recruten dus voor de Chr. Middelb. Scholen
Zoo vinden wij;
13'
'o
cd
J-d
S
O
te
1-1
o
fcj
U
a
Groningen:
22065
1
2
Friesland
28778
1
1
Drente
12830
1
1
Overijssel
25967
1
2
Gelderland
40128
3
2
Utrecht
24795
1
1
1
Noord-Holland
44107
1
4
3
Zuid-Holland
106342
2
8
Zeeland
12585
plm.
330000
7
10
18
Studiezin en cursussen.
Dr ten Boom wijst ook op den toenemen
den studiezin \an vele theologen voor het
Joodse he \raagstuk. Dr Miskotte uit Haar
lem gaf in zijn dissertatie hiervan een voor
beeld. Veel predikanten hier te lande geven
zendingscursussen over het Joodsche vraag
stuk, waarbij dc Ver. \oor Israël studie
materiaal verschafte. „Langzaam maar ze
ker keert de Christelijke theologie tot haar
Joodsche oorsprongen terug. En misschien
de heftige reactie, die midden-Europa
togen den Joodschcn invloed te zien geeft,
nog wel het grootste bewijs van dezen in
vloed".
In het verslag van Zendeling P. W. C o-
h e n lezen wij, dat hij 135 maal in kerk,
zaal of tent gesproken heeft en allerwego
groeiende belangstelling voor en medewer
king met het doel der Vereeniging heeft
ondervonden. Als tolk fungeerde hij o. m.
bij lezingen van Stanley Jones.
Het aantal contribuanten van da Ned.
Ver. voor Israël bedraagt ruim duizend,
Israël en de Chr. Scholen.
Bijzondere aandacht verdient de op-
ichting van de „Schoolcommis-
I e der Ned, Ver. voor I s r a 1".
Het was velen vrienden Israëls opgevallen,
dat nl te weinig op onze Christelijke sein»
len hij het onderwijs de aandacht werd ge
vestigd op de Zendingsroeping der Gemeen
te ten opzichte van Israël. Ten einde te be-
orderen, dat hierin \erandering zou ko
men, hebben cp uitnoodiging een vijftal
Hoofden van Scholen zich vereenigd tot een
Commissie en een der zendelingen verzocht
het voorzitterschap te aanvaarden. De
Schoolcommissie is thans als volgt samen
gesteld: C. van den Akker, Weesp; A. P.
Calliber, Thorbeckelaan 3, Utrecht (Post
giro 234131), penningmeester; C. van Dijl,
Amsterdam; C. Kijne, Amsterdam; F. Mei-
ma, Diemen, secretaris; P. W. Cohen, Am
sterdam, voorzitter.
Zij heeft haar taak aangevangen met een
circulaire uit te zenden aan alle Hoofden
an Chr. Scholen in Nederland, waarin de
zen werden opgewekt bij hun onderwijs en
geldinzamelingen Israël niet te vergeten,
leze circulaire was mede-onderteekend door
76 andere Schoolhoofden over ons geheele
vaderland. Reeds kwamen bij den Penning
meester der Commissie een aantal school-
bijdragen in, wat een aansporing is geweest
om in het nieuwe jaar de actie te krachti
ger aan te vatten. Dit zal te meer mogelijk
zijn, nu de heer S wijnenburg, Oud-
Hoofd eener Chr. School te Zeist, als v e r-
egenwoordiger der Ned. Ver.
voor Israël haar belangen zal beharti
gen door spreekbeurten, het bezoeken van
scholen, enz.
AFVAARDIGING VAN ZENDELINGEN.
Hedenavond zullen door de Doopsgezinde
Zendingsvereeniging in de Doopsgezinde
kerk te Amsterdam, twee a.s. zendelingen
plechtig worden afgevaardigd. In deze sa
menkomst zal het woord gevoerd worden
door Ds. C. Nijdam, voorzitter der vereeni
ging, Dr. F. J. Fokkema, rector der zen
dingsschool te Oegstgeest, oud-zendeling
Joh. Klaassen, Dr. A. K. Kuiper en de beide
zendelingen O, Stauff.er en D.
Amstuz.
INSTALLATIE EV. BOOTH
De nieuwe generale van het Leger des Hells
Evangeline Booth zal den 6en December a.s. te
Londen offideei als zoodanig worden geïnstalleerd.
De schrijver concludeert, dat de ouders
Van ruim 330.000 kinderen Christelijk La
ger Onderwijs vragen. Dat voor het heele
land het aantal Chr. Middelbare Scholen
te klein moet worden geacht (zeer stellig
ook tegenover de getallen der openbare en
neutrale scholen).
„En, hoewel deze tijden voor de finan
cien van het Rijk zeer benauwd zijn, mee-
nen we toch dat opheffing van Christelijke
Middelbare Scholen niet te verantwoorden
is. Andere bezuiniging dient voor te gaan"
Examens
PROMOTIES
R.K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. Bevor
derd tot doctor in de letteren en wijsbegeerte
A. J. A. van Geelen. te Bergen op Zoom, op
proefschrift getiteld: Martin Greif als Drama-
tlker,
ACADEMISCHE EXAMENS
UTRECHT. Oeoon. doet. indologie, de heer J
,V. M. v Koot.
GRONINGEN. Doet. geneesk., j Hazewinkel.
AARDRIJKSKUNDE M. O.
AMSTERDAM. Geëx. 2 cand. Gesl. mej. M.
Louwerse te Veghel en de heer AV. A. v. d
Mcyden te Valkenswaard.
GESCHIEDENIS M. O.
AMSTERDAM. Geëx. en afgew. 2 cand.
APOTHEKERS-ASSISTENT
AMSTERDAM. Gesl. de heer R. D. Hendrilcsz
te Amsterdam.
UTRECHT. Opgeroepen 5 cand., gesl. de da
mes E. A. Wltholt, Apeldoorn; I. A. M. Helma
kers, Deh Bosch; en de. heeren A. Stuurman,
Amersfoort; P. Meulemeeater, Utrecht,
KON. CONSERVATORIUM
DEN HAAG. Gesl. voor dlpl. piano (onderwits
kunst): .1. v Opstal, mej. E M Lengkous, mej.
G J A Dletz.
MACHINISTEN
DEN HAAG. Gesl. voor het theoretisch ge
deelte van dlpl. B: F. Th. Wes'thof, Amster-
dam; B J van Helden, Haarlem; L JJagedoorn
Arnhem; E Engelberts, Utrecht.
Ned. Vereen, voor Israël
Toenemende zegei
Het 73e jaarverslag van de Ned. Vereeng.
Voor Israël, die 13 Dec. a.s. haar jaarverga-
flering houdt, maakt o. m. melding van het
tehuis 'voor uitgeweken en verstrooide Jo
den, dat in een der tijdelijke gebouwen van
het Diaconie-Weeshuis der Ned Herv. Ge
meente gevestigd is.
Dr W. ten Boom doet mededeelingcn
over zijn arbeid; met Ds van Nes (van d«>
Geref. Zending) bereidt hij een nieuwe
Bijbel uitgave voor Joden
Christenen voor in opdracht van het
Ned. Bijbelgenootschap. Voorts lezen wij
daar, dat ook de Chr. Geref. Kerk den
Zendingsarbeid onder Israë"
zal aanvatten. De 1.1. gehouden Sy
node te Zwolle heeft Deputaten aangewezen
en men tracht thans een fonds te vormen,
Nvaaruit cv. de financiering van den arbeid
gevoed kan worden.
Molenaars schuldeischers
der boeren
Een adres van den Molenaarsbond
De Algemeene Nederlandsche Molenaars-
bond, heeft in een adres aan de Ministers
van Econ. Zaken en vtn Sociale Zaken ver
klaard dat molenaars geen enkele betaling op
hun vordering ontvangen, indien deze land
bouwers failliet worden verklaard op t
vrage van andere schuldeischers.
Dit wo®-lt een onhoudbare toestand vooral
nu door het opdringen der coöperaties de
bruto-opbrengst der molenaarsbedrijven zeer
is verminderd. De omstandigheden hebben
deze coöperaties in staat gesteld ook nog een
maalderijbedrijf te beginnen, waardoor de
molenaars nog meer schade lijden. De ver
wachting wordt uitgesproken, dat de Mi
nisters maatregelen zuilen treffen dat deze
eenzijdige bevoorrechting van coöperatie zal
verdwijnen.
Nu gebleken is, aldus vervolgt het adres,
dat coöperatieve landbouwondernemingen
zeer vele millioenen aan reserves, kas en
bezittingen hebben, welke uit den steun van
het geheele volk den boerenstand toevloeien
rijst de vraag, of op deze vereenigingen van
boeren niet een beroep dient te worden ge
daan om of de vroegere schulden der boe
ren te betalen, of den consument van een
deel van den landbouwsteun te ontlasten.
Indien de Ministers daartoe geen termen
aanwezig achten, wordt hun verzocht uit
de crisiszuivelbijdrage, de noodige millioe
nen ter beschikking te willen stellen om de
schulden der boeren aan de molenaars te
willen voldoen.
Tenslotte wordt er in het adres op aange
drongen, dat de mogelijkheid wordt over
wogen- om een gedeelte van den graansteun
in te houden en ter beschikking te stellen
van de veehouders.
LIQUIDATIE VLASCENTRALE
De Minister van Economische Zaken heeft
bepaald, dat de Stichting Nederlandsche
Vlaseentrale, gevestigd te 's Gravenhage in
liquidatie zal treden, en zulks bepaaldelijk
Ier afwerking der steunuitkeeringen op vlas
der oogsten 1932 en 1933, en nadat de liqui
datie zal zijn beëindigd, ontbonden zal wor
den.
De stichting Nederlandsche Akkerbouw-
centrale, gevestigd te 's Gravenhage is be
noemd tot liquidatrice.
VLASSTEUN MAXIMUM 1.350.000.
De Minister van Economische Zaken heeft
bepaald, dat op grond van het reglement
steun vlas 1934 steun zal worden verleend
over een opbrengst van ten hoogste 6000
II.A. met vlas beteelde oppervlakte tot ten
hoogste een bedrag van 1.350.000.
Voorts heeft de Minister bepaald, dat in
den vorm van een teeltpremie, uit te kecren
aan vlastelers, geen hooger bedrag mag
worden uitgekeerd dan 50.per H.A. voor
de totale oppervlakte van met vlas bebouw
de perceelen.
In den vorm van een repelpremie, uit te
keeren aan vlastelers, zal geen hooger be
drag mogen worden uitgekeerd dan 50.
per H. A. voor de totale oppervlakte van
hier te lande afgerepelde perceelen.
In den vorm van een bewerkingspremie
den
Rijk-sland-
Lamd'bouw-
uit te keeren aan erkende vlassers mag
geen hooger bedrag worden uitgekeerd dan
125.— per H.A. van die door dc stichting
Nederlandsche Akkerbouwcentrale toege
wezen perceelen, waarvan de opbrengst in
Nederland tot vlaslint wordt bewerkt
CHR. JONGE BOEREN ORGANISATIE
Aid. Alblasserwaard
Ver. Oudleerlingen v. h. Landbouwonderwijs
Onder voorzitterschap van den heer Joh.
Bouman uit Wijngaarden kwam bovenvermelde
vereeniging in jaarvergadering in de Chr. lag.
Landbouwschool te Ottolamd bij-een.
L'lt do geheele Alblasserwaard waren de jon
geren opgckennen en het ruiime lokaal was ge
heel gevuld. Mede waren aanwezig het hoofd
d'pr Landbouwschool, de heer Vink. alsmede be-
stuuraleden van de afd. Albla^aea-waard v. d.
C B T.B. en eenige belangstellenden.
de gebruikelijke opening .sprak de voor
zitter wn openingswoord oveu- „Uitbouw", waar-
a de secretaris, de heer C. de Haan C.Pzn, na
lezing <ier notulen zijn jaarverslag uitbracht,
dat kon getuigen van bloeiend vereenIg.tigs-
leven en groetend ledcn-lal. Met bijzondere
waardeering werd melding gemaakt^
grooten etepn, ook financieel,
bouwconsulent en het hoofd
school genoten.
Een nieuw reglement werd vastgesteld. De
bestuursleden C. de. Haan te Molenaa.rpgraaf en
Jn.sp. de Haan te Nieuw-Lek 1cerJand werden heir-
kozen en ln de plaats van den heer C. Kor eva ar
Azn to Molenaarsgraaf. dtie zich naet meer her
kiesbaar stelde, gekozen P. Verhoef Czn te
Brandwijk.
Daarna werd door het hoofd der Landbouw
school een Inleiding gehouden over „Stalvoeder-
trole", waarop een uitgebreide bespreking
volgde.
Besloten werd. In navolging van amde>re stre
ken, te trachten stalvoederoontrole Ingang to
doen vinden. Een 20-tal joogeLui stelde zie/
hiervoor beschikbaar, teirwijl medewerking zal
worden verleend door den heer Vink, en de
Rljksveeteeltconsutent de heer Verhoeven.
Nadat door den secretaris dier afd. van den
C.B.T.B.. de heer Aamtjes, nog een opwekkend
w iord was gesproken, en daarbij tevens we-rd
medegedeeld, dat het bestuur der afd. gaarne
den voorgenomen arbeid der stalvoedercooitrole
zou steunen, werd deze bijzonder geanimeerde
vergadering door den voorzitter gesloten, w;
na de heer Vink voorging in dankgebed.
UITBOUWFONDS
Wat de Aid. Alblasserwaard van den
C.B.T.B. deed
Ten behoeve van den uitbouw van den
C.B.T.B. en het vestigen van een eigen bureau
werd door de leden der afd. reeds meer dam
540 bijeen gebracht.
Wel een bewijs van leven en geloof in eigen
prancipicele organisatie.
TUBERCULOSEBESTRIJDING EN
KALVERTOEWIJZING
Door de Ned. Veehouderijcentrale wordt het
navolgende medegedeeld:
In verhand met het feit. dat de tuberculimatie.
wolke ten behoeve van de rundertuberculose-
bestrijdimg wordt toegepast, in het algemeen
lm het late najaar op stal plaats heeJt. is d<
wensohejijkheld .naar voren gehracht, rundvee
houder". die aangwsloten zijn bij een door d<
Ned. Veehouderijcentrale erkende rum der tuber
culosebestrijdingsorganientin de gelegen
heid te stellen, naar aanleiding van de resulta
ten dezer tuberculinntie alsnog een zekeTe
selectie onder hun kalveren uit te oefenen.
Om deze reden Is bij K. B. No 31 van 14 Nov.
1934, bepaald, dat aan rundveehouders, die aan
gesloten zijn bij een door de Ned. Veehouderij-
oentra.le erkende rundertuberculosebestrljdimgs-
organlsatle en die voor 1934 een toewijzing van
minstens 1 kuilf hebben gehad, toegestaan wordt
tot en met 31 Dec. 1934 1 stierkalf of 1 vaars-
kalf met een gewicht, liggende t-- sehen dc
betreffende grenzen, zonder identiteitsbewijs
im voorraad te hebben.
BLOEMENTENOONSTELLING
TE BOSKOOP
maakt plannen in het voorjaar van
1935, van 10 tot 24 April, een tentoonstelling
te houden, voornamelijk van Ln bloei getrokken
heesters. Reeds te lang miste Boskoop de gele
genheid zijn nienwigheden en aanwinsten te
toonen. De voorbereidingen, die de mammen
van de praktijk treffen, wijzen erop, dat Iets
goeds tot stand zal komen.
Juist nu de Boomkweekarij een benarde tijd
doormaakt tengevolge van LnvoeirbelemmerLn-
gen, w-arnbetailiLngen. getuigt het vam vertrou
wen en doortastendheid een tentoonstelling
organise enen.
De onimiidid'eMijke aanleiding is h-e/t feit, dat
Boskoop aam het spoorwegmet werd aangeslo
ten. Vergeleken bij vorige tentoonstellingen
zijn nu de bloelende planten van Boskoop on-
ieders bereik.
AFNAME REGEERINGSVEE
Week van 915 Dec.
c week van 915 Dec. a.s. zal op de be
kende plaatsen en uren gelegenheid gegeven
worden vee aan de regeering te leveren.
Prijzen en voorwaarden zijn als vorige week.
>or zooveel betreft de gewone levering.
De prijzen, welke voor aan tuborculose of
para-tuberculose lijdende dieren zullen worden
betaald, zijn met ingang van Maandag 10 Dec.
als volgt vastgesteld: Klasse A plus 28 cent.
Klasse A 25 cent. Klasse B 22 cent. Klasse C
19 cent, alles per Kg.
Do in de klasse C min vallende dieren zullen
ook nu weer per stuk worden gewaardeerd.
De Ned. Veehouderijcentrale geeft- de leden
van erkende Rundertuberculosebestri jdings-
organlsaties dringend in overweging, alvorens
in aangiftekaarten voor de aanbieding van
m tuberculose lijdende dieren in te zenden,
erieg te plegen met het bestuur van hun be-
strijdingsorga.nisatics. Zulks in verband met
een nadere uiteenzetting welke door de Ned.
Veehouderijcentrale te dezer zake aan dc be
doelde besturen Is toegezonden.
De aangifte-kaarten, welke ve<rkrijgbaar zijn
bij de diistrictseeoretairissen der Gew. Land-
bouw-Crlsie-Organisaties moeten voor Zaterdag
1 Dec. 1934 zijn ingezonden bij de Gew. Land
bouw -Cr Isi s - Organ isati es, waaronder do be
trokken veehouders reasorteeren.
In verband met het geringe aanbod op de
leveringspla.atsen In Zeeland zullen de aan
giftekaarten voor levering op die plaatsen mo
gen worden ingezonden tol Dinsdag 4 Dec. a.s.
KON. NED. LANDBOUW-COMITE
On de maandelijkse he vergadering van het
K.N.L.C. werd o.m, liet navolgende besloten.
Vcrliooglng dcnntiiratic-tocNlng G-rogge. Met
teleurstelling nam de vergadering kennis van
liet feit, dat e.r op het telegram aan den minister
van Eeon. Zaken, waarin in verband met den
gedaalden wereldmarktprijs van rogge op ver-
hooging van den denaturatletoesiag voor dit
artikel was aangedrongen nog geen antwoord
was ontvangen. In de vergadering werd de op
merking gemaakt, dat de kansen op verhoo-
glng van den toeslag als gering moeten worden
beschouwd. Toch meende men niet geheel wer
keloos te moeten blijven, daar het toch niet als
een juist beleid vam de regeering moet worden
beschouwd, de steun aan de roggeverbouwers
te verlagen, alleen naar aanleiding van een
tijdelijke prijsverhooging op de internationale
graanmarkt. Vooral ook dient tegen een der
gelijke maatregel te worden stelling genomen
omdat de aanvallen op de regeringsmaatrege
len ten behoeve van den landbouw genomen
steeds toenemen, en men blijkbaar gedachtig
aan de zegswijze, dat.de aanhouder wint, dacht
op korten termijn tot afschaffing resp. vermin
dering van de hulp aan den landbouw te gera
ken. Besloten werd zoo mogelijk in samenwer
king met de andere Centrale Landbouw Orga
nisaties een schrijven te richten aan de regee
ring. waarbij nogmaaJs voor v&rhooging van de
denaturatle-vergoedimg aan de roggeverbouwers
zal worden gepleit en tevens geprotesteerd za!
worden tegen het streven de iegeerlngsmaat-
regeden ten behoeve van den Landbouw ln te
perken, zoolang niet de aanpassing ln de buiten
den Landbouw staande bedrijven, niet name de
beschutte en overheidsbedrijven, is doorgevoerd.
Tertiaire «cgen. Medegedeeld werd, dat van
wege de Centrale Landbouw Organisaties een
uitvoerig adres aan der. Mimister van Water
staat Is gericht waarin op het bestemmen van
een jaarlijksch bedrag van 2 milldoen van het
Verkeersfonds ten gunste van de verbetering
dor tertiaire wegen werd aangedrongen. »e
vergadering sprak de hoop uit. dat ditmaal de
poging om voor de verbetering der terLialre
wegen iets te bereiken, succes moge hebben.
Reeds zoolang het zoo juist opgeheven Rijkó-
wegenfonds bestaat, d.w.z. sedert 1927. is door
het KN.LlC. actie gevoerd voer het beschikbaar
stellen vam gelden uit djt fonds ten behoeve
van de verbetering der tertiaire wegen.
Vetvrnngstuk. Aan de orde werd gesteld het
eerste gedeelte van het rapport van de com
missie inzake het vetvraagstuk. welke door de
Centrale La.ndibouw Organisaties en den Alg.
Ned. Zuivel bond lis benoemd. De vengadei-img
betreiird-8 het. dat sedert de bestudeering van
deze materie door genoemde commissie de afzet
mogelijkheden voor onze zuivelproducten zrioh
in zulk een ongumstigen zin hebben gewijzigd,
dat uit dien hoofde aan het rapport sle-chts een
betrekk-elijke waarde kan worden toegekend.
De hoop werd uitgesproken, dat het tweede
geeeelte van het rapport, waarin uiteraard den
bestaanden toestand tot uitgangpunt dient te
worden genomen, spoedig gereed moge kohmeii.
Tot zoolang weneoht men het definitieve oor-
deeel ovor het eerste gedeelte van het rapport
op te schorten.
Tn In bouw beperking 1935. Met ontsteltenis
werd kennis genomen va.n het voorstel tot be
perking van den tuinbouw voor 1935. Men oor
deelde deze be-perklug, volgens welke op bedrlj-
ven yrooter dan 25 H.A de tuinbouw met niet
tnlndi-r dan 75 van de totale oppervlakte
yan liet bedrijf moet warden Ingekrompen,
lu-nest voor d»n groven tuinbouw.
Aim getoond wend met welke verliieizen en
kapitaalsvernietiging een dergelijke nlgounem-
F10*1 «e-Paard gaan. terwijl ver
moedelijk het doel der beperking niet zal woir-
flen bereikt.
Besloten werd het mogelijke te doen om
»?0v,'n 1s'D0Ven tuinbouw alsnog eenige ver
zachting te verkrijgen.
Pleidooien in de zaken tusschen
de Ver. v. d. Effectenhandel
en de Koninklijke en
Bataafsche
op de bedoeling, die zij had. om juist te N<
York in dollars te leenen. Die bedoeling 1 t>-
gebleken. Eovendien houdt zij geen stee
tegenpartij zegt, dat zij geen koersrisicc
loopc-n. doch zij verbond zich, te betalen in-- v
en daarin stok reeds risico. Bovendien,
de leening vair de Bata^che New-York
vair de Bataafsche New-York h t
was.. waarom ging de tegenpart l
jaren later voor de Koninklijke eeu
veel grooter bedrag, met
plaatsen als betalings-
oor de civiele kamer van het Haagsche
Gerechtshof zijn gisteren behandeld de zaken
van de Vereeniging voor dert Effectenhandel
eenerzijds en de Koninklijke en de Batoafsche
Petroleummaatsohappi jen anderzijds betreffen
de de bekende goudclausule.
Voor de Vereeniging voor den Effectenhan
del pleitten Mrs. Van Regteren Altena en As
ser, voor de Bataafsche Mr. Molster.
De civiele kamer bestond uit Mr. Polvliet,
president Mrs Cost Budde en Bijnen. raads
lieden: en Mr. Van Berckeü, bijzittend raads
heer.
Eerst werd behandeld de zaak der Vereeni
ging tegen de Bataafsche. Mr. vam Regteren
Altena verklaarde de zaken niet steeds ge
splitst te kunnen behandelen.
Bataafsche en Koninklijke zeggen: „WIJ hob
ben 40.000.Ü00 dollar geleend en ontvangen niet
In goud. maar in gewone munt. Wel hebben wij
ons verbonden ze im goud terug te betalen,
maar nu het voor ons voordeel iger is ze in
papier terug te betalen, moet gij ons dilt voor
deel laten." Zoo verwijst men de goudcla.usule
naar de rommelkamer van oude gebruiken.
Beide mi jen zijn zich volkomen bewust ge
weest een schuld aan te gaan vam J 110 mll-
Lioen. Dit was het Hollandeohe bedrug. De
maatschappijen verkochten de obligaties aan
de bankiers Dillon Read, maar bij overgang
aan derden Weven de maatschappijen gebonden
aan de aanvankelijk aangegane verplichtingen
De Koninklijke heeft de 40 000 dollar-obligaties
verkocht voor 86 pet. Zij ging een schuld aan
van 40 mil Hoen dollar en had aanstonds 14
millioen gld. verlies. Zij schreef dit verlies af
met 1 millioen per jaar. Hiermee vervalt voor
de Koninklijke de bewering, dat zij alleen moc-t
teruggeven, wat zij heeft ontvangen. Zij heeft
van het begin af geweten, dat zij meer moest
betalen, dan zij had ontvangen.
In den breede betoogde spr. dat volgens het
Hoüar.deoh èn het Amerikaansche recht men
geen beroep kan doen op het Amerikaansche
recht om van zijn verplichtingen af te komen
Men kan niet het vreemde reoht dwingend
toepassen, als men een gedeelte ervan uit
schakelt. En de tegenpartij wil Juist uitscha
kelen dat deel van het Amerikaansche recht,
dat bepaalt dat Ln goud moet worden uitbe
taald.
Vervolgens pleitte, eveneens voor de Ver
voor den Effectenhandel. Mr Asser.
Het vonnis tegen de Bataafsche van de Haag
sche rechtbank, waarbij de Bataafsche destijds
in het gelijk werd gesteld vangt aan met een
fout, want hij nam a^n. dat het hier geen goud
muntclausule betrof, maar eon goudiwaarde-
clausule. Beide partijen zijn het echter erover
eens, dat wij hier hebben een goudmuntclau
sule. Partijen zijn het er ook over eens, dat het
op het oogenblik te New-York praktisch niet
mogelijk is. in goud te betalen. De consequentie
is. dat er een wijziging moet worden aange
bracht in de verplichting van de Bataafsche.
hetzij wijziging van de plaats van betaling
(New-York), hetzij wijziging van het object.
Iq het essentieele betaling te New-York of is
het betaling in goud? Het laatste is het wezen
lijke. Daarbij vergeleken is betaling te New-
York bijzaak. Dus moet New-York vervallen
en worden vervangen door Den Haag. den zetel
der maatschappij. De tegenpartij beroept zich
Inlijke
dan eenige jaro
leening a:.n tot een
allerlei Europeesche
Men6beroept zich. aldus spr.. ln de zaak van
de Bataafsche op de toepasselijkheid an
1 :,.\vs of the State of New York. Algenv i
wordt aangenomen, dat toepasselijk ie de s
van de plaats van uitvoering. Deze plaate s
nu noodgedwongen overgebracht van New-ï
naar Den Haag. Al ware het Am«™kaan6c.r>
recht toepasselijk dan is tnjjns het Nederland
sche recht daarvoor in de plaats getreden.
Het Hof zaJ zich dan ook moeten afvragen,
of men dcor toepasselijke verklaring van het
Amerikaansche recht niet in strijd komt met
ize publieke orde.
Het kon wel eens gebeuren, dat de dollar den
weg opging van Mark en Kroon na den oorlog.
Hier is niet meer een principieel, slechts een
gradueel verschil. Zou de Nederlandsche rechter
uitspreken, dat op deze manier schulden kun u
worden gekweten?
De rechtbank heeft inzake de Bataafsohe J"
vraag omtrent de pubLleke orde niet heel gu.-u
begTepen.
De rechtbank heeft als criterium aangenomen
dat het doel der desbetreffende vreemde wet
moet zijn, de Nederlandsche crediteuren te be
nadeelen. Een dergelijk doel heeft geen enkele
wet, zelfs de Russische niet.
Pleidooi voor de Bataafsche
Communique van de Nederland
sche en Scandinavische
Regeering
Selfhelpnoodzakelijk
De Gezanten van Nederland, Noorwegen,
Denemarken en Zweden hebben gisteren te
Londen een belangrijke verklaring afgelegd
in de kwestie van de internationale scheep
vaart en het rationaliseeringsproces dat
daarin gevolgd moet worden. In het ge
meenschappelijk communiqué wordt gezegd
dat deze landen met Engeland zijn overeen
gekomen, dat de eerste maatregel die tot
herstel van het evenwicht noodzakelijk is
door de reeders die direct geïnteresseerd
«ijn. moet worden genomen.
In het communiqué wordt, volgens den
financieelen correspondent van de N.R.Ct
te Londen, het volgende gezegd:
Korten tijd geleden habten te Londen de
gezanten van d:e genoeïnde lamdcn aan de
Engelsche Regeering medegedeeld, dat het
memorandum over den toestand van do
scheepvaait, hetwelk hun door de Britsche
regeering in Juli is overhandigd, door de
belanghebbenden bij de scheepvaart in N e-
d e r 1 a n d, Denemarken, Zweden en Noor
wegen, bestudeerd is. De belanghebbenden
van de vier genoemde landen overwegen
verschillende voorstellen, teneinde den al-
gomeenen toestand in de scheepvaart te
verbeteren. De vier regeeringen venvach
ten, dat, als resultaat van deze besprekin
gen tusschen de belanghebbenden bij de
scheepvaart in de vier genoemde landen,
voorstellen voor een internationale scheep
vaartconferentie zullen worden ingediend.
Deze conferentie zou, naar verluidt, binnen
kort te Londen worden gehouden.
De vier gezanten verklaren verder, dat
hun regeeringen het met de Engelsche re
geering er over eens zijn, dat maatregelen
voor de opstelling en de bestudeering van
plannen om liet evenwicht in de scheep
vaart te herstellen, in de eerste plaats moe
ten worden genomen door de reeders zelf.
Dc gezanten voegen hieraan toe, dat hun
regeeringen bereid zouden zijn de uitvoering
van een rationahsatieplan op zich te nemen
indien de steun van de staten noodig zou
blijken. Een conferentie van de regeerings-
vertpgenwoordigers zal dan bijeengeroepen
worden. De vier regeeringen verklaren, dat
zij zelf bereid zijn afgevaardigden naar een
dergelijke conferentie te zenden en met do
regeeringen van de andere zeevarende lan
den samen te werken, teneinde een plan uit
te werken, waardoor de scheepvaart weer
op de been wordt geholpen. Verder zeggen
de gezanten, dat hun regeeringen van mee
ning zijn, dat pogingen moeten worden on-
dernomen, teneinde te geraken tot de af
schaffing of beperking van de onoeconomi-
sche subsidies aan de scheepvaart, en de
vier rëgeeringen spreken de hoop 'uit, dat
men in deze richting, pogingen zal onder
nemen, wanneer liet rationalisatieplan in
gevoerd wordt.
Drof. Mt Molster pleitte voor
-.1 zelde, dat op die coupon staat, dat de beta*
ling te New-York moet plaats vinden. Er be
staat geen verplichting om i»i goud elders dan
te New-York te betalen. Het koers risico konic
ten laste van den houder. De leemimgovereen-
komst bemoeit zich niet met het koers risico*
Men heeft de coupon vergeleken met eert
promesse, maar men bedenke, dat hij is een.
verbintenis tot rentebetaling van een hoofdsom»
De Hooge Raad heeft bessList, dat de obligatie
do rechtstitel is van de vordering van de cou
pon. De geheele verbintenis wordt beheerscht
door de obligatie. Niet de Bataafsche heeft to
New-York ec-n emissie gehouden van de obliga
ties. maar Dillon Read. D© vraag is. wat de
gemiddelde Amerikaansche zakenman tijdens
de uitgifte dacht over de woorden der vee-bin
tenis. niet, wat men eenige jaren later op het
Damrak te Amsterdam erover dacht.
De tegenpartij zegt, dat in de joint-resolutioa
(de verklaring, dat wie goudschulden had «an-
gegaan, zich daarvan kan bevrijden door in wet
tig betaalmiddel van het oogenblik te betalen),
niet staat, dat het verboden ia in goud W
betalen.
Dit is zoo. Men kan altijd een cadenntje ge
ven. Maar dit raakt de actie niet. Deza
draait om de vraag, of men het vorderen
kan. Als de joint resolution moet worden toe
gepast. verplicht de overeenkomst niet meer»
ln goud te betalen.
Volgens de tegenpartij is toepassing van da
Joint resolution uitgesloten, omdat toepassing
er van in strijd ware met de Nederlandsche
publieke orde. PI. zou er niets op tegen hebben»
ais het Hof zeide: Gij moet dan in goud betalen,
maar alleen aan Nederlandsche houders, mits
het maar duidelijk in het dictum stond. (Be
weging). Maar wij hebben hier te maken met
Nederlanders, die opkoopers zijn. Zij koopen
Amerikaaansche vorderingen op. Neemt mert
genoemd criterium aan, dan weet men niet»
waar paen blijft.
Donderdagmorgen 10 uur wordt de behande
ling voortgezet. Eerst worden dan de replleikea
gehouden.
Redacteur: W. J. H, CARON, Haarlemmer m e e r straat 168, Amsterdam-W.
Men wordt verzocht correspondentie over deze rubriek aan bovenstaand adres te richten
Probleem no. 422
Van: R. GEVERS
m.
m
m
m
m
kt i
t
m
a D c d e i g n
"Wit begint en geeft in twee zetten mat
Wit (10): Khl, Db8, Th4, Th6, Lg2, Pe2, Peó,
pi.a5, d2, f5
Zwart (8)Kco, Lh5, Pa4, Pf8, pi.c4, g4, g
Probleem no. 423
Van. K. A. L. KUBBEL
5,h2
6 DOLLARLEENING ROTTERDAM
Weer uitstel
Voor de e*cv>te kamer van de rechtbank te
Rotterdam kwam gisterweder in behandeling
het bekende proces van de Ver. v. d. Effecten
handel inzake de 6 dollairleenang Rotterdam.
Opnieuw is thans aan den procureur van
eischeirasse veertien dog-en uitstel verleend voor
het voeren van repliek.
INTERN. 5y2 DUITSCHE RIJKS-
LEENING 1930
De betaling der vervallen coupons
in het 2e halfjaar 1934
De Bank voor Verrekening van Intern. Beta
lingen. ails Trustee voor die Internationale 5j
Dultsche Rijksleenlng 1930, bericht, dat, voor
de opschorting van de maandelijksehe stortin
gen voor Interestbetalingen in de muntsoorten
der verschillende uitgiften, bedrage r. in zoo,
danige muntsoorten werden ontvangen, welke
voldoen,die zijn oan de betaling van 1/6 vnai de
nominale bedragen van alle op 1 Dcc. 1931 ver
vallende coupons mogelijk te maken.
Houders van zoodanige coupons kuninen deze
op de gebrulkelijke wijze bij de betaaiikamtoron
aanbieden, waarna 1/6 vam haar nominale waar
de daarop zal wiorden uitbetaald; de coupons
zullen worden geperforeerd .,l/6th paid" cn aan
de inleverarcrs worden teruggegeven.
DISCONTOVERHOOGING IN ITALIË
Van 3 tot 4
De Bark va.n Italiië heeft gister plotseling tot
velor veirrasaiug het bonkdiisoonto verhoogd
van 3 tot 4 De laatste verandering vond
plaats op 11 December 1933, toen een verlaging
plaats vond van 3J tot 3 9'c. De belecningsrente
werd gister verhoogd van 3J tot 4J
volgens ..Fin. News" zou tot de vei-hoóging
besloten zijn teneinde de lire te beschermen
tegen den verkoopdruk welke vrijwel onafge
broken sinds het begin van dit jaar heeft voort
geduurd. Italië lieeft in de afgeloopen 12 maan
den ruim 1 milliard lire aan goud verloren en
ongeveer 300 millioen lire aan buitenland.sche
deviezen moeten afgeven. Het dekkingspercen
tage der biljetten is van 50 tot 42 gedeald,
waardoor eenige ongerustheid is ontstaan.
Daar een verdere verlaging der l0'i*ien en
salarissen onmogelijk moet worden geacht na
de in dit opzicht reeds genomen maatregelen
en op ander gebied reede allerlei bezuinigingen
waren doorgevoerd, heeft men blijkbaar be
sloten zijn toevlucht te nemen tot een verhoo
ging van het officieel© disconto, teneinde daar
door te komen tot een verbetering van de
positie van de lire.
VVat de verleden week uitgegeven en iitmld-
d-ls reeds overteekende leening van 2 milliard
lire betreft, schijnt de opbreiur.-t hiervan be-
stemd te zijn voor de vei mindering der bank-
biljettenerrculatie door de liquidatie van de
schulden der regeering aan de Bank van Italië,
welke laatste hierdoor haar dekkingspercenta
ge zou kunnv-n verbeteren waardoor het gevaar
van ten daling beneden het wettelijk minimum
kan worden voorkomen.
40#
%Wk
m.
m 00
•v
bp?!?
i.
rj
abcdefgh
Wit begint en geeft in drie zetten mat
Wit (5)Kdl, Dc8, Pd3, pi.b7, h2
Zwart (2): Kgl, pi.g2
Men wordt verzocht de oplossingen binnen
acht dagen in te zenden.
Oplossing van probleem no. 420
Van: L. LOSCHINSKI
Wit (12)Kh7, Da5, Tb8, Th4, Lc7, Lfl, Pd'
Pg6, pi.a2, c3, e2, f6
Zwart (12): Kc4, Df4, Te4, Lc2, LfS, pi.a3,
a6, a7, d5, e6, f2. h6
Mat in twee zetten
Sleutelzet; 1. Tb8c8
Oplossing van probleem no. 421
Van: F. H LAD IK
Wit (4): Kb2, De4, Tc6, Pa8
Zwart (4)Ka7, TbS, pi.b5, c5
Mat in drie zetten
Sleutelzet: 1. De4hl
Varianten
1KXa8 2. Dalf Kb7 3. DafiJ
1Kb7 2. Tc7ft Ka6 3. Dalï
1Tb7 2. Ta6 f Ka6 3. Dalt of: 2.
Kb8 3. DhSt
1TcS 2. Dalf KH7 3. Tb6J
1«JaS 2. DhTf KbS 3. Dc7J
1T anders 2. Tc7f Ka6 3. DalJ of 2.
KbS 3. Db7+
1b4 of c4 2. Dalf Kb7 3. Da6t
Goede oplossinp-OTi ontvangen van: Adr. Bal-
jeu, Delft; G. G. den Hollander, Harderwijk;
H. T. Nieuwhuis, Amersfoort; M. ^pbroek en
H. C. J. Spier, Den Haag; A. Verduyn, Hon-
selersdijk; Th. Visser, Rotterdam,
DAMEGAMBIET
Gespeeld te Sopron, Sept. 1934; noten vanl
den zwartspeler.
Wit: K. HAVASI Zwart: R. SPIELMANN
1. d2d4 Pg8—f6
2. Pgl—f3 d7—<15
3. c2c4 e7e6
4. e2e3 d5Xc4
5. LflXc4 c7—c5
6. 0-0 Pb8c6
7. Ddbe2 a7—a6
8. Tfl—dl
Heel belangrijk is hier de nieuwe zet 8. a3
(PircSpielmann, tournooi te Maribor 1934),
waarop zwart met 8bó 9. La2 c4 moet
voortzetten.
8b7b5
9. d4Xc5 Dd8c7
10. Lc4d3 Lf8Xc5
11. Pblc3
Om 11. a4 bXa! (van Flohr) te vermijden,
kwam 11. a3 en later Pbd2 in aanmerking.
11Lc8b7
12. a2a3 00
13. b2b4 Leo—d6
14. Pc3e4
Reeds beginnen de moeilijkheden want 14.
Lxb5 gaat niet, wegens Peö! en ook op den
normalen ontwikkelingszet 14. Lb2 volgt
sterk Pe5.
14Pf6Xë4
15. Ld3Xe4 f7—f5
16. Le4c2
Het minst kwade was nog 16. LXc6 LXc6
17. h3. Het is merkwaardig, hoe snel thans het
witte spel ineen stort.
1 6Pc6e5
17. Pf3d4
Na 17. PXe5 ontstaat een dubbele dreiging
op al en h2, terwijl 17. Pg5 eveneens met Tf6
beantwoord kon worden.
1 7Tf8—f6
18. e3e4 Pe5—c4
19. g2g3
Leidt tot een beslissende opening der f-lijn.
Maar op 19. h3 verkrijgt zwart door Tg6 een
heftigen aanval. Op 19. eXf Lxb2f 20. Kfl
Le5 kan wit heelemaal niet ingaan.
19f5—f4
20. Tdld3 Ta8—f8
21. Pd4—f3 f4Xg3
22. f2Xg3
Stand na 22. f2Xg3
B
1!
wm,
i g n
Pc 4e5!
LXg3 welk of-
22
Dwingender dan 22
fer wel niet mocht worden aangenomen wegens
23. hXg DXg3f 24. Dg2 DXg2f 25. KXg2
Lxc4 enz. maar 23. Le-5 zou nog eenigen te
genstand bieden, terwijl de tekstzet minstens
een stuk wint.
23. Pf3Xe5 Ld6Xe5
24. Tal—a2
Of 24. Lf4 Txf4!
24Tf6flf
Wit geeft op, daar hij na 25. Dxfl Txflf,
26. Kxfl LXe4 27. Te3 door Dc4t een toren
verliest.
