MAANDAG 29 OCTOBER 1934
EERSTE BLAD PAG. 2"
buitenland
KONING LEOPOLD VOOR EEN
KRACHTIG LEGER
Om de gruwelen van den oorlog
te voorkomen
Défilé van oud-strijders te Brussel.
Uit Brussel: Ongeveer 25.000 oud-strijders
zijn Zondag naar Brussel gekomen ter her
denking van den ZOsten verjaardag van den
slag aan den IJzer.
De herdenking bestond uit een defué van
oud-strijders en nationale verbonden, voor
liet Koninklijk Paleis te Brussel.
Op de koninklijke tribune hadden plaats
genomen Koning Leopold III, Koningin
Astrid, minister-president de Brocqueville
én de andere loden der regeering, de voor
zitters van Kamer en Senaat, de burge
meester van Brussel. Adolf M&x» en vele
militaire autoriteiten. In het défilé dat on
geveer een uur duurde, werden vele vaan
dels o.a. die van den IJzer, die van 1830 en
die van het leger van 1934. meegedragen.
Tusschen de opmarcheerende oud-stnjders
reden auto's met invaliden, oud-stryders
van den strijd aan den IJzer-
Na afloop van het defile hebben ae voor
zitter van de Nationale Vercemging van
Oud-Strijders en van de Vriendenkring van
Oud-Strijders aan den IJzer een rede uit
gesproken, waarin zij de nagedachtenis van
Koning Albert huldigden en trouw aan het
Belgische vorstenhuis betuigden.
Koning Leopold III heeft tenslotte ineen
rede dank uitgesproken voor de hulde aan
de nagedachtenis van zijn vader, Koning
Albert, de veldheer van den IJzer en voor
de bewijzen van aanhankelijkheid aan zijn
moeder. Koningin Elisabeth en aan Ko
ningin Astrjd en hem persoonlijk.
Hij deed een beroep op de eenheid
van de natie en verklaarde, dat het
beste middel om de gruwelen van den
oorlog te voorkomen is den oorlog ie
keeren. Daartoe is het noodig de een
heid te handhaven en te zorgen voor
een verdedigingsapparaat, dat eerbied
afdwingt. De plannen daartoe, reeds
door zijn vader, Koning Albert in 1931
bepleit, zullen thans worden uitge
voerd, zoo goed mogelijk voor zoover
de geldmiddelen van den staat dat
toelaten. Dit is in het groote belang
van het land.
De Koning besloot zijn toespraak
met de verklaring, dat indien wij onze
onafhankelijkheid zullen bewaren, wij
moeten vertrouwen in eigen
kracht en eenheid.
De rede, die ook in het Hollandsch ge
houden werd. werd door de radio uitgezon
den en werd gevolgd door geweldige toe
juichingen. Merkwaardig, dat men behalve
„Leve de Koning!" ook hoorde roepen het
Italiaansche „Evoiva el Réi"
De strijd tegen de Kerk
in Mexico
Nieuwe verscherping ingetreden.
Uit Mexico-City: De strijd, tegen de K-K.
Kerk in Mexico neemt met den dag scherper
^Sr^celsior" meldt uit Culiacan in de
staat Sinaloa, dat de gouverneur daar alle
godsdienstoefeningen heeft verboden en den
stedelijken autoriteiten opdracht ^eft gege
ven de kerken te sluiten. Ook uit Acapulco
zjjn berichten ontvangen over een volledig
verbod van alle godsdienstoefeningen.
In Mexico-City is men zoover nog met ge
gaan. Desalniettemin verdrongen zich zater
dagmorgen duizenden geloovigen uit alle lagen
der bevolking met hun kinderen bij de kathe
dralen om de doop en andere sacramenten te
laten bedienen, daar men ook in de hoofdstad
een sluiten van alle kerken niet onmogelijk
acht. Zondagochtend zou door de regeermgs-
party en de arbeidende bonden een massa
demonstratie voor socialistisch onderwys
worden gehouden, waaraan naar schatting
150.000 personen zouden deelnemen. Men
vreesde voor botsingen, daar van de Katho
lieke groepen der bevolking een tegendemon-
stratie werd verwacht.
Nader wordt gemeld: President Rodriguez
hèeft in tegenwoordigheid van de leden van
het kabinet Zondagochtend den voorbymarsch
gadegeslagen van meer dan 100.000 arbeiders,
ambtenaren, onderwijzers en onderwijzeressen,
zoomede van tal van afgevaardigden.
De verschillende groepen voerden tal van
transparanten mede, waarop niet alleen pro
paganda werd gemaakt voor de invoering van
de socialistische school, doch ook de invoering
van het socialisme werd geëischt.
In tal van opschriften werd geëischt te
protesteeren tegen de houding der Katholieke
geestelijkheid en tegen de reactie.
De betooging werd per radio verspreid.
Nog wordt medegedeeld: Te Mazatlan zijn
alle kerken gesloten. De geestelijken werden
in vliegtuigen weggebracht.
In de nabijheid van de hoofdstad is
bedevaart georganiseerd naar de Guadeloupe-
kerk. De autoriteiten hadden daartoe vergun
ning gegeven. De geloovigen mochten even
wel niet in groote groepen bijeen op straat
De gruwelen in Asturië
Onmenschelijke wreedheden der
revolutionairen.
Do Spaansche minister van Openbare
Werken, José Maria Cid, die een tocht heeft
gemaakt door het opstandige gebied in As
turië, heeft verklaard, dat de revolutionai
ren daar onmenschelijke wreedheden heb
ben begaan. Daar het in verband met de
schietpartijen niet mogelijk was zich over
straat naar de kerkhoven te begeven, zijn
tal van lijken in de tuinen der huizen be
graven. Niet minder dan 150 politieagenten
ziin verbrand, daar het niet mogelijk was
hen te begraven. Alleen al onder de puinhoo
pen van het platgeschoten lyceum heeft
men tachtig lijken gevonden. Er zijn thans
nog slechts enkele groepen opstandelingen
die in de bergen gevlucht zijn en van tijd
tot tijd nog een aanval doen op de handha
vers der orde.
Een mislukte wapenzending
Volgens een bericht uit Genève heeft de
„Tribune de Genève" de volgende bijzonder
heden gepubliceerd over de wapenen, wel
ke door de Catalaansehe separatisten zijn be
steld. De onderhandelingen tusschen de fa
briek te Oerlikon en de Catalanen over de
levering van 30.000 Zwitsersche geweren
met honderd patronen per wapen, zijn ge
voerd docr bemiddeling van een advocaat
te Barcelona. De opdracht had een waarde
van 4.800.000 peseta's of wel ongeveer eeu
rnillioen gulden. De koop kwam tot stand
en de wapens zouden naar Marseille worden
gezonden en vandaar worden verscheept
voor rekening van een Zuid-Amerikaansche
republiek. Toen kwam er echter een ver
traging in de besprekingen, want de Zwit
sersche Bondsraad gaf geen uitvoervergun
ning wegens den minder nauwkeurigen uit
leg. dien men van de levering gaf. De wa
pens zijn derhalve te Oerlikon gebleven,
Het aandeel der vrijmetselaars aan de ge
beurtenissen in Asturië zou steeds duidelij-
ner aan het licht komen. Tot de nu toe ge
arresteerde revolutionairen zouden voor
aanstaande leden van een vrijmetselaars
loge behooren. Ook uit de in beslag geno
men documenten, die ten deele afkomstig
zijn uit Madrid, zou blijken, dat de vrijmet
selaars betrokken zijn bij de revolutionaire
beweging. De sociaal-democraten en com
munisten zouden onder de „geestelijke lei
ding" der vrijmetselaars hebben gestaan en
de geheele organisatie zou in handen zijn
geweest van gemeenschappelijke geheime
commissie*.
Gil Robles voor energiek Ingrijpen
Uit Madrid: Gil Robles, de leider der Ka
tholieke Volksactie, de sterkste fractie in
het parlement, heeft zich ter gelegenheid
van een bezoek aan Barcelona o.m. op de
volgende wijze uitgelaten over de door de
krijgsraden uitgesproken doodvonnissen:
„Indien men toegeeft en zwakte laat heer-
schen, zal het aantal dergenen die bestraft
zullen moeten worden, nog slechts toene
men".
Deze woorden worden in zooverre opmer
kelijk genoemd, daar zij den wil tot ener
giek ingrijpen bij deze in de regeering ver
tegenwoordigde partij tot uitdrukking
brengt
Op de begraafplaatsen te Oviedo zijn van
13 tot 26 October 600 lijken van revolutio
nairen gecremeerd, aangezien „geen plaats"
.voor teraardebestelling.
Kalimin over de Sovjet
verkiezingen
Uit Moskou: De pers publiceert oen arti
kel van den voorzitter van het Centraal
Executief Comité der Sovjet-Unie, Kalinin
over de beteekenis der komende yerkio-
zingen.
Kalinin wijst" erop, dat" deze verkie
zingen groote politieke beteekenis
hebben, aangezien de burgers der
Sovjet-Unie zich daardoor over de po
litiek van hun regeering kunnen uit
spreken.
Ten aanzien van de buitenlandsche poli
tiek verklaarde Kalinin, dat de vrede ern
stig bedreigd werd en dat de Sovjet-Unie
in haar buitenlandsche politiek elke stap
steunde, die den vrede kon verzekeren.
Het aantal stemgerechtigden voor de ver
kiezingen van het Centrale Sovjet-Congres
bedraagt volgens de officieele statistiek on
geveer 90 millioen.
EEN ONTVOERING IN MEXICO.
Een bende van 7 bandieten heeft in den
staat Puebla een rijken bezitter van een
ranch Juan Sanchez en zijn assistent ont
voerd. De politie meent de bende op het
spoor te zijn.
De twaalfde verjaardag van
de marsch naar Rome
De plechtigheden ter gelegenheid van den
twaalfden verjaardag van den marsch naar
Rome zijn Zondagavond beëindigd met de
opening van de fascistische revolutionaire
tentoonstelling.
Mussolini heeft van het Palazzo Vene-
tia uit een korte toespraak tot de me
nigte gehouden, waarin hij er den
nadruk op legde, dat Italië zich in de
toekomst niet alleen op sportgebied
zal onderscheiden, doch ook op het
gebied der sociale gerechtigheid.
Uit Florence: Naar aanleiding van den
twaalfden verjaardag van den Opmarsch
naar Rome heeft hier een fascistische de
monstratie plaats gehad, waarbij de nage
dachtenis van '37 Florentijnsche fascisten,
die voor de fascistische revolutie zijn geval
len, werd geëerd. In tegenwoordigheid van
Mussolini werden de graven der 37 overge
bracht naar de basilisk van het Heilige
Kruis, waar ook Macchiavelli, Gallilei en
Michelangelo rusten. Mussolini hield een
rede, die per radio werd uitgezonden,
De Melbourne-race
Gregor en Walker te Melbourne
Zaterdag te 22.19 A. T. zijn de Nieuw-
Zeelanders Mac Gregor en Walker, na een
reis van zes dagen en 15 uur te Melbourne
geland.
De kansen van Melrose
Men is te Londen van meening, dat Mel-
>se de grootste kansen heeft op den han-
dicapprijs voor het kleinste toestel, waar
mede aan den luchtrace Londen—Melbourne
wordt deelgenomen.
Bij heruitzending goed overgekomen
De woorden van dank, welke Z.Ecx. min.
Colijn tijdens het telefoongesprek met dn
bemanning van de „Uiver" richtte tot den
Lord Mayor van Al bury en waarin de mi
nister zijn erkentelijkheid uitsprak voor
diens medewerking, zijn Donderdag niet
ied overgekomen.
Zaterdag heeft de minister zijn
dankwoord opnieuw uitgesproken en
dimaal heeft men zijn rede in Austra
lië woord voor woord door de radio
kunnen volgen.
Een verslaggever van het Persbureau Vaz
Dias heeft Anthony Fokker naar zijn mee
ning gevraagd over de ramp, die den Pan
derjager te Allahabad heeft getroffen.
Ik kan in het algemeen d i t zeggen, ant
woordde de heer Fokker, dat de Melbourne-
race ook al is deze nog niet geëindigd
op éclatante wijze heeft aangetoond, dat de
marge tusschen succes en catastrophe maar
zeer gering is.- Verder is door deze race
bewezen, dat een goede bemanning in de
eerste plaats noodig heeft een betrouwbaar
toestel en betrouwbare motoren. Wat den
Panderjager betreft, was het voor een pi
loot van de groote kwaliteiten van Geyssen-
dorffer een „bad luck" dat hij de beschik
king heeft gehad over een vogel met zwak
ke pooten. Overigens is bet een onbetwist
baar feit, dat jonge vogels het vliegen nog
moeten leeren. Maar bovendien: vogels
worden geboren, terwijl vliegtuigen worden
gebouwd en een lang stadium van ontwik
keling noodig hebben. Zij moeten betrouw
baar worden gemaakt, zoowel door men-
schen als door ervaring!
JONES EN WALLER BREKEN
SNELHEIDSRECORD.
SINGAPORE, 29 OcL (Reuter). Jones en
Waller zijn te middernacht (A. T.) naar
Allahabad vertrokken op hun terugreis van
Melbourne naar Londen.
Uit Singapore wordt gemeld, dat de En-
gelsche vliegers Jones en Waller op hun te
rugvlucht van Melbourne naar Engeland
reeds vijf snelheidsrecords hebben gebroken
en wel op de trajecten: Melbourne—Charle-
ille, Charleville—Port-Darwin, Melbourne—
Port-Darwin, Port-DarwinSingapore, Mel
bourneSingapore.
PITZMAURICE VERTROKKEN.
LONDEN, 29 Oct. De Iersche vlieger Fitz-
maurice is hedenmorgen 7.34 uur (A.T.)
van het vliegveld Lympne vertrokken, om
te trachten met zijn Bellanca-machine het
record EngelandAustralië van Scott en
Black te verbeteren.
DE ANDERE DEELNEMERS.
Uit Londen: Bij het vertrek van Clon-
curry naai' Charleville hebben Hewett en
Kay hun De Havilland-machine beschadigd,
waardoor zij in Cloncurry zullen worden
opgehouden, aangezien de reparatie twee
dagen zal duren.
Uit Port Danvin: Toen een der beide ne
ven Stodart, na de landing, de schroef ven
hun „Airspeed" aan het di aaien wilde bren
gen, wei'd hij door een blad aan den arm
getroffen. Zijn arm werd terstond afgebon-
deen en men acht de verwon ling niet van
ernstigen aard.
FRANKRIJK EN DE POLITIEKE
ACTIVITEIT VAN BUITENLANDERS
Uit Parijs: Een beschikking van den mi
nister van binnenlandsche zaken brengt in
herinnering, dat alle in Frankrijk wonende
buitenlanders elke politieke actie hebben
na te laten. Zij mogen zich noch in de
Fransche politiek mengen, noch op Fransch
gebied ageeren tegen de regeering van hun
vaderland.
GROOTE VERDUISTERINGEN IN
SOVJET-RUSLAND.
Uit Moskou: De procureur-generaal der
Sovjet-Unie Akoelow en de volkscommissa
ris van binnenlandsche zaken Balizki heb
ben in verband met groote verduisterings
zaken nieuwe arrestatiebevelen uitgevaar
digd. Desbetreffende processen worden te
gen het einde van November te Kiew ge
voerd.
Men verwacht, dat de gecompromitteerde
volkscommissarissen der Oekrainsche repu
bliek hun functies ter beschikking van de
regeering zullen stellen. Te Charkow zijn
eveneens ambtenaren, die bij de onregelma
tigheden betrokken zijn, ontslagen en
arresteerd.
OP WONDERLIJKE WIJZE GERED.
Uit Genua: Een 9-jarige jongen, die te
Genua op het balkon van zijn op de vierde
etage gelegen woning speelde, kwam door
onvoorzichtigheid over de ballustrade te
vallen. Een voorbijganger, een zekere
Augusto Cagliani, zag den jongen vallenen
had de tegenwoordigheid van geest met uit
gespreide armen toe te loopen en de handig
heid, den jongen op zijn armen op te van
gen, waardoor deze als door een wonder
ongedeerd bleef.
JOEGO SLAVISCH VERWIJT TEGEN
OOSTENRIJK
BELGRADO, 29 Oct. De Joego-Slavische
pers had heden een scherpen aanval op Oos
tenrijk en verwijt den Weenschen autoriteiten
dat zij het onderzoek tegen de, in verband met
den aanslag te Weenen gearresteerde perso
nen, niet voldoende doelbewust voeren.
De verwijten hebben voornamelijk betrek
king op het geval van den voormaligen overste
Pertsjewitz, tegen wien het onderzoek volgens
berichten uit Weenen, niets belastends zon
hebben opgeleverd, zoodat hij binnen "enige
lagen in vrijheid zal worden gesteld.
Uit Londen: Melrose is Zondag uit Port
Darwin vertrokken. Hij heeft verklaard bo
de „Timor-zee „in slaap te zijn geval-
len".
Hansen is Zondag uit Singapore naar Ba
tavia vertrokken.
Wright en Polando zijn Zaterdag te Alla
habad aangekomen.
HET PETROLEUM-MONOPOLIE
IN MANDSJOEKWO
Protesten afgewezen
INBRAAK IN EEN
GOUDSMIDSWINKEL
In een goudsmidswinkel in de Kinkerstraat
te Amsterdam hebben inbrekers 's nachts een
een goede slag geslagen- Zij hebben de straat
deur, die toegang geeft tot het bovenhuis,
opengemaakt. Door deze opening lieten zy
zich zakken en zijn onder den vloer verder ge
kropen. Vervolgens hebben zij een plank uit
den vloer gebroken en kwamen toen in de
keuken van het winkelhuis. Toen zij eenmaal
in den goudsmidswinkel waren, hebben zij zich
meester gemaakt van een 500-tal gouden
gen en een paar armbanden, gezamenlijk ter
waarde van een paar duizend gulden. Ver
moedelijk zijn zij langs denzelfden weg weer
vertrokken.
De woordvoerder van het departement van
buitenlandsche zaken van Mandsjoekwo
heeft de politiek van zijn regeering inzake
het petroleummonopolie verdedigd. Hij zeide,
dat men geen opmerkingen ter zake van
Groot-Brittamiië of Amerika had ontvangen.
Mandsjoekwo zou echter elke zinspe
ling op het negen-mogendhedenverdrag
van de hand moeten wijzen als zijnde
volslagen buiten de orde ter zake van
dit land, omdat het pas is gevormd
nadat het verdrag reeds bestond cn
onder geheel veranderde omstandig
heden.
Mandsjoekwo handhaaft de open deur-
politiek, maar de vreemde mogendheden
moeten Mandsjoekwo's souvereiniteit in alle
zaken van binnenlandsche politiek eerbie
digen.
Volgens een bericht uit Tokio heeft de
Mandsjoerijsohc regeering besloten de aan
gekondigde reorganisatiemaatregelen ten uit
voer te leggen.
Zooals reeds gemeld, beschouwt men
in offiriëele kringen te Washington
de kwestie van het Mandsjoerijsche
oliemonopolie als een voorbeeld van
handelsuitsluiting, die mede moet
dienen tot versterking van Japans
hegemonie in het Verre Oosten. Men
wijst erop dat deze kwestie vooraf
gaat aan den Japanschen eisch van
vlootversterking. De Japansche ver
klaring, dat Japan geheel los staat
van de beslissingen der instanties in
Mandsjoekwo wordt algemeen als een
uitvlucht beschouwd.
Het Japansche blad „Tsjitsji" merkt in
verband hiermee op. dat afgescheiden van
de publicatie der protesten van Londen en
Washington het niet bestreden kan
den, dat voor deze publicatie te midden
der vlootbesprekingen en ondanks het zoo
duidelijke Japansche antwoord geen onge
lukkiger gelegenheid had kunnen worden
gekozen. Het Japansche departement van
buitenlandsche zaken zal echter zonder twij
fel een tegenverklaring afleggen, teneinde
te voorkomen, dat deze aangelegenheid de
vlootonderhandelingen beinvloedt. In ieder
geval ontstaat dit misverstand tengevolge
van het feit, dat do groote mogendheden
nog steeds den werkelijken toestand in
Mandsjoekwo niet begrijpen en aarzelen
dit land te erkennen.
De mogendheden, die tegenstanders
zijn van het erkennen van Mandsjoe
kwo, moeten, wanneer hun belangen
daar bedreigd- worden onderhandelen
met China, aangezien protesten bij
Japan aan het verkeerde adres zijn
en Japan alleen kan herhalen dat
nietss met de aangelegenheid heeft uit
te staan. Dergelijke moeilijkheden zijn
het noodzakelijk gevolg van niet-er-
kenning van Mandsjoekwo. gelijk die
mogendheden van den aanvang af
hadden moeten weten. Dergelijke inci
denten moeten een les zijn voor deze
mogendheden waaruit zij wanneer zij
verstandig zijn de consequenties zullen
trekken.
Gemengd Nieuws.
ONDER EEN SCHOORSTEENBORD
GEDOOD
Tengevolge van den hevigen storm is Za
terdagavond te Harlingen van een perceel
de Voorstraat een schoorsteenbord naar
beneden gewaaid. De ruim 30-jarige weduwe
Weber werd hierdoor getroffen en is met een
zware hoofdwonde naar het ziekenhuis
•oerd, waar zü by aankomst bleek te zij'n
overleden.
LICHAMELIJKE OEFENING
DE N.C.V.B.-COMPETITIE
Rotterdam: Unicum IZwart Wit I
Oud-Beijerland St. Hooger IOranje Wit I 22
Schiedam: HBS IExcelsior I
Rotterdam: DVV IOlympla I
Rotti .darn: ODS IOdiiveo I
Delft: Vit*
Rotterdam. --
Rotterdam: Trekvogels IZwaluwen I
Rea. Klasse I:
Maassluis: Excelsior IIHBS II
Rotterdam: KDO IISteeds Hooger II
Dordrecht: Oranje Wit IIZwaluwen H
Schiedam: WS II—Pro Patrla II
Rotterdam: Zwart Wit HUnicum 33
Res. Klasse IJi
d. IJ&sel: Centrum IIDV VII
Delft: Vitesse II—VVO II
Rotterdam: Unicum IIIWIA II
Res. Klasse IHa:
Rotterdam: Groen Wit IICondors II
Permis: PW II—HBS III
Rotterdam: Zwaluwen IIITTB II
District Zwolle
Meppel: MJV II—CSV n
DE C.K.B.-COMPETITIE
Uitslagen van Zaterdag
District Zatd-Holland (Noord)»
Klasse Illb:
Monster: Zeemeeuwen IIjsvogels III
Het dunne pültj© geeft den vorigen stand aan
BAROMETERSTAND
Hoogste stand te Isafjord 772.4.
WEERVERWACHTING
Meest matige W. tot Z.W. wind, gedeelte
lijk bewolkt nog kans op enkele regenbuien,
koude nacht, overdag iets kouder.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
De diepe depressiekern, die Zaterdag ten
O. van IJsland was gelegen, heeft, zich O.-
waarts verplaatst en bevindt zich thans
boven Lapland. Zij nam in diepte af en
vooral aan haar W. zijde steeg de barometer
snel. Dientengevolge werd bij W. wind kou
de lucht over IJsland aangevoerd, die zich
oo lcverder Z. waarts uitbreidt Daardoor is
ook over Groot-Brittannië en ons land de
temperatuur lager geworden. De daling van
de thermometer over Frankrijk en Duitsch-
land moet eerder worden toegeschreven aan
nachtelijke uitstraling in het zich aldaar
bevindende hooge drukgebied. De depressio
beheerscht op het oogemblik het weer over
West-Europa nog geheel. Hier en daar
waaien nog krachtige winden. Plaatselijk
komt nog zwar eregen voor. Over Centraal-
Europa, Midden- en Zuid-Frankrijk is het
weer rustig. De kans op buitjes blijft bij
ruimende winden nog bestaan. De afkoeling
is vooral 's nachts te wachten.
STORM WAARSCHUWINGSDIENST
Ontvangen 28 Oct 9.45 v.m. Attentiesein
0, di. Weest op uw hoede!
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
30 OCTOBER.
Van 's avonds 5.04 uur tot 's morgens 6.25 uur
WATEBSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Maastricht 40.55 40,70
Venlo
Lobïth 9.60 9,75
Nlimegen 7.31 7.46
St Andries 2,12 2.27
Arnhem 7.40 7.53
Vreeswijk Iw 0.76 0,61
Wester voort 7.98 8,11
Deventer 1.93 2,00
Kampen -0.07 -0.05
Eysden 45.85
Grevenblcht 27.64 27.77
Venlo 10.71 10.80
Grave (slnfs) 3.92 3,90
St Andriea 0.77 0.70
Gorkum 0.00 0,00
Dordrecht 0.00 0,00
Heden Vorig
Rheinfelden 2.05 2.15
Rreisach 1.13 1.19
K«hl 2.19 2.33
Mnxan 3.62 3.71
Diedesheim 0.32 042
Mannheim 2.37 2.49
Mainz
Ringen
Caub
Ems
Coblens
Keulen
Kiihrort
Wesel
Emmerik
Dusseldorf
0.95 1.01
014 0-24
3.36 1,46
144 1-56
1.11 1*12
1.53 1>65
0.16 0-24
1.12 1.24
0.20 0.20
0.47 0.47
0.69 0.92
0.65 0.65
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
Delfzijl
Terschelling
Harlingen
Den Helder
IJmuiden
Hoek v. Holl.
0.53 13.34
1.35 14.15
11.55 23.55
8.07 20.34
7.15 19.40
Oct.
Hellevoetsl. 7.55 20.23
Willemstad 8.54 21.25
Brouwersh. 7.07 19.35
Zierikzee 7.26 20,01
Wemeldinge 7.56 20.26
Viissingen 6.12 18,51
Terneuzen 6.47 19.24
Hansweert 7.19 19,55
DE ERRES RADIO-FABRIEK
Een model-bedrijf
Wanneer men eens een bedrijf wil bezich
tigen, dat uitmunt door een doeltreffende
organisatie en een raffinement van inrich
ting, dan moet men eens toegang vragen
de fabriek waar de wel algemeen beken-
Erres radiotoestellen gefabriceerd wor
den, de fabriek van v. d. Heem en Bloemsma
tc den Haag.
Men heeft wel eens gehoord van de reus
achtige vleeschfabrieken, waar machines
moeten zijn, waar het levende varken aan
de eene kant ingaat en aan de andere zijde
als worst er weer uitkomt Hier is het nog
beter. Hier gaan de houten planken en ijze
ren platen, de beitsen en lakken, de draden
enz. rechts de fabriek in en ze komen er als
keurige, zuiver afgestemde, nauwkeurig
functioneerende toestellen links weer uit.
Laten ze dat in de Amerikaansche worst-
fabrieken ook eens doen: de onderdeelen er
in doen en het varken er uit laten komen.
Opbouwen is nog iets anders dan in stuk
ken maken.
Hier worden de fijnste toestellen (immers
Erres-toestellen) als Nederlandsch fabrikaat
opgebouwd uit de eenvoudigste onderdee
len: hout, ijzer, draad, enz.
De grondslag van deze bouw wordt gelegd
in het laboratorium en het technisch bu
reau, waar alles wordt uitgedacht en uit
gekiend Want reken maar, dat vóór een
toestel in den handel komt er heel wat geld
in zit voor men met het opbouwen kan be
ginnen. Dat loopt in de duizenden guldens
(we hoorden voor een bepaald toestel noe
men: 16 k 17000 gulden).
Als we vanaf de aanvoer der ruwe mate
rialen de weg door de fabriek maken, zoo
als wij dezer dagen deden, dan zien we dat
met één slag een stuk staalplaat voorzien
wordt van een onnoemelijk aantal gaten
van allerlei vorm en grootte, waarin straks
de onderdeelen gemonteerd zullen worden
Die onderdeelen worden langs een loopen-
de band gemaakt. Langs deze band staan
de machines, die op vernuftige wijze ver
schillende bewerkingen verrichten. Het op
stellen der machines langs zoo'n band moet
mathematisch juist berekend worden.
Het op maat zagen en uitzagen van het
hout voor de naar ontwerpen van Otto van
Tussenbroek te vervaardigen kasten is al
interessant. Precies op maat gezaagd en
zoo noodig gebogen, worden ze daarna tot
een ruwhouten kast ineengelijmd en getim
merd en daarna geschuurd, eerst langs een
i riem zonder eind yan schuurpapier, daarni'.
nog eens met 'de hand. alles nauwkeurig
nagegaan en verzorgd, Despoten met cellu-
loselakken, weer afgeschuurd en opgewre
ven tot het die onberispelijke glans krijgt,
die de Erres kenmerkt. Ook dit gaat langs
de band.
De spoelen, die het hart van het toestel
zijn, zooals de lamp de longen, worden hier
ook vervaardigd.
Wanneer wij U vertellen, dat de uiterst
dunne draad, welke hier op snelloopende
wikkelautomaten wordt verwerkt uit 15
haast ragfijne geisoleerde draadjes is samen
gesteld (litze), dat die samengestelde dra
den een nauwkeurig vastgestelde lengte
hebben en een even minutieus aangegeven
aantal windingen moeten maken en dat
een klein defect in een der enkele draadjes
tot afkeuring moet leiden, dan hebt U een
klein besef van de zorg welke aan do fabri
cage van deze onderdeelen moet worden be
steed en van de. scherpe controle, die hiei
moet heerschen. Wij telden dan ook niet
minder dan tien controle-meetapparaten
alle aan de transportband opgesteld en in
eigen bedrijf ontworpen en vervaardigd
die tegen onnauwkeurigheden moeten wa
ken. Afwijkingen van 1/10 in de electri-
sche eigenschappen van de spoelen kunnen
hier worden geconstateerd.
In de montagezaal zien we verschillende
loopende banden waaraan voor het meeren-
deel meisjes werken, die met bewonderens
waardige vingervlugheid elk hun- speciaal
werk vervaardigen en daartoe de onderdee
len uit een platte bak nemen die in vakken
verdeeld voor ieder werkstertje de juiste en
het juiste aantal onderdeelen bevat en die
vooraf gevuld om een bepaald aantal minu
ten op de band gezet worden. Om de even
zooveel minuten, 9 a 10, verlaat een toestel
geheel gereed de band.
Dit einde bereikt het echter niet, voordat
het onderweg op diverse plaatsen door ge
schoolde technici nauwkeurig is gecontro
leerd. Met behulp van kleine eigen zenders,
die tegelijk op 12 golflengten tusschen 15 M.
en 2000 M. uitzenden met constante energie,
zoodat elk toestel zuiver geijkt wordt, wor
den de belangrijkste eigenschappen zooals:
gevoeligheid, selectiviteit, geluidskwaliteit
van ieder apparaat „gemeten". Hierdoor is
men zeker, dat ieder apparaat dat de band
verlaat gelijk is aan het voorgaande. Even
als bij de spoelenfabricage, worden hier de
geringste afwijkingen direct geconstateerd
en verholpen.
Nu nadert het moment, waarop het chas
sis zijn behuizing krijgt in het houten kast-
je. Wanneer de vereeniging yan deze jeidc
deelen plaats gevonden heeft, wordt ieder
apparaat met de lampen nogmaals op ont
vangst beproefd.
Functioneert alles naar behooren, dan
volgt na een nog eens grondig oppoetsen de
verpakking in de daarvoor bestemde doozen,
waarna het toestel .voor verzending ge
reed is.
Mooi zijn de Erres-toestellen. Zooals we
reeds boven meldden zijn ze aesthetisch
door Otto van Tussenbroek verzorgd. Ze
kenmerken zich door eenvoud, onderhoud
vereischen ze niet, een kind kan ze bedie
nen. Men kan goed de zelfs dichtbij .liggen
de stations er uit houden selectief noemt
men dit.
De superheterodynes waarvan Erres thans
een serie geeft beteekenen een heele veran
dering op radiogebied.
Superheterodynes hadden bezwaren, die
Erres geheel ophief door oordeelkundige
opzet en constructie en door de beste onder
deelen te gebruiken. Dus is de ontvangst
rustig en zonder fluittoon. En de voordeelen
van dit systeem zijn niet gering: groote
constante selectiviteit, groote gevoeligheid,
volmaakte vervormingsvrije automatische
regeling van het geluidsvolume en fading-
compensatie.
Verder nieuws is de bekrachtigde electro-
dynamische luidspreker.
In haar dure apparaten brengt Erres Ra
dio als eerste der Nederlandsche fabrikan
ten zichtbare afstemming i' or middel van
een neonlamp en tevens een ultra-korte-
golfbereik van 20—60 meter.
K.Y. 136. Met het brengen van de popu
laire Erres-Superheteroijyne K.Y. 136, welke
de vervangster
is van den
succesvollen
tweekringer
K.Y. 126 van
het vorige sei
zoen, heeft Er
res ongetwij
feld een revo-
lutionnairen
stap gedaan.
De ontvangers,
die de ver
schillende
groote firma's
tot op heden
in de popu
laire prijsklas
se gebracht
hebben, waren op verschillende punten, spe
ciaal op het gebied van selectiviteit, min
denvaardig vergeleken bij de duurdere
types. Bij de K.Y. 136 zijn op het gebied van
de selectiviteit en de gevoeligheid de gren
zen bereikt, die gesteld worden door de na
tuur en de practijk. Verdere opvoering der
selectiviteit is onmogelij! zonder de weer-
gavekwaliteit ernstig te schaden, terwijl
verdere opvoering der gevoeligheid geen zin
heeft, aangezien alle statons, welke zich
boven het storingsniveau bevinden, ontvan
gen worden.
K.Y. 137. Het apparaat K.Y. 137 is even
eens een superheterodyne, echter in veel
luxere uitvoe
ring dan do
K.Y. 136. In de
eerste plaat3
is het appa
raat voorzien
van zichtbare
afstemming.
Boven de
schaal bevindt
zich in het
schaalvenster
een spleet,
waarachter
een neonlamp
is gemonteerd,
die oplicht,
wanneer de
afstemming
van een station genaderd wordt. Is de licht
streep zoo lang mogelijk, dan is het sta
tion zuiver afgestemd. Dit biedt nu de vol
gende voordeelen. Het is niet meer mogelijk
een toestel foutief af te stemmen. Er is toch
wel niets eenvoudiger dan zoolang to
draaien tot het neonlicht zoo lang mogelijk
is. Juist bij toestellen met een goede auto
matische volumeregeling is dit van het
grootste belang, daar kleine fouten in de
afstemming aanleiding kunnen geven tot
sterke vervorming der muziek. Deze auto
matische volumeregeling heeft ook tot ge
volg, dat tusschen de stations de storingen
naar voren komen. Met behulp van de neon.
lamp is het nu mogelijk, het toestel ge
luidloos af te stemmen. Met terugge-
draaiden volumeregelaar zette men met be
hulp van de stat ions scha al het toe
stel ruw op het gewenschte station en stem
me op het gezicht zuiver bij. Daarna draaie
men den volumeregelaar open.
Zooals reeds gezegd, is dit toestel ook
voorzien van een ultra-korte-golfbereik van
2060 meter. In dit bereik liggen vrijwel
alle belangrijke ultra-korte-golf zenders.
Buitengewoon interessante uitzendingen
zijn in dit gebied hoorbaar, niet alleen van
de Europeesche zenders, zooals Rome, Vati-
caan, Zeesen, etc. doch ook van de Ameri
kaansche en andere overzeesche zenders.
Ook uit muzikaal oogpunt is dit apparaat
superieur. Een 9 W. eindlamp en een groo
te bekrachtigde electro-dynamische luid
spreker staan hier borg voor.
Ook de andere vijf toestellen zijn tip-top.
Na deze beschrijving '/.eggen we niet:
Koop een Erres, maar wel; als ge een toe
stel wilt koopen, ga dan eerst ook hooren
een Erres, een zuiver Nederlandsch fabri
kaat met Nederlandsche eigenschappen:
eenvoudig, deugdelijk en solide yan gedrag.
