IMmwr geihst Ijr
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden sn Omstreken
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
ACOBUS ARMINIUS
atjomunttntspnts:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
per week0 I8
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zendi"gƒ450
Bij dagelijksche rending550
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7«/a et
*t afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breeslriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 5311
MAANDAG 29 OCTOBER 1934
15e Jaargang
aifotrtentieprijjtn:
Van 1 tot 5 regels k17Vi
Elke regel meer 0.22'/i
Ingezonden Mededeelinget»
van 1-5 regels 230
Elke regel meer 045
Handelsadvertentiën per regel 0.177»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0*10
NAAR TWEE KANTEN ZIEN
De schoolkwestie is thans weer dagelijks
aan de orde.
Wanneer in eenige raad bezuinigings
voorstellen voor het openbaar onderwijs aan
de orde komen, dan is de bezorgdheid hij
gansch de linkerzijde groot of het bijzonder
onderwijs ook wel voldoende bezuinigt en
concentreert.
.Zoo nu-en dan hoort men reeds zeggen,
d^t de Wet van 1920 absoluut niet deugt en
spoedig gewijzigd dient te worden.
Dat zijn zeer groote woorden,
we niet al te veel waarde behoeven te hech
ten, maar die toch tot waakzaamheid aan
sporen..
Stel, dat de linkerzijde bij machte was een
regeeringsmeerderheid en een kabinet te
Vermen, dan zou er zeker een poging ge
daan worden (van het slagen zijn we nog
zoo zeker niet) om een dikke streep door da
school-vrijheid te halen.
Nog minder beteekent het voortdurende
geroep, dat de openbare school het kind van
de rekening wordt en dat de bijzondere
scholen zelfs niet aan bezuiniging denken.
De lezer zegge niet, dat we overdrijven:
deze onzin wordt dag op dag verkondigd.
Men mag met mr. Terpstra, die vorige
week te Emmen sprak, in groote verbazing
uitroepen: weet men dan niets van de On
derwijswet. Deze stelt de Openbare school
als norm; alle goeds, dat haar wedervaart,
komt langzaam-aan ook in 't bezit der bij-
zondere school; en elke bezuiniging, welke
op de eerste toegepast moet worden, drukt
automatisch ook op de Bijzondere; al
Is' er éenïge tijd van aanpassing, waarvan
echter lang niet alle bijzondere scholen ten
.volle gebruik maken.
We moeten ons dus zoo weinig mogelijk
aantrekken van het gebazel der overzijde
over bevoorrechte, kleine bijzondere school
tjes en de verdrukking van het ^openbaar
onderwijs. Dat is allemaal fantasie en le
gende.
Maar......... dat wil niet zeggen, dat wij
nu prat mogen, gaan op onze verworven vrij
heid en rechten en behoudens de auto
matische bezuiniging verder niets heb
ben te doen.
Wij zijn van oordeel en vele schoolbestu
ren deelen die meening gelukkig, dat wij
'het pogen der regeering zooveel maar moge
lijk is, behooren te steunen. Ook met opoffe
ring van dingen, welke ons lief zijn.
Met eenige beslistheid wordt beweerd: als
de bijzondere scholen niet concentreeren,
waar ophefing door concentratie mogelijk
is, dan zullen ze daartoe gedwongen
worden door een Wet: de concentratie komt!
Het is mogelijk. Het is ook denkbaar, dat
er een wet tot stand komt, welke in
direct de vrijheid der bijzondere scholen
dermate knauwt en knelt, dat gedwongen
concentratie en feitelijke vrijheidsberooving,
zooals mr. Terpstra deze omschreef, er het
gevolg van is.
Wë moeten het echter nog zien gebeuren.
En we mogen er zeker van zijn, dat mr.
Terpstra, die de onderwijswet kent als wei
nigen, zich met de andere voorstanders van
het bijzonder onderwijs met alle kracht
tegen het weggraven van de hoekpijlers der
.vrijheid zal verzetten.
De financieele vex-zorging van het onder-
Wijs'kan dalen voor alle scholen; bij de
principieel e vrijheid houden wc de wacht
'itot het uiterste.
Echter moge blijken bij het overleg, dal
'thans gaande is, dat de bijzondere scholen
ten volle genegen zijn mee te werken aan
elke, ook onverplichte bezuiniging, welke
de vrijheid intact laat en de vitale belangen
yan het ondenvijs ontziet.
Of de financieele voordeelen van elke mo
gelijke concentratie zoo heel veel beteeke-
nen zullen, moeten we betwijfelen; dat meer
samenwerking mogelijk en wenschelijk is,
geven we onvoorwaardelijk toe. En daarom
zeggen we tot de schoolbesturen: Misschien
Ss een wettelijke maatregel, waarmee men
dreigt, mogelijk; maarlaat zulk een
dwang voor u niet noodig wezen.
De financieele zelfstandigheid
der gemeenten
B. en W. van Amsterdam willen adresseeren
B. en W. van Amsterdam hebben aan den
gemeenteraad voorgesteld, een adres to
richten aan de Tweede Kamer, waarin met
betrekking tot het wetsontwerp tot wijziging
der financieele verhoudingswet het volgen
de wordt bepleit:
le. De middelen van het Fonds moeten
niet worden beperkt.
2e. De bestaande regeling worde in zoo
verre gewijzigd, dat meer rekening gehou
den wordt met de feitelijke belastingdi-uk,
door de uitkeeringen hooger te doen zijn,
naar gelang van de belasting-capaciteit een
groöter, en lager, naar gelang daarvan een
kleiner deel is gebruikt.
3e. In stede van het laatste lid van art.
15 der wet te doen vervallen, worde dit zoo
danig gewijzigd, dat de daarin vervatte re
geling ook geldt, bij rangschikking in een
andere dan de eerste klasse.
Met betrekking tot het wetsontwex-p be
treffende de kosten van de Werkloosheids-
zorg hebben B. en W. yan Amsterdam de
ïolgenrïe wenscben;
le. de bijdrage van het Rijk aan
Werkloosheidsfonds worde niet bij de staats
begrooting bepaald, doch on een zeker per
centage der uitgaven en wel een zoodanig,
dat de beperking van het gemeentelijk be
lastinggebied tot geringer proporties kan
worden teruggebracht.
2e. de regelen, waarnaar de bijdrage wordt
berekend, worden zooveel mogelijk in dc
wet en-overigens in een algemeenen maat
regel van bestuur opgenomen.
3e. De verdeelingsschaal, welke tot 99
zal moeten loopen, dient erop gericht te zijn
dat de zeer zwaar belaste gemeenten een
grootere bijdrage ontvangen. Die schaal
ware daartoe in de onderste groepen sterk
te beperken, terwijl deverüeelingsformule
zoodanig ware te wijzigen, dat de bijdrage
hooger zij, naar gelang een gioot deel, en
lager, naar gelang een kleiner deel van de
belastingcapaciteit is gebruikt.
B. en W. van Amsterdam zijn blijkens de
toelichting op dit ontwerp-adres van oor
deel, dat de in bovengenoemde wetsontwer
pen vervatte regelen, indien zij ongewijzigd
tot wet zouden wórden vei'heven voor het
gemeentelijk leven en voor de gemeente-
financiën, speciaal de Amsterdamsche, nood
lottige gevolgen zouden hebben.
HET DIJKSBEHEER OP DE
HOEKSCHE WAARD
Reorganisatie-voorstellen aan
Prov. Staten van Zuid-Holland
Ged. Staten van Zuid-Holland schrijven-aan de
Staten' ojh. het volgende:
Ged. Staten hebben het vraagstuk van d.
organisatie yan het dijksbeheer op de Zuid-Hol-
landsche eilanden in studie genomen, en hebben, uit
hoofde van de overweging, dat zich op het eiland
IJsselmonde bijzondere moeilijkheden voordoen als
gevolg van de dijkszorg van de gemeente Rotter
dam, besloten het eiland De Hoeksche Waard aan
het eiland IJsselmonde te doen voorafgaan.
De zorg voor de hoofdwaterkeerlng van, het
eiland. De Hoeksche Waard berust bij zeven pol
ders en twee andere waterschappen.
Nadat in .beginsel tot centralisatie van het dijks
beheer' op het eiland De Hoeksche Waard besloten
was, was de eerste vraag, welke beantwoording
vroeg, deze, of de dijkszorg opgedragen zou wor
den aan één dan wel aan meer, aan twee, wellicht
drie waterschappen. De conseqentie van het doel
van de reorganisatie van het dijksbefheer heeft Ged.
Staten geleid tot het besluit om de oprichting van
één waterschap te bevorderen. Op dit nieuwe wa
terschap zal dan overgaan de geheele taak van de
tegenwoordige dijkwaterschappen. De Oost-Hoek-
sche dijken en de Bosschendijk en de dijkszorg
de zeven polders. Tegelijk mét de oprichting
het niéuwe waterschap kunnen dus de twee ge
noemde dijkswaterschappen opgeheven worden.
Dc hoofdwaterkecring
De voorgestelde hoofdwaterkeering is in hoofd
zaak gelijk aan de tegenwoordige.
Als binnendijken merkt het ontwerp- aan die
waterkeeringen, welke geacht moeten worden als
tweede verdedigingslinie tegen het buitenwater van
belang te zijn. Willen zij haar waarde als zoodanig
behouden en/of als zoodanig van voldoende betee-
kenis worden dan is het noodzakelijk eenerzijds, dat
de daartoe .noodzakelijke verbeteringen worden
aangebracht.
Het ontwerp nu legt aan het waterschap de ver
plichting op, te waken tegen elke handeling van
weggraven, doorsteken, verlagen of verzwakken
van de binnendijken, en, ingeval zoodanige hande
ling mocht plaats hebben, tot het herstellen of doen
herstellen van den betrokken binnendijk in den
vorigen toestand; één en ander, tenzij door het wa
terschapsbestuur vergunning tot die handeling is
gegeven. Om daarbij den waarborg te vergrooten,
dat alleen dan vergunning tot zoodanige handelin
gen wordt gegeven, wanneer dat geschieden kan,
zonder de veiligheid van het eiland te schaden, is
het gewenscht, dat de vergunningen niet dan met
instemming van Gedeputeerde Staten verleend
worden.
Bij de hiervoren bedoelde noodzakelijke verbete
ringen denken Ged. Staten niet aan werken van
grooten omvang, doch meer aan plaatselijke ver-
hoogiogen en verzwaringen. Vordert de veiligheid
van het eiland evenwel, dat zoodanige verbeterin
gen tot stand komen, dan moet vaststaan,- dat zulks
ook zal geschieden. En waar deze werken, dan ten
behoeve van de verdediging van het eiland tegen
het buitenwater uitgevoerd worden, is het vanzelf
sprekend, dat dc kosten komen ten laste van het
waterschap, de instelling immers, die bedoelde ver
dediging tot roeping heeft
Bij de inrichting van de Vereenigde Vergadering
hebben Ged. Staten ziah in de eerste plaats voor
de vraag gesteld, volgens welk stelsel deze verga
dering tot stand moet komen, n.l. door verkiezing
of door het ambtshalve lidmaatschap. Bij het eerste
dient het eiland in districten verdeeld te worden,
elk afgevaardigde een of meer leden; bij het laatste
hebben een aantal leden van polderbesturen als
zoodanig in de Vereenigde Vergadering zitting.
Ged. Staten hebben gemeend het in dc eerste plaats
genoemde stelsel te moeten voordragen. Om aan
het bezwaar van een te groot aantal leden tegemoet
komen, hebben Ged. Staten besloten de polders
kleiner dao 500 h.a., in groepen te vereenigen en
aan elk der groepen het recht te geven een lid aan
te wijzen. Opdat de centralisatie aan haar doel
beantwoorde, is het gewenscht, dat het reglement
de instelling van een goeden technischen dienst
verzekert. Daartoe verdient het mede aanbeveing,
dat de leiding van dezen dienst bij een voldoend
deskundig persoon kan berusten en dat deze zich
geheel aan zijn taak wijdt en kan wijden. Om dit
te verwezenlijken is het gewenscht dat de hoofd
opzichter niet dan met goedkeuring van Ged.
Staten dienst ten behoeve van anderen verricht en
dat zijn jaarwedde door hun college bepaald wordt.
Ghr. Marine Vereeniging
De oprichtingsvergadering.
Te Den Helder is een vergadering gehou
den ter oprichting van de Christelijke Ma-
ï'ine Vereeniging.
Na de opening hield de heer Herweijer
een inleiding waaiïn hij uitvoerig uiteen
zette welke redenen hadden genoopt tot de
oprichting van deze Vereeniging en welke
moeilijkheden er tu'sschen den Bond van
Christelijk Marine Personeel en de Regee
ring geweest zijn, voordat na lange bespre
kingen en zeer lang wachten eindelijk de
Militaire belangenvereeniging tot stand
kwam.
Voordat nu overgegaan werd tot bespre
king der conceptstatuten wordt gelegenheid
VEREEN. VOOR VOLKENBOND
EN VREDE
De problemen van den
wapenhandel
Spanningen in het Verre Oosten
Onder presidium van Prof. Mr. V. H.
Rutgers heeft Zaterdag te Den Haag
de jaarvergadering van de Vereeniging voor
Volkenbond en Vrede plaats gehad. De
voorzitter constateerde in zijn openings
rede dat over den Volkenbond donkere
schaduwen hangen: tot stuiten van de eco
nomische ontreddering bleek hij onmach
tig; de ontwapeningsconferentie is vastge-
loopen; groote staten hebben'hun lidmaat
schap opgezegd; in Oost-Azie en in het
Chaco-confüct heeft de Bond weinig ver
mocht. Echter de beginselen, welke het
Volkenbondsverdrag vooropstelt zijn juist
Daarom moet een orgaan van samenwer
king als dit juist in dezen tijd wórdfen be
houden- en- versterkt,
Spr. verwelkomde tenslotte den heer
Julius Hoste, vice-voorzitter van da
Belgische Volksnbondsvereeniging, die als
gast aanwezig was
Medegedeeld werd, dat prof. Mr. Rut
gers met algem&ene stemmen als voor
zitter was herkozen; voorts dat de.perio
diek aftredende bestuursleden werden hér-
kozen en dat in twee vacatures, ontstaan
door tusschentijdsch bedanken van luit-gen.
P. J. van Munnekrede en Dr. F. M. Wibaut,
waren gekozen mej. L P M L o e f f, lid
van den gemeenteraad te 's-Gravenhage en
de heer W. J. van de Woe s t'ij »n e,. lfd
van de ommissie ter bestudeering van het
neutralifeitsrecht (ingesteld door de Ver.
voor Volkenbond en Vrede).
Voorts werd het hoofdbestuur 'uitgebreid
met twee leden en werden als zoodanig be
noemd Prof. Dr. E. Moresco, oud-vice-
president van den Raad van Ned.-Indië, en
Dr. J. R oor da, secretaris van het comité
voor oorlogsbestrijding van de Ned. Mij.
voor Geneeskunde te Haarlem.
In de middagvergadering heeft. Prof. Mr.
J. H. W. V e r z ij 1 van Utrecht gesproken
Embargo op den wapenuïtvoer.
Spr. zeide dat het verbod van wapenleve
rantie aan oorlogvoerenden vóór den oor
log slechts bestond voor particulieren. De
staten waren in dat opzicht vrij. Na den
wereldoorlog kwam er een belangrijke wij
ziging in de principieele opvatting van het
volkenrecht, die ook in dit probleem haar
invloed deed gelden. Oplossing van inter
nationale geschillen door oorlog werd als
ongeoorloofd beschouwd. Het Volkenbond»-
pact waakt zelfs in vredestijd tegen uit
breiding van conflicten
De vrijheid om al of niet uit te voeren
maakte plaats voor een rechtspolitiek. Ook
de vrijheid van leveranties en het neutra-
li teitsprincipe zijn in verband daarmede ge
wijzigd. De vraag van de houding tegenover
oorlogvoerenden is verlegd van eigen sou-
vereiniteit naar staten-collectiviteit; de Vol
kenbondsleden zijn aan bepaalde plichten
gebonden.
Een, embargo kan baseeren op art 10 van
het Bondsverdi-ag dat handhaving van de
politieke integriteit der leden garandeert,
maardit artikel, hoewel de hoeksteen van
het gebouw zijnde, is in de practijk krachte
loos gemaakt. Volledig van kracht is echter
nog art, 11, dat den Bond den plicht op
legt om in geval van oorlog maatregelen
te nemen tot beëindiging. Daaronder kan
het embargo worden geickend.
Ook is een beroep op art. 16 mogelijk; dit
artikel schrijft voor. dat alle staten ver
plicht zijn een staat die in een conflict de
Bondsbeslissing niet afwacht, doch naar
de wapenen grijpt, te dupeeren o.a. door
verbreking van alle financieele en oecono-
mische relatiën. Maar dit artikel is een
te hooge greep gebleken te zijn, en het is
door de vele interpretaties en concessies
uitgehold.
Na deze rede volgde een gedachtenwisse-
ling.
Ontwapening en Zuidzee-
De oud-vice-president van den Raad van
Ned.-Indië, Prof. Dr. E. Moresco, heeft
een rede gehouden over „Ontwapening en
Zuidzeepioblemen", waarbij spr. o.m. be
schouwde de positie van Japan, dat voor
ziin bevolking en zijn industrie op omlig
gende gebieden is aangewezen. China en
Rusland zijn daai-bij allereerst betrokken,
maar ook Engeland, Amerika, Frankrijk
en Nederland. De positie van Japan werd
aanmerkelijk versterkt door het bestaande
gegeven om lid te worden of zich als dona
teur of begunstiger op te géven. Later blij
ken zich 46 leden als lid te hebben opgege
ven buiten de militairen die als lid van de
C. v. M. P. tevens reeds lid zijn van de
C. M. V.
Bij de nu volgende bespreking der con
cept-statuten worden na eenige discussies
geschrapt de artikelen waarbij is bepaald,
dat de leden der V.C.M.P. automatisch lid
moeten zijn van de C.M.V., evenals de
daarmede vferband houdende artikelen.
Bij de nu volgende hoofdbestuursverkie
zing worden gekozen de burgers E. Bos,
J. Herweijer, J. de Jong en A. Lever, en de
militaii*en C. de Moor, P. van Leei-sum en
van Wijngaarden.
Bij de daania gehouden stemming voor
aanwijzing van den Voorzitter werd als
zoodanig gekozen de heer E. Bos, die daar
op de leiding der vergadeidng overnam,
nadat hem een hartelijk welkom was toe
geroepen.
De nieuwe voorzitter aanvaardde zijn
functie met een toespraak waarin hij wees
op onzen Heiland en Verlosser Jezus
Christus die ons de kracht voor dit moei
lijk werk moet schenken.
Nadat nog bij de rondvraag er op ge
wezen werd, dat tevens het doel moet zijn
te bevoi'deren dat zooveel mogelijk jongens
uit Christelijke gezinnen moeten worden
overtuigd, dat ze nu zonder bezwaar bij de
Marine kunnen dienen, wordt de vergade
ring gesloten met dankgebed.
Daarna hield het nieuw gekozen hoofd
bestuur zijn eerste yergadering.
Japarisch-Engelsch verbond. Na den oorlog
heeft Amei'ika een verlenging van dit ver
bond echter weten te verhinderen. De
status quo wordt thans beheerscht door het
verdrag van Washington. Als Japan, dat
met zijn vlootbeperking geen genoegen
neemt, het verdrag opzegt, dreigt er oor
logsgevaar tusschen Amerika en Japan.
De houding van Nederland in den Paci
fic dient te zijn een, zooveel mogelijk stu
ren in de richting van afleiding van con
flicten. Wij moeten alles doen wat mogelijk
is om het betrekken van Indië in eenig
internationaal conflict te vermijden. Een
van de middelen daai-toe is; te zoi-gen
voor 'een krachtige vlootpositic, en bescher
ming van de oliehavens.
Bij de op deze rede gevolgde gedachten-
wisseling zeide mr. dr. Schokking,'dat
er bereidheid moet zijn tot grenswijziging,
indien die voor een bepaalde natie nood
zakelijk is. In elk geval moet, wanneer
men het daarover niet eens kan worden,
elk gewapend optreden worden afgekeurd.
Jhr. mr. dr. H. A. van Karnebeek
stelde de vraag of het Japansche Staats
wezen, dat culmineert in de oude Mikado
vereering, niet een belemmerende factor i«
bij de vi-eedzame oplossing van een expan
sie-conflict.
Nadat van andere zijden nog enkele op
merkingen waren gemaakt, antwoordde
prof. Moi'esco, dat het niet altijd opgaat
om den aanvaller als schuldige te beschou
wen. De druk, die op Japan wordt uitge
oefend, werkt er zeker toe mede, zijn natio
naliteitsgevoel te versterken en zich nog
meer om den Mikado te scharen. Ander
zijds is er in den laatsten tijd een sterke
arbeidersbeweging in Japan aan het op
komen.
Ongetwijfeld moet worden getracht de
heerschappij van het recht te doen gelden.
(Applaus.)
Na woorden van dank van den voorzit
ter werd de vergadering gesloten.
De Kon. Marechaussee defileert!
120-jarig bestaan herdacht!
Het wapen der Kon. Marechaussee, her
dacht-Zaterdag den dag, waarop het voor
120 jaar werd ingesteld. Als een onderdeel
van deze herdenking heeft een afdeeling van
ongeveer 250 man te voet en te paard een
marsch door Den Haag gemaakt,.gedurende
welke voor verschillende autoriteiten werd
gedefileerd. Om 10 uur van de Alexander-
kazerne vertrokken, arriveei'de de troep met
de Kon. Militaire Kapel aan het hoofd, op
het Plein. Hier stonden opgesteld de Minis
terpresident en.de Ministers van Defensie
en Justitie.
Voor het gebouw van den Hoogen Raad
bevonden zich de leden van dat college en
onderscheidene militaire autoriteiten.
Vei-der werd nog gedefileerd voor den
Commissaris der Koningin in Zuid Holland,
den commandant van het veldleger en den
chef van den General en staf.
De receptie
's Middags heeft in hotel De Wittè Brug
een druk bezochte receptie plaats gehad.
O.a. verschenen daar luitenant-kolonel Jhr
de Jonge van Ellemeet. adjudant van de
Koningin ,-dde namens H.M. liet korps geluk
wenschte, de Ministers van Justitie en van
Defensie, de burgemeester van den Haag, de
president, de griffier en een aantal leden
an den Hoogen Raad, president en leden
an het. Hoog Militair Gerechtshof, de pro
cureur-generaal bij het Haagsche Gerechts-
if. en verder een groot aantal civiele en
.ilitaire autoriteiten.
Bloemstukken waren er o.m. van den chef
van den generalen staf; van den voorzitter
der nationale landstormcommissie; van den
commandant van het veldleger; van den dis
trictscommandant van de rijksveldwacht;
den chef, officieren en reserve-officieren
van den. generalen staf; van den inspecteur
van de cavalerie; van den K.N.A.C.; van de
officieren van den staf van de le artillerie-
brigade, het 2e regiment veld-artillerie en de
le treinafdeeling, en van de brigade grena
diers en jagers.
DOODELIJK TRAMONGELUK
Zondagochtend is in de Torenstraat te Den
Haag nabij de Geest de 42-jarige K. v. A.,
door eigen onvoorzichtigheid, onder een mo
torwagen van lyn 20 geraakt. De man was op
slag dood. Het lijk is naar het gemeentezie
kenhuis getransporteerd.
GESTRAND EN VLOT GEKOMEN
Men meldt ons uit Hansweert:
Het Duitsche stoomschip „Industrie 12", ge
laden met stukgoederen, op weg van Antwer
pen naar Duitschland, is op den Oosthavendam
geloopen en vast blijven zitten.
Met behulp van sleepbooten kwam het vaar
tuig, dat geen lekkage opliep, weer vlot.
Jongen achter handwagen
doodgereden
Op den Rijksstraatweg te Wassenaar
ter hoogte van huize „De Zuidwijck",
is Zaterdagavond om 6 uur ongeveer
een treurig ongeluk gebeurd, dal aan
den 15-jarigen jongen N. B. uit Rijns
burg, het leven heeft gekost. Vermoe
delijk door eigen schuld.
Omtrent de toedracht van het gebeurde
vernamen wij, dat het slachtoffer zich met
een handwagen in de richting van Leiden
begaf. De wagen was echter niet voorzien
van een lantaarn en zelfs een reflector ont
brak. Hieruit moet het verklaard worden,
dat de automobilist O., afkomstig uit Oegst-
geest, die heri achterop reed, aanvankelijk
niets opmerkte, en den jongen eerst zag,
toen een botsing onvermijdelijk was. De bot
sing was buitengewoon hevig, met het ge
volg, dat de jongen zwaar gewond werd en
ter plaatse spoedig overleed. Zijn lijk i: naar
het politiebureau in -de Van Zuylen van
Nyenveltstraat ovei-gébracht, terwijl auto eu
handwagen in beslag genomen werden voor
het politie-onderzoek.
De automobilist kwam met den schrik vry
Auto- en motor-ongelukken
Tal van gewonden
Bjj Elburg heeft op den Rijksstraatweg
een ernstig auto-ongeluk plaats gehad.
Een personenauto uit Utrecht, waarin
personen waren gezeten, kwam in volle vaart
uit de richting Nunspeet aangereden.
De chauffeui reed, door onbekende oorzaak,
eerst tegen het verhoogde betonnen gedeelte
van de Goorpoortbrug, waardoor hij de macht
over het stuur geheel kwijtraakte en vervol
gens tegen een ter plaatse staand zwaar
ijzeren hek opreed. Een staaf van dit hek
raakte los en drong aan de linkervoorzijde de
auto binnen om dwars door de auto heen aan
den rechterachterkant er weer uit te komen.
Den chauffeur, W. van den Heuvel, werd
een arm afgerukt.
Mej. H. van Putten, die naast hem zat, be
kwam een beenbreuk.
Het in de auto geschpven ijzer verbrijzelde
het dijbeen van de achter in den wagen
zeten heer J. van Maris.
De naast de heer Maris gezeten heer J. van
Putten, bleef ongedeerd.
De drie gewonden zijn overgebracht naar
het Ziekenhuis te Zwolle.
De toestand van den heer Maris is ernstig
De auto heeft zware schade.
Te Worrae rv e e r heeft op den Wandel
weg een ernstige aanrijding plaats gehad. De
74-jarige H. Fust wilde per rijwiel vanuit een
zijstraat den Wandelweg oversteken, toen hy
door een personenauto bestuurd door den heer
W.,- uit Koog aan de Zaan, ;rd aangen
De oude man werd tegen den radiateur van
de auto gesmakt Met een ernstige hoofdwonde
en een beenbreuk werd de man in zorgwekken-
den tóestand naar het Ziekenhuis te Zaandam
vervoerd.
VERDRONKEN
Zondagmiddag werd het 5-jarige dochtertje
van de familie Gerritsen te Hasselt door de
ouders vei-mist. Men ging in het Zwarte Wa
ter dreggen en te omstreeks half negen werd
het lijkje van het kind gevonden
BOERDERIJ AFGEBRAND
Te Nieuw-Vennep is, doordat bij hetauto-
genisch lasschen een vonk wegsprong en
deze in her korén terecht kwam, brand ont
staan op de kapitale boei*dei"ij van den heer
P. Endhoven, aan de Zwarteweg. Behalve
het woonhuis brandde de geheele boerderij
welke dezen zomer nieuw gebouw was, af.
BOTSING TUSSCHEN N.S.B.-ERS EN
COMMUNISTEN
Te Zaandam hebben by het colporteeren
met partybladen botsingen plaats gehad tus
schen een groep N.S.B.-ers uit Amsterdam en
communisten, waarby de politie zich verplicht
zag krachtig op te treden. In de Stationstraat
en het Rustenburg moest de politie waarschu
wingsschoten lossen teneinde de orde te hand
haven. Een der communisten uit Zaandijk, die
de politie beleedigende uitdrukkingen toevoeg-
J- werd in arrest gesteld. Toen.de N.S.B.-ers
^.\r Amsterdam waren teruggekeerd, is do
rust hersteld.
Ook te Amsterdam hebben botsingen plaats
gehad tusschen colporteurs, zoodat de politie
moest optreden. Tegen een colportrice werd
proces-verbaal opgemaakt.
RATTENPLAAG
Te Aalsmeer' heeft men last van ratten.
Schade wordt aangerecht aan velschillende
culturen.
W*,N B«SWA vfe QJJE'M QUI NORANT NQi-i |)ÖTW.RUN-T AAT1S AKTiMWt
qyi NON AISTIMAVERUNT NUNqyAW SAflS CÜGNOVER.UNT - I
1603-1609 PROFESSOR IN DE THEO'LÜÖ-iE
Aan de leidsche universiteit
(-9 o o tore r 1.609 traihf e rb ec, raven
IN EERBIEDIGE HERINNERING AANGEBRACHT*
DOOP. LURUNGtN EN OVD-LtRIUlNCEN VAN HET
^MfNARiUM $ER R EMQN$TR A NTSCHt" BROEDERSCHAP
Bij HET i^lRDE EEUMl.kST 28 OKTOBER
Bij de herdenking van het 300-ja.riq beslaan van het Seminarium der Remonstranten te
Leiden werd in de Pieterskerk een gedenksteen onthuld ter nagedachtenis van Jacob
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
Biz. 1
Dc jaarvergadering van dc Vereen, voor Volken»
bond en Vrede is in Den Haag gehouden.
B. cn W. van Amsterdam stellen aan de Raad
voor aan de Tweede Kamer een adres te zenden
inzake de financieele zelfstandigheid der gemeenten.
Blz. 3
Mr. H. Bijleveld heeft voor de Vereen, voot
Verzekeringswetenschap een referaat gehouden,
Blz. 5
Op 1 Nov. a-s. is Het veertig jaar geleden dat d*
heer J. H. Kok te Kampen zijn uitgeverszaak begon.
De heer W. G. van dc Hulst herdenkt op 10
Nov., dat 25 jaar geleden zijn eerste boek ver»
Twee personen verdronken
Door auto te water geraakt
Hedenmoi-gen omstreeks half negen is
een vrachtauto van de N.V. Moorbach'a
ti-ansportbedrijf te Uithuizermeeden, welke
geladen was met veekoeken, op weg naar
Groningen, op 2 K.M. afstand van Bedum,
door tot nu toe onbekende oorzaak, vaa
den weg gegleden en in het Boterdiep ge
raakt. De beide inzittenden van de vracht
auto, de 30-jarige gehuwde W. Moorlach,
wonende te Uithuizermeeden en zijn
knecht, kwamen in het water terecht.
Hoewel van alle kanten direct hulp
kwam opdagen, mocht men er niet in sla
gen de beide personen uit de cabine to be
vrijden. Eerst een uur later zijn zij leven
loos naar boven gebracht. De lijken zyiï
tijdelijk naar een nabijgelegen boerderij
vervoerd.
Met een ki-aanwagen uit Groningen is de
vrachtauto op het droge gebracht
De vrachtauto met aanhangwagen was
zwaar beladen met veekoeken. Bij het pas-
seei-en in een flauwe bocht van den weg,
begon de aanhangwagen te slingeren, gleed
van den weg en trok het voorste gedeeltd
mee in het Boterdiep.
De wagen werd bestuurd door den 23-
jarigen ongehuwden J. Vos uit Uithuizer
meeden.
GEHEIMZINNIG GEVAL
Op aanwijzing van burgers werd door de
politie van Voorschoten, in een leege woning
den Veurschen weg aldaar aangehouden
een 17-jarige jongeman, volgens opgave ge
naamd A. J. G. wonende te 's Gravenhage. Hij
erkaarde in verband met een strafmaatregel
op Donderdag j.l. de H.B.S- aan het Swee-
lincksplein te Den Haag niet te hebben be
zocht, doch per geleend rijwiel te zijn wegge
reden naar Leiden.
Daar heeft hy het rijwiel verkocht voor
f3.50 en voor dat geld boeken, kaarsen en
eten gekocht. Later is hij naar Voorschoten
gekomen en heeft met een boek na forceering
ïën ruitje zich toegang verschaft tot een
leegstaande woning, alwaar hy bij kaarslicht
had gelezen en zich op een bed, gemaakt van
tuin vuil had te slapen gelegd. Door de politie
wordt de zaak onderzocht en is hy naar Den
Haag getransporteerd, om aldaar ter beschik
king van de politie te worden gesteld.
INBRAAK IN EEN KOFFIEZAAK
Te Amsterdam hebben 's nachts dieven
zich door opensluiting toegang verschaft in
een zaak in koffie en thee aan den Amstel-
veenscheweg. Uit het kasregister dat zy open
braken, namen zy 75 gulden mee.
DOODELIJK TRAP VAN EEN PAARD
In het Ziekenhuis te Heerenveen is het 2-
jarig dochtertje van Freeling, dat door een
paard is getrapt en ernstig verwond was op
genomen. Er werd nog operatief ingegrepen,
maar dit mocht niet meer baten. Het lonrj jg
na eenige uren overleden.