rOCfiCtll
TWEEDE KAMER
Nuttie's Vader
WOENSDAG 17 OCTOBER 1934
Contingenteering van draadnagels
Beveiliging van leerlingen
tegen t.b.c.-be smetting
Oud-gepensionneerden krijgen
40.000 meer
OVERZICHT
De Kamer heeft haar arbeid hervat. Een
korte agenda was voorloopig vastgesteld,
maar daar komt nog wel wat bij en daarna
wach.t de Rijksbegrooting voor 1935.
Bovenaan op het lijstje stond de contin
genteering van draadnagels. Deze was spoe
dig afgedaan.
Het wetsontwerp: bescherming van leer
lingen tegen do gevolgen.van besmettelijke
ziekten van onderwijzend personeel was
daarna aan de orde.
Men kent de aanleiding er toe: de be
smetting van kinderen te Emmen door een
aan t.b.c. lijdend onderwijzer. Minister Mar-
chant heeft toen niet bekwamen spoed dit
wetsontwerp ingediend, dat als voorwaarde
voor benoeming in vasten dienst aan een
inrichting van onderwijs stelt, dat de be
trokkene in het bezit is van een verklaring,
die voldoende zekerheid geeft, dat hij niet
aan open tuberculose der ademhalingsorga
nen lijdende is.
Een iets afwijkende regeling is getroffen
Voor het tijdelijk personeel.
Het Rijks en Gemeentelijk Gezondheids
toezicht krijgt de bevoegdheid een herkeu
ring te vorderen in elk geval, waarin twij
fel omtrent de gezondheid van een lid van
het onderwijspersoneel bestaat. Aan hen,
die in vasten dienst zijn, of in tijdelijken
dienst voor ten minste 1 jaar, zal een ver
lof tot herstel kunnen worden gegeven. Is
aan het einde van het verlof geen herstel
ingetreden, dan zal pensioen-keuring en
ontslag moeten volgen. Het komt de regee
ring billijk voor, dat hij, die voor ontslag
in aanmerking komt, in de gelegenheid
wordt gesteld zich aan een revisie-onder
zoek te onderwerpen. De Gezondheidsraad
lijkt haar het aangewezen centrale orgaan
om deze keuring te bewerkstelligen.
Het ontwerp beoogt het hoofd of plaats-
Vervangend hoofd aansprakelijk te stellen
voor het toelaten van een lid van het per
soneel tot do inrichting in strijd met de
Voorschriften van deze wet.
Krachtens art. 2 der wet zal de Kroon be
palen welke andere ziekten dan open tuber
culose geacht moeten worden voor leerlin
gen ernstig besmettingsgevaar op te leveren
Zooals altijd sommigen ging het wets
ontwerp lang niet ver genoeg, anderen be
twijfelden de noodzaak er van.
De medici Mevr. de Vries-Bruins en Dr.
Vos, anders nogal eens antipoden, wedijver
den thans met elkaar om den minister tot
nog veel radicaler stappen te bewegen.
Mevr. de Vries aanvaardde het wetsont
werp slechts „op afbetaling". Den minister
liet dit vrij koud. Het andere uiterste werd
Vertegenwoordigd door den heer Zijlstra,
die vooral o. i. iets te veel nadruk
legde op het kostcnargument. Er is ook nog
pen andere zijde aan deze zaak.
Overigens wil deze laatste opmerking niet
peggen, dat de uitwerking van de hoofd
gedachte van het wetsontwerp onberispelijk
was, vooral zooals deze werd bezien door
de voorstanders van het bijzonder onder
wijs. Niet ten onrechte meenden zij, dat
eeni'ge correctie noodig was wat den. vorm
betreft. Bescherming goed, maar daar
mee mocht het paard van Troje niet binnen
gehaald worden. Met medici in de school
en met discretionaire bevoegdheden van
pen minister mag men wel eenigszins .voor
zichtig zijn.
Die voorzichtigheid ontbrak niet blijkens
de redevoeringen van de heeren Tilanus,
Zijlstra en Suring. Laatstgenoemde had een
groot aantal amendementen ingediend ten
einde mogelijke gevaren te keeren. Ze zul
len nog nader aan de orde komen.
Beperkt het wetsontwerp de keuring tot
onderwijzers, een deel der Kamer zou ook
bij 'Voorkeur de kinderen daaronder betrek
ken. Mevr. de Vries-Bruins wenschte zelfs,
dat waar mogelijk daartoe strekkende' maat.
regelen door gemeentebesturen zouden wor
den genomen. De minister van Sociale Za
ken kon de gemeentebesturen, die over een
rhedisohen dienst of consultatiebureaux be
schikken, daartoe zelfs wel animeeren,
meende zij. De minister stond daar wat
aarzelend tegenover, omdat hij zijnerzijds
hij voorkeur de gemeenten niet op kosten
wilde jagen. Maar het zal heel weinig kos
ten, verzekerde Mevr. de Vries. Dan had
minister Slotemaker er ook zoo'n groot be
zwaar niet tegen en ook niet tegen do dan
weinig zeggende motie, welke door de soc.-
dem. woordvoerster was ingediend om dn
Kamer te doen uitspreken, dat de minister
het medisch onderzoek van kinderen zoo
veel mogelijk heeft te bevorderen.
Deze motie verwierf de instemming van
de groote meerderheid der Kamer; slechts
de anti-rev., een drietal chr.-hist. en de
Plattelander Vervoom stemden er tegen.
Met de zaak zelf had minister Merchant
verder weinig moeite; tot overleg verklaar
de hij zich bereid. Aan de vrijheid van het
bijzonder onderwijs mocht niet worden go-
raakt Echter bij het eerste amendement
van den heer Suring hokte het al.
De minister wilde de vrijheid van benoe
men aan. banden leggen. Niet noodig, oor
deelde de heer Suring; ge kunt volstaan
met een bepaling, dat geen personeel in de
school wordt toegelaten, dat niet in het be
zit is van de vereischte medische verkla
ring.;
Mag ik mij daarover nader beraden?
vroeg de minister, die vermoedelijk ook de
negen andere, loos ingediende, amendemen
ten van den heer Suring vooraf eens nader
wil bekijken.
De voorzitter had geen bezwaar en
schorste de verdere behandeling van het
wetsontwerp.
Overgegaan werd naar de verhooging der
uitkeeringen aan oud-gepensionneerden van
land- en zeemacht. Do Regeering had daar
voor f 40.000 weten te vinden, waardoor de
laagste pl.m. samen met 1/7 zouden kun
nen worden verhoogd.
Unaniem werd het bedrag aanvaard, al
werd het algemeen te weinig geacht. Maar
na dezen eersten stap kon een tweede vol
gen, meende de heer Duymaer v. Twist,
daarmee uitsprekende wat velen hopen en
wenschen. Voor 't oogenblik zal die tweede
stap echter achterwege blijven en omdat
het hier gaat om de verhooging van
begrootingspost, kon de Kamer den minis
ter ook niet dwingen om dien tweeden stap
te zotten. Zelfs al zou de post worden ver
hoogd, dan nog zou men geen stap vorde
ren, want de minister is niet gehouden het
meerdere uit te geven. Voorloopig zal men
dus tevreden moeten zijn met de voorgestel
de verhooging. Dat de belangen der oud-
gepensionneerden door de Kamer niet uit
het oog worden verloren, is intusschen dui
delijk gebleken. De discussie er over zal
heden worden voortgezet.
VERSLAG
Gistermiddag te 1 uur kwam de Tweede Ka
mer weer bijeen.
Aan de orde was de
contingenteering van draadnagels
De heer TEULINGS (r.k.) drong er op aan,
dat de Regeering bü deze contingenteering,
waarbij een syndicaat on een internationaal
kartel betrokken ls, de loldln g in handen zal
Bescherming van leerlinge» tegen
de gevolgen van besmettelijke ziek
ten van personeel van inrichtin
gen van onderwijs.
Mevr. DE VRIES-BRUINS (s.d.) had er waar
eering voor. Zl) wilde echter niet alleen de
nderwUzens. maar ook de kinderen keuren, ook
l zUn niet overal gezondheidsdiensten. Verder
ou ze de herkeuring in het wetsontwerp op
enomen willen zien en het ook doen geldon
oor andere inrichtingen dan onderwjjsinrlch-
Ingen, waar kinderen verpleegd worden. De
aangeboden regeling werd aanvaard „op afbe
taling".
Do hoer TILANUS <c.h.) stond aarzelend te-
inovei het wetsvoorstel. De gevolgen van het
Ingrijpen voor belanghebbenden worden onvol
doende geregeld. Waar moeten voor de ver
schillende takken van onderwijs de koeten voor
een verlofsregeling vandaan komen?
De bescherming is in de eerste plaats noodig
voor het bewaarschool- en het lager onderwijs.
Haar verplichtend te stellen voor scholen, die
niet door de overheid gesubsidieerd worden,
werd in sjtrUd geacht met do Grondwet. Dat een
Inrichting van onderwijs, wegens het niet
voldoende meewerken aan dc uitvoering der
wel zou kunnen worden gesloten, achtte de
heer Tilanus In strUd met de vrijheid van on
derwijs. Aan het geneeskundig toezicht word't
h°°i SS°°t6, j J^'O^Edhold toegekend, dat men
onderiln'ge
besmetting van onderwijzers door~Teerïïr
Daarom zal het effect betrekkelijk matig zijn
en werd eigenlijk de vcorlceur gegeven aan de
veel eenvoudiger regeling, die door minister
Terpstra was voorgesteld.
De heer SURING (r.k.) zag geen grondwet
tige bezwaren tegen de beperking van vrijheid,
moet strikt noodzakelijk zijn en niet
d-n-müdelök ls. Wat dit laat-
HU zou
ongeregeld blU-
verder gaan dan
s'te botreft. gaat de minister
kunnen volstaan mét het verbieden
ting en verdere toelating van besmet gebleken
onderwijzers. Ook worden de financleele gevol
gen niet geregeld voor het geval een onderwij
zer niet langer to't de school wordt toegelaten.
Dat kan zoo niet blijven.
Ook de financleele gevolgen
en schoolbesturen mogen niet
von; het RUk moet de kosten dragenT
Re,macht om scholen te sluiten ls ook to
vaag geregeld.
De heer THUSSEN (s.d.) vroeg, wat er «al
geschieden als ouders, na het herstel van een
onderwijzer, weigeren uit misplaatste vrees
hun kinderen naar hem toe te sturen. Zulken
menschen zou een andere betrekking
De heer ZIJIjSTRA (a.r.) erkende gevaren ln
de school, magr dit wetsontwerp kost weer
geld In dezen tjd van bezuiniging. Omtrent de
kosten van het ontwerp weten we niets. Als
de minister het ook niet weet. doet hU beter
geen voorstellen te doen Komen «r 60.000 lceu-
rlngon k f 5, dan zal dat alleen reeds drie ton
kosten. Kunnen die betaald worden? Het Rijk ls
er niet mee af de kosten op anderen af te
schuiven. We doen een eersten stap. I8 die nood
zakelijk? De lijn der tuberculose daalt sterk en
de hyglène ln de school ls zeer verbeterd, zoo
dat de vraag, gewettigd ls of we thans wel tot
deze regeling moeten overgaan.
Logisch ware het de regeling niet te be]
ken tot onderwUzera. maar ook tot de kir
ren uit te strekkep. We, dienen tot op zei
hoogte het risico van het leven te dragen; g
we den voorgestelden weg op. dan komen
te midden van doornen en dls'telen.
eD te ver gaande bevoegdheid van de geni._
kunolgo autoriteiten zal uit het wetsontwerp
moeten vervallen.
De heer KETELAAR (v.d.) merkte op. dat
over deze zaak reeds tientallen jaren geleden
in de schriftelijke en mondelinge stukken
tv r 0.0.Hj k h e i d), lk bedoel gedachtenwlsse-
ling, gesproken is. Als men dan nu d?n heer
ZUlstra hoort, begrijpt men. dat dergelijke
maatregelen zoo langzaam tot stand komen.
Het kostenbezwaar mag hier niet gelden.
?ej:oelen werd gedeeld door Dr
VOS (11b.). Het bezwaar is thans, dat een door
t-b.c. besmot onderwijzer tegen z'n zin niet uit
de school geweerd kan worden. Men kan zloh
voorshands beperken tot een regeling voor d«
onderwijzers, omdat bij hen het conflict tus-
sohen beroep en school kan ontstaan.
De kosteh dér regeling behoeven niet belang
rOk te z[jn en zeker niet daar, waar gezond
heidsdiensten en consultatiebureaux bestaan
Tot algemeene „doorlichting" zou Dr Vos niel
willen overgaan. Die kan beperkt worden tot
twijfelgevallen en ernstige afwijkingen
Aandacht moet geschonken aan een verlof-
of pensioenregeling voor personeel, dat wegen:
besmetting niet langer tot de school kan wor
den toegelaten.
De heer WIELINGA (a.r.) wilde op grond
van zijn ervaring meewerken aan de totstand
koming van het wetsontwerp, mits het op en-
wordt gewijzigd. Het risico
klein 1
■gelijk
ltele 1
kinderen i
MINISTER MARCHANT begreep het stand
punt van sommigen niet, die maar willen af
wachten. Men denke zich de positie ln var
ouders, die hun kinderen aan de sohooi toever-
trouwen en ze daaruit door t.b.c.
krijgen! De overheid kan tegenover dat gevi
onbewogen blöven.
terug
WBÜ deze'r
giönlsche redenen, die ook ln ander opzicht
gelden, de sohoolgaande jeugd. Ongeoorloofde
dwang wordt niet uitgeoefend. De vrijheid
blijft, maar aan de subsidieregeling kunnen be
paalde voorwaarden worden verbonden.
Het wetsontwerp zal geld kosten, wat echter
door het gediende belang' de gezondheid
schoolgaande Jeugd, volkomen verantwoord
Laten we den maatregel na, dan zullen we
den duur veel meer moeten betalen. Het
voorts verstandig niet teveel ineens te vrag
We moeten verder op het gebied van herk.
ning van besmettelijke ziekten onder menschen,
die ln eikaars nabijheid verkeeren. Maar het
begin zjj bescheiden en gelde de voorkoming
van besmettingsgevaar voor schoolgaande kin
deren.
Heel het personeel moet worden gekeurd,
maar men binde de Regeering niet aan een be
paalden termijn, gelijk mevr. de Vries-Brulns
en Dr Vos, die elkaar ln haas't de loef trachten
af te steken, zouden willen doen.
Het gevaar dreigt, dat onderwijzers hun be
smetting al kennen ze die verzwijgen.
Begrijpelijk. Maar daarvoor mag niet uit den
weg worden gegaan
Wat de heer Thjjssen wilde, kan men moei
lijk in de wet opnemen; het zou actie vai
ouders zeer ln d6 hand werl££n.
kon de minister geen
Hik bewegen tusschen een en drie ton.
Minister .SLOTEMAKER DE BRUINE zeide,
it aan de positie van regeerlngs- en voogdll-
lnderen voldoende aandacht zal worden ge-
:honken. Het keuren van kinderen in he't al-
jchleden. De
'olger
aanleiding om te dezer zake de gemeentebestu
ren een aanschrijving to zenden.
Er werd gerepliceerd.
Mevr. DE VRIES-BRUINS (s.d.) diende een
notie ln om den minister uit te noodlgen maat-
egelon om kinderen te doen onderzoeken, zoo
veel mogelijk te bevorderen. De kosten kunnen
een bezwaar zijn.
Minister SLOTEMAKER DE BRUINE was
an oordeel, dat de Regeering ln dezen tHd
ïoeilUk de gemeenten op nieuu
jagen. Waar de mogelijkheid tot
staat, kan het wetsontwerp een 1
die mogelijkheid te benutten,
Zün de kosten echter geen bez
do Regeering geen bezwaar mak
dorzoek te bevorderen. Tegen d(
geen be:
kosten kan
•d aangcAoinen met 58 tegen 16
1. Tegen: antl-rev., 3 ohr.-hlBt. (Weit-
kamp, Tilanus en v. oetzelaer), en de heer
Vervoorn.
BU de artikelen verdedigde de heer SURING
(r.k.) een amendement om te bepalen, dat niet
de benoeming van een aart t.b.c. lijdend onder
wijzer wordt verboden, maar de toelating van
onderwijzer tot de school, Indien hl) niet ln
h-.-'t
ïrklarlng, dat hU niet lij
dend Is aan tuberculos:
nen. Deze verklaring mag niet ouder zijn dan
zes maanden De kosten, aan het wettelijk voor
geschreven onderzoek verhonden, bchooren naar
een bepaald tarief geheel te worden vergoed.
De MjNISTER VAN ONDERWIJS vroeg
De beraadslaging over he't wetsontwerp i
Aan de' orde werd daarna gestold het v
ontwerp ln zake
Voor dit doel wilde de Regeering f40.0
schikbaar stellen.
De heer WESTERMAN (nat. herstel) W
oordeel, dat de maatregel onvoldoende is. De
bepaling, dat de oud-gepensli
320 1
mogen genlt
doende hulp en tegemoetkoming aan redelijke
verlangens. Dezen menschen wordt geen recht
gedaan; zü worden alleen wat ruimer bedoeld,
De heer SCHILTHUIS (v.d.) was ook teleur
gesteld. Desgelijks de heer K. TER LAAN (s.d.)
De pensioenen der oud-gepenslonneerde mili
tairen behooren gelijkgesteld te worden
der burgerlllke ambtenaren. De minister stelt
dat voortdurend uit. Zoo komt hij op den
van de-ze veelal oude menschen zeker af.
De VOORZITTER hamert.
De heer TER LAAN meent, dat hü nle'ts
miszegd. HU hoopt, dat thai
pensioen meer. Deze verbetering moe't worden
aanvaard, maar het ls onjuist alleen te helpen,
die kort hebben gediend
schikbaar gesteld. De minis
moeten doen.
DIJK (a.r.)
had het s
oordeel, dat
de geboden oplossing een onbevredigenden In
druk maakt Beperking ln financieel opzicht
was noodig, maar niet tegemoet gekon
aan den wensch om de oud-gepensionm
ll'cairen ln gelijke positie te brengen al_
gerUjke ambtenaren. Laat de minister deze zaak
nog eens bezien en zoo mogelijk hoogere maxi
ma stellen voor groepen van militairen, die
- -
geholpen, ook
indere redelijke wenschen aandacht te schen-
rhoogen. Het
goede züde van het wetsontwerp, dat de weg
geopend ls om te lage pensioenen te verhoogen.
We kunnen nu een 'tweed.
Blijven deze f 40.000 op de
dat ziin toe te juichen en nog beter zal het
zün om het bedrag nog wat te verhoogen.
De heer TILANUS (c.h.) achtte de regeling
.i'tie-slaohtoffers niet onbevre
digend. De vri)gevallen f 40.000 worden nuttig
:llend, dat nog niet
besteed, al s
ischen der oud-geponsloi
Te half zes werd de vergadering verdaagd
tot hedenmiddag
Tegen machines in de
sigarenindustrie
Een verbod gevraagd
Een groot aantal sigarenfabrikanten
heeft een adres gericht aan de Ministers
van Koloniën, Sociale Zaken, Economische
Zaken en Financiën, waarin zij er op wij
zen, dat de toenemende mechanisatie van
hun industrie een groote, blijvende werk
loosheid voor duizende sigarenmakers zal
hebben, hetgeen naast zijn demoralisee-
rende werking ook enorme lasten voor de
schatkist zal meebrengen. Bovendien zal
tengevolge van deze mechanisatie de op
brengst van de tabaksbelasting in zeer be-
langrijko mate verminderen.
Op grond van deze overwegingen advi-
seeren adressanten den ministers met aan
drang als crisis-maatregel de oprolmachi-
nes in de sigaren-industrie te verbieden.
Adressanten vertrouwen, dat de minis
ters deze hoogst ernstige zaak met bekwa
men spoed zullen willen behandelen.
DE HEER A* H. GERHARD
Naar de Arbeiderspers mededeelt, zal de
heer A. TI. Gerhard zich met het oog op
zijn leeftijd niet meer beschikbaar stellen
voor de Prov. Staten.
DONDERDAG 18 OCTOBER
HUIZEN 1875 M.
K.R.O.
8.00—9.15 Morgenconcert.
NED. CHF. R*r>ïn Trr7T>FENTGING
10.00—10.15 Leger des Heils-kwartiertje.
10.15—10.45 Morgendienst door Ds. J. v. d.
Woude.
10.45—11.00 Gramofoonmuziek,
K.R.O.
11.00— 11-.30 Gramofoonmuziek.
11.30—12.00 Godsdienstig halfuurtje door
Pastoor L. H. Perquin.
12.00—12.15 n.m. Politieberichten.
12.15—2.00 c.m. Het Kro-Orkest o.l.v. Ma
rinus van 't Woud.
\'ED. CHR RADIO-VEREEN1GING
2.00—3.00 n.m. Cursus fraaie handwerken
door Mei. G. Ablij.
3.00—3.30 o.m. Vroirwenhalfuurtje. Mej.
Dra Miedema: „De Marialegende in de
Middeleeuwen.".
3.30—3.45 o.m. Gramofoonmuziek.
3.45—4.00 n.m. Verzorging zender.
4.00—5.00 nan. Bijbellezing door Ds. H. J.
Dljckmeester.
5,00—5.30 n.m. Cursus handenarbeid voor
onze jeugd, door H. J. Steinvoort: „Een
school-portefeuille".
5.30—6.45 n.m. Zang-recital door Hendrik
Koning; bas. A. d. vleugel: Actoon Krelage.
6.45—7.00 njn. C.N.V.-kwartiertje door A.
Stapelkamp, secretaris.
7.00—±7.15 n.m. Politieberichten en Ned.
Chr. Persbureau.
±7.15—7.30 n.m. Gramofoonmuziek, of
„Een greep uit het dagelljksch gebeuren",
7.30—8.00 n.m. Weekoverzicht: „Wat er op
de wereld gebeurt", door Corn. A. Crayé.
8.00-10.00 n.m. De Afscheiding van 1834,
herdacht in een samenkomst, bijeengeroepen
door 't Hoofdbestuur der Confessioneele
Vereeniging in de Pieterskerk, te Lelden.
Medewerking verleent de Chr. Gem. Zang-
vereen. „Halleluja", te Leiden, ooderafdeeling
van de Chr. Nat. Werkmansbond; directrice
me]. TiLly Leening. Organist: Leo Mens.
1 Gemeenschappelijk gezang: Ps. 89 1, 7
en 8. 2 Schriftlezing: Joh. 17 13-26. 3 Ge
bed. 4 Koorzang: Lof der Godheid, Bonset.
5 Rede van Ds. A. B. te Winkel. Onder
werp: „Schelding en verbond". 6 Koorzang:
a. Koraal, Bach; b. Wilt heden nu treden,
Valerius' Gedenck-clanck. 7 Rede van Dr.
J. C. Kromsigt. Onderwerp: „Scheiding en
eenheid". 8 Koorzang: a. Het huis des Hee
ren, Tierfe Jr. b. Tranen, Kools. 9 Rede van
Ds. Joh. W. Groot Enzer'nk. Onderwerp:
„Scheiding en toekomst". 1G Gemeenschap
pelijk gezang: Ps. 79 7. 11 Dankgebed. 12
Koorzang: Gez, 264 1. 13 Gemeenschap
pelijk gezang: Gez. 264 4. 14 Sluiting. 15
Orgelspel.
HILVERSUM 301.5 M.
A.V.R.O.
8.01—9.00 Gramofoonmuziek.
9.00—10.00 Ochtendccncert door het Ohm
roeporkest o.l.v. Nico Treep.
10.01—10.15 Morgenwijding.
10.15—1030 Serieuze klanken.
10.30—11.00 Het Omroeporkest o.l.v. Nico
Treep.
11.00—12.00 Gramofoonmuziek en voor
dracht door Elias van Praag. „Tooceelspe-
len in de oude tijd".
12.01—2.20 n.m. Kovacs Lajos en zijn or
kest, Tusschenspelen van gramofoonmuziek.
2.00—2.30 n.m. Pianorecital door Chris
Veelo.
2.30—3.00 n.m. Gramofoonmuziek.
3.00—3.45 on. Naaicursus door mevr. Ida
de Leeuw van Rees. Herhaling le les. (Deze
les wordt nogmaals herhaald op 25 October),
3.45—4.00 n.m. Verzorging zender.
4.00—4.30 nm. Mevr. Ant. van Dijk spreekt
voor zieken en ouden van dagen.
4.30—4.45 njn. Muzikaal tusschenspel.
4.45—5.30 nm. Radiotooneel voor de groo-
tere kinderen. Studio-opvoering van „D«
Scheepsjongens van Bontekoe", hoorspel ia
12 tafereelen naar het boek van Johao Fa-
bricius door Cor Hermus. Spelleiding: Kom
mer Kleijn.
5.30—6.30 n.m. Het Omroeporkest o.l.v,
Nico Treep.
6.30—7.00 n.m. Sportpraatje door H. Hol-
7.00—7.30 nun. Omroeporkest oi.v. Nico
Treep.
7-30—8.00 n.m. Engelsche les voor gevordet!
den door Fred Fry. Herhaling eerste les.
(Deze les wordt nogmaals herhaald op 25
October)
8.01-8.05 nm Vaz Dias.
8.05—8.15 nm. Inleidende muziek.
8.15—10.30 nm. Aansluiting met het Con
certgebouw te Amsterdam. Concert doof
het Concertgebouworkest o.l.v. Emile Coo
per. Solist: Tito Schipa, tenor.
10.30—11.00 n.m. Gramofoonmuziek.
11.00—11.10 n.m. Vaz Dias.
11.10 nm.—12.00 Aansluiting met café-res
taurant „Atlanta", Rotterdam.
BUITENLAND
West Reg.t 12.30 n.m. Opening van del
„N^w Guildhall" te Swansea. Rede door
Prins George.
Boedapest: 6.25 n.m Erika Rokyta zingt.
Kahindborg: 7.30 n.m. Symphonieconcerï
oJ.v. Nikolai Maiko, m.m.v. Wladimir Ho
rowitz, piano.
North Reg.: 7.50 n.m. Hallé-concert. (Beet-
haven, Brahms. Dvorak).
Drokwich: 7.50 n.m. „The child, the parent,
the teacher". III. ,Js my child normal?". Le
zing. 10.35 nm. Concert, met Francis
Russeli tenor.
Parijs (Radio): 8.20 n.m. Concert, met Yvori
ne Gall, sopraan.
Londen Reg.: 835 nm. Symphonieconcert,
met Myra Hess, piano.
Straatsburg: 8.50 n.m. Concert met den heef
WIJZIGING DER UKWET
Van de baanl
Naar aardeding van een door den Minister
in Economische Zaken gedaan verzoek heeft
de Tweede Kamer het wetsontwerp betreffen
de een nieuwe regeling ten opzichte van (te
maten, gewichten, meet- en weegwerktuigen
van de agenda afgevoerd.
NED. GRIEND- EN RIETCENTRALE
De Minister van Economische Zaken heeft
bepaald, dat de Stichting Nederlandsche
griend- en rietcentrale in liqudiatie zal treden.
Aan de bestuursleden is met ingang van giste
ren eervol ontslag verleend en als liquidatrice
van vornoemde stichting is benoemd de stich
ting Nederlandsche Akkerbouwcentrale.
Mijnheer Pimpelmans gaat paardje rijden
door a. Th. ROTMAN
83. Een half uur later arriveerde meneer
Pimpelmans hij z'n jubileerende collega,
waar hij door de heele visite met daverend
gelach begroet werd. „Is dat de nieuwste
veeartsen-uniform?" vroeg er een. En toen
hij even later een schitterende tafelrede ten
beste wilde geven, waarop hij dagen lang
gestudeerd had, begon het gelach opnieuw.
Het was ook zóó'n komiek gezicht!
84. Dit werd mijnheer Pimpelmans te
bar; hij stormde de kamer uit en zette zijn
hoed op. Een der aanwezigen, apotheker Pil
uit Bruinesloot, kreeg echter medelijden met
hem en liep hem na. „Pimpelmans, maak je
niet kwaad!" ^ei hij, „ik breng je wel even
thuis, ik ben hier met m'n auto. Het is een
gesloten wagen en geen mensch ziet je
onderweg!"
(Wordt Vrijdag vervolgd
Kruidt Uw sausen met HONIG's BOUILLONBLOKJES - 6 voor 10 cent
FEUILLETON
UIT HET ENGELSCH
YAN CHARLOTTE M. YONGE
„Het verwondert me dat hij er de con
nectie niet om vedbralk", zei niiprheer Dutton
in zichzelf er bijvoegende: „ik wou dat hij
het gedaan had."
„Mevrouw Greenloaf is hijzonder op haar
>steld", voegde Mary er bij, „zij is trotsch
p de eenvaarde mevrouw Egremont zooals
ttnen haar blijft noemen, maar ze is toch
niet geheel en al tevreden dat zij maar de
[vrouw is van den jongstèn compagnon, en
neemt bepaald kwalijk dat zij bijna uit
gaat, ofschoon ik waarlijk niet inzie hoe zij
zou kunnen, want eerst is de kanunnik
gestorven, toen kreeg, kort na de geboorte
,van den kleinen jongen, Lady Ronnisglen
het ongeluk en had gedurende anderhalf
jaar voortdurend oppassing noodig. Zij
imaaUten gelijkvloers een kamer voor haar
in orde, die welke uitkomt in uw zijkamer
en daar zaten zij gewoonlijk Tij haar. Ik
hoorde hen dikwijls voorlezen en voor haar
zorgen; zij waren altijd zoo vroolijk moge
lijk tot verleden najaar, toen er roos bij
kwam on zij stierf, bijna voor zij zich on
gerust begonnen te maken. Het goede doch
tertje was toen terneergeslagen en gedu
rende een week wezenlijk ziek; maar als gii
begrijpen kunt wat ik (bedoel, de schok
scheen haar lichamelijk sterk aan te doen
en schoon zij bijna wanhopig was toen haar
man in zijn angst mij kwam halen om naar
haar te kijken en te vragen of er om haar
zuster geschreven moest worden, ging zij
hom toch nog uitlachen, en de onmogelijke
raadgevingen beschrijven, die zij dan zou:
den moeten aanhooren. Het werd mij opge
dragen bij haar te blijven terwijl hij voor de
begrafenis naar Schotland was en toen heb
ik bepaald van haai' leeren houden en 111
zien hoeveel er ondanks dat lachen in haar
zit."
„Heeft de oude lady hun wat nagelaten?'
„Ik geloof dat zij niets na to laten had
Haar inkomen als weduwe was niet veel,
maar ik hen zeker dat zij dat nu missen,
want mevrouw Egremont heeft haar kin
dermeid weggedaan en er een klein me'sje
voor in de plaats genomen; dikwijls rijdt
zij zelf met het kinderwagentj j tot groote
ergernis van de Greenleafs, ofschoon zij de
menschen wijs tracht te maken dat het
alleen uit gebrek aan bezigheid is."
„Gelooft ge, dat zij zich ongerust maken?"
„Zij is oppervlakkig zoo vroolijk dat ik
daaruit niets kan opmaken, maar ik vind
wel dat hij er bijzonder gedrukt en bezorgd
uitziet. Antwoord niet, mijnneer Dutton,
als ik een onbescheiden vraag'doe, maar is
het waar dat de zaken verkeerd gaan? Ik
weet dat gij mijnheer Greenleaf opgezocht
bobt en misschien zijt gij door hem in var-
trouwen genomen, zoodat gij niet kunt
spreken
„Vertel mij wat er bekend is of vermoed
wordt?"
„Wel, dat mijnheer Goodenough de onder
gang van de 7j.ak is geweest. Na zijn reis
naar Amerika is hij heel anders geworden.
Gij waart weg, de oude mijnheer GreenTmf
heeft na die beroerte niet meer aan de zaken
kunnen doen en George Greenleaf heeft .op
Horton Bishop voor landedelman gespeeld
en niet naar het kantoorwerk omgezien en
mijnheer Egremont is iemand zonder onder
vinding. Men kon natuurlijk zien dat de ga-,
heele aard van de zaak veranderd was
veel meer advertenties, veel goadkooper en
ondegelijker werk zooals men zei om
met den tijd mee te gaan, maar de oude
beste werkers waren wanhopig over de
stoffen die zij te verwerken kregen en over
hèt vluchtige werk, dat er van hen ve>'
wacht werd. Gij had moeten hoor en hoe de
oude Thorpe u 'betreurde en over de slecht
heid dezer wereld moraliseerde. Zijn vrouw
vertelde mij, dat zij wezenlijk bang was dat
hij van zwaarmoedigheid krankzinnig 'f.ou
worden als hij nog langer op de fabriek
bleef en hij is er nu ook af. Zij hebben ge
noeg opgespaard om te Monies Horton een
aardig winkeltje op te zetten."
„Ik moet hen eens gaain opzoeken! Die
goede oude Thorpe! Ik had die arme jonge
menschen nooit in de firma moeten laten
komen toen ik er zelf niets meer in te zeg
gen had. Ik zal het mijzelf nooit vergever....";
„Niets kon toen secuurder schijnen! Xie
mand zou hebben kunnen gissen dat tie
jonge mijnheer Greenleaf zoo zorgeloos zou
zijn en dat zijn vader hem niet. aan zijn
plicht zou kunnen houden, en evenmin dat
mijnheer Goodenough zoo zou veranderen.
Is het heel erg? Zit er nog iets ergens
achter? Speculatie, is niet
„Natuurlijk Ik ben nog niet geheel en al
op de hoogte; de anme George scheen op
een voorschot van anij te rekenen, maar ik
vrees dat dit meer is dan alleen een tijde
lijke gedruktheid, die misschien voorbij
drijft en dat het e enige waarvoor men
zorgen kan is, te trachten door ontbinding
den goeden naam der firma te redden,
waardoor zij misschien af kunnen komen
van dien dien, neen, een schurk wil i
hem niet noemen. Ik had eens de beste
verwachtingen van heip en zeker heeft hij
nooit ten volle bsgrepen wat hij deed."
Voordat de avond vergevorderd was tikte
Mark Egremont aan de deur en vroeg be
leefd of mijnheer Dutton een kwartiertje
aan hem afgestaan kon worden. Mary
Nugent antwoorde, dat zij juist juffromw
Headworth naar bed ging helpen en dal
do zijkamer tot hun beschikking was, maar
Manie antwoordde; „Mijn vrouw wil er ook
gaarne bij zijn. Zij weet al wat ik doe en
is volkomen bereid om alles aan te hooren
wat mijnheer Dutton ons zou willen ver
tellen."
Dus wenschten zij Mary goeden nacht en
gingen te zamen naar het huis er naast,
terwijl mijnheer Dutton zei: „Gij hebt mij
veel te vergeven, mijnheer Egremont; ik
heh een gevoel of ik het schip verlaten had
juist op het oogenblik dat ik u. had over
gehaald om aan boord te gaan."
„Ge vermoeddet niet hoe slecht het zon
der u gestuurd zou worden", antwoordde
Mark met een zucht. „Ontzie u niet om
ronduit te spreken in tegenwoordigheid
mijner vrouw, zelfs al zijn we den onder
gang nabij. Zij zal het moedig aanhooren
en tot het laatste toe een vroolijk gezicht
blijven toonen."
Do kamer die mijnheer Dutton intrad,
leek in 't geheel niet op de kajuit van een
zinkend schip en evenmin zoo als in zijn
tijd op het welingerichte vertrek van een
ongetrouwd heer met smaak. Monsieur, die
ook binnengenoodigd was, begreep niets
van het huis, hij wist er overal den weg.
meende dat hij na al zijn reizen weer te
huis was, miste toen de mat waarop hij
altoos gelegen had, en besnuffelde nl de
meubels. Zij getuigden van gevoel voor het
schoone, maar zij waren meer gekozen met
het oog op comfort dan op iets anders. De
kamer zag er bij het licht van de met een
kap voorziene lamp en een helder brandend
vuur allergezelligst uit met do drie stoelen
om den haard, terwijl de blonde Annaplo
met haar breiwerk van den laagsten stoel
oprees om mijnheer Dutton te rvegroeten i-n
Monsieur een gemakkelijk plekje om te
liggen te bezorgen.
„Juffrouw Nugent zeigt, dat gij alles te
recht brengt waarvoor gij u interesseert,
mijnheer Dutton,", zeide zij; „we zijn dus
bereid om u te ontvangen als een goeden
genius, die ons uit onze verwikkelingen
wil helpen."
Mijnheer Dutton was bang dat de ver
wikkelingen veel te groot waren om ont
ward te worden; en natuurlijk werden de
bijzonderheden, voor zoover zij bekend
waren, besproken. Mark was in waarheid ,'n
niets te beschuldigen. Hij had zijn kantoor
werk, dat niets dan routine was, vlijtig bij
gehouden en was zich, in de liewusthoid
zijn»r eigene onervarenheid, en in het volle
vertrouwen op zijn oudere compagnons,
eerst bezorgd gaan maken bij het einde van
het jaar, toen hij bemerkte dat Goodenough
geen rekening en verantwoording wilde
doen, en ontdekte dat er geknoeid werd. Hij
was niet genoeg op de hoogte geweest van
de zaak om te beseffen hoe groot de ach
teruitgang was in de wijze van handel te
drijven, schoon die hem wel tegengevallen
was. Had hij gedwaald, dan was het door te
veel te werken als een rad in een machine
terwijl zijn gedachten en zijn hart alleen
vervuld waren van zijn eigen gelukkig
tehuis en door zich niet in te werken in
den geest van de handelszaak en de hande
lingen van de belanghebbenden na te gaan,
zoodat hij in geenendeele een coiitroleerendo
macht geweest was.
Omdat hij hooger van stand was, had hij
geineend er zich buiten te kunnen houden,
inplaats van die meerderheid re gebruiken
om het algemeene peil der trancactics te
verhoogen, zoodat de geheele zaak in han
den was geraakt van den gewetenloozen
Goodenough.
Annaple zat stil te luisteren en te breien
terwijl de zaken van weerskanten uitgelegd
werden. Mark had eenmaal een ernstig ge
sprek met George Greenleaf en heiden had
den een stormachtige scène met Goodenoutrh
gehad. Toen had mijnheer Dutton zijn aan
komst getelegrafeerd en was Greenleaf hem
naar Londen tegemoet gereisd in de hoop,
gevoed door lang en blind vertrouwen, dat
zijn scherpzinnigheid en misschien zijn rijk-,
dammen het oude huis door deze crisis heen
zouden helpen.
.(Wordt vervolgd);
