$lUUWt(&#UTÜUt
Gratis lezen tot 1 October
De politieke Conferentie te Lunteren
Per week 0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
bijda^iijkscheVending!5^o Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor L eiden sn Omstreken
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ci. mei zondagsblad 7'/. ci. Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
NO. 5274 VRIJDAG 14 SEPTEMBER 1934 15e Jaargang
atibertrntirprijjen:
Van I tot 5 regels I.171/»
Elke regel meer 0.22
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2130
Elke regel meer0.45
Handelsadvertentiên per regel 0.17
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend0.10
Wie zich heden op ons blad abonneert met ingang van
i October a.s„ ontvangt de tot dien datum verschijnende,
nummers gratis. Vriendelijk verzoek op te gevenof men
pet kwartaal of per week wenscht te betalen
De namen geve men op aan
De Administratie van dit blad
V OP DE STRATEN VAN ASKELON
Omstreeks 1920 en gedurende eenige ja
ren later kon men de voorstanders van het
openbaar onderwijs op tamelijk welwillende
wijze hooren spreken over de Christelijke
school.
Dit was al minder het geval, toen bleek,
dat de bizondere school staag groeide en de
openbare al meer verkwijnde: al bleef deze
nog steeds in een bevoorrechte positie staan
Het werd echter totaal mis sedert minis
ter Marchant de officieele waarheid sprak
over de versplintering van het onderwijs
door de kleine... openbare scholen en zon
der naar lof of blaam te vragen deed wat
noodig was om de onderwijskosten te druk-
Het zal nog erger worden, wanneer de
„statische" voorspelling van het liberale
Vaderland werkelijkheid wordt en het
openbaar onderwijs steeds meer inkrimpt.
Het beeld, dat de statistiek vertoont, is al
dus; in 1929 was nog 39.2 van het onder
wijs „openbaar"; in 1932 was het nog slecht?
35.6 Daarnaast staat dan, als percentage
van openbare „voor het eerst toegelatenen",
het nog lagere cijfer van 34. Op grond hier
van geeft het blad als een soort van „statis
tische waarschijnlijkheidstheorie'' de uit
spraak, „dat het openbaar onderwijs in de
naaste toekomst nog minder leerlingen zal
trekken, dan het reeds deed".
Zulks gelooft het Schoolblad ook,
want er komt nog „concentratie-winst" bij;
d.w.z. de concentratie van kleine openbaro
scholen lekt de leerlingen naar de dichter
bij gelegen Christelijke scholen.
Daar is nètuurlyk wel wat van waar en
we kunnen begrijpen, dat de redactie van
het „Schoolblad" eenigszins kriebelig wordt
als ze er aan denkt. Maar dat geeft haar
nog niet het recht om onbillijk en onrecht
vaardig te zijn.
In plaats van zich te schamen over de
voorstanders" van het openbaar onder
wijs, die om het kleinste bezwaar hun kin
deren naar het bizonder onderwijs zenden;
gaat zij smalen op de Christelijke school,
die nimmer leerlingen afwijst, „omdat de
sfeer thuis en op school al te zeer uiteen
loopt".
Alles gaat om het lieve geld, schimpt het
Schoolblad, en het veroorlooft zich de
zware beschuldiging, dat het Christelijk
lyceum te Zwolle een toevlucht is gewor
den voor de afgewezen candidaten van het
gemeentelijk Gymnasium en de R. H. B. S.
Soortgelijk praatje heeft men ook in den
Haag opgehangen; de cijfers wezen uit, hoe
.ver men de plank mis sloeg. Laat men over
Zwolle nu eens iets ten bewijze .van deze
beschuldiging aanvoeren.
Overigens, zouden we in 't algemeen dit
willen zeggen. Mocht het waar zijn doch
wij ontkennen het „dat op geen school
de klassen minder homogeen zijn dan op
de Christelijke", dan zou hierin groot ge
vaar schuilen, als men de grenzen vervaag-
■de ten believe van „vrijzinnige" ouders en
b.v. de leerlingen vrij liet om de lessen in
Bijbelsche geschiedenis e- d. al of niet bij
te wonen.
Wanneer dit echter niet het geval is,
wijze men geen enkel kind af. Want dan
kan de school evangeliseerend werk doen.
Laat men op de straten van Askelon,
welke het Schoolblad blijkbaar gaarne
betreedt, dan maar smalen; zoolang wij
het beginsel vasthouden zal de Christelijke
6chool aan geen „Pyrrhus-overwinning" be
zwijken. i
BINNENLAND.
De loonen bij de Spoorwegen
Nieuwe verlaging van 3 pet.?
De directie van de Nederlandsche Spoor
wegen, heeft blijkens de Tel., aan den per-
soneelraad een voorstel inzake een nieuwe
loonsverlaging doen toekomen. Globaal ge
nomen komt dit voorstel neer op een ver
laging van 3 pCt. voor de nieuwe loonen
van bet geheele personeel. Het ligt in de
bedoeling van de directie- den maatregel
mot ingang van 1 Januari 1935 toe te pas-
De nieuwe verlaging zal voor diegenen
Van het personeel, die niet op hun maxi
mum staan, vnor'oopig op 3pCt. neerkomen*
Zij, die al op hun maximum staan, hebben
echter nog met een overschot te maken,
dat de directie tot nieuwe maxima wil af
ronden. Voor den een 2al dit mee, voor den
ander tegen loopen. Dit betreft echter
slechts fracties; over het algemeen kan
dan ook van een verlaging, ook voor deze
groep, van 3 pCt- worden gesprokene
De nieuwe spoorlijn
GoudaAlphen a.d. Rijn
Omtrent de treinenloop op de nieuwe
spoorlijn GoudaAlphen a. d. Rijn verne
men we neg ue volgende tij zonderheden.
Het vertrek van de eensite trein vain Gouda
is vastgesteld te 6.50, deze trein loopt door
naar Leiden, aankomst aldaar 7.30. In om
gekeerde richting vertrekt de eerste trein
van Alphen naar Gouda te 7.22 (met aan
sluiting van Leiden, yertrek 6.58 van daar)
aankomst te Gouda 7.44.
Op werkdagen loopen verder elk uur een
trein van Gouda en elk uoir een van Alphen,
die, op enkele uitzonderingen na, omsitreeks
het volle uur te Boskoop aankomen en el
kaar daar kruisen.
De laatste trein van den dag vertrekt
van Gouda te 21.15 (aankomst Leiden 22.01),
in omgekeerde richting gaat de laatste
van Leiden te 22.28 (overstappen te Alphen;
en komt 23.08 te Gouda aan.
Enkele treinen van Gouda loopen door
naar Leiden, terwijl ook enkele van Leiden
doorgaan naar Gouda. Alle treinen stoppen
te Wadd'inxveen en Boskoop.
Te Alphen is er, als de treinen niet door-
loopen, 6teeds aansluiting met korteren of
langeren overgang.
Ook dte Gouda is er steeds aansluiting
naar Rotterdam en Den Haag, de motor-
treinen zijn zoo ontworpen (behoudens uit
zonderingen) dat zij 15 minuten na elk
vol uur te Gouda aankomen, terwijl de trei
nen naar Rotterdam en Den Haag van
Gouda 28 resp. 25 minuten over het volle
uur vertrekken.
De wagenladingen van en naar de sta
tions Waddinxvecn en Boskoop gaan per
goederentrein, de expresgoederen w-v len
verzonden met alle motortreinen, terwijl de
stukgoederen per A.T.O. zullen vervoerd
worden. Deze onderneming heeft hioi'voor
agentschappen gevestigd in beide plaatsen,
dtte goederen aannemen, afhalen en be
stellen.
Spelling-Marchant
B. en W. vam Utrecht hebben aan de ge
meentelijke onderwijsinrichtingen bericht,
dat het hun meening is, dat, zoolang de hij
Kon. Besluiten voor enkele examens voor
geschreven spelling niet de gangbare is, de
school niet kan volstaan met het onderwijs
in die spelling. In het algemeen zal dus ook
voortaan de tot nu toe onderwezen spelling
op de écholen der gemeente moeten worden
onderwezen en gebruikt. In de hoogste klas
sen willen B. en W. de spelling-Marchant
laten onderwijzen, waarbij dan tevens dc
kennis der gangbare spelling niet mag wor
den verwaarloosd!
Te Zaandam heeft het college van B.
en W. mét de hoofden der onderwijsinrich
tingen geconfereerd. Met algemeene stem
men werd besloten de spelling-Marchant in
te' voeren. De bizondere scholen hadden
reeds vroeger tot invoering besloten zoodat
in Zaandam nu eenheid van spelling hij het
onderwijs heeisoht.
Het Schildersbedrijf
In de te Hilversum gehouden vergadering
van de Nederl. Sohilderspatroonsbond is be
handeld een voorstel van het hoofdbestuur
tot saneering van het schilderebedrijf.
De hoofdbesturen van de landelijke pa
troonsbonden hebben getracht nu zich :n
de versahillende 6chjlderepatroonsorganisa-
ties een streven demonstreert om te komen
tot sanoering van het schildersbedrijf
deze organisaties met elkaar in contact te
brengen.
Overtuigd, dot in deze, ook voor het scriil-
diersbedrijf 6leohte tijd, meer dan ooit het
gezamenlijk arbeiden de beste resultaten
geeft, hebben bijna alle schilderspatroons
organisaties zich bijeengeschaard om een
instituut in het leven te roepen ter sanee
ring van het schikleinbedrijf. Er zal een
commissie worden benoemd, die diverse
maatregelen zal nemen om het bedrijf ge
zond te maken.
Het hoofdbestuur vroeg de vergadering
machtiging om aan deze commissie liaair
medewerking te verleeneit.
Na zeer langdurige discussie werd het
voorstel van het hoofdbestuur aanvaard.
De begrooting van Almelo
Thans goedgekeurd
Bij het Gemeentebestuur van Almelo is
Donderdag bericht ingekomen dat Ged.
Staten thans de gemeente-begrooting voor
1934 hebben goedgekeurd.
HULDIGING EDO BERGSMA
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Ju
liana heeft aan den Penningmeester van
het Huldigingscomité, den heer A. Pierson,
Bankier te Amsterdam, een bijdrage gezon
den voor het huldeblijk, dat den heer Edo
Bergsma zal worden aangeboden ter gele
genheid van zijn 50-jarig voorzitterschap
van den A N.W.B-Toeristenbond voor
Nederland.
Dagen van leering en genot.
De Economische moeilijkheden
en de taak der Regeering.
Breedvoerige, opbouwende bespreking.
MIDDAGVERGADERING.
Referaat Smeenk
'sMiddags lichtte de heer Smeenk zijn
„stellingen" toe. Spr. wees allereerst op de
groote toeneming der bevolking, vooral in
Europa; en zulks ondanks het dalend ge
boortecijfer. De sterftecijfers namen aller-
wege af. Daarbij ging de levensstandaard
sterk omhoog. De kapitaalvorming wierp
vrucht af voor de arbeider en indirect
ook voor den landbouw.
Dit duurde tot de groote oorlog.
Nederland deelde in de algemeene voor
uitgang; vooral in de laatste jaren. De
emigratie heeft voor ons land een hoog
cijfer; vooral van landbouwers. Ook de
tijdelijke emigratie naar Duitschiand was
groot.
Na den oorlog veranderde dit alles; hoe
wel Amerika voor overbevolking nog niet
bang behoeft te wezen. Principiëel is de
taktiek der V. S. en van Australië' af te
keuren; al valt veel te begrijpen. Canada
kan ook nog heel veel imigranten opnemen;
en dót vraagstuk vergt onze belangstelling.
Immers, ondanks de zondige gezinsbeper-
kjng zal emigratie voor ons volk noodzake
lijk blijven. Het oude Griekenland zij ons
ten voorbeeld. Ook onze republiek stichtte
volksplantingen.
Eenige emigratie is mogelijk naar Frank
rijk. Voorts zijn maatregelen gewettigd om
vreemde arbeidskrachten te weren.
Pnze relatief groote welvaart hebben wc
te danken aan de veredeling van de land
bouwproducten en de uitbreiding onzer in
dustrie. Dit laatste wordt het best geïllus
treerd door de vergrooting van het verwar
mingsoppervlak: in 1881 was dat 890(10 M3;
in 1907 244000 M2. in 1910 was het 340.000 M2
en in 1933 zelfs 675.000 M2. De uitbreiding
was vooral ook gevolg van de opkomst van
Indië. Trouwens, op allerlei wijze trok ons
vol'k voordeel uit deze gewesten.
Het vrije handelsverkeer, met hoogstens
10 pCt. invoerrechten, bracht geen schade.
Het ontwerp-Kolkman was trouwens, ook
niet protectionistisch.
De oorlog gaf tijdelijke winst en de op
leving; daarna was 't slechts schijn. De moge
lijkheden waren sterk overschat; ook door
hen, die later rijk waren aan ertiiek.
In zenuwachtig tempo werd 't levenspeil
opgevoerd; het scheen ook te kunnen en de
moeilijkheden kwamen, toen de groothan-
delsprijzen omlaag gingen.
In Nederland onderyonden we dat te
sterker door onze internationale verhou
dingen. De moeilijkheden groeiden na 1923
met de dag.
Daarbij kwam, dat de stedlijke bevol
king het levenspeil verhoogde ten koste
van het platteland en dit deed de werk
loosheid stijgen. De verhouding is nu beter,
maar de marge is nog zeer groot; al moet
men het verschil in huishuren niet uit het
oog verliezen.
De Oostersohe concurrentie, vooral, doch
niet enkel, van Japan, verergert de toe
stand. Indië weet er van mee te praten.
Ondanks de verlaging der uitgaven, is er
nog een tekort van 88 millioen.
Door dit alles teren we in. De Handels
balans vertoont in de laatste maanden
eenige verbetering; maar de oorzaken zijn
niet van verblijdende aard.
Het transito-verkeer ging met sprongen
terug; Rotterdam bewijst het.
De Overheidshulp.
Aller oogen richten zich nu op de Re
geering: die van het economisch-liberalisme
niets meer over laat, over kan laten.
Maar de overheidsmacht is ook zeer be
perkt; het totale volksinkomen kan zij
nauwelijks beïnvloeden; zij heeft slechts
belangrijke invloed op de distributie dec
inkomsl en.
De regeering kan met andere landen
gaan onderhandelen en desnoods vechten;
maar het succes is niet verzekerd. Zij kan
ons land onafhankelijker maken; maar ook
dat kost geld. Ai/arkie is onmogelijk; ruil
handel blijft noodig.
De wereldproductie is voldoende; het is
alleen dc zondige verdwazing der menschen,
die ellende brengt.
Nederland hield vast aan het vrije han
delsverkeer, maar onze kracht was ontoe
reikend.
De oorlog versterkte de neiging tot pro
tectionisme; daar kwam bij dc zuoht om in
een volgende oorlog onafhankelijk te zijn;
de noodlottige gevolgen bleven niet uit;
ook niet voor Nederland.
Wat nu te doen? Autarkie is voor ons
niet mogelijk. Toch willen sommigen er
naar streven en daarbij Nederland en de
overzeesche gewesten als een economische
eenheid beschouwen. Dit is onbegrijpelijk,
vooral door het verschil in levenspeil tus-
schen ons land en Indië. Ook kan Indië
niet voldoende uit\oeren naar Nederland.
Bovendien heeft Indië vooral industralisatie
noodig.
Een meer actieve handelspolitiek kan
iets doen; doch men vergete onze kwets
bare plekken niet; en we moeten streven
naar meer export. In dit opzicht is de toe
stand iets gunstiger dan velen meenen.
Landhouwartikelen worden meer geweerd
dan die der industrie.
Aanpassing is noodig; ook door rationali
satie. Men dwaalt, als men meent, dat dit
zonder meer de werkloosheid zal vergroo-
ten. Een verbod van machines is daarom
ook weinig verstandig.
Hetzelfde geldt voor verkorting van de
arbeidstijd. Het zou de afzet belemmeren.
Reëele aanpassing is noodig; ook door ver
laging der loonen. Want de invloed is groo-
ter dan men vaak meent. Tot Japanschi
peil behoeven we daarbij niet te dalen. Die
aanpassing ging sedert 1929 te langzaam.
Natuurlijk zijn de loonen niet het eeinge
criterium, Er zijn ook andere middelen. B.v.
verlaging van prijzen en huishuren. Ook al
kost dat geld aan publieke lichamen en
particulieren.
De aanpassing werd ook belemmerd door
de (rechtvaardige) steun aan de landbouw.
Verandering is mogelijk, maar de land
bouwprijzen zijn nog niet gekomen op het
peil van 1914. De toestand van landbouwers
en landarbeiders is nog zeer precair: Be
perking is bij land- en tuinbouw noodzake
lijk; hoe moeilijk het ook is.
Sommigen zoeken het thans in deva
luatie. Dit is, helaas, een der strijdmiddelen
geworden; maar spr. acht de verdediging
buitengewoon zwak. Met Engeland kunnen
wij ons land niet vergelijken. Dit land is
een wereldrijk op zich zelf. Bovendien heeft
het zijn uitvoerpositie niet verbeterd, zoo
als men zegt. Het geschiedde vooral door
de Conferentie te Ottawa. De uitvoer naar
„vreemde" landen liep sedert 1931 met
7 pCt. terug. Ook is er nog veel werkloosheid
en de kosten van het levensonderhoud zijn
niet gedaald ,tenvijl de loonen nominaal
niet zijn gestegen; eerder gedaald. Het was
een dubbel verlies voor de arbeiders.
Over de valutaexperimenten van Amerika
kan Spr. wel zwijgen; Roosevelt bedoelde
met zijn codex slechts, dat de tegenstellin
gen niet al te groot werden.
Niet alles in Amerika is onsympathiek;
maar dat verandert aan de feiten niets.
Voor Nederland komt daarbij nog, dat het
loslaten van het goud funeste gevolgen zou
hebben voor onze uitvoer naar de goudlan
den. Deze zouden repressaille-maatregelen
nemen. Van vergrooting van de uitvoer
zou geen sprake zijn.
Aanpassing is er ook nu; en deze ge
schiedt nu niet in den blinde.
Een groote moeilijkheid zijn de hypothe
ken. De regeering zoekt naar een oplos
sing. Maar elke aantasting van het hypo
theekrecht heeft nog jaren lang funeste ge
volgen voor het crediet. Daarom is groote
Voorzichtigheid geboden.
Er is een wanverhuding tusschen het ge
daalde volksinkomen en de uitgaven door
de publieke lichamen. Met groote moeite
zal het moeten komen tot aanpassen en
een sluitende begrooting.
De overheid moet dit zoeken en dient
tevens het bedrijfsleven te steunen.
Vooral de scheepvaart heeft crediet
dig; tegen een industrie-bank is principieel
geen bezwaar.
De werkverruiming is hier steeds bevor
derd; er werken nog zeker 50.000 menschen
in de werkverschaffing. De regeering ver
dient hierbij hulde.
De moeilijkheden zullen nog steeds toe
nemen; ook omdat Duitschiand in steeds
grooter misère komt. Het zesde crisisjaar
zal zw aar zijn. En onze taak zal 't ook zij
God geve ons kracht en moed. (applaus.)
De Voorzitter bracht den heer
Smeenk dank en schorste de bespreking
tot des avonds 8 uur
Debat referaat-Smeenk
Avondbijeenkomst
In de avondbijeenkomst begon de discus
sie over het referaat van den heer Smeenk.
Hieraan werd deelgenomen door de heeren
Bakker te Enumatil, Mr. Beekenkamp te
Leiden, Mr. Grosheide te Amsterdam, Van
Erk te Amsterdam, Stapelkamp te Utrecht,
Troost te Amsterdam, Beeremans te Haar
lem, Bossenbroek te Amsterdam, Warnaar
te Hazerswoude, H. Diemer te Rotterdam en
Steneker te Amsterdam.
Alle brandende vraagstukken van onzen
tijd passeerden te revue. Toegegeven werd.
dat in ons land veel voor werkloozen wordt
gedaan en dat wij in 't algemeen reden heb
ben om God te danken voor veel zegen.
Nochians werden bezwaren en bedenkingen
geopperd.
Zoo vroGgen verschillende sprekers wat
er gedaan wordt om de kosten van levens
onderhoud te verlagen- nu alle inkomsten
dalen. Men acht verlaging der huishuren
noodzakelijk, maar kan de regeering niets
doen om de hypotheekrente omlaag te
brengen? Op cle duur gebeurt dat toch,
maar dan zullen er eerst veel slachtoffers
vallen. Ook, omdat in vele plaatsen de straat
belasting verhoogd of ingevoerd wordt.
Van andere zijde werd opgemerkt dat er
aan gedwongen renteverlaging ook een prin
cipieele kant zit Komt men niet in strijd
met het achtste gebod?
De houding der regeering is ook niet al
tijd te begrijpen. Zij dwingt tot verlaging
der gemeentelijke uitgaven en verlaagt
meteen de uitkeering uit het gemeentefonds.
Terwijl het ook de vraag i3 of het werkloos
heids-subsidiefonds vele plattelands ge
meenten niet al te zwaar zal belasten.
Zoo zijn er meer elkaar tegenwerkende
factoren. De vaste lasten van de bedrijven
werden niet verlaagd; wat baat dan zelfs
een drastische loonsverlaging? Daarmee is
trouwens de export niet te redden. Immers,
de bedrijven van de laagste loonen hebben
evenmin behoorlijke export als de andere
door allerlei contingenteeringen of andere
belemmerende bepalingen.
Inflatie of devaluatie zou misschien
vóór 3 jaren mogelijk zijn geweest; thans
zou niemand op beperkte inflatie durven
aandringen; maar is het wel juist dat deze
in Enge'and geen voordeel bracht, door
zij het betrekkelijk meer uitvoer en min
der werkloosheid? Zeker is, dat de rente
daar lager is dan hier en de prijzen der le
vensmiddelen zijn in de steriinglanden nie*
gestegen.
Do C'^r. werkgevers nemen het referaat,
CLr. wer
dat op hun laatste jaarvergadering geleverd
.verd met voor hun rekening, maar de
i'raag rijst wel of we onze economische poli
tiek niet moeten wijzigen.
Hierbij werd niet verzwegen, dat moed
willige devaluatie principieel niet veroor
loofd is; al schijnt men daar in andere par
tijen anders over te gaan denken. En men
moet ook niet vergeten, dat onze export nog
meer bemoeilijkt zou worden.
Ook werd gevraagd, wat er gedaan wordt
n de binnenlandsche afzet te vergrooten.
Echter 'niet door de behoefte nog steeds
meer te prikkelen door koöpen op afbe
taling.
Evenzoo had dc Regeering duidelijk mos
ten zeggen, dat de radio een luxe-artikel
is, waarvoor geen steungelden gebruikt mo
gen worden.
Iedereen geeft toe, dat de landbouwsteun
noodzakelijk was; maar kan deze gehand
haafd blijven op hetzelfde peil nu het volks
inkomen bij voortduur daalt! Doch wat
deed men voor de scheepvaart? Voorts wor
den de kleine landbouwers wel voldoende
geholpen, die van steun zijn uitgesloten en
op werkverschaffing worden aangewezen?
De belastinggrens zal, zoo wordt verteld,
verlaagd worden; maar hoe staat het met
de hooge salarissen? Het gevaar van paupe
risme dreigt; een rechlvaardiger verdeeling
van het totale volksinkomen dient nage
streefd te worden om die ellende te voor
komen. De vooraanstaanden in het land
moeten voorgaan en mogen zich niet
het brengen van offers onttrekken.
Opnieuw spreekt men over het afslachten
van vee, omdat de vleeschprijzen dalen.
Heeft het blikvleesch ons nog niet genoeg
gekost;; afgezien van de wrevel, welke dat
afslachten alom opwekte? Accijnsverlaging
ware beter middel.
De spoorwegtekorten moeten weggewerkt
worden, maar men vreest, dat dit verhaald
wordt op do autobussen en dat dit vv eer zal
leiden tot isolement van het platteland.
Men was benieuwd te hooren of de idee
om werkloozen bij particulieren te plaatsen
reeds verdei uitgewerkt was.
Ware emigratie mogelijk, dan moet deze
bevorderd worden; maar zal Amerika mee
werken?
De aanpassing gaat wel zeer langzaam.
De versobering eveneens- zullen sommige
dingen, hoe jammer het ook is, niet geheel
afgesneden moeten worden?
Een abnormale verhouding tusschen loon
en steun benoemt voorts de arbeidslust,
ook omdat men bij lage looneti lage uitkee-
ringen vreest. Het verhaalsrecht wordt te
weinig toegepast.
Daarbij komt, dat tegen de dubbele inko
mens nog veel te weinig wordt gedaan. Uit
wassen tieren nog veel te welig.
Vooral de jongere werkloozen komen in
't gedrang: Zou het niet gewenscht zijn
meer ouderen, b.v. op 55-jarigen leeftijd te
pensionneeren?
In 't algemeen werd de vraag gesteld of
de naleving van het tweede groote gebod,
ook door Christenen), niet veel te wenscher.
overlaat? Komt de naastenliefde niet in 't
gedrang, en kunnen we anderzijds nog g<
moedigd verklaren: ons brood zal zeker en
ons water gewis zijn? Tegen revolutionair
verzet moeten we krachtig weerstand bie
den; maar anderzijds moet óók thans de
Christelijk-socialc cisch gesteld worden:
evengoed als in dagen van hoogconjunc-
De ariieiders waren tot offers bereid bij
de uitvoering van werken door het Werk
fonds 1934; waren de andere belanghebben
den dat ook? Als er geen nationale offers
gebracht worden, dan is alle praten tev
geefs. Alleen een "éónii volk kan de zware
last dezer tijden dragen.
Hoewel nog eenige sprekers waren Inge
schreven, werd de avondbijeenkomst om
des tijds wille gesloten.
Ds. P. A. A. K 1 s e n e r van Vinkeveen
sloot de avondbijeenkomst met Schriftlezing
en gebed.
Derde dag
De morgen werd begonnen met psalmge
zang, het lezen van Haggai 1 en 2 16 en
gebed door Ds. Dokter te Amsterdam.
Discussie Referaat-Smeenk.
Voor de heer Smeenk het woord verkreeg
voor repliek, voerden nog enkele andere
sprekers het woord; nl. de heeren Z u i d c-
ma te Goes; Kruithof te Utrecht; Mr.
V a n D ij k e n te Den Haag; -Van der
M e u 1 e n te Sneek en Ds. Jonker te
Werkendam.
In 't algemeen werden dezelfde opmer
kingen gemaakt als de vorige avond. Uit
voerig werd gesproken over de landbouw
steun, welke volgens sommigen meer indi
vidueel behoort te zijn. Er werd gewezen op
de graanboeren, die behoorlijke prijzen
maken; en op de aardappelsteun, welke
steeds minder noodig wordt
De noodzakelijkheid, maar ook de moge
lijkheid van emigratie werd opnieuw bepleit.
Denemarken en Oostenrijk doen in dit op
zicht wat. Nederland mag niet achter blijven
Vooral de jonge mannen tusschen 25 en 35
jaar ondervinden de demoraliseerende in
vloed der werkloosheid.
Aan den inleider werd de vraag gesteld
hoe de publieke lasten omlaag kunnen
gaan, als de overheid steeds de belastingen
verhoogt.
Ook meende men er op te mogen wijzen,
dat de Chr. Vakbeweging de regeering steunt
en dat daar zeker niet meer gekankerd
wordt dan in andere kringen van ons volk.
Men verstaat de moeilijkheden der regee
ring.
Opnieuw werd gevraagd of er een zede
lijke rechtsgrond is voor abrupte verlaging
der hypotheekrente en moedwillige devalu
atie. De verdediging er van nam niemand
op zich.
Wel werd er op gewezen, dat alles moet
gedaan worden om versterking en bevorde
ring der revolutionaire elementen tegen te
gaan; zoowel rechtstreeks als indirect.
MEDDENS'
September - Aanbieding
EEN GOED
COLBERTCOSTUME
naar Maat
VRAAGT STALEN
Hoogstraat 356
ROTTERDAM
Hofweg 11
DEN HAAG
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
Bk. 2
Te Apeldoorn is de algemeene vergadering ge
houden van de Nederl. Verten, voor Armenzorg
en Weldadigheid.
De Japansch-Ncderlandsche onderhandelingen
zijn in een kritiek stadium gekomen.
BIz. 3
Een zware brand heeft een belangrijk deel der
Vredesteinfabrieken te Loosduinen in de asch
gelegd.
Minister Slotemaker de Bruine heeft te Dokkum
een rede gehouden over „Viermaal vasthouden".
De verklaring van de Nederlandsche Bank en
haar beteekenis.
De N.V. Philips Gloeilampen-Fabrieken stellen
voor over 1933/1934 74 per preferent en 82.50
per gewoon aandeel uit te keer en.
De N.V. Ned. Ford Automobielfabriek keert
een interim-dividend van 5 pet, uit.
Blz. 5
De jaarvergadering van de Gefef. Zondags
school ver eeniging „Jachin".
Blz. 9
De jaarvergadering i
Predikantenvergadering
houden.
GOOD-YEAR SCHOENEN
De meest volmaakte
VOETBEKLEEDING
Fa. W. Lourysen Zn.
Schoenfabriek Dongen
Antwoord van den heer Smeenk
De heer Smeenk neemt zich voor alleen
de hoofdzaken te behandelen.
Volgens spr. hebben de debatten weinig
constructieve gedachten geopperd; een ver
wijt is dat niet, spr. zelf kon ook niet an
ders. Het bewijst de moeilijkheid der situatie
en onze kleinheid.
Of wij op de goede weg zijn, valt niet te
zeggen. Wie meent van neen, moet een an
dere wijzen. Vele anti-revolutionairen heb
ben een verantwoordelijke positie, hoog en
laag. Voor die invloedrijke positie behooren
we dankbaar te zijn en we moeten met Gods
hulp pogen, die taak zoo goed mogelijk te
vervullen; weigeren uit partijberekening zou
ongeoorloofd zijn. De toekomst laten we aan
God over.
Gods weg is altijd de beste.
De aanpassing
Wie de moeilijke aanpassing niet wil,,
moet de weg der devaluatie gaan. Het moet
dus komen lot vermindering der productie
kosten, omdat er 'n afzetgebied noodig is, en
m<jn meent nu, dat deze verlaging door de
valuatie zal komen. Men wil dus de reëele
loonen verlagen. Dat staat vast
In Engeland werd dat bereikt, maar daar
werden de kosten van het levensonderhoud
dan ook lager. Eerst, vóór de devaluatie
was er een reëele loonsverlaging; daaina
door loslaten van de gouden standaard ge
schiedde het weer. In Nederland daalden
de kosten van 1929 tot heden met 13 a 15
In Engeland was er een stijging van 10 a
12 Feitelijk dus, mede door de loonsver
laging, een stijging met 25
De nominale lo-nen stegen daarenboven
niet, maar daalden. Een veel lager niveau
is dus bereikt.
Devaluatie is loonsverlaging; maar het
gaat gemakkelijker dan op een andere wijze.
Eerlijk is het echter niet, doch wel hoogst
gevaarlijk.
Voorts moet gelet worden op de tijdelijke
verlevendiging van de binnenlandsche
markt in Engeland door zijn gewijzigde han
delspolitiek; en evenzeer op de samenwer
king van het moederland en de dominions.
Op de uitvoer naar „vreemde" landen had
de devaluatie een ongustige invloed.
Nu is Nederland een klein land, heeft
wein g grondstoffen, zoodat invoer noodig
devaluatie brengt prijsverhooging. Onzo
uitvoerpositie lijdt er ook onder. De levens
middelen (2/3 van het broodkoren) worden
duurder. Dit is het verschil met Engeland.
Devaluatie zou daarbij aanstonds tot soci
ale conflicten aanleiding geven, welke het
economische leven zouden schaden.
Spr. ontkent, dat de uitvoerpositie der
goudlanden nog ongunstiger werd dan die
van Engeland. De uitvoer van ons land nam
sedert 1924 kwantitatief toe en dat was een
gunstig jaar.
Voorts moet men er rekening mee houden,
dat de vermindering van de uitvoer van
landbouw-artikelen niet verandert door de-
valuatie;het gaat dus alleen over de indu-
